De oorlog.
67"* Jaargang.
Woensdag 6 Januari !915
No 14724
H© weldoenster,
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen 1.25, franco
per post fl. 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 16 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
Schiedam, 6 Jan. 1915.
Tan het Westelijke front
De toestand.
Behalve bij Niemvpoort wordt de groot
ste bedrijvigheid aan juist het andere einde-
van het front ontwikkeld, n.l. bij de El-
zasser stadjes Thann en Sennheim. Het K
den hondgenooten naar het schijnt om hel
bezit van die twee plaatsen te doen, en zij
ageeren nu van uit het westen en het zui
den, pogend de hooge punten te veroveren
om vandaar met des te meer succes deze
heide in de vlakte gelegen plaatsen te kan
nen beschieten. Daar Sennheim en Thann
op den weg naar Mulhausen gelegen zijn,
dat in het begin van den oorlog door dc
Franschen werd bezet, maar later door d
Duilschers heroverd, is het te begrijpen,
dal aan de verovering van die beide plant
jos groole waarde wordt gehecht.
liet Duitsche communiqué van giste
ïen meldde het verlies en de herovering
van een belangrijke hoogte tin Westen van
Sennheim of Cemay, zooals de Fransche
naam luidt Sennheim ligt op den Koorde
lijken oever van de Thur, welke door het
Wesselingerdal stroomt, dat sedert gerui
men tijd door de Franschen bezet is. D-
afstand tusschen Thann en Mulhausen be
di aagt ongeveer 20 KAL Volgens de Duit
sche bladen liggen de Duitsche stellingen,
die het dal afsluiten, ten Oosten van d*>
linie Thann-Dammerkirch. De Fransche li
nie loopt aldus: Ten Noorden van Stein
bacli (2 KAL ten N.O. van Sennheim), via
een boogie 425 ten Zuidwesten van Stein
bach-Aspachbriicke-Bruninghofen, naar een
punt 1500 meter ten Oosten van Eglingcn.
Van begin December af wordt dit gedeelte
van hej. Zuidwestelijk oorlogstooneel her
haaldelijk genoemd, waarbij de hoogte 425,
die ongeveer in het midden van den drie
hoek Thann-Steinbach-Sennheim ligt een he
langrijke rol speelde. Deze hoogte be-
heerscht de straatwegen, die uit Sennheim
in alle richtingen uitstralen en vooral den
toegangsweg liaar het Wesserlingerdal
Steinbach flankeert de hoogte aan de Noord
zijde.
Het Fransche communiqué van gis
termiddag 3 uur luidt:
Niettegenstaande den slechten toestand
van het terrein, maakt onze infanterie vor
deringen in de duinen tegenover Nieuw-
poort. f
In de streek van SL Joris heeft zij op
verschillende plaatsen 200, 300 en 500 51.
terrein gewonnen door het nemen van hui
zen en gedeelten van loopgraven-
Dank zij den granaten uit onze, mortie
ren heeft de vijand het aanleggen van loop
graven in de buurt van Notre Dame de
Lorelte totaal moeten opgeven.
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
15)
Toen werd de schoolmeester voorgesteld
en daarna kwamen de twee vrouwen
de vrouw van den meester en de vrouw
van den predikant; en toen Anna geglim
lacht had en beleefde, onsamenhangende
toespraakjes had gehouden, om ieder op
zijn beurt te beantwoorden, en op zijn minst
twaalfmaal had geknikt en gebogen voor
ieder van die dames, die maar niet kon
den ophouden met buigen, had zij de da
mes voorgesteld aan de sombere gedaante-
in den hoek. Gedurende deze plechtigheden
had Letly met groote oogen en open mond
naar de schoolkinderen gestaard, cn de
schoolkinderen met groote oogen én open
mond naar Letty, en miss Leech had heel
stemmig voor zch gekeikenen Susie zat met
wanhopig opgetrokken wenkbrauwen en
Anna vroeg zich af, of zij nu niet gevoege
lijk haar reis zou kunnen voortzetten en
indien dat zoo wai-, of men verwachtte,
dat zij het signaal zou geven.
Iedereen glimlachte tegen elkaar om de
pauze aan te vullen gedurende dit oogen-
blik van weifeling, behalve Susie, die met
groote waardigheid de oogen sloot en hui
verde op zulk een in 't Oog loopende manier,
dat de predikant zelf te hulp kwam en
den koetsier verzocht hun te helpen de
kap van het rijtuig weer op te zetten, met
ere verklaring aan Anna, terwijl hij dit deed,
dat haar Frau Schwester niet aan het kli
maat gewend was.
Blijkbaar was het oogenblik van vertrek-
Dicht bij den weg naar Rjjssel hadden de
Duitschers één onzer loopgraven genomen,
wij heroverden ze echter onmiddellijk.
Wij hebben het gehucht Creuxargent 2
K.5L van Orbey ten zuidoosten van den
Col Bonhomme bezet en ons daar inge
richt f
Onze aanwinsten op den weg van Thann
naar Cernay hebben wij behouden.
In België
De toestand in Leuven.
LEUVEN, 5 Jan. Er heerscht hier groote
onrust onder de Duitsche militairen. Zware
artillerie werd de laatste dagen naar hei
Westen vervoerd. Over het groote getal mi
litairen naar links en rechts seinde ik
reeds. Bovendien passeeren hier veel tiei
nen met schietvoorraad naar het Westen
Er zijn hier twee tieinen aangekomen met
manschappen van de genie. Deze blip en
een week in onze stad. Vele vluchtelingen
uit de zuidelijke dorpen komen hier aan. In
die streken moet de toestand nog erg ei
zijn dan in de omgeving. Er heerscht, naai
ik vernam, ware hongersnood.
Do gemeentelijke autoriteiten te Leuven
hebben last gekregen deze vluchtelingen
terug 1e wijzen. Zij mogen, gelet op den
toestand der stad zelve, niet worden ge
holpen. Particuliere liefdadigheid mag h -n
evenmin steunen.
Tan het Oostelijke front.
De toestand.
In Polen schijnt nog alles op het doode
punt te staan: de Duitschers kunnen de
Russen niet verder achteruitdringen cn
deze laatsten kunnen op 'hun beurt al met
meer dan de Duitschers tegenhouden.
Daar hier echter slechts op enkele pun
ten de oorlog uit ingegraven stellingen wordt
gevoerd, kan deze toestand niet lang du
ren; een van de twee partijen zal het bin
nen betrekkelijk korten tijd moeten opgeven.
In Galicié gaat de nederlaag der Oosten
rijkers voort. De beschrijving, die in het
hieronder volgend telegram uit Petersburg
wordt gegeven van den terugtocht vaneen
dapper en vrij groot, maar naar 't schijnt
slecht aangevoerd leger, in den winter over
een met sneeuw en ijs bedekt gebergte,
voortsnellend langs- bergpaden en klaute
rend de hellingen op cn af, terwijl de
vijand het dicht op de hielen zit, is oen
merkwaardige bladzijde in de geschiedenis
van den oorlog.
Russisch communiqué.
De Russische generale staf deelt d.d.
gisteren mede:
Op den linkeroever van de Weichsel
duurde op 4 dezer het geweer- en kanon
vuur voort. In de omstreken en ten zui
den van Borzimof waren de gevechten zeer
herig.
In Galicië zijn geen belangrijke veran
deringen voorgekomen.
Aap den Uszok-pas «ertien de terugtrek
kende Oostenrijkeis aangevallen door onze
cavalerie, die hun in de flank en den rug
ken aangebroken en de buigingen, waarmee
zij pas waren opgehouden, begonnen van
voren af aan. Anna wilde gaarne op het
laatst iets vriendelijks zeggen, daarom vroeg
zij aan de vrouw van den predikant, toen
zij haar goeden dag zei, of zij en haar
man lust hadden den volgenden dag op
„Kleinwalde" te komen dineeren.
Deze uitnoodiging had een zeer diepe hui
ging tengevolge en een Tilos van dankbaar
heid, maar zij, die haar ontvangen had,
wendde zich tot haar heer en meester, voor
aal zij de uitnoodigging aannam, om zijn
wensch te vernemen.
„Ik vrees, dat het morgen niet mogelijk
is, genadige Freule," zei de predikant, „want
het is morgen Goede Vrijdag."
„Ach ja," stamelde Anna, beschaamd dat
zij hier niet aan gedacht had.
„Ach ja," riep de domineesvrouw uit,
evenzeer beschaamd.
„Zaterdag dan misschien," stelde Anna
voor.
De predikant mompelde iets van stille
uren tot voorbereiding van den Sabbath,
maar zijn vrouw, die Anna trof door haar
buitengewone gezetheid, brandde van ver
iangen die vreemde dames meer op haar
gemak te loeren kennen en vooral om te
zien, welk soort van wezen er uit die op
eenstapeling van bont en veeren in den
hoek te voorschijn zou komen; zij ried
hem daarom in een vluchtig fluisterend
gesprekje aan, het voor één maal zonder
stille voorbereidende uren te doen. Toen
gaf hij haar een tikje op de wang, lachte
toegefelijk en zeide dat liij een uitzonde
ring zou maken; hij zou de eer hebben
te komen.
Toen- dit was afgesproken, zei Anna
„Gehen Sie", tot haar koetsier, die weder
een bewijs gaf van zijn vlug begrip, want hij
begreep haar; en in een wolk van glim-
viel, na getrokken te zijn over smalle berg
paden, moeilijk begaanbaar ten gevolge van
de bevroren sneeuw en ondanks een hevige
sneeuwjacht.
Bij dien aanval namen wij een twaalftal
officieren met den delacüementscomman-
dant en meer dan 450 manschappen ge
vangen.
Bommen op Warschau.
Uit Warschau wordt bericht, dat vier
Duitsche vliegmachines de laatste dagen
bommen c-n proclamaties over de stad heb
ben geworpen. In de proclamatie wordt de
Poolsche bevolking aangemaand, de Duit
schers, die hun vrienden zijn, niet met
angst te zien aankomen, doch ze welwil
lend te ontvangen.
De Poolsche bevolking moet dagelijks tus-
schen 12 en 2 uur namiddags binnenshuis
blijven, omdat er in dien tijd bommen op
Warschau worden geworpen.
Do toestand in Polen.
In een gesprek met iemand van de te
Boekarest verschijnende „Politique" geeft
graaf J. Milewski, een Pool, een beschrij
ving van de ellende, die onder de bevol
king van Russisch Polen heerscht. De
dorpsbewoners sterven van honger; op de
wegen en in verlaten huizen vindt men on
begraven lijken van menschen die V*an uit
putting zijn omgekomen De landelijke be
volking van Russisch Polen is beweert
de graaf sedert hef begin van den
oorlog onverschillig, welke moeite men
zich ook heeft gegeven haar geestdrift voor
den oorlog in te boezemen. De verwach
tingen, door het manifest van den tsaar
gewekt, zijn beschaamd en de uitzonde
ringswetten zijn niet verzacht.
Voor de gedeelten van Russisch-Polen,
die door de Duitschers zijn bezet, is, met
ingang van gisteren, een burgerlijk bestuur
ingesteld. De regeeringspresident v. Bran-
denstein is tol bet hoofd van bestuur be
noemd en hem as Posen als standplaats
aangewezen.
Von Brandenstein beeft zitting gehad in
den Duits dien Rijksdag en in 1908 zijn
mandaat neergelegd; hij behoorde tot de
conservatieve partij
In deBoekowina.
De „Daily Telegraph" verneemt uit Boe
karest onder dagteekening van Maandag,
dat de Russen in de Boekowina snel
vooruitkomen. Aan de Noordgrens van Roe
menië hebben zij de landschajopen Suc-
zawa, Radantz en Kimpolung bezet en
hun intocht in Zevenbergen is ophanden.
Tnrkije en Rusland.
Een Russische ovenvin-
ni ng.
De vreugde der Turken o-ver de inneming
van Ardagan heeft niet lang geduurd. Twee
dagen is het stadje slechts in hun bezit
geww-st, daarna zijn ze er door de Russen
«eer uitgedreven Maar nog grootere te
gen-dag leden ze bij Sarykamysj Bij deze
lachjes cn buigingen reden zij weg, de
schoolmeisjes maakten een knieks, de jon
gens n;unen hun pet af en de predikant
stond met den hoed in de hand en den
arm om het middel van zijn vrouw, zoo
kalm, alsof het een zomersche dag was
geweest en niemand naar hen keek.
Anna werd later gewend aan die ver
tooningen van f uwelijkstrouw in het pu
bliek; maar nu keerde zij zich met een
lachje tot Susie, toen de kap hen verbor
gen hield voor het groepje, dat zij achter
zich hadden gelaten, en vroeg haar, of
zij het gezien had. 5Iaar Susie had niets
gezien, want haar oogen waren gesloten,
en zij weigerde eenig ander antwoord te
geven dan even met het hoofd te schud
den.
Aan het andere eind van het dorp ein
digde de chaussée en twee diepe zand
weg en kwamen er voor in de plaats. Aan
het kruispunt stond een handwijzer; op
den oenen arm, rechts, de weg, die vlak,
langs do zee liep, .stond de naam Klein
walde gekrabbeld; en naast dezen handwij
zer stond een man te paard het rijtuig op
te wachten. t
„Lieve hemel! Nog meer geklets?" riep
Susio uit, toen het rijtuig weer stilstond;
ze werd wakker geschud uit de waardig
heid van haar kwade luim door deze her
haalde schokken.
„Oberinspector Dellwig," zei dé man, zich
zelf voorstellende, terwijl hij met een zwaai
zijn hoed afnam en een dieper, onderdani
ger buiging maakte dan een der vorigen.
„Dit zal de inspecteur zijn, dien oom
Joachim hoopte, dat ik houden zou," zei
Anna zachtjes.
„Het kan mij niet schelen-wie het is,
maar laat hem in 's hemelsnaam geen
speech houden. Ik kan het niet langer uit
houden. Je zult zien, dat ik ziek wordt
plaats, waar ze nog eergisteren zegevierend
naar Kars vo-oruitdroogenis de helft van
het Turksehe leger gevangen genomen.
Waarschijnlijk hebben de Russen dit suc
ces te danken aan een offensief optre
den van het garnizoen van Kars, een der
sterkste vestingen van het Kaukasusgebied
De Turksehe strijdmachten bi-stonden uit 2
legerkorpsen, waarvan het ééne gevangen
genomen, en het andere op de vlucht ge-
dreven en achtervolgd werd Onder de ge
vangenen zijn de bevelhebber van het Turk-
sche leger en drie divisie generaals
De Russische generale staf van het Kau-
kasusleger zond over deze gebeurtenissen
gisteren het volgende bericht:
Gisteravond hebben onze troepen een vol
slagen overwinning behaald op de Turken
hij. Sarykamysj.
Wij hebben twee legerkorpsen verslagen.
Het eene werd in zijn geheel gevangen
genomen met den corps-commandant en
drie divisie-commandanten.
Kleine Turksehe detachementen, die wis
ten te ontkomen, werden krachtig achter
volgd en vernietigd.
PETERSBURG, 5 Januari. Onze troepen
hebben een beslissende overwinning be
haald bij Sarykamysj.
Wij zetten de vervolging van de andere
troepengedeelten, die in wanorde vluchten,
voort.
Gelukw'en.schen.
Grootvorst Nicolaas en generaal Joffre
hébben telegrammen van gielukwensching
gewisseld, naar aanleiding van de over
winning der Russen in den Kaukasus.
Het telegram van Joffre eindigde aldus:
„Door hun aanhoudende inspanning op
alle oorlogstooneelen bereiden de legers
der geallieerden de beslissende overwinning
voor, welke de toekomst zal brengen".
De houding van Perzië
Volgens te Petersburg verschijnende bla
den overhandigde de Engelsche gezant te
Teheran aan de Perzische regeering do
eisch van Rusland en Engeland tot terug
roeping der niet de Turken vechtende Per
zische stammen.
Zuid-Afrika.
De toestand.
Het Britsche ooriogspersbureau bericht
dat de bekende Zuid-Afrikaansche rebellen
aanvoerder Pienaar met elf anderen gevan
gen i3 genomen to Sakvaka (Bietsjoeana-
iand).
Tegenstand werd niet geboden.
Tegen Duitsch-Zuid-West.
Een Routertelegrani uit Kaapstad meldt
dd, gisteren:
Twee Duitsche aeroplanes vlogen boven
het Engelsche kamp bij Lüderitsbuchü
(Duitsch-Z, Wt-Afrika) en wierpen bommen
in het kamp, doch zonder schade aan te
richten.
als je niet oppast, en dat zou je niet pret
tig vinden; hel is dus beter, dat je hem
verhindert te spreken."
„Dat kan ik niet verhinderen," zei Anna
verslagen. Zij zelf had ook genoeg van die
toespraken.
„Gcstatten gniidiges Friiulein, dass icli
meine gehorsamste Ehrerbietung ausspre-
che," begon de welbespraakte inspecteur,
om het andere woord buigende over de
ooren van zijn paard heen.
Er «as geen ontkomen aan, zij moesten
hem aanhooren. De man had zijn speech
klaargemaakt en hij wou dien opzeggen.
Hij was niet zoo lang als de toespraak
van den dominee, maar even bloemrijk, al
was het op een andere manier, overstroo-
mende van eerbiedige toespelingen op den
overleden heer en meester en van betui
gingen van grenzenlooze trouw, gehoor
zaamheid en toewijding aan zijn nieuwe
meesteres.
Susio sloot de oogen weer, toen zij be
greep, dat men hem niet kon tegenhouden.
Wat zou Hilton van dit alles denken. Hil
ton, die vlak achter haar in de kou zat'
te wachten, en van Berlijn af niets te eten
gehad had? Susie zag op tegen het oogen
blik, dat zij haar onder de oogen zou ko
men.
De inspecteur zei alles wat hij zich had
voorgenomen te zeggen, en toen op een
minder plechtigen toon voortgaande, ver
telde hij aan Anna, dat zij van dezen hand
wijzer af over haar eigen grondgebied zou
rijden; hij vroeg haar vergunning de rest
van den tocht naast het rijtuig te mogen
rijden. Dus genoten zij de laatste tivee mij
len van zijn gezelschap en ook van zijn'
conversatie, die hij hun zeer overvloedig!
schonk; want hij had een vlugge tong en
verklaarde de dmgen aan Anna met een
zeer luide stem, terwjjl zjj voortreden, ui(-
Ter zee-
Het mijnengjevaar.
De laatste dagen is een zeer groot aantel
drijvende mijnen aan de Zuidkust van Noor-
vegen gestrand of in de Noordzee drijvende
gezien. Het in Christiansund aangekomen
stoomschip „Gotland" meldt acht mijnen
bij Honsrief (Noorwegen) te zijn voorbij-
gevaren en het stoomschip „Sitona" pas
seerde 26 December zeven mijnen tusschen
Hanrsholmen en het vuurschip. Het schijnt
dat het gedeelte der Noordzee tusschen de
Hebriden, Nederland, Denemarken en Noor
wegen sedert de Kerststormen vol losge
raakte mijnen is.
Het Wolff-bureau meldt daarover nog
nader uit Bjerlijn
(Volgens berichten in Noorsche bladen
zijn een groot aantel mijnen op de zuidkust
van Noorwegen aangespoeld. Eén daarvan
is door de Noorsche marine-auloritedten,
onderzocht. Op grond van dit onderzoek
is met zekerheid vastgesteld, naar wij van
officieele zijde vernemen, dat het een Engel
sche mijn was.
In den laatsten tijd hebben een groot
aantal schepen, varende tusschen de En
gelsche kust en hef Skagerak, eveneens
mijnen gezien. Onder deze omstandigheden
en bij gebleken slechte verankering der
mijnen moet als vaststaande «-orden aan
genomen, dat in de Noordzee en aan de
Noorsche kust drijvende mijnen zonder uit
zondering van dezelfde herkomst zijn als
de vele aan de Nederlandsclie kust aange
spoelde, die zooals de Nederlandsche regee
ring hoeft geconstateerd, bijna uitsluitend
Engelsche waren.
Napret van de „Emden".
IVTan Duitsche zijd© wordt gemeld dat
hot gedeelte van de bemanning der „Ein
den", dat ontkomen is dus de landings-
divisie, die op de Kokos-eilanden de kabels
kwam doorsnijden en bij de komst van de
„Sydney" op een zeilschip is gevlucht
de vijandelijke koopvaardij vloot blijft be
stoken en een aantal kustschepen en stoom-
booten heeft genomen.
In een Zu-iteersch blad «'ordt bericht,
dat de scheepvaart to Rangoon in Achter
indie is gewaarschuwd tegeneen driemaster,
dv „AgoAia", «-aarop het ontkomen troepje
van de „Emden" zich zou bevinden. Het
moot over vier rnachi negoweren beschikken.
Het kolenschap „Oxford" is door hen ge
nomen en in een hulpkruiser veranderd.
Diverse berichten.
Griekenland en Bulgarije.
Naar uit Athene wordt bericht, heeft de
gemengde commissie van Grieksche en Bul-
gaarsche officieren haar we rk z aam bede n
weidende over den prachligen oogst, dien
zij don vorigen zomer gehad hadden en
haar verzekerende, dat de oogst van den aan
staanden zomer even prachtig zou zijn, zoo
niet mooier, want hij had een vermenging
van mestsoorten bedacht, die zulke resulta
ten zouden geven, dat alle inwoners van
Pommeren er versteld van zouden staan.
De weg was verschrikkelijk, de paarden
konden het rijtuig haast niet door het zand
hoen krijgen. Het slingerde cn hotste van
don eenen kant naar den anderen, en
kraakte en kreunde verontrustend. Miss
Leech was in dreigend levensgevaar. Anna
hield zich met heide handen vast en had
haast geen tijd om, vanneer het te pas
k«ram, ach en ja te roepen cn gepaste
vragen to doen, wanneer do inspecteur even
zweeg om adem te scheppen. Zijn gezicht
beviel haar niet en zij wou wel, dat zij
Susie's voorbeeld kon volgen en de
noodzakelijkheid hem te zien, vermijden
door eenvoudig haar oogen te sluiten. Maar
zij had een gevoel, zij wist niet precies hoe,
dat de verantivoordelijkheid en de verplich
tingen plotseling zwaar op haar drukten.
Deze menschen schenen allen overtuigd te
wezen, dat zij iets zou wezen en iets zou
doen; en ofschoon zij zichzelf verzekerde
dat het er in de verste verte niet op aan
kwam wat zij verwachtten, toch voelde zij
zich verplicht zich te gedragen op de ma
nier, die van haar verwacht werd. Zij had
geen lust om te praten met dien man met
zijn onaangename uiterlijk, en wat hjj haar
Vertélde van Sen oogst en van het verba
zende daarvan, begreep zij maar half en het
verveelde haar vreeslijk. Toch praatte zij
met hem en keek vriendelijk en deed of zij
hem begreep en veel belang stelde in «-at
hjj zei.
(Wordt vervolgd),
V. f -<-,v - -J8
'.*W— "T— -
