Zaterdag 28 November I9J4 No 14694 67'" Jaargang Tweede Blad Uit de Tweede Earner. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco per post fi. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange ïlaven No. 141 (hoek Korte Haven). Prijs der Advertentiën: Van 16 regels Q. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. Ons parlement heeft somtijds van die eigenaardige verrassingen. Zoo Dinsdag 1.1., toen er twee ontwerpjes aan de orde wa ren, van wie iedereen dacht, dat ze zonder eenige discussie onder den hamer zouden doorgaan. Daar was in de eerste plaats het wetsontwerp: Goedkeuring der dading met de gemeente Neuzen (een gewoon mcnsch zegt ter Neuzen, maar in de of- ficieele taal blijkt het Neuzen te zijnj be treffende den eigendom van oen gedeelte der voormalige vestinggronden aldaar. In 1833 stond de Raad van Neuzen land en slikken kosteloos in eigendom of aan de Regeering, onder voorbehoud, dat bij af graving of slechting der vestingwerken de gronden weer aan de gemeente zouden ko men. Dit nu is geschied bij onderhand- sche verklaring, en dat was niet heelemaal in ordewant schenkingen moeten hij nota- rieele acte geschieden. Nuis de vesting Neuzen ingekrompen tot een kustbatterij, en is een groot deel van den afgestanen grond voor het Rijk onnoodig geworden. En nu was er, omdat de zaak in 1833 niet .op behoorlijk wettelijke wijze is geregeld, zoo wel van het Rijk als van de gemeente Neuzen de ernstige begeerte noodig, om tot elkaar te komen, wilde men althans 'processen vermijden. De zaak was toch, zooais minister Treub het geestig uitdruk te, zoo vol van „matières A procés" als de Noordzee met mijnen. En nu was een gelukkige oplossing ge vonden; het Rijk geeft aan de gemeente terug die gronden, die nu niet meer noodig zijn voor de verdediging, en houdt slechts 'n klein stuk voor militaire gebouwen. Daar enboven krijgt het Rijk nu gronden, die wel niet noodig zijn voor de verdediging maar die voor de Waterstaatsbelangen van be lang zijn. En het Rijk is met die schikking tevreden, en de gemeente Neuzen is in haar schik, mein Liebchen, was willst dp noch mehr? Daar was echter iemand, die nog meer wou, en dat was de heer Bichon van IJsselmonde, die een heel geleerde rede voering hield over de zaak, waarvan de conclusie was, dat men hier noch met een dading, noch met een overeenkomst te doen had, maar met een pure schenking aan de gem. Neuzen, die hij .niet achtte te zijn in 's Lands belang. Dit bracht den lieer De M.uralt in 't geweer, die zich als afge vaardigde voor het district, waarin Neu zen ligt, verplicht voelde ,de Kamer te bezweren het wentsontwerp aan te nemen, zelfs al zou de heer Bichon van IJsselmon de gelijk hebben met zjjn 'bewering, dat het een schenking was. Maar minister Treub bleek van deze hulp niet gediend, en hield vast aan zijn sustenu, dat men hier wel degelijk met een overeenkomst te doen had, waarbij de gemeente Neuzen zich van haar kant ernstige opofferingen gelroostte. Het wetsontwerp werd zonder hoofdelijke stemming aangenomen, nadat de heer Bichon van IJsscdmonde de Ka mer verzocht had het er voor te willen houden, dat hij tegen gestemd had. Wij zouden ons de opmerking willen vcr- oorlooven, dat de afgevaardigd© voor Om men in den laatsten tijd niet gelukkig is in de keuze van hot oogenblik, waarop' hij het woord vraagt. De voorlaatste maal ge schiedde dit op den laatsten dag dat de Kamer voor de behandeling van de Staats- begrooting hijteen was, en ging het over de geldsmijterij bij de uitgave der „Staatscou rant", waarbij1 de spreker zeer zeker het gelijk aan zijn kant had, maar op zoó'n laatsten dag luistert de Kamer nief meer. En nu was het over een vetsontwerpje, waarvan de aanneming vaststond, en waar bij'de theorelisch-juridische bezwaren, die door hem Werden aangevoerdjeen gehoor konden vinden, nu zooveel belangrijker zaken onze aandacht vragen. Wij vinden dit jammer, want zoodoende gaat de heer Bichon van IJsselmonde, die zeker aller minst van capaciteiten ontbloot is, wel wat al te veel teren op het succes, dat hij in December 1912 gehad heeft met zijn rede, Waarin hij uiteenzette, waarom hij, hoe warm voorstander van de Coalitie ook, daarmede niet te maken wilde hebben, zoo lang dr. Kuyper daarin de lakens uitdeel de. Wij herinneren ons nog als den dag van gisteren, hoe de Kamer hem met de grootste belangstelling aanhoorde, en hoe de Ministers één (voor één naderbij kwa men om geen woord van het gesprokene te Verliezen. En ook is het niet uit ons geheugen, hoe minister Heemskerk in zijn antwoord aan dien spreker met weergaloo- ze handigheid er op aanstuurde om dit af- gedoolde schaap' aan het verstand te Kren gen, dat hij, al wilde hij dan alleen blij ven staan, toch goed zou doen de Coalitie te steunen, j Maar... gl is een goede entréo de ChaSn- bre, in den dubbelen zin des woords voor een Kamerlid van groot belang, een goe de redevoering moet binnen niet al to lan gen tijd door een t wee-de goede redevoering worden gevolgd, en daarvan is bjj den heer Bichon tvan IJsselmonde (tot nog toe niets gekomen. En dat ds vooral voor iemand, die (de moeilijke posftie van „wilde" in de Tweede Kamer bekleedt, bedenkelijk. Maar misschien souffreert hij met zoovele anderen <onder den oorlogstoestand. Vervolgens werd er door den heer Beu- mer bezwaar gemaakt .tegen de voorgestel de naturalisatie ,van Abdo Assad Ehnoftda- lek, een (Turk, dia elf jaar in Venezuela ge woond heeft pn sinds 1905 op Curasao woont; en wel .op grond, dat men geen zekerheid heeft dat deze man door zijn" naturalisatie niet an het bezit zal komen van dubbele nationaliteit. .Terecht wees de afgevaardigde ,voor Kampen er op, dat, toen indertijd dn de Eerste Kamer bezwa ren waren ingebracht tegen "de naturalisa tie van (den hekenden 'heldhaftigen kapi tein Christoffel, omdat deze -nog niet los was van zijn Zwitsersche nationaliteit, maar zich slechts bereid verklaard had daarvan afstand ,te doen, Üe toenmalige mi nister van Justitie verklaard had, dat in het vervolg ten scherpste 'zou worden toe gezien, dat niemand door zijn naturalisatie dubbele nationaliteit zou kunnen verkrij gen. En de moeilijkheid in dit geval was, dat onze vriend, die .zoo begeerig was Neder lander te .worden niet kon bewijzen, dat hij geen ,Turk is, en dat zijn vrouw en kin deren, omdat de man 'eten Turk is volgend het .Turksche recht .Turken zijn. De heer ,D© Beaufort, op wien de heer Beumer zich had beroepen, mengde zich nu even in het debat, om de bezwaren, door dezen aangevoerd, te onderstrecpen tevens .bezag hij de zaak nog van een an deren kant, en .verzocht den Minister ook daarom voorloopig zijn voorstel terug te nemen, „omdat er in 'deze buitengewone tijdsomstandigheden mensehen kunnen zijn, die om speciaal persoonlijke redenen na turalisatie aanvragen." Inderdaad, In de zen tijd .van spionnen 'hier, spionnen daar en spionnen overal, kam men niet te voor zichtig zijn. De Minister trok daarop zijn ontwerp in. De Kamer ging toen aan het trekken der afdeelingen, en het .lot maakte dat in drie daarvan de Linkerzijde, in twee daar van de .Rechterzijde de meerderheid had. Voorzitters werden de heeren Eland, Rink, Patijn, Duynstee en de Savornin Lohman; ondervoorzitters de heeren Knobel, Smeen- ge, v. .Doorn, Scheurer en Voort van Zijp. En toen onttrok de Kamer zich aan ons oog om .in de aldeelingcn het onderwerp van den dag te onderzoeken, te weten het leeningsvoorstel. 1 Wij zouden gaarne 'daarbij geweest zijn, maar zullen .thans .ons ongjeduld, om te we ten wat daar voorgevallen is, moeten be dwingen tot het .Voorloopig Verslag. Naar verluidt zou de Regeering het ont werp gaarne zoo spoedig mogelijk aange nomen zien, en zich gevleid hebben met de hoop, dat de Kamer in één dag met de behandeling daarvan in de afdeelingen zou zijn gereed gekomen. En in verband daarmee zouden de voorzitters van do afdeelingen aan de leden hebben voorge steld oo-k dén Dinsdagavond aan het onder zoek te wijden. De afdeelingen moeten ech ter eenparig verklaard hebben, dat ze daar toe niet bereid waren, en dan is rlit 'jagen van de Regeering slechts bekomen; troiu- wens, wie de Kamer kent, wteet, dat niets onhandiger is dan haar 'in een bepaalde richting te willen dwingen. Wij zijn blijde, dat dit zoo gegaan is, want als ooit een «wetsontwerp grondig moet bekeken worden is het wel dit. Dat- we 275 millioen zullen moeten dokken is zoo erg niet; als wat de Hemel geve Nederland er enkel met geldelijk ver lies afkomt, iets waarop de kans zeker iederen dag grooter wordt, is het waarlijk niet te ^eklagen, men behoeft slechts naar België te zien, om daarvan diep overtuigd te raken. En het is gelukkig, dat deze fi- nancieele ramp1 ons treft, nu er zoovele jaren van grooten voorspoed op ieder go- bied achter ons liggen, nu in de laatste 12 jaar ,het nationaal vermogen met drie milliard is „vermeerderd; wat zou dit alles veel erger zijn1, als het ons overkomen ware In de algemeene economische ma laise van de 80er jarenMaar de w ij z e waarop deze ,275 millioen zullen Worden opgebracht, de .manier waarop het geld zal gevonden ivorden is voor de ontwikke ling van pnze geestelijke cn stoffelijke wel vaart lang niet onverschillig. En nu .is het ons eenvoudig eon raadsel, hoe een man als Treub, die beweert cn al- tijd beweerd heeft een1 democraat te zijn is kunnen komen met zijn complex van opcenten, dat ,voor een groot deel- akelig reactionair is, en dat 15 jaar ons Budget drukkende, al dien tijd ejke hervorming, die ons .volk kan vooruit brengen, de so ciale hervorming .in de eerste plaats, stop zal zetten. .De ontstemming bij zijn naaste vrienden moet dan ook bijzonder groot zijn; Treub, door hen zoolang als een der eersten vereerd, en terecht, want de te genwoordige minister van Financiën is een man p-an buitengewone bekwaamheden, is thans ,van zijn voetstuk gevallen en Voor goed. En zoo zal Nederland het ongeloof lijke schouwspel' zien, dat er Zondag a.s. te Amsterdam een vrijzinnig-democratische meeting zal gehouden worden, waarin mr. Marchant tot nog toe politieke boezem vriend van den heer Treub', mitsgaders de heer Koster, secretaris van den V. D. Bond (lezen aan den reactionairen schand paal zullen nagelen. De sociaal-democraten zijn met dal werk reeds begonnen in een meeting, die in de afgcloopen week in den Haag plaats had in het Gebouw voor Kunsten en Weten schappen, met Mr. Troelstra als spreker. Die meeting is echter door de oervijanden van de S. D. A. P., de mannen van de S. D. P., zoodanig in de war gestuurd, dat de spreker voor het debat niet weer aan het woord kon komen. Leve de vrijheid van het woord! Verder was er op die vergade ring nog iets, wat men niet iederen dag in de samenleving aantreft, nl. een dame, die „houd je bek" riep. Naar wij vernemen moeten ook velen onder de Unie-Liberalen en enkele Vrij-Li- beralen ten zeerste tegen de wijze van af lossing en rentebetaling, zooals die in hel ontwerp is voorgesteld, gekant zijn, en al len veel voelen voor een dekking ineens door de vermogens boven de f75,000, zoo als de heer Stork het wil. Als de heer Treub dus geen water in zijn wijn wil doen, zal deze wet, als ze er doorkomt, allesbehalve een nationale wet zijn, en dat te minder, waar, als wij goed ingelicht zijn, ook verscheiden Roomsch-Katholieke Kamerleden er in dezen vorm niets van hebben moeten. Maar Treub en water in zijn wijn doen zijn er twee; wij hebben zelden iemand ontmoet, zoo autoritair als hij, een fout, waarin zeer krachtige naturen spoedig ver vallen. i De komende dagen kunnen dus vreemde, en laten wij er bij zeggen ongewenschte, dingen doen beleven. Niets is op dit oogen blik toch minder gewenscht dan heftige parlementaire strijd, en daarom hopen wij vurig, dat èn bij de Kamer, èn bij den Minister het levendig besef overheerschend zal zijn, dat men door onderling overleg tot elkaar moet komen; de nationale ge dachte moet de nationale geschillen over- heerschen. BINNENLAND. Nederland en de oorlog. Geen spoorwegverbinding möt Antwerpen. Gjstornam'midag tegen) 1 uur is te Roosen daal bericht ontvangen van, de Koniman- dantjur to Antwerpen, dat de treinenloop RoosendaalAntwerpen „tot nader orde" als gesloten beschouwd wordt. De trein van 11 uur naar Antwerpen was juist vertrokken, toen het bericht kwam!, dat geen trein meer zou worden doorge laten. Sedert datoogenblik is ook geen trein meer binnengekomen. In ieder geval zal ook heden (Zaterdag) het spoorweg)- verkeer den gei icelon dag gestremd zijn. Ook do tram van Bergen-op Zoom reed niet 'meer. In de wachtkamer te Roosendaal vertoeven eenige li onderden vluchtelingen, die mot de treinen waren modegek omen, en thans op een gelegenheid wachten om verder te kunnen gaan. Vele anderen gaven er de voorkeur aan, naar do plaateen, waar zij verblijf hielden (Bergen-op-Zoom, Vlis- singen, 's-IIertogenboseh, enz.) terug te koenen. Volgens teen hij den l(u rgeint van, Breda van den opperbevelhebber ontvangen Bericht, laten de Duitechers geen vluchtelingen-trei nen uit Nederland langs Roosendaal België binnen. v Men vreest, dat door dezen maatregel, de talrijke familieleden van Belgische geïn terneerden, die zich thans in Nederland bevinden, en uitgewekenen niet kunnen terugJöeeren. De extra-trein, die gisterm'orgcn van Am sterdam met 396 passagiers naar Ant werpen vertrok, is, naar het „Hdbl." meldt, onderweg opgehouden en zou naar Amster dam terugkeeren. s Geïnterneerden. De Belgische officieren van gezondheid te Amerisfoort hebben aan den minister van oorlog het verzoek gericht uit Neder land te mogen vertrekken. Naar het „Vad." verneemt, is het ant woord ingekomen, dat er geen bezwaren voor het vertrek Bestaan.. Alle negen Bel gische officieren van gezondheid te Amers foort en twee te Harderwijk zullen mu vertrekken. Ze gaan naar het front. Het aanhouden van schepen. De „Tel." meldt, dat er onderhandelingen hangende zijn tusschen de Fransche en de Nederlandsche regeering, die tot resul taat zullen hebben, dat het oponthoud van aangehouden Nederlandsche mailbooten uit Indië aanmerkelijk kleiner zal worden en een geregelde vaart verzekerd wordt De regeling zou vooral hieromheen draaien, dat het begrip „vivres" gedétaillec-rd om schreven wordt, zoodat geen vergissing meer mogelijk is. Verpleegsters naar Oostenrijk. In Nosokomos, het weekblad van de Ne derlandsche Vereeniging tot bevordering der belangen van verpleegsters en verplegers, is een brief afgedrukt, dien het hoofdbe stuur heeft ontvangen van de president der Duitsclie Verplcegstersvakvereeniging en waarin gevraagd wordt de hulp van ge schoolde verpleegsters voor de verzorging van gewonden in de Ooslenrrjksche hospi talen. Het hoofdbestuur van Nosokomos plaatst dezen oproep „zonder echter eenigerlei ver antwoording op zich te nemen", liet voegt er hij, dat zij, die zich voelen aangetrok ken tot dit werk, dat zeer moeilijk en ver moeiend zal zijn, en misschien onder om standigheden gedaan zal moeten worden, waarvan wij hier niets afweten, zich kun nen melden bij hel secretariaat Nic. Maes- straat 85, te Amsterdam. Zoodra een zeker aantal zich opgegeven heeft, zal alles voor de reis in orde gebracht worden. Kert en School. Ned. Hebv. Kerk. Beroepen te Egmond a. d. Hoef ds. A. fl, .1. Ic Gras, te St. Oedenrode; fe Bergum ds. E. Was, te Aduard. Aangenomen het beroep te Nieuwor- oord de heer II. Wolfman, cand. te Anna Paulowna. Bedankt voor het beroep te St. Jansga ds. II. K. Wolfonsbergen, te Noordeloos. Hoooer Onderwijs. Universiteit te Leiden. Bevorderd tot doc tor in de rechtswetenschap op Stellingen de heer J. C. Froderiks, 'geboren te Deventer. Te Utrecht is bevórderd tot tandarts mej. IT. S. van Essen, Sport Voetbal. Ned. Vooth'albond. Uit het programma van morgen te spe len wedstrijden Afd. C. Rotterdam: V. O. C. IINeptunus. Schiedam: S. V. V.Dordrecht. Rotterdam: Sparta IID. F. C. II. Vlaardingen: D. V. S.Xerxes. Gorcum: UnitasR. F. C. Afd. IL Rotterdam: V. 0. C. IIIExcelsior II. Rotterdam: Sparta IIID. V. S. II. Rotterdam: Xerxes IIS. V. V. II. Afd. .T. RotterdamU. S. C.Concordiaan. RotterdamLeonidasFortuna. Rotterdam: U. D. I.Concordiaan II. Gemengd Nieuws, Uii een veldpostbricf. Een officier schrijft aan de „Vossische Zeitung" ....Het meest wordt yan de manschap pen geëischt bij1 het opruimen van het slagveld. Het is een vreeselijk .werk, dat de ongedeerde soldaten samen moeten doen met de hospitaal-soldaten. Toen wij in Bel gië in den Beginne eenige voorhocdo-gö- vechten hadden van minder Belang, lieten wij' de dooden en zwaar gewonden steeds onmiddellijk naar achter brengen, want wij vreesden, dat het zien hunner kameraden de soldaten zou ontmoedigen. Maar na de zware en Bloedige gevechten bij Namen was er geen mogelijkheid meer de hospitaal soldaten in de vuurlijn te laten opruimen. Slechts eenmaal heb' ik een stelselmatige opruiming van het slagveld bijgewoond, aan de Marne. Bijzonderheden wil ik niet schilderen. De indruk bij het verzamelen van gewonden en dooden, bij' het hijeen- rapen van geweren, ammunitie en stukge schoten materiaal was zoo verpletterend, dat ons de tranen in de oogen kwamen, als we elkaar aanzagen. Een eigenaardige ontzetting wekte een onvergetelijk tooncel. Daar op het veld hadden paarden gegraasd. De paarden had men weggedreven, maar een muilezel had men aan eert louw laten staan. Het Jxiklagenswaardige dier had het uit moeten houden te midden van granaat- en kartetsvuur. Wel had het aan zijn touw getrokken en er ook aan gebeten, maar het had niet los kunnen komen. Hot kreeg ten slotte ook zijn schot. Een granaat ver pletterde het een voorpoot. Toen we des nachts het veld opruimden vonden wij het dier jn een bloedplas, maar nog spring levend. Met smcekende oogen keek het ons aan. Er was niets "aan te doen. Hel gena deschot dus maar. Ontzetting beving "ons, toen de ezel niet na het eerste schot door zijn kop zijn pooten uitstrekte, zooals wij het van de paarden gewoon waren. Zeven schoten heb ik in zijn kop moeten jagen rooi het trekkende on slaande grauwtje stil bleef liggen. Na dit genadeschot slo pen wij stil weg als misdadigers. Geen van ons durfde den ander in de oogen te zien. Oorlogsvaria. Spartanen-moed. In Duitsclie bladen.komt de volgende advertentie voor: Den Heldentod fürs Vaterland starbon, unsere beiden Sohne: Karl uml Geer» Die stolzen Eltern. Do krifgsrechtbank te Koblenz heeft een reiziger die in den trein „onzinnige praat jes" verspreid had, over den ongunstiger), stand van de Duitsclie legers, veroordeeld lot drie maanden gevangenisstraf. Ter waarschuwing voor de „Sclnvatzer", hesluiten de grenshladen. Het comité central Franc sBelge fe Parijs zal begin December op denzelfden dag in allo steden van Frankrijk den verkoop van Belgische vlaggetjes Beginnen. 1. om geld to maken en 2. om in geheel Frankrijk dq gedachte aan België's groote daden te her nieuwen. v De toezending van de Kerstgeschenken voor de Duitsclie troepen wordt Maandag gestaakt, opdat do paketten tijdig aan het front kunnen komen. Uit Grool-Berlijn wor den bijna een half millioen soldaten be dacht. Even goedgeefse!) iconen zich an dere steden en hot platteland. Bijzonder mild is de vloot, zoomede het leger op het oostelijk oorlogsterrein bedacht; maar ook de troepen in het Westen cn de land storm in Duitschland zelf komen niet te korl. In de schoollokalen zijn enorme voor raden opgestapeld. De jongens en meisjes hebben gewedijverd om, zelfs ten koste van hun eigen „Kersttafel", geschenken aan de troepen te zenden. Volgens een brief, waarvan de corres pondent van de „Ncue Freie Presse" in zage heeft gekregen, is er alle kans dat het hoofd van den Duilschen genenden staf von Moltke, die thans in het slot Homburg vertoeft, weldra geheel hersteld zal zijn. De dislriclsbond Berlijn-Brandenlmrg in den Itijksbond der Duitsclie pers heeft de volgende leden in hel veld verlorenBeh- maeh, redacteur der llllsteinsche Verlage; Otto Leman, politiek redacteur van den „Berl, Lok. Anz.", dr. Th. Poppe, redac teur van hel. „Berl. Tagebl.", Willy Woi- wode, hoofdredacteur van do „Beri. Allg. Ztg." Met het IJzeren Kruis werden onderschei den Otto von GotlBerg, medewerker van den „Berl. Lok. Anz.", Panl O se kar Hoe- cker, redacteur der „Woche", Ebcrhard, Freih von Weilnnar. f Ook de kinderen nmotqn hel onlgeldcn. De Senaat van Hamburg heeft besloten dat jongens en meisjes, bchoorendc tot een vijandelijke nationaliteit, tol nader bericht geen toegang meer hebben tot de openbare scholen in Hamburg. Eenzelfde verbod is ten opzichte van „vijandelijke" leerkrach ten uitgevaardigd. In do „Figaro" doet Maurice Maeterlinck ten tweede male een beroep tot redding van de vier Vlaamscho steden die nog aan do verwoesting ontkwamen: Brussel, Ant werpen, Gent en Brugge. De schrijver hoopt van Italië en Amerika redding- In een Du;i Lsch blad vinden, wij hot vol gende gedichtje voor Kitchener: Hast du keinc Feldsoldaten. Kitch'ner, hör mial her, Will ein Mithel dir verraten Fiir ein neues Heer. Deinen Werbern, deinen Troibem Folgt ja doch kein Marm, Zioh' darumi den Wahlrcchtsweibern Rchleunigist Hosen aal Wjrst die ganz© Schwefeïbandc Los nuf einen HieB, Und der Franzmarm, der galante, Hat dich doppelt liolh SCHIEDAIVICIII: COUR UIT I 1 - i

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1914 | | pagina 5