binkkoulnd.
worpen schijnen, om bij de verdediging van
de Straat te helpen. Ten deele heeft het
land zware bosschen, op andere gedeelten
zij" de bpomen schaars en er zijn 'stukken
laag-liggend terrein, die nog ontgonnen moe
ten worden. De kust rijst steil en tamelijk
hooe op. Deze voornaamste moeilijkheid
moet overwonnen worden, opdat de sche
pen hun doel kunnen bereiken.
In deze heuvelachtige streek zijn ontel
bare plaatsen, waar kanonnen verborgen
kunnen worden, in dalen, achter heuvels of
onder hoornen. Wanneer een kanon of bat
terij door een vliegmachine ontdekt is. is
het soi as noodig recht over den top van
verscheidene heuvelruggen de vuren en de
barstende projectielen kunnen niet gezien
worden, zelfs niet in de uit.kijkma.sten. De
Aziatische kust vim de Straat is lager en
wordt over bijna de geheele lengte dooi
de Europeesclie zijde beheerscht. De heu
vels liggen niet zoo dicht bij het water en
het is daarom gemakkelijker de plaats van
de batterijen op die zijde vast te stellen.
Haar zelfs met deze kleine hulp is het
onmogelijk bevonden de vijandelijke kanon
nen tot zwijgen te brengen. Tusschen de
heuvels worden zij veilig verborgen en de
kanonnen kunnen aan den Zuidkant veel
gemakkelijker verplaatst worden.
Geen vloot kan de Straat dicht naderen,
nog minder die passeeren, zonder dat het
mijnveld is schoongeveegd. De verborgen
zware en de verplaatsbare lichte batterijen
van den vijand maken dit onmogelijk, zelfs
onder beschutting van de slagschepen.
Bovendien is er reden om aan te nemen,
dat de Turken langs beide oevers een groot
aantal torpedolanceerbuizen hebben aange
bracht. Daarom kunnen de Dardanellon al
leen van de landzijde geforceerd worden.
De kanonnen der slagschepen kunnen een
landing beschermen en hun vuur zal in staat
zijn, een opmaxsch te land tot zeker punt
te ondersteunen, maar wanneer het leger
eenmaal geland is, moet dit 't voornaamste
werk doen door de positie van den vijand
te veroveren. i
Wij kennen de sterkte van den vijand
niet, maar hij heeft zich overal ingegraven
en de strijd in Vlaanderen heeft geleerd, wat
het beteekent vijandelijke loopgraven aan
te vallen. Alles zal afhangen van het aantal
beschikbare kanonnen te land en de hoe
veelheid infanterie. Het bezetten van het
schiereiland Gallipoli zou het mogelijk ma
ken de Straat voor de Schepen vrij te maken,
omdat; zooals reeds gezegd is, de Noorde
lijke öever den Zuidelijken beheerscht en
de vijandelijke artillerie aan de Aziatische
zijde daardoor op een afstand kan worden
gehouden.
Znid-Afrika.
De „N. R. Ct." ontleent aan een parti
culieren brief:
- „In Pretoria het ik 'n dag deurgebring
met die gevangene in die tronk waar ik
van Broekhuizen, Grosskopf, Eloff, generaal
Muller e. a. ontmoet het. Hulle lijk opge
ruimd dn vol moed. Die span Was al mal
bij mekaar en die dames het hulle getrac-
teer. Dit was interessant om met, hulle té
praat over die opstandzake..In Bloemfon
tein had ik ook die eer om gen. De Wet
'n handdruk te gee. Die arme man het
die dag van te voor net sij jongste dogter
moeten af gee tog lijk hij jonger en fris
ser dan waf jk hem twaalf jaar gelede ge-
sien het... Die indrukke wat 'n mens soo
krij op besoek naar die stroke is te veel
dan dat dit in korte woorde kan weer-
gegee woid, maar dit is seker, ik het nie
alle hoop vir ons volk verloor nie. Ons is
nou ontwaak tot die ware betekenis v,m
ons bestaan en daar sal seker 'n segen ook
uit die treurige geskiodenis gehore word."
Uit een anderen brief:
„Van alle kanten hoonen wij van men-
schen, die langzaam aan 'n anderen kijk
op zaken krijgen. Velen beginnen hun draai
te maken naar de Nationale Parij. Als een
staaltje van verdeeldheid onder hot Afri
kaander volk het volgende. Een broer van
minister Graaf gaat waarschijnlijk den zetel
van minister Malan te Malmesbury bestrij
den als nationalist en men rekent er vast
op, dat hij overwinnaar zal zijn bij de a.s.
verkiezingen 1"
Diverse berichten.
Italië en de wereldoorlog.
Onder dit opschrift publiceeren de te Ba
zel verschijnende bladen het bericht, dat
de Zwitsersche Bondsraad Zondag en Maan
dagochtend ©en buitengewone zitting bedt
gehouden, waaraan opperbevelhebber Wi'le
en de chef van den generalen staf deelna
men. Behandeld werd de buitenlandsdh© toe
stand. Na langdurige besprekingen van de
binnengekomen berichten on van den al-
gemeenen 'toestand, kwam 'de Bondsraad
tot het besluit, dat er op het ©ogenblik voor
Zwitserland geen aanleiding beslaat veer
hot nemen van nieuwe speciale maatrege
len. I i
De vredeskansen.
Een Amerikaansehe journalist heeft in
Engeland vooraanstaande politici gevraagd,
op igelke voorwaarden zij een vrede gan-
nemelijk zouden achten. Hij geeft eon aantal
antwoorden weer, o. a. van Asquith, Grey,
Bonar Law, Austen Chamberlain, Hender
son (arbeidersafgevaardigdej en John Red
mond, die allen als hun meening te ken
nen gaven, dat het thans nog de tijd niet
is om over vrede te spreken.
China en Japan.
„Le Frogrès" van Lyon verneemt uit
Sjanghai, dat Japan en China onverwijlde
aanneming van de door Japan gewijzigde
voorstel lort eischt. Als China weigert, zul
len de diplomatieke betrekkingen worden af
gebroken.
Audlentlw.
De gewone audiënties van de ministers
van marine en van waterstaat, zullen a.s.
Vrijdag niet plaats hebben.
De heer Ton tl titter.
Do Duitsche keizer heeft den heer Von
Muller, bij diens aftreden als gezant van
het Duitsche Rijk hij het Netleilandsche
Hof. onderscheiden met de verleening van
de Ster hij de Koninklijke Kroonorde 2de
klasse.
Mr J. A. van GUse. f
In den ouderdom van 71 jaar is Zater
dag lo Voorburg overleden rar. Jan Albert
\an Gilse, oud-lid van de Tweede Kamer.
De heer v. Gilse was te Amsterdam
geboren en in 1S6S aan de universiteit
Te Leiden bevorderd tot doctor in de heide
i echten, op een proefschrift l'it\oerbaar-
lieia van vonnissen bij voorraad. Hij werd.
in 1871 redacteur Van de Middelburgsclie
Courant, van 1S741894 was hij redac
teur van de Nieuwe Rolt. Courant; vaD
1894—1898 lecraar in de staatswetenschap
pen en het handelsrecht aan de II. B. S.
te Rotterdam, toen hij als redacteur der
Arnhemsche Courant optrad. Ook is hij
van 18971901 lid van de Tweede Kamer
geweest en van 18821898 schoolopziener
in hot arrondissement Rotterdam.
De overledene was een warm voorstan
der van het evenredig kiesrecht en heeft
over deze kwestie verscheidene artikels ge
schreven, o. a. in De Vragen des TYjds.
Hij behoorde tot de vrijz.-dern. partij.
De reis van mgr. dr. Nolens.
De „Tijd" heeft in antwoord op een
vraag aan den minister van buitenlandsche
zaken, of mgr. Nolens op verzoek en in
opdracht der Nederlatidsche regeering naar
Rome vertrok, om herstel van de Neder-
landsche vertegenwoordiging bij" het Vati-
caan te bewerken, en dat mgr. Nolens bij
het slagen zijner opdracht gezant aldaar
zal worden, van den chef van het kabinet
van den minister het volgende telegram
ontvangen
„In antwoord op üw telegram kan ik
ihededeelen, dat de reis niet bedoelde strek
king heeft, doch' dat dr. Nolens wel zich
bereid heeft verklaard, de regeeritig zoo
mogelijk in te lichten, aangaande de po
gingen van het Vaticaan, in het belang van
het vredeshierstel."
Nedurlftid en de oorlog
De Levensmiddelen
circulaire,
Naar wij vernemen is hedenmorgen ten
stadhuizo te 's-Gravenhoge overleg gepleegd
tusschen de gemeente-besturen van Am
sterdam, Rotterdam, Leiden en Den Haag,
over de mogelijkheid van uitvoering van
de laatste levensmiddelen-circulaire van den
Minister van Landbouw'.
Kommiezen bij 's rijke belastingen.
In de gisteren te 's-Gravenhage gehouden
vergadering; der Vereeniging van Kommie-
b'ij 's Rijks Belastingen in Nederland, werd
door den voorzitter, den heer Ter Laan
bij de opening een terugblik' geWorpen op.
het vorige vereenigingsjaar. Met leedwezen
werd geconstateerd, dat op de staatsbegroo-
ting niets voor de konimiezen Was uitge
trokken, Waardoor teleurstelling was ge
wekt, die niet bevorderlijk is aan den goe
den geest jn 't algemeen. Hij wekte op tot
krachtige organisatie, niet als deel doch
als middel itot het verkrijgen van de zoo
hoog noodig© verbetering.
Over het jaarverslag werd door vele af
gevaardigden het Woord gevoerd.
De voorzitter spreekt zijn diep leedwezen
uit, dat de Belgische ambtsbroeders niet
aanwezig kunnen zijn en betuigt zijn deel
neming mot hen en het Belgische volk in
het algemeen.
De heer Van Zijl (Delft), spreekt een
Woord van waard eering tot het bestuur en
dee redactie van het orgaan. Hij vindt ech
ter het jaarverslag mager en bespreekt de
Wijze van werken en had aansluiting bij
don AMi-0orl ograad gewenscht. Ook ves
tigt deze afgevaardigde de aandacht op het
samenwerken met andere organisaties.
.Verschillende afgevaardigden voerden het
woord over de redactie van het orgaan en
de duurte-loeslag actie.
D© voorzitter verdedigt uitvoerig en met
klem wat door het bestuur is gedaan, in
zonderheid bij de duurto-toeslag actie en de
prijzcn-politiek. Hij bespreekt verder de
deelname aan de betooging te Rotterdam
van de S. D. A. F. en N, (V, V, benevens de
nog to nemen maatregelen.
Nadat nog door enkele afgevaardigden is
gesproken over de scherpte Waarmede over
Hoofdambtenaren wordt geschreven, wordt
door den voorzitter verklaard, dat steeds
onncodige scherpte wordt vermeden; doch
dat het soms noodig is te schrijven zooals
hij als redacteur doet. Inzonderheid geldt
dit laatste, 'waar hij persoonlijk zoo scherp
werd aangevallen als dit is geschied door
leden en'besturen der moderne bonden.
De heer v. d. Wilt (Nijmegen) meent te
mogen constateeren, dat de afgevaardigden
aceoord gaan met het werken van het be
stuur en de redactie en verzoekt hun op
den ingeslagen Weg voort te gaan.
Hierna "wjordt overgegaan in huishoude-
lijÜdo vergadering.
OVERSCHIE, .27 April Van af hédep is de
verboden kring van doorvoer van herkau
wende dieren en varkens opgeheven*
STADSNIEUWS.
Stenncomlté 1914 Schiedam.
Er blijkt neg steeds groote behoefte te
bestaan aan kleeding voor de gezinnen van
henx die door het comité gesteund worden,
en dit kan bij lange na niet in die be
hoefte voorzien.
Nu de schoonmaak aanstaande is, en
mogelijk bij velen nog blijkt, dat cr klee-
dingstukken gemist kunnen worden, ver
zoekt het comité nogmaals, met allen aan
drang, deze aan het steuncomité te willen
afstaan.
Indien men even kennis geeft aan het
bureau, Nieuwstraat 26 telefoon 414
worden de goederen gaarne afgehaald.
Heft Steuncomité.
Stenncomlté 1914 Schiedam.
Behalve de op quitantie geïnde, zijn sedert
de vorige opgaaf giften ingekomen van:
J. L. v. If. fl: eenige sluis- en brug
wachters f2.35; Buurlcomité Bosstraat en
omgeving f4.85; de werklieden der firma
Ingelse Co., i ii 2 pCt van hun week
loon; Mej. A. v. d. S. f3.15; J. L. f250;
W. P. f 10; J. F. v. d. B. f 0.25C. J.
B. f2.50; C. J. V. fl; A. v. d. '<G. £2.50;
A. J. V. f2.50.
Gistermiddag is mej. A. G. S. van Krie
ken, gedurende 44 jaar onderwijzeres aar
school B, thans hoofd mej. A. S. van
Andel, voor de klasse staande, plotseling
ineen gezakt. Een te hulp geroepen dokter
constateerde een beroerte. De patiënt is
naar het ziekenhuis gebracht en daar ter
verpleging opgenomen.
Volhsbadhnls.
In de week van 1824 April 1915 werden
genomen 494 baden.
lste klasse kuipbaden 36, regenbaden 39
2de klasse kuipbaden 76. regenbaden 324;
ócents kinderbaden 19.
AGBNDA.
Eiken Zaterdag, Zondag, Maandag en
Woensdag. Schied. Bioscoop, 8 u.
Voorstelling.
Heden en volgende dagen. Casino, 8 uur.
Specialiteiten-programma, en Ned.
Operette-Ensemble.
Heden en volgende dagen. Circus Schouw
burg, 8 u. Gezelsch.-Spree. Blanke
slavinnen.
Heden tot 30 April. Tivoli-Sehouwburg, 8 u.
Operettegezelschap-Nap de la Mar.
De Filmkoorts.
27 April. Volkshuis, 8 uur. Vereen. Volks
huis. Jaarvergadering.
27 April. Groot© Schouwburg, 8 uur.
De rechte liju.
28 April. Schoolgebouw, 8 uur. Vereen. Am
bachtsschool voor S. en O. Alge-
ïneene vergadering.
28 April. Kantoor Bank, 2 uur. H. A. V.
Bank. Algemeen© vergadering van
i aandeelhouders.
28 April. Maison van der Heyden, 7V2 uur.
Bouw Mij. „Kortland". Jaarverga
dering.
28 April. Groote Schouwburg 7i/2 uur. Kon.
Fran sob e Opera. Faust
29 'April. Groote Schouwburg, 8 uur. Die
Haghe Spelers. Totok en Indo.
30 April. Kantoor der Rank, v.m. 11 uur.
Loopuyt's Bank, Jaarl Algem. ver
gadering.
30 April. Groote Schouwburg, 8 uur. Oud
Heidelberg.
3 Mei. Verkoop!okaal, 8 uur. Oranjever-
eeniging. Algemeene ledenvergade
ring.
6 Mei. Groote Schouwburg, 8 uur. Duit
sche Opera Opvoeringen. Bern.-Dia
mant Fidelio.
8 Mei. Groote Schouwburg, 8 uur. Opera-
Opvoeringen Der Flicgende Holliin-
der.
Kerk en School.
Geref. Kerken,
Bedankt voor het beroep te Batavia ds.
F. C. Meyster te Rotterdam. Te Zalk en
Veecaten ds. H. Ilaspers te Nieuw-Weer-
dinge. i
Hoogsr Onderwijs.
Universiteit te Utrecht. Bevorderd tot doe
lor in de rechtswetenschap op stellingen,
de heer H. J. Rink, gob. te Tïel.
Landbouw cn Veeteelt.
Mond- en klauwzeer.
Onder het vee van den veehouder P.
den Toom te Nieuwerkerk a. d. lJsel, is
mond- en klauwzeer geconstateerd. 13
koeien zijn afgemaakt, het overigie vee is
onteigend.
Sport.
Wielrijden.
De 24-uurrit 1915.
Van de 230 deelnemers verwierven 118
een medaille, en wel 108 die geen straf-
punten kregen, een yerguld zilveren me
daille. Voorts verkregen 7 deelnemers, die
wèl strafpunten hadden, jedor een jsilveren
medaille. 1
Gemengd Nieuws
Legaten.
Door den hoer J. Tak, overleden te
Utrecht, die vroeger te Middelburg woonde,
zijn aan de volgende instellingen in laatst
genoemde plaats de vólgende sommen ge
legateerd: Het Middelburgsch Muziekkorps*
f 5000Vereeniging tot bezoeken der armen
f 3000Vereeniging „Kindervoeding" f 2000
Vereeniging „Kinderzorg" f3000; Vereeni
ging tot Werkverschaffing aan Zeeuwsche
blinden f 2000; Doopsgezinde gemeente
f 1000. Bovendien ontving de gemeente Mid
delburg f5000 voor verfraaiing of onder
houd van bloemparken en plantsoenen op
de bolwerken en singels der stad.
Staking geëindigd.
Verleden week brak een staking uit onder
de 200 ketelbikkers, die op de stooinsche
]*en „Vrijbergen" en „Sotmmelsdijk' Van
de HollandAmerika-lijn, te Rotterdam
werkzaam waren.
De staking is hedenmiddag geëindigd, na
dat aan de eischen der werklieden, die
een loonsverhooging van 20 op 25 ct. per
uur vroegen, was tegemoetgekomen
De moord te Mcdemblik.
Men meldt ons nog uit Mcdemblik, dat
gistermorgen het paiket uit Alkmaar daar
is aangekomen om een onderzoek in te
stellen. f
Bij liet onderzoek verd ook een speur
hond gebruikt. De hond volgde een spoor,
dat leidde naar de plaats, waar eenige woon
wagens hadden gestaan, die gisteren in do
richting van Hoorn zijn vertiokken.
Van andere zijde vernemen we, dat te
Zwaag, bij Hoorn, drie mannen van Woon
wagens zijn aangehouden, en dat die arres
tatie met den moord in verband staat.'
Hedenmiddag had de teraardebestelling
van het lijk van den vermoorde plaats.
Gasontploffing.
Gisteravond omstreeks kwart over negen
uur werd te Amsterdam door een gasont
ploffing de groote drie-armige lantaarn van
de Kattenburger brug, totaal uiteengeslagen,
waarbij de stukken ver weg geslingerd wer
den. Een zevenjarig meisje, dat met haar
moeder voorbij kwam, werd tegen den
grond geslagen en stierf kort daarop.
De moeder kreeg een zenuwtoeval. Deze
was aan de hand gewond.
Naar de voorloöpigo lezing luidt, ont
stond het ongeluk' door een lek in een dei-
gasbuizen, die de driearmige lantaarns ho
ven het ornament, van gas voorzien. De
gietijzeren bemanteling vulde zich met gas
dat tot explosie kwam.
Het hardsteenen onderstuk", dat reeds
eenigen tijd gebarsten Was, werd geheel uit
elkaar geslagen «n viel in 't Water.
Een onderzoek naar de oorzaak wordt
ingesteld.
Goedkoope ganzebout.
In de Twentsche steden en groote dor
pen krioelt het op 't oogenblik van jonge
ganzen. In normale tijden worden deze die
ren met graagte opgekocht voor Engeland
tegen '2 a 3 gulden per stuk en hooger.
Thans heeft die exporthandel geheel op
gehouden. En de honderden ganzenhouders
in Twente zitten nu met hun dieren. Nu
moet alles aan de burgerbevolking verkocht
worden. Voor een prijs van 50 cent tot 1
gulden krijgt men prachtexemplaren van tot
7 pond levend gewicht. Honderden, die nog
nimmer enen gans geproefd hebben, hebben
nu een ganzebout pp tafel. (N. R. Ct.)
Verstikkende gassen in den oorlog.
De „Times" acht het waarschijnlijk, dat
het verstikkende gas, dat verspreid wordt
door de granaten, waarmede de Duitschers
thans bij gunstigen wind hun tegenstanders
bestoken, uit zwaveldamp bestaat. Volgens
het blad vormt een natte doek over neus
en mond een goed beschermmidel tegen de
giftige stoffen.
Naar aanleiding van bet gebruik van ver
stikkende gassen, schrijft een Vrijstateraan
de „N. R. CL": I
„In dit Avondblad staat: „„Tijdens den
Boerenoorlog werd geklaagd over de verstik
kende lucht, die de Engelsche lyddietbom
men ontwikkelden.""
Mijn Pa is met Cronje bij Paardeberg
door de Engelsman gevangen genomen en
heeft hij veel verteld over die Engelse stink
bommen. Hulle heeft ook met die Engelse
officieren hierover gepraat, en hebben de
Engelse officieren hulle uitgelachen en ge
zog „nu zie julle boers wat die Engelsman
alles kan maken en kan julle machtig blij
zijn onderdaan te worden van de „„the
most intelligent race"". Het lijkt voor mij
dat die Duitsche stinkbommen nog beter
is als die Engelsche stinkbommen, doch
geloof me, dat nu die Engelsman machtig
blij zal wees als hij onderdaan zou moe
ten worden van „„a still more intelligent
race"" dan hijzelf is. Nu zeg hulle dat is
gemeen, als de Engelsman de boeren hier
met deze vuile goed beschiet, zegt hij „„zie
wat die Engelsman alles meer kan als die
domme boeren, zulk is eene ongeeiviiiseer
de natie en is voor julle eigen best als die
Engelse vlag over die land waai. Generaal
French weet banj© goed wat in die boer
oorlog geschied is en hoe jammert hij nu
Dom Paul Kruger het altijd gezeg, „„alles
zal reg kom en alles zal zijn straf krij"
Een soldatenbrief uit de Karpathen.
De volgende brief, opgenomen in de
„Tagliche Rundschau", is geschreven dooi
den Rerlijnschen geoloog Dr. Erich Meyer,
een vrijwilliger, die dienst heeft gedaan
in de Karpathen en nu overleden is.
„Nu weet ik hoe de godenspijs Amrita
smaakt! Het is het heerlijkste, dat er ooit
in mijn mond gekomen is. Gisteravond,
toen ik hier volkomen uitgeput en halfdood
een warm kwartier zocht in een dorpshui,
kwam „Mattka" (moedertje) juit een hoek
aangestrompeld en zette een kan voor me
neer met stellig wel een liter warme melk.
Daar brokte ik mijn koonmieshrood in en
dit was zoo onbeschrijfelijk lekker, dat ik
wel had kunnen huilen van geluk...
Wij bezetten tegen den avond een stelling
op een besneeuwden, Jjoschrijken bergrug,
waar aan -den anderen kant pf verderop
weer Bussen liggen. Men hoort een paar
schoten en dan niets meer. Den volgenden
morgen blijkt, dat zij weg zijn. Tegen den
middag rukken wij verder, ontmoeten Rus
sische krijgsgevangenen, overloopers en
door de diepe sneeuw gaat het verder
achter elkaar als de ganzen, zoo vlug als
het gaat. 's Avonds komen wij dan "mis
schien in een dorp, totaal bezweet door
de inspanning. Dan staan wij een paar
uur in colonne Voor een huis, omdat er
kwartier voor ons gezocht wordt, tot wij
van koude bibberen en klappertanden. Een
paar gnan er dan, zonder bevel af te wach-
ten, liet huis binnen om zich te warmen
Do kamer is propvol. Maar dadelijk Wordt
er gecommandeerd: verder, de berg rechts
of Jmks voor ons moet bezet worden!
En dan gaan we verder tot de knieën
in de sneeuw, vijftig pond op den rug
n sleilen borg pp, drie, vier uur lang!
Als we boven zijn, vinden we geen Russen
Dc morgen breekt reeds aan. We moeten
ons ingraven, d. w. z. een gat graven in
de sneeuw, die oen meter hoog ligt, tot
er beneden een zwarte massa te voor
schijn komt. Daar gaan we in liggen. Wan
neer men de kunst verstaat, wordt men
warm en slaapt men. Twee man moeten oen
lentbaan onder zich nemen, na eerst een
bed gespreid te hebben van dennetakken
indien deze ten ïninste niet vol ijs zijn!
Dan drukken de twee zich vast tegen elkaar
nemen een deken jn de lengte over dé
hoofden en de Voeten, een overdwars over
dc heupen, stevig toegetrokken. De natte
schoenen worden nu wurm en men slaapt,
•doomt uit en is gelukkig. Daar klinkt een
stem: „De zesde compagnie klaar maken.
oorwaartsMen kruipt uit zijn tentba-
nen, staat in den wind, klappertandt en
is blij, wanneer het weer verder gaat en
de beenen warm worden.
De natuur in dit bergland is zoo schoon
als in een tooversprookje.
Op den marsch yan Munkacz hier
heen was het eten meestal schaarsch. Dik
wijls kregen wij maar een derde of een
kwart brood per dag. En dan moet men
probeeren zelf maar iets te vinden.
Onlangs kwamen wij tegen het vallen
van den avond bij een paar huizen. Wij
moesten toezien, hoe anderen in een goed
kwartier lagen. Men zond ons naar den
zolder van een stal, die van twee kanten
geheel open was. Maar ook dit was nog te
goed voor ons, anderen moesten daar onze
plaats innemen. Wij moesten in de „schuil
plaatsen", d. w. z in natte sneeuwkuilen,
met een paar takken bedekt Maar toch'
kreeg ik dien avond do veldpost, met lek
kernijen. Tot tien uur kon ik eten en
lozen, Van. tien tot twaalf wacht in de
natte sneeuwjacht. Slapen tot zes, van zes
tot acht wacihit.
Tot den middag rust. Wij stoken een
vuurtje. De veldkeuken geeft ons een warm
maal. Tegen den avond rukken wij ver
der, den berg op. Wij hopen op een kwar
tier in een huis. Twee, drie uur duurt
het klimmen. Wanneer de voorsten langzaa
stijgen, omdat het pad steil is, dan moe
ten wij blijven staan, indien ons pad net
vlak is, en hebben het koud. Rennen de
voorsten over een ylak stuk van den weg,
dan moeten wij over een gteil gedeelte
klimmen met een tempo, zoo snel, dat we
duizend angsten uitstaan. De voeten wil
len niet voort op de gladde sneeuw. Wij
tuimelen, vallen, krabbelen weer op, klim
men wanhopend, om de voorsten niet kwijt
te raken. Hebben wij' aansluiting gekre
gen, dan wachten we Weer tot de beenen
afvriezen. Eindelijk graven wij in de sneeufw
onze holen. Ik glaap tamelijk koud en on
gemakkelijk. Om de zes uur twee uur
wacht. Aan mijn baard hangt zoo dik als
een vuist het ijs. 's Ochtends koofc ik me
zelf macaroni met tomaten. Heerlijk. Des
middags, zoo moe en uitgeput als we zijn,
rukken we als de ganzen achter elkaar
verder door de sneeuw langs den slinge
renden weg naar de pashoogte. Bij de
derde kromming van den weg krijgen wij
yuur en worden er een paar gewond. Nu
i'n tiroilleursJinie den berg op in loop
pas Plotseling is men opgewekt, voelt men
den ransel niet meer. Onze afdeeling moet
in reserve blijven. En we staan een uur,
tot de voeten gevoelloos zijn van de kou.
Daningraven.
We hebben een vuurtje aangelegd, wil
len juist gaan slapen, als het commando
klinkt: VoorwaartsI We gaan een ravijn
af, tot we ons weer moeten ingraven, maar
in onze kuilen kunnen we niet liggen,
omdat de helling te sterk is. Ik inspec
teer mijn rechtervoet Het vel onder den
bal is volkomen nat en verschrompeld,
's 'Avonds om elf uur verder, tot den pas
en de Galicische grens. Daar zijn barakken
en hier hopen wij te overnachten. Maar
weer moeten wij yerder. In de barak merk
ik plotseling, dat ik koorts heb, ziek ben.
Toen we al onderweg waren, steeds verder,
moest ik mij ziek melden. De dokter zegt,
dat ik het moet uithouden, tot we halt
houden. Hier kon hij mij toch niet helpen.
In de avondschemering gaan wij >'t slin
gerpad af, door vernield© dorpen. Eindelijk
komen wij bij een plaats waar voor ie
paarden twee barakken gebouwd zijn. Wij
moeten ons in de sneeuw! ingraven. Onze
afdeeling heeft de wadht, kruipt in een
gemeenschappelijk hol, dat goed dicht be-
stopt wordt met bordpapier en dekens, in
do barakken voorradig. Wij hebben van
daag ieder één snee brood gekregen, twee
vingers dik. Ik zoek, toen do wacht afgelost
was, een plaatsje in den stal, waar ik van
twaalf tot ■vier vrij goed slaap tusschen
de voeten van de anderen. In de barakken,
waar kachels staan, yind ik brood, spek
en kaas. 's Avonds kwam de veldpost weer.
Honing, melk, boter en bitterkoekjesI Ach,
mocht ik toch eens oen pakket krijgen met
drie pond bitterkoekjes! Wij hebben in
onze schuur, waar het alleen wat tochtte
en geen kachel brandde, vrij goed gesla
pen. Alleen werd men om het half uur
uit den slaap gewekt, omdat er soldaten
geroepen werden voor de wacht.
Weer ging het een heelen dag verder door
sneeuw en kou. Wij kwamen in het dal,
waar ons een geheel dorp tegenlachte. Voor
uit hoorde men nog wat artüleriegvecht en
bü het dorp moesten wij weer in tirail-
Jeurslinie yerder rukken. jWjf hoopten ifl.
4
