68*" Jaargang. Zaterdag 22 Mei 1915 No. !483S Tweede Blad üit de Tweede Kamer. Intercommunale Telefoon No. 103. SCIIOÜW een tweede Zwemmeester een Zwem meesteres, Gymnasium te Schiedam. r s~ Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco per post fl. 1.65. Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent. Afzonderlijke nummers 2 cent. Abonnementen worden dagelijks aangenomen. Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een aar aan het Bureau bezorgd zijn. Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven). iWAijir. Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; ieders regel meer 15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij innemen. Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven hiervan zijn gratis aan het Bureau te hekomen. In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen. Afgifte van broodkaarten aan liet publiek en meel bons aande bakkers heeft, plaats ten Stadhnizo op iederen werkdag, dodi uits 1 uitend tsschen 9 en 12 uur des v o o r m i d d a g s. I over de bedekking der zoogenaamde onder- bakken in Branderijen. Burgemeester en Wethouders van Schie- dami maken bekend, dat in de maand Juni 1915, des voormiddags tu&sohen G en 9 uur, ren schouw zal worden gedreven ver de bedekkingen met hetgeen daartoe behoort en de leggers der spoel: uglwkken zoo genaamde onderlakken in branderijen of liaar aanhoorigheden. Iedere belanghebbende ontvangt nadere kennisgeving wanneer bij hem de schouw zal plaats hebben. Herinnerd wordt aan de artt. 4 en 5 der betrekkelijke verordening (Gemeenteblad go. 14 van 1910; luidende: Artikel 4. De belanghebbenden zijn verplicht te zorgen, dal op den tijd, vdot' de schouw bepaald, de lakken ledig zijn en in zoo- danigen staat, dat de schouw behoorlijk kan plaats hebben. Artikel 5. De belanghebbenden zijn verplicht de sohouwere in de gelegenheid te steken hot hun opgedragen onderzoek naar behooren te volbrengen en dezen daarin zooveel mo gelijk behulpzaam te zijn. Schiedam, 22 Mei 1915. Burgemeester en Wethouders voornoemd, M. L'. HONNERLAGE GRETE. De Becretari* 1 i 1 V. SICKENGA, Aan de Gemeentelijke Zwemplaats te Schiedam, worden gevraagd en 1 goed kunnende zwemmen en duiken. Belooning respectievelijk f 12 en f 10 per week, voor 20 weken, i Sollicitatie-stukken vóór 26 Mei a. s. in te zenden Jj'ij den Burgemeester, daarbij leeftijd, tegenwoordige en vroegere werk kring en andere inlichtingen van belang, schriftelijk op te geven. i Aangifte voor het toelatings-examen (half Juli) kan geschieden schriftelijk aan het adres van den Rector, of mondeling op diens spreekuur, vóór 1 Juli a. s. I 1 De Rector, A. IIFNGEVELD. Jfebben tot nog toe de adhtereenvólgen- 'te ministers van oorlog zich steeds be klaagd, dat ze niét genoeg van de Tweede Kamer konden loskrijgen, Dinsdag LI. heeft ach het eigenaardige geval voorgedaan, dat wen den Minister van Ooi-log zooveel uit e Kamer opdrong, dat hij er puur verle ien mee zat. Het was bij het bescheiden tandstormrvetje, dat de Regeering de be- uuo Ge-oft een gedeelte van de 1911, 7fin 1913 ontslagen militairen onder ne wapenen to roepen, 'ajs hot noodig is. a' gullen dus zijn oudere maar ook goed geoefende militairen. En nu kwamen er stemmen uit de K&- jlfir> ':>m te betoogen, dat de Minister daar aan gansdi niet genoeg had, dat men, met et oog op al wat er gebeuren kan, alge- meenen oefenplkht moest hebben,' dat priseh de natie weerbaar moest zijn. Het kende adres v. Aalst d.s. had blijkbaar '«.geslagen. Jr Kebbten die stemmen, tot zekere hoogte vreugde vernomen, en wij, dachten <-raan hoe jammer 't dat Thomson dit mogen beleven, die jarenlang y«v rmr ttlg^meenon dienstplicht, taw1-»?611 t'olksleger met korten oefenings- A- Maar dan heette het altijd, en in de 'te, P'33*-8 mt 'den mond van de man- a»? r Hechter?, ijsde, dat zulks niet kar., so.daat niets waard is,'als hij niet «e» tien maanden, liefst een vol jaar .geoefend, dfot was'ons dan ook vreemd thans niemand 'minder dan 'den cr Savorrpn Lobman, die' altijd be strijder van Thomson's weoseben is ge weesl, te hooren aandringen op algemeenen oefenplicht, met do uitspraak, dat een korte oefeningstijd voldoende was om iemand weerbaar te maken. Wij begrijpen de begeerte" om meer man nen onder de wapenen te hebben, opper best. In dezen geweldigen wereldoorlog lijkt hetgeen wij aan de grenzen hebben staan bij hetgeen anderen in 't veld brach ten slechts een handjevol, en In-kruipt me nigeen de vrees, dat, als de nood eens aan den man kwam wij spreken n:et ééns van oorlog maar van interneering op groote schaal wij niet over voldoende troepenmacht zouden kunnen beschikken. Daar is nog iets anders; ons ellendige lotingsstolse], waarvan de vrijstelling wegens broedordienst het onvermijdelijk gevolg is, heeft natuurlijk nooit zoo schele oogen gemaakt aLs in deze dagen, nu de oen reeds bijna 10 maanden onder de Wa penen is, en de ander vrij loopt. Waarmede hij niet aileen los is van den vader- landschen plicht, maar ook vrij van alle ellende, die uit het zoo lang onder de wapenen zijn voor vele burgers voortvloeit. Als er dan ook ..temming in.ons land ge raakt is voor dena'gemeenen dienstplicht, dan is het in den tegenwooidigcn tijd,nude schrijnende ongelijkheid van liet lotings- sleLel door zoovelcn wordt gevoeld. Maar do hoofdfactor, die naar meel mannen onder de wapenen doet vragen, is natuurlijk de door on.s eerstgenoemde. i In liet algemeen zouden w'ij willen zeg gen, dat wij wel vee! voelen en altij 1 veel gevoeld hebben voor een geheel weerbaar volk, maar dat ,wij toch niet begrijpen, dat men met dezen pvensch in dezen tijd in adressen aankomt. Wat er toch noodig is in den tjijl voor onze defensie en voor onze nationale verplichtingen is de zaak van den Minister en van den Opperbevel hebber. Op hen rast de verantwoordelijk heid daarvoor, en w'ij achten hen daarvan dan ook genoeg doordrongen, om dit aan hen over te Laten. Dat naderhand de quaes lie van den atgemeenen dienstplicht, als do oorlog ,uil is, zeer spoedig onder de oogen zal moeten .worden gezien, staat natuurlijk voor ons va-f. En het verheugt ons dan ook, dat do Minister van Oorlog, tegen den aandrang van den heer de S.a- vornin Lobman, die gesteund Weid door de hoeren van Doorn en Eland, liet hoofd niet heeft verloren. Ilij had daarbij den steun van den heer Tydeman, die, ongewoon iets voor hem, opkwam tegen een hoofd artikel in zijn lijforgaan, de „Nieuwe Rot- toidamsche Courant", waarin was betoogd, dat de uitbreiding der reserves kon worden aangepakt door ieder, die maar een zeker dosis organisatie-talent heelt De afgevaardigde voor Tiel nam helzeer juiste standpunt in, dat men in een zaak- als deze den Minister niet moet dwingen, en hem niets opdringen; dat de Kamer niet verder kan gaan dan haar wensclicn en inzichten te kennen te geven. Het is haast onnoodig nog te vermelden, dat de sociaaldemocraten, ditmaal bij monde van de hecren ter Laan en Troelstra, zich ten sterkste verzetten tegen elke poging om verder te gaan dan de Minister wilde, hetgeen den heer Bosboom aanleiding gaf tot de ondeugende opmerking, dat hij wel in de eigenaardigste situatie geplaatst was waarin een minister van oorlog zich kan bevinden, n.l. dat hij bij zijn ontwerp ge steund werd door de S.D.A.P., en dat hij daarover aan critiek werd onderworpen door hen van wie hij gewend was steun te ondervinden, al verheugde hij zich dan ook, dat de loop van het debat hem do zekerheid had gegeven, dat, als hij eens met voorstellen zou komen, om onze legcr- sterkte belangrijk op te voeren, hij daarbij den steun van de meerderheid der Kamer zou hebben. En verder liet de Minister zich niet veel verder uit dan hij naar aanleiding van denzeliden aandrang in de Memorie van Antwoord had gedaan; men kan het leger vooral in dezen tijd maar niet ineens verdubbelen, daartoe beschikt men noch over het noodige kader, noch over genoegzame munitie, noch over vol doende kleeding. En als men de menschon zoo moet oefenen, dat het onderwijs in het schieten bij gebrek aan geweren - en kruit moet achterwege blijven, dan' zijn wij 'het volmaakt met den Minister eens, dat men beter doet er niet aan te begin nen. Er is toch niets dat voor ons meer uit den booze is dan soldaatje-s pelen. We kennen b.v. een vrijwilligerskorps in Den Haag, waarbij een van de leden korpo raal werd, vóór dat hij ooit een geweer in zijn landen had gehad. Zooiels geeft branieschoppers en geen ernstige mannen. En liet doet ons dan ook genoegen, dat de Minister een loopje nam inet zulke vereenigingen, zooals een te Rotterdam, die zich één dag in de week op de Beurs zal gaan oefenen, om zich „later" (dit „later" zou kostelijk wezen, als het niet zoo diep treurig was) aan te sluiten bij een landstorm-afdeeling. Terecht mocht de Minister onder groot gelach zeggen, dat zulk een vereeniging, die weigert zich Lij een landstormafdeeling aan te sluiten, om dat dit verplichtingen met zich brengt, er wel een zal zijn van de soort waar men van de oefeningen wegblijft als Oom of Tante jarig is. De Minister wist zeker niet, dat er zelfs vrijwilligerskorpsen zijn, waai de dienst wordt afgecommandeerd, lis het regent. De nadere voorstellen, die de Minister heeft toegezegd, als hij uitbiciding van het leger noodzakelijk zal achten, worden nu zeker met belangstelling afgewacht. Bij de aanvrage voor het buitengewoon erediel voor Marine, achtte de heer Hugen- holtz den tijd gunstig om op te komen, voor zijne beschermelingen, te weten liet min dere personeel hij de Marine. Op 21 Janu ari van het orige jaar, had de Minister' bij de behandeling van de begrooting aanga kondigd, dat hij voortaan alle uitingen van den Bond van Minder Marinepersoneel a a n boord zou verbieden. Fen maatregel, die o. i. lei Js hierdoor gerechtvaardigd is, dat de ad ie aan boord leidt tot de grootste tyrannic tegenover hen, die daaraan niet willen meedoen. Alen moet niet vergeten, dat de toestand van het werkvolk, om het nu maar zoo eens te noemen, aan boord van een schip heel anders is dan die op fabriek of werkplaats. Wie op fabriek of werkplaats weigert aan do vakactie mee te doen, heeft vaak geen benijdenswaardig lot, maar hij doet zijn werk, en als dat afge loopen is, dan gaat hij er tusschen uit, en liij mijdt het gezelschap van de kameraden, die hem, omdat hij spelbreker is, met den nek aanzien. Maar aan hooid van een schip staat de zaak ganseh anders. Want hij is op die schuit en kan niet anders dan op die sehuit blijven, als men hem ten minste hel leven niet zóó zuur maakt, dat hij over boord springt, en door dit feit is hij' weer loos slachtoffer van alle pesterij. Nu bad bet Bestuur van den Matrozen- bond openlijk de verklaring gegeven, dat zijne actie voor verbetering van positie ge durende den oorlogstoestand zou worden stopgezet, en deze uiting is, als elke an dere, die bewijs gaf, dat bet bewustzijn aanwezig was, dat het nationaal gevoel de nationale geschillen moest overheerscben, met vreugde begroet. Maar de Bond heeft zijn woord niet ge houden. Het bleek, dat terwijl bij dus in bet openbaar sprak, dit slechts Was om zond in dc oogen te strooien. Bij eonc kastjes inspectie op de „Noord-Brabant", werd tooli eene geheime circulaire gevonden, waarin werd aangedrongen op de versterking van de organisatie, en hoe ook getracht moest worden de matrozen van het kort dienstver band bij de organisatie te krijgen. Daarom werd zelfs uitdiukkelijk aangegeven, lioe de actie moest worden gevoerd en o. a. werd dit gezegd: „Natuurlijk oefent de strijd van lotsverbetering, lioogor loon, enz., niet de noodige aantrekkingskracht uit, en daar- oni moet inen aan boord de goede gewoonte behouden om over alle grieven gemeen schappelijk verzoeken te richten. Hel leven aan boord met al zijn grieven moet hun duidelijk gemaakt worden. 'Als zij dan zien, dat de bond voor hun belangen opkomt, zullen zij inzien, dat deze liun toevlucht moet worden. I Deze opruiende taal, des te bedenkelijker om don tijd, waarin die werd geuit, was to misdadiger omdat ze in strijd was met het gegeven woord. En niemand zal zicli er dan ook over verbaasd hebben, dat de Minister van Marine den voorzitter en den secretaris der Marine daarvoor gestraft heeft met onmiddellijk' ontslag uit den dienst. En nu moge de lieer Ilugenboltz zich geroepen hebben gevoeld, dit goor be drijf als onschuldig voor te stellen, als een zéér vredelievende poging, om zooveel mo gelijk handteel:cningon te krijgen op een adres aan den Minister van Marine om den u itzondori ngs maatregel op te heffen, wlij denken daar anders over. Het doet ons genoegen, dat dc Kamer don lieer Ilugcnhoftz alleen heeft laten staan; wij houden van trouw aan het al oude Holkandsche gezegde: Een man een man een woord een woord. Het Wetsontwerp „Toelating van voor- loopigo hechtenis wegens terugkeer van uitgezette personen binnen het hun ontzegde gebied", bedoelde kracht bij te zetten aan do vei ordeningen, die sommige comman danten heblien gemaakt togen den uitvoer van levensmiddelen in bepaalde kringen. Zij toch, die dc uitvoerverboden pogen te overtreden, vervoeren daartoe ontzaglijke hoeveelheden goederen, waarvan de,uitvoer verboden is, en al» zij betrapi worden, dan Worden de goederen in beslag genomen, en wordt Irewezen dal het te doen was om ze uit te voeren, dan is de zaak zeer eenvoudig en worden deze goederen op gewone wettelijke wijze verbeurd verklaaxd. En in dezen lijd worden de personen, die zich aan dergelijke feiten schuldig maken uil hot gebied vcnrjj-lcrd, maar dat had tot dusver weinig Ixj toeken is, want dan koeien ze eenvoudig weer terug, en dan wordt natuurlijk wol proces-verbaal tegen hen opgemaakt, maar waar men geen recht had hen dan in voorloopige hechtenis te nemen, begonnen zij het spelletje opnieuw, dat zeer winstgevend is, zóó -winstgevend, dat er van tien ladingen gerust twee in be- ->lag kunnen worden genomen, want er blijft genoeg over. Maar nu is de moeilijkheid, dat men niet de goederen in be.-lag kan nemen, als ze enkel in strijd met do verordening ver voerd Worden, en nu pleitte de heei Duvn- sfre er voor. dat die bevoegdheid aan don Nederlandsehen rechter zou worden ge geven. De afgevaardigd© voor Dralen moest het ecliler doen met dc verzekering, dat men zijn wenken zou Overwegen,.maar dat hetgeen hij wilde niet in liet kader van dit wetsontwerp paste. De heer Van Doom maakte bezwaar tegen het ontwerp waarbij wederom 7 naturali saties werden voorgesteld, en wel opgiond, dat zoovelen tegenwoordig het Nederlan derschap aanvragen, omdat zij vreez.cn an ders in tijden van spanning over dc gren zen te zullen worden gezet. De Minister ontkende dit niet, maar merkte terecht op, dat het tocli niet aangaat liet verzoek om naturalisatie te weigeren, als dit wordt gedaan door menschon van goed zedelijk gedrag, die zich hier duurzaam hebben gevestigd, die hier hun relaties hebben, die hier langdurig verblijven, en wier natu ralisatie op geen enkele wettelijke bepa ling stuit. Al de hierboven genoemde wetsontwer pen weiden zonder hoofdelijke stemming aangenomen. En toen ging de Kamer aan de behan deling van de Wijziging van de Veiligheids wet. Die wijziging komt in hoofdzaak hier op neer, dat er hetere maatregelen komen tegen brand, latere bestrijding van beroeps ziekten en betere voorkoming van het go- vaar van vergiftiging en besmetting. Door de hoeren Alberda en Schaper waren twee amendementen voorgesteld, waarvan liet eerste de strekking had om de werking der veiligheidswet ook uit te strekken tol werk plaatsen waarin door niet meer dan twee personen arbeid wonll verricht, waardoor dus de veiligheidswet ook op de huisin dustrie van toepassing zou worden. Niet tegenstaande de afgevaardigde voor En schedé dit amendement in ecu z.ecr knappe rede verdedigde, zou hij daarmee dan ook om die reden geen succes hebben gehad, waarom dc heer Schaper, die de Kamer langer kent dan hij, hem den zeer verstan- digen raad gaf van de 2 personen 5 te maken. Nu kan het nog wel zijn, dal <y een enkele huisindustrie onder zal vallen, maar de Kamer stapte over dit bezwaar heen en aam het aan met 4S tegen 17 stemmen. Twee zaken avaren hierbij opmerkelijk, in de eerste plaats, dat dr. dc Visser wan hopige pogingen deed om do aanneming van het amendement le voorkomen, door hem gcqualificeerd als „een last in dezen bennrden tijd gelegd op de schouders vara den kleinen werkgever"; in de tweede plaats dat, hoewel bijna alle katholieken hun stem aan het amendement gaven, alle anti-rovolulionnairen daaraan hun stem ont hielden, ook de heer Van Vliet, de voor zitter van Patrimonium. Enfin, dr. Ivuyper heeft nu eenmaal gedecreteerd, dat trots al zijn vroegere uitspraken, hef. tegenwoor dig parool isNaar het conservatisme, en Deutinchem's afgevaardigde is niet gewoon zich tegen het parool van den Leider le verzetten. De executie aan den lieer Smeenk voltrokken, die als redacteur van het anli-revolutionnair „Arnhemsch Dag- blad" zijn congé kreeg, omdat hij te veel democratisch was, heeft blijkbaar goed go werkt. Een tweede amendement van dezelfde sociaal-democraten om ook dc Land- en Tuinbouw bedriji en onder de Veiligheidswet te doen vallen, bezweek voor het onaan nemelijke van den Minister, en wij kun nen zijn houding niet anders dan toejui chen; zulke ingrijpende hervormingen moe ten zeker niet zoo maar eens eventjes incidenteel langs don weg van amendement hun beslag krijgen. Onderlussehen was er een regeling van werkzaamheden geweest. (Le mri weinig stof had opgejaagd, 's Morgens in de zit ting van Donderdag was er ©en wetemil- werp rondgedeeld 0111 e©n post op de h© grooting van Builenlandsrhe Zaken te bren gen ter aanstelling van een tijdelijken ge zant lijf uen Paus. En nu kwam de vooi- zitter met het voorstel om dat nog den eigensten dag in de afdeelingen te onder zoeken, en als het kou zóó spoedig en op zulk een wijze, dat het ree-Is den dag daaiop voor de openbare behandeling ge reed zou zijn. Daar was hel hond je blijkbaar de pen' af. De heer de Meester vond hol voorstel van te voel Ixdeekenis om liet zoo maar in eens af te doen, al kan dan ook de Kamer voor spoede.schcnde zaken van liet Regle ment van Orde afwijken, dat m artikel 23 zegt „dat eerst na verloop van twee vrije dagen ha de romldoeling der voorstellen de leden in de afdeelingen tot overweging daarvan worden opgeroepen." De heer Scha per wilde tijd. opdat de pc re zich zou kunnen uitspreken over dit ontwerp, dat een tijdelijk gezant bij den Heiligen Stoel wil ,,om, wanneer eenmaal hel oogenbbk zoude zij'u gekomen, dat de thans <,vjrlqg- voerende partijen den wenseh naar beêm- diging van den slnjd zouden doen blijken, de totstandkoming van den vrede te 1h>- vorderen." Hiermee kwam hij echter lijn recht in strijd met zijn partijleider Troel stra, die, zooals do Vo irzitter verklaar de in do Centrale Sectio mode sjjjn stinn aan de dadelijke Indian deling Jiad gegewn. En do beer Tydeman kwam met het voor stel om het afdeelingsonderzoek te doen plaats hebben op den eersten dag dat de Kamer na pinksteren weer bijeen zal zijn gekomen. i Ondertusstihcn bad dr. Bos liet o. i. zeer juiste standpunt verdedigd, dat de Kamer thans, al behoudt ze haar recli' van kritiek voor tater voor, in militaire zaken en in, dc regeling der buitenlandsrhe aangelegenhe- den, de leiding mm de jlegeering moeL laten, die deze dingen thans liet beste kan over zien. In verband daarmede stelde bij aan den Minister-President dc vraag, of de lie- geering er prijs op stelde, dat dit ontwerp nog den volgenden dag werd behandeld. Het antwoord liet niets aan duidelijkheid te wensclicn over; do heer Lort van der Linden verklaarde, dat de zaak waarom het gaal ernstig zou worden geschaad, als die werd uitgesteld. Toch scheelde het maal' oen haar, of liet voorstel-Tydeinan ware aangenomen; bet werd met 37 tegen 32 stemmen verworpen, en dat doordat met de Refhterzijde de aan wezige vrijzinnig-democraten on vijf unie- liberalen legen stemden. Alen mag aan lij men, dat men Rechts dat soort opposiLio niet bad verwacht, want niet minder dan 19 leden schitterden bij deze stemming door hunne afwezigheid, waaronder nog wel Ka tholieken. i Wij zoggen dit soort oppositie, want van hoog kaliher lijkt ze ons niet. Ieder een is natuurlijk vrij om tegen dit ontwerp te zijn, maar als oen Regeering op spixnligo behandeling van een" ontwerp prijs stelt, en met zooveel woorden verkl uirl, dat uit stel do zaak waarom het gaat ernstig zal schaden, dan dunkt het ons toch niet aan te gaan, dat men haar die sjmedigo la- handeling weigert en vooral niet dat dit geschiedde door 32 leden der Regeerings- partij. Bn dan nog wel onder leiding van den peer Tydeman, anders v:in dit Kabi net de trouwe paladijn; zou zijn bekend anti-papisme hem hier parten hebben ge speeld? .Voor het ontwerp zegt dit alles echter jiiels; men houdt in de Kamer, zooals wij vernemen, de aanneming daar van verzekerd, nu de Regeering slechts een tijdelijk gezant wil, en de belofte gaf, dat de aanneming van dit ontwerp niets pracjudioecrt voor het vervolg. Die inissie bij den 1 kuis is nu eenmaal geen roosje zonder doornen. i Bij liet ontwerp „Bestrijding mond- en klauwzeer" kwam, naast de bekende strij ders tegen het afmakingssyslcem thans ook le staan de lieer Van Forecst, voorzitter van de llollandsche Maatschappij van Land bouw, die van dit systeem wel wilde weien voor enkele gevallen, maar niet bij epide mie; maar de Minister wil er aan vast houden, zoolang de omstandigheden licm daartoe dwingen. Toen kwam in behandeling het ontwerp, waarbij sinaasappelen, mandarijnen en ci troenen vrijgesteld zullen worden van in voerrechten. Volgens den heer Kooien ging

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1915 | | pagina 5