STADSNIEUWS.
punt 20
ig
Rechtzaken.
Kerk en School.
Christ. Geref. Kerk.
Landbonw cn Teeteelt.
Uit de Pers.
Gemengd Nieuws.
„Knmbangan", die onmiddellijk koers zette
naar Amsterdam.
Ik heb hier zooeven een van de geredden
een Nederlandsch officier van gezondheid,
met zijn vrouw en twee kinderen gespro
ken Hij vertelde mij het volgende: „Wij had-
<l"ii een prachtige reis gehad.
Vanmorgen om tien uur toen de loods
juist de „Emma'' verlaten had, werd plot
seling een hevige ontploffing gehoond.
liet stoomschip trilde en bloef -til lig
gen Het was aan de boeg getrofteL
Oiuniddellijk begon men de 'a: xgiers
in de reddingbooten te brengen, tenvij!
ook de „Batavier IV" passagiers om boord
nam. Onzie reddingboot, zeide de Neder
lander, werd "met elf passagiers en een
aantal leden van de bemanning opgepikt
Wij werden good behandeld. De gezagvoer
<l r gaf ons de keus naar Harwich of weet
terug te worden gebracht Wij verkozen
naar Harwich te gaan en vertrokken van
daar onmiddellijk naar Londen, waar do
XoJerlandsohe vice-consul ons per trein
naar Tilbury zoneL
.Morgenochtend steken wij naar Vlissingen
over." 1
Mijn zegsman vertelde, dat er pogingen
werden gedaan om ile „Koningin Emma"
met eigen kracht naar de dichtsbijzrjnde
haven te laten stoamen en dat de „Bataviei
IV" traditie haar op sleeptouw te nemen,
maar er braken twee kabels en de „Konin
gm Emma" begon aan den boeg te zinken
De schroef stak boven water uit en ei
kon niet meer met bet schip gemahoeu-
vieerd worden. De kapitein heeft het schip
geen oogsnblik verlaten en de bemanning
van 150 koppen is aan boord teruggekeerd
Alle passagiers hebben bun bagage op hel
scliip achtergelaten.
Men heeft mij verzekerd, datl er geen
paniek heeft geheerscht Alleen waren en
kete dames wat angstig. De redding ging
prachtig in haar werk en alle passagiers
zijn de „Batavier IV," grooten dank ver
schuldigd. f
OVERSCHIE, 22 Sept In een der zalen
van „De Vergulde 'Koetswagen", alhier,
had hedenvoormiddag door den hier ge
vestigden notaris D. v. d. Berg de -veiling
plaats van een woonhuis met koestal, hooi
zolder, erve en open grond, pLatselijk go
merkt Kleinpolderkade no. 130 en 131,
ter grootte van 1 Are 55 c.A„ in -veiling
f 800; perceel II 'drie koestallen, schuur en
erve, 'plaatselijk gemerkt Kleinpolderkade
139, 140 en 141, ter grootte van -4 Are
5 'c.A ia veiling f 500.
De 'afslag zal plaats hebben in hovenge
noemd lokaal op Woensdag 29 September
a.s'des vooimïddags te elf ,uur.
Met Xo. 221 van de Stct. werden ver
zonden afdrukken van de akte betreffen le
de Coöperatieve Vereeniging Schiedamsche
Spoelingvereeniging te Schiedam.
6emeeuteraad*8tukken.
Kleine-Midden stands crediet
in verband oorlogscrisis.
Van de Regeeringscommissie in zake het
Middenstandscrediet, ontvingen wij een voor
de leden van Uwen Raad ter inzage gelegd
schrijven betreffende middelen om den klei
nen Middenstander ,die ten gevolge van de
oorlogscrisis, in moeilijkheden geraakte, of
wiens zaak daardoor te niet ging, het be
komen van een klein crediet om zich te
kunnen staande houden of oprichten te
vergemakkelijken.
Uit dat schrijven en de daarbij gevoegde
Hoofdpunten van een plan van nationale
organisatie,^blijkt, dat de Staat bereid is
het verkrijgen van dergelijke credieten zeer
te vergemakkelijken en een belangrijk deel
van het risico op zich te nemen.
Uit die hoofdpunten teekenen wij het
volgende aan.
Aan bet hoofd der organisatie staat de
Algcmeene Commissie, waarvan II. M. de
Koningin het eere voorzitterschap heeft
aanvaard, waarvan de Ministers van Fi
nanciën en Oorlog resp, le en 2e voor
zitter zijn en 's Rijks Thesaurier-Generaal
ondervoorzitter, terwijl zij voorts bestaat
in de eerste plaats uit vertegerfwoordigeia
van de centrale instellingen op het ge
bied van landbouwcrediet en van crediet
voor den kandeldrijvenden middenstand en
de niet in centrale banken of instellingen
vereenigde hulp- of voorschotbanken vooi
den kleinen middenstand en verder uit ver
tegenwoordigers van den meest breeden
kring van instellingen in den lande, wier
medewerking geacht kan worden ook maar
eenigszins aan de zaak ten goede te kun
nen komen punt 6
In het bizonder zijn daaruit te noemen
het Koninklijk Nationaal Steuncomité en
de Nationale Vereeniging tot steun aan Mi
liciens, waarmede de organisatie voort
durend voeling houdt punt 28 en 9
en 14
liet dagei.jksch beheer leiust bij de Com
missie van Uitvoering, bestaande uit 7
leden, behalve de door den Minister van
Financiën benoemden voorzitter, gekozen
door de Algemeene Commissie punt 7
Do organisatie heeft ten doel diegenen
onder de kleine ondernemers, wier zaak
veriaopen of achteruit gegaan is ten ge
volge van vervulling vau dienstplicht van
het hoofd van de zaak ,of van de drij
vende kracht in de zaak (men denke bijv.
aan weduwen, die een zaakje drijven met
een zoon of een broeder) of die duidelijk
kunnen aanwijzen, dat hun achteruitgang
op rekening komt van den oorlogstoe
stand, te helpen aari kleine credieten voor
het op het oude peil terugbrengen van
hun zaak of wel voor het nieuw begin
nen van een andere kleine zaak
punt 2
Voorop staat, dat slechts crediet wordt
verleend, als op goede gronden is aan te
nemen, dat in verband met de persoon
lijke eigenschappen en relaties van den
credietbehoeftige en met de omstandig
heden, waaronder de zaak na het einde
van den oorlogstoestand zal moeten wor
den gedreven, de voort te zetten of nieuw
op te richten zaak redelijke kansen van
levensvalbaai heul heeft punt 3
De credieten worden verleend door een
plaatselijke hank, die icchtstiecks of door
tusschenkomst van een centrale aan de
organisatie heeft deelgenomen punten
11, 14 en 16
In onze Gemeente zijn toegetreden
de Schiedamsche Middenstands-Crediet-
bank (Boterstraat 70), en
de Coöperatieve Centrale Middenstands-
Credietbank (de Hanzebank).
De credietverleening. die eerst na gron
dig onderzoek plaats heeft, geschiedt door
de plaatselijke bank, onder goedkeuring van
de Commissie van uitvoering en den Alge-
meenen Thesaurier-Generaal.
Wenscht de plaatselijke bank niet in te
gaan op een aanvrage, die volgens de Re
geeringscommissie van Uitvoering wel voor
gunstige beschikking in de termen valt,
dan tracht de Regeeringscommissie met de
hulp van het Koninklijk Nationaal Steun
comité of de Nationale Vereeniging tot
steun - aan Miliciens, op andere wijze in
de behoeften te.voorzien punt 14
Het maximum-crediet is f 1000.Het
kan in bizondere gevallen met toestem
ming van den Minister van Financiën
op een hooger bedrag worden gesteld
punt 15
De credieten worden verleend voor hoog
stens 2 jaar. Wanneer dit dan nog noodig
zou zijn. kunnen zij evenwel verlengd of
vernieuwd worden punt 15
Door de Credictgevende Bank kan het
geld op promesse bij de Nederlandsche
Bank worden verkregen tegen haar wis
seldisconto punt 23
De rente door de Credietgevende Bank
te berekenen wordt voor ieder geval door de
Commissie van Uitvoering bepaald. Voor ge-
mobiliseerden en voormalig gemobiliseer-
den bedraagt zij niet meer dan Vz °'o bo
ven dat wisselconto punt 17 Geen
afsluitprovisie wordt berekend punt
17
De Staat neemt een deel van het risoco
op'zich. Het percentage daarvan neemt af
naarmate het verlies grooter is.
Blijft het verlies beperkt tot 10 °/o, dan
wordt dit geheel door den Staat gedragen.
Verder is de regeling als volgt:
percentage van het geleende de Staat draagt
dat niet wordt terugbetaaldvan dat verlies
hoven 10 °/o tot 20 °/o 95 °/o
20 '30 90
30 40 85
40 50 80
50 60 75
CO 70 70
70 80 65
80 90 60
90 55 i
Punt 27 zegt, dat de organisatie in wer
king treedt na de geheel of gedeeltelijke
demobilisatie van de onder de wapenen
zijnde militie- en landweerplichtigen, doch
voegt daaraantoe dat in gevallen, waarin
het crediet te laat zou, komen, indien het
tot zoolang werd uitgesteld, reeds vroe
ger credieten kunnen worden" verleend.
De Mimster van Financiën heeft te ken
nen gegeven, dat aan deze laatste bepaling
ruime toepassing zal worden gegeven en
van bet verleenen van credieten vóór de
demobilisatie geen uitzondering zal wor
den gemaakt, doch deze zujlen worden
gegeven naar gelang aanvragen inkomen en
uitstel niet wenscheiijk schijnt.
De reden waarom, de Commissie zich
nu tot de Gemeenten wendt, is, dat or
zich verschillende .gevallen voordoen, dat
Middenstanders, wier ongunstige omstandig
heden louter door de tegenwoordige oor
logscrisis in het leven werden geroepen
en die in alle opzichten verdienen staan
de gehouden te worden, zouden moeten
worden afgewezen, omdat zij1 voor het niet
van Staatswege gegarandeerde deel van
het voorschot geen zekerheid 'kunnen ge
ven.
Zij wekt daarom op, om op het voet
spoor van andere Gemeenten een deel van
het risico op zich te nemen.
De gemeente Leiden besloot reeds
van dat risico voor haar rekening te he
men, een voorbeeld, dat reeds door ver
schillende anderen werd gevolgd.
Wij1 meenen, dat het alleszins op den
weg der Gemeente ligt in dezen haar me
dewerking te verleenen, terwijl wij van
oordeel zijn, dat de wijze, waarop de ge
meente Leiden dat doet, aannemelijk is.
Volgens haar regeling blijft een gedeelte
van het risico voor de Bank, wat o. i.
als eerste beginsel moet worden aangeno
men, opdat de Bank, die de credieten
verleent, een werkelijke-verantwoordelijk
heid drage.
Wij' merken nog op, dat de gemeente
Leiden een Commissie van ingezetenen,
heeft ingesteld, die over de aanvragen wordt
gehoord. r
Uit den aard der zaak zal de Gemeen
telijke steun slechts kunnen ten goede ko
men aan hier wonende kleine middenstan
ders, wier zaken hier gedreven worden.
Op grond van het bovenstaande stellen
wij u voor ons te machtigen:
le. voor de Gemeente tot de van Regee-
ringswege in het leven geroepen organi
satie tot vergemakkelijking der voldoening
aan fle eredietbehoefte van den kleinen
Middenstander als gevolg van de oorlogs
crisis, mede te werken in dien zin, dat
dé Gemeente voor haar rekening neemt
van hek niet door den -Staat gedekte risico
van de aan te Schiedam wonende kleine
Middenstanders, wier zaken aldaar worden
gedreven, verleende, credieten
2e. desgewenscht oen Commissie te be-'
noemen die op de crediet-aanvragen zal
worden gehoord.
De verdeeling van-hot risico zal dan zijn
als volgt:
■2 *4» - s S 8 5 s
45JC-.
.3 *3 Cq't!. cc CO O sa O co
60 o nriHHH
es "O -
es
O
S g
=5 B
C3 Cl
e 4->
CS cs
Oi
«2
5
£2 i—1 t—t Oi CNI
O- -
05
5 ift C
3 00 C
itOOtfiC
)OI>COC
_OOOOOQO
"3 S
t*60
Jjg -g s a s S 5
a
Ui
V O O
-i_j -4-»
<u
o '5
o w
Ui
o es
ÉVO
I 5 8 5 5 G S S
Flora Bioscoop.
De Directie der F1 ora-Bioscoopdie in
den laatsten tijd herhaaldelijk getoond heeft
met hoeveel zorg zij de films kiest en haar
programma's samenstelt, heeft op het mor
gen voor de eerste "maal te vertoonen pro
gramma geplaatst als hoofdnummer het
zoo boeiende* werk van Alexander Dumas
..Koningin Margot". In 6 bedrijven is hgt
daaruit getrokken drama verdeeld en zal
zeker groote belangstelling vinden.
Het programnia bevat voorts eenige klei
nere films op verschillend gebied.
Vóór de pauze treedt op de heer .Frank
Steffan, komisch imitateur.
Excursie.
Men verzoekt ons plaatsing voor het vol
gende: I
Een 20 tal danies pn heeren, leden van
de Afd. Delft van eten Ned. R. K. Bond van
Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden,
heeft een bezoek gebracht aan de Bier
brouwerij „De Griffioen" te Schiedam, hier
toe in de gelemenheid gesteld door de Di
rectie dezer Brouwerij, .die tevens tegen
woordig de Brouwerij de P. exploiteert.
Aan den ingang der Brouwerij werd het
gezelschap ontvangen door den onder-di
recteur der Brouwerijen, den heer F. W.
D'oehring, die daarop rijn gasten, ruim 2
uur lang, door de verschillende lokalen van
de groote, ruime en frissdhe fabriek rond
leidde. 1 1 i
Hierna werd het geheele gezelschap door
den onderdirecteur uitgenoodigd, in het
kantoor der,Firma te komen, waar deze zijn
toelichting besloot met te herinneren aan
hetgeen we gezien hadden en wat gedaan
wordt om de aflevering van het artikel zoo
goed mogelijk te doen zijn, er op wijzende,
dat door verkeerde behandeling, dikwijls
veel van het smajketijk© van het Bier ver
loren gaat, wdarna juj het gezelschap een
brochure van rijn hand, uitreikte, waarin
een en ander betreffende het bier en zijn
behandeling nader weid ^uiteengezet.
De voorzatter der Afd. Delft, de heer B.
J. P. v. d. Biggelen, dankte den heer Dtoeli-
ring voor hetgeen hij, ons door rijn keuri
ge inlichtingen heeft laten genieten.
Hierna werden alle, door den langen
tocht door de gebouwen, droge kelen, op
gulle en gastvrije .wijzie met het artikel der
Brouwerij gelaaid. i
Allen lieten ncli het heerlijke brouwsel
uitstekend smaken, terwijl de dames op
koffie 'inet gebak Jverden onthaald, waarna
het gezelschap, dankbaar .en Voldaan over
het genotene, weder huiswaarts keerden.
Gistermorgen gaf een vrouw, die-door
een andere vrouw verzocht werd een haar
bekenden man voorloopig een dubbeltje te
verschieten, aan dien man haar ocnig geld
stuk een rijksdaalder dat zij had,
om jlaarvan een dubbeltje af te houden ea
haar de rest terug te brengen. De unan is
met den rijksdaalder weggegaan en moet
nog terugkomen.
In het vooronder van de stoomboot „Cor.
nelis", kapt. A. v. Vliet, 'iiggende in ide
Voorhaven, is vannacht ingebroken. Door
verbreking van een kast is een bedrag wan
f36 ontvreemd.
6em. Zweminrichtingen.
De temperatuur van het water was heden
morgen 58 en hedenmiddag 62 graden
Fahrenheit.
AGENDA.
Heden tot en met Dinsdag. Flora Bioscoop,
alhier, 8 uur, Attractieprograra-
ma met variéténummers.
Heden en volgende dagen. Casino, 8 uur.
Cabaret-programma.
Heden en volgende dagen: Circus Schouw
burg, 8 u. Gezelschap-Spree. Roze
Kate. -
23 Sept. Groote .Schouwburg, 8 uur. Rot-
tordamsch Tooneelgezt Hamlet.
23 Sept. Tivoli Schouwburg, 8 uur. Rot-
terdamsch Toon. Gek ^erkade en
v. Eysdenj, Potaseh pn Perlemoer.
24 en 26 Sept. Groote Schouwburg, 8 uur.
De zoon uit Amerika. 1
24 Sept Tivoli Schouwburg, 8 uur. Die
Haghe Spelers. Amoureuse.
25 Sept.-Lokaal K- Kerkstraat 3, 8 uur.
1 N. C. G. f}. Vu Gezellige samen-
1 komst.
25 en 26 Sept. Tivoli Schouwburg, 8 uur.
Die Haghe Spelers. In rok. i
26 Sept. Tivoli Schouwburg 2% uur. 2e
Tivoli-Mdtinée. Bach Concert.
27 Sept. Groote Schouwburg, 8 u. (Louis
de Vries). De Familie Lehmann.
27 Sept. Tivoli Schouwburg, 8 uur. Kon.
Vereen. Ned. Toon.. Hooge Politiek.
Rotterdamsche Rechtbank.
De rechtbank heeft gisteren o. a. veroor.
dèeld
A. J. de V., 43 j., distillateursknecht,
te Schiedam, wegens diefstal van een hoe
veelheid klare jenever en een hoe veel
heid citroenjenever, tot f5 boete, subs. 5
dagen hechtenis.
L. Th. v. d. L'., 28 j„ izonder berofp,
aldaar, recidivist, wegens diefstal bij her
haling, van een rijwiel, te Schiedam, tot
zes maanden gevangenisstraf.
Vernietigd werd een vonnis van het kan
tongerecht te Schiedam, d.d. 30 Juni. waar
bij de 58-jarige veehouder M. K. te lOver-
.-.chie, was vrijgesproken van het hem ten
laste gelegde, het niet aangeven van een
besmettelijke veeziekte in zijn stal. Opnieuw
rechtdoende, veroordeelde do rechtbank
bekl. tot f10 boete, subs. 10 dagen iheoh
tenis.
Vernietigd werd een vonnis van het kan
tongerecht te Schiedam, d.d 30 Juni, waar.
bij de 24-jarige koopman I. J. v. .G„ al
daar, ter zake van overtreding van. de
Hinderwet, was veroordeeld. Opnieuw recht
doende, veroordeelde de rechtbank bekl.
tot f 10 boete, subs. 10; dagen hechtenis
(„N. R. C.t"j
Ne». Hebt, Kerk.
Beroepen te Tholen (tweede predi
kantsplaats.) ds. J. G. Dekking -te MonU
foort; te Rottum (Gr.j de heer II. W.
Bloemhoff, cand. te Noordbreek (Gr J
te Arnemuiden de hoer I. Kievit, cand. t-
Oud-V ossemeer.
Aangenomen het beroep te Herwen
en Aerdt ds. H. Sterringa te Lobith.
Geret. Kieken.
Beroepen te Serooskerke (Walcheren;
dr. C. N. Impeta te Avereest; te Gen-
deren ds. B J. Lumbers te Loppersum.
Beroepen te Lisse ds. J. Vermeide te
Enschedé.
Mond- en klauwzeer.
Sedert de vorige opgave d.d. 15 Septem
ber j.l. werden gevallen van mond- en
klauwzeer geconstateerd: in Zuid-Hoiland,
1 geval te Schipluiden; in Gelderland 1
geval te Aalten; in Zeeland, 1 geval te
Oost- en West-Souburg: in Limburg 3 ge
vallen te Wattem; 2 gevallen in elk der
gemeente Vaals, Noorbeek, Neer en Wij'.re
en 1 geval in elk der gemeenten Kadier
en Heer, en Slenaken. i
De .maatregelen werden opgeheven in
de gemeenten Nootdorp, Sluis) Driewegen
en Serooskerke.
De Troonrede.
De „Tijd" (R.-Kj findt, dat de aankondi
ging van bet eigenlijke „werkprogram" den
mdruk maakt van een bijwagen aan een
goederentrein. Het blad meent, dat die bij
wagen aan een station misschien wel zal
worden uitgeschakeld.
„Wat de thans niet zonder berekening
op eenig décor aangekpndigde voorstellen
tot Grondwetsherziening en tot herziening
van sociale verzekeringswetten betreft,
schijnt eenige zekerheid van slagen al heel
problematisch.
Aan liet „Centrum" (R-Kj "doet het op
timisme van de rede weldadig aan en het
geeft een zekere geruststelling,
„dat de Regeering het oogenblik gekomen
acht, om de aandacht te vragen voor onder
werpen van binnenlandsche politiek, die in
geenerlei verband staan met den oorlog. De
reeds voorheen aangekondigde grondwets
herziening komt eerlang aan de orde en dit
wijst op een terugkeer tot de normade ver
houdingen in ons politiek leven met zijn
wrijving van .gedachten, strijd en tegenstel
lingen. Aan den zoogjenaamden „godsvrede"
werd trouwens in liet afgeloopen jaar niet
altijd even streng de Eand gehouden."
Wat de „Maasbode" (R.-K.) het méést
interesseert
j.is de zeer besliste houding) welke
de Regeering van nu aan ten opricht©
van het politiek bestand aanneemt.
Zij zegt den „godsvrede" vaarwel.
„Ten minste zal men, indien het poli
tiek regiem dan weer moet aanvangen, er
voor te waken hebben niet meer onder
den ban te geraken van dat allesbeheer-
schend argument uit het regiem van de vo
rige zitting: vermijding van Ministercrisis
tout prix.
Het is wanneer nu eenmaal het bestand
ten einde is, niets buitengewoons, dat Mi
nister 'Treuh met zijn sociale ontwerpen
voor het voetlicht treedt, evenmin als het
bijzonder mag geacht worden, dat zijn mi
nisterieel leven daarbij niet buiten gevaar
zal zijn."
jHet „Nieuws van den Dag" schrjjft:
Zeker is de „bijzondere waardeering" op
recht gemeend, waarmede de Koningin hen
gedenkt, die door den zwaren dienst in
's lands belang zich niet alleen onafgebro
ken inspanning (en ook ciniielooze verve
ling) moeten getroosten, maar somtijds zelfs
hun maatschappelijken ondergang tegemoet
zien. Wij hopen en vertrouwen, dat de Re
geering, nu deze toestand zich onafzienbaar
verfengt, het moeilijke" vraagstuk onder de
oogen zal zien, op welke manier ten deze
zooveel als maar eenigszins mogelijk is,
verlichting kan worden aangebracht, met
behoud der beveiliging van het Rijk."
De'„Telegraaf" schijft:
„Wat het sterkste treft in. het Koninklijk
ken, is het ontbreken van elke toespeling
op pogingen door onze Regeering in het
werk te stellen ten einde het tot stand ko
men van den vrede te verzekeren."
te 1
Jlet Handelsblad" plaatst, vergelijkender
wijs eenige zinsnede uit de Troonrede van
't vorig jaar naast deze, om te doen zien,
hoe andere toon toen gehoord werd
„Een blijde mare ivoor Amsterdam" noemt
dit blad de aangekondigde herziening van
de finar.cieele verhouding tusschen rijk en
gemeenten.
De Troonrede belooft dus veel van dit
jaar. Niet in aantal wetten d<jü lange lijst
beloften van vredesjaren kent deze Troon
rede niet. Maar wat beloofd wordt, is zoo
uiterst belangrijk. En, behalve dan de grond
wetsherziening en de verdedigingswetten,
raakt het alles één minister, den minister
van Financiën. Neen, toch nietuwij ver
gissen onsde verzekeringswetten zullen
niet hoven de handteekening van min.-.er
Treuh verschijnen.
De waanzinnige bemanning.
De gezagvoerder van de „Professor
Buys", het schip, waarmede b leden van
de waanzinnige bemanning van de Noord
zee" te IJmuiden werden aangebracht, deel
de mede, dat Maandagajvoudj 9 ujujr 5 leden
van de bemanning van de „Noordzee", A.
FLieland, L. Vlieland, J. P„ Van der Plas,
T. Heemskerk en J. Kuyt, door de Engelsche
politie aan boord van de „Prof. Buys"
werden gebracht. Hij had den Nederland
sche n consul gevraagd een ziekenoppasser
tijdens de reis mede te krijgen, doch dit
werd hem niet toegestaan. Wpl kreeg de
kapitein vijf stel boeien mede om bij even
tueel verzet te kunnen gebruiken. Eenige
agenten van politie bewaakten de bemank
ning zoolang het schip nog aan wal lag,
om te voorkomen, dat oen van de mannen
het schip zou verlaten. Des morgens om 6
uur verliet de „Prof. Buys'" Hull. De be
manning van de „Noordzee" kreeg toestemf
ming zich vrij op bet schip te bewegen. Al
spoedig knoopte A. .Vlieland een gesprek
aan met den gezagvoerder, wiën hij mede
deelde, dat hij Christus was en dat hij, op
de „Noordzee" varende, des nachts plotse
ling wakker werd en toen met God gespro
ken had, die hem opdracht gegeven had het
schip van duivels te zuiveren. Onmiddel
lijk is hij dan ook daarmede aangevangen.
Inmiddels waren L. .Vlieland en Van der
Plas wakker geworden, die mededeelden,
dat zij dienzelfden nacht een roode ster
gezien hadden en nu een ingeving hadden
om Christus' Mj te staan bij het verrichten
van zijn Goddelijk werk. De overige leden
van de bemanning waren nog ter raste,
toen zeilen, masten en touwwerk reeds ver
nield en over boord waren geworpen. Deze
drie mannen zijn groote, zwaar gebouwde
zeelieden en hadden blijkbaar door hun
kracht veel invloed op de andere personen.
Olmj 8 uur des morgens bleek de geheele bej-
manning op drie na onder invloed van de
drie aanvoerders te zijn gekomen. Allen
togen nu aan het werk om het schip te zui
veren, zoodat na korten tijd niets anders
overbleef, dan 85 ton haring, dat als voed
sel dienen moest. De leden der bemanning
hadden allen slechts oude kleeren aan en
liepen op klompen. In drie leden van de ba
manning had de duivel zijn woonplaats ge
kozen, dus moesten ook deze drie onscha
delijk worden gemaakt. Eerst moesten zij
bij wijze van straf op commando dansen
en dan weder stokstijf blijven staan. Den
daarop volgenden nacht werd een hunner
net hoofd afgeslagen en vervolgens het lijk
geworpen. De twee anderen werden over
dag met messen toegetakeld en de buiken
onder het zingen van Psalmen over boord
opengesneden, opdat men zekerheid zou
hebben, dat de duivels niet meer daar bin
nen zaten. Toen ook deze tijken in zee ge
worpen waren, nam het tiental nlaalsom
een tafel beneden in het schip en werden
gebeden aangeheven.
Een Noorsch stoomschip pikte toen de
„Noordzee" op, die hulpeloos rondzwalkte."4
De bemanning werd aan boord overgeno
men hetgeen zonder verzet geschiedde. Aan
boord van de „Prof. Buys"- vroeg A. Vlie
land den kapitein of deze een Bijhei bezat,
daar hij bidden moest, doch aangezien deze
niet aanwezig was, had hij gebeden uitge
sproken, welke hij uit het hoofd kende.
Voor het eten knielden zij allen en zon
gen in koor een Psalm, den Heer danb
kende voor zijn ingeving. Toen de zon fel
scheen, liep Vlieland naar het dek en bleef
met de oogen wijd open naar de zon kijken,
zeggende: „Ede kracht heeft God mij gege
ven". Herhaaldelijk zeide Vlieland, dat hoe
dichter hifi bij de Nederlandsche kust kwam,
hoe angstiger het hem om het hart werd;
/zoo zijn de mensehen nu eenmaal", voegde
hij daaraan toe. Van der Plas zeide eenige
malen dat men Hen voor moordenaars zou
houden en dat er tien jaar op zat, doch dat
zijn geweten zuiver was en hij geen schuld
droeg.
Men' meldt ons uit Den Haag:
Acht der opvarenden van den Katwijker
logger „Noordzee", "waarop het bekende
drama afspeelde en die uit Engeland naar.
hier zijn overgebracht, zijn heden in het
Huis van Bewaring alhier opgesloten en
hebben een verhoor ondergaan, van den
rech ter-commissaris.
Ontvluchte krijgsgevangene.
Gisteren is te Zutphen ©en uit Dkiitsdh®
woord, heden door Hare Majesteit gespro- krij'gsgévangensdhap ontvluchte Russisch©
