a
68"" laargang,
Zaterdag 5 Juni 1915
No; 14849
Tweede Blad
BINNENLAND.
Ingezonden Mededeelingen.
STADSNIEUWS.
Zwakke of zieke nieren.
Gemengd Nlenws,
SCHIEDAMSCHE COURANT
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25 franco
per post fl. 1-65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar dc plaals die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
biervan zijn gratis aan bet Bureau te Inkomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tol den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Uitbreiding Landstorm.
Een wetsontwerp is ingediend tot nadere
uitbreiding van den landstorm, enz.
)Jet iuidt als volgt'
Alzoo Wij in overweging genomen heb
ben dat nadere uitbreiding van den land
storm nocKiig is en dat v;m alle landstorm-
pliclitigen gewapende dienst moet kunnen
worden gevorderd
Zoo is het, enz. 1
Artikel I. i
1. Door Ons kan worden bepaald, dat
lot den landstorm behoort: ieder voor
zoover hij niet reeds tot den landstorm
behoort die vóór het in werking treden
van de Landstormwet is komen te ->-er-
keeren dn een der gevallen bedoeld in art.
2, eerste lid, onder lo. en 2o. dier wet,
dan wel van den dienst bij de militie
is vrijgesteld als eenige wettige zoon en niet
zóór 1916 het 40ste levensjaar heeft vol
bracht.
2. Het vorige lid is niet vun toepassing
ten aanzien van personen als bedoeld in
art. 2, tweede lid, der Landstormwet
Artikel »S. i
De 'dienstplicht bij den landstorm vangt
voor 'de in art. 1, eerste lid, 'bedoelden
aan 'met den dag, waarop zij volgens Ons
daartoe'strekkend besluit tot den landstorm
komen 'te jiehooren.
Artikel '3. i
Het'twee de ltd van art. 4 der Landstorm
wet'is tot een nader door Ons te bepalen
tijdstip 'niet van kracht.
Artikel >4. i
Deze wet treedt in werking op don dag
volgende 'op dien waarop zij Is afgekon
digdj i
i i
Jan 'de Memorie van Toelichting wordt
Mwalgende ontleend:
Sinds de tegenwoordige oorlog woedt, is
steeds 'duidelijker gebleken, dat ©en volk
zich niet mag veroorlooven voor >le lands
verdediging 'geschikte krachten onbenut le
laten, 'Er zijn onmiskenbare teekenon, dat
dit 'besef ook tot het Nederkmdsehe volk
is 'doorgedrongen,
De regeering, overtuigd van do noodza
lelijkheid om geleidelijk onze weermacht
te versterken, is van oordeel, dat thans de
mogelijkheid moet worden geopend om tot
den krijgsdienst te verplichten dat deel van
ons volk, hetwelk, ofschoon wel daartoe
in staat, nog niet tot gewapenden dienst
kan worden geroepen. Zij meent dit op
de meest doeltreffende wijze te kunnen he
reiken, door de Landstormwet te nemen
als punt van uitgang voor de nader vast
testellen maatregelen. Immers door uitbrei-
ding van den landstorm kan onder de te
genwoordige omstandigheden op uit een
oogpunt van wetgeving weinig omslachtige
wijze worden bereikt, dat ook aan hen
die als ingeschrevenen voor vroegere lich
tingen der militie van den dienst waren
vrijgesteld of vrijgeloot, de verplichting
kunne worden opgelegd, aan de landsver
dediging met de wapenen mede te werken.
Het ligt nu in het voornemen der re
geering om, indien het aangeboden ontwerp
tot wet wordt verheven, achtereenvolgens
naarmate do verschillende daarop van in
vloed zijnde omstandigheden dat zullen
mogelijk maken, ingeschrevenen, die van
den dienst bij de militie werden vrijgesteld
of zijn vrijgeloot, voor zoover zij niet reeds
fa militairen dienst zijn of tot den land
storm behooren, tot den landstorm te doen
toetreden, te beginnen met degenen, die
ziJ" ingeschreven voor de jongste der lich
tingen, waarvan de dienstplichtigen thans
onder de wapenen zijn.
'In gelijke volgorde zullen zij, voor coo
ler zij njC|, lichamelijk ongeschikt worden
■'«vonden, bij ploegen tot den werkelijken
dienst worden opgeroepen, ten einde te
worden geoefend. Daarna zullen zij plaats
nemen in de militie- of landweerbataljons
en compagnieën, waardoor het mogelijk zal
2P> om, naarmate de omstandigheden dit
zullen toelaten, achtereenvolgend, landwcer-
plichtigen, beginnende met de oudste der
onder de wapenen zijnde, met verlof le
tenden.
ra?'1" te kunnen verwezen-
jjken, zou de beschikking voor den land-
dorm over vrijgestelde en vrijgelote rnilï-
.'jPl'^htigen niet behoeven te reiken tot
tv lichtingen, waarvan de dienstplichtigen
ach thans in werkelijken dienst bevinden.
4fx«als uit het .Wetsontwerp blijkt meent
6 tegeeringS niettemin verder te moeten
.Xü'. !s n-h wan oordeel, dat, waar het
in zoover het uitbreiding van de
slenk te van den landslui in beoogt, neer
komt op gek idelijke opheffing van de over
gangsbepaling der Landstormwet, bet wen
sein-'ijk moet boeten, de bevoegdheid daar
toe thans (en volle te scheppen, opdat,
mocht de noodzakelijkheid er toe dringen,
de regeering; zonder verwijl zal kunnen
doorgaan mot hét voegen bij den landstorm
en hel in weikeüjken dienst oproepen van
ou dei e groepen vrijgestelden en vrijgeloten
en zij mede zal kunnen hese hik keu over al
degenen die gediend hebben en die tenge
volge van bedoelde overgangsbepaling than*
nog buiten den landrtonnpliclit vallen.
Wat artikel 1 van het wetsontwerp aan
gaat, wordt ter toelichting opgemerkt, dat
het zich, wat belieft de categorie van per
sonen, die in den landrfonnplirtit kunnen
worden betrokken, geheel aansluit aan art.
2 dor Landstormwet. In dat artikel wordt
echter niet gesproken van hem. die van den
mililiedienst is vrijgesteld op giond van
te zijn een 1 oen z,oon, wat wel geen an
reden zal hebben dan deze, dat hij het
in bet leven roepen van de Landstorm wet
de bedoeling v ooi zat, den lambtormplieht
niet te leggen op vóór de invoering dï"r .Wet
vrijgestelde militieplichtigen.
Indien de toepassing van de Uians ont
werpen wet zich evenwel zou uitstrekken
tel personen, ingeschreven voor een vroe
gere lichting dan die van 1903, dan zou er
geen reden zijn om dp eenige zoons van
die toepassing uit te zonderen. Uit dien
hooide zijn zij uitdrukkelijk in het eerste
lid vermeld.
Het ligt in het voornemen, om bijzondere
Lepalingen ter uitvoering van art. 16 eerste
lid, 2o. der Landstormwet in het leven te
roepen, ten einde de nog niet geoefende
landstormmannen in de gelegenheid te stel
len vóór hun opkomst in werkelijken dienst
een onderzoek' omtrent, hun
De jnar'ijksche crpachL-om bedraagt voor
de eerste 20 jaren f48500, terwijl voor
e'k der volgende twintigtallen jaicn de ca
non wordt herzien.
Aan de Gemeente werd uitgegeven, voor
den bouw van een Stads-Ziekchhuis een
[.eiceel grond groot 13000 Al2 voor f 90 000.
Itet grondbezit bertond aan het einde van
het jaar uit II.A. 205.01.03, terwijl tot pp
dat tijdstip in erfpacht zijn uitgegeven II.A.
8.67.82, mot een jaarlijksche opbrengst aan
erfpacht van f 50027.30'V.
De huuropbrengst van verschillende per-
ceeleri bedroog aan liet einde van 1911
f 10101.80.
In de Rekening van Inkomsten en Uit
gaven komen onder de Uitgaven voor, ver-
scïllendhc kosten van buitengewone wer-
I Ton tot een gezamolijk lied rag van plm
f 238300. Tengevolge van de aangebrachte
wijzigingen In de verordening op hel Grond
bedrijf, kon thans nog aan de Gemeente
weiden uitgekeerd de krachtens art. 5 in
de jaren 19081912 gereserveerde rente,
ten bedrage van f 2506.50. Ook werd uit
gekeerd het inlre.sHaldo 1913 ad f33579.09
en liet winst-saldo 1913 ad 19143.28.
jYc-orts werd afgekort de tijdelijke gcld-
kerring van de Gemeente Schiedam groot
105000 in 1913 gesloten, terwijl in 1914
wederom werd geleend van particulieren
te zanten f212300 en van de Gemeente
f70 000.
Met de fa. VAaker werd ook afgewikkeld
het contract 1907 als volgt:
|Yan
werd afgetrokken voor niet uil
te voeren werken een bedrag
van f 49274
>r het
werken,' waarvoor een bedrag van f583.000
w erd ge re-e rveerd
Verder blijkt uit de Balans dat bij liet
afsluiten, der b',ck"n op 23 Maart 1913, nog
te vorderen was van diverse debiteuren
{2983, waarvoor een bedrag van f340 als
„dubieus" werd gereserveerd. Van de rente
eu vergoedingen aan de gemeente ver-
s< huldigd over 1911 werd gereserveerd,
krachtens art. 5 der verordening 1 3007.81
en ingevolge art, 7 f 15108.56, terwijl de
„Reserve", door verbooging met de ver
kregen winst bij-uitgifte van grond stoeg
tot'f 351049.01. 1
Aan de Gemeente bleef verschuldigd, na
een, uitkeering op rekening van f38000, een
saldo-interest van f 0851.13 en een saldo
winst van f 13033.34 te zamen £19904.47.
Uit een overzicht van de bijgeschreven
rente en kosten in het tijdvak 1908—1914
blijkt
lo. dat de totale bijschrijving van uitge
keerde rente en aewone kosten, na aftrek
der vruchtophrengst vanaf 1908 lot en met
1914 bedraagt f318303,845 5.
2o. dat de in de jaren 1908—1914 ver
kochte en in erfpacht uitgegeven gronden
te zamen H.A. 10.08.10 een winst op-
leverden van
-i-
f331019.01
of dooreengesk'
gen van f2.10 per M-'. en
3o.' dat aan het einde van 1914 de gore
serveerde winst, de hijgeschreven rente
en kosten overtrof met f 32083,705k
de nog verschuldigde som ad 199980
ondergaan.
geschiktheid te
Steuncomité Schiedam.
De beste steun.
Het Steuncomité te Schiedam heeft nop
altijd een groot aantal werkloozen te hel
pen en moet wekelijks nog een groot be
drag uitkeeren.
iWie iets voor het Steuncomité wil af
slaan, kan dat ook doen met weke lijk soke
of maandelijksche bijdragen.
De geregelde steun is de beste.
Men geve even kennis aan den Penning
meester van bet Comité, den beer A. Ld
Boot, Nieuwe Haven 83, en vüor het ge
regeld innen der bodragen wordt gezorgd.
Grondbedrijf Gemeente Schiedam.
Aan het verslag van hot Grondbedrijf over
hol jaar 1914, heden verschenenontleenen
wij hot volgende:
Do in 1913 aangekochte perccelen wrei-
land, lor gezamenlijke grootte van H.A.
0.53.10, werden in 1914 aan de Gemeente
overgedragen voor de som van 140947.50.
Overigens werd, ten liehoeve van liet
Grondbedrijf, door dc gemeente geen grond
aangekocht.
[Van dc in 1913 verkochte gronden, wer
den in 1914 nog overgedragen totaal 14065
Ms voor te zamen £80500.
JYoorts werden in 1914 verkocht en over
gedragen verschillende perceelen te zamen
8874 AI2 voor £00297.25.
j\Tan do door den Raad verleende mach li
gingen, respectievelijk dd. 10 dun!, 30 Juni
en 14 Juli 1914, tot verkoop van verschil
lende perceelen bouwgrondwerd door
Burgemeester en Wethouders, met het oog
op do -tijdsomstandigheden, geen gebruik ge
maakt.
jVhn den Staat der Nederlanden werd in
erfpacht vorkregen een oppervlakte staats-
;endom van ongeveer H.A. 6.90.00, ge
legen cum de rivier dc Maas, logen een
canon voor elk der eerste 10 jaren van
£4580, voor elk der volgende 10 jaren van
£0795, en voor eik der laatste 10 jaren
van f8100.
Aan do N. (V. Scheepsbouw-Maatscliappij
„Nieuwe Waterweg", werden in erfpacht
uitgegeven twee perceelen grond aan de
Maas, respectievelijk groot:
H'.A. 9.04.0Ö grondw1. £933333.
0.91.05 „144444.—
Tezamen 11'.j. 9.95.70 grondw! f 1077777.—
Hiervan zijn in
erfpacht ver
kregen van den 1
Staat H'.A. 2.73.00 grondw'- f91000.
zoodat van do
Gemeentegron
den werden s
uitgegeven H.A. 7.2'2.j0 grondw! f 986777.
terwijl voor het saldo ad 1150700
werd afgegeven een schuldbekentenis, ren
tende 5 pt't, waarvan de renle ingantvoor
1100000 op 2 December 1915 en voor
15070-0 op 2 Juni 1910.
Hot kassaldo over het dienstjaar 1914,
groet £411.02, werd op 23 .Maart 1915
den dienst van 1915 overgebracht..
Teint restrekening werd belast met
de knpitnalsrenie berekend volgens den ren
tevoet der betrokken leeningenmet do ver
goeding van de opbrengstderving der z.i
oude gronden; met de rente van tijdelijke
gcldleeningcn opgenomen bij dc Gemeent;
of bij particulieren en met de rente van
de reserve berekend tegen 4 o/o.
Voor de tijdelijke geldleening, opgenomen
bij de Gemeente, wordt een rente vergoed
gelijk aan den beleeningskoers van biruien-
Jpfidselie fondsen InJ do Nederltandscho
Bank. i
Ingevolge art. 15 der verordening wordt
hot totaal bedrag der rente en vergoedingen
omgeslagen over de verschillende bezittin
gen in verhouding tot hare boekwaarden.
Deze bijschrijving bedroeg 3.0002033 van
het dragend kapitaal.
Volgens de A1 g c m e e n c Onkosten-
rekening bedroegen do administratiekos
ten enz,, totaal f1774.39. Ook dit bedrag
werd omgeslagen over de bezittingen in
verhouding tot hare boekwaarden. jVan deze
kosten wordt echter een evenredig deel ge
bracht ten laste der exploitatie-rekeningen
van de bezittingen, welke zijn ingebracht
tegen vergoeding der netto exploitatie-c:
brengst. De bijschrijving aan kosten kwam
neer op 0,071372 °/o van het dragend kapi
taal.
Uit dc Nota van Winst en verlies
blijkt, dat de totale winst over 1914 be
draagt £239919.09. Ingevolge art. 17 le al.
der verordening moet hiervan gereserveerd
worden de verkregen winst bij uitgifte van
grond, welke in 1914 bedroeg £220866.35.
Het saldo ad £13053.34 kan, krachtens liet
laatste lid van art. 17, aan de Gemeente
worden, uitgekeerd. 1 1
De Balans geeft aan, dat in 1914 ver
schillende perceelen zijn vereenigd tot oen
nieuw perceel XXXVI„Grond tusschen de
Stadhouderslaars en den Westfrankcland-
scben dijk", welke samenvoeging noodza
kelijk was in verband met de'gezrnnonlijke
opspuiting van bedoelde gronden.
In den loop van het jaar 1914 werd een
aanvang gemaakt met don aanleg van ver
schillende straten in Oud-Wcstfrankeland,
waartoe besloten was bij Raadsbesluit d.d.
16 Juni 1914. Ter bepaling van den kost
prijs van den grond, in verband met ver
schillende grondverkoopen, werd voor de
voltooiing van die werken een bedrag van
£85000.gereserveerd, i I
Eveneens werd in 1914 een aanvang ge
maakt- met het graven van de Wilhclmina-
baven en de daarmede gepaard gaande
grondwerken, waartoe besloten was bij
Raadsbesluit van 12 Mei 1914. Mede ter
bepaling van den kostprijs van den grond,
in verband met dc grond uitgifte aan de
ScheepsbouwMij. „Nieuwe Waterweg", werd
perceel XXIII belast met de nog te betalen
kosten voor de voltooiing van de haven-
Door baar te verwaailoozen, begunstigen
wij de voortwo.-kering van ziekten. Het ver-
waarloozen van verzwakking of ziekte dei-
nieren en urinewegen kan de ernstigste ge
volgen met zich sloepen.
Men kan een betrekkelijk uitstekende ge
zondheid schijnen te genieten en toch een
nieraaiidoening hebben, welke, ju liet begin
van weinig binder, veroorzaakt werd door
een kleinigheid (een gevatte koude, ver
moeienis, buitensporigheden van allerlei
aard). De uitvloeisels van deze aandoening
treden bij tusscheiipoozen op, verdwijnen
tijdelijk en doen zich daarna krachtiger ge
voelen i
Rugpijn, hoofdpijn, waterzuchtige zwel
lingen onder de oogon en in dc enkels,
rhcumalische pijnen, urinestoornisscn kun
nen de verschijnselen zijn, die aanduiden,
dat do nieren en blaas aangedaan zijn en
somtijds reeds veel erger dan vermoed
wordt. t
Foster's Rugpijn Nieten Pillen horstellen
de goede werking der nieren en blaas en
doen de bovenstaande verschijnselen ver
dwijnen, de voorloopers van gevaarlijke
ziekten als waterzucht, niersteen, nier- en
blaasontsteking, uremic (uiïnezuurvcrgif-
liging).
Tc Schiedam verkrijgb'. hij de li.h. Kappcl-
hoff &Iïovingh. Toezending geschiedt franco
na on tv. v. postwissel
a f 1 75 voor óón, of
10.voor zes (loozen.
Eischt do echte Foster's
Rugpijn Nieren Pillen,
weigert elke doos, die
niet vooi-zien is van
nevenstaand handels
merk.
boff lïovmgh. Toe
aAKg I
Een geredde Nederlander uan de s Lusitania"
Tot de geredden van de „Lusitania" be-
behoort ook de heer van Hoeke, vroeger
woonachtig te Vlissingen, Sedert vijf jaren
vaart hij als 1ste hofmeester bij dc Cunard-
Line, waarvan de laatste twee op do „Lusi
tania". Aan een brief, dien de lieer van
Hoeke na zijn redding aan zijn familie te
Vlissingen zond, wordt door den Zceuw-
schcn correspondent van het A.-R. orgaan
„De Amsterdammer", het volgende ont
leend
Ik Wras in de eerste klas eetsalon bezig
mijn 2 laatste passagiers te bedienen, tpen
wij een krakend geluid hooiden en een paar
oogenblikken daarna rilde en beefde hef
schip; evenals iemand heeft, die een ril
ling krijgt van koude.
„Ik liet, wat ik in mijn handen had op
tafel vallen en ging langs den knrtsten weg
het dek op, dat was natuurlijk niet langs de
trappen, maar langs de zijde van het schip.
De trappen waren vol met passagiers.
„Op' het dek komende, hoorde ik, dat het
schip getorpedeerd was en het begon al te
zinken en. over te liggen aan stuurboord
zijde.
„Ik ging toen naar beneden oan' oen, Zwem
vest, daar er genoeg tijd voor was, braciht
een rek met 6 er op aan het achterdek en.
deed vijf zwemvesten aan bij vrouwen en j
kinderen, en ©en voor mijzelf! j
„Toen waren er een 500 man aan het
achterbootdek en een steward, dien ik ken
de, v. as bezin mot een groot hakine-., zooate
ze in dc roeiboot-m zijn, Ka-ten open te
breken aan liet dek, om naar zHVniu>4en
te zoeken, maar daar waren lampen, lucifer-;
en vaten water in, voor de booten.
„Maar nu kreeg ik een goed idee. Ik vroeg
om liet hakmes en ik kapte de booten lo*;,
die aan liet dek vast waren met touwen.
Want die booten zijn collapsable booten
en het schip lag zoo over, dat die booten
niet te water konden gelaten worden. Na die
losgekapt te hebben, staken wij beiden een
sigaret op en bielden Ons varf aan de ai liter-
brug, het hoogste gedeelte van het achter
bootdek.
In plm. 10 minuten was het voor-chip
weggezonken, maar dat w as oig langzaam
gegaan. Poch nu ging bet vlugger en in
5 minuten tijds w.u de brug onder water
c-n de kapitein en de slafkapilein van do
brug gewasschen. In dc vo1 gen-Ie 3 minuien
was liet schip gezonken en daar kan ik
weinig van vertellen, want het schip .stond
rechtop in liet water met liet achterschip
in do lucht, precies al; je platen ziet van
de „Titanic", en ik had mijn werk en mijn
macht non-Jig, om mij aan hel achterdek,
vast te houden, want ik hing daar aan als
aan een ladder; alleen kan ik zeggen, dat
ik den voorsten schoorsteen tegen den twee
den zag vallen, om daarna beide in zee tc
vallen; de derde vloog in de lucht. Toon
c-en krakend geluid van de Looien, die wij
lof-gekapt hadden en die in 't water rolden.
En ik voelde een klap op mijn hoofd eu
weet verder niets meer.
„Toen ik tot mijzelven kwam, lag ik in
't Water, dicht bij die booten, die losgekapt
waren en zwom er naar toe, klom er op,
Want zo waren alle drie omgekeerd, en ik
homeik te, dat ik van onder tot boven met
bloed zat.
„Fr waren verscheidenen rond die booten
en dc fruitman riep: „Geef eens een
handje". Ik trok hem op de hoot. Ik had
een natten zakdoek in mijn zak, dien hij
rond mijn hoofd bond, er waren 3 gaten in.
Toen gingen we aan liet redden en al bleef
ik bloetien en verzwakte ik, door de drukte,
meakte ik liet niet erg op want in 10 mi
nuten hadden wc de 3 booten vastgebonden
aan elkaar en een 20 vrouwen en kinderen
op do booten getrokken. Natuurlijk, ieder
een, die nog macht en wind in zich liad,
hielp daaraan mede.
„Toon wij alles rond ons uit het water
gehaald hadden, waren er tusschen 70 of SO
men se bon op die drie booten. Ondertus-
schen kad nog een -andere steward een zak
doek rond mijn hoofd gebonden en hield
hot op met bloeden.
„Wij Waren, na drie uren rondgedreven
lo hebben, opgepikt door een (oipedo-
dorfroyer en .slcamtraviers en 21, j uur
daarna in Queens town geland, waar we
ouder doktersbehandeling kwamen, gekleed
werden en in hotels te slapen gelegd.
AYij kregen hel beste van* alles, werden
liefderijk verzorgd, telegrammen Wenten
gratis verzonden en toen we Zondagmor
gen om 0 uur in Liverpool aankwamen,
werden wij met taxi's naar huis gebracht."
Russische bestellingen van spoorweg-
materiaal.
Volgens een telegram uit New-York aan
de „Tiigtiche Rundschau" heelt Rusland
behalve een aanzienlijke hoeveelheid rails
thans ook nog 10.000 goederenwagons be
steld bij do „Pressed Steel Company" en
meerdere groote bestellingen zijn nog to
wachten. Behalve voor nieuwe strategische
lijnen is een en ander ook bestemd voor
dc uitbreiding van den Trans-S ibc ri se hen
spoorweg mol dubbel spoor.'
Oorlogsvaria
Om te kunnen zorgen voor bel vervan
gen van gebroken of verloren brillen van
soldaten to velde, had de oogai'L-s <lr. Veiyc-
lin last gekregen alle ge brilden in een ge
mengde 'troepcn;i£deeling, ter sterkte van
11.000 man, to onderzoeken en het nummer
van do glazen to bepalen. Door den siel-
lingsoorlog was dit mogelijk'. Dr. Weigelia
stolde ten eerst vast, dat slechts een gering
aantal van do ge-brilden een reserve-bril
had en dat oob slechts betrekkelijk weinigen
hot nummer van hun glazen wisten. In
hot geheel wiaren er 386 brillendragers,
Waarvan 381 inderdaad een bril noodig
liaddon. Het is dus 3.5 pCt van dc man
schappen. Onder de 386 onderzochten
waren 214 bijzienden, 74 verzienden, 12
met verzwakte ©ogen, 81 astigmatisoh en
5 met onverbeterbare gebreken aan dc
©ogen.