De oorlog. 22 October Koning zijn, Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen* prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen ÏL 1.25, franco per post fl. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags yóór een uur aan het Bureau Bezorgd zijn. Bnrean: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.) Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels £1. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën hij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers die Dinsdag-,- Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie^ hij Sjooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. Bericht. Zij, die zich met ingang van 1 Nov. a.g. op de „Scliiedamsche Courant" abon- neeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers gratis. Kennisgeving. Burgemeester en Wethouders van Schie dam, hrengen ter kennis van de ingezetenen, dat de Kohieren van het te heffen School geld voor de Iloogerc Burgerschool en van het Gymnasium in de Gemeente Schiedam, dienst 1914—'15,' dcor den gemeenteraad vastgesteld in zijn vergadering van den 13en October 1914, en den 19en dierzelfde maand door heeren Gedeputeerde Staten dezer provincie goedgekeurd, aan den ont vanger der gemeente ter invordering is uit gereikt en in afschrift gedurende vijf maanden, to rekenen van heden, op de secretarie der gemeente voor een ieder ter lezing is nedergelegd. Wordende voorts een ieder aangemaand zijn aanslag op de bepaalde termijnen te voldoen, op straffe van vervolging volgens de wet. En is hiervan afkondiging geschied, waar het behoort, den 22en October 1914. Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. L. HONNERLAGE GRETE Drankwet. Burgemeester en Wethouders van Scliic dam, "Gelet op artikel 12 der Drankwet; Brengen ter openbare kennis, dat bij hen is ingekomen: lo. een verzoek van JOHANNES AN- TH0NHJS ENGELS, om vergunning voor den verkoop van sterken drank in het klein, voor gebruik ter plaatse van verkoop in hot benedenlokaal van het pand Lange Ha ven 118; 2o. een verzoek van MARG ARETHA WIL- HELMINA TOURNIER, echtgenoote van JOHANNES ANTIIONIUS ENGELS, om ver gunning voor den verkoop van sterken drank in het klein, voor gebruik ter plaatse van verkoop" in het benedenlokaal van het pand Lange Haven 118. En herinneren, dat binnen 2 weken na doort COLETTE YVER. Geautoriseerde vertaling van W. E. P. 11) L l „Clara", zeide hij met schorre stam, „Clara, ije moet naai- het paMs gaan." Nu Was zij hot dia verh|a|sd was, en haar glimlach zei duidelijk, dat zij meende, dat hij niet in ernst sprak. „Wanneer ik nog oenigen invloed op jo heb, luister dan naai* mij, Clara, en neem die betrekking mui. Ga naar het paleis, ik vraag Tiet je, ik wil 'het." Eindelijk twijfelde ztijl nog of hij in ernst sprak «i begon weer: „Maar waartoe zou liet dienen, die teugen tegenover mijn vroeger gedrag, en dat leven als hofdame tusscihen die hofhou ding met aJ haar opschik en ijdelhoid, in een omgeving, die ik minacht? Wat voor cen rol zou ik daar moeten speten? Ik haat den koning." Kosor keek haar teeder aan. „Arme lieveling, ik geloof wel niet, dat je iemand haat; daarvoor ben je te zacht en te vergevensgezind en je staat zoo hoog, dat je, zelfs fci die omgeving, jo eenvoudige, mooie leven van vrouw der Wetenschap zoud.t blijven volgen. Ja, ja, ga naar het patois. Ik voel dat nu de tijd van handeten nabij is. Mijn bestemming Wordt mij nu duidelijker en ligt klaarder voor mij1. Je hebt mij naar de voorstad gebracht, mid den tussxJi.cn de geweldige werkzaamheid van de maatschappij: dat was een beschik king, die je gezegd hoeft mij daarheen te 'leiden, juist op dat oogenbük. Ik heb be grepen, duidelijk en ldaar, hoe ontzaglijk dn hoe dringend noodzakelijk het werk is. Jo;, het schijnt onmogelijk de maatschappij deze bekendmaking tegen het verkenen van de vergunningen schriftelijk bij hun Col lege bezwaren kunnen worden ingebracht. Schiedam, 22 Oct. 1914. Burgemeester en "Weihouders voornoemd, M. L. HONNERLAGE GRETE Dt Secretaris, V. SICKENGA, BUITBS LI S P. Schiedam, 22 Oct. 1914. Be strijd in Frantrijk. In 't We61en. Van officieele zijde werden gisteren over den toestand op het westelijk oorlogstoo- neel, de strijd in België's zuidwesthoek dus inbegrepen, de volgende sobere mededee- lingen verstrekt:* PARIJS, 21 Oct. Het officieele commu niqué van hedenmiddag 3 uur luidt: Gisteren zijn zeer heftige vijandelijke aan vallen hij Nieuwpoort, üixjrn'uiden en La Bassée allo met groote kracht) door de b'ondgenooten afgeslagen. Overal elders op! het front is de toe stand niet melkbaar veranderd. BERLIJN, 21 Oei Het groot» hoofdkwar tier deelt hedenmiddag mede: Aan het Yserkanaal zijn onze troepen nog in hevigen strijd gewikkeld. De vijand ondersteunde zijn artillerie van uit zee ten noordwesten van Nieuwpoort Een En gelsche tarpedoboot werd daarbij door ons geschut buiten gevecht gesteld. Pe gevechten ten Westen van Rijssel duren voprt. Onze troepen zijn ook daar tot den aanval overgegaan en hebben den vijand op verscheidene plaatsen terugge- worpen. Daarbij zijn ongeveer 2000 Engel sche n krijgsgevangen gemaakt en verschei dene machinegeweren vermeesterd. Hel „Vad.", de beknoptheid van de of ficieele berichtgevers betreurende, schildert zich aan de hand van bovenstaande offi cieele en eenige particuliere gegevens den nieuwen slag bij Nieuwpoort aldus Hier in het duin de Belgen, met doode- iijke bitterheid strijdend om hun eigen land te heroveren. Tegenover hen de Duit- schcrs, sterk, fier, meesters in het krijg voeren. Zij hebben met toepassing van de oude tactiek, zich half in het terrein inge graven, en hun artillerie verborgen opge steld niet ver van de groene zee. Maar bo ven hun hoofd snort iets: een Engelsche vliegmachine. De geweren uit de loopgra ven richten zich op haar. De artillerie tracht haar onder vuur tc krijgen. Vruchteloos: te durven. aantasten, maar liet moot Alleen, met onrsa berippen, die wij stollen, tegen over de geweldige maatschappelijke machi ne, lijken wij wel wat dwaas op kinderen, die legen een locomotief in volle vaart zouden blazen, om haar tot stilstand te brengen. Dat hebben wie eigenlijk tot nu foe gedaan. j Maar voortaan moet er gehandeld wor den. We moeten togen die stoornende, voort- stuivende machines oplooptn en de stoom- iu-aan afsluiten, dat is het. "Wie dat gedaan pi hebban, zal dan naar eigen goedvinden Üe 'machine op een ander spoor kunnen brengen. De tijd er voor is gekomen, ik zie bet, ik voel bet met een. buitengewone hel derziendheid. Misschien za! er bloed vloei en. Niets mag ons tegenhouden. Nog een tijdlang doe ik afstand van je, Clara, mijn licht. Al heb ik bet recht afstand te dpon Van mijn geluk en mijn zielig leven ta geven voor on zé broeders, ik lieb' niet het recht jouw leven aan gevaar Moot te stel len. Wat er gebeuren zal, weet ik niet, maar ik verzeker je, dat het vroeselijk' zal zijn en dat er bloed vergoten zal worden en dat velen zullen worstelen, die de over winning niet meer zullen beloven. Jij jnoot tenminste in veiligheid zijn en de marte ling Van je bedreigd te weten mag mijn Vrijheid van handelen niet in den weg staan." „Maar Ismaël," verweet zij zacht, maar met Verontwaardiging in liaar stem, „zet je mij op zij als een hinderpaal in tijden van gevaar? Zou je willen dat ik, wanneer bot gevaar dreigde, vluchtte?" j „Er in nog jets anders, dat wie niet moe ten vergaten," zei Ismaël. „In bet paleis kal je de Unie beter van dienst kunnen ;ijn dan midden in, liet gawjoel van do voor titel, je zal ons vandaar u,it juist uitstekend uunen voorlichten» Denk eens aan, wat «daar allemaal achter die muren gebeurt, iviaar ,w5j niets van afweten." hij snort weg naar de zee. Maar daar- daalt hij en meldt aan een Engelschen kruiser het resultaat van zijn verkenning: de Duitsche artillerie staat zóó en zóó ver van het strand verborgen in het duin opgesteld; de infanterie ligt ingegraven in het zand op zóó en zóóveel meters afstand. Het bericht wordt overgeseind naar an dere Engelsche kruisers, en een kwartier later ziet een Duitsche schildwacht Engel sche schepen naderen. Een rookwolkje stijgt op van hun front of uit hun flanken, een projectiel slaat neer tusschen de schutters en de batterijen. De eerste schoten mis sen, de volgende zijn. treffers. Het eene schip na het andere doemt uit de neve lige verte op en mengt zijn gedonder met dat. van zijn kameraad. Maar daar maakt een der schepen een an dere manoeuvre. Het schiet niet meer op de batterijen cn de scherpschutters in het duin, maar op een doel in zee. Dat zijn de Duitsche onderzeeërs. De be manningen zien uit, iedereen op die plek jes gepantserd ijzer, verloren in de onmete lijkheid der zee, weet, dat de dood hen van alle.kanten omgeeft. Het schip vuurt rechts en links op alles wat men houdt voor de boven water uitstekende perisco pen der duikbootcnliet gelijkt op een wild dier, dat van alle kanten tegelijk wordt aangevallen. Maar daar naderen, door de draadloozc telegrafie opgeroepen, de snelvarende tor- pedobootjagers, de geduchte vijanden der kleine torpedobooten en der verschrikke lijke onderzeeërs. Do onderzeeërs wijken en het bombardement uit zee op 's vijands stellingen gaat voort. Deze evenwel hebben zich inmiddels her steld van de onaangename verrassing en beantwoorden 's vijands vuur. Een Engel sche torpedojager wordt stuk geschoten, de projectielen uit het duin regenen links en rechts om de vaartuigen heen. Doch men kan geen twee dingen tegelijk doen, en terwijl do Duitsche artillerie haar projectielen in zee werpt, sluipen van duin top tdt duintop, van struik tot struik de scherpschutters der Belgen voonvaarLs en openen het vuur op hun tegenstanders..., En 's avonds leest men'in de courant een annzalig kort bericht van dit alles, dal eindigt met de niets en veel zeggende woor den: „situation est sans changement no table", alles blijft voorloopig zooals het gisteren was. Nieuwe Engelsche hulp troepen. Reusachtige tiansporivlolen vormen se dert eenige weken bijna een aaneengeslo ten brug over het Kanaal tusschen Ranis- galeDoverFolkestone aan de Engelsche en DuinkerkenCalaisBoulogne aan de Fransche kust, aldus wordt aan Zwcedsche ,.[.Uaar ik ga daar toch niat heen om oen gömeene dubbelt: rol to spoten," zéidó rij heftig. i, Zoo nauw nam Kowor hot niet. Hij ver afschuwde het koningschap met ziefcelijkcn, hartsfochtelijken haat; ieder wapen was hein jgjoed daartegen, maar hij kende liet hesdirpomde gernoed van Clara, en hij begreep haar. i „jZonder verraad te plegjen kan je ons voorlichten. En wat een invloed kun jo .uitoefenen. Zou dal nScit juist iets zijn Ivoor jou zachte natuur: onze vijanden te bestrijden mot zuiver gjeestelijke wapens, 'piet arguni,enten? Wij verkondigen de waar heid, mlaar do Lilhausche wind neemt die mea; jij, die het brood van 'den dwin geland eet, jij zult hem met je zachtheid jen jo oveiTcdingiskracht de waarheid van aangezicht tait aangericht kunnen zeggen." j Al pratende waren zij de Koningsavenue jweer opgidoopen on hadden het Wapen- plein bereikt Achter de groote ijzeren, hokken lag liet voorplein van het paleis als in slaap. Door do Renais&ancoramen, Siet hun fijne graten van steen tusschen e jn lood gevatte ruiten, schoen hier en daar hot licht van een luster. Een heclo .wereld leefde achter dien gevel en in die ïwcreld handelde één enkele wil, dienaar joigeii goedvinden het geluk of het ongeluk jvan eon volk beslissen kfon,. Geen geduid liet zich hooren. Geen schaduw vertoonde 'zich. Hot leek oen botooverd slot uiteen pogende. I, Toch werd het bewoond door dertien honderd mensehen en, één mensdh. was oorzaak, dat zij daar woonden. Die man was ten slollte do vcripensoonlijkingj van het land. Hij hield alle draden van de werkzaamheid van het volk in zijn hand. bladen gemeld. Men verwacht, dat een En- gelsch expeditie-korps, ter sterkte van 200.000 man, binnen enkele dagen op Fran- schen bodem zal staan. In den Elzas. Het gevecht bij Sept in de Sundgau op 13 October, is volgens berichten, door Zwitsersche bladen, van de Elzassche grens ontvangen, een nederlaag voor de Fran- schen geweest. Hun verliezen worden op 1000 dooden en gewonden geschat. Boven dien hebben zij veel geschut en oorlogs- materieel verloren. De zware artillerie heeft den Duitschers de overwinning bezorgd. Ze reikte veel verder dan het Fransche gesehut. Toen het Duitsche geschut zijn vernietigende wer king had gedaan en daarna de infanterie tot den aanval overging, moesten de Fran- schen met zware verliezen wijken. Het ge bied van den Elzas langs de Zwitsersche grens is toen door de Franschen geheel ontruimd. De Diiiïseliers In België., „Antwerpsehe Tijdingen". Te Antwerpen is gisteren verschenen het eerste nummer van „Anlwerpsche Tijdin gen", een dagblad onder leiding van ad vocaat K. Weylcr, gemeenteraadslid, Lod. Mauw, dagbladschrijver en Kaf. Verhuist, letterkundige. In een inleidend artikeltje heet het: „Dit blad is opgesteld door Belgen, trouw aan hun vaderland. Deze trouw kunnen zij niet beter in de huidige treurige tijden bewijzen, dan door kalmte en waardigheid te betooneu en ze insgelijks aan te raden aan de bevolking. Oorlof is ons gegeven, de oorlogsberich ten uitgaande zoowel van den Duitschen generalen staf als van de Verbondenen be kend te maken. Wij zullen zooveel mogelijk in denzelfden geest van onpartijdigheid de andere ons be kende feiten mededeelen. Iedereen zal wel verstaan, dat wij de daadzaken moeten laten spreken en ons van alle cornmentariën onthouden. Onze wensch is, dat de in Antwerpen be staande bladen zoo -haast mogelijk weer kunnen verschijnen, waarna wij onze taak als afgedaan zullen beschouwen." In een ander artikel wordt de bevolking opgewekt, naar Antwerpen terug 1e komen. „De toestand is gunstig," zegt de redactie, „alles is rustig eu nu is het oogenbük wel gekomen om Noord-Nederland,, dat zoo liefdevol de taak op zich genomen heeft de vluchtelingen te herbergen, te ontlasten van den te grooten toevloed uitgewekenen." Het eindigt aldus: „üe kwaadste tijd is voorbij. Een beschieting is niet meer te vreezen. Dat alle goedgezinde Antwerpenaars er dus voor zorgen, terug naar hun huizen to leb van hot mysterie van den vorst lag ook in dit droomlpaleos. Clara was blijven stilstaan op het plein en lnoar oogen kon zij niet van 'dien roem rijken geitel afhouden. I „Ja, hat is waar," zeide rij eindelijk, „één enkel wezen kan, zonder datergyooto schokken of verschrikkelijke evoluties noo- ïdiig waren, maken, dat die Lrooderstanti tot stand kwant Hij zou het kunnen doen, Want hij is de staat De economische ver anderingen, die de gelijkheid eischt, zou den zich regelen naar welken, vormi van 'bestuur ook. Waarom zou hij, die reeds liet werktuig van de macht in zijn herik hoeft, niet de bouwmeester zijn van den, staat der toekomst?" Kosor geloofde daar niets van. Ilij ver foeido Wolfram en. zijn wensch was niet zoozeer den staat met wijs btetoid te her vormen als wel hem omver te werpen, om er het democratisch gezag voor in de plaats to eteJkm. Maar zijn verlangen de vrouw die hij lief had, in, veiligheid te weten, Was zoo groot, dat hij ingenomen scheen met deze utopie. De onstuimigheid van groote leiders kwam weer over hem. Als men dan afzien moest van de gedachte om do maatschappij! te veranderen door de ver nietiging van het geid-systoein, dan zou men over moeten gaan tot hevige schokken; een nieuw p'an schoot reeds als een vuiige bliksemschicht door rijn brein. Maar al hot tragische van dit plan wilde hij aan Clara besparen. Haar wilde hij beschutten. En dan, zoo zon do Unie een maohiige be schermster hebben op de juiste plaats en een hooge plaats. Hij zewte haar dit „Jij zult de broeders jxsdiernien, Clara» Wie weet, jij zult misschien degene zijn, die bot moest bijgedragen zat hebben, aan de totstandkoming van het werk." Besluiteloos, nog moer ontroerd dan na het bezoek van den ouden hoveling; stond keeren, opdat er wederom leven en bewe ging in onze stad heersehen zouden." Voorts wordt melding gemaakt van een zeldzaam vonnis, dat den Sen October ge wezen werd door een der „Boetetrafrcch- terlijke rechtbanken", die zitting hield op den eersten dag van het bombardement: „Er was slechts één betichte opgeroepen, de man verscheen bij de oproeping. Hij was beticht van diefstal. Hij deed bekente nis, doch bracht een verontschuldiging voor, waaruit bleek, dat de betichte geen bedor ven rnensch was. Ge/ien zijn stoutmoedig heid om het doodsgevaar van het bombarde ment te trolseeren, ten einde aan de rech tere de verzachtende omstandigheden van zijn strafbare handeling te onderwerpen, werd de man vrijgesproken." Inderdaad, een zeldzaam stukje rechtspraak! De pers in ballingsc htap. Het Antwerpsche blad „Métropoie"zal, zoo meldt een Reutartelegram, heden te Londen verschijnen in het Fransch als, onder deel van het Engelsche blad „Standard'''. De „Indépendanco Beige"', gisteren voor het eerst te Londen verschenen, drukteen, brief af van minister Asquith, waarin zijn verschijning welkom wordt geheeten, en de hoop uitgesproken, dat hot zijn moedige taak met succes zal mogen volbrengen, Asquith voegt er san too: „Ik vertrouw; dat eerlang de „Indépendance"' opnieuw) te Brussel en Ostende zal kunnen worden uitgegeven, door onze wapenen en onze bondgenootien het moedige Belgische volk; weder zal kunnen wonen m zijn, Land, in het volle genot van de vrijheid, waar voor het op zoo scliitterende wijze vreeso- lijke offers LrachLl' In Polen en Galicië. Langs do westelijke Russische grens heeft zich een slag 0|Utwikkeld, die zich op hes oogeriblik reeds over een bijna even reus achtig front uitstrekt als in Frankrijk!. Volgens de Duitsche en Oos-tenrijksclie mede- deeljngen staat de zaak der heide band,- gdnooten er hier goed voor, terwijl heil! Russische gezantschap te 'sGravenhage over den dag van 19 dezer weinig! ibelang rijks weet mee te doelen. Een gisteren; te Londen ontvangen bericht uit Peters- burg, dat blijkbaar als van later datuip moet worden beschouwd, maakt echter mel ding van een succesvolle actie der Russen ten westen van Warschau. We geven deze berichten hier achlereonvolgtens weer Van Duitsche zijde. Uit Berlijn werd gisteren gemeld: De Duit.-.ch Oostenrijksclie opmarsrh naar Warschau staat er gunstig voor. Op 19 dezer hebben de Oostenrijkers bij Chyicnvi en Przomysl groot succes gehad Lij uiiteret zware verliezen voor de Russen. Zij var- juffrouw Horeberg nog steeds te kijken naar de pracht viija hét koninklijk paleis. En plotseling scheen dit dnoompaleis, dat haar met een vreemde kracht in beslag nam, haar eten toevluchtsoord van vrede en arbeid. „U zou er," zoo had graaf Tliaven gezegd, „een laboratorium tot uwe beschik king hebben, dat volgens uw wensclien in-* gericht zal wonden." Et kwam een soort zwiakheid over haar, die een. toevluchtsoord zocht Zij zag zich. voor een, ]»os huiten hel bereik van Ismaël. „O, ik weet niét wat ik doen moet," ztiL- de izij eind olijk. „Mag ik vergeten, dat dezo regeoring onzen armen grooten meester lot zijn dood toe vervolgd beeft, mag ik dien tragischcn dood vergelen?,, „Dat moot er nog bijkomen!" riep de lei der uit met gebiedende stom, „neen, neen, jo moot je juist alles herinneren, cn ga er niet hoen om oen overeenkomst te sluiten, maar om le overwinnen." TWEEDE DEEL. i Voor een van de lange deuren van liet patois in de Noor-derstrai,t hield een rijtuig stil. Ctlara Kersberg stapte er uit „Is het hier?" vroeg zij verwonderd aan den koetsier, wijzend op een portiekje met een gevcldak met gebeeldhouwde rozen, zooals men vaak ziet aan het zijportaai van een gothisohe kapel. In gedachten had zij sings baar be sluit om aan de uitn-oodiging van Wolfram gehoor te geven zichzelf de statige trap pen van het voorplein zien opgaan. Zij had gedacht, dat iets van do staatsie en do pracht daarbinnen do wetenschap zou tege moet komen, en begeleiden,, die in haar per soon het koninklijk paleis bin nen tradMaar aapgezien zij rich eerst naar Graaf Tliaven. begaf, werd zij eenvoudig haar den vleugel geleid, die door de grooLoffieieren van het paleis bewoond werd. i (Wordt vervolgd)^ j De Secretaris, V. SICKENGA. L l

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 1