L
STADSNIEUWS.
V
Kerk en School.
Wemeiigd Nieuws,
Q
Nederland en de oorlog
•Belgisch© vluchtelingen.
Het Xederlandsche comité tot steun van
Be leis the en andere slachtoffers had aan
het einde van 1914 ongeveer een ha'f mil-
hoen galden ontvangen, t \v. £496.303,
fre 5553 en AL 138. Het comité beveelt
zich en zijn beschermelingen, de vluchte
lingen. by de intrede van het nieuwe jaar
opnieuw bij het Xederlandsche volk aan
Het vestigt in de eerste plaats de aandacht
op die categorie van vluchtelingen, die aan
vruikeüjk, m»t hetgeen zij van hun hebben
en houden wisten te redden, meenden te
kunnen toekomen. Helaas, het einde van
den jammer is nog steeds niet te voorzien,
thans zien zij zich, hoe nood© ook, ge
dwongen, zich tot Nederlands weldadigheid
te wenden. Voor hen is een verblijf eu mas
se, met andere lagen der bevolking, inin
der gewenscht, zoodat het comit'- 'te hun
nen behoeve een beroep doet op allen,
die in de gelegenheid zijn huisvesting te
verteenen. Het comité zou het op hoog mi
prijs stellen, indien allen, die zich voor
het vluchtelingenvraagstuk interesseerenen
de beschikking hebben of kunnen verkrij
gen over woningruimte, zich in verbin
ding stelden met de dames-commissie voor
de afdeeling huisvesting, welke onder lei
ding van mevrouw H. G. De BooyBur
se vain. permanent werkzaam is Rokin 91,
Amsterdam, telefoon no. 5386.
Verder deelt het comité mee, dat het cen
traio magazijn van de afdeeling kleeding,
eveneens staande onder beheer van een
dames commissie, aan welker hoofd me
vrouw H. L. J. W» de Bruyn van Melis-
en MariekerkeTaetsvan Amerongen staat,
wegens amoveering van het hulpgebouw
de Bijenkorf van daar is overgebracht naar
de perceelen Heerengracht 297299, tele
foon no. 8553, daartoe welwillend afge
staan door het gemeentebestuur van Am
sterdam. Aan kleederen, voornamelijk on
dergoed, bestaat nog steeds groote behoef
te; schenkingen van dien aard zijn aan
laatstgenoemd adres meer dan welkom
Zaterdag zijn er 750 Belgische vluchte
lingen per extra-trein van Bergen op Zoom
naar Nuns peet overgebracht.
Hulp aan klein© nering
doenden.
De 'minister van oorlog heeft aan com
pagnies-, eskadrons- en batterijecommandan
ten de eigende circulaire gericht:
Ter voorziening in de noodige middelen
voor levensonderhoud kan, gelijk u bekend
is, aan de gezinnen van miliciens en land
weermannen vergoeding worden toegekend.
Ter voorkoming van belangrijke oecono-
mische nadoelen wordt in een aantal ge
vallen verlof verleend aan bij de mobili
satie in werkelijken dienst gekomen bedrijfs
leiders, wier aanwezigheid in hun bedrijf
onmisbaar i«, in do eerste plaats om werk
loosheid van het ondergeschikt personeel
t© voorkomen.
Velen kunnen echter noch aan de eene,
noch aan de andere tegemoetkoming voor-
deelen ontkenen. In het bijzonder verkeeren
in dit geval kleine neringdoenden, die door
de mobilisatie zwaar worden getroffen,daar
zij het verloopen van hun zaken moeien
aanzien, .vaak met de zekerheid, dat zij in
ernstige financieele moeilijkheden geraken.
Voor een mij wenschelijk voorkomende
tegemoetkoming aan de door hen onder
vonden moeilijkheden heb ik mij gewend
tot het Kon. Nationaal Steuncomité 1914,
dat zich beieid verklaard heeft hun zoo
mogelijk de noodige hulp te verleenen.
In verband daarmede noodig ik u uit, om
diegenen uwer onderhebbenden, die geacht
kunnen worden te belmoren tot de kleine
neringdoenden, aan te zeggen, dat, indien
zij zich in de boven aangegeven omstandig
heden mochten bevinden of geraken, een
verzoek om hulp gericht kan worden tot
liet comité tot steun ter plaats, waar hun
zaken worden gedreven of rechtstreeks tot
het Kon. Nationaal Steuncomité 1914.
De gebeurtenissen in het
Kamp van Zeist.
De Minister van Oorlog heeft meegedeeld
de resultaten van het onderzoek, ingesteld
naar de gebeurtenissen op 3 December in
het kamp der geïnterneerden te Zeist.
Daaruit blijkt dat de beperking der be
wegingsvrijheid noodig was; het overwe
gend vrouwelijk bezoek in de eigenlijke
barakken-kampen bleek ongewenscht.
Do noodzakelijkheid om met het oog op
het naderend jaargetijde eerst de logies
barakken te bouwen ter vervanging van de
linnen tenten, was oorzaak, dat niet dadelijk
een cantine beschikbaar was. Aan dit gemis
werd tegemoet gekomen door het toelaten
van kooplieden, waarbij echter, nicttcgen
staande scherpe controle, misbruiken niet
geheel waren te voorkomen.
Om te gemoet te komen aan de gedwon
gen ledigheid werd aan de geïnterneerden
opgedragen mede te werken bij den bouw
der barakken en bij het uitvoeren van
grondwerken, maar daarbij bleek een lijde
lijk verzet.
Op 2 December ontstonden relletjes, ten
gevolge van het in beslag nemen van bur-
gerkleeren, door ©en vrouw onder haai
rokken meegebracht, en Hie het middel
moesten zijn voor geïnterneerden om te ont
vluchten. Reeds dien dag werden met stec-
nen naar de soldaten en officieren dor
wacht een „rpen, ruiten der canline ver
nield en uit de cantine vaten bier enz., ten
eigenbate weggenomen. Dit geschiedde eerst
in den voormiddag en herhaalde zich
's avonds. Een paar malen is toen in de
lucht gevuurd ter waarschuwing.
Den volgenden morgen herhaalden zich
de relletjes opnieuw. De officieren werden
uitgescholden voor Duitsche spionnen, den
soldaten werd „kwatta-soldaatjes" toege
roepen en opnieuw werd met steenen
gooien, rooven en opdringen voortgegaan.
Eenige personen werden intusschen gearres
teerd. --
filet groote lankmoedigheid werd door de
officieren getracht de geïnterneerden te ver
spreiden door hen toe te spreken, te waar
schuwen, te bevelen. Eindelijk® werden de
geweren tot schieten in den aanslag ge
bracht ter waarschuwing. Alles bleei ver
geefs. Toen werd een salvo afgegeven. -Maar
ook dat had niet de verwachte uitwerking,
zoodat nu 2 salvo's volgden die do
inenschen deden uiteenstuiven, omdat zij
nu zagen dat het ernst was.
In het geheel werden 26 geïnterneerden
getroffen; 5 bleken dadelijk dood en 3
overleden kort daarna. De toestand der
overige 18 is thans gunstig.
Uit het vorenstaande blijkt, aldus eindigt
het uitvoerig rapport, dat het ingrijpen van 't
bew.ikings-detaehement geschK-d is op last
van den kapitein, commandant van het in-
terneeringricamp nor. 1, die dan officier
van piket gemachtigd heeft zoo noodig van
de vuurwapenen gebruik te maken.
Het bevel tot vuren is gegeven door den
luitenant van piket, doch niet, dan na her
haalde sommaties en nadat getracht was
de geïnterneerden met overreding te bewe
gen uiteen te gaan.
De Minister, hoewel ten zeerste betreu
rende, dat moest worden overgegaan tot
dit middel, waardoor onvermijdelijk slacht
offers moesten vallen, heeft noebtbans do
overtuiging, dat het krachtig optreden niet
alleen noodig. maar zelfs niet te ontgaan
was, en dat de kapitein en de luitenant,
zooeven bedoeld, geheel'hebben gehandeld
zooals hun plicht gebood.
Voeding voorraonsch en dier.
Door beide algemeene voorzitters van het
Kon. Nat. Steuncomité, de Ministers Treub
en Posthumes, is gisteren geïnstalleerd de
commissie, welke als onderdeel van ge
noemd comité tot taak zal hebben de Re-
gcering in te lichten omtrent maatregelen
in de huidige omstandigheden te nemen, in
het belang der voeding van mensch en dier.
Minister Posthuma hield als leider der
vergadering, de installatierede.
De voorzitter der nieuwe Commissie, Air.
J. T. Linthorst Homan, voorzitter van het
Iandbouwcomité, dankende den Minister
voor het vertrouwen, in de nieuwe Commis
sie gesteld, hoopte, dat de commissie nut
tig werkzaam zal zijn.
De vergadering hield zich daarop bezig
met het voorbereiden van maatregelen, ten
einde de provinciale organisaties, die zul
len bestaan uit dezelfde elementen, waar
uit de landelijke commissie is samenge
steld, zoo spoedig mogelijk in het leven te
roepen.
Politie examen.
Op LI, 12 en zoo noodig op 13 Fe
bruari as. zal te Amsterdam worden ge
houden het examen voor nd-pteaut-impec-
teur van politie, ingesteld door den Bond
van Inspecteurs van Gemeentelijke Politie
in Nederland.
Flnantfee! nlenu».
Oe minister van financiën maakt hekend
a. dat op 2 Jan. jl. bij de betaalmeesters
a kas wasf 7,041,507 44
b. dat op denzelfden dag
•ioor de Nederl. Bank, inge
volge art. 11 bis van haar
ctrooi.aan 's lands kas een
voorschot was verstrekt ten
oedrage van f 14.609 075.37
c. dat op den genoemden
datum in omloop was
aan scha'kistbiljetten f4.,943.000.
van schatkistpromessen f 102,120,000
waar an rech istreeks bij
de Ned. Ba- k geplaatst
f80.000,000.—
terwijl met inbegrip van
de bedragen welke daarvan
bij de betaalmeesters in bas
waren aan zilverbons in
omloop wasf11,470,853.50
(Stct.)
Gemeenteraad.
D© Raad dezer gemeente zal Donderdag! 19
Januari a.s. des namiddags 2 uur in open
bare vergadering bijeenkomen.
Steuncomité 1914 Schiedam.
Behalve de gewone wekelijksche bijdragen
zijn gedurende do afgeloopen week giften
ingekomen van:
het personeel der Ambachtsschool, f 29.
de sluis- en brugwachters, f2.60; Buurt-
comité Gasstxaat en omgeving (mej. Boven
berg), £4.NI N., £25.het personeel
der firma A. F. Smulders, f31.
Toor de werkloozen.
Het Comité tot Ontwikkeling en Ont
spanning van WcrkJooxen heeft een uit
voering georganiseerd voor Donderdag a.s.
in Odéon, waarbij door de tooneolvereeni-
ging „Thalia", met welwillende medewer
king van den heer Krabbendam, pianist
alhier," zal worden opgevoerd „Tono of
do Wraak van een Zigeuner", gevólgd door
het blijspel „Artistenrevue".
De toegang is vrij voor werkloozen met
hun vrouwen op vertoon van hun arbeids
kaart.
Comité Belgische vluchtelingen.
De leveranciers worden dringend ver
zocht hun rekeningen over 1914 beslist
vóór o£ op 9 Jan. in to leveren, waarbij
de bons moeten worden overgelegd.
Tevens wordt eraan herinnerd, dat niet
p. o. mag worden geteckend en het plak-
zege! niet in rekening mag worden ge
bracht.
De Belgische vluchtelingen.
Gisteren hebben wij medegedeeld, dat de
Belgen, die tot nog toe in het Huis-Lïe-
zenberg waren ondergebracht, thans over
gebracht zijn naar het Huis-Vaillant, waar
in de gasten van Regenten van het Wees
huis der Hervormenden zijn gehuisvest.
In. dat huis zijn dus nu de gasten van
twee college's opgenomen, n.l. van Regen
ten van het W. d. H. en van het Comité
tot steun der Belgische vluchtelingen.
Hef toezicht in dit tehuis is nu overgegaan
aan dat Comité. Vooraf is daaromtrent tus-
schen het College van Regenten en het
Comité een afspraak tot stand gekomen.
Het Weeshuis blijft de kosten dragen voor
zijn gasten, het Comité die voor de ove
rigen.
Do dames, die tot nog toe in de thans
opgeheven verblijfplaalsen haar zeer ge
waardeerde medewerking verleenden, ver
vullen dien dienst thans in het Huis-Vail
lant, waar het huisreglement van kracht
blijft, ztToals dit tot nu het geval is ge
weest en waarnaar zich de nieuwe gasten
eveneens hebben te onderwerpen. Heel veel
verschil zal dit voor de laatsten niet op
leveren, omdat de reglementen in de ver
schillende huizen vrijwel overeenstemden.
T. P. N.
Te beginnen met Donderdag 7 Januari,
zullen de clubvergaderingen der onderal-
deeling Schiedam van de V. P. X. weder
elke 14 dagen plaats hebben in het Volks
huis aan de Lange Haven, waarbij, evenals
in het vorig jaar, de heer W. v. d. Most
als leider zal optreden. Op den eersten club
avond zal gelegenheid gegeven worden om
in je schrijven voor do te houden onder
linge tentoonstelling, die in het laatst van
deze maand zal plaats hebben.
Gisteravond is hier op verzoek van den
compagnies-commandant aangehouden en
Ier beschikking gesteld van tien garnizoens-
cómfnanfflnt te Delft, een militair, die van
verlof was achtergebleven uit zijn garnizoen
te Roosendaal.
De burgeroorlog in Zuid-Afrika.
Voor do Afd. Schiedam van do Ned.
Zuid-Afrikaanscho Yerceniging trad gister
avond als spreker op prof. dr. II. D. .1.
Bodenstein, hoogleeraar te Amsterdam, met
liet onderwerp: ,,De burgeroorlog in Zuid-
Afrika".
De heer J. Lechner opende de druk
bezochte vergadering, waarbij hij een woord
aan den wereldoorlog wijdde en o. a. de
beste heilwensehen uitsprak voor II. AL de
Koningin, haar raadslieden en het Neder
lands cl ie leger. (Applaus.)
Prof. Bi od ens te in, die daarna aan het
woord kwam, gaf tot vorming van eon goed
begrip der kwestie, waarom het in Zukl-
Afnka gaat, eerst een overzicht van de
beteekenis der Engclschezelfbesturendeko
loniën. Kenmerkend is hun zeer lossen band
met het moederland. Zoo hebben die kolo
men (als Canada, Australië en Zuid-Afrika)
het recht zelf to be.-lissen of hun verdedi-
gingsmacht ook ten dienste van het moeder
land zal worden ge!>ezigd. Er zijn zelfs
personen, die verklaard hebben, dat zoo'n
kolonie zich neutraal kan verklaren, wan
neer het moederland in oorlog is. In elk
geval kan, zeido spr., een kolonie een
houding aannemen, die, zonder zoo'n ver
klaring, vrijwel met ©en neutrale gelijk
staat.
Zoo was hot de vraag bij den tegen-
woordigen oorlog, wat Zuid-Afrika zou doen.
In het begin scheen de politiek der Zuid-
Afrikaanscho regeering te zijn om zich
buiten den oorlog te houden. Do Engelschen
in Zuid-Afrika waren hiervan, zooals be
grijpelijk is, niet gediend; zij noemden zelfs
de regeeringspolitiek deloyaal, en tracht
ten er politieke munt uit te slaan. Biothu
toch, wiens politiek altijd jegens de Engel
schen vriendschappelijk gezind was geweest,
zag nu de Engelsche steun voor zijn politiek
van zich Wijken. Biovtendien bevond Zuid-
Afrika zich in geldverlegenheid. Engeland
bood toon 7 millioen pond als leening aan,
maar vroeg tevens of de Zuid-Afrikaansche
regeering bereid was om haar te helpen
in een optreden tegen Duitsch. Zuid-
AVest-Afrika. Generaal B|otha en zijn re-
geering besloten op dit verzoek' in te
gaan en een aanval te ondernemen
togen Duitech-Zuid-West. Ilij 'vilde echter
niet alleen de verantwoordelijk dragen, con
fereerde eerst mot allo partij-leiders, be
halve met do Hertzogianen (die zich van
Bptha's partij hebben afgescheiden) en riep
toen het parlement bijeen. Hij stelde daarin
een motie vx>or, die er heel onschuldig
uitzag, maar toon hij die motiveerde, kwam
eerst de jaap ,uit de,nipuW, nl. het; voornemen
van oen aanval op Duitsch Zuid-West.
TJ.it dat geheele betoog van Botha blijkt,
dat hij zich geen enkel oogenblik heeft
geplaatst op het standpunt van Zuid-Afrika.
Zijn hoofdargument was slechts de eere-
plicht, die op Zuid-Afrika zou liggen, ora
aan den oorlog deel te nemen.
Generaal Hertzog vroeg om uitstel en
nader overleg, maar zijn voorstel werd af
gestemd. Deze stelde zich zuiver op Afri-
kaansch standpunt, en maande tot voorzich
heid om oorlog te voeren, wees op het
daaruit voortvloeiende gevaar van ©en bur
geroorlog en ontkende den plicht van Zuid-
Afrika om aan een aanval op de (Duitsche
kolonie deel te nemen.
Verschillende andere partijgangers van
Hertzog noemden met hem een dergelijken
aanslag op de Duitsche kolonie een roof
tocht. Ook hadden vele sprekers godsdien
stige bezwaren. Tenslotte echter wist Bo'ha
met de meerderheid, waarover hij te be
schikken had, zijn zin door te drijven.
De oorlogsverklaring aan Duitsch Zuid-
West Afrika werd weldra gevo'gd doer het
ontslag van generaal Beyers, den comman
dant-generaal der Zuid-Afrikaansche ver
dedigingsmacht. Uit zijn ontslagbrief las
spr. de merkwaardigste passages voor.
Beyers stelde zich vrijwel op bet stand
punt van Hertzog: Alleen ter verdediging
dos lands achtte hij een strijd met Duitsch
Zuid-West wettig.
Hierop volgde de opstand van kolonel
Alaritz, die wegens zijn dapper optreden
tijdens den oorlog met Engeland zeer gezien
was in Zuid-Afrika. Zijn militair district
grensde aan Duitsch Zuid-West en men ver
moedt, dat de regeering d© commando's
hier reeds bijtijds had opgeroepen. Deze
werden ontevreden, toen ze vernamen,
waarvoor men hen wiide gebruiken. Alaritz
bevorderde dit verzet, maar deed iets doms,
door een verbond met de Duitschcrs te
sluiten, zich aldus schuldig makende aan
hoogverraad. i
Dit kwam Botha, die het groote verzet
tegen zijn plannen allerwcge zag opkomen,
zeer te stade. Velen, die aanvankelijk zich
tegen zijn politiek hadden gekierd, sloten
zich nu weer hij hem aan.
Niet lang daarna volgde het openlijk ver
zet van Beyers en De Wet. Bót ha stond nu
voor het feit, dat zijn politiek in Transvaal
en den Vrijstaat een burgeroorlog had uit
gelokt
De bedoeling van Alaritz was duidelijk.
Uit zijn proclamatie blijkt den wcnsch naar
een geheel onafhankelijk Zuid-Afrika.
.Maar wat hebben Beyers en De Wol
bedoeld? Hun bedoeling kon, volgens spr.
niet zijn, een geheel vrije republiek te
stichten. Niet, dat een dergelijke wenseh
niet leeft bij de meeste Afrikaanders, maar
men ziet in, dat de verwezenlijking daar
van te ret zou moeten leiden tot een burger
oorlog, waarop dan nog zou volgen een
bloedige oorlog met Engeland. Ook moei
erkend worden, dat de liberale Engelsche
regeering zooveel mogelijk het door den
oorlog gepleegde onrecht hoeft trachten
goed te maken.
Een andere verklaring moet dan ook
worden gezocht. Generaal Beyers heifi da
•lelijk gezegd, dht zijn verzet niet tegen de
Engelsche vlag ging. En in een proclama
tie van Beyers en de Wet aan de burgers
dor Unie wordt verklaard, dat hun strijd
ging tegen den aanval op Duitsch Zuid
West. Door het besluit daartoo toch wordt
een greater© plicht gelegd op den Zuiil-
Afrikaander, op wien de dienstplicht rust,"
dan op den Engelschman in 't moederland,
die geheel vrij is om aan den oorlog deel
te nemen of het te laten. Het Zuid-Afru
kaansche volk werd aldus door het re-
geeringsbesluit ge d w o n ge n tot een roof
tocht tegen een bevriend volk. De ideëele
achtergrond, die achte r iederen oorlog toch
dient te zijn, ontbrak geheel. De Zuid-Afri
kaanders moesten zich zoodoende gehee'.
als huurlingen gaan gevoelen.
Het verzet langs den gewonen constitu
tioneelen weg zou door Bolha, die de
macht had, worden onderdrukt, daarom
kozen Beyers, de Wet en hun volgelingen
den eenigen weg, die nog open was, dien
van het gewapend verzet. Ongetwijfeld
stond hun hierbij het gewapend verzet in
Ulster, dat in Engeland ook niet als op
roer werd beschouwd, voor oogen.
Uit de berichten over den burgeroorlog,
blijkt ook al (n.l. uit het gering
aantal dooden dat gevallen is), dat hun
bedoeling niet was om {o vechten. Beyers
en de Wet teekenen zich bovendien als
woordvoerders der „protesteerende" bur
gers.
Jammer noemde spr. het, dat het niette
min tot een burgeroorlog gekomen is, en
dat Bolha zich niet op het standpunt van
Hertzog, dus op dat van het Zuid-Afri
kaansche belang, heeft gesteld. De opstand
heeft veel kwaad blofijl gezet en jaren zul
len er moeten verloopen, vóór er tusschen
de partijen weer toenadering zal ko
men. Botha toch heeft door zijn politiek
een scheuring in het Ilollandsche element
veroorzaakt, waarvan de gevolgen voor het
arme beproefde volk van Zuid-Afrika niet
zijn te overzien.
Ook het Engelsche volk heeft hij geen
dienst bewezen, want het zal zeker een in
nerlijk verdeelde kolonie ongewenscht ach
ten. Spr. was dan ook overtuigd, dat de
Engelsche regeering, toen zij de bewuste
vraag om medewerking aan Botha deed,*
de zoo gretige aanvaarding daarvan niet
verwachtte. Zij toch dacht te doen te heb
ben met een man van gezag en beleid. Zij
wist niet, wat zou gebeuren fin .kende de
gevoelens niet van het Hollandsche ele
ment in Zuid-Afrika. Maar Botha moest
dat gevoelen kennen en de Britsche regee
ring meende daarom hem die vraag te kun-
nen stellen. Botha echter zeide direct: Wij
zijn een onderdeel van het Britsche volk
en de loyaliteit brengt het mee, dat wij
Engeland in den oorlog helpen.
Ongelukkig heeft dit besluit Zuid-Afrika
gestort in een van de treurigste dingen,
die pen volk kunnen overkomen, den bur
geroorlog. Had Botha inderdaad begrepen,
welke de mate was van de vrijheód aan
Zuid-Afrika door Engeland gegeven, dat
het 't recht had om neen te zeggen, dan
tend hij, meende spr., zeker met zoo'n
fi talen stap gedaan. De schuld ligt in
ieder geval niet bij de Britsche regoering,
:naar bij Botha. Door zijn politiek heeR
hij getoond misgetast te hebben in do
volksziel dier Zuid-Afrikaanders, die een
vreedzame is, en die al zeer gekwetst
moet zijn, wil zij de wapenen opvatten.
Alen zal niet kunnen vergeten, dat hij, om
een kleine zaak, Zuid-Afrika in een bur
geroorlog hieeft gesleept.
Prof. Bodenstein werd voor zijn uiteen
zetting door zijn aandachtig gehoor warm
toegejuicht.
Nadat van de gelegenheid tot vragen
stelten door eenige aanwezigen was ge
bruik gemaakt, sloot de heer Lechner de
vergadering.
Yofksbail linls.
In de week van 27 Dec. 19152 Jan.
1915, werden genomen 445 baden.
lste klasse: kuipbaden 28, regenba-
den 25.
2de klasse: kuipbaden 71, regenbade.i
317, 5 ets. kinderbaden 4.
Bovendien werden door Belgische vluch
telingen genomen 57 baden, n.l. 30 kuip
en 27 regenbaden 2de klasse.
Gedurende de maand. December 1914
werden genomen 1834 baden.
lste klasse: kuipbaden 118, regenba
den 105.
2de klasse: kuipbaden 353, regenbaden
1198, 5 ets. kinderbaden 60.
*J*
Gedurende het jaar 1914 werden geno
men 25 933 baden.
lste klasse: kuipbaden 1546, regenba
den 1491.
2de klasse: kuipbaden 4344, regenbaden
17.294, 5 ets. kinderbaden 1258.
Hieronder zijn begrepen 1620 baden, door
vluchtelingen geronnen: 742 kuip- en 878
regenbaden.
In het jaar 1913 werden genomen 24 368
baden.
AGENDA.
Eiken Zaterdag, Zondag, Alaandag en Dins
dag Schied. Bioscoop. S u. Voor
stelling.
Heden en volgende dagen. Circus-Schouw,
burg, 8 uur. Gezelschap-Spree. De
kinderen van kapitein Grant.
Heden en volgende dagen. Casino 8 uur.
In 't gedrang. Revue van Henri
ter Hall.
Heden en volgende dagen. Hol!. Toon Gez.
Dir. Jos. T. Alertens. De big
van het 168e.
5 Januari. Groote Schouwburg, 8 uur.
Uit den mist in den mist Gevolgd
door de Bruiloft van Kloris en
Roosje.
6 Jan. Groote Schouwburg, 8 uur. Het
Tooneel-Royaards Grompie.
7 Jan. Grooté Doelezaal, 8 uur. 3e Concert
Ulrechtsch Stedelijk Orkest. Soliste
Mej. Tiny de Vrij (piano/.
7 Januari. Groote Schouwburg, 8 uur.
Die Haghe-spelersVerkade. De
Duivel.
9 Januari. Groote Schouwburg, 8 uur.
Tooneel Veieeniging—Heijermans.
De meid.
Geref Kerken.
Beroepen te Aïiddelstum (Gron.) ds.
D. Pol te Vlissingen.
De uit zee geredde militaire avialeur.
A an betrouwbare zijde meldt men ons
uit Den Haag, omtrent het gebeurde met
den Engelschen vlieger Hewlett het vol
gende:
Toen do stoomtrawler „Alaria van Hat-
tein (IJmuiden 157;, schipper C. Conijn,
visschende was op 24 Dec j.l henoor
den ^Helgoland, zag hij op 54" 50' N.Br.
en i° O L. van Greenwich een vliegtuig
op zich afkomen, dat blijkbaar defect was
eu dicht bij hem kwam, waarop hij den
trawler om hulp verzocht. Toen de schip
per zich overtuigd had, dat de vlieger
zich in levensgevaar bevond, vooral met
het oog op het slechte weer dat ver
wacht werd, heeft hij-hem aan boord van
zijn trawler genomen. Hij bleek te zijn
F. E,T. Hewlett, Junior Lieutenant R. N.
en flight commander. i
Hij heeft zijn vliegtuig totaal vernie
tigd en doen zinken.
De trawler is daarna doorgegaan met
visschen en is op oudejaarsavond te IJmui
den binnengekomen.
Te IJmuiden werd door den schipper
verklaard, dat de trawler, nadat hij den
Engelschen vlieger aan boord heeft ge
nomen, geen enkel vreemd oorlogsschip
heeft jjejzien.
De heer Hewlett heeft dan ook vergunning
verkregen om weder naar Engeland terug
te keeren, op grond, dat hij is gelijk ge
steld met een schipbreukeling.
Dit is geschied in verband met het
desbetreffende verdrag van de 2e yredes-
eonferentie, en meer bepaaldelijk in ver
band met de toelichting welke de rappor
teur over dat verdrag gaf. In die toelich
ting toch komt het volgende voor: „Wan
neer een neutraal handelsschip, dat toe
vallig gewonden of zieken of zelfs drenke
lingen opneemt, een neulrale haven aan
doet zonder een kruiser (van de tegen
partij namelijk; "te hebben ontmoet en zon
der eenige verbintenis te hebben aange
gaan, vallen de individuen die het han
delsschip aan wal zet, niet onder dezen,
regel (n 1. van interneeren). Zij zijn vrij.
Hoog water.
Alen schrijft uit Venlo aan de „Geld.":
Geweldig is de Maas gewassen. De drie
laatste dagen bedroog de was per dag
gemiddeld 70 c.AI. Weiden, velden en wegen
staan weer onder. Aan de Alaaskade zijn
kelders en huizon reeds vol geloopen. Nog
steeds wordt uït Maastricht was gemeld.
Wanneer het regenweer aanhoudt, of
sheeuwbuien zich noch bij den waterover
vloed voegen, zal de Alaas ongekend hoog
worden.
Verdronken.
De visscherschuit „Wieringen 112" is
op de Friesche kust bij Workutn in stukken
geslagen. De beide opvarenden zijn ver
dronken; de lijken zijn nog niet gevonden.
Een steenarend.
De heer B. van Apeldoorn, commandant
der grenswacht te Henven, is onlangs in
het bezit geraakt van een prachtvogel, een
steenarend. Het dier beeft een vlucht van
van 1.25 AI. en werd door een landweerman
in een rietbaan ontdekt en afgemaakt. De
vogel is opgezet en siert thans het bureau
van den luitenant Waarschijnlijk is d©
vogel door het kanongebulder op het oor-
logstooneel opgeschrikt en verdwaald en
kon wegens uitputting gemakkelijk buitge
maakt worden.
Reeds is een aanzienlijke som voor den
vogel, die een wilde eend in zijn klauwen
heeft, geboden, maar vergeefs. Het pronk
stuk zal voor den eigenaar een h-rin nering
blijven aan de mobilisatie van het bloed-
jaar 1914. 1
De hazelaar bloeit!
Wij hebben Zondag gejuicht bij het zien
van een bloeien den Hazelaar bij het dorp
Be Bilt Re ruim drie metier hoog© en twee
