68"* Jaargang
Zaterdag 2 s October 1915
Wo 14969
Derde Blad
"^T
ST dft«*15^* met ^ndering van Zon-en FeesHagen.
per jïfl^.65 Schiedam en VlaaTdingen fl. 1.25, fcS
Prijs per week: Voor Schiedam enVlaardingen 10 cent
Afzonderlijke nummers cent
Abonnementen, worden dagelijks a-angenomen.
AdvertentiM voor het eerstvolgend nummer moeten des middags vóór oen
nur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
Prfs der A dvertentiën: Van 1—6 regels fl. 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 80 cent per regel. Groote letters naar de plaats die zfj
innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents pea: advertentie, hg vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen,
Intercommunale Telefoon No. 103.
BINNENLAND.
Hofberichten.
H. M. do Koningin-Moeder heeft gister
middag, vergezeld van hofdame freule Van
de Poll, een bezoek gebracht aan het dia-
conessenhuis Bronovo in den Haag,
Connlalrn ilmt
Bij Kon. besluit-van 13 dezer is de heer
J. van Houten erkend en toegelaten als con
sul van België te Padang, voor Sumatra's
Westkust, de residentie Benkoelen en de
Lampongsche districten.
Mr. L. H. W. Regont.
Het „Centrum" vernam gistermorgen uit
Rome
De toestand van mr. L. W. H. Regout
is zeer ernstig. De gezant is voorzien van
de H.H. Sacramenten der stervenden. Zijn
geneesheer, dr. Marchiafava, geeft weinig
hoop op herstel.
De kardinaal-staatssecretaris bracht uit
naam van den paus den zieke een bezoek.
De gezant vertoeft in de kliniek op de
Via Toseana. De patiënt lijdt, naar uit
Rome wordt gemeld, aan hevige bloedar
moede.
Dr. Dnmba.
Dr. Dumba, de uit Washington vertrok
ken ambassadeur van Oostenrrjk-Hongaxije
aldaar, heeft gistermiddag een-bezoek ge
bracht aan den minister van buitenland-
^J^sche zaken, jhr. dr.-Loudon, in diens ka
binet,
Dr. Dumba heeft hedenmorgen ten Gum-
Si per Holl. spoor de residentie verlaten,
ten einde zich via Berlijn naar Weenen
te begeven.
Gelegenheid tot uitvoer.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel brengt ter kennis van belangheb
benden
lo. dat zjj die inlichtingen wenschen
te ontvangen omtrent het al of niet bestaan
van gelegenheid tot het uitvoeren van boter,
kaas, aardappelmeel, melk en melkproduc
ten, behalVe boter en kaas, en eieren, en
omtrent de daaraan eventueel voor hen
verbonden verplichtingen, met ingang van
24 October e.k. zich kunnen wenden voor
zooveel betreft den uitvoer van:
boter, tot de Botervereeniging te 's Gra-
venhage, adres Hugo de Grootstraat 13,
al^ïoaT i
j hen, die wonen tusschen Vlaardingerdijk,
kaas, tot de Kaasvereeniging te s Gra- jforte Haven (even nummers), Beurssluis,
venhage, adres Nieuwe Uitleg 29a, aldaar; SdhJie (even nummers), 's-Gravelahd en
aardappelen, tot de Aardappelenvereeni- Oudedijk;
ging, te 's-Gravenhage, aan het adres van aan bet Bureau aan de Nieuwstraat voor
het secretariaat dier vereenigmg, Lubeck- hen, ..die wonen tusscben Schie (oneven
straat 2, aldaar, (tel. H. 2099); nummers), Lange Haven (even nummers),
erwten en boonen, tot de Peulvruchten- Koemarkt, broersvest (oneven nummers)
vereeniging, te 's-Gravenhage, aan het adres aan '~'e Schie
Broodkaarten
Het verstrekken van broodkaarten zal
met ingang van 1 November a s. op den
eersten dag van iedere maand geschieden
als volgt
in het lokaal „Beth-El" aan de Steenstraat
voor houders van broodkaarten, die wonen
in de stadswijk begrensd door Spuikanaal,
Westerhaven, Nieuwe Haven, Buitenhaven,
Voorhaven en Havendijk;
in de school aan de Schoolstraat voor
hen, die wonen in de wijk begrensd door
Spuikanaal, Westerhaven, Nieuwe Haven,
Buitenhaven, Lange Haven (oneven num
mers), Korte Haven (oneven nummers),
VIaardngerdijk en Havendijk
in het gebouw van de Stadsdoele voer
boeken over de jaren 1913'14 en 1914
'15 geverifieerd had, deelde bij monde van
den heer W, v. cL Most Jr. mede, ,deze
iu orde te hebben bevonden en dankte do
genen, die hierin orde hebben gebracht.
De Voorzitter kon verder nog mede-
deelen, dat van B. en W. voor dezen (winter
weder de beschikking was verkregen over
het Zuidergors tegen de oude voorwaarden
n 1. f 25 per dag, dat de baan' open lis. 1
Besloten werd de tegenwoordige donrti.-
butie van fl.50 te handhaven.
Op Voorstel van den heer v. (d. Most
werd besloten om in de bestuursvaöature
voorloopig niet te voorzien en het tegen
woordige bestuur de functies op denzelfden
voet te laten waarnemen, f
Knust ©h Wetenschap.
LandstcrmplichUgcn 1913.
De landstormplichtigen, dio zijn inge
schreven voor de jaarklasse 1913, zullen 8,
9 en 10 November ia werkelrjken dienst
worden opgeroepen.
Ontwikkeling der Jeugdige personen.
De commissie, die de opdracht ontving
een onderzoek in te stellen naar hetgeen
- hier te lande geschiedt in het belang van
de ontwikkeling der jeugdige personen,
komt hedenmiddag in het gebouw der
Tweede Kamer voor de eerste maal bijeen.
Handel In vrouwen
De algemeene vergadering van het natio
naal comité tot bestrijding van den han
del in vrouwen, zal Maandagmiddag te
Amsterdam gehouden worden.
van den secretaris dier vereeniging, den
heer H. de Goede, Kipstraat 67, te Rotter
dam (tel. 2435);
groenten, tot de vereeniging Groenten
Centrale, te 's-Gravenhage, adres Pieter
Bothstraat 17, aldaar, (tel. H. 8690);
varkensvleesch, tot de Varkensvleeschver-
eeniging, te 's-Gravenhage, aan het adres
van den secretaris dier vereeniging, den
heer G. J. van Poppel, te Gilze-Rijen (Noord-
Brabant)
aardappelmeel, tot de Vereeniging van
aardappelmeelfabrikanten, te Veendam,aan
het adres van den heer jhr. ^mr. dr. E. A.
van Beresteyn, aldaar;
melk en melkproducten, behalve boter
en kaas, tot de Vereeniging van fabrieken
van melkproducten, te Rotterdam, aan het
adres van den secretaris dier vereeniging,
den heer A. J. Zuyderhoff, Postbus 722,
aldaar;
eieren, tot de Eier-vereeniging, te 's-GTa-
aan d©-Politiepost aan de Koemarkt voor
hen, die wonen tusschen Voorhaven, Bui
tenhaven, Broersvest (even nummers),
Sdhie, O. en N.-Mathenesser Polder en
Maasdijk. i
De verschillende lokalen zullen geopend
zijn van 95 uur. f
Alleen bij uitzondering zal na den eersten,
van tedere matuild, ntofg ©egi -broodkaart
voor de nieuwe maand worden verstrekt,
terwijl dit alleen gesduedt aapi bet Bureau,
Nieuwstraat 26.
liet is op straffe van intrekking verbo
den de broodkaarten aan den bakker ter
bewaring of ter inwisseling to geven.
In geen geval mag op de oude kaart
voor de nieuwe maand worden afgeteekend.
V._P ff.
Woensdagavond hëèft de onderafd. Schie
dam en omstreken der V. P. N. een leden
vergadering gehouden, hoofdzakelijk met *t
doel inlichtingen te verstrekken over de
aanstaande gecombineerde tentoonstelling,
onderafd. Schiedam en Rotterdam, te Rot-
venhage, aan het adres van den heer H. j terdam, terwij! tevens de gelegenheid weard te
Rijksbijdragen aan de b(Jz. lagere schelen.
Het St:bl. no. 421 bevat een Kon. be
sluit van 5 dezer, tot het verkenen van
vervroegd voorschot op de Rijksbijdragen
over 1915 aan besturen van bijzondere la
gere scholen, bedoeld in artikel 59 der wet
tot regeling van het lager onderwijs.
ffaderland «n de oorley.
Levensmiddeleuvoorz,iening.
De directeur van het Algemeen Admini
stratiekantoor voor Levensmiddelenvoorzie-
üing, definitief gevestigd in den Haag,
Noordeinde 167, heeft in een circulaire,
aan de burgemeesters gericht, bericht, dat
het nu de bedoeling is, dat aan voor
meld kantoor worden gericht alle brieven,
verzoeken, enz., ^betreffende de voorziening
van varkens, boter, kaas, groenten, aard
appelen, peulvruchten.
Uitvoer van Boter,
De minister van landbouw, nijverheid en
handel; heeft bepaald, dat do bewijzen van
toelating tot uitvoer, 23 dezer afgegeven
door het R(jks Centraal Bureau voor den
uitvoer van boter, nog zulten geldeu tot
6 November.
Het Rijks Centraal Bureau voor den uit
voer van boter heeft voor de week van
24 tot 31 dezer vastgesteld dat 50 pCt. der
productie voor binnenlandsch verbruik moet
worden-beschikbaar gesteld, terwjjl' de ove
rige 50 pCt. mag worden geëxporteerd.
Uitvoer.van aardappelmeel
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft goedgekeurd, overeenkomstig
art. 12 der statuten, het huishoudelijk re
glement der Vereeniging van Aardappel-
meelfabrikanten, en ter uitvoering van art.
*2 de? statuten een reglement vastgesteld
op den uitroer van aardappelmeel.
B Beaufort, tó Amersfoort;
2o. dat inlichtingen in zake den uitvoer
van alle andere levensmiddelen dan de hier-
voren genoemde, als tot dusver worden
verstrekt door de Commissie voor de Voe
ding van Mensch en Dier, Amaliastraat 2
to 's-Gravenhage.
De noodregeliag-Tneu|b.
De „Tel."- meldt, dat de> heer dr. J. van
Hetfinga Tromp als voorzitter der Vereeni
ging van Werkloosheidsfondsen heeft be
dankt, wijl bij "bestendiging van de nood-
regeling-Treub met in het belang achteener
goede ontwikkeling van bet vraagstuk der
'•.verk'loosheidrorzekering.
Belgisch gebied op Hollandsch
terrein.
Naar de „Haagsehe Ct." verneemt, moet
van Belgische zijde te Baarle-Hertog; het
Belgischs gedeelte van Baarle-Naskiu, een
toestel vioor draadloozo telegrafie zijn- op
gericht. Er wordt vermoed, dat dit toestel
tiet bat ippust voor de verkrijging van
strategische berichten omtrent de opstel
ling der Duitsche troepen zal dienen. De
Duitscbe legerautoritoiten echter kunnen
hier niets tegen doen, omdat Baarle-Hertog
gpheel door Hollandsch grondgebied is om
geven en zij het plaatsje dus niet kunnen
bezetten, zonder ons ^grondgebied te be
treden.
Indien het bericht omtrent dit toestel
juist is, vervolgt hot blad, en daar is
vrijwel geen twijfel aan want de masten
moeten door ieder te zien zijn is onze
regeering van het geval natuurlijk reeds
op de hoogte. Echter zal zij waarschijnlijk
geen termen kunnen vinden in te grijpen.
De Belgen imtaiers, kunnen op hun plekske
grond doen wat rij willen, al trekken rij
daarbij een eigenaardig profijt van de on
schendbaarheid van ons grondgebied.
STADSNIEUWS»
StaBMonité Sehitdam.
De Beste steun.
Het Steuncomité te Schiedam heeft nog
altijd een groot aantal werkfoozen te hel
pen en moet wekelijks nog teen groot be
drag uifbêeren.
Wie iets voor het Steuncomité wil af
staan, kan dat ook doen met wekelijksche
of maandelijks ch« bijdragen.
De. ge regelde steun is de beste.
Men geve even kennis aan den Penning
meester van het Comité, dèn heer A. L.
Boot,"Nieuwe Haven 83, en voor het ge
regeld innen der Bedragen wordt gezorgd.
baat genomen den beschrijvingsbrief voor
de aanstaande vergadering van het Pro
vinciaal bestuur te behandelen.
Den afgevaardigden voor deze vergade
ring, 'do heeren J. Jonker 'Roelants en
W. van der Most Sr., werd opgedragen
te ageeren én tegen het verhoogén van het
quotum, af te dragen aan het hoofdbestuur,
èn tegen een nieuwe wijze om de contribu
tie te innen.
De heer W. van der Most Sr, secreta
ris van het tentoonstellingscomité voor de
onderafd. Schiedam, deelde mede, dat deze
expositie zal gehouden worden 20 cn 21
Nov. as,, in de Veihngzaai van het Alge
meen Verkooplokaal, te Rotterdam, en dat
daaraan een groote verloting zal zijn ver
bonden, „een attractie zoowel voor de be
zoekers als voor de inzenders die hun
pluimvee of konijnen wenschen te verkoo-
pen.
Nadat nog verschillende inlichtingen wa
ren verstrekt voor keurmeesters, inschrijf
geld en klassenprijzen vernamen wij, dat er
op 't oogenblik reeds meer dan 60 eore-
prijzen, waaronder 4 gouden eero-kruisen,
beschikbaar waren gesteld, terwijl er nog
meerdere te wachten te zijn.
Ten slotte werd besloten de eerste club
in dit seizoen te houden op 4 Nov. as.,
in de koffiekamer van „Odéon", waar de
hoer v. d. Most zich met de inschrijving
voor doze tentoonstelling zal belasten.
Schledtmsdie IJsrereeniging
De gisteravond in het lokaal der Sohie-
damsche Spoelmgwereeniging gehouden al
gemeene vergadering der Sdhie&amsche IJs
club was maar schraaltjes bezocht.
De heer C. Houtman opende de ver
gadering en deelde do reden mode, waarom
hij thans als waarnemend voorzitter en
penmningmeester der vereeniging optreedt
In do het vorige jaar ontstane vadature van
den secretaris was de hoer M. Germeraad
gekozen, maar de open plaats in het be
stuur, ontstaan door het aftreden van den
voorzitter, dr. Endtz, was door het (be
danken van den gekozene, den heer F. v.
Buysen, onbezet gebleven.
Spr. deelde voider mede, dat de admini
strateur, de heer L. F rederiks, wegens ver
andering van werkzaamheden bedankt heeft
en dat het bestuur, na ordening (der zaken,
thans kan meedeelen, dat het nadedig
saldo van het jaar 1913'14 in ,het jaar
19141915 is gedaald, maar veel "is ihet
nog niet
Tegenover het te kort staat echter pen
voldoende bezit aan tent en allerlei ijsbaan
materiaal. Daar komt nog bij, dat verschei
dene leden, die nog niet bobben betaald,
opniejuw» (aangezocht zullen worden. En
bij een. goed ijsjaar en een goed© admini
stratie twijfelt spr. er niet aan, pf de (ver
eeniging zal nog vele jaren tot genoegen
der leden kunnen blijven bestaan.
De 'commissie van kasnariening, die de
Nieuwe uitgaven.
De Hollandia-Drukkerij, te Baam, is met
de uitgave van een voor dezen tijd zeer
zeker actueele brochurenreeks begonnen,
onder den titel „Staten en Volke
ren", geschriften over internationale po
litiek van den tegenwoordigen tijd. Als re
dacteur dezer serie treedt op de heer H.
van der Mandere.
In deze serie geschriften, die op de ge
wone wijze zal verschijnen, zal zoo
als in den prospectus wordt meegedeeld
in elk nummer van omstreeks 48 pagi
na's groot een vraagstuk van internationale
staatkunde worden behandeld, in dien
geest dat men omtrent de geschiedenis van
het vraagstuk, de oorzaken, die tot het
actueel conflict hebben geleid en de ge
volgen, die in verschillend opzicht te ver
wachten zijn, zoo volledig en helder mo
gelijk een indruk verkrijgt. Natuurlijk zal
het niet altijd mogelijk zijn om juist het
meest actueele dadelijk te behandelen; ook
zullen, zoodra de normale tjjden zijn terug
gekeerd, niet altijd zoodanige phasen in
de buitenlandsclie politiek zich voordoen,
dat bespreking van eenig vraagstuk nood
zakelijk is. Maar ook buiten die problemen
die onmiddellijk aller aandacht vragen, zijn
er zoovele, welke de buitenlandsche ver
houdingen van verschillende volkeren be
treffen, dat dan met een onderwerp van
meer historische beteekenis zeker nuttige
kennis is bij te brengen.
Het eerste nummer, dat dezer dagen is
verschenen, is gewijd aan „Het PanGer-
manisme" Prof. dr. H. Brugnums, boog
1 eeraar te Amsterdam, geeft hier een zeer
verzorgde, aangenaam lezende beschrijving
van het karakter en de historische ontwik
keling van dit verschijnsel, welke hij aldus
besluit
„Zoo is dus de Pangermanistische be
weging vol tegenstrijdigheden. Dat heeft zij
met allerlei wereldsche dingen gemeen. Zi|
heeft ook dit gemeen met allo menschen-
werk, dat zij voortspruit uit een historisch
te verklaren en dus gerechtvaardigde nar
tionale strooming. Zij geeft de uiterste con
sequentie aan, waartoe de ontwikkeling van
Duitschland wordt in staat geacht. Of die
ontwikkeling daartoe in staat zal blijken,
is een groote vraag. Of eigenlijk is dat
do vraag ook weer niet. Waartoe het Pan
germanistische ideaal Duitschland brengt,
bewijst do tegenwoordige oorlog. Als de
Pangermanisten hun eischen in werkelijk
heid willen doorzetten, gaan do kanonnen
van zelf af."
Kerk en School.
ger jaren d© Broodbakkerij van de Coöpe
ratieve Vereeniging „De Volharding" vree
gevestigd.
Men veronderstelt dat do brand, is ont
staan op een hooizolder, gelegen -i-m de
achterzijde van het fabrieksgebouw. Een
ambtenaar, op het kantoor werkzaam zijn
de, bemerkte althans omstreeks halfoéiht
door een glazfen deur een hchtverschijnsel.
Nagaande waardoor dit veroorzaakt weid,
zag hij dat er Brand was pp bedoeldeli
zolder. t i
Het fabriekspersoneel, dat juist even te
voren weer aan den arbeid was gegaan,
trachtte nog zelf het vuur te blusschcn,
doch de bovenverdieping stond spoedig in
lichtelaaie.
De brandweer was spoedig aanwezig en
tastte het vuur dadelijk met kracht aan;
iheraan wordt toegeschreven, dat de brand
beperkt is gebleven tot het fabrieksgebouw.
Voor de bewoners van de huisjes in do
hofjes, welke het brandende gebouw ais 't
ware insluiten, zag 'het er in den beginne
gevaarlijk uit Maar vele rappe banden w
ren er am die bewoners te (helpen1 kinderen
bij verderaf wonende buren in veiligheid
te brengen en huisraad uit te dragen.
Niet het minst weerden zich daarbij
ongeveer zestig militairen uit de kantonne-
menten aan de Hoeffcade en de FaJckstraat,
Ook waren rij de brandweer behulpzaam.
Tijdig had men nog in de machinekamer
den ketel kunnen afsluiten.
Door verschillende hofjes aan de Hoef-
kade, Falcikstraat en Koninginnestraat wer
den door de brandweer onder leiding van
haar commandant, den heer Tucfcermarm,
waterstralen op den vuurpoel gencht, maar
er verstreken bijna een paar uur alvorens
men kon zeggen, dat de brand zoa goed \ahi
geheel bedwongen was.
De fabriek brandde grootendeels uit Z§
was verzekerd.
De brandweer had een moeilijke en zware
taak. Want niet alleen dat de (omgeving
was gehuld in een verstikkenden rook, die
ook het uitricht zeer bemoeilijkte, maar
ook het terrein leverde moeilijkheden op,
zoodat niet alleen van de straatzijde, maar
ook \nn daken van omliggende woningen
het vuur moest worden bestreden.
Omstreeks elf uur konden de stoom brand
spuiten en het andere groote materieel in
rukken, maar na dien tijd bleef de brand
weer toch nog werkzaam met drie stralen
op de waterleiding 1
Do militairen die zoo flink hadden ge
holpen, kregen vanwege den hoofdcommis
saris van politie een beloohing in den vorm
■•"an een paar kistjes sigaren, 1
Ned. Hbrv, Kerk.
Beroepen te Bleskensgraaf en Hof
wegen de heer D. J. Pott, cand. te Zetten.
Bedankt voor het beroep te Oene (gem.
Epe) ds. P. Kuijlman te Lunleren.
Evano. Lüthersche. Kerk
Beroepen in den Haag (vacature ds.
Wente) ds. A. C. Schade van Westium te
Haarlem.
Hoooer Onderwijs.
Universiteit te Leiden. Bevorderd tot doc
tor in de rechtswetenschap op stellingen
de heer L. G, GGoldschmeding, geboren te
Amsterdam.
To Utrecht is bevorderd tot arts de
heer E. G. E. Croon.
o Universiteit van Amsterdam. Doctoraal
examen in de rechtswetenschapdo heer
H. G. Koster Jzn. t
Gemengd Nieuws-
Fabrieksbrand te 's Gravenhage.
Gisteravond heeft te "s-Gravenhage een
felle brand gewioöd in Paré's Stoomfa
briek van drops- en dessertwerken aan de
Koninginnestraat, in welk gebouw* in vroe-
Ruim f 1100 verdwenen.
In de gemeente Schoten is een bedrag
van ƒ1124 zoek. Een vreemde geschiede
nis, waar do „Oprechte" bet volgende van
vertelt
Op een dag in Juni, maar vóór de*
28sten, kwam de gemeente-ontvanger op
het kantoor der gasfabriek om een post van
f1124 uitbetaald te krijgen wegens doos
de gemeente aan de gasfabriek voor de be
strating van het terrein geleverde keien.
De directeur weigerde toen de uitbetaling
met de mededeeling, dat hij daarover eerst
eens met B. en W(. 911 de gascommissis
moest spreken.
Op 28 Juni op de data komt 't ia
deze zaak vooral aan kwamen B. en
W. de kas van den boekhouder der gas
fabriek opnemen en bij die gelegenheid
vroeg de directeur aan B. en Wl of de
1124 aan de gemeente betaald moesten
worden, waarop B. en Wl een bevestigend
antwoord gaven.
Op 30 Juni, toen de directeur niet op
zijn kantoor was, maar even naar de stad,
hoorde hij bij zijn terugkomst, dat de ge
meente-ontvanger, de heer Wolf, er geweest
was, en dat de boekhouder der gasfabriek
een bedrag van f 1124 met hem verrekend
had, waarvoor de gemeente-ontvanger een
quitantie achterliet, welke dan ook den
datum van 30 Juni draagt.
Op 19 Juli d.a*v., toen de directeur op
het kantoor kwam, hoorde hij van den
heer Viseer wederom, dat de heer Wolff er
geweest was en dat hij hem het bedrag van
1124 had uitbetaald, waarvan een door
den heer Wolff geteekeudo quitantie getui
genis aflegde.
Dan heb je dat bedrag tweemaal uit
betaald, voegde de directeur dadelijk den
heer Visser toe.
De boeken werden tóen opengeslagen en
ze toonden aan, dat het bedrag van f1124
reeds op 30 Juni verrekend was. De heer
Visser zocht toen dadelijk den gemeente
ontvanger op, maar deze verklaarde zich
van een dubbele ontvangst van genoemd
bedrag niets te kunnen hennnefen, waarna
B. en W, mef de zaak in kenni^ werden,
gesteld,