De oorlog.
68,<e Jaargang
Vrijdag 20 Augustus 1915
No; 14914
De vergissingvanVivienEady,
Bericht.
Keis-ahoniiementen.
BUITENLAND.
Van liet Westelijke front.
10) 1 f
Van het Oostelijke front.
Tan het Zuidelijke iront.
Aan de Dardanelles
Ter Zee.
Diverse berichten.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij ks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, franco
per post fl. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór een
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentiën: Van 1—6 regels fi. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zij
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Zij, die zich met ingang van 1 Sept.
a. s., voor minstens 3 maanuen op de
„Schiedamsche Courant'' abonneercn,
ontvangen de tot dien datum verschij
nendc nummers gratis.
De Administratie van de „Schiedamsclic
Courant" is gaamo bereid om tegen vergoe
ding van porto's aan hare abonné's, die
voor "korten of langen tijd op reis gaan
de courant aan hun tijdelijk adres te zen
den. Ook abonnementen voor den tijd van
een heele of halve maand worden geduren
de het reisseizocn gesloten.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam,
geven kennis, dat hij de op den 19cten
dezer plaats gehad hebbende UITLOTIXO
van Aandeelen, ieder groot f 1000 in >1
33;2 pCt Geklleening ten laste der Gemeen
te groot f600.000, Ao. 1902, ter aflos
sing zijn aangewezen- Aandeel ;n
76, 100, 218, 219, 291 en 484,
welke allen 1 October a,s. aflosbaar, 1 e
(aaibaar zijn gesteld ten Kantore van den
GEMEENTE-ONTVANGER, alsmede hij de
KAS VEREENIG ING te Amsterdam m h 'j
de Firma OPPENHELM VAN TIILL, te
's-Gravenhagc.
Schiedam, 20 Augustus 1915.
Burgemeester en Weihouders voornoemd,
De Burgemeester
AL L. IIONNERLAGE GRETE.
De Secretaris,
v. LUIK, L.-S.
D o i ts c h 1 e g e r b e r i c h t.
liet Duifschc groote hoofdkwartier mdtll
d.d. gistermorgen: i
Tusbchen Angres en Souchez deed de
vijand gisteravond een den geheelen dag
door artillerievuur voorbereiden aanval. Hij
drong door op enkele plaatsen in onn>
voorste loopgravenlinie en hoeft in hel
midden daarvan nog een gedeelte here!.
Op do overige gedeelten is hij er echter
reeds ui!geworpen.
In de Vogezen hernieuwde de vijand gis
toren zijn aanvallen ten Noorden van Mun
ster, legen onze stellingen aan den Lingo-
uit het Engolsch
van
CHARLES MARRIOTT.
„Omdat uit de antwoorden blijkt,'in hoe
ver zij gewoon zijn op te merken en re
kening te houden met de omstandigheden,"
zei hij. „Een massa menschen doen dal
niet. Ik las onlangs een opmerking van
een schrijver en nog wel van een knap
pen. Hij sprak over romantiek en beweer
de, dat de mecning over Cornwallis niets
dan een sentimenteel idee was; dat in
werkelijkheid land en volk hetzelfde wa
ren als de rest van liet land. Hij was
zeker trotsch op zijn wetenschappelijke min
achting voor dichterlijke gevoelens, maar
in plaats van, een onwaarheid te vertel
len, verried hij alleen zijn onverschillig
heid niet alleen voor allerlei wetenschap,
maar ook over het gezond verstand. Als
men begint met geboren te worden uit een
volk, dat door herhaalde ondcrlisrgc huwe
lijken de duidelijke sporen van Oostersch
en Keltisch bloed bewaard heeft, en op
gevoed is in een land, waai- „cramlecks"
in uw achtertuin staan en men verstop-
Vermoedelijk een grafteeken in Corn
wallis, bestaande uit groote, verticaal ge
zette steenen, die gedekt zijn door een groe
ten, horizontalen steen. -
kopf en Sdiratzmannele. Nadat hij in en
kele onzer loopgraven op den Lingekopf
gedrongen was, is de vijand overal voer
teruggeslagen. Bij Srhratzin.'uincle duur! d<*
strijd nog voort.
D u i t s c h 1 e b e r L e r i o h t.
Het Duitsche groole hoofdkwartier meld
de gisteren
Legergroep v o n Hindenburg Je
Kowno zijn nog 30 officieren en 3900 man
gevangen genomen. Onder den druk. door
den val van Kowno veroorzaakt, ontruim
den de Russen huu stellingen tegenovei
de linie Kalwaria-r-Suwalki. Wij zetten
hen na.
Verder zuidwaarts bevochten de Dm!
sche troepen den overgang over de Naren
ten Westen van Tykoein en namen 80 J
gevangenen.
liet leger van Gallwitz heeft in Ooste
lijke richting vorderingen gemaakt. Ten
Noorden van Bielsk is de spoorweg Bi.t
lystockBrest bereikt; 2000 gevangene,i
werden hier gemaakt.
Op het Noordwestelijk deel van de ves
tingwerken >'011 Nowo-Georgiewsk heblx',.
gisteren onze troepen den overgang over
de Wkra geforceerd en twee forten op hel
Noojrderfront bestorfnd, meer dan 1003
gevangenen en 125 kanonnen vielen ons
in handen. i
Legergroep van Leopold van
Beieren. De linken-leugel dreef den vij
and vechtend voor zich uit en bereikte
's avonds de streek ten Westen en ten
Zuidwesten van Mielczyc.
De rechtervleugel, aan de andere zijde
van de Boeg, over de Milnik doorbrekend,
wierp de «tegenstander ui,t zijn sterke stel
lingen ten Noorden van die linie en rukt
verder voort s
Lcgergroep-Von Mackensen. Ook
hier, tusschcn N ie rui row en Janow werden
de Boegovergangen geforceerd. Boven
Rrest-Litowsk drongen de Duitsche troop-,
hij Rokitno, ten zuidoosten van Janow,
in de voorste stellingen van de vesting.
Ten oosten van Wlodawa vervolgen onze
troepen den geslagen vijand.
Onder den druk yan onzen opmar-oh
ontruimden de Russen den ooste!ijken oever
van de Boeg ook beneden en Boven Win
dawa.
De vervolging duurt voort.
De toestand.
In de „Mngdeburgische Zeitung" schrijft
de gepensionneerdc luitenant-generaal baron
von Andennc over de militaire gevolgen
van den Val van Kowno:
Ton eerste komen de bolegoeriiigslroepi-n
eir bun zwaar geschut voor gebruik elders
vrij, en dat doel ligt in de buurt. Voort»
zullen de Duitschers de vesting verbouwen,
versterken en tot vast steunpunt maken
voor alle Duitsche lcgerafdeelingen, die
Koerland zijn binnengedrongen, de rivier
linie van de Windau en de Aa zijn ovei
getrokken en nu Riga ,en Dünabuig
(Dwinsk) bedreigen.
Voor een aanval uil het, veroverde Kowno
pertje speelt in hofwoningen, in een land,
waar het boerenbedrijf samengaat met
sclieepsreederij, en de werkzaamheid -san
groenteboer het werken in kopermijnen in
zich sluit; waar de Saraceen en de rood
harige Deen nog gangbare spooksels zijn,
om kinderen bang mee te maken; indien
men, al leeft men in het kleinste dorp,
dagelijks in aanraking komt met menschen
komende van en gaande naar do uiterste
hoeken van de wereld, zoo dat Johannis
burg en San Francisco, Pcnang en Quito
meer bekende namen voor ons zijn dan
Bristol en Birmingham, is- het meer dan
waarschijnlijk, dat men anders zal denken,
voeten en handeten, dan wanneer men ge
boortig is uit Wolverhampton of Ilaywards
Heath."
„Maar u is toch niet uit Cornwallis?"
zei mevrouw Eadv, die ongeduldig op het
einde van zijn redevoering gewacht had.
„Niet door geboorte," antwoordde hij
lachend.
„Neen, ik hen uit Oosl-Engelandmaat
ik Ihoop, dat u niet te uitsluitend is, om
een Cornwalliser door keuze te dulden."
„Waarom kwam u naar Cornwallis?"
vroeg Vivien.
„Ten eerste had ik veel plaats noodig,"
zei Stott losweg, „en dan vond ik de meeste
andere plaatsen te ouderwetscli."
Vivien begon wat boos te worden over
zijn aanmatigende manier van spreken, en
zijn laatste opmerking vond zij een ware
paradox.
„Maar ik heb altijd gehoord, dat het
volk hier twee honderd jaar ten achter
zal nu ook Wilna, het gewichtige kruis
punt van heir- en spoorwegen, vallen.
Daarmee is de deur geopend voor een ver
dere strategische combinatie. Men bedenke
slechts, dat do aanstaande wereldhistori
sche slag aan de Boeg zich naar alle
waarschijnlijkheid meer op den Oostelijken
dan op den Westelijken.oever zal afspelen.
Gelukt het spoedig ook Grodno ten val
te brengen, dan is de linie van Njemen
en Narew in Duitsch bezit, een wijkplaats
voor een mogclijken tegenslag.
Meer dan zes maanden heeft Ilinden-
hurgs leger om het bezit van de Russi
sche vestinglinies geworsteld. Thans zijn
die gewonnen door de doorzetting van
een groote strategische grondgedachte, de
omvatting door twee, aanvankelijk ver van
elkaar gescheiden, in felle gevechten ech
ter zich gestadig samensluitende vleugels.
Een verdere, nog gewichtiger voortzet
ting van die grondgedachte js te wachten.
Wanneer zij bergt wat wij wagen te hopen,
dan zal het ons ook op liet gebied der
diplomatic voor den wind gaan en zal de
onzekerheid van onze betrekkingen met de
zoogenaamd onzijdige landen voor een op
gewekt vertrouwen wijken.
De toestand van het Russische hoofd
leger ten Westen van BrestLitowsk wordt
gaandeweg wanhopig.
Oostenrijksch legerbericht.
Het officieete Oostenrijksche communiqué
van gistermiddag luidt: t
De zware artillerie der Italianen heeft
de beschieting \an onze vestingwerken, ook
gisteren en vannacht voortgezet.
Een aanval van twee vijandelijke batal
jons op onze voorste veldstellmgen op het
plateau van Folgaria is afgeslagen.
De gevechten in de Noordelijke sectoren
van het kustfronl nemen in hevigheid toe.
Pe aanvallen op Krn' mislukten gelijk
alle voorafgaande.
Gistermiddag en -avond hebben de Ra-
lianen tot zes maal toe tevergeefs aan
vallen gericht op het Zuidelijk deel van
't hniggehoofd van Tolmein. Ook 's nachts
is er verwoed gevochten. Het hruggeboofd
is nog altijd stevig in ons bezit. Minstens
600 lijken van Italianen liggen hier voor
onze loopgraven.
In het gebied van Górz het gewone ge
schutvuur.
Engolsch legerbericht.
Genei aal Hamilton rapporteerde gisteren
naar Londen:
De laatste operalies op Gallipoli heston
den in aanvallen teg-n de vijandelijke stel
lingen in het zuiden en het westen, waar
de Australiërs en N.-Zeelanders slaan, en
in oen nieuwe landing van aanzienlijk-a
•4rijUki-a"hi|lm in de Soevfahaai.
Uit verklaringen van gevangenen blijkt,
dal de Turken aanzienlijk versterkt waren
was," zei zij. „Dal is het ook," zei Stott
kalm, ,,en dat maakt dat hel ongeveer tien
jaar verder is dan hel algemeen. Als men
tracht hun opvattingen te verbeteren, zeg
gen zij: „Wij zijn gewoon zoo te doen,"
hierop kan men niet antwoorden en het
behoedt ze voor het noodlottig gebrek te
denken, dat zij op de hoogte van hun tijd
of vooruitstrevend zijn: Alleen wanneer men
niet redenen aankomt, neemt men een be
paald standpunt in, en dat noem ik ouder
wetscli."
Met 1 larpur's brief vcrsch in het hoo-f-d,
was -Vivien zeer nieuwsgierig om te we
ten, Wat Stott er toe gebracht had, het
boerenbedrijf Ier hand te nomen, en zij
was blij, toen hij voorstelde, na de thee
een jyainlolmg door de Rosemorran Vallei
te maken, waar hij zijn vruchten, bloemen
en groenten teelde. Juffrouw Ford bracht
de thee binnen, die zij met hen gebruikte.
In het begin was Vivien wat verlegen met
het gezelschap van een vrouw, die eigen
lijk een dienstbode was, al schaamde zij
zich Wat over dit gevoel. .Blijkbaar- strekte
Stott's afkoer van den titel „heereboer"
zich tot dien van „dame-huishoudster" uit,
want hoewel hij en juffrouw Ford op den
besten (voet samen waren, was er geen
sprake van gelijkheid.. Zij sprak hem aan
rnot „mijnheer", en sprak ook zoo van
hem. Zij nam evenwel deel aan hot ge
sprek, en scheen schrander en geestig. Biet
was duidelijk, dat zij 'dol veel van Hugo
"acid, maar mevrouwEady merkte op, dat
zij scherp toeluisterde als Stott over hem
sprak, alsof zij niet geheel in het ver
trouwen van haar meester deelde, waar
het den jongen betrof, en om een of andere
.jaden over hem tohjïe, Pit alles m,aak te,
om krachtige aanvallen op ons t doen en
dat onze aanval ongeveer 24 uur den hunne
vóór was. Dientengevolge was de stnj 1
zeer hevig en waren bij heide partijen de
verliezen zeer groot.
De ontscheping in de Socvlabaai was dooi
de vloot goed voorbereid en werd goed uit
gevoerd; maar, niettegenstaande de luik-n
hun grootste kracht ontwikkelden <te>
Australiërs en N.-Zeelanders, konden o,ui
troepen van Soevla geen aan me ik te ijk eind
vooruitkomen vóór dat de vijand er m
slaagde sterke reserven aan te (rekken,
waarmede hij onzen oprnarsch lot staan
bracht.
.In de laatste week werden do verouu'Je
stellingen overal versterkt.
Het moreel van de troepen is uitmun
tend.
De „Arabic".
De groote Engelsche paketboot „Arabic'
(groo-t 15.801 ton), van de White Star lijn
is op weg naar Amerika getorpedeerd.
DeArabic" vertrok Woensdagmiddag van
Liverpool naar New-York. Gistermorgen te
kwart over negenen is zij zonder Waarsehu
wing in den grond geboord. Naar verluidt,
waren er geen eers te-klas passagier» aan
boord, ongeveer 170 tweede en derde kla.
en een bemanning van 250 koppen. Onder
de passagiers was een aantal Amerikanen
(Volgens gisteravond te Londen ontvangen
berichten is de „Arabic" binnen 11 minuten
gezonken. Een sloep beeft de passagier
en bemanning van 11 booten overgenomen
en is nu onderweg naar Queenstown. liet
weder is mooi, de zee kalm. Officieel wordt
gemeld, dat 375 menschen zijn geredom
trent 48 is nog geen bericht.
Nog 6 andere schepen
getorpedeerd.
LONDEN, 19 Aug. De Engelsche sloom
schepen „Maggie" en „Serbino" (2205 loiri
zijn in den grond geboord; de bemannin
gen zijn gered.
LONDEN, 19 Aug. Ilet Engelsche sloom
schip „Dunsley" (4930 ton) Ls getorpedeerd.
LONDEN, 19 Aug. Lloyd's verneemt dat
het Noorsclic stoomschip „Magda" (1063
-ton) in den grond is geboord. De kapitein
en 15 der bemanning zijm gered.
LONDEN, 19 Aug. Hel s.s. „Grodno"
(1955 ton) van de Wilson-lijn, is gezon
ken. De bemanning is gered.
LONDEN, 19 Aug. Ilet s.s. „T-hornfield"
(449 ton) is gezonken; de bemanning i
gered. i 1
Dezitting vanden Duitse li en
R ij k s d a g.
Bij de opening van de zitting van dm
Duitschen Rijksdag heeft de rijkskanselier
na een korte toespraak van don voorzitter,
gisteren oen lange redevoering gehouden,
waarin hij op het succes vair de
wapens der centralen in het jaar, dat
achter ons ligt, wees, zoodat Duitech-
larnl en zijn bondgenooten fier en zonder
vrees de toekomst kunnen tegemoet zien.
dat njevrouw Eady met groote belangstel
ling do kennismaking met J.Iugo Stolt tege
moet zag. i i
Rel was te merken, dat Stott's belangstel
ling in eten, die Vivien zoo afgestooten
had, niet enkel in theorie bestond. Goed
brood en goede boter kon men in Pc nol
ver verwachten, maar daarenboven waren
hier allerlei kleine lekkernijen smake
lijke sandwiches en conserven, die wel een
Chineesch product schenen. Uit een ge
zegde van juffrouw Ford begrepen de
Eady's,- dat Stott liet zelf gemaakt had,
en eindelijk bekende hij, dat hij Irezig was
een kookboek te schrijven, dat alles in de
schaduw zou stellen, wat van dien aard
bestond. - i
„Als een groote gunst,"- zeide hij tot
mevrouw Eady, „zal ik u mijn distillecr-
kamer laten zien. Maar zorg, als het u
belieft, dat 5k mijn reputatie niet v-ilic-s,
waarvan ik zoo veel gemak heb, 3k 1110.4
patentbelasting betalen, pn, daar volgens
do oude leer distüleeron meestal samen
gaat met tooverij en zwarte kunst, Leeft
het volk hier een vreesachtig ontzag voor
me. Zij kunnen niet hegrijpen, waarom ik
niet met den dokter samenwerk oen
diepzinniger critiek dan zij zelf weten.
jHij bracht ze naar een lange kamer in
het achterhuis, met steenen vloer, die Vi
vien deed denken aan een vereeruging van
een buffet in een herberg en een drug is l-
winkeï. iHet rook er naar lavendel, roze
marijn pn van alles door elkaar*. Ér wa
ren manden vol gedroogde kruiden en
groote glazen flesschcn met ingelegde
vruchten, en de planken stonden vol fles-
schen van allerlei vorm, gevuld met ver
schillend gekleurde vloeistoffen amber,
roze, gropn pn violet .Op een leien plaat
Daarna vervolgde hij:
„Te midden van de oorlozswrsehrikkin-
gen gedenken wij dankbaar de kiuchtiadige
in'nsohenliefJe, welke d<r yiabunga neu-
iiale staten betoonden bij den t -rugkeer
van burgers uit liet vijandelijke bustentend
en bij de uitwisseling van krijgsgevanaHion.
'Bijval). Nederland wijdde reeds ten
tweeden male don uit Engeland terug
keerenden zwaargewonden offer- en hulp
vaardig de nood 1 ge zorg. sRijval.j
Ik breng dat volk den innig<»n dank ran
de Duitsche natie. fBïjvalJ Ik voeg
daarbij een woorel van bijzondereu dank
voor den Pan» ^bijval), dit- liet denkbeeld
van de uitwisseling ran govungemni en zoo
vele werken an men-clieiihefdw gedurende
den oorlog heeft bevorderd en zich /oo
verdienstelijk heeft gemaakt bij rerw v.eit-
Iijking ervan. 1
„Onze tegenstander» laden een gewekiice
bloedschuld op zich. doord.il/ij hun \|fken
over den wcrkelijken toestand tiachten te
misleiden. (Instemming,). Voorzomer- puj
bun nederlagen niet loochenen, gebruiken
zij onze urerwinningen om nieuwen 1 i-ter
tegen ons op 1e stapelen. \Yij /ouden 111
hel eerste oorlogsjaar menvonu -n helden,
omdat wij dezen oorlog sinds lang boosaar
dig hadden voorbereid tgelachl, lei wijl zij
m onschuldige leifde voor den vn de her
nieuwde vroolijkheidj niet geie-d voor den
strijd waren. Gij herinnert de ornlogs-
zuchlige artikelen, welke de Kire-d-whe
minister ran 001 log in hel voorjaar van
1914 het publiceeren, waarin hulde weid.
gebracht aan de volkommi g»r<\dlnud van
het IUissisi lie leger (levendige- instemming,);
gij herinnert u do herhaalde uitlutendq
taal van Frankrijk in de laatst» jaren
(instemming); gij weet. dat Frankrijk, zoo
dikwijls hrt Rusland's beboette aan geld.
bevredigde, bedong, dat steeds bel grootste
gedeelte van de leeiiing voor dl* ooriogs-
uitrusting zou worden gebruikt Sir Edwaid
Grey zeide op 3 Aug. in liet Engelsche
parlement: „Wij. met on ze machtige vloot,
zulten, wanneer wij aan den oorlog deel
nemen, slechts- weinig inivr doen dan wan
neer wij or buiten blijken."
De Rijkskanselier wees daarna in ver
band met Engeland's \erzekeiingen de be
schermer der kleine naties te zijn op
de inlijving der Boerenrepublieken, de in
lijving van Egypte, en de Engelsche 111a-
nupulaties in Porziè. „Wie zoo zei do
hij aan zulke politiek doet, heeft niet
liet recht 0111 een land, dat 4-1 uur den
Europeeschen vrede verzekerde; .1. ter
wijl bijna alle andere mogendheden ooilog
voerden en landen veroverden, slechts oor
vreedzame ontwikkeling leefde, oork.gs.
zuchtigheid en luudlionger te verwijten;
dat is huichelarij. (Stormachtige instem
ming Een onwraakbaar getuigenis voor
d» bedoelingen van de Engelsche politiek,
voor het ontstaan van den oorlog, behelzen
de rapporten van de Belgische gezanten.
Waarom worden deze bescheiden zooveel
mogelijk in Londen, Parijs en Petersburg
doodgezwegen? I11 de landen van de En
tente moge men nota nemen van hetgeen
ik in het bijzonder over de onderhandelin
gen van den Engelschen militairen attaché
onder het raam stond het grillig gevorm
de glazen retort van een di-stiJJeennacliinfi
en andere vreemde zaken.
„Hier breng ik de regenachtige middagen
door met proeven doen," zei Stott, nadat
hij Let drétiileeren en fütreeren had uitge
legd. Er zijn veel slechter manieren om
tijd te verknoeien. Bijv. in plaats vim te
Dachten het wezen der elnto te verwerken
in ic-en slecht sonnet of middelmatig schil
derij, kook en verdicht ik, los ik op en
filtreer en zie! hier is het ding, waar
het op aan komt, in een klein fteschje."
.1 lij hield een Deschje mol karmozijnrood.»
vloeistof an de hoogte.
„Ik denk, dat er een kwart bunder blad -
en [bloesem, en zes maanden veranderlijk;
weer, om niet te spreken van weken van
mcnselifelijk zwoegen, in mijn band is. Hier
is stof voor druomr-n voor een half dozijn
dichters en de grond van alles is aarde
- aarde- en zonlicht."
Mevrouw* Eady zei, dat zij als oen zui
nige huisvrouw*, de poëzy op flesschcn voor
Vivien zou overlaten, en zij vroeg naar do
beste manier om bessenjenever te maken.
Stolt verleide het haai-, en voegde er hij:
„Er zijn een menigte dranken, die men zon
der bijzondere hulpmiddelen kan maken. Ik
weet niet, of u het gewone vooroordeel te
gen Engelsche wijnen en likeuren deelt.
Meestal is het wel verdiend, en eigen ge
maakte nabootsingen ,van vreemde likeu
ren-zijn jn den regel akelige kost. Maar
per slot van rekening geloof ik, dat zelfs
Benedictijner monniken hun recepten niet
rechtstreeks .van den hemel kregen."
1 - (Wordt vervolgd