De oorlog.
67"e Jaargang
Dinsdag 8 December 1914
No, 14702
Koning zijn.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingenfl. 1.23, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per weekVoor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
biervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 8 Dec. 1914.
Tan liet Westelijke front
3D)o toestand.
Het officiëele Fransdie communiqué van
gistermiddag 3 uur luidt:
Onze aanvallen pp de weinige loopgra
ven, die do Duitschers op den linkeroever
van het Yserkannal nog bezet houden, wor
den voortgezet.
Van het overige front is niets nieuws te
melden, behalve dat onze artillerie aan
merkelijk beter werkt dan die van den
vijand.
De strijd aan de Yscr.
De correspondent van de „Tijd" te Duin
kerken gelooft niet, dat binnenkort een
groote slag in. Vlaanderen zal worden ge
leverd. Hij schrijft:
„Uit Holland worden geruchtmakende be
richten naar hier geseind over een grooten
slag, die in Vlaanderen aanstaande is. liet
do grootste beslistheid schijnt in Holland-
sche bladen beweerd te worden, dat een
nieuwe geweldige strijd gaat volstieden wor
den aan de Yser, Ik geloof me niet schuldig
to maken aan te stoute voorspelling als ik
deze berichten durf tegenspreken. In de
eerstkomende dagen is geen beslissing te
wachten 1
Vóór enkele dagen beschreef ik reeds hot
veranderde karakter van den Yserstrijd, en
in mijn laatste schrijven deed ik uitkomen,
hoe alles er op wijst, dat thans binnen
de eerstvolgende dagen geen geweldig tref
fen verwacht mag worden. Wel werden vijan
dige troepenverplaatsingen voltrokken, doch
meer en meer blijkt, dat cr in België vele
schijnbewegingen worden uitgevoerd om de
verbondenen bezig te houden.
Het artillerie duel is nummer één thans.
Do veranderde weersgesteldheid heeft onzen
vliegers gelegenheid gegeven de vijandelijke
stellingen goed lo verkennen en de zware
kanonnen der verbondenen, wier stellingen
thans uiterst sterk zijn, brengt den vijand
zeer veel schade toe, en deze kan zijn
zwaar geschut wegens de inundatie niet vol
doende naar voren brengen."
I
Een oorlogscorrespondent van de „Daily
Mail" vertelt van den aanval, Vrijdagoch
tend door de Duitschers bij Pervyse op de
Fransche stellingen ondernomen. De Duit
schers zijn met vlotten, waarop ze ma
chinegeweren hadden, geplaatst, liet onder»
geloopen terrein overgestoken, terwijl in
fanteristen achter do vlotten aan door het
water waadden, waarin ze soms tot hun
hals wegzakten. Bijna hadden zij de Frau-
schen overrompeld, maar een schildwacht,
die eerst in de meening verkeerd had dat
er yee door het water kwam plassen, be
merkte bijtijds het gevaar en toen is er op
den dijk een vrceselijk bajonctgevecht gele
verd, waarbij de meeste Duitschers, e enige
door COLETTE YVER.
Geautoriseerde vertaling van W. E. P.
51) 'l,
Gemma was trotsch op haar eenvoud en
zei heel ernstig:
„Nu, juffrouw Kersberg, u ziet hoe we
hier leven, u kunt getuigen, dat geen we
ver uit de voorstad vanavond goedkooper
maal heeft gehad dan. wij."
Maar Clara, die anders zoo ernstig was,
leefde nu langzamerhand in een roes van
bekoring; zij raakte nauwelijks aan de _ge-
jiechten; zij ademde de geuren der natuur
in; de loomheid van den avond overmees
terde haar, zij sliep1 half. Wanneer de ko
ning het woord tot haar richtte, schrikte
zij op alsof zij juist wakker werd. Het ge-
spneic liep over allerlei en werd op juch-
tigen toon geroerd. Bertie on Wanda za
ten naast elkaar, maar zwegen beide. De
tafel werd lang gerekt.
iOp zekeren avond kwam de maan aan
den kristalheldcren hemel op, juist boven
den donkeren kruin van een ceder. De aarts
hertogin, in oen eenvoudige linnen japon,
stond ,van talel op ©n ging naar het ter
ms, (waar men het donkere loof zacht
«een en weer zag bewegen in zilverachtigen
glans. Zij leunde tegen de balustrade en
wenkte Clara, die onmiddellijk naar haar
we kwam. De oogen van het jonge meisje
hadden dien avond een sombere, dreigende
uitdrukking, in haar blik lag wantrouwen
en hardheid.
Zij" zei tegen Clara:
1 „Ik heb' een inval. Ik wil een wandeling
riet u maken in den maneschijn."
I .Clara herinnerde zich, dat zij die uitdruk-
honderden volgens den correspondent, zijn
omgekomen, terwijl slechts ©en klein
troepje er in. geslaagd is, weer over het
water de eigen stellingen to bereiken.
Tezelfdertijd ongeveer is liet hevig ge
vecht geleverd te Merckem, een mijl of 4
ten oosten van den weg die Jeurne en
Yperen verbindt, hij het z.g. veerhuis, een
overblijfsel uit de dagen toen de 'brijg
over het Yscrkanaal er nog niet was. De
Duitschers hadden het Veerhuis versterkt.
Daarentegen was de brug door geen van
beide partijen bezet, en. ze jiteef onge
schonden, daar beide partijen hoopten er
later nut van te kunnen hebben. Vrijdag
ochtend hebben de Franschen met 400 man
vrijwilligers, waaronder 100 man Afrikaan-
sche troepen, een aanval op het veerhuis
gedaan van de zijde der brug. Onder een
vreeselijk vuur uit de machinegeweren
stormden do Franschen de "brug „over. De
Duitschers waren genoodzaakt Zieh in bet
veerhuis zelf terug te trekken, doch de
deuren werden opengebroken, Oen verwoe
de worsteling volgde en ten slotte worden
de Franschen meesteir van het buis. De
Franschen beheerschen nu de brug en kun
nen te allen tijde het kanaal over.
Yan het Oostelijke front
Detoes'and.
Ilct Oostenrijksehe communiqué van gis
termiddag meldt, dat lie stnjd om de
beslissing op het Ituss ache oorlogs-
tooneel duurt voort. De O o-1 en rijk.se h-11 o 11-
gaarschc cn Duitsrhe troepen hebben in
de streek ten zuidwesten van Petrokow de
over Nowo Radomsk noordwaarts opdrin
gende Russische strijdkrachten teruggesla
gen.
In West Galicië zijn eveneens belangrijke
gevechten gaande. Een beslissing is daar
nog niet gevallen. De O.-II. en de Duitschc
troepen hebben daar Zondag weer 1500
Russen gevangen genomen. (JJjj het over
seinen van het vorige communiqué was
weggevallen, dat de Oostenrijkers cn Duit
schers in Galicië Zaterdag 2200 Russen
gevangen namen.)
In de Karpathen duren de gevechten
voort. Op verscheidene punten hebben de
Russen sterke strijdkrachten weer over de
bergkammen teruggetrokken.
Do correspondent van den „Berl. Lokal-
Anzeiger" meldt uit het Oostenrijksch-IIon-
gaarsche oorlogsperskwartier
De toestand op het noordoostelijke oor-
logsterrein wordt mij' van bevoegde zijde
05) de volgende wijze geschilderd
In Russisch-Polen zal vermoedelijk het
lot Van den Veldtocht, zoo niet van den
geheeïen oorlog worden beslist. De groote
slag in Congres-Polen is tot stilstand geko
men, zoodat de .geweldigeslag, welken
Rusland aan de bondgenooten dacht toe Ic
brengen door hun stellingen te doorbreken,
als mislukt kan worden beschouwd. De
operaties van de Russen wijzen er zelfs
op, dat zij van hun voornemens om door te
breken liebbcn afgezien.
king van haar oogen meer gezien en die
stom meer gehoord had. Dat was geweest
op den morgen, dat Wanda zich voorgoed
aan de omhelzing van den armen prins
Géo had ontrukt. Een aandoening, die zij
tot nu toe niet gekend had, bewoog haar
tot een leeder medelijden; en hartelijk zei
ze:
„Alles Wat u vilt, lieve Hoogheid."
„.Ta," zei Wanda gebiedend, „maar we
zullen niet alleen zijn."
En zij riep:
„Bcrlie.
Een lichte ontsteltenis voer door het ge
zelschap, want het was voor het eerst,
dat zij den hertog vertrouwelijk bij zijn
naam noemde. Hij stond op.
„Bertic," zei ze tegen hem, „kom mee;
ik wil, dat we met ons drieën een poëtische
wandeling maken."
Het was alsof de bittere, vreemde loon
dezer woorden den lersclien prins striemde.
Zijn gelaat verwrong. Wolfram, die aan
tafel was blijven zitten en een sigaar had-
opgestoken, draaide zich om cn keek lan
gen tijd deze vreemde groep na, die lang
zaam wegwandelde.
Eerst sprak geen van de drie. De aarts
hertogin liep tusschen den Ier en do ge
leerde in, met gebogen hoofd en haar ge
laat had die gesloten uitdrukking, die zij
alleen had, wanneer zij slecht gehumeurd
was, en waardoor zij veel ouder leek.
Rondom hen strekte het park zich uit in
den helderen maneschijn; duizenderlei in
secten vervulden de lucht met hun melan
choliek gezoem., Een oogcriblik richtte liet
jonge meisje het hoofd op en zei:
„Luister eens: zingt de nachtegaal niet?
Ik wou daarheen gaan, waar de nachte
gaal zingt."
„De nachtegaal zingt niet meer in dezen
Ifoc de operaties zich verder zulten ont
wikkelen hangt van de wederzijdse!!©
krach tverhoudi ngen af en daarover is van
te voren geen Oordeel te vellen.
De Oosten rijksch-Hongaaxsche strijdkrach
ten in West-Galicië hebben ©enige opera
ties ondernomen, die tot een gunstig ge
volg hebben geleid bn daardoor zijn de
Russen ook daar tot het defensief genood
zaakt. In de Karpathen w-orden ditmaal ern
stiger gevechten geleverd dan gedurende
den eersten Inval der Russen. In verband
met het oorlogvoeren in een bergstreek
en in wintertijd wordt er met afwisselend
geluk gestreden. Men koestert veel ver
trouwen op een bevredigenden afloop.
Voor Przemysl is het rustig.
De bezetting van Lodz.
In de Duitsche bladen wordt nog gemeld,
dat de Duitsche troepen Zondag hun in
tocht in Lodz deden, dat zij geestdriftig
door do bevolking werden ontvangen en
dat zij op de Russen een enormen buit
hebben veroverd. Do militaire gouverneur,
dien de Duitschers te Lodz hebben aange
steld, heeft naar Berlijn geseind, dat de
stad ondanks het hevige gevecht slechts
weinig schade heeft geleden. Een Duilsch
bestuur is er reeds ingesteld.
De „Lokal Anzeiger" schrijft over de in
neming van Lodz: Het bezit van deze groote
fabrieksstad is, in tegenstelling met rle be
zetting in de eerste weken van den oor
log, thans eerst na harden strijd geschied.
Daarom zal ze thans ook met vaste hand in
bezit worden gehoi m.
Het „Berliner Taböhlatt" zegt: Het ope
ratieplan van Ton Hindenburg is gelukt
en wederom moeten we constateeren, dat
het Russische krijgsplan volkomen heeft
gefaald. Wanneer men het geheelc ge
vechtsfront van dc streek ten Noorden van
Lowiez tot aan den bovenloop van de
Weichsel in de richting KrakauTarnow
beschouwt, kan men zeggen, dat er bij
Lodz een overwinning is behaald, die in
haar strategische uitwerking als een door
braak mag worden gekenschetst. Met be
slistheid kan men haar echter pas zoo
noemen, als zich aan den Russischen terug
tocht een Duitsche vervolging aansluit en
hel zegevierende Duitsche centrum dan sterk
genoeg blijkt om legen het Noordelijke en
Zuidelijke deel van het doorbroken Russi
sche leger met kracht op te treden. Deze
mogelijkheid ligt echter voor de hand, ze
is om zoo te zeggen de bekroning van ïlin-
denburg's veldtochlplnn, dat zich steeds met
groote lenigheid naar eiken toestand heeft
weten te richten.
Bleek aanvankelijk uit het vooruitdrin
gen van onzen linkervleugel, na de zege
pralen bij Kutno, Plolzk en Lowiez de be
doeling om een beslissende omsingeling van
den Russischen rechtervleugel uit te voe
ren, later schijnt het meer doelmatig te zijn
tijd," zei hertog Bertie.
Wanda glimlachte ironisch cn zei
„Dat had ik wel kunnen vermoeden. La
ten we dan het pad rond den vijver ne
men."
Het pad was heel smal. Men moest er
achter elkaar loopen. De aartshertogin liep
vooraan, zwijgend. Clara, die achter haar
liep, hoorde haar tergend, om den hertog
onaangenaam te zijn, het oude, hartroe
rende liedje neurieën:
L'ami de mon cocur est parti sur la mer,
Etoile scintiliante qui Ie regardes,
Pourquoi semblcs-tu pleurer cc soir?
Het was duidelijk te zien, dat de geheim
zinnigheid van den nacht, de pracht van
do natuur, de zoele atmosfeer hun invloed
deden gelden op dit zenuwachtige, harts
tochtelijke wezentje. Zij verlangde geheel
te leven zooals zij zich altijd gedroomd
had; zij dacht aan Géo's omhelzing; zij
leed. Links glansde het water van het meer
in het zilveren maanlicht; rechts waren
dichte rhododendronslruiken vol groote,
bleeke bloemen en het gras van den oever,
dat dien morgen gemaald was, verspreidde
een frissciien hooigeur.
Op deze plaats voerde het pad over een
kleinen heuvel vink aan den waterkant en
heel smal; in de duisternis was deze plek
bijna gevaarlijk. Hertog Berlie zei met zijn
gebiedende stem
„"Uwe Hoogheid moet hier voorzichlig
zijn 1"
Wanda draaide zich om en zei met een
kwaadaardigen glimlach
„En wat zou dat?"
Zij waren op den top vau den heuvel
gekomen. Het water klotste onder hen tus-
gebleken om tegenover de Russische opera
ties een doorbraak in grooten stijl te be
proeven, en wederom blijken ook hier weer
het snelle inzicht en de bliksemsnelle dis
positie, die het succes van Von Hinden
burg verzekeren. Daarom behoeven we ook
heelemaal niet te twijfelen aan den afloop
van de volgende krijgsverrichtingen en mis
schien van het slotbedrijf: het oprollen en
het uit elkaar slaan van de Russische
hoofdmacht.
In de Karpathen.
Uit het Oostenrijksehe oorlogskwartier
wordt aan de Boedapesler „Az Est" ge
meld» 1
Het aantal Russen, dat de Karpathen is
binnengedrongen, is niet zoo groot als te
voren is beweerd. Het zijn ook geen sol
daten van het actieve leger, maar van de
reserve. Vandaar ook het groote aantal ge
vangenen, in handen der Oostenrijksch-Hon-
gaarscbe troepen gevallen.
De gevechten waren meest, uithoofde van
het bergachtige terrein, schermutselingen,
en niet van beslissende bcteekenis.
Opmerkelijk was, dat de Russen niet
meer, zooals vroeger, zooveel munitie ver
morsten. Naar 't schijnt, ondervindt de aan
vulling van munitie, vooral voor het zware
geschut, groote bezwaren.
De „Vossische Zeitung" verneemt uit
Weenen
D« pogingen van de Russen, om zuide
lijk van Krakau door to dringen, zijn door
het leger van Borojewils afgeslagen. Den
laats ten aanval beproefden zij bij Nowi-
tary, doch ook deze is geëindigd met de
vernietiging of gevangenneming der Rus
sen.
Van Russische zijde.
Het Russische gezantschap te 's-Graven-
hage meldt naar aanleiding van de berich
ten, die do Duitschers verspreiden over
het aantal door hen gemaakte gevangenen
en den door hen gemaakten krijgsbuit, dat
deze slechts onder voorbehoud dienden te
worden aanvaard, en het vervolgt:
„Het aantal gevangenen, dal de Duit
schers beweren op het een of andere punt
op den vijand gemaakt te hebben, wordt
van den eenen dag op den anderen groo-
ter. Zij beweren dat het Duitsche leger
geen enkel stuk geschut, geen enkele ge
vangene verloren hoeft sedert loet den door
tocht gevonden heeft, welke het in staat
stelde te ontkomen aan do omsingeling
welke het leger in de streek van Brezini
Strykow bedreigde, terwijl wij alleen reeds
in den omtrek van Brezini 23 Duitsche ka
nonnen en 'n groote hoeveelheid schietvoor
raad hebben buit gemaakt. Op één enkelen
insch rij vin gs staat van krijgsgevangenen tel
len wij, na deze gevechten, meer dan tien
duizend. Voorts ontdekt men geleidelijk ka
nonnen en leger-voertuigen, welke door de
Duitschers op hun terugtocht in do b'os-
schen zijn achtergelaten. Dp hun terug-
sc-hen een gewirwar van waterplanten, do
aartshertogin trapte met de punt van haar
schoentje den zandigen rand af, die steeds
verder afbrokkelde. De hertog keek naar
haar met een eigenaardige uitdrukking op
zijn gelaal. Zij begon weer, terwijl zij liet
gevaarlijke spelletje nog gewaagder voort
zette
„Ja, al verdween nu zoo'n onbetecke-
nend iets als ik ben vanavond in dit gat,
wat zou er dan nog aan verloren zijn?"
Clara pakte haar heftig in den arm in
een plotselingen schrik voor een beeld, dat
zij in gedachten meende te zien. De hertog
keek zwijgend naar haar. Zij stond boven
het zilveren water, bleek en slank als een
elf. Het maanlicht omstraalde het fijne
hoofdje; haar voorhoofd was als uit mar
mer gehouwen en scheen dien avond nog
hoogcr dan gewoonlijk, haar oogen had
den een schittering van twee edclsteenen.
En de man naast haar met zijn ondoor
grondelijke natuur hield de lippen opeen
geklemd, hij wist, dat hij binnenkort dit
wilde hoofdje tusschen zijn handen zou
kunnen nemen en dat hij meester zou zijn
van dit leven. Terwijl Clara, tot nu toe
steeds geleefd had in scheikundige labo
ratoria, had hij zijn bestaan geleid diep
in het reusachtige laboratorium, dat men
politiek noemt; daar had hij al zijn krach
ten aan gewijd en nu was hem het lief
ste meisje tot vrouw beloofd en hij zag
haar sidderen, lijden, zweven tusschen den
dood en de ontroerende natuur van een
zomernacht.
„Wanda," zei hij met een stem, die nie
mand ooit van hem had gehoord, „je hebt
geen vijanden hier, waarom spreek jo
zoo?" 1
„Ach!" zei ze, nu weer met haar ge-
tochtsweg naar Strykow is de opeenhóoping
van Duitsche lijken van dien aard, dat de
geheele plaatselijke bevolking, Onder lei
ding der politie, meehelpt aan het. be
graven van al die dootlen.
„Verscheidene Duitsche divisies, onder
welke sommige van de keizerlijke garde,
hebben, bij het zich loswerken uit de bo
venvermelde insluiting "door .le IlusMsche
strijdmachten, zoodanige verliezen geleden,
dat zij sedert dien verdwenen zijn van het
front van den steeds voortdurenden veld
slag.
oor een onpartijdig oordeel kunnen
deze weinige gegevens tot voorhenting
strekken,"
Oostenrijk en Berrie.
De Oostenrijksehe op
mar s ch.
Het officiecle Oostenrijksehe legerber.'cht
van gisteren meldt:
De uit de inneming van Belgrado voort
vloeiende operaties vorderen "thans een an
dere groepeering van de Oosten rij kadi lton-
gaarsclie troepen. Bijzondei heden daaioni-
trent leenen zich natuurlijk niet tot open
baarmaking.
Van Servische z ij d e.
Het persbureau le Nisj deelt d.d. Zon
dag mede, dat de Serviërs over het ge
heele front zegevierend zijn opgetreden.
Overal zijn de Oostenrijkseh-Hongaar-eli©
legers teruggeslagen. Er zijn twee hoofdoffi
cieren, zestien officieren,en 2100 man troe
pen van de Oostenrijkers gevangen genomen
en er is een groole oorlogsbuit gemaakt.
't Persbureau meldt voorts, dat er vier
Oostenrijksehe batterijen veroverd zijn, en
verder dat de oudste zoon van den voor
zitter van do Skoepsjtina, Nikoüts, gesneu
veld is.
Den 30sten November meldde de cor
respondent van de „Times" le Kragoeje-
wats, dat de oorlog in Servië liet karak
ter van een belegeringsoorlog heeft aange-
nogen, die ook den strijd op de overige
oorlogsterrcinen kenmerkt.
Uit MonteiU'gro.
Volgens oen Reuler-lelogrnm uil Pclro-
grad, heeft de koning van Montenegro aan
de „Birsjewia Wjedoinosti" geseind, dat een
derde van zijn leger op hot slagveld ge
sneuveld is. Toch zullen de Montenegrijuen
voortgaan hun land le verdedigen en
's vijands gebied aan te vallen. De koning
voegt nan deze mededeoling |oe, dal dc
middelen van Montenegro uitgeput zijn en
dat het dankbaar zal zijn voor hulp in
geld of in nalura.
Turkije
In de 11 K aukasu s.
Uit hot Turksche hoofdkwartier werd gis
teren gemeld:
In do streek van Adjara hcl/bon onze
troepen opnieuw mot succes gestreden le
gen de Russen. Deze maakten gebruik
van. dumdumkogels. Wij 'hebben kanonnen,
een menigte bommen, wapens en munitie
buitgemaakt.
wone zachtheid, „je moet mij maar ver
geven, maar ik hecht zoo weinig aan het
leven
„Denk je," voegde hij er heel zacht aan
too, „dat je van geen waarde bent voor
iemand, die ook oenie recht heeft op je
ziel?"
Op haar beurt keek zij hem verwonderd
aan. Zij zag in zijn trekken een ontroe
ring, die zij niet verwacht had; do man,
die van zijn studeerkamer uit koud ge
bood over hongersnood of overvloed, die
bevel gaf oproerlingen neer le schieten,
die zijn oordeel opdrong aan de gerechts
hoven, die gevangenisstraf en doodstraf kon
opleggen, die man kon dus soms ontroerd
zijn
De hertog wendde zich tol Clara:
„Juffrouw Hemberg, zij houdt zooveel van
u, zegt u haar, dat zij hier vanavond geen
vijand heeft."
„Ik weet wel, dat ik geen vijanden heb,"
zuchtte Wanda doodop niet gewrongen han
den, „maar ik ben zoo bang voor liet
leven
Clara en dc hertog keken elkaar aan
beiden hadden medelijden met dit arme
kind, dat opgeofferd werdzij begrepen
elkaar. Maar Clara, met baar teer, fijnge
voelig hart, had ook medelijden met deze
ondoorgrondelijke persoon, die bel geluk
zag. Niemand kon ongevoelig blijven voor
slechts als een luchtspiegeling voor zich
een meisje als Wanda: nu wist hij, dat zij
eenmaal hem zou tocbehooren, maar dat
zij liever had willen sterven.
(Wordt vervolgd)s
SCHIEDAMSCH
