0e oorlog.
I -
67*" Jaargang.
Vrijdag 22 Januari 1915
No. 14738
De weldoenster,
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor "Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, franco
per post fl. 1-65.
prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
our aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Bericht.
Zij, die zich met ingang van 1 Febr.
a.s. op de „Scbiedamsche Courant" abon-
nceren, ontvangen de tot dien datum
verschijnende nummers gratis.
Kennisgeving.
Inrichtingen welke gevaar, schade of
binder kunnen veroorzaken.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam; I
Gelet op de bepalingen der Hinderwet;
Brengen ter algemeene kennis, dat op
heden aan JOS. SPARLA en zijne rechtver
knjgenden vergunning is verleend tot het
inrichten van het pand Westvest no. 18
kadaster Sectie 'G, no. 796, tot vernikkei-
inrichting en tot het vervaardigen van cera
niekc artikelen, een en ander gedreven door
een electromotor van 5 P. K.
Schiedam, 22 Januari 1915.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
M. L. HONNERLAGE GRETE
De Secretaris
V. SICKENGA.
BUITENLAND.
Schiedam, 22 Januari 1915.
Yau het Westelijke front.
De toestand.
Het officieele Fransche communiqué van
gistermiddag drie uur luidt:
Van de zee tot de Leie hebben artillerie
gevechten plaats gehad.
Ten zuiden van de Somme en aan de
Aisne Werden eveneens artillerie-gevechten
geleverd. Wjj brachten daar het vijandelijk
geschut tot zwijgen.
In Champagne, ten oosten van Reims in
de streek van Prosin-les-Maxquises en
Moronvilliers, vernielden wij vestingwerken
van de Duitschero, noodzaakten wij den
vijand zijn loopgraven te ontruimen en
brachten wjj een munitie-depót tot ontplof
fing.
Ten noordwesten van Beau-Séjour heb
ben wij vorderingen gemaakt, doordat wij
bij verrassing drie* vijandelijke posten
namen. Zij zijn thans door ons bezet.
Ten noorden van Massiges behaalde onze
artillerie voordeelen.
door de schrijfster van
„Elizabeth and her German Garden".
29)
„O, mag ik u helpen? Wtat moet u ieder
uur van den dag een moeilijkheden onder
vinden!"
„Dat is zoo," stemde Anna toe. Zij dacht
aan alles wat er nog gedaan moest wor
den, voordat, zij liaar deuren en haar armen
P kon openen voor het twaalftal,
j „Iedere dienst, dien ik "bewijzen kan aan
het nichtje van mijn oudsten vriend, zal een
groot genoegen voor mij zijn. Wilt u mij
toestaan de advertentie voor u in te zen
den? U kunt nauwelijks weten, hoe en waar
ze ingezonden moet worden."
„Neen, dat weet ik ook niet. Het zou
heel vriendelijk van u zijn ik zou er u
werkelijk dankbaar voor wezen. Het is van
heel veel belang voor mij spoedig iemand
te vinden.
„Het is van het uHc.grootste belang."
„Zou de predikant hem al van mijn plan
nen verteld hebben?" dacht Anna. Maar
- Lohm had Manske dien morgen niet
gezien, hij stelde het zich alleen maar
voor, hoe dat kleine ding, die aardige,
kleine freule, aan een geheel ander leven
gewend was en nu. alleen in dat leege
huis, zich moeilijk verstaanbaar zou kun
nen maken met haar klein beetje Duitsch
aan de twee onbeschaafde dienstboden.
Anna was volstrekt geen klein ding, ze zou
er om hebben gelachen, maar toch ook
verontwaardigd geweest zijn, als ze gewe
ten had! dat zij dien indruk op hem gemaakt
had. I M I" l .1
In Angonne, ten zuidoosten van St. Mi
llie!, is de toestand dezelfde gebleven.
In het bosch van Apromont namen wij
100 11. loopgraven en sloegen wij een tegen
aanval af.
Ten noordwesten van Pont-a-Mousson, in
het Le Prêtrc-bosch, heroverde Je vijand
ongeveer 20 M. loopgraaf van de vijftig, dte
wij den vorigen dag op hem hadden ver
overd.
In den sector Thann en de streek van
Siiberlach en Harfcmannsweiterkopf is se
dert den nacht van den 19en dezer een
infanteric-gevecht aan den gang.
Wij gaan langzamerhand vooruit op een
zeer moeilijk terrein.
Een tegenspraak.
Do Fransche opperbevelhebber noemt hei
in do jongste Duitsche communique's be
weerde over de verliezen der Frame hen
in do laatste gevechten, totaal onjuist.
„Onze verliezen in die periode zijn meet
dan de helft geringer dan in de commu
niqué's van den Duitse hen Generalen Staf
wordt aangegeven."
Het Fransche oppercommando heeft
bovendien uit het aantal dooden, op het
terrein gevonden, kannen opmaken, dat de
Duitschors in alle gevochten van de jongste
twee maanden meer verliezen hebben ge
leden dan de Fransehen.
R ij's s el.
Men meldt ons uit Aardenburg dd. gis
teren:
Dezen middag sprak ik eenige personen,
die zooeven uit België te AarJenburg waren
aangekomen. Een hunner kwam uit de
streek van- Rijssel en bevestigde mij nog
eens, dat deze stad zich nog in handen der
Duitschers bevond. Eenige uren ten Zuiden
van Rijssel wordt nog steeds hevig ge
vochten. De stad heeft verschrikkelijk ge
leden door het bombardement Prachtige
gebouwen van groote oudheidkundige waar
de zijn vernield. Het platteland, •waarlangs
liij trok, lag stil on verlaten. Jongemannen
zijn hier haast niet te zien. Beesten staan
nergens op het land. De arme drommels,
die overbleven, weten dus niet hoe hun
land le bewerken. Aan vele levensmiddelen
is, zoowel voor mensch als dier, groot
gebrek.
Het kleine dorp Sysseel heeft ook zeer
veel aan het Duitsohe leger moeten leveren.
Een der rijkste boeren aldaar, met een
groote veestapel, werd alles ontnomen. Do
man is tot don bedelstaf gebracht. Petro
leum is nergens te zien. De menschen be
helpen zich met kaarsen.
Te Brugge wordt nog gas gestookt, maar
do vrees licstaat dat de voorradige kolen
weldra zullen zijn opgebracht. Het brood,
hetwelk aan den overkant gegeten wordt,
bestaat uit half rijst en half tarwe.
.„Mijn zuster, Gravin Hasdorf", begon li ij
„o hemel,!" dacht zij, „heeft hij ook
al een losloopendo zuster?" „logeert
soms met haar kinderen bij mij, zij zou u
misschien in veel dingen behulpzaam kun
nen zijn, indien u haar dit wilt toeslaan.
Zij heeft van ldein kind af uw oom ook
gekend. Het zal haar bijzender interesseeren,
dat u den moed gehad hebt, u hier te
vestigen."
„Moed?" herhaalde Anna. „Waarom, ik
doe het graag. Het is hot mooiste piekje
van de wereld."
Lolmi koek haar een uogenblik twijfe
lend aan; maar in de oprechtheid van die
oogen kon men zich niet vergissen. „Het
doet mij plezier u dat te hooren zeggen.
Mijn zuster Trudi zou baar oorcn niet
gelooven, als zij hier was. Zij vindt het
hier een vroeselijk oord en beklaagt mij
van ganscher harte, dat het lot mij- hier
heeft gebracht."
Anna lachte. Zij dacht, dat zij heel goed
begreep, hoe zuster Trudi Was. „Ik heb
geen medelijden met u", zei ze, „ik'zou
mot niemand medelijden kunnen hebben
die in deze lucht en onder dezen hemel
moet leven. Kijk' hoe blauw de lucht is
en die ganzen heeft u ooit zulke witte
ganzen gezien?"
Een troep ganzen werd over de zonnige
plaats gedreven, schitterend van witheid.
Anna hief haar gezicht op- naar de zón en
ademde met volle teugen de scherpe lucht
in. Zij vergat Lohm een oogenblik
het was zulk een prachtige Paaschzondag,
en de wereld was zoo vol van de over
vloedige gaven Gods.
Dellwig, die van hot raam uit naar hen
stond to kijken, vond dat de ruziemakers,
Dra jr.; y
Prijs der Advertentiën: Van' 16 regels fl. 0.82; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Yan hot Oostelijke front
De toestand.
Het Oostenrijksch o communiqué
van gistermiddag meldt, dat de toestand
op het geheele 'front onveranderd is geble
ven slechts hier en daar had een artillerie
gevecht plaats. j
De Russische generale staf bericht,
gelijk de Duitsche reeds deed, dat de toe
stand in Oost-Pruisen onveranderd is ge-
hleveiü Over den strijd in Polen, Galicië
en de Boekowina, geeft het Russische com
muniqué de volgende lezing:
„In de richting van de Mlawa zijn wij in
nauwe aanraking met den vijand. Alle po
gingen echter,-die deze in den loop van
den dag heeft gedaan om door onze troepen-
linie heen te dringen, werden verijdeld.
Wij namen stormenderhand het dorp
Skempe, dat door den vijand met grooten
«poed werd ontruimd.
Aan de Bzoera en de Rafka hield het
kanon- en geweervuur aan langs bijna het
geheele front.
Onze artillerie trad met succes op tegen
die van den vijand en bracht oen groot
aantal zijner batterijen tot zwijgen. Het is
onzen troepen gelukt eenige kleinere aan
vallen van den vijand op dit front af te
slaan.
Ten zuiden van de Pilitza en in Galicië
zijn geen gevechten geleverd. Slechts hier
en daar werd kanonvuur gewisseld.
In de Boekowina namen wij na een ge
vecht Vorokhta en sloegen wij den vijand
lerug. die in de buurt van Kirlibaba tot
den aanval trachtte over te gaan. Wij na
men daar een bataljons-commandant, een
groot aantal officieren, benevens 150 sol
daten gevangen."
Iti de Kar pathen.
Aan de „Berl. Lok. Anzeiger" wordt uit
Hongarije gemeldIn de Karpathen heerscht
sedert acht dagen een pauze in de gevech
ten. Er valt bijna geen schot tusschen de
patrouilles. Bij een aanval van kleine Si
berische patrouilles, antwoordde een voor
uitgeschoven crecachement met zulk een ver
nietigend vuur, dat groote verwoestingen
werden aangericht onder de Russen.
Oostenrijk en Servië.
Belgrado.
Volgens berichten uit Semlin verontrusten
Oostenrijksch-Hongaarsche monitoren, die
op de Donau en Sawe varen, de Servi
sche stellingen bij Belgrado. Er moéten in
de hoofdstad maar weinig troepen zijn ge
legerd.
Duitscho hulp.
De coi respondent van de „Times" te Boe
karest seint, dat, volgens een ooggetuige,
verleden week 20 treinen met Duitsche troe
pen Balaszfalva, bij Arad in Hongarije, zijn
voorbijgekomen, op weg naar 'Scndë. Men
die beboet moesten worden, nu lang ge
noeg gewacht haddien en kwam weer naar
buiten op de stoep.
Lohm zag hom en begreep dat luj gaan
moest.
„Ik moet aan 't werk," zei hij, „maar
daar u mij permissie gegeven hebt, zal ik
voor vanavond oen advertentie naar do
courant zenden. U wenscht natuurlijk een
dame op leeftijd, van goede familie?"
„Ja, maar niet al te oud niet zoo oud
dat zij niet meer werken kan. Er zal
veel te doen zijn heel veel."
Lohm ging weg on vroegi zich af, welk
werk er met mogelijkheid te doen zou
wezen, behalve de aangename en gemakke
lijke taak too te zien, dat deze jonge dame
naar belmoren gevoed werd en naar be
lmoren vertroeteld en in ieder opzicht ver
zorgd.
HOOFDSTUK X.
Hij zond de advertentie met de avond
post naar twee of drie van de beste cou
ranten. Hij had den predikant gesproken
na den ochtenddienst in de kerk, en deze
had hem dadelijk alles .verteld van Anna's
twaalf dames, en het verhaal doorspekt met
zeer waardeerende opmerkingen over de
hand der Voorzienigheid in dit geval. Lohm
was buitengewoon verbaasd geweest, maar
had weinig gezegd:; hij was niet gewend
veel tot den predikant te zeggen, on de lof
uitingen over de nieuwe buurvrouw hinder-
dim hem. Freule Estcourt moest al wan
hopig verlogen zijn geweest om raad, om
haar p'annen toe te vertrouwen aan Manske.
Hij waardeerde zijn goede hoedanigheden,
maar zijn familie was nooit intiem geweest
1st et don predikant, misschien omdat van
beweert, <laT 80,000 Duitschers aan de nieu
we expeditie zullen deelnemen. Er wor
den geen Tsjechische en Kroatische regi
menten overgebracht. Men zegt, dat aarts
hertog Eugenius 400,000 man onder zich
zal hebben. 1 L
In den Kaukasus.
Turksch communiqu
De Turksehe generale staf deel* mede,
dat de aanvallen der Russen op het front
in den Kaukasus langs de geheele linie
tot stilstand zijn gebracht.
Van G r i e k s c li e z ij d e.
Een reiziger, die te Athene uit Konstan-
tinopel is aangekomen, deelde mede, dat
de toestand te Erzeroem zeer critiek is.
Vele gegoede burgers hebben de stad ver
laten en zijn naar Broessa gevlucht. De
Turken eischen in Klein-Azié alles wat zij
noodig hebben, van de bevolking op.
Te Konstantinopel heeft de bevolking den
indruk, dat op liet oorlogstooneel in den
Kaukasus en aan de Turksch-Russisclio
grenzen de toestand voor de Turksehe troe
pen niet gunstig is. De geruchten van den
tegenslag der Turksehe wapenen beginnen
door te dringen, doch van hoogerhand wordi
een diep stilzwijgen bewaard, hel geen er
toe bijdraagt, de ongerustheid te doentoe-
nnemen.
De Zeppelins boven Eng-land.
Van Engelsche zijde.
De aanval op de Oostkust van Engeland
is, naar het Engelsche ministerie van bui-
tenlandsche zaken meedeelt, waarschijnlijk
uitgevoerd door Zeppelins en vermoedelijk
nog andere vliegtuigen, die hij het dorp
Runton verschillende kanten uitgingen en
bommen lieten vallen te Yarmouth, Kings
Lynn, Sandringham, Sheringham, Sneltis-
ham, Dersingham, Beesten; alle onver .-.tolk
te plaatsen. 1
De aangerichte materieele schade is niet
groot, 2 mannen, 2 vrouwen en één jon
gen zijn gedood. Het aantal gewonden is
nog niet vastgesteld.
(Volgens de „Times" echter zouden op
Sandringham, waar het buitenverblijf van
den Engelschen koning ligt, geen bom
men zijn geworpen.)
Volgens do „Times" hebben do Zeppe
lins hoven Yarmouth wel hun bommen la
ten vallen in dat deel van de stad, waai
de inrichtingen lagen, die liet vernielen
waard waren, maar ze gemist. Zij mikten,
volgens het blad, op de Drill Hall, vol sol
daten; op het Aquarium, vol burgers; op
de gasfabriek en de electriciteilsfabriek;
op het 'marine-luchtstation, maar telkens
mis. Een correspondent van do „Times"
heeft de overtuiging gekregen, dat er slechts
één Zeppelin boven Yarmouth is geweest.
Hij beweert verder, dat er slechts één
bom op een gebouw viel, een sla!, en die
hom ontplofte niet.
De bisschop var Carlisle heeft in eon
toespraak gezegd, dat, als do koning on
de koningin te riandringliam door de Duit-
onheugelijke tijden de familie Lolun voor
namelijk uit mannelijke leden bestaan had,
on de verhouding van Duitsche mannen
tot predikanten op zijn mooist genomen
verdraagzaam is, maar meer niet. Deze
Lohm bepaalde zijn omgang met hem, even
als zijn vader gedaan had, tot de nood
zakelijke besprekingen over do behandeling
van zieken en armen en officieele vergade
ringen in het jscliooigebouw. Hij was altijd
beleefd tegen hem en opende zoowel liet
oor als zijn bescheiden beurs, wanneer
om hulp gevraagd werd; maar het denk
beeld hom te raadplegen of, wanneer hij"1
verdriet had, er hem. in te mengen of over
zijn moeilijkheden te praten, het zou nooit
hij hem opgekomen zijn. Do gemakkelijke
familiariteit, waarmee Manske, van God
sprak, hinderde hem. Deze dingen, deze hei
lige en plechtige mysterieën, waren de ge
heimen tusschen do ziel en haar God. Geen
mensch, dacht Lolun, mocht het wagen door
profane vragen den sluier aan te raken, die
liet innerlijk leven van zijn naaste bedekte.
Manske echter, kende geen vrees en geen
schroom. Hij deed de wonderlijkste vragen
tusschen twee happen pudding in, en gaf
zich zelf den steun van al het gezag der
Lulhersch© kerk benevens de Schrift. AI
werden do armen en minder ontwikkelden
gesticht ©n spraken zij gaarne over hun
godsdienstige aandoeningen, bijna even
gaarne als over de laatste dorpsscliandaal-
tjes, Lohm, die geen smaak had noch in
schandaaltjes noch in aandoeningen, hield
den predikant op eonigen afstand.
Hij dacht ernstig na over hetgeen Manske
hem dien middag verteld had. Arm kind!
Hij kon zich voorstellen,- welke toespraken
Manske tot haar gehouden had en begreep
sche bommen waren gewond, of gedood,
het Britsch© Rijk dol van woede was ge
worden. De Duitschers doen voortlurende
dwaze en kinderachtige dingen, zei hij.
Zelfs in een oorlog, vond hij, moest er toch
nog iets van eergevoel en gezond verstand
overblijven.
Van Duitsche zijde.
Het Duitsche nieuwsagentschap, Wolff'*
Bureau, meldt:
Na hetgeen lot dusverre is voorgekomen,
is het niet te verwonderen, dat regeering
en pers in Engeland den aanval van onze
luchtvloot op de Engelsche kust niet zou
den laten voorbijgaan, zonder zeer zware
beschuldigingen uit te brengen aan het
adres van het Duitsche legerbestuur en dit
van barbaarschheid te beschuldigen. Dit
wordt verkondigd aan do geheele wereld^
in tal van draadlooze telegrammen over
zee gezonden en naar do verst gelegen doe
len van de aarde per kabeltelegram over
gebracht
Van al die beschuldigingen is echter nn-te
anders waar dan dat onze luchtschepen, om
een aanval te kunnen doen op de versterkte
plaats Great Yarmouth, over andere plaat
sen lieenvlogen, uit die plaatsen beschoten
werden en die aanvallen beantwoord heb
ben met het werpen van bommen bij don
ker, mistig en regenachtig weder.
Heeft dit volk, welks luchtschepen op
helderlichten dag bommen wierpen op Frei
burg in Breisgau, welks schepen herhaalde
lijk open steden, bijv. Dar-Cs-tial.uim,
Victoria (Kameroen) en Sun.kopmand be
schoten hebben, liet recht verontwaardigd
te doen, een natie, die geen mui-lel ontziet
om in strijd met de algemeene opvattingen
omtrent bet volkenrecht en de bepalingen
op de neutraliteit haar doele.nden te be
reiken
De aanval uit de lucht is oen erkend mid
del van moderne oorlogv oei mg, iuime t hij
althans blijft b.nnen de perken van de al
gemeene volkenrechtelijke liegin-ekm.
Onze schepen hebben zich binnen die
perken gehouden.
Het Duitsche volk is door Gi xi'-Bntannië
genoodzaakt voor zijn leven te strijden. liet
kan echter niet gedwongen worden om het
gebruik van eenig rechtmatig middel van
zelfverdediging na te laten en zal èlt„
vertrouwend op zijn goed recht, ook niet
doen.
Tor Zee.
Engolsch stoomschip
getorpedeerd.
Een. Duitsche onderzeeër heeft gisteren
hot Engelse!ic stoomschip „DunvarJ.", dicht
bij onze kust, nl. 20 mijlen ten wesieii van
bet vuurschip» „Maas", in den grond ge
boord.
De onderzeeër, de ,,U 19' liad eerst het
schip gepraaid en daarop de bemanning ge
last bmnen tien minuten het schip te ver
laten. Do equipage werd daarop met eigen
booten door de duikboot naar hel lichtschip
„Maas" gebracht. Daarop werd het stoom
schip getorpedeerd.
De bemanning is later te Hoek van IIol-
welk soort van advertentie bij haar had
aangeraden. Arm kind! Welnu, liet eenige,
wal. hij kon doen, was zoo gauw mogelijk
een gezelschapsdame te zookon, oen heel
veistandige, bekwame vrouw moest het
wezen. Geen wonder, dat zij niet te oud
moest zijn om te werken. Er zou zeker veel
werk wezen met twaalf vrouwen in buis,
die liet procos moesten ondergaan ,van
gelukkig gemaakt te worden. Lohm moest
even lachen om dit plan. Ilij dacht, hoe
freule Estcourt moedig zou trachten Je
korst van moedeloosheid, die zich in den
loop der jaren gevormd had om het liart
van haar patiënten, te verwijderen en hij
hoopte, dat zij haar eigen jeugd en vroolijk-
lieid cr niet bij zou inboeten. Misschien
zou liet haar gelukken. Ilij herinnerde zich
niet ooit eerder van een dergelijk plan
gehoord te hebben, en het was mogelij;k,
(lat zij allo hinderpalen zou overwinnen en
dat do patiënten, die haar huis binnen
kwamen, Iaz waard met al den last van el
lende, dien zij gedragen hadden, door den
zonneschijn van haar tegenwoordigheid ver
anderden in twaalf luidruchtig vroelijke
dames. Maar zou zij daar zelf niet onder
lijden? Zou haar eigen krachten vertrouwen
niot worden ondermijnd door haar bescher
melingen? Ilij kon zich niet voorstellen, dat
bet ten gunste van de wereld in 't algemeen
zou zijn, twaalf, neen. -.vijftig, neen hoeveel
vroolijko oude dames dan ook, in de plaats
to stellen van één jong meisje met zulke
liovej, vroolijko oogen.
Wordt vervolgd.I
t
SCHIEDAMSCHE COURANT.
- vy
7- i, .-sJjfïÏjV" G
- A