De oorlog. 67"* Jaargang. No, 14726 Be weldoenster. Vrijdag 8 Januari 1915. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen ft. 1.25, franco per post fi. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een uur aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bjj abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen. In de nuijimers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Intercommunale Telefoon No. 103. 'Burg. en Wcth. van Schiedam; Brengen ter openbare kennis, dat bij be schikking van Zijne Excellentie den Mini ster van Landbouw!, Nijverheid en Handel v.'U^4 idcefer, nq 28, Afd. Arbeid, de ziltings- tijd van do leden der Kamers van Arbeid in deze Gemoento is verlengd tot nader te bepalen datum!. Schiedam, 8 Januari 1915p Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. L'. HONNERLAGE GRETl De Secretaris, V. SICKENGA. BUITENLAND. Yan liet Westelijke front. Do toestand. Jlet officieele Franscke communiqué yan gistermiddag drie uur luidt: De vijand bombardeerde hevig het in Belgische handen zijnde bruggehoofd zuide lijk van Dixmuiden. Wij sloegen een heftigen aanval af in de omgeving van Rijssel, waar wij enkele vijan delijke werken vernielden. Door middel v,an mijnen hebben wij den vijandelijken pionierarfed ten oosten van Reims belet Wij bezatten een gedeelte yan de brug ten noordwesten van Flirey. Wij wonnen terrein in de richting van Altkirch (ten posten yan Belfort), waar wij een boseh yier K.M. ten noordwesten v,an die stad bfezetten. Onze artillerie bi-acht het vijandelijke geschut tot zwijgen, dat den geheelen dag het hospitaal yan Thann beschoot. Ve r h aal van den „o o g ge tui ge". De „ooggetuige" in het Engelsche hoofd kwartier zegt, dat er nooit een oorlog is gevoerd die een scherper tegenstelling biedt van weelde en ongemak. Het eene «ogen blik v,alt er te vechten tegen koud water, tegen geweldige ontploffingsmiddelen, en een volgend «ogenblik valt er te genieten van een gezellig veijblijf binnenshuis met w.arme maaltijden. De ooggetuige wijst er op, dat het Nieu we J,aar is aangebroken met een gunsti ger toestand voor de bbndgenooten dan sedert het begin v,an den veldtocht is voor gekomen De Engelsche troepenmacht, aan gegroeid tot een groot leger en steeds toe nemende in sterkte, heeft mooi werk .ge il,aan. Er yallen duidelijk drie tijdperken in de door de schrijfster van „Elizabeth and her German Garden". 17) i I JI ji Toen zij allen in de eetkamer waren, waar zij door Dell wig waren ingedreven, zooals Susie opmerkte, als een kudde scliapen door een herder, die vast besloten is geen dwaasheid te dulden, hielp hij de dames met overgedienstige beleefdheid hun mantels af doen, en toen., bijna tot aan den grond buigende, vroeg hij' permissie heen te gaan, terwijl de Herrschaften aan tafel zaten een permissie, die hem met vreugde gegeven werd. Anna's gezicht he trok echter biji de mededeeling, dat hij later zou terugkomen om haar zijn plannen voor den zomier voor te leggen. t „Wat zegt hij?" vroeg Susie, toen de deur achter hem gesloten was. v &Hij komt straks terug." >j,Dio mian zal een last worden 1 dat zal je zien," zei Susie met overtuiging1. jj,Ik geloof, dat hij het al is," stemde Anna toe en zij ging naar de wit porcej- leinen kachel ami haar handen, te warmen. „Hij is het weekdier en jij zult do rots worden. Zorg dat lyj je niet te veel afzet." „Maar weekdieren zetten de rotsen niet aij," zei Annap t „Mij zou hij niet ofpj dm kiop zitten, dat weet ik zeker, als ik even goed. Djuitsch kon spreken als jij. Maar jij zult zacht wezen en zwak ©n vriendelijk, en hij zal alles met je doen wat hij wil." „Zacht en zwak en vriendelijk! T herhaal- de Anna en zij glimlachte om die bijvoegt zen oorlog te onderscheiden; thans treedt men het vierde in. In 't eerste tijdperk ging het initiatief van de Duitschers uit; in het tweede raakten zij het kwijtin het derde herwonnen zij het door een gioote overmacht aan te wenden tegen een deel van ons front; in het vierde tijdperk is het initiatief .voorgoed overgegaan op de bondgenooten, die den laalsteai tijd op ver schillende belangrijke uitkomsten hebben verkregen en opmerkelijke vorderingen heli ben gemaakt. Intusschen zit het voordeel vooral in het feit, dat de bondgenooten tol het offensief zijn overgegaan. Het gevolg van de herhaalde kleine sue cessen is, dat de vijand genoodzaakt is, uit strategisch on taktisch oogpunt gewich tige punten van spoorwegverbindingen, xi vierovergangen en steden op te geven en ten slotte op een andere verdedigingslijn terug te trekken Al gaat het langzaam en met moeite, toch is elke met veel bloedvergieten en kosten vermeesterde Du't sche loopgraaf een stap naar het einde van den oorlog. Wij mogen beweren, dat wij beter gekleed zijn dan onze tegenstanders. De gevangen genomen Duitschers geven over onze uit rusting hun bewondering te kennen Het schijnt dat er veel ziekte, met name ty phus, in de Duitsche gelederen heerscht Do Duitsche compagnieën bestaan thans uit een mengsel van soldaten van het actieve leger, landweer en landstorm, er- satz-reserasten en vrijwilligers Laatstge noemden worden als zeer minderwaardig beschouwd. In België. Kardinaal Merci er. Een Wolff-telegram uit Brussel meldt; „Het in buitenlandsche bladen verspreide gerucht, dat de aartsbisschop van Mechelen, kardinaal Mercier, wegens een door hem uitgegeven herderlijk schrijven in zijn paleis bewaakt wordt, of zelfs gevangen zou zijn genomen, is volkomen onjuist. „Ook de bewering, dat Belgische priesters wegens de voorlezing of verspreiding van dat herderlijk schrijven gearresteerd wer den, is onjuist" Inmiddels weet omtrent het gebeurde, een correspondent van de „Tijd" te Pulten nog het volgende mede te deeien Omtrent de bewaking van Z. Em. kardi naal Mercier in zijn paleis te Mechelen ver nemen wij nog, dat de bevolking der bis schopsstad zeer vertoornd is over dit optre den van het Duitsche bestuur. Herhaaldelijk ziet men kleine groepjes bur gers in druk gesprek vóór of in de omgeving van het aartsbisschoppelijk paleis, waar van de vensters door blinden zijn gesloten- In kringen, welke zeer met de naaste omge- viixg van den kardinaal vertrouwd zijn, wordt verwacht, dat de gevangenhouding weldra zal worden opgeheven met hel oog vooral op dep. ongunstigen indxuk op de Katholieken in het buitenland, die men, na de fusillade van tientallen Belgische pries ters en de verwoesting van kerken en kloos- lijke naamlwoorden van Susie. „Hé, ik dacht dat ik koppig was, zooals je altijd zei. „Dat ben je ook. Maar dat zal je niet zijn tegenover dien mian. Hij zal je om zijn vinger winden." „Oom Joachim zei, dat he,t een uitsteken do man was." „O, 'tis best mogelijk, dat hij niet kwaad was toen hij .een man boven, zich had, die van alles af wist van het boerenbedrijf, maar let op mijn woorden, jij zult geen tweeduizend pond 's jaars maken van deze plaats." v Anna zwoeg'. Susie was altijd sluw en verstandig, zelfs geneigd achterdochtig ie zijn wanneer het geldzaken, betrof, naar Anna meende. Dellwig had niet eengezicht om vertrouwen in te boezemen,; en, zijn manier van schreeuwen wanneer hij praatte en van onopihoudelijk doorpraten., was reeds iets onuitstaanbaars in hem'. Zij wist zelfs niet zeker of zijn vrouW Wol meer in haar smaak viel. Die schreeuwde ook zoo en Anna hield niet van, lawaai. De 'vrouw kwam niet weer voor den dag, die was zeker met haar man naar huis gegaan, want er was diepe stilte in huis gekomen, slechts afgebroken door liet eentonig gekerm van don wind in het bosch en het kletteren van, den regen tegen het venster. De eetkamer was een lang, smal vertrek, met één groot venster naar het wasten, dat uitzicht had op het grasveld, de gracht en den ingang met de adelaars. Het was een, studie in chocoladekleur bruin behang, een bruin vloerkleed, bruine ripsen. gordijnen, bruine rieten stoelen. Twee geverfde houten, buffetten stonden tegenover elkaar in hel donkere eind van de kamer, met een, verr zameling van allerlei artikelen er op: een azijnfleschje dat daar al jaren gestaan had, de overblijfselen van den azijn verdroogd tors, niet nog méér wil grieven, terwijl men zicli met tevens wil blootstellen aan een afkeuring door de ge hoe le wereld. Met de Duitsche Regeenng wordt nog omtrent de aan te nemen bonding overleg gepleegd. In Mechelen kon de brief nog voorgelezen worden. In de omstreken der stad, alsmede in de buitenparochies van Brussel en Ant werpen werden in eenige kerken de priesters gedwongen de preekstoel te verlaten en den brief ie stellen in handen van Duitsche militairen. Te Mechelen kwamen Duitsche soldaten bij den pastoor van St. Jan, den weleerw. heer Rabroeckx, om den herderlijken brief in beslag te nemen. i Gij krijgt hem niet, gaf de .pastoor ten antwoord. De commandant eischt hem' Mxjn overheden zijn de Paus, de Koning en de Aartsbisschop. f Wij geven u een uur bedenktijd. Mijn besluit is onherroepelijk. Daarna is de pastoor in hechtenis geno men, wat er verder met hem gebeurd is, weet men niet. Ook zijn te Mechelen bij den uitgever Des- sain alle nog aanwezige exemplaren van het herderlijk schrijven in beslag genomen. Maar reeds waren alleen naar Brussel 10.000 exemplaren verzonden, waarvan er in de St. Guduia 2000 werden uitgereikt, de overige in andere parochies. In de abdij van Afflighem moest de abt den brief oicrhandigcn aan drie soldaten, die ook de eerstvolgende Mis bijwoonden, om te hooren, of hij toch nog zou worden afgelezen. Te Assche Ter Heide is de brief niet opge- eischt, maar toen het volk de kerk binnen was gekomen, deed de pastoor de deur slui ten en las hem af. f Te JMalcxenzeele hij Assche was het schrij ven niet aangekomen. Sol-ten dreigden den pastoor: „Komt hij aan, dan moet gij hem dadelijk naar den commandant te Op wijk brengen, anders wordt de kerk geslo ten I" J Van het Oostelijke front De toestaiqd. In Polen, Galidë en Hongarije is de toestand weinig veranderd. In Polen neemt het front meer en meer de onbewegelijk heid aan, die in het westen reeds zoo lang is ingetreden. Zelfs in de Karpathen moet het al niet anders zijn, want in de berichten wordt bij herhaling gesproken van sterk bevestigde stellingen, die de Oos tenrijkers er zich hebben gemaakt aan de Bjala-rivier, bij Gorlice, en tot op den rug der Karpathen. Deze stellingen hebben ten doel de Dukla-pos te beschermen, waar over een der groote wegen naar Hongarije loopt De reeds in Hongarije doorgedron- Russen, die daar op verschillende punten met de Hongaren slaags zijn, moeten dus hetzij langs bergpaden over het gebergte, of door de andere passen (waarbij er aric- zijn waarover spoorwegen gelegd zijn en die dus óók niet tot de minste behoorenj op' den bodem1; een mosterdpotje, een don,- ker, raar mengsel bevattende dat eens m'ostend geweest was; een gebroken tafel schel, die in het ver verleden gebruikt werd op diners «mi bedienden te schellen, die nu al lang dood waren; leen oude wijnJijstvan oen kwart eeuw, geladen; een beschimanelde flesch Worcester saus, pralende miet het etiket waarop vermeld stond dat de saus het flauwste vleesch smakelijk maakte; en enkele heel aardige fruitsohaalijes van Sak sisch porcelein, versierd met vroolijke her- dors en herderinnetjes, onverbeterlijke op timisten, steeds over zich zelf en hun om geving tevreden, gedurende al do dagen en nachten van al de koude, stille jaren dat zij togen elkaar hadden staan glim lachen i» de duisternis. Op de ronde eet tafel stond een pot lelietjes van dalen, met pen rose vloeipapier er om heen, vastge bonden met ©en rose satijnlintje; liet papier was omhoog gehaald tusschen de bloeme tjes omi een lieve afwisseling te verkrijgen van rose en wit. „Nu, bier is het nog al warm!, vindt je niet?" zei Susie terwijl ze de kamer rond- liep en al die dingen bekeek met een belang stelling veel grooter dan de kunstschatten van Berlijn bij haar hadden opgewekt, i „Of het," zed Letty als antwoord voor iedereen, haar handen wrijvende. Zij huppel- de de kamer door, tuurde in alle hoekjes» deed cte nurretten open, probeerde de sofa» en stelde zpich zoo uitgelaten aan dat haar moeder, die haar thuis zelden zag en haar alleen kende als een ondeugend, somber kind, zich eens of tweemaal omkeerde van do interessante buffetten en, haar door haar lorgnet onderzoekend aanzag. De dienstbode met de verbaasde wenk brauwen, die een oogenblik daarna de soep binnenbracht, bad oen paar wit katoenen in Hongarije gekomen zijn. Dat de gevech ten in de Karpathen het karakter dragen van kleine krijgsbewegingen in soms geheel van elkander gescheiden dalen, komt over een met de natuurlijk© gesteldheid van deze streek. i In Polen. Russische oorlogscorrespondenten zijn van oordeel, dat het hoofddoel van Hin denburgs veldtocht is: Silezië en Posen voor 'n inval der Russen te vrijwaren en dit in de eerste plaats hoopt te bereiken door de verovering van Warschau Hij rekent daarbij echter niet op ©en vreesehjken vijand, waartegen de bondgenooten, on danks hun groot aantal en hun voortreffe lijk spoorwegnet, niets vermogen: den win ter. De correspondenten achten den toe stand van Warschau niet gevaarlijk en de kans op beleg klein. De bevolking verkeert alleen in ongerustheid door de herhaalde aanvallen van Duitsche vliegers, die de laatste dagen geregeld Bommen in de stad go,oien en ook proclamaties, waarin do JPooische bevolking wordt verzocht de Duit schers als vrienden te beschouwen en voor het in aantocht zijnde Duitsche leger voe dingsmiddelen gereed te houden. Verder wordt de bevolking aangeraden, tusschen twaalf en twee uur 's middags niet op straat te loopen, daar in dien tijd bommen pp de stad geworpen zullen worden. Turkije en Rusland. In den Kaukasus. Terwijl de Turksche troepen in Weste lijk "Kaukasië na het debacle van Ardaghan en Sarykamysj naar de Turksche grens te rugvluchten, roeren de Turken zich nog druk in de oostelijk gelegen Perzische pro vincie Aserbeidsjan. Het machtelooze Per- zië, dat nog wel zoo plechtig zijn neutra liteit heeft afgekondigd, moet hier lijdelijk toezien, dat op zijn eigen grondgebied slag wordt geleverd. De Britsche gezant te Te heran heeft reeds aan de Perzische re geering den eisch van Rusland en Engeland tot terugroeping der met de Turken vech tende Perzische stammen overgebracht. Het is echter de vraag, of hel gezag van den sjah zoo ver reikt, dat het in staat is die stammen daartoe te dwingen. Voor het overige echter komt ook de vraag in aan merking, of de gezant niet tevens bij de Russische regeering zou moeten aandrin gen ep het terugroepen der Russische troe pen, die op Perzischen bodem, de hemel weet wat, uitvoeren. Want hun aanwezig heid in Aserbeidsjan en aan den voet van het Elbroes-gebergte, dat als een muur de Zuidkust der Kaspische Zee voor Perzie afsluit, is precies even vreemd als de tegen woordigheid van de Turken aan het Oer- miameer. f Het Armenische bergland ten Zuiden van den Kaukasus is gekenmerkt door groote en hooggelegen bergmeren, waaronder het handschoenen aangedaan voor de plechtig heid van het bedienen; haar vilten, pan toffels had z'ij aangehouden. Zij zette de horden op een stapel neer op den, hoek ,van do tafel, mompelde lets in liet Duitsch en ging de kamer weer uit!; rij kwam niet terug voordat zij het volgende gerecht bracht, teen gedroeg zij zich precies op dezelfde manier en zette dat voort gedurende den geheelen maaltijd; er was geen schel, dus het gezelschap was genoodzaakt geduldig te zitten wachten gedurende de tussclv *v poozen, net zoo lang tot de meid dacht, rij Haar waren. Het was een zonderlinge maaltijd: het begon met koude choooladevla met witte vlokjes schuim, er op drijvende, die smaak ten naar vanille. Susie was zoo vervuld van die vla, dat rij de lioele Hilton vergat, die op schandelijke wijze aan de achterdeur had. moeten uitstappen en in, de keuken moest blijven zitten totdat de twee dienst boden tijd zouden hebben haar naar hoven te geleiden. Zaj zat daar den tijd aan ie vullen met het .opsteiien van een, speech die niet voor de pöes jSou wezen, waarin rij van plan was den dienst op te zeggen zoodra zij baar meesteres weer zag. In dien tijd zat haar meesteres peinzend de vanilleballetjes in de vlasoep om te draaien. „Neen, ik houd er met van," zei ze eindelijk en zij legde haar lepel neer. „0, het is zalig 1" riep haar dochter in extase uit „Het is of je pudding krijgt aan het begin van den maaltijd." „Hoe kan je kijken naar chocolade nadat je in Berlijn geweest bent, schrokkig kind:" zei haar moeder, die walgde van den in 't pog loopenden smaak van haar kind om zich over te geven aan de ge noegens van den maaltijd. Maar Letty voel de zich zoo opgewekt, dat gij' zelfs op die vraag stoutmoedig Vroeg of zij nog wat "Wan-meer, dat 1670 meter hoog ligt, en net Oermia-meer, welks spiegel zich 1220 meter boven het peil van de zee verheft, de groot sten zijn. Het Wan-meer ligt in Aziatisch Turkije, het Oermia-meer in Aserbeidsjan, Aan den Westelijken en aan den Oog lijken oever van dit laatste uwer hebben botsingen tusschen Russen en Turken plaats gehad, die er geen van beide noodig heb ben, maar die ieder aan hun zijde den stenn hadden van Perzische stammen. Aan 3cn Westkant bezetten de Turken de stad Oermia, aan het nwer gelegen, en wier pen er de Russen uit. Aan den Oostkant versloegen zij een Russische colonne. De verliezen der Russen v, orden als zeer ern stig voorgesteld. In de Roode Zee. De bijzondere berichtaever van de „Por riere deila Sera" meldt dd. 31 December uit Cairo, dat daar mot beslistheid be weerd werd, dat op het schiereiland Si nai eon groot treffen had plaats gevonden. Bet schijnt, zegt dezelfde berichtgever, dat de opmarsch der Turken tegen Egypte met alle hulpmiddelen der moderne techniek wordt voorbereid Een zijtak van den spoor weg naar Medina is reeds tot Kalaat el Nahl gereed, dat een zeer hel.mgiijk stra tegisch punt is in het binnenland van Sinai. Diverge Iterïchten In Portugal. De „Küln. Ztc," van gisteiavond meldt: Volgens een in Oporto verschijnend blad van 29 December heeft de Portugeesche regeering de aldaar aan veria© Duitschers verboden zich van hun ivo >n planteen te verwijderen. De politie bewaakt de stations. De •scheepvaartmaatschappijen \erkoopcn. aan Duitschers geen passage biljetten meer. GEMENGDE MEDEDEELING EN. A1 b a n i Aan de „Koln. Ztg." wordt over Zurich gemeld De „Corriera della Serra" ontvangt uit Valona Bericht, dat Midden-Albanië bijna geheel door liet oproei is aangegrepen. Al leen de Bevolking van de streek Noord- Oost van Valona gelegen, is nog niet open lijk tot de opstandslieweging overgegaan. In de opstandige streken worden autonome gemeentebesturen gevormd. De opstandelin gen, die voor Duiazzo staan, schijnen zich iets teruggetrokken te hebben. Daarentegen werd bij Kroja gevochten. De diplomatieke vertegenwoordiging van Italië in Durazzo heeft zich naar Rome he geven 0111 de regeering in te lichten be treffende den toestand. De zending van Griekscbe oorlogsschepen naai* Albanië wordt heden tegengesproken. Men heeft in Athene eerst hot plan daartoe gehad. In- mocht een verzoek dot met veront waardiging werd afgewezen. Er was na do soep zulk een lange pauze dat zij hongerig als ze waren, de gestoofde appelen en ingemaakte kersen die op tafel stonden, begonnen op te eten. liet bruine brood, in dunne sneetjes op een wit gehaakt kleedje op een Japansch schoteltje, voelde zoo vochtig en zat zoo vol karvveizaad, dat het oneetbaar was. Na nog eemgen tijd te hebben gewacht, werd er voorn binnenge bracht, gevangen op het landgoed, en met een sterken modderigen sin,aak en een ver bijsterend groot aantal graten; daarna kwa men cotoletten van Anna's varkens, en daarna een zonderlinge, roode, geleiachtige pudding, die smaakte naar een purgeer middel; en daarna, toen de maaltijd blijk baar ten einde was, merkte Susie, die ergon honger had, op, dat indien al het eten dat zij kregen, was zooals dit, zij liever dadelijk r, ,ar Engeland moesten terugkecien, want anders stierven zij van honger. „Het is ge lukkig dat je hier niet blijven zult, Anna," zei ze, „want het zou vreesoiijk veel moeite kosten voordal je ze zoover gebracht hadt, dat ze je niet meer als een varken behan delden. Kijk eens theelepeltjes om pud ding mee te eten en dezelfde vork voor hel heele diner. Het is een beestenboel." Letty trok do wenkbrauwen op en keek zegevierend naar miss Leech, „zeg hoort u dat?" en wij hadden maar in Berlijn moeten blijven, wij hebben niets gewonnen met hier te komen." j „Misschien zal het, diner van avond beter zijn," zei Anna, die trachtte haar te troos ten en weinig vermoedde, dat zij hel diner juist gehad hadden; maar menschen, die honger hebben, zijn verwonderlijk ontoe gankelijk voor den invloed van praatjes. ,„Het kon in ieder geval niet slechter, dus het zal later waarschijnlijk wel heter zijn. Toch ben ik heel blij, dat wij gegaan zijn, want ik vind liet hier prettig." t fWordt vervolgd

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1915 | | pagina 1