De oorlog.
BINS ES LAK D.
STADSNIEUWS
V
Ingezonden Mededeelingen.
Waarom zoudt ge Uw
Stoom- en Verforders naar
elders zenden, terwijl „ie
Phoenix", Teief.nummer 15,
U even goed en vlug bedient.
Kerk en School.
Gemengd Nienws.
Laatste Nieuws.
Van het Westelijke front
Van het Oostelijke front.
Van het Zuidelijke front.
gov, enddooi leden an een anti Britscho
\oreenigtng die haar hoofdhwartiei in do
A 01 remade Staten heeft, om de rust van
liet land te \erstoren, de tiouw van de
troepen te ondermijnen en de regeering
oma er te wei pen is d( trouw van de
bei olkirig gebleken door den tegenstand,
dien zij vrijwillig geboden hoeft en de hulp
du- zij aan liet en iele gezag heett ver
loend .Mijn informatie is, dat de Indische
regeering den toestand goed meestei is
Het Biikclie ministerie van huitontand
sehe zaken doet voorts tegenspreken do
benehten m de DuiUche pers ovet onge-
ïegeldheden die op vei-thillende plaatsen
in Britsrh-Indu' zouden zijn uitgebiokeu.
A olgens een Reuter bericht tut Londen
spreekt het ministerie van Indie eveneens
beslist tegen, dat de Xizam vanllaidambad
door zijn volk zou zijn afgezet
In P e rz1e
In het Lagerhuis heeft Cecil (onder minis
ter van buitenlandsche zaken) m antwoord
op eon vraag meegedeeld dat de sjah ton
Perz.it; Teheran niet heeft verlaten en dat
de regeenng met weet, waarheen de ge
zanten van Duitschland, Oosfenujk Hong i
nje en Turkije zich na hun tertrek uit
de hoofdstad hebben begeven
Naar Reuter bericht, zal Moekbez el Sul
taneh, de gewezen gouverneui van Zuid
Perzie, die overeenkomstig den uenschvan
Engeland teruggeroepen werd, opgevolgd
worden door prins Moesratel-Snltaneh, een
oom van den sjah. T)e nieutv benoemde
is reeds van Teheran naar zijn post ver
trokken, m" gezelschap van een adviseur,
die sterk op do hand van Engeland is.
In Z ui d-A frika
De Synode van de Ked Hervormde Kerk
in de Kaap-provincie heeft met slechts
enkele stemmen tegen, een motie aange
nomen, tvaarin do regeering tvordt ver
zocht de politieke gevangenen zoo spoedig
mogelijk in vrijheid te stellen 1
J. S Menwsen -j-
Heden is te Biussum, overleden do heer
J. S Mouwsen voorzitter van den Midden
standsbond
Ned Bond van aardappel groente- en
fruithandelaren
Op een bijeenkomst, gehouden in het ge
bouw van don (Werkmansbond aan de Bo
(ersloot te Rotterdam, wan afgevaardigden
uit verschillende plaateen van Ver ■-omgingen
van Aardappel-, Groenten- en Fruithairle
laren werd onder leiding van den heer C
V can der Gjessen te Dordrecht opgericht
de Bond van Aardappel-, Groenten- cn F nih
il and ei aren in Nederland
Allo aanwezige vereenigingen uit Amstei-
dam, Rotterdam, Haaiiem, (Vlaardmgen.
enz, traden- als lid van den Rond toe
Zaandam was verhinderd aanwezig te zijn,
doch van deze Veieeniging kwam bencht
can adhaesie Besloten werd een actie op
touw te -zetten tot betere regeling der dis
tubahe van Rcgeeringswcge Dit werd aan
het voorloopig Bestuur n 1 de hoeren C.
van der ("hessen te Dordrecht; C. v d
Laar te Rotteidam, 1 Kijeia te Amsterdam,
Noiarez te Haarlem, Ruigrok te Vlaai
dingen, L. Leenders tc Schiedam,
opgedragen.
De bijeenkomst weid hierop door den
Voorzitter met een woord van opwekking
om propaganda te maken voor den Bond,
gesloten Daarna betuigde de heer Tabak,
van de Vereeniging .Onleihnge Verbete
ring" te Amsterdam, zijn dank a-in dc
hoeren uit Rotterdam "rit (Dordrecht, die het
initiated genomen (hadden tot de oprichting
van den Bond en den Voorzitter voor zijn
leiding van de bijeenkomst
,.VLAARD1NGEN, 20 Nov. .Naar wij ver
nemen, zal de Rotterdainsche Bankvcreeni
ging alhier een Deposito-kas openen
3Iet. ingang- van 1 December is de heer
C, Leénders, thans particulier klerk op het
kantoor der invoerrechten en accijnzen, al
hier (trjd.), benoemd tof rijksklerk 3e kl,
en is met denzelfden datum de heer R. J
Roozeboom, rijksklerk 3e klasse, op dat
kantoor, verplaatst naar de Inspectie le af-
dcehng te Rotterdam,
In de godsdienstoefening dor afd' laluig
Schiedam, van den Nederl. Protestant in
bond, zal morgen als spreker optreden do
heer J. H. W. Bisschop Boele, .Reinon
strantsch predikant te Groningen.
Zllreren jubilee.
iVoor eenigen trjd deelden wij mede dat
H. van der Hoeven op 3 November den
dag zou herdenken, waarop hij (godarende 25
jaren bode van de vereeniging „Door een
dracht grooter", zou zijn.
Op de algemeene ledenvergadering, die
18 November werd gehouden, is het voor
stel van het 'Biestuur om den jubilaris oen
stoffelijk bewijs van waardeering voor zijn
trouwe diensten aan te bieden, aangeno
men.
Daarop werd de jubilaris binnengeroepen
en bood de Voorzitter der vereeniging, lè
heer Warmond, hem een enveloppe aan,
in hartelijke wöordeji den trouwen bede
met zijn jubilee gelukwenschende.
De jubilaris was door deze aanbieding
natuurlijk "blijde verrast
LevensrniddelenTOorziening
Daartoe uitgenoodigd door den Burge
meester, hebben we hedenmorgen ons kun
nen op de hoogte stellen van hrt bedrijf
der Leh-ensmiddelenvoorziemng, een bo-
dnjf, dat reeds een grooten onwang geno
men heteft en Waarvan wij alweer kunnen
/eggen, dut Schiedam daarbij tof de baan
brekers heeft behoord t
Zooals wij destijds hebben medegedeeld,
i iv.oud de Minister van Landbouw in 't
i ï.dden van October aan de Burgemeesters
en ciroulaire, waarbij van Regeeringswege
werd aangeboden haar tusschenkomsl bjj
de aanschaffing van de noodige gioenten
ten behoeve der burgerij voor den komen
den winter. Daarbij zou dus in eens de
1-cheele wintervoorraad moeten worden be-
-(<!<!, waartegen groote bezwaren werden
i ioe!d Niet alleen zou men daar-
i o >r groote opslagruimten noodig hebben,
vuur bovendien stond het niet vast dat de
gioeaten zoó lang in goeden slaat zouden
m ij ven.
Daarom gingen de heeren De Bruin en
Gorkum, met de "distributie belast, naar
ten Haag, om die bezwaren uiteen te zet
ten en te vragen om de aflevering geleide
lijk te doen geschieden. Op de betrokken
departementen werd aangeraden die bezwa
ar aan den Minister mede te deelen, aan
eiken meuk gehoor is gegeven.
Het gevolg daarvan is geweest de tweede
uculaire van den Minister cam Landbouw
--aami een regeling, als gevraagd was,
weid opgenomen.
Overleg weid gepleegd met de groenlcn-
Icieranciers hier Ier stede, die aanvankelijk
/eer voorzichtig tegenover dit bedrijf ston
den en afrieden vóór Januari kool in Noord-
Ilolland te bestellen, omdaL tot dien trjd
hier polderkool werd verkocht.
Men meende echter dien raad niet ge
heel te moeten volgen en besloot alvast bij
ijze van proef een bestelling te doen.
Besteld werd dientengevolge 1000 K.G.
loode. 1500 K.G. gele kool.
In de-week van 1 tot 6 No\ ember kwam
plotseling de eerste zending aan. met den
meesten spoed weiden de groenteleveran
ciers uitgenoodigd op te geven hoeveel elk
daarvan wilde ontvangen en fben bleek dat
dc hoeveelheid die aangevraagd werd, in
totaal bedroeg 2680 K.G, roode en 2445
K.G, gele kool. Bovendien bleek de ontvan
gen kool niet meer te wegen dan 911 en
1424 K.G;., zoodat van de aangevraagde
hoeveelheid roode kool niet meer kon ge
leverd worden dan 35 pCt. en van de gele
kool 58 pCt. (De gewichtsmindering is ten
deelc toe te schrijven aan indrogen.)
Deze kool was Maandagmorgen 8 Novem
ber m het bezit der bestellers.
Door de ervaring geleerd, werd nu aan
de leveranciers een contract voorgelegd ter
iiestelling van de hoeveelheid kool en an
dere „regeermgsgroente" die elk hunner
wenschte te ontvangen inde week van
8 tot 13 November.
Merkwaardig is, dat reeds dadelijk bleek
dat de verlaagde prijs den verkoop sterk
deed toenemen, zoodat telkens groenten-
leveranciers brj het bureau kwamen om nog
meer aan te koopen dan zij reeds inge
volge hun bestelling hadden ontvangen.
Het gevolg was dat de handel vast liep
door tekort. De leveranciers profiteerden
echter ook van de ervaring en verhoogden
voor de volgende week hun bestellingen.
fn den regel wordt de groente hier in
het laatst der week ontvangen, wat eenigs-
zms storend werkte.
In de dagen dat de heer de Bruin, die
zijn taak had moeten neerleggen, vervan
gen werd door den heer Goslinga, heeft
deze zich naar Den Haag begeven om een
geiegelde en vluggere toezending te ver
krijgen.
Daar raadde men hem aan zich naar
Noord-Holland te begeven en zich met dc
af/endeis in vei binding te stellen.
Deze deed dit en, vernam daar, dat er
gebrek aan vervoermiddelen was, waardoor
'groote boeveelheden, voor verzending ge
reed, bleven liggen, waardoor vele gemeen
ten Schiedam gelukkig nog niet tever
geefs op toezending wachtten.
Het was dus.,noodig om, ten einde van
een geregelde ontvangst verzekerd te zijn,
werd ingeroepen. Een motorboot werd ge
huurd. Op Dinsdag was de heer Goslinga
in Noord-Holland geweest en Donderdag
avond lag de motorboot met bijna 20 ton
groente achter het-pakhuis aan de West-
vest, Geen week is Schiedam tot nog toe
van groenten verstoken geweest.
Dat de verkoop zich geregeld uitbreidt
als gevolg der verlaagde prijzen, blijkt wel
uit de volgende cijfers. In de le week werd
afgeleverd 10 ton, de Volgende week 12
ton en nu 14Va ton groenten.
Het ligt nu in de bedoeling om zooveel
mogelijk, maar toch niet meer dan ver
antwoord is, op te slaan, want, nu de
winter voor de deur staat, zou de vorst
wel eens tengevolge kunnen hebben, dat
de booten moeten stil liggen en daarmede
de toezending vertraagd zou worden.
Wel zijn er stappen gedaan bij het leger;
bestuur om rollend materieel, dat nu we
gens de mobilisatie wordt vastgehouden,
ter beschikking te stellen voor de verzen
ding der groenten, maar daartoe is nog1
niet overgegaan.
Maar bovendien mag ook de voorraad
niet te groot genomen worden, omdat niet
alle groenten geschikt zijn om in een niet
voldoende daarvoor ingericht pakhuis te
worden opgeslagen.
Zooals de 'lezers der raadsoverziöhteMl
bekend zal zijn, lag het in de bedoeling,,
dat de onkosten op het bedrijf der lovens-
imidrljeienj vaUertdef Wte den ailtrivjo-
ringsprijs der groenten zon verrekend wor-,
den, opdat de gemeente niet te veel zou
moeten bijpassen, terwijl ook het winst ma
ken moest vermeden worden.
Thans is de balans over de afgeloopen
week door administrateurs opgemaakt en
gecontroleerd en is .daaruit gebleken, dat
deze week noch winst, noch verlies heeft
opgeleverd) Een schitterend suedes dus
voor dc gemaakte regeling.
De gemeenten moeten uiterlijk Dinsdags
haar bestellingen inzenden, doch hier ge
schiedt dit steeds op Maandag. De Burge
meester ontvangt die van het Bureau dies
Zaterdags De bestellingen komen hier, zoo
als gezegd, op Donderdag of Zaterdag aan.
Zoodra de zending is aangekomen, ont
vangen de bestellers daarvan bericht door
toezending van een staat, waarop "staat ver
meld, wat die heeft besteld en het uur
waarop hij zijn bestelling kan afhalen aasn
het jalthuis. Do lijden zijn zoo opgegeven,
dat er geen ophooping van afhalers voor het
pakhuis plaats heeft en ieder ordelijk bij
aankomst geholpen kan worden Tevens
maakt dit de controle bij de aflevering go-
makkelijk. Vóór 11 uur 's morgens zijn alle
1 Mistellingen afgeleverd.
.Door de Regeering .waren voor door de
Burgemeesters vast te stellen maximum
prijzen, g ïenzen aangegeven, maar daarvan
is Schiedam zoowel als Amsterdam de
denrge gemeenten waarvan bekend is dat rij
reeds de eerste week geneed waren om de
djstributie van groenten uit te voeren
hebben zich daaraan niet gehouden, docJi in
dezelfde richting daarin wijziging gebracht.
Bij de vaststelling der vei koopprijzen is
gerekend op een billrjl®, winst voor de
wedenrerkoopers en ,deze week zijn, met
het oog daarop, een paar artikelen in prijs
verhoogd. Aan deze prijzen moeten die
wederverkoopers zich houden. Alleen kun
nen zij de prijzen iets verhoogen .voor de
thuisbezorging.
Na deze mededeelingen te hebben ont
vangen op het bureau van het lied rijf,
Nieuwstraat 24, zijn wij met den heer de
Btruin naar het pakhuis gegaan, waar men
druk bezig was, onder toezicht van de
heer v. Gorkum, met de aflevering der
bestellingen.
Het pakhuis is met stroobossen Jangs
de muren in 'vakken afgescheiden, ook weer
door stroobossen, en daarin liggen opge
stapeld gele en roode kolen, verdeeld naar
de grootte, knollen, uien enz. Alles, ook
de groenten, zag er frisch en netjes nit
bij de aflevering ging alles regelmatig, zoo
dat wij daarvan een zeer gunstigen in
druk kregen. Een klerk controleerde de
facturen en nam de gelden in ontvangst,
want natuurlijk gaat hier alles a contant.
Zijn er wederverkoopers, die hun bestel
ling niet in eens kunnen ontvangen omdal
hun het noodige geld ontbreekt, dan kunnen
zijdie. in gedeelten afhalen, naargelang hun
dit het gemakkelijkst is. Men komt hun
daarin ten volle tegemoet
Onder de officieele kennisgevingen vindt
men de prijzen zooals die van heden af
Van kracht zullen zyn.
Omtrent de levering van kolen, kunnen
wij nog mededeelen, dat eierkolen nog niet
ontvangen zijn. Deze moeten uit Belgie
komen en de verzending van daar gaat blijk
baar buitengewoon langzaam, of het aan-
-tal bestellingen is grooter dan waartegen
de vervoermiddelen zijn opgewassen.
Er zijn hier 3 terreinen gereed gemaakt,
waarop deze eierkolen bij aankomst zullen
worden opgeslagen.
0 unrtetoeslag.
In de op 12 November 1.1. gehouden
vergadering van den Pr. Chr. Besturen
Bond, bestaande uit de afdeelingen „Pa
trimonium", Chr. Werkmansbond „Maar
ten Luther", Chr. Bouwvakarbeiders, Chr.
Glasbewerkers en Chr. Metaalbewerkers,
werd onder meer de moeilijke en zorgelijke
omstandigheden besproken, waarin vele ar
iheidersgezinnen in dezen tijd verkeeren
Met lof en waardeering «verd erkend, dat
verschillende patroons de loonen hunner
werklieden daarom hebben verhoogd of
met een tijdelijken toeslag hebben aange
vuld.
Toch bleek bij de bespreking, dat er nog
vele patroons zijn, die nog niets in dien
geest hebben gedaan, en werd aan het be
stuur van den Bond opgedragen, om met
een circulaire het zeer gewenschte en het
noodzakelijke daaivan nader aan te toonen.
Genoemd Bestuur heeft zich van die op
dracht gekweten en het verzoek aan de
patroons gericht om het lgt der werklie
dengezinnen een weinig dragelijker, te ma
ken, door het loon aan te vullen met een
duurtetoeslag.
S M, O.
Op Woensdag 24 November a. s. zal Schie-
darnsch Mannenkoor „Orpheus" .in het ge
bouw Odeon een concert geven, waarin als
solisten zullen optreden ,mej. Coba Rijneke
va nhier (p'ianoj en mej. Marie Wolf van
Rotterdam (sopraan).
Door het koor zal o. m. gezongen worden
Jan Gerstakoom van Philip Loots, wat de
eerste maai zal zijn dat dit hier zal worden
uitgevoerd.
Voor nadere bizon'derheden .verwijzen wij
naar de desbetreffende advertentie.
Belangstellenden verwijzen wij naar de
advertentie, mededeelende de aankomst op
Woensdag as. van St. Nicolaas en zijn
knecht per stoomboot aan het Hoofdpiein.
Gisteravond omstreeks 6 uur is de 14-ja-
rige H. M. in de Kethelstraat van een
wagen van de firma Jansen gevallen, waar
bij hij een der wielen over den rechten,
voet kreeg, die dientengevolge werd ge
kneusd. De knaap is naar huis gebracht,
waar geneeskundige hulp is ingeroepen. De
bestuurder had aan het ongeval geen
schuld. r
In den afgeloopen nacht zijn ten ge
volge van den lagen waterstand het stoom
bootje „Maria" en een pleizierjacht gezon
ken. De scheepjes, die gemeerd lagen lich
ter de Ceres, in. de Buitenhaven, nabij de
monding der Nieuwe Haven, zijn waar
schijnlijk gekanteld en daarbij volgeloopcn.
Zij zijn nog slechts ten deele zietHbaar.
€tovonden voorwerpen.
Aan het Commissariaat .van Politie te be-
viagcn: Sleutels, zakspiegeltje, .wollen kin-
derhanddschoen, diverse kinderschooltjes,
portemonnuaie.
Bij vinders- Bont schort, „v. Dijk, Broeis-
veld 27a Portemonnaie met inhoud, ELder-
kamp, Broersvel 423. ,2 vloedplanken, ge
merkt v. Bout, Maashofje 34. Papier met
geld. Rijntolder, Kortlandstr. ,512. Rozen
krans, Niemandsverdriet, L Jverkstr 17.
Paar duiven, Steenbergen, Rozenburgsche
straat 28 boven. Taschje met inhoud, v.
Duin, Oostsingel 9—2. Jubileums-medaille,
Ilagestein, Roonschcstraat 20. (Portemonnaic
met inhoud, wed. ,v. Dijke, Heerenpad 7.
Schooltasch met inhoud, .Kloos Rottdijk
186. Damestaschje met inhoud, Lena Ver
waal, Rott.dijk 751. ,Stuk keper, Veikade,
Oudedijk 51. Vrouwenschort, ,v. d. Marei,
Grofbaan 109. Gouden oorknopje, v. Alphen,
Hoogstr. 77. Zilveren dames remontoir, Vo-
<ely, Noordvest 77.
Springtij- 22 November vooimiddag.
AGENDA.
Vrijdag tot en met Dinsdag, Flo ra Bioscoop
8 uur. Hoofdnummers: lo. Hel
geheim van de Astermijn; 2o. Op
heeterdaad betrapt, Variélé num
mer: Duo Wéry.
Heden en volgende dagen. Casino, 8 uur
Specialiteiten programma. De hees
en mevrouw Speenhoff.
Heden en volgende dagen. Circus Schouw
burg, 8 uur. Revue „Loop .naai
den duivel."
Zondag malinée, 2 uur.
20 Nov. Lokaal K. Kerkstraat 3, 8 uur
N. C. G. 0. V. Gezellige sa
menkomst.
20 Nov. Groote Schouwburg, 8 uur. Opera
Italiana La Bohème.
20 Nov. Tivoli Schouwburg 2i/2 uur. 10e
Tivoli Malinée. Tournée de Co
medie franpaise. ,Matiuée-Rostand.
20 en 21 Nov. Tivoli Schouwburg, 8 uur.
De zwevefi.de Maagd
21 Nov. Groote Schouwburg 2 uur. "The
Timbertown follies. (Engelsche ge
interneerden te Groningen
21 Nov. Groote Schouwburg, 8 uur. De
roepstem van het leven.
21 Nov. Tivoli Schouwburg, 2% uur. He'
Tooneel Royaards. Fientje Bleulc
mans.
22 Novt Groote Doelezaal, 8 uur. Orkest
vereen. „Symphonia". Dir. Georg
Rijken. Concert
22 Nov. Groote Schouwburg. 8 uur. The
Timbertown follies. (Engelsche ge-
interneerde te Groningen.
22 en 23 Nov. Tivoli Schouwburg, g uur.
Haagsch Blijspel-Ensemble. Hotel
„De Tortelduifjes".
23 Nov Vereen, lokaal Broersvest N. C. G.
0. V„ 8 uur. Chr Mandoline Ge
zelschap le Uitvoering.
Ned. Hehv. Kebk.'
Het kiescollege der Ned. Herv, jemeentes
te Assen heeft met 28 tegen 17 stemmen
een motie aangenomen^ voorgesteld dco:
mr. G. W. baron van der Feltz, waarbij
verklaard werd, dat dc reglemeaten der
Ned. Herv. Kerk niet beletten, dat een
vrouw gekozen wordt tot diaken.
Staking geëindigd.
Dezer dagen brak .eem staking uit onder
de werklieden van ,den aannemer Smit
Valke, op1 het werk van den bouw van
caissons in de .Waalhaven te Rotterdam
Deze staking, welke 60 man omvatte, L
thans geëindigd, doordat een loonsverhoo-
ging van 1 cent per uur werd toegestaan,
waardoor het loon .van 24 op 25 cents is
gebracht. -
Verdacht van moord.
Te Venlo is aangehouden een ziekere Jo
hannes F» S., verdacht- van moord opj haar
pasgeboren kind. Het (meisje was in de
Rijkskliniek te Utrecht ^bevallen en heeft
op weg van JJtredht naar Venlo haar kind
uit den trein gegooid. Bij Utredht is het
lijkje in een .sloot terecht gekomen en al
daar gisteravond gevonden. (De verdachte
is naar Utredht .overgebracht om1 met het
lijkje te worden geconfronteerd.
Ongelukken.
In het ziekenhuis te Rotterdam is aan
de gevolgen overleden "C, B., wonende Cris-
pijnlaan, aldaar, die den 29en October van
het )ichterschip „Augusta" in de Maashaven
was gevallen.
Servische vluchtelingen.
De berichtgever der „Vossische Zeitung"
geeft een schildering van de ellende der
Servische bevolking^ waaraan wij het vol
gende ontleenen:
Tot in het dal der Westelijke Morawa
was de uit Noord-Servig gevluchte bevol
king gekomen. Zij hadden hun woonplaatsen
verlaten, waren gevlucht, nauwelijks voor
zien van hel meest noodige cm hier toch
den vijand in handen-te vallen lliei eerst
bereikte hun ellende liet toppunt De vjj.ind
deed hun geen leed, maar onophoudelijk
trokken er- troepen do plaatsen binnen
Het generaal-comtnaudo kwam, daarna de
divisiestaven.
Na een paar schoone dagen was llej
weder weer geweldig slecht gewoiden Do
troepen moesten onder dak gebracht uorr
den. Den vijand te ontzien zou beteekenen
de eigen lieden te benadeclen De inwoners
moeten er uit, hun huizon ontruimen Zij
vinden toch nog hier en daar een onder
komen in een leemvenhut, een maisloods
een zwijnenstal. Daar trokken in een be-
I>erkte ruimte twintig tot dertig personen
naast elkaar, op elkaar, een oude man
zieke vrouwen, kleine kinderen. Een on
dragelijke atmospheer, een overmaat van
ellende. En toch, het is tenminste een On
derdak. Buiten regent het met stioomen.
Families uit Belgrado, uit Reiner,dna en
Kragogjewats zijn daaronderhooge ïegoe-
ingsambtenaren, artsen, advocaten. Zij heb
ben het niet beter dan de armshü dagloo
nets. Officiersvrouwen zijn er onder. De
vrouw van een stafofficier snelt naar den
plaatselijken commandant. Zij smeekt, zij
heeft twee kleine kinderen.
„Het doet mij leed; ik kan u niet helpen.
Ik kan geen uitzonderingen maken Daar
ïgt het generafil-commando, daai de dm
siestaf. De troepen zijn vier dagen en vier
nachten in den regen geweest. Zij moeten
onder dak .komen. U begrijpt, zij moe-
'enIk kan niet helpen. Ik kan het
werkelijk niet."
Buiten op den vsfeg liggen rij m den re
gen, lange treinen. Het natte hout wil niet
branden. Zij staan er, liggen huiverend om
het glimmende en weder uitgaande vuur.
Het doet iemand -leed dil te zien Maar
wij kunnen niet helpen. WaL bet land heeft
s voor hef leger. Onze troepen mogen geen
nongcr lijden. Zij mogen niet huiverend
aan dien weg liggen, wanneer er een mo
gelijkheid is, hen onder dak te brengen De
mannelijke personen onder de 50 jaar wer
den weggedreven. Menigmaal zijn er jon
gens van 15 jaar bij. In rijten, in eindeloo/e
rijen, bij honderden, bij duizenden marchee-
ren zij naar het noorden, aan beide zijden
geëscorteerd door ulanen met de lans in de
hand.
De vluchtelingen trekken naar _heL nooi-
den, naar het gebied der étappe, waar niet
meer gestreden wordt en. voor hon kan
gezorgd worden. Die zootfer komaan 1 Want
ik zag velen, die aan den weg bleven lig
gen. In den stroomenden -regen hg daar
half weggezakt in den modder van den
landweg een oude man of een oude vrouw
of beide dicht bij elkaar. Zij lagen daar'als
levenloos en de regen stroomde neer Zj
waren riiet dood maar slechts vermoeid.
De kraaien vliegei op met zwaren vleugel
slag. De hemel is alom grauw en de Iaat
ste gouden bladeren fladderen van de ka'e
boomen in den modder van den weg
ff eersTerwachtlng.
Verwachting tot den avond -"an Zondag
21 dezer:
Zwakke tot matige"-wind uit oostelijke
richtingen; nevelig of half bewolkt, droog
weer; lichte vorst des nachts; overdag zelf
de temperatuur. i
Duitsch leger bericht
BERLIJN, 20 Nov.. Het groote hoofdkwar
tier meldt hedenmorgen:
Vijandelijke monitors, die -Westencl© be
schoten, trokken zich voor het vuur onzer
kuslbatterijeu terug.
Aan het front plaatselijke levendige artil
lerie-, mijn- en handgranatengev-echten.
Fransche legerbenchten.
PARIJS, 19 Nov. Het officieele coma»
niqué van hedenavond luidt:
Er valt geen nieuws fe vermelden van
het westelijk front.
PARIJS, 20 Nov. Het officieele communi
qué Van hedenmiddag 3 uur luidt:
Men meldt in .den loop van den nacht
artalleriegeveohten mirt handgranaten in Ar- -
tois aan die versperringen van het baby-
rinth, m Argonne ,te Vauquois en m Lotha
ringen bij Reillon.
Duitsch legerberiohi
BERLIJN, 20 Nov. Het groote hoofdkwar-}
tiér meldt hedenmorgen:
Op het Oostelijk oorlog stootte el niets hj
zonders. t - 1 I 1 L®
Aan de Bessarabische grens.
ZiiRICH, 19 Nov. (Reuters bijz, dienst).
Een telegram uit CzemowiLs bericht, date
gevechten met zware artillerie plaats heb-1
ben aan beide zijden van het Bessarabische
grensfront. Het schieten is te Czernowits
duidelijk te hooren.
De Russen schijnen aan dit front gow
voorzien te zijn van munitie en hebben,-
naar bericht wordt, krachtige versterkan^en,
gekregen.
Italiaansch legerberiohi
ROME, 19 Nov. '(OfficieelOp het go
heele front heKben artillerie duels pluris
Onze artillerie dreef in het dal ran dc
boven-Cordevole een vijandelijke colonne
uiteen en bombardeerde de kazerne te Görz.
Onze infanterie lteeft met succes aanval
len gedaan speciaal op den berg San
chele. De Perugia biigade heeft de gnbecle
bergketen genomen, waarop de vijand
krachtigen tegenaanval deed efi de verforen -
loopgraven heroverde, waarop "de bnga<Wg
wederom een aanval dééd en de
i i
i l
cao"*
