9e oorlog.
67,,c Jaargang
Woensdag 16 December 1914
No. 14709
Koning zijn,
-I
Bericïit.
Kennisgeving.
Stads-Ziekcnlmis.
Tan het Westelijke front
In België
Tan het Oostelijke front
Oostenrijk en Servië.
A,
4
I
Dezo courant verschijnt d ag e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- on Feestdagen
Prijs per kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingenfl.l 25 franco
per post fl. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en VI aar dingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks .aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
Dor aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, hij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Zij, die zich met ingang van 1 .Tan.
a.s. op de „Schiedumsehc Courant" abon-
neeren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers g ra t i s.
i
De Burgemeester van Schiedam
In overleg mot de besturen 'der bak-
kerspatiooiisverceniging en der coöperatieve
vereen [gingen alhier,
Heeft besloten het verbod van het hak
ken van WITTE BROOD voorloopig nog
niet op te heffen, daar het in de eerste
dagen niet mogelijk is de beschikking ovei
een GKKOEGZAMEX voorraad TARWE
BLOEM ie verkrijgen. De oude regeling
Mieffcmle samenstelling, gewicht en prijs
van tarwebrood blijft dus gehandhaafd. Al
leen wordt UITSLUITEND VOOR DE A.S.
KERSTDAGEN het verbod tot het bakken
van krentenbrood uit tarwebloem opgehe
ven. Het gewicht van dit brood is vastge
steld op 71/2 ons, met een speling van
5 pet., en de maximumprijs op 22 R ct.
per l)rood. 1
liet invoeren van witbrood uit andere
gemeenten blijft verboden.
Schiedam, 1G Dec. 1914.
De Burgemeester van Schiedam.
M. L. HONNERLAGE GRETE
De uitbetaling van de vergoedingen voor
do Militie en Landweer zal, in plaats van
Zatcidag 2G December a.s., geschieden op
Donderdag 24 December daaraan vooraf
gaande, en die van 2 Januari 1915 op
Woensdag 30 December 1914.
Het Kantoor van den Gemeente-Ontvan
ger zal dientengevolge op Donderdag 21 en
Woensdag 30 December, evenals den 31en
December, voor het publiek gesloten zijn.
AANBESTEDING.
De Commissie van Administratie voorliet
Slads-Ziekenhuis te Schiedam, zal op Vrij
dag, 18 December 1914, aanbesteden de
levering gedurende de DB IE EERSTE
MAANDEN' VAN HET JAAR 1915 van:
door COLETTE YVER.
Geautoriseerde vertaling van W. E. I*.
58)
(Slot.)
Zij was zich gaan begraven in het kleine
witte huisje temidden van de tuinen in het
hooge stadsgedeelte. Zij was er tctucg©-
komen veel ongelukkiger dan den eerde),
dag, toen de beide Kosors haar hadden
aangenomen. En zonder de venstens of
blinden te openen, was zij in de bibliotheek
van dr. Kosor blijven zitten, waar de boe
ken, die zoo lang in den rook hadden ge
staan, nog de geur van de pijp van den
ouden patriarch verspreidden.
Maar om twaalf uur, toen het gebeier van
de klokken aan het volk verkondigde, dat
de aartshertogin en de vreemde prins vo.-
eenigd waren, hield zij het er niet meer uit,
sloop den tuin ip, door de verlaten straal
en haastte zich in koortsachtige opwinding
oaar het centrum der stad. Beneden haai
baadde Oldshurg in het zonlicht en Iuidder.
de klokken. In do zee van daken onder
scheidde zij de kerken met haar torens, pi
nakels en spitsen, en in het midden van
de stad de prachtige kathedraal, waar al
deze vreugde van uitstraalde. Lenige laat
komers haastten zich ook naar de stad. Zij
voegde zich bij hen, en verdween in de me
nigte. Zij wcnschte niets meer te zijn, on
zichtbaar, niet herkend ie worden, geen
argwaan te wekken, maar zij wilde ten
minste zien.
De troep m waren langs den weg opge
steld, en do menigte was teruggedrongen
naar de zijstraten. De zon straalde fel op
de kurassen, de snoeren, de helmen, de
galons, en op het tuig van de paarden.
s,Als ik eens gedroomd had!" dacht
LIara. j
Heb ik het wel duidelijk gezegd? Is
Ismaël wel werkelijk opgesloten? Zal hij
niet weer opduiken?" 1
fin zij dacht, dat zij haar verstand zou
Vleesch, vet, brood, melk en kruide
niers-, grutters- en koloniale waren, 1
alles ten dienste van het gesticht.
De inschrijvingsbiljetten, zooveel moge-
lijk vergezeld van monsters, moeten op den
dag der aanbesteding vóór 's morgens 9
uren aan het Ziekenhuis bezorgd zijn.
De voorwaarden van aanbesteding lig
gen aldaar ter lezing op iedcren werkdag,
des morgens van 912 uren.
De Commissie voornoemd,
M. L. HONNERLAGE GRETE,
Voorzitter.
Mr. M. M. VAN VELZEN,
Sccr.-Penn.
Schiedam, 1G December 1914.
De toestand.
Hot officieelo Fransehe communiqué van
gistermiddag 3 uur luidt:
Ondanks verwoede tegenaanvallen der
Duitschers Lebben wij het bij Holleheke
gewonnen terrein behouden.
Van de 'Somme tot Argonne is met tus'-
schenpoozen een minder herig artilleriege
vecht geleverd.
I11 den Elzas heeft de zware Duitsche
artillerie groote bedrijvigheid getoond en
Duitsche infanterie heeft vasten voet gekre
gen te Steinbacli. Voor 't overige hebben wij
het tevoren gewonnen terrein behouden.
Het Engelsclie oorlogspersbureau meldt,
dat na een tijdperk van betrekkelijke
kalmte de strijd in Noord-Frankrijk is her
vat, Bij een vereenigden aanval der bondge-
nooten op de linie Hollebekc-Wytschaete
zijn gisteren verscheidene Duitsche loop
graven genomen en een aantal gevangenen
gemaakt De bondgenooten zijn flink voor
uitgekomen.
Het verhaal vban den
„oog go tuigje"
Do ooggetuige hij liet hoofdkwartier der
Brits cl 10 expeditiemnoht. in Frankrijk geeft
de volgende beschrijving van kleine gebeur
tenissen tusschen 6 en, 12 December:
Op Zondag G December brachten onze
houwitsers groot nadeel toe aan twee Duit
sche gcschutstanden, terwijl andere kanon
nen ecnige loopgraven, van den vijand met
goed gevolg beschoten.
Er is redgn aan te nemen., dat op dit ge
deelte van het front de arbeid onzer infan
terie krachtig werd gesLeund door de artil
lerie en do handigheid onzer sappcurs, die
verliezen, dat de burgermenschen om haai
heen met de ellebogen stootten, haar weg
duwden, op haar letten en opmerkten, dat
zij vreemd deed. Plotseling steeg een ge
mompel uit de menigte op; de groote deu
ren gingen open; het geflonker van kaarsen
was zichtbaar in de donkere diepte der
kathedraal. De koetsen wachtten voor den
ingang. Fanfares schetterden en overstem
den de laatste ionen van het orgel. En liet
gejuich van de menigte hield aan, cn nam
toe bij iedere straat.
Vooraan reed een afdeeling cavalerie met
herauten voorop, daarop volgde onmidde-
lijk, omgeven door twee rijen witte gardes,
de galakoets van de aartshertogin. Wanda
teek sterk en levendig; zij glimlachte tegen
haar volk, en had haar sluier opgeslagen
om het beter te kunnen zien, met haar blik
haar volk te omvatten, dat zich op haar
weg had geschaard, en ook met de gedachte
ziels te laten zien, zich zwijgend geliefd Ie
maken bij die duizenden, die haar met de
oogen verslonden. Hertog Bertie salue -rde
strak en hij werd ter wille van Wanda toe
gejuicht.
Toen kwam Wolfram voorbij, in de uni
form van kolonel der garde, met den helm
met den witten zwaan, zooals Clara hem de
eerste maal gezien had. Misschien zou hij
haar ontdekken in die menigte- Zij was lot
stoikkons toe benauwd. Hij streek met de
hand langs zijn rossigen baard. Tege over
hein zaten zijn adjudant en de grootmaar-
sclmlk. Moor het laatst keek zij nog (eens
naar hem. De koets rolde langzaam verder;
zij volgde hein met de oogen. Hij verdween
om den hoek van do Torenstraat. Hot
scheen Clara alsof een ijzige wind over liet
plein woei. 1
Toen volgde dc koningin met haar hof.
dames, de douairières van Hansen, de her-
login van Saventino, de cchtgenooten der
hoogwaard igheidsbekleeders, leden van liet
corps diplomatique, de ministers, de ka-
merheeren, de president van dc Kamer van
Afgevaardigden, daarna defileerden nog do
pages van de koningin, de generaals cn de
1 troepen. Het getrappel van do paarden, die
een nieuwe methode toepasten, om den
vijand nadeel te berokkenen., en den Du it-
schers het teven zeer zuur hebben gemaakt.
De nachtru.it was voortdurend onderbroken,
door het geweervuur uit de DuiLsche loop
graven en door het herhaald vuren met
liehlkogels. Deze voorzorgsmaatregelen
waren wellicht niet geheel en al onnoodig,
daar do Goerkha's zeer onaangename
vijanden zijn, vooral in, donkere nachten,
en daar Re loopgraven van onze Indische
troepen en van do Duitschers op vele plaat
sen slechts enkele meters van elkander
afliggen.
I11 het centrum opende een. onzer batal
jons het, vuur op een Duitsche werk-afdce-
ling, en bracht deze belangrijke verliezen,
toe.
Hel bewijs van s] norm age door burgers
werd heden verkregen. Een man, als heer
gekleed, word gezien in de vijandelijke
loopgraven, waar hij wees op onze stellingen.
Maandag schoten de Duitschers voor liet
eerst niet de veelbesproken geweer-granaten
op onze loopgraven in het centrum, doch
onze artillerie maakt© aan die nieuwigheid,
snel een einde. Dinsdag werden twee Duit
sche veldkanonnen, buiten werking gesteld
door onze artillerie; ons geschut schootook
een spoorwegstation en wat rollend mate
riaal in brand en vendelde een schoorsteen,
door den vijand gebruikt voor het doen
van waarnemingen-
Woensdag werd tegenover onze linker
vleugel in de vijandelijke loopgraven ge
juich gehoord, waarschijnlijk het gevolg van
de ontvangst van de Duitsche lezing over
do overwinning bij Lodz.
Daar geen ernstige operaties werden on
dernomen, werd de tijd besteed om belang
rijke verbeteringen aan tc brengen in onze
stellingen. Itet aantal verbinclingsioopgraveii
werd uitgebreid, de draineering en do woon
plaatsen in de loopgraven werden verbeterd,
en de organisatie van den, aanvoer- en
den transportdienst werd aanmerkelijk ver
beterd en alles gereed gemaakt voor don
winterveldtocht. Als een yoorbeeld van ver
beteringen in den dienst mag worden ge
wezen op het feit, dat dc manschappen in
sommige loopgraven aan bet front genieten
kunnen van, liet hoeren in Je telefoon van
g ram ofo 011-0 on c er tendie acht mijten, ver
worden gegeven.
Te Luik.
Aan een brief, door een landgenoot van
Belgische vrienden uit Luik ontvangen, ont
leent de ,,N. 11. Ct." het volgende:
„Tol dusver is net in Luik zeer rustig.
Ei zijn nu veel minder soldaten da.n in
steigerden en hinnikten, verwijderde zich
langzaam, de muziek speelde hot beroemde
trio van den marseh der garde. En lang-
langzamerhand stierf het geluid in cte verte
weg
Op zekeren morgen in November had de
koning zijn laatste audiëntie verleend cn
maakte zich klaar om mei Gemma te gaan
dejeuneoren. Hij liet haar minder alleen
alteen sinds de aartshertogin en JJerlie Olds
hurg verlaten hadden om een reis door
Europa te maken. Maar kolonel lludolphe
kwam naar hem toe en zei enkele woorden,
die hern deden opspringen.
„Maar naluuilijk, huil haar binnenko
men," riep hij levendig uit.
En Cinra Kersberg werd "binnengeleid.
Zij was veel veranderd. Haar oogen ston
den hol en de jukbeenderen staken uit, als
of zij lang ziek was geweest. En bovenal
bezat zij niet meer die fieiheid, waaidoor
zij van dom eersten dag af, dat zij in het
paleis was, tot de de koninklijke familie was
genaderd met dc zekerheid van een vorstin
Vandaag trad zij beschroomd naar voren,
als een arme, die door een rijke ontvan
gen wordt, zooals sollied leerenden, die door
veel protectie eindeljjk hij Zijne Majesteit
toegelaten worden. Wolfram was getrof
fen door die houding en zijn hart was vol
medelijden. Hij kwam 11 aan Clara too.
„Ach 1" zei hij, „hoe heeft u ons verla
ten
Zij maakte een gebaar om te beduiden,
dat haar vertrek noodzakelijk was geweest,
dat zij zoo had moeten handelen cn dat
Wolfram dal wel wist. Maar hij bleed vol
houden.
„Het heeft ons veel verdriet gedaan, juf
frouw Kersberg."
„Ik vraag Uwe Majesteit om vergeving,
maar ik zelf ben ook niet zonder smart ver
trokken."
En om te kennen te geven, dat de ver
trouwelijke verhouding van vroeger niet kon
blijven liestaan, en dat zij hjer was geko
men met een doel, zeide zij in korte woor- i
deni 1 t 1
den beginne en die er zijn, zijn reeds op
leeftijd en heel kalm. Levensmiddelen zijn
er in overvloed en de prijzen zijn niet
hoog. Gelukkig maar. want vete arbeiders
zijn niet weder aan het werk gegaan en
zijn daartoe ook niet bereid.
Wij hooren hier weinig nieuws, want de
kranten zijn streng verboden. Indien men
niet zoo nu en dan eenige Duitsche sol
daten zag, zou men niet gelooven, dat liet
oorlog is; zóózeer heeft de stad haar ge
won© voorkomen teruggekregen."
Uit Antwerpen.
D© bijzondere correspondent van de
„Tijd" te Antwerpen seint:
Men venvacht hier de komst van eenige
duizenden landweer- en landstorm-man
schappen, 'die te gelegener tijd de achter
hoede van het front in Vlaanderen zulten
gaanr- versterken. De schoten zijn voor hun
inkwartiering in orde gemaakt. Ook zullen
de niet bewoonde huizen door de officie
ren en manschappen worden ingenomen.
De woningen, waarvan dc eigenaars zich
door huisbewaarders doen vervangen, val
len eveneens in de termen, 0111 een half
dozijn soldaten te herbergen.
Het Belgisalie leger.
Do „Hamburger Nacbrichten" meldt uit
Brussel
Ofschoon de Belgische regeering geen offi-
cieele verlieslijsten uitgeeft, mogen de vol
gende cijfers als juist beschouwd worden.
In het tijdvak van 4 Augustus tot 1 De
cember werden 25.000 Belgische soldalen
gedood, 30.000 bevinden zich gewond in
Frankrijk, 22.000 gewond in Engeland,
35.000 krijgsgevangen in Duitscbland, 32.000
geïnterneerden in, Nederland. Rekent men
hierbij eenige duizenden zieken, dan kunnen
er van de 200.000 man sterke Belgische
strijdmacht nauwelijks 40.000 man over zijn.
In Polen is van het front hij \Lodz geen
nieuws. Noordelijk van den Weichsel echter,
tusschen Warschau en Mlawa zijn de Duit
sche troepen, die daar opereerden, g 'dwon
gen geworden op de Pruisische grens lenig
to trekken.
Heel in het zuiden, hij Krakau, constat eert
een officieel bericht uit Wecnen twe din
gen, n.l. een terugdringen van (te Russen
van Krakau cn het oprukken van 'Oosten
rijksche versterkingen over den Dukla pas
in cte Karpathcn, naar West-Galicië.
Uit dit laatste blijkt, dat de Russen Lij
Krakau ook op hun linkerflank worden be
dreigd, en wel door de uit Hongarije over
genoemden pas komende Oostenrijkers. Te
gelijkertijd wordt door de 0111 Krakau ge
legerde Oostenrijks me legers beproefd, hen
achterwaarts te dringen; hel Russische front
is hier aan het wankelen, zegt liet 'bericht.
„Ik kom Uwe Majesteit eon gunst vra
gen,"
„Gegeven wat ik u to danken heb," zei
hij, blijkbaar onder den indruk, „en wat
wij allen u verschuldigd zijn, hoeft,u geen
gunst te vragen, juffrouw Kersberg. U is
een vriendn, die wij' zeer hoog .achten en
liefhebben, die haar wenscJicn maar be
hoeft tc zoggen, ik zal heel gelukkig zijn
die te kunnen vervullen."
Zij zei aarzelend
„Het is voor Ismaël Kosor."
„01" riep do koning uit, en zijn gelaat
veranderde jif.oLseling, „voor dien man?"
Dadelijk was hij zichzelf weer meester
en ging voort:
,,U weet, dat ik or op sta, dat uw iven-
schen, wat zo ook zijn, vervuld worden.
Maar u zal mij niet ten kwade duiden, dat
ik aarzelde, toen ik hoorde, dat het dien
ongelukkige betreft, die zoo slecht gob.11 ik
weel te maken van dc gunsten, die u voor
hem hebt verkregen. Il.oe is liet gegaan?
Wij nemen alle maatregelen, dat hij uit
sluitend goooirdeehl zal Wonten met betrek
king tot do feiten, dié in verband staan met
dc Jlaarhbetaogiiigcn en daar verkondigt hij
voor de reelitibank, (lat hij .plannen heeft
voor koningsmoord, verklaart, dat hij dc
hoofdschuldige is, en doet alios wat hij
kan om tot levenslange ballingschap ver
oordeeld te worden; hij' cischl zelfs, dat
het wapon, dat hij' .voor mij bestemd had.
getoond zal wonden aan de vergadering."
„Sire, Kosor is misschien een fanatiek.
De ziel der reyolutionnairon is een af
grond, zij verdwalen er zelf in. U moet
hom vergeven
„Ik vergeef hem, is hij" niet de eerste,
die gestraft wordt? En wal wil hij nog
meer?"
Zij glimlachte droevig en zei met (te
stem van iemand, die deer het leven gebro
ken is:
„Hij wilde, dat zijn vrouw hem daar
in zijn eeuwig.j gevangenschap mocht vol
gen
„Zijn vrouwi Is Kosor dan getrouwd?"
„Sinds gister, Sire.?
0 0 s t e n r ij k s c h com in u n i q u
Het gistermiddag te Woenen uitgegeven
communiqué meldt:
Ons offensief in WestGalieië heeft den
vijand tot den teiugtocht gedwongen en ook
het Russische front in Zuid Poten aan 't
wankelen gebracht. Onze troepen, die den
\ijand uit zuidelijke richting onvermoeid
vervolgen zijn gisteren op de linie Ja Mo
iaan de Wisloka)Rajbrot aangekomen. Bij
deze vervolging en in 3en laalsten slag
hebben wij 31.000 Russen gevangen geno
men.
Vandaag zijn berichten ontvangen over
aebterwaartsebe liewegingen der Russen op
liet. gcheele front RajbrotNjepolomice
WolbromNovo Badomsk— Petrokov.
I11 de Karpathcn zijn tegen, het oprukken
van vijandelijke strijdkrachten in het dal
van de Torera maatregelen getroffen.
Van Russische zijde.
Uit Petersburg wordt gemeld, dat in de
Karpathcn nog altijd gevochten wordt. Er
zijn twee bewegingen van Oostonrijksche
zijde ondernomen de ocne heeft ten
doel oin Krakau (le andere om Przemysl tc
ontzetten. „Er is echter geen reden om (aan
te nemen, dat de Oostenrijkers in oen van
heide richtingen zulten slagen, hoewel er
Oosten rijksche troepen van Ite Servische
grens naar Galieiê zijn overgebracht."
De Oust en rijks c li e aftocht.
Het officieel© Oostonrijksche communiqué
van gisteren over de krijgsverrichtingen in
Servië, zegt: „De operaties, die het gevolg
zijn van de terugtrekking van den rechter
vleugel, maakten het raadzaam ook Belgrado
te ontruimen. Dc stad werd zonder strijd
overgegeven. Dc troepen hebben door 'do
dooi gedane vermoeienissen veel geleden,
doch zijn' met den heston geest bezield."
Tusschen de regels door leest men in (lit
bericht, dat de Oostenrijksdie troepen in
Servië door den tweern,'landschen hardnek-
kigon strijd in een bijna overat sterk geac
cidenteerd terrein, uitgeput waren. Hen door
vcrschc troepen le vervangen, was blijk
baar niet mogelijk. De eisclien van (ten strijd
in Polen en Galicië, en de bescherming
van Hongarije tegen de Russen, lieten dat,
naai te vermoeden valt, niet toe.
Toen onder deze omstandigheden de rech
tervleugel eerst naar dc ten koste van zoo-
voel offers door hen veroverde oevers van
de K oio ba ra teruggeworpen en daarna ver
slagen was, terwijl het Servische centrum
op Belgrado aanrukte, gevoelde do Oosicn-
rijkscho bezetting zich blijkbaar litel in
staat om den strijd tegen den aaiuukken-
den vijand aan te binden, ori trok zich
over de Donau en de Save op Ooslcnrijk-
sclien grond terug. De brug tusschen Bel-
„E11 zijn vrouw wil hom volgen maar den
AUantisdicn Oceaan! Ma-ar weet zij, wat
een hel die wereld is, vanwaar men niet
weer terugkomt, het is bijna niet mogelijk...4
dat is niet te doen...., het laagste schep
sel zou weigeren.... u moot T haar zeg
gen...."
„Zij weet hot," zei Clara.
„Wie is die vrouw dan? Is zij krankzin
nig? Ls zij zoo edel? Is zij...."
„Ik hen liet," zei Clara kalm.
Wolfram stond aan den grond genageld.
Zijn gelaat drukte pijnlijko smart uit; hij
vond geen ivoorden voor zijn gedachten.
Hij docht. aan. Clara's roemrijk teven, aan
haar grootheid, haar edele ziel, haar genie,
aan hel eilandje, verloren in den onoindi-
gen oceaan, ivaar zooveel schoonheid, zoo
veel verstand 011 kennis, een toekomst, die
zooveel beloofde, begraven zou worden. Hij
dacht ,ook mui do heerlijke vriendschap,
die tusschen hem on deze onvergelijkelijke
vrouw had bestaan.
„Uwe Majesteit moet mij niet beklagen,"
hernam Clara met haar gewonen eenvoud.
„Uwe Majesteit heeft mij eens gezegd: men
kan lijden en toch gelukkig zijn. Geluk ia
de vrucht van vervulden, plicht Ik heb hier
groölsehe voorbeelden daarvan gezien, en
Isiimc! Kosor was zoo ongelukkig
Hij keek haar lang .aan, zijn oogen vul
den zich mot tranen. Hij kwam maar haar
toe,
„Ik begrijp hol," zei hij, „ik begrijp al
les. U betaalt het losgeld voor mijn veilig
heid."
1 Zij antwoordde, kalm en rustig, zooals,
in de dagen vair haar triomfen aan yo uni
versiteit:
„Ik heb Kosor lief."
Zij ging heen. Hij hoorde haar slap' weg
sterven in de .gang; overweldigd, ontdaan
stond hij daar, het hart vol o/mi tspreke-
kelijke smart, en hij prevelde:
„Wolk een koningin zoor,zij' geweest zijn.!'
EINDE.
