De oorlog.
Eerste Blad.
Koning zijn,
67"c Jaargang.
Zaterdag 7 November 1914
No. 14676
i
f
Drankwet.
BUITENLAND.
Tan het Westelijke front
Tan liet Oostelijke front.
Turkije.
Kiau-ts.jau
Ter Zee.
SCHIEDAMSCHE O»INT
te
I'
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen f!. 1.25, franco
per post fl. J.C5.
Prijs per week: Voer Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden 'dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags yóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven.)
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-,* Donderdag- cn Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
118
Burgemeester en Weihouders van Schie
dam
(lelet op arfikel 12 der Drankwet:
Bronnen ter openbare kennis, dat hij hen
is ingekomen een verzoek van JACOBUS
JOHANNES IIARDEXBEKG, om vergun
ning voor den verkoop van sleiken drank
m hel klein, voor gebruik Ier plaatse van
mm loop in liet benedenlokaal van hel pand
Lange Haven 11S.
Eli herinneren, flat binnen 2 weken na
ili /c bekendmaking tegen hel verleenen van
de M'igunniiig schriftelijk bij bun College
hezunien kunnen worden ingebraeld.
Schiedam, 7 November 191
Burgemeester en Wethouders voornoemdi
M. L. HONNERLAGE GRETE.
De Secretaris
V. SICKENGA.
Schiedam, 7 Nov. 1914.
De toestand.
In het westen is, ondanks de ontzet-
lende opoffering van menschcnlevcns, die
dag aan dag plaats heeft, geen verandering,
die voor den algemeenen toestand van ge
wicht is, te constatceren.
Het gistermiddag te Havre uitgegeven
Be 1 g i s111 e communiqué meldt
Op het front aan de Yser is de vijand zoo
goed als niet in actie getreden en heeft hij
zich bepaald tot ecu zwakke beschieting
van onze linies.
Eenige vijandelijke detachementen, die
voorzien zijn van mitrailleuses, houden nog
den linkeroever van de rivier bezet in de
richting van St. George en Öud-Slynckcns-
kerke.
Dc Duitschers hebben langs de Belgische
kust tusschen Aliddelkerke en Zeebrugge oen
groot aantal batterijen van allerlei kaliber
opgesteld en infanterie-posten op liet front
Dixmuiden-Bixschoote.
Do Duitschers hebben hevige aanvallen
'gedaan in do richting van Bixschoolc, St.
Eloy en Wytchactc cn Messines (Moesson).
Het offensief der geallieerden heeft den
doen COLETTE YVER.
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
25)
De jonge aartshertogin had pms Géo
meegetroond, naar een venstcmis, ,Zij spra
ken «iet veelzij keken elkander jdeclits
aan. Zij had de fijne lippen Jialf geopend lm
haar glimlach vertoonde even de kleine
landen, do knappe marineofficier in zijn
donkere uniform, waartegen hot goud mooi
afstak, keek met liefdévo-llien, blik naar tlie
zachte lippen, hij kuste ze in gedachten,
bewonderde, aanhad ze, Wanda zei tegen
hem
„De tijd is mij .heel lang gevallen, Géo,
fot vandaag1
En hij vroeg met de kinderlijke bezorgd
heid van jong minnaar:
„Heb je veel pijn,aan je knie gehad
En zij legde hem! ,uit, dat zij ""altijd aan
hem. dacht, wanneer zij .pijn had en dat dan
die pijn heerlijk was ,om te dragen.
De liefde van deze twee kinderen had iets
roerends, naarmate zij elkander beter leer
den kennen, werden zij meer opgetogen
over elkaar. Toch lag er over deze liefde
iels oneindig droevigs. Zij spraken erover
als over een kwaal, die hen ondermijnde.
„Ik blijf 's avonds lang wakker liggen."
„O, ik word er moedeloos onder, leder
Werk valt mij zwaar; ieder gezicht, dat
Jk zie, hindert mij. Ér bestaat voor mij
maar één gezichtje op de heele wereld.'"
Zij spraken elkaar moed in
„Wij moeten geduld hebben. Denk maar
aan Li na."
„OI Lina is een gelukskind!"
En de kleine prinses dook nog verder
.weg bereikt, die deze heide plaatsen ver
bindt.
Het F ran sc lie officieele communiqué
van gistermiddag 3 uur luidt
Gisteren is in den loop van den dag op
het geheele front geen enkele verandering
van Leteekcnis voorgekomen. Tusschen
Dixmuiden en de Leie blijven de krijgs
verrichtingen betzelfde karakter behouden.
De Duitschers hebben die streek ten noor
den van Atrecht en die stad zelve hevig,
doch zonder resultaat, beschoten.
De Duitschers zetten hun pogingen in
België en Frankrijk voort en schijnen in
de samenstelling van hun strijdkrachten,
die in deze streken opereeren, een wijzi
ging te brengen en hun onlangs gevorm
de reservekorpscn te versterken met troe-
]>en van het actieve leger, ten einde een
nieuw offensief te ondernemen of ten min
ste de bloedige nederlagen, die bun zijn
toegebracht goed te maken.
'Jussehcn Somma en Oisa lieblxm wij
het terrein, dat wij door de bezetting van
hel dorp Alubwliy ten westen van lioye,
hebben gewonnen, ver-terkl.
Onze artillerie heeft oen Iroinkoloniio
van do Duitschers in de streek van XanV-
pont ten noordoo-den van. liet Aiale-bo-xh
vernield.
iBlij Berry au Bac heblxm wij het dorp
Sapigneul, dat de Duitshers hadden beczet,
hernomen.
In ArgOnne is verwoed gestreden; onze
troepen hebben daar niet dc bajonet de
Duitschers teruggedreven.
In Woevre zijn opnieuw vijandelijke aan
vallen afgeslagen.
Ten Noordoosten en Oosten van. do
Grande Couronnc van Nancy, hij' Blaccarat
en Blamont, zijn onze voorposten, aange
vallen door vijandelijke afdeelingen vani
verschillende wapenen, wier operaties allo
zijn verijdeld.
President Poincaré cn
k o n i n g A1 b e r t.
Naar de „Figaro" méldt, is president
Poincaré Zondag te Duinkerken aangekomen
in gezelschap van Millcrand, den minister
van oorlog. Te Duinkerken hebben zij da
Broquevillc, den voorzitter van den Bel
gischen ministerraad, en Lord Kitehenör
ontmoet. Géneraal Joffro heeft aan hun
beraadslagingen deelgenomen.
Maandag' jl. heeft president Poincaióop
lB.elgi.sch grondgebied oen onderhoud met
koning Albert der Belgen goliad. dio den
president tot aan de grens tegemoet geko
men was. Volgons de „Figaro" is de ont
moeting der beide staatshoofden bijzonder
hartelijk geweest. In gezelschap van Millc
rand, do Broquevillc cn Joffre zijn zij
naar Ycume gegaan, Wat den vorigen,dag
nog vrij hevig door de Duitschers beschoten
was. Op het stadhuisplein aldaar hebben
weg in dc vensterbank. Haar blauwe oogen
keken somber, haar smalle horst ging heftig
op en neer en zij mompelde met bitterheid
in haar slem:
„Wij houden te veel van elkaar, Géo!"
Zij merkte niets van de drukte en be
weging om hen heendo gasten vormden
zich tot groepjes; hel koningspaar schreed
onder de portiek met de porphyrzuilen
door, de hofhouding volgde, het schaatsen
rijden zou beginnen. Plotseling zei een
stem1
„Hoogheid!"
Het was Clara, die achteraan gebleven
was en er aan had gedacht, de beide jonge
menscben tot de werkelijkheid terug te
roepen. Zij glimlachten tegen haar, blij, dat
zij hun geheim wist. De prins zei
„0 juffrouw Hersberg, ze zullen ons geen
hoekje van hot park gunnen, waar we rus
tig een half uurtje kunnen praten 1"
„Je weet het Géo," zei de prinses met
opgeheven vinger, ,,ik ga alleen maar op
het ijs met jou."
Clara had een week gevoel. Zij koek naar
die heide jonge wezens, zoo hartstochtelijk,
zoo vervolgd in hun liefde. Dc koning ver
zette zich tegen hun huwelijk; hij zou hen
eenmaal aan elkaar ontrukken. Haar oogen
werden vochtig.
„Lieve Hoogheid," zei ze, „vandaag is
u gelukkig," i
Het tcere jonge meisje richtte zich weer
op, in een opwelling van hartstocht,
„Ja, ik ben gelukkig!" zei ze en keek
haar prins aan, „ja, ik ben gelukkig I"
Hij boog het hoofd, maar antwoordde
niets en alle drie gingen zij liet park in.
Het feest begon.
Kamervrouwen en lakeien deden hun
meesters de schaatsen aan. De koningin
wandelde achteloos op een pad langs den
vijver, waar men de sneeuw had wegge
veegd. Er waren potten met gloeiende ko
len neergezet, waar een heerlijke warmte
van uitstraalde. De lucht er boven trilde.
de koning en de president de B dgisfh-
Fransrbe troepen go->ohou\\d.
In Polen en t i a 1 i e I
De EngeDcbe legatie te "s-G raven ha go
deelt hel volgende roede:
Lord Kitchener heeft het volgend telegram
van grootvorst Ni kola as ontvangen:
„Onze su<eesM.m aan den Weiehsel ver
volgend, ithans een volledige overwinning
behaald door onze lioojien langs lm] ge
heele front in Galieié. Onze strategische
manoeuvre is dus bekroond met wat on
tegenzeggelijk is bet grootste succes aan
onze zijde behaald finds bet begin van den
oorlog. Ik ben va.-t overtuigd van de spoo-
dige en volledige voltooiing van onze ge
meenschappelijke taak, overtuigd ais ik ben,
dat een beslissende overwinning ilnw de
legers der TVmdgenooten zal worden be
haald."
Donderdagavond uit Lamberg Ie Pet rograd
ontvangen 'telegrammen melder,. dal da
Bussen Jaroslaw hebben hernomen en.5000
k rijg sgevangelien ma;ik (en
De laatste dagen hebben zoo ver
volgt hot telegram de Oostenrij
kers dag en nacht verwoede aanvallen ge
daan, ondersteund door een helscb artille
rievuur, die naar 't schijnt, oen laatste
krachtsinspanning beleekendon. l)e Rus
sen hebben hen echter krachtig terugge
slagen en bun tegensland geheel gebroken.
He Oostenrijkers trekken thans langs de
San terug.
De Oostenrijksc.be generale slnf
maakte gisteren bekend:
Gisteren is er in het Noorden niet ge
vochten. Onze troepenbewegingen hebben
zoowel in Russisch Polen als in Galicië
het beoogde beloop zonder dat de vijand
ons daarin hindert.
"Wanneer op enkele gedeelten van hel
front niettegenstaande dc gunstige positie
daar ter plaatse, gewonnen terrein tijdelijk
aan do Kussen wordt prijsgegeven, dan
vindt dit zijn oorzaak in den algemeenen
toestand.
Een officieele medorJeeling uit lictTurk-
sclie hoofdkwartier melde gisteren uit Kon-
sten tin opel
„Op onze oostelijke grens hebben
onze troepen op het geheele front voeling
met den vijand. i
Op de reede van Smyrna zijn drie
groote Engelschc schepen in beslag geno
men cn een groot aantal kleine Franse lie
en Engélsche. De bemanningen zijn krijgs
gevangen gemaakt.
In het Engelse be en liet lliNsiselie con
sulaat te Bjag'dad zijn de huiszoekingen
voortgezet. Bjehalvo, de reeds vroeger in
Hoeveel huizen, waar menschelijko we
zens omkwamen van koude, had men niet
kunnen verwarmen met deze kolen, die
verspild werden in de open lucht I
Er woei een koude noordenwind, de da
mes knoopten hun bonten mantels stijver
dicht. Clara was hitter gestemd. Soms
zocht haar blik, temidden van de veel
kleurige uniformen, de hooge witte ge
stalte van den koning. Zij zag hem lachend
staan pralen met zijn jonge adjudanten.
Er was con oogenblik van angslige span
ning. Dat was het moment waarop de ko
ning op het ijs zou gaan met een van tie
■dames, die tegenwoordig waren. Wie zou
hij kiezen? Hij bleef raadselachtig. De uit
gestrekte vijver was glad als oen spiegel.
Dat bevroren water had een geheimzinni
ge aantrekkingskracht: wie zou er de maag
delijke oppervlakte van aanraken Wolfram
kwam mot zijn kalme houding van meer
derheid naar do groep toe, die de konin
gin begeleidde. Een oogenblik hield de
schoonheid van de hertogin van «Saveti-
tino hem staande, en dacht n.en, dat zij
de uitverkorene zou zijn; maar hij ging
verder, reed om de groep hofdames jieen,
dio_ allen verbleekten; zijn vroolijkheid en
lenigheid cn levendige invallen gaven hem
iels jeugdigs; genietend van de verbazing
van bet hol kwam hij ongedwongen op me
vrouw de Bénouville af, bukte zijn hooge
gestalte naar haar over en fluisterde haar
een paar woorden in het oor. Do oude
gouvernante protesteerde en haar gezicht,
te groot eigenlijk voor haar kleine figuur,
kwam in heftige beweging onder haar Jmn-
ten hoed. Zij lachte cn was verontwaardigd
tegelijk. Maar bijna met geweld sloeg Wol
fram den arm om baar" heen en troonde
haar mee. Hij gaf een wenk, dat haar
schaatsen aangebonden moesten Worden.
Even later vlogen de beide gestalten pver
de gladde vlakte; de vorst, geheel avit in
zijn poëtische uniform van een krijgsman
uit het noorden, boog zich om do bevende
be dag genomen wapen-, worden n.og 1(1
Manlkher en Mau-ergewngen 92 re\ oh er.-.,
K50 geweerpatronen, 170 rovohprp;Kronen
en 15 bajonetten gevonden.
Op de Engebche ambassade en op do
Fran-cbc school allner zijn toestellen voor
draadloozo holografie ontdekt.
De jR.ulgaar.che gezant Tosejew heeft
hedenmiddag een langdurig onderhoud ge
had met Tulaat boy. mini-der van Lumen-
iandoche zaken."
De Turk-cb- legatie te '„-Gravenhage deelt
nog mede:
Donderdag i-, aan de Turk-.eh-nu»visdie
grens bij Erzeroem een gevecht geleverd
tu.sehen kozakken en Ttirksche miferij.
Na den vijand op de'vUnlit to heblx-n ge
dreven. beeft on/e ruiterij de kozakken
ovej.il vervolgd.
H e t li e 1 e g v a n T -> t ii g f a u.
Officieel wer.l gilleren uit Tokio gemeld:
Hol bombardement van T.-mgLau wordt
voortgezet. Vliegtuigen werpen bommen
in de stad en circulaire.-., waarin den
bewoner, word! geraden, ni-H rum <le krijgs
verrichtingen deel (e nemen.
De verliezen aan Engelschc zijde bedra
gen twee doodon en acht gewonden, waar
onder twee majoors, die van de Japan
ners 200 dooden en 878 gewonden.
Zooals uit achterstaand telegram blijkt,
beeft, de vesting zich gisteren o verge,
geven.
De zeeslag hij" do Chileen-
s c h c kust.'
Volgens berichten uit Amerika, auscho
bron, omringden do Duitsclie oorlogssche
pen, na-dut zij aan de Chileonsehe kust met
de Monmouth" afgerekend hadden, de
„Good Hope". De zware kanonnen van
dc „Gncisena,u" en dc „Scharnhorst" vuur
den met vrccselijke juistheid. Uit twaalf
plaatsen sloegen, dc vlammen uit de „Goud
Hope", haar bovenbouw wenl \vegge-,eho-
ten en haar kanonnen wérden ontredderd.
Toen zwaaide de „Good Hope" cn liep,
terwijl liet water in het schip stroomde, op
do kust. Men kon haar zien zinken.
Een telegram uit Valparaiso meldt, dat
de Duitsclie schepen het vuur reeds oj>
9000 AI. openden, de Engelschc, toen zij
al zwaar geleden hadden, pas op (5000 M.
Dc correspondent van de .New-York lie-
raid" to Valparaiso seint nadere bijzonder
heden, volgens wélke de slag bij woelige
zoo zou hebben plaats gehad. De Duitschers
O]wilden het vuur op 10 K.M. afstand en
een tijdlang reikten de Engelschc kanonnen
niet ver genoeg. Toen de afstand vermin
derde, hadden zij slechts wéinig treffers
gehad en de verliezen onder de Duitsclie
bemanning zouden slechts pen zestal go-
wonden bedragen hebben.
Een uit Valparaiso- te New-Yoik ontvan-
oudc dame, geheel in 't zwart, je ondersteu
nen. i
Rondom don vijver lieten de majestueuze
dcnncboomcn hun schitterend wit sneeuw-
gewaad tot op don grond afhangen. Ver
derop, waar hel kreujielhout met ij/el be
dekt .was, was het bosch lichter, door
schijnender; in dc verte ging alles pver
in een grijsachligen nevel, waar alleen de
coniferen duidelijk op afstaken.
Toon begon de muziek van liet garfle-
regiincnt -een kapel, die in alle groote
steden van Europa beroemd was tic eer
ste stoepende malen te spelen van liet
mooie LithauscJie volkslied.
Het was een soort gezang, de zacht, wie
gende melodie, omspeeld door modulaties
van dc koperen blaasinstrumenten. De zach
te accoorden gleden langs bet gladde ijs,
verspreidden zich tusschen de luerijpte lak
ken, werden gedempt door liet dikke
snepmvkleed.
En bleeds verder, bijna onzichtbaar nu.
verdween dc slanke gestalte van den ko
ning, do oude zwakke vrouw mot y.ic.b mee
voerend, die hem als kind gewiegd had.
Men voelde, dat zij verdiept waren in her
inneringen van vroeger, zich hol verleden
weer voor den geest riepen, en elkaar
glimlachend aanzagen. Door deze groole
eer haar bewezen, had de koping Jiaar
willen danken voor haar veertig jaren van
bewonderenswaardige toewijding. Be hofda
mes, de prinsen, hovelingen en soldaten
op den oever Verborgden wijselijk bun ge
voelens. Alen prees don koning matig. .Clara
zweeg. Bij den klank van die dro-onierigo
muziek werd haar gemoed bestormd door
tegenstrijdige gevoelens. Zij was in een watt»
hopigon tweestrijd. De vriendelijke daad van
den koning had haar ju 't diepst van haar
ziel getroffen. Zij vroeg zich af, of dc
man, die oen daad kon doen, die getuigde
van zooveel goedheid, verdiende gehaat te
werden? Zij voelde zicli opgenomen in
den warrelwind van deze nieuwe wereld,
pon telegram beritht, dal men dam van
meening is. dal de „Dreinen" en de „Leip
zig", die volgen-- hel zegg-u dm- I nul-a hem
waren achtergelaten urn d<* „Gl.ww" <-u
de „Olranto", die epgol den zijn. in b-L
oog te huilden, terug zijn g.-ro ■pen om de
andere HuiteclB Srhcjw*» te steunen bij hun
eidediging.
D e „K a r 1 s r u h o",
11e bemanning der twaalf door de „Kuil—
luhe" in den grond gehooide schepen is
in Livefpool aangekomen. De kapitein-- vel-
klaarden, naar van Duil-clie zijde gemeld
wordt, dat de kruiser over de bewegingen
der handelsvloot volkomen ingeluid was.
De kapitein van de „Proeth" wenl op de
.Karlsruhe" begroet met de woorden:
held een dag vei laling gehad, we had ten u
al gisteren verwacht."
Den dooi de ..Kalsrulio" gekaapl m hip
werd gespaaid. omdat de Duitei be comman
dant het ivcgin zijn snelheid en r.uliotel
grafische inrichting als i«»rk«»rmcr kon g--
bruiken.
Allen veiklaanlen. dat zij door de temt
schers goed behandeld weiden. Ze Kodden
slechts een verklaring te (eekenen. dat
gedurende dezen oorlog niet uwer legen
Duitseidand zouden vochten, Twe.- Sser-
visten, die dil niet wilden doen, zijn aan
gehouden geworden.
I De „Roll ill a".
De kapitein van liet Engelselie hosjiitaal-
schip „Hohilla", dat bij Whitby is vergaan,
heeft voor de jury de verklaring afgelegd
dat het schip dicht hij de kust op een
mijn is geloopon en toen op 'f strand is
gezet om zinken te voorkomen
Do jury heeft die verklaring aanvaard,
hem van alle schuld vrijgesproken en be
volen, dat een motorreddinghoot Ic Whilby
zal worden gestationeerd.
Het gevocht bij Yarmouth.
Het Duitsclie groote hoofdkwartier meldt:
„Op 3 November deden onze groote en
kleine kruisers een aanval np de Engelsdie
kust bij Yarmouth, en beschoten daar eeni
ge kuslversforkingen en kleine vaartuigen,
die in dc nabijheid voor «anker lagen en
klaarblijkelijk den «aanval niet verwachtten.
„Een sterke Engelschc strijdmacht Ier be
scherming van deze gewichtige haven was
niet aanwezig.
„Hol Engelschc onderzeesche schip „D 5".
dat onze kruisers achtervolgde, is, naar de
Engelschc admiraliteit mededeelt, op een
mijn geloopen en gezonken."
Do beschieting van Yarmouth houdt de
licelc Engelschc pers bozig. De „Times"
legt er den nadruk op, hoe volkomen ver
rassend de overvalling gekomen is; de
„Daily Alail" zegt, dat de gezonken sche
pen zijn: Fraternal" uit Lowestoft, .(Vi
va u deze vijandige wereld, .waartoe zij
nooit zou kunnen beboeren en die haar
toch verzwolg, in zich opnam, zooals de-
rivier de beek in zich o-pnw-ml.
Zij wilde zich niet laten gaan: zij haalde
zich 't beeld voor den geest van den ouden
verbannen Kosor, van lstnaël in zijn .gevan
genschap, van de wevers, die gedwongen
waren tot hongersnood en ongelijkheid, die
afschuwelijke ongelijkheid van gen maat
schappij, die dc monarchie tol grondslag
beeft. Zij moest Wolfram halen. Zij was het
verplicht aan haar geweten, aan de nago
dachtenis van haar meester, «aan den band
die haar hond aim liet hoofd yan de Unie.
Alaar zij was geroerd, tol tranen toe ge
roerd. llaar onbuigzame wil had altijd ge-
heerscht over haar hart, maar vandaag Jcoii
zij het bonzen van dat hart niet doen op
houden. En zij zou zichzelf wel weer mees
ter geworden, zijn, dacht ze, wanneer die
zijmoslredende muziek niet onbarmhartig
door waas gegaan mei haar in een soort
bedwelming te houden.
Het feest verliep met de kalme, schitte
rende levendigheid, die hoffeesten ken
merkt. Het leek wel, «alsof de. jiarlshertegin
vleugelen had. Zij was onvermoeid en
volgde j tri us Géo in de ingewikkeldste fi
guren. Zooals zij daar gleden, draaiden
en zwenkten, leken zij twee fantastische we
zens uit noorsche legenden, dio thuis hoe
ren o-p het ijs. Daarna voerden de blauwe
pages van do koningin een cliacmc 3a
la reine uit, gespeeld door de niuziek
van de cavalerie, waarin de fluiten en
hobo's den boventoon voerden. Toen was
het de beurt. van de garde, die spelen iter
oude Grieken opvoerde. Wolfram sloml
vooraan cn genoot van dit moo-'.e scluiuw-
-speL Hij was irotsdi op zijn garde; en door
zijn bijval aangevuurd, verrichtten die jon
ge mannen wonderen van behendigheid.
QYordt vervolgd)A
