Be oorlog. 1. Eerste Blad. Konimg zi]n3 QT" Jaargang Zaterdag 14 November 1914 No 14682 Drankwet. BUITENLAMP. Tan liet Westelijke front Van het Oostelijke front Oostenrijk en Servië Turkije. Zuid-Afrika Ter zee Diverse berichten. [Wordt vervolgd SCHIEDAMSCHE COURANT Deze courant verschijnt d ag e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal; Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, franco per post II. 1.65. Prijs per week; Voor Schiedam en Vlaardingen 10 rent. Afzonderlijke, nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Adverientiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven Xo. 141 (lioek Korte Haven). Prijs der A d e r t e n i i nVan 1- 15 cents. Reclames 30 rent per regel, innemen. Advertentiën hij abonnement op voordcoligc hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. 6 regels 0.92; iedere regel meer Groote lelters naar de plaats die zij voorwaarden. Tarieven In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tol den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon Xo. 103. Burgemeester en Wethouders van Schie dam; Gelet pp artikel 12 der Drankwet; Brengen jer openbare kennis, dat hi.f hen is ingekomen een verzoek van ANNA VDRIANA VAN DER HEER, echigenootc van JACOBUS JOHIANNES MARIA VAN DOORN, pnx vergunning voor den verkoop Van .sterken drank in het klein voor ge bruik .ter plaatse van verkoop in het bene denlokaal yan het pand Lange Nieuwslraat no. 20. En .herinneren, dat Finnen 2 weken na deze bekendmaking togen het verleenen van de ^vergunning schriftelijk hij hun College bezwaren kunnen worden ingebracht. Schiedam. (14 Nov. 1914. Burgemeester en Wethouders voornoemd, U. L. HONNERLAGE GRETE De Secretaris, V. SICKENGA. Schiedam, 14 November 1914. Do toestand. Het pommuniqué van het Fransclic gezantschap to 's-Gravenhago luidt he den als volgt; Van de zee af tot aan de Leie droeg de strijd een minder hevig karakter dan in den loop der vorige dagen. Verscheidene po gingen der Duitschers om het Kanaal Van de A'ser over te steken zijn verijdeld. Over het geheel zijn onze stellingen zonder wij ziging gehandhaafd, noordelijk, oostelijk en zuid-oostelijk van Yperen. Op fle hoogvlakten van den rechteroever van /de Aisne, hebben wijT ons meester ge maakt jvan Tracy-le-Val, met uitzondering van Jiet kerkhof. Do aanvallen, gisteren door pns ondernomen, hebben ons in staat gesteld eenigszins vooruit te komen op de hoogvlakten, (Oostelijk van Tracy-le-Mont en zuidoostelijk ,van Mouvron, evenals op de heuvelkruinen .tusscben Crouy en Vrigny noordelijk van Soissons. In do streek van Vailly is een tegen aanval dor Duitschers, die zich van de dorpen Chavonne en Soupir hadden, meester gemaakt, afgeslagen, met zeer belangrijke verliezen voor onze tegenstanders. BijBer- door COLETTE TVER. Geautoriseerde vertaling van W. E. P. 31) Dien avond nam do hertog van Oldany de scheikundc-docente voortdurend op, peil de het diepst van haar ziel om zoo te zeggen. Hij naderde haar zelfs en begon een gesprek, en voortdurend bleef zijn blik, nog doordringender en beslis! er dan die van Wolfram, onderzoekend op haar ge richt. Het gebeurde van den vorigen dag was ten slotte, zooal de „Gemeensschap" triomfantelijk opmerkte, de uiting van den geest, die algemeen hecrschtc. Die aanslag was een overwinning voor de Unie. En hij voegde er bij wjyat dankt u ervan, juffrouw Hersberg!?" zil antwoordde met een gevoel alsof zij gepijnigd werd Wanneer de leer van de Unie dezen, aan- slag heeft ingegeven, dan heeft men haar verkeerd uitgelegd, want zij verkondigt aHoen naastenliefde en broederschap'." »0, ai" zei de hertog, „dus was het liefde voor den koning, die de Unie den, "'evers inprentte?" Clara, dacht aan de pamfletten, de be- «edjgende karikaturen, waarmee do wanden van het lokaal van het comité volhingen, Tn^a.r zij bleef volhouden siWIj hebben, nooit geweld gepredikt." Zoning moest uit beleefdheid zijn schilder eens aanspreken, maar hij verloor toch het onderhoud, dat hem zooveel Felang inboezemde, niet geheel uit het oor. 'Fro- mngue was heftig aan 't redeneeren, in'et ry-au-Rac hebben do Dniisehe froepenge- doelten, die een aanval op onze het meest vooruitgeschoven verschansingen hadden beproefd en teruggeworpen waren, geweren, gereedschappen en mitrailleuses achterge laten. In de Argonnen was het geschutvuur hevig. Enkele kleine vorderingen zijn ge maakt om Saint Mihiel en in de streek van Pont-ïi-Mousson. Een overvalling door onze troepen tusschen het dorp Val en Cha- tillon bij Cirey-sur-Vezouzc (dicht bij de oostelijke grens van Lunéville) heeft ons in slaat gesteld een vijandelijk detachement gevangen te nemen. De s tr ijd b ij D ixmu i den. De oorlogscorrespondent van de „Tijd", een Belg, meldt, dat de Duitschers van hun oogenblikkehjko beineestering van Dixmui- den nog geen partij hebben kunnen trekken. „Zij hebben zich daar voor 'toogenblik vastgezet. Onze rangen zijn zich met groote snelheid van den vrcesclijken schok aan 't herstellen. Een bres heeft de Duitsche mo ker niet geslagen, al waren we tot wijken op één punt gedwongen. De ganschc linie bleef onverlet cn snel hebben allerlei troe penverplaatsingen plaats, om zwakke pun ten te versterken. Daardoor is 'tnoodig ge bleken, dat de voorwaartsche beweging ten Noorden van Nieuwpoort door onze troepen niet werd voortgezet, ten einde onze linie niet noodeloos te verlengen en daardoor te verzwakken. Met groolen spoed zijn alle maatregelen genomen, dat de Duitschers hun gedeeltelijke bezetting van Dixmuidcn niet kunnen benutten cn geen aanvallende voorwaartsche beweging van groote kracht kunnen beginnen. Daarvoor was noodig dat onmiddellijk de Duitsche troepen, die links en rechts van Dixmuidcn over de Yser waren gekomen, weiden teruggeworpen cn de bezetting van Dixmuicren in haar ver bindingslinie bedreigd." „Als de voorteekenen niet bedriegen zal de tegenactie onzer troepen slagen, zal do vijand in Dixmniden een vossengat vinden en elders over de vaart worden terugge worpen." De have n van Z e eb rn ggo. Naar dc correspondent van de „Tijd" te Londen meldt, is Zeebrugge op tast der Duitsche militaire overheid geheel ontruimd en de haven aldaar tot een station voor onderzceboolen ingericht. In dc hotels wor den de groote zalen als montage-kamers gebruikt, waar de verschillende onderdeden der booten, over land aangevoerd, in el kander gezet worden. Engelse lie verliezen. In antwoord op een hem in het parlement gestolde vraag, zcide de minister president Asquilh, dat do verlfézen der Engelsche troepen op het oorlogsterrein in Frankrijk op 31 October ongeveer 57.000 mail be droegen. Uil Polen zijn dc Duitsche en Oostenrijk den hertog van Zoflern; Ireidon gingen te keer tegen do stakers: onder het -Spreken sloeg de maarschalk telkens niet zijn, harde, behaarde vuist op den marmeren schoor steenmantel; zijn onderkaak stak nog, meer naar voren dan gewoonlijk; heel zijn. oude lichaam' sprak van hel verlangen om do oproerigen te onderdrukken. De koning luisterde naar- ZofCcrn zonder er iels tegenin to brengen. Hij luisterde ook naar 'hertog Dertie, die Lot Clara zei: „De menschhoid is geneigd luiaklragend te zijn. Zij is liet meer, 'naarmate men do maatschappelijke ladder afdaalt. Gij allen heb gemeend hel zaad van gelijkheid te zaaien, maar gij hebt de afgunst, 'de nijdige afgunst aangekweekt. Wie de weldoener van hot proletariaat wil zijn, en zijn lot wil verbeteren, moet in stilte te Werk; gaan en geen redevoeringen houden. Men, overlegt! niet met het volk, men moot liet leiden.'-' En koel voegde hij er bij „En zoo heeft men het volk; lief op een voortreffelijke manier/* Clara kreeg een gevoel van ha,at legpn heirt en dc lust om met hom te strijden, kwam bij liaar op. „Maar, Iloogiieid," riep zij uit, „de waar digheid van het volk brengt mee, dat liet zichzelf leiden kan. Wij lichten de massa voor wat liaar belangen Jx;treft, maar bet gevoel van broeders te zijn maakt, het ons onmogelijk ons haar moestere te noemen. Waar is recht in een volk1, waar geen gelijk heid hoerscht? j 'Hertog Biertic liet zijn monocle vallen. Hij glimlachte, mlet iets spoltends in zijn lach. Hij" zeidlo: 1 „Gelijkheid? Waarom gelijkheid? Er be staat geen gelijkheid, In ieder geval is do ongelijkheid geen onrecht." „(Hoogheid, dat is leen paradoxe," zei Clara inwendig trillend. sche legers nu geheel, uit Galicië zoo goed als geheel verdwenen..De Duitschers trek ken zich terug op de linie Dreslau. Ro sen, Thorn, Graudenz, Koningsbergen. De Oostenrijkers duchten gedeeltelijk over dc Karpatcnpassen cn trekken voor een ander deel naar Krakau, in heide richtingen dooi de Russen op den voet gevolgd. In Oost-Pruisen schrijden de Russen zoo wel uit het Oosten als uit het Zuiden voor waarts, tegenover zich vindend do van de grens allengs terugtrekkende Duitsche le- gcrafdeelingen. De Russen komen daar nu weer in de s'treek der .\tasurisclie meren, die hun vroeger zoo noodlottig is gewor den. Op de grens van Posen hmulen Duitsche legerafdoclingen stand, waarschijnlijk met do bedoeling om de hoofdmacht den lijd te geven, zich te versterken op de vestinglijn van de Oder tot de Weiciiscl. I n Oost-Pruisen Hot Petersburgsclie Telegraafagentschap' meldt Voor zij Johannisburg in Oost-Piui.sen vermeesterden, moesten de Russen ten tweede male zich een weg lianen door de bosschen en de uitgestrekte moerassen, die ten zuiden van de Masurische meren oen natuurlijke bescherming vormen. Langs dc linie Soldau Lyck hebben de Duitschers zwaar getimmerde en van veel geschut voorziene blokhuizen opgericht, die met prikkeldraadversperringen afgerasterd zijn. De Duitschers hebben ten noorden van de Masurische moren oen sterke troepen macht samengetrokken, die voorzien is van zwaar geschut uil de vesting Konings bergen. in Pol,en en Galicië. Het Oosicnrijksche groote hoofdkwartier deelde gistermorgen mede Aan hel noordoostelijke front is gisteren niets van betcekenis gebeurd. Do Russen zijn Tarnow, .Taslo cn Krosno binnengerukt. Het aantal in Oostenrijk-IIongarije geïn terneerde krijgsgevangenen is sedertgisleren, tot 867 officieren en 92.727 minderen ge stegen. i Duitsche v o r 1 i c ze n. De Engelsche legatie 1e 's-Gravenhnge ont ving een telegram van het ministerie van huitenlandsche zaken te Londen, waaraan, met weglating van reeds bekende bijzonder- -heden, wordt ontleend, dat dc .Duitschers in de jongste gevechten in hot Oosten on geveer 700 officieren verloren en dat tus schen 23 October en 5 November de Rus sen 4 houwitsers, meer dan 100 kanonnen en mitrailleurs, een groote hoeveelheid soliiotvoorraad builmankten cn 323 officie ren en 21.750 man krijgsgevangen namen; dat de poging, der Turken, do Russische flank om te trekken, definitief is afgesla gen en dat de Russen daarbij krijgsgevan- j genen maakten en schieh oorraml vermees terden. Het Oostenrijksche groote lioofdkw artier "deelde gisteren mede Do Serviërs blijven van (Koceljewo (ten noorden van Waljewo; ril 'Waljcvo naar hot oosten terugtrekken. I Aan de Save is 'Usee stormenderhand genomen; onze troepen heblten Reljin Bon- jani bereikt. Van de 'vijandelijke verschan ste stellingen zijn Comité en Drcginje reeds in ons bezit en "Sopot Stalitse is bereikt. De van het westen "en noordwesten op rukkende colonnes zijn bij Waljewo aan gekomen. Vooral de zuidelijke colonnes heb ben door moeilijk terrein moeten marchee- ïen en den zwaren ilocht op voorbeeldige wijze volbracht. v In Ka.ukasi Het Turksche hoofdkwartier deelt d.d. 12 dezer officieel mede: Ons leger is volkomen geslaagd in de aanvallende beweging, welke gisteren be gonnen is. De Russen hebben zich slechts anderhalven dag in hun tweede stellingen kunnen handhaven. Een mededeoling van den bevelhebber van ons leger in Kauka- sië luidt woordelijk: „Met behulp van den Almachtige is de vijand uit al zijn stel lingen verdreven; hij trekt overhaast terug en wordt over do gcheete linie door ons leger achtervolgd." Van Russische zijde wordt daarentegen volgehouden, dal de Russen hun stollingen hebben gehandliaafd. Tegen Egypte. Turksche bladen verwachten, naar uit KonsLantinopel aan Duitsche bladen wordt geseind, veel van het optreden van den Afii- kaanschen stam der Scnoossi, hetwelk dc Engelsche bezettingstroepen jn Egypte zal dwingen naar twee kanten front te maken cn de bevrijding van Egypte zal bespoedi gen. u r k ij'e en Engeland. In een particulier telegram uit Koustnn- tinopcl aan het „Berliner Tngeblalt" wordt gewag gemaakt van een officieel commu niqué der Turksche regeering, waarin wordt uiteengezet, dat in de politiek van Enge land het grootste gevaar ligt voor Turkije en den islam. In den Balkanoorlog en door "T optreden van Engeland in Egypte, aan He .Perzische Golf en in Arabic is dab' overtuigend gebleken. Bij het verdrag mei Frankrijk van 1904 opens Marokko heeft Engeland een mohammedaans® land tor dood veroordeeld. Doer dc overeenkomst met Rusland heeft het Perzië in sferen van invloed verdeeld. Ten slotte herinnert het communiqué aan ecu woord van Gladstone, die in 189 J in in het Lagerhuis, met dc Koran in do hand zou 'hebben verklaard: „Zoolang dit vcr- „Wclneen, hcelcinnal," zei de hertog. Op dat oogenblik ging de dour geruisch- loos open; d'e lor draaide zich om hij het, hooren van 'ecu ruiseliende japon» er tril dn iets in zijn anders zoo onbewogen gelaat. Het was do aartshertogin. Zij kwam om do thee .aan te bieden. Over haar japon van guipuro droeg zij een klein schortje van grijze kant. De komst van dit ondoorgronde lijke meisje veranderde de atmosfeer in den kleinen salon. Men had voor niemand oogen dan voor haar. 1 Dp thee werd binnengebracht. Dc dames stonclcn om de koningin, heen. Do aartsher togin bediende den koning, daarna den staatsmaarscl)alk, die do Jieele kamer deed dreunen, toen hij toesnelde om die attentie te voorkomen; zijn verlegenheid was niet maar geveinsdhij, die den vader had willen leiden als een kind, schoen werkelijk ver tegen oirt uit de handen van do dochter een kopje thee aan te nemen. Den, avond vóór,een redevoering die hij in het parle ment zou houdenMver algemcenc belangen, had hij mpl Wolfram heftige beraadslagin g/en gehad, waar hij ziedend van temg was gekomen. Maar in het openbaar zou hij zich voor 'skonings V0(etcti geworpen hebben, als een voorbeeld van blinde onderworpen,- lipid. Tqen Wanda naar hertog Bbrtie toe kwam, met 'liet schoteltje in de oene on den suikerpot. in de andere hand, merkte (3ara een kleinen verlikalcn rimpel op, die aan, lipt hoogo voorhoofd van het jongo meisje een eigenaardige lijdende en harde uiklruk- kÓLg g af. Hij koek haat aan, terwijl hij haar be dankte en toen herkende Clara zijn, blik niet, dip anders zoo ironisch cn koud was. llij was ernstig, bijna verlegen. Zij ldpvcn hij elkaar staan en spraken met gpdempte stem over oen boek, dat de Ier aan do prinses bad geleend. „Ik voml die weerlegging van de stellin- gjCii van de Unie heel good; ik luid nooit zoo gped begrepen, wat de collectivistisehc gpest eigenlijk is. Ik weet, waaroinlu hel mij hpeft laten lezen, u was zeker hang voor den invloed van zeker iemand op mij, maar u kan gerust zijn, die persoon heeft nooit van mijn vriendschap gebruik gemaakt om mij gpdacliten op te dringen, die ik niet mag Iipbben. Als u het m'ij liadl toegestaan, zou ik haar zplfs graag dat. boek laten lezen. Dip arme juffrouw Ilcrsborg, ik zon haai* zoo graag willen overtuigen „PTpt is nu nog te vroeg," zei hertog Inertie. „Wacht nog. Later." Alsof zij Yoekhdat er over haar ge sproken werd, keek Clara tersluiks naar het bekoorlijke jongo meisje en dien ij-kouden man. Zonder zijn kopje i,e hebban leeggo dronken, kwam do hertog weer naar de tegenstandster toe. „Begrijp wel, juffrouw Uersberg," zei bij, „dat de unionisten vntsche herders zijn geweest. Ik weet, dal gij een ideaalstaat, die allen gelukkig maakt, wilt vormen en dat sommige voorstanders zich reeds van ie voren daarin verblijden. Maar tegenover een handjevol menschop, die het in goed vertrouwen aannemen en al liet andere los laten, staat de meerderheid van dc maat schappij, die mot alle kracht vasthoudt aan de orde, waaiaan zij sinds ecuwen gewend is. De leefwijze, die door onze voorouders geheiligd is, is een vaderland voor onzen geest; liet zijn de gewoonten, die door alle eeuwen hoen gevolgd zijn, herinneringen, het gevoel van veiligheid, het verleden in één woord, dal den mcrtsch zoo dierbaar is f Dal zal men verdedigen, wanneer gij het aanvalt! De daad van gisteren „Komaan, laat u juffrouw Hersberg met vrede", kwam de koning, die ongemerkt naderbij gekomen was, tusschenbeidcn, „wij zijn hier ia kleinen, inticmen kring, waar twistgesprekken uitgesloten worden; wij zijn vloekte boek l*?slaat, zal de wereld geen vrede hebben." Getrouw aan die uitspraak heeft Engeland de mohammedanen steeds met zijn haat achtervolgd. Gelukkig besluit het communiqué is nu de tijd gekomen om de belangen van den islam tegen zijn onverzoenlijke vijanden, Engeland, Frankrijk en Rusland te verdedigen. In het rapport van Botha over liet jong ste gevecht ten oosten van Winbnrg, waar bij IJe Wets commando werd verslagen, ech ter zonder dat men het lieefl kunnen vernie tigen. wordt nog gemeld, dat de opstande lingen 22 dunden hadden, onder wie een commandant, en een betrekkelijk groo'L aan tal gewonden. 225 blanken en 27 inlaml- ders zijn gevangen genomen en een groot aantal paarden, muildieren, voertuigen en kanonnen buit gemaakt. Terecht. De Amerikaanse he kruiser „Tennessee" seint uit de Middellnndscho Zee, dat hij in draadlooze telegrafisch gemeenschap is ge weest met den verloren gewaanden kruiser North Carolina", eveneens van de Aino- rikaansche marine, welke veilig en wél in de haven van Beiroet ligt. V i' ij g c s p rok e n De Engelsche srhoul-bij-nachl Troubridge, die voor een marine-krijgsraad was gedaagd in verband met dc ontsnapping van de Duitsclie kruisers „Goeben" en „Breslau" aan hol Engelsche kruiser-eskader onder zijn bevel in de Middolland.sche Zee, is thans volledig en eervol vrijgesproken. Admiraal Sir Archibald Berkeley MUnter, de bevel hebber van het geheelc Middelt,'imlsche Zee eskader, was reeds te voren vrij van schuld, bevonden. liet En g e 1 s c li e leg el*. Bij het Engelsche parlement is een aan- vuifingsonlwerp ingediend om 1H, leger van 1 nnllioen op 2 millioen soldaten te bren gen, behalve het gewone aantal, toegestaan voor hot licgrootingsjaar 1914'15. E n g e I s c h o o r 1 o g s c re d i o t. Officieel wendt medegedeeld, dat dc En gelsche regeering voor oorlogsuiigaven een cicdict van 225 millioen pond (f2700 mil lioen) zal aanvragcfli boven het reeds toege stane bedrag van 100 millioen (f1200 mil lioen). Het nreiliel van 225 millioen zal dienen lol dekking:: lü. van de uitgaven voor leger en $loot tot 31 "Maart 2n. van de koningen, uitgegeven door de koloniën; hier oiider vrienden, biet. waar, juffrouw Hersberg?" „Sire, als men niet de opvattingen, maai de personen beschouwt en als do vriend schap waarvan Uwe Majesteit spreekt, wat mij aangaat, heteekent: eerbied, achting, toewijding, dan zou Uwe Majesteit geen he tere woorden hebben kunnen kiezen..." „Maar dat is toch zeker zoo," zei Wol fram viooüjk; vanavond zijn hier geen op vattingen, er zijn alleen maar inonschen, die allen met elkaar up goeden voet kunnen slaan." De hertog glimlachte heimelijk; hij dronk een Sl( k thee en keek naar den koning mol een .soort bewondering; blijkbaar vermaak te de vorst hein, hij vond hem een handigen rlumnetir, die door een zekere aantrekkelij ke overheerselriiig zijn crgslen vijand wist te bedwingen. De uniform van huzaar, die hem zoo goed stond en zijn hoogo gestalte maakten hom nog indrukwekkender. Ter wijl hij sprak, bracht hij als vanzelf do hand naar het voorhoofd, alsof hij het velband recht wilde trekken. Welke vrouw, dacht do Ier, zou geen belang in hem stellen En Clara, die nu met haar geweten in vrede was, door 't vrij onnoozele voorwend sel, dat men daar alleen maar was als intel- toclueelcn, die ql kan der waard waren, en dat niemand een meening vertegenwoor digde, kreeg een gevoel van rustig Ver trouwen. Haar leerlinge kwam naast haar zitten. De koningin maakte haar een com plimentje over haar japon; de adjudantkeek naar haar met opvallende, vriendelijke nieuwsgierigheid; dc schilder Froningue toe kende in gedachten haar mooie trekken. Zij genoot van de heerlijke omgevingen om de weelde van dit uur nog te verhoogen, kwam Wolfram naast haar zitten en vroeg gemoe delijk terwijl iedereen er mol plezier naar luisterde: „Kom, juffrouw Hersberg, vertelt u ons eens iels van het thermium1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 1