Be oorlog. d0%ï$ Koning zijn. 67"" Jaargang Maandag 9 November 1914 No. 14677 Drankwet, Schiedam;, 9 Nov. 1914. BPITENLAm Yan het Westelijke front Uit België Yan het Oostelijke front. CHIEDJtMSCHE COURANT Deze courant verschijnt dage 1 ijks, mei,uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Foor "Scli ictl a m en Vlaardingen fl. 1.25, franco per post fl. 1.65. Prijs per week: Voor Scliïedam en Vlaardingen 10 cent Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden 'dagelijks aangenomen. Advertentiën voor bet eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan bet Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (boek Korte Ilaven.) C as Prijs der Advertentiën: Van 1—G regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Gro-ole letters naar <le plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeeiige voorwaarden. Tarieven biervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. Burgemeester cn Wethouders van Schie dam Gelei, op art. 12 der Drankwet; Brengen ter openbare kennis dal bij hen is ingekomen een verzoek van Johanna Maria Vrcdenbrecht cchigenootc van .Taco- bus Roeling, om vergunning voor denver koop van sterken drank in het klein, voor iebruiWer plaaUe van verkoop in hel be nedenlokaal van het pand Bange Haven 118. En herinneren dat binnen 2 weken na deze bekendmaking tegen het verleen en, van <lo vergunning schriftelijk bij hun College bezwaren kunnen worden, ingebracht. Durgemecstei en VPdhouders voornoemd, M. L. HONNERLAGE GRETE. De Secretaris, V. S1CKENGA. Schiedam, 9 November 1914. De toestand. De strijd aan den uitersten westelijken vleugel is do laatste dagen minder lievig geweest. Het schijnt, dal de Duilschers van de inundaties in het Yser-gebied gebruik maken om bun front daar te verkorten on tegelijkei tijd troepen naar als van Duitsch- land te vervoeren. Volgens een Fransch communiqué zonden zij zelfs Iroepen naar het oostelijke front zenden. Inderdaad zag oen Belgisch correspondent van de ,N. R, Cl." treinen met troepen, waarop geschreven stond ,,naar Petersburg", uil Dclgië naar Diiitscliland vertrekken. Maar eveneens is geconstateerd, dat de Duifschcrs bun reser ve corpsen met „(roepen van het actiën leger versterkten, gelijk een Fransch com muniqué zegt. 1 Het Duitschc hoofdkwartier deelde Zater dag mede, dat do Duilschers in de richting van Ypcren vorderingen maakten er bij die gelegenheid meer dan duizend Fransche ge vangen namen. Daarentegen meldde het Fransche communiqué van denzelfden da tum, van het afslaan van een buitengewoon hevigen aanval v-n het Duitschc leger, dat door C.OLETTE YVER. Geautoriseerde vertaling van W. E. P. 26) En temidden van al dio pracht ging Cla ra's blik onophoudelijk weer naar he i. Kir werd gedejeuneerd op het kasteel Conrad. Hier leerde Clara de weelde van een gala- maaltijd kennen. Maar alles ging aan haar voorbij, alsof zij het jn een boek las. Bij maneschijn werd do terugtocht aan vaard. In het rijtuig .vroeg Wanda haar: ...Beste Clara, ja bent toch niet boos?" Dio woorden schrikten liaar wakker. Zij antwoordde vaag, zonder zich bewust to zijn, wat ze zei: „0 neen! ik heb don koning gesproken... Dc koning was heel goed voor mij.... ja heel goed!" I DERDE DEEL'. I. De dagen van den koning waren altijd zeer bezet. Hij stond om zeven uur op en ontheet mol do koningin cn de aartsher togin. Dat was do tijd van intieme gesprek- kenin Gemma's kleine eetkamer 'bleven zij dan onder het genot van thee cn sneed- jes geroosterd brood wat langer zitten. Slipt half negen ging hij aan hot werk, hij liep de stapels brieven door, die de post hein gebracht had. "Daarna sloot hij zich met graaf Thaven op om dcHmdgetkwcsües van het civiele huis te regelen; wanneer dat afgeloopen was, ontving hij de a'fdcclings- chefs van de verschillende departementen voor het teekenen van stukken. En hij deed deze veel omvattende werkzaamheden met zoo'n fabelachtige vlugheid af, dat hij om elf uur klaav was voor de audiënties. Zijn geduld was legendarisch onder de koningsgezinden. i Het déjeuner was niet op een vast uur bepaald, dat hing af van het aantal der bezoekers, en van den duur van de audi- door de Fransche en Endel.sehe troepen ge zamenlijk werd afgehigen. Het Fransche officiëele communiqué van gistermiddag uur luidt: He aanvallen van den vijand in de rich ting van Dixmuiden en ten noontenisien van Ypercn zijn Ufgedagen. Op dit gedeel te van het front zijn wij bijna overal tot het offensief overgegaan en zijn met name in de streek 1en noorden van Moesten (Mes- sines) opgeschoten. Over 't algemeen is de toestand op het gcneele front bevredigend voor onze legers. Het Duitschc groote hoofdkwartier deckle gistermorgen mede Onze aanvallen bij Yperen en ten (wes ten van Rijssel zijn gisteren voortgezet. Aan de westzijde van Argonne is de be langrijke heuvel bij Vienne le Chateau, waarom weken lang gestieden is, door onze troepen genomen. Daarbij zijn twee kanon nen en twee machinegeweren buitgemaakt. Voor 't overige is de mistige «lag op het westelijk oorlogslerrein rustig vcrloopcn. D c a iinval op Ypercn. Een correspondent van de „Times" sein de Zaterdagavond over den bovengenoem- don hevigen aanval der Duitschers op Ype ren o. a. hot volgende: Na een wanhopigen aanval, welke een heelc week aanhield, is de poging van de Duitschers om door de linie van de bond- gonootcn bij Yperen heen te breken, mis lukt. Erkend moet worden dal onze po sitie bij peren Uvee dagen geleden ern stig was. Do stad zelf werd met groote hevigheid gebombardeerd door do Duit schers cn de bondgenooten moesten onder een verwoede beschieting terugtrekken uit de stad, welke aldus een aan niemand toa- Lehnorend stuk grondgebied werd, waar- hoven do granaten van weerszijden uiteen barstten. De Duitschers deden ten slotte oen boven menschel ijke poging 0111 de En- gelsche stellingen te nemen orulor dekking van oen hevig bombardement. Groote mas sa's manschappen werden achtereenvolgens op het, uitgekozen punt van ons front ge worpen. Aan den verwoeden aanval werd echter schitterend het hoofd geboden door twee van onze regimenten, een Schotscli en een van de garde. Zij gingen er met de bajonet op in om den opmarsch tc kce- "i'en. liet was misschien de vreeselijkste bajonet-charge van den heelen oorlog, welke hier ons succes teweeg bracht en de breuk in onze linie herstelde. Wederom was de Duitschc aanval afgeslagen. Dit was heden hun laatste poging. l)e Duitschers schieten af en toe nog cenigc granaten op Yperen af, doch de aanvallen zijn lot staan gebracht. Zij richten thans hun aanval op de linie der bondgenooten tc Atrecht, veertig mijlen enties, want nooit had de koning iemand, hoe eenvoudig hij ook was, op zijn verzoek om audiëntie weggezonden. Meestal wercl het heel Iaat cn Wolfram gebruikte dezen maaltijd altijd alleen, om de koningin niet lang te laten wachten. Dikwijls moest ook het autoritje met Gemma, dat hij gewoon lijk maakte alvorens aan de tweede serie handteekeningen tc beginnen, achterwege blijven, omdat die morgen-audiënties zoo lang geduurd hadden. Maar dien ochtend had hij aan zijn adju dant gezegd: „Juffrouw Ilersborg zal vandaag komen, zij behoort tot dc hofhouding van de aarts hertogin, ik zal haar hel eerst ontvangen en in mijn kabinet; wilt u daarvoor order geven." Nauwelijks was Clara dan ook in de antichambre, -'waar een talrijke menigte reeds een uur lang wachtte, of zij word naar de particuliere vertrekken van Zijne Majesteit geleid. Dc adjudant ontving haar, lichtte een portière op 011 toen zag zij in een donkere kamer, behangen met oude gobelins, den koning in klein generaalstcnue, schrijvend voor zijn eikenhouten bureau. Wolframs gelaat verhelderde van sym pathie. Hij schoof oen stoel voor haar naast zich cn zei, terwijl hij haar de hand schudde: „Juffrouw Ilersberg, het doet mij bijzon- dor veel genoegen eens met u te spreken. Hoewel Clara in haar grootcn eenvoud eigenlijk geen verlegenheid kende, bad zij nu toch een beklemd gevoel, haar hart bonsde cn zij voelde haar oogleden trillen. „Sire" begon zij met ontroering in haar stem, „sinds ik Uwe Majesteit heb gezien op het kasteel Conrad, een dag of tien ge leden cn toen uw persoon mij zoo verschil lend is gebleken van de figuur, die door Uwer Majcsteits vijanden wordt afgeschil derd, laat een gedachte mij niet los en ver volgt mij zoodanig, dat ik ondanks mij zelf oen audiëntie gevraagd heb". Wolfram, in zijn nauwsluitende zwarte uniform met dc sterren op den kraag, steun de met beide handen op de leuningen van naar 'I Zuiden, dóch niet mot dezelfde- vorwoedheid als bij den aanval van de af geloopen weck. Zoo verwoed is bet gevecht rond Yperen geweest, dat de verliezen der Duitschers op hel reusachtige cijfer van 100.009 worden geschal, hoewel dit cijfer zou kunnen blij ken overdreven te zijn. Van het E n g e 1 s c li e hoofdkwartier. De „ooggetuige" naar hot heet is het de yii kundig schrijver bekend staande' loid l'eroy geeft vanuit het Engel schel hoofdkwartier de volgende beschrijving van do krijgsverrichtingen, die ruim. eon week geleden aan den linkervleugel der bond genooten plaats grepen. Het krijgsverolng dat gedateerd is van 1 Nov., luidt als volgt: „Vrijdag 30 Oct. bracht een belialingj van den aanval tegen onzen rechtervleugel, maar zonder succes voor den vijand. Op ons centrum was het bombardement zeer hevig. .Ta, er viel een zoo groot aantal gra naten rondom onze stellingen, dat de tele foondraden herhaaldelijk werden gebroken. „De vijandelijke aanval in do richting Van Yperen werd algemeen hervat. Ten Zuid-Oosten van die stad, werd hij meteen groote troepenmacht ondernomen, en. op. sommige punten werd onze stelling weer een eindje teruggedrongen. Maar aan. onzen linkervleugel werden de oprukkende Duit schers tel slaan gebracht door onze ver sperringen, onder oen geweervuur opkorten afstand en na twee p'ogingen, om vooruit te komen, gaven zij het op. Op Zaterdag 31 October werd oen zeer hardnekkige aanval ondernomen, op onzen linkervleugel cn li-et linker centrum; de druk ivas bijzonder hevig op het laatstge noemde deel onzer stelling'. Een gedeelte daarvan werd tijdelijk teruggedreven door puur overwicht aan Wapens cn getalsterkte-, maar het verloren terrein wits vóór den nacht zoo g'oed als galmei herwonnen. „Tegen ons cei '.rum rukte de vijand ivtet. voorwaarts, cn tegen onzen rechtervleugel was hij niet zoo bedrijvig als verder Noor.d- waarls. „Met de hulp der Franse hen, wier krach tige sanuenwerking mot onze troepen zeer voelbaar was, slaagden wij er tut dusver in ons in onzei stellingen le handhaven en ook in 'I, bezit van Yperen, op wier ver- overin,, dc Duitschers togen het einde van October hunnen zinnen hadden gezel, te blijven. „Naar men heeft kunnen bespeuren, -is het gevecht in de laatste vijf dagen uitermate hardnekkig geweest, llot Was in hoogc mate zijn bureaustoel. Een zonnestraal speelde door zijn rossig, dik, weerbarstig haar. Hij wilde een preltigen indruk maken en her haalde met oen glimlach: „Nog eens, u is van harte welkom, cn als ik u ter wille zou kunnen zijn in wat dan ook, zou mij dat oen groot genoegen doen." „Dit was liet," zei Clara, met neergesla gen oogen, ,.ik ben unionislc; ik ben de stiefdochter Van den rcvolutionnair Kosor; al zijn inenschlievende gevoelens heb ik van hem geërfd: ik kan noch hem, noch zijn gedachten verloochenen, mijn heele le ven heb ik daaraan te dankenUwe Majes teit moet mij mijn openhartigheid verge ven „Maar die strekt u tot oer, juffrouw ilersberg." Clara vervolgde zachter: „Ik heb altijd het begrip koningschap be streden. Ik geloof nioiik vond, dat hel niet goed was, dal een mcnsch geheel onderworpen is aan ecu ander mensch, zooals de onderdaan dat is aan jzjin souve- rein. Misschien vergiste ik me. Dat is ook niet de korn van mijn geloof; die kern is een overtuiging, waarvan ik heel wat vaster ver zekerd ben en dio onweerlegbaar is: ik geloof aan liet recht, dat het volk heeft om gelukkig te zijn; ik geloof aan den plicht die op ons rust, om zijn lot to ver beteren, man de verplichting om het lief le hebben cn te helpen. Ik heb mij geheel aan die gedachte gegeven, en op dit punt weet ik zeker, dat ik me niet vergis. Den laafden^lijd mt, Sire,' lijdt het volle meer dan o-oit."De nieuwe besluiten betref fende de douanerechten voor steenkool cn, koren hebben zijn ellende ondragelijk ge maakt. Dertig duizend menschon lijdon hon ger en kou. Maar Uwe Majesteit hoeft be wezen, dat zij oppermachtig1 is. Wanneer die rechten inplaats van verhoogd to wor den, afgeschaft werden, zou er dadelijk een betrekkelijke welstand hccrschen, de prijs van het brood zou do helft minder zijn, de armicn konden brandstof koopen, en voort In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het-Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. een ..soldatenslag". en zonder overdrijving «•J onbetamelijke zelfverheffing kan worden geconstateerd, dat onze (BriLsrhej man,- schappen zich voortreffelijk hebben ge dragen. „Tegenover een groote overmacht en de heiliaalde aanvallen van talrijke troepen, gedurig door v-erschc strijdkrachten var vangen en door een bijna ononderbroken vuur van oen reusachtig aantal kanonnen Éfftieund, hebben zij door hun onwrikbare© tegenstand ulo reputatie van ons leger goed opgehouden. „Hoe zwaar onze verliezen ook zijn ge veest, wij berokkenden er den vijand veel zwaardere, en beletten hem de bereiking van liet deel, waarvoor hij al zijn krachten inspande. „En niet alleen hebben onze troepen hunne reputatie gehandhaafd. Onze Frans schc bondgenooten hebben gevochten met al de kiacht, die hun roem is en uit alls berichten blijkt, dat zij zich tc Dixniui lcn en aan de Y.sor een on.slerfelijken, naam verwierven. Evenzeer weerstond bet Belgische leger dc woedende aanvallen van den vijand met de uiterste dapperheid. „De DuiLelie troepen verzekerden zich eveneens onze achting wegens de wijze van lum vooruitrukken. Of dit D toe te schrijven aan vaderlandsliefde dan wel aan, de vrees, door een ijzeren discipline in geboezemd, het blijft niettemin een feit, dat zij standvastig aanstormden op wat in vele gevallen maar al te duidelijk een wissen dood bleek te zijn. „llel resultaat der overstroom,ing ten Noorden van Dixmu ijlen", aldus gaat ue „ooggetuige voort, ,.is waargenomen door onze vliegers. Zij zagen vele vijanden in groepen verzameld op de polderdijken, die hot over-1roomde gebied doorkruisen. En volgens berichten, zijn sommige Duit.sc.hc zware stukken geschut in dat moeras vast geraakt. „Onze vliegers waren ook in staal de optrekkende vijandelijke colonne-, tebcnioct- lijken door liet werpen van bommen en,hel vuren mot machine geweren. ,De tactische, verplaatsing van troepen naar de achterhoede der Duitschc stellin gen, geschiedt voor een groot deel met be hulp van molor-oinnihusbon, waarvan van uit de lucht heele rijen zichtbaar zijn. „Tijdens de laatste dagen stroomen groote drommen vluchtelingen langs al dc wegen, uil België. Zij vullen de treinen, die ledig van het. front naar Frankrijk terug- koeren" al de loonen in de fabrieken zouden, ver hoogd kunnen wtnjden, omdat er voirsteen kool zooveel miindor ojf de begrootingikoml." Wolfram keek haar lang aan zonder te antwoorden. Misschien maakte de schoon heid van deze vrouw, die zixi, vurig ijvert1 voor het welzijn van de inen-ilihehl, indruk op hem'; misschien Wa.s hij alleen getroffen door de rustige, edele natuur van deze superieure ziel, die nog de naïeve opvattin gen behouden had van die revolutionnajren, die meenden, dat door een eenvoudig?» vcrdeeling van goeleren allo ongelijkheid nil de wereld verdwijnen zou. „Juffrouw Kersberg", zei hij eindelijk, „deukt u, dat u een vijand van hel. volk voor zich heeft?" „Neen Sire, maar een van de gi ooien der aarde, die vc-r van het volk afstaat.-V Hij schudde hot hoofd en zei „Het volk...., als u eens wistl.f.„,Y Zijn oogen schitterden. Tlg ging voort: ,,llc hen njel onverschillig voor zijn elienr dc." Clara voelde, dat iiij aangedaan Was; zij Verstoutte zich te zeggen:; ,8.Sire wees dan niet doof voor den grootcn noodkreet, «lie lat u opdijgt; zet Alle politiek op zij, luister naar uw hart," ïlij sprong' overeind en sloeg piet de vuisten op de tafel: „Naar mijn hart. klisteren? Dc politiek; op zij zotten? Is mijn politiek dan een spel letje th! wreedheid? ren tyrannenplezier'? oen vermaak van Nero-V Bleu ik du? een, beul, liet werktuig van des tellende van het volk? En u, de meest toprechte en eerlijke van de democratische oppositie, u verwijt mtij dat in mijn gezicht, al do haat van dc rovolutionnniren spreekt uit uw woorden 1" Zij verbleekte, zag, dal, hij1 opstond. Zijn liooge gestalte verduisterde het licht van het raam', Waar hijl vlak vootr stond. II:j woelde met do hand in zijn baard, dc-ed een paar gejaagd© stappen hoen cn weer Het g r e n s v e r k e e r. Er zijn, zoo meldt de ,,N. R. CL", aan Tie Duitsch© porten op de Relei-eli Nederland- sche grens zeer strenge orders ver-trekt om vanuit België niemand naar Nederland te laten vertrekken, tenzij iiltfn in bezit i- van een te Antwerpen, Brussel of Turn hout door de Buil sche Koinmandaritur af- gertempelden pas, die slechts voor 1 dag geldig is. Iedereen, zonder ondeischeid van leeftijd of nationaliteit, valt onder deze be paling. Aan de wegen te Ga!der. Strijbeek, Meerle en Wernliont zijn de Diliteche pos ten aanzienlijk verrteikt. Tengevolge van bovenbedoelden maatregel is gister te WuOot Weezei, aan het eindpunt der Belgi sche tram van Antwerpen, een groote op- eenhoopinq van reizigers ontslaan, die ver geefs trachtten Nederland le bereiken. België en T u r k ij e. Naur Reuter uit Havre seint, heeft de Belgische regeering aan den Turkschen ge zant zijn paspoort gegeven. België is dus ook niet Tuikije in oorlog. i Het Russische gezantschap tc *s Graven ha ge beeft de volgende samenvat ting bercffcndte de krijgsverrichtingen der Russen in Polen in Gaticië: De groote veldslag aan de Weïchsel, wel ke sedert een twintigtal dagen onafgebro ken wordt voortgezet, heeft tot de volgen de resultaten geleid. Den derden November zag liet Ooslenrijk- schc leger, na een laatste vrucht elf ioze po ging om den Russischea strijdmachten het overtrekken van de San te beletten, zich ge noopt tot een algemeens terugtrekkende be weging. Zoowel van de oevers van dc San als" van uit. de omstreken van Przemysl, zoekt het overat eon uitweg naar de berg passen van Dukla, dwars door de Karpa- then, van nabij acütervolgd door de Rus sische troepen. Deze terugtocht vormt het einde der krijgsverrichtingen, die aanvingen met de nederlaag, toegebracht aan de O-oslcn- rijkscli-Duitsche aanvallende, hmve-ging in richting WarschauIvangorod. Na hel beslissend succes van de Russisch© legers op 20 October op den linkeroever van den Wciolisd, was hun doel. de vijandelijke troepen naar bel zuid-westen terug te drij ven. In gevechten, die van 23 tol 27 October duurden, hebben de Oostenrijksch-Duitsche legers, liedreigd meteen omvatting van lum linkervleugel, zich op het geheele front van Kozenice tot Iwangorod moeten terug trekken. Tusschen 27 October en 2 Novem ber is hun tegenstand eveneens overwon nen in de streek yan Novo-Alexandria tot Samlomir. en terwijl «le belangrijkste Duit schc strijdkrachten zich onvorlinast terug trokken over de Warta, naar de grenzen van Posen en Silezië, was het OnstcnrjTkssölic en zei toen: „De vriend van hef volk! de vriend van het volk,zelf? niet alleen zijn vriend, hoort uzijn dienaar, zijn shm.il, dat hen ik. Macht'? Wat is niadit? Heb ik Ui" naarjter dongen uit verzucht of heb ik dit? gevonden .in mijn wieg al? een verpletterende groote taak, die ik niet van nuf af kan schuiven.?" fn zijn toorn sprak hij luid, hij keek niet me.r naar ('lara, maxi" ver, ver weg. Over Ohlditirg hem, tot aan de uiterste grenzen van Uitbanen. Zijn oog zag sleden, rivieren, 1 erg', n, weiden, velden, bussrhen en. mijnen to>t aan de zee, die de LiUiausche- kpsll baadde in den russïgen gloed van cornwin teravond. _,,En liet zijn niet alleen dertig' duizoiwl afquiHpgo en hitler gestemd© wevers, dia mij Ier harte gaan, Ito!, is mijn heele volk), mijn natte, mijn ras. li d zijn ijjvhalt iniilincq Liiliaucis, wi-r iinaheh'appelijk leven,van hei mijne naui.V afhangt, zoonl? het bloed lerugj-troount naar liet hart. Ik hen da slanfscho ambtenaar van dito Hu,dit, van tijen Ontzaglijken plicht, ik k'an, er mij n.ieli aan onttrokken. AI mijn lijd. al mijn, ge dachten, al mijn werkzaamheden belmoren, mijn volk. Ik heli wel het recht mijn bestaart van het zijne los te maken. Een gewoon ambtenaar vervult zijn ambt en daarna jd bij vrij; iiij bedt zijn openbaar en zijn particulier leven. Ik d, naren tegen heb zelfs geen particulier leven, do gedachte aan mijn tolk lelïveisrbt. ©n regelt! al mijn ge voelens. Ik hen zijn bezit. Sinds ik aan, do regeering hen, 'tracht ik in de natie oen. streven naar grootheid on voorspoed, aan te knveken en wanneer ik dan. na voel' ■overdenken cn voel mupourm met fooven- mcnschelijkc inspanning oen economische wet heb gegeven, dio dal streven steunt, 'willen gevoelige harten mijn werk ver nietigen en zeggen: Trok dio wot irt, luister naar de ingeving van uw,fliart!" 1 Wordt vervolgd

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 1