De oorlog.
Zaterdag 22 Januari 1916
No 15045
68**" Jaargang
Eerste Blad.
Het geval met de klampen,
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs por kwartaal: Voor Schiedam en Viaardingen £i. 1.25, franc,
per pctat £1. 1.G5.
Prijs per week: Voor Schiedam en Viaardingen 10 cent.
Afzondeilijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor liet eerstvolgend nummer moeien des middags vóór "en
uur aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Bange Haven No. lil (hoek Korte Haven).
Prijs der Advertentien: Von 16 regels 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 cent per regel. Groote letters naax de plaats die zij
innemen.
Advertentien Lij abonnement op voordeelige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertentien opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
Bericht.
Zij, die zieh met ingang van 1 Febr.
a. s., voor minstens 3 maanden op de
„Scliiediunsche Courant" nbonneeren,
ontvangen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
Verplaatsing gemeentelijke
imreanx.
Met ingang van Maandag 24 Januari a.s.
zullen verplaatst worden naar het
pand OUDE KERKHOF 4
1. het Bureau voor Levensmiddelen en
Kolen;
2. het Broodbureau;
3. hot Bureau voor uitbetaling der mili
taire vergoedingen.
Schiedam, 22 Januari 1915.
De Bfurgemeestor van Schiedam;
M. L. H0NNERLAGE GRETE,
Vernieuwen Kaaimunr.
Burgemeester en Wethouders ,van Schie
dam; i
zijn voornemens op DONDERDAG 10 FE
BRUARI an., 's namiddags ,2 uur, ten Raad-
huize aldaar in .het openbaar aan te be
steden: t
Het vernieuwen van ,oen gedeelte
van den kaaimuur langs de westzijde
van de Voorhaven en het uitvoeren
van daarmede in .verband staande wer
ken. i
Bestók en toekening verkrijgbaar tegen
lietaling van f 1, ,(per post f 1.05), aan het
Bureau van Gemeentewerken, .Korte Haven
no. 33. j
Aanwijzing dagelijksch van 1012 uur
v.m. aan het (Bureau van Gemeentewerken
Verhoring opgespoten gronden
liggende in en hij het
Sterrehosch.
Burgemeester en Wethouders van Schie
dam;
zijn voornemens op Maandag 31 Ja
nuari 1916, 's namiddags 2 uur, 'ten
Raadhui ze, bij openbare inschrijving te Ver
huren voor den tijd van ongeveer drie
naar
MAXIM GORKI.
2)
„Vooruit, hakt er maar op los, allen tege
lijk!" commandeerde Semka, en krakend
stortten de laatste stutten inéén.
„Wat heeft zij daar toch voor een bock;
het is zoo bijzonder dik'," vroeg Mischka
nadenkelijk, terwijl hij even op dé spade
is leunde en. het zweet ,van zijn gezicht geog
de; toen, opnieuw aan 't werk gaande, mom
pelde hij zacht: ,Als dat eens het Evan
gelie Was1; maar daarvoor is het toch
te dikj.
„Maar wat gaat dat-eigenlijk jou aan?"
vroeg hemi Semka.
„Mij? och, niets Ik houd er wel van
te luisteren naar iets uil een boek, vooral
ujt een heilig boek Blij ons in hetdorp
was een soldaat, die heette Afrikaan; als
die begon met de Psalmen voor te lezenv f.«
dan was het, "alsof er op een trommel ge
slagen werd Hij kon toch zoo fijn
vjoorlezen
„Nu, en Wat zou dat nu allemaal viroeg
opnieuw, Semka, teiWijl bij zich een sigaret
rolde.
„Niets uiriaar mooi is het toch
ook al begrijp je er niets van jmaareen!
'dergelijk Woord op straat verneem1 je
zoo iets niet Bjegrijpen kan je het niet,
en- toch 'voel je, dat da,t Woord oen Woord
voor de ziel is
„Je begrijpt Het niet, 2eg je nu dan,
dat is alweer een bewijs van joiawgrenze-
looze domheid," hoonde "Semka zijn kame
raad.
jaren, ingaande op den dag der gunning
en eindigende 30 November 1918,
oen gedeelte der aan de gemeente
bohoorende opgespoten gronden, lig
gende in en bij het Sterrebosoh.
De voorwaarden van verhuring zijn ver
krijgbaar ter Gemeente-Secretarie (aid. Ah
De op zegel geschreven inschrijvingsbil
jetten moeten vrachtvrij worden ingeleverd
in de ten Raadhuizo aanwezige gesloten
bus.
BUITENLAND.
Van het Westelijke Trant.
Fransch legerbericht
Het officieele Fransche communiqué van
gistermiddag luidt
In Artois brachten wijf een mjjh tot ont
ploffing onder een Duitsche loopgraaf bij
hoogte 119, ten Z.-O. van Thelus.
Engelsch legerbericht.
Het Engelsohe hoofdkwartier in Frank
rijk meldt:
De Vijand! bracht drie mijnen tot ont
ploffing ten westen van Fricourt, zoneter
dat schade werd aangericht.
Wij brachten ten oosten van Festubert
oen imijn tot ontploffing.
Onze artillerie dreef vier werklieden-
detachementen uileen. Met succes bescho
ten wij artilleriestellingen en die loopgra
ven ten oosten van Fleurbaix,
Elders wederzijds artillerievuur.
Van het Oostelijke front.
Üostenrrfksch legerbericht.
Het Oostenrijksche hoofdkwartier meldde
gistermiddag:
De indruk der groote verliezen, die de
vijand den 19den dezer bij Toporoutz en
Bajan heeft geleden, heeft hem gisteren
tot een tijdelijke staking van den strijd
genoopt, zoodat het daar, zoowel als op
alle andere gedeelten van ons Noo oostelijk
front, afgezien van afwisselende geschut
gevechten, betrekkelijk rustig is geweest.
Een Russisch viiegeskader heeft op het
gebied ten Z.O. van Brzeany bommen ge
worpen, die geen schade hebben aangericht.
Van het Zuidelijke front.
Oostenrijksch legerbericht.
Gisternamiddag stonden onze stellingen
op den top en de hellingen van den Col
di Lana gedurende twee uur onder trommel
vuur. -Ook het gebied ten noorden van
Peutelstein werd zeer heftig beschoten.
Italiaanseh lege'rbericht.
In de Talonazone dwong een onzer af-
doeliugen vijandelijke troepen tot den terug-
„Och, het is nu eenmaal niet anders
Schimpen moet j ij altijd 1"- zuchtte Mischka.
„Hoe kan men anders doen met stontme-
rikken? Maar nu vooruit, aan 'twerk!Los
met die planken I"
Het badhuisje stortte" in elkaar, eenstof-
kolom steeg omhoog, de bladeren der n ah ij-
staande boomen dekkend met grijze poeier.
„Het boek is met zilver beslagen," be
gon Mischka opnieuw.
Semka hief zijn hoofd omhoog en keek
opmerkzaam naar het prieel heen.
„Het ziet er naar uit," bevestigde hij
kortweg.
„Dan is het 't Ev&ngelie
„Nu, en wat zou dat, als het 't Evan
gelie was? Wat dajQ...?" *-
vNiets
„Daar heb ik mijn buik vol vanl Maar
jij!... als je zooveel van de Heilige
Schrift houdt, ga dan naar haar toe en
vraajj baar je voor te lezen. Vertel haar,
dat wij te vuil en te verloopen zijn om nog
in de kerk to komen, maar zeg, dat onze
ziel toch zooals het behoort op
de rechte plaats.Vooruit, ga naar haar
toe I"
„Zal ik heusch?"
„Toe, vooruit, ga tochl"
Mischka wierp zijn breekijzer weg, trok
zijn hemd terecht, wiesch met zijn mouwen,
het zweet en het stof van zijn gezicht af
en schreed door het geboomte heen, op het
prieeltje toe. Do oude vrouw hief het hoofd
op en keerde zich om naar den op haar
toetredenden man.
Wij volgden met nieuwsgierigheid do be
wegingen, wij konden echter de woorden
niet verstaan. Wij zagen, hoe Mischka met
moeite op den grond ging neerzitten, aan
de voeten van de oude, zoodat zijn neus na
genoeg* het opengeslagen boek" aanraakte.
De uitdrukking van zijn gezicht was gela-
tocht, waarhij deze zware verliezen leden.
Aaa Boven- en Bcneden-Isonzo belette
gisteren mist de artillerie-actie.
Van het Balkanfront.
Het raadsel van Montenegro.
Volgens de „Kolnische Volkszeiting" zijn
de Italiaansche berichten over het intrek
ken van alle aanbiedingen door koning Ni-
kita op zijn minst sterk overdreven. liet
schijnt juist te zijn, dat zich belemmerin
gen bij de onderhandelingen hebben voor
gedaan en dat een deel van het Montene-
grijnsche leger geweigerd heeft de wapens
neer te leggen. De vredesonderhandelingen
worden echter voortgezet.
Havas meldt uit Parijs: De Montegrijn-
sche troepen blijven verwoede gevechten
leveren aan de Oostenrijkers.
Naar uit Rome wordt gemeld, zijn
koningin Milena van Montenegro en do
prinsessen Xenia en Vera Donderdagavond
uit Brindisi te Rome aangekomen en gister
morgen naar Lyon vertrokken, waarheen
zich ook de diplomaten, hij het hof van
Montenegro geaccrediteerd, zullen begeven.
De Servische regeering op
K o r f o o
De leden der Servischi regeering zijn
naar uit Parijs wordt gemeld te Kor-
foe aangekomen, aan boerd van ee" Ita-
liaanschen kruiser van Brindisi komend.
Ondanks zijn hoogen leeftijd, heeft Pasjitsj
de reis er goed afgebracht; hij verklaarde
bij aankomst, dat, ondanks de tegenslagen,
zijn land vol hoop is en overtuigd, dat
een nieuw en grooter Servië uit de puin-
hoopen van het oude zal te voorschijn
komen.
Pasjitsj betoonde zich zeer dankbaar voor
de hulp. die de geallieerden brachten aan
het Servische volk en het legei, verdreven
uit hun haardsteden. Voorloopig zal de
regeering op Korfoe gevestigd worden.
Aan de Dardanelles
Turksch lcgerberocht
Het Turksche hoofdkwartier meldde gis
teren
Aan het Dardanellenfront gaven een krui
ser en een monitor gistermiddag ongeveer
dertig schoten af op Alteehi Tepe en Teke
Boernoe, maar verwijderden zicli, toen
de Turksche artillerie het vuur beant
woordde.
Anders niets bijzonders.
In Perzië.
Een Havas-telegram uit Petereburg meldt
Officieel wordt uit Teheran bericht, dat
de ministerraad onder voorzitterschap van
Feranm Ferm ah in beginsel een bondge
nootschap van Perzie met Rusland en En
geland goedkeurde. i
ten en rustig; wij zagen, hoe hij zijn baard
gladstreek, hoe hij met uitgerekten hals vol
aandacht de verdorde, kleine handen der
oude betrachtte, die gelijkmatig de bladen
van het boek omsloegen
„Neen, maar kijk dien luiwammes
eens! die neemt het daar lekkertjes
vanhola! en wij? wij het werk alléén
doen? Zullen wij dat werkelijk?"
Na twee, drie minuten waren wij, Semka
en ik, naast onzen kameraad eveneens op
den grond. De oude sprak geen woord tot
ons, wierp ons slechts een uitvorschenden,
drogen blik toe, begon toen opnieuw in
het boek to bladeren
Het weer was mild, wij zaten onder het
frissche, geurige bladerdak, een windje
koelde onze slapen; in onze ziel ontlook
een stil, vrede-brengond gevoel, ons reini
gend van het vuil binnen-in ons, tenmin
ste een oogenblik het bestaan ervan ons
doend vergeten, zoodat men licht en Irisch
kon ademen.
„Paulus, een knecht van Jezus," zoo weer
klonk de stem der oude. De stem klonk
oud en knapte af on toe ai, maar zij was
vol vroomheid, vol ernst. Bij de eerste woor
den sloeg Mischka zich ijverig een kruis,
Semka schoof vol innerlijke onrust heen
en weer, alsof hij een gemakkelijker zit-
plaatsje trachtte te vinden. De oude wierp
hem af en toe een blik toe, zonder met
lezen op te houden:
„Want ik ben verlangend u te zien om
u eenigo geestelijke gave mede te deelen,
ten einde u te versterken; dat is, dat ik
met u getroost worde door uw en mijn
geloof"
Semka, als een onvervalsehte heiden,
geeuwde haidop; zijn kameraad keek hem
verwijtend aan.
De oude keek, hoewel zonder het lezen
te onderbreken, gestreng naar Semka, wat
(Men zal zich herinneren, dal onlangs de
militaire gouverneur van Loeririan Enge
land en Rusland den oorlog heeft ver
klaard." i
Reuter seint uit Teheran na Petersburg-
De Russen bezetten de stad Sultan Abad,
door do Engeische kolonie verlaten. De
njand, met den Duitschorï' consul, vluchtten
naar Boesoedjir, i
I n Engeland.
Regeling van den arbeid.
In bet Lagerhuis deelde gisteren eerste
minister Asquith mede, dat de regeering
tot het besluit gekomen was dat hot drin
gend noodig was ipeer gebruik te maken
van ongeoefende, hal (geoefende en vrouwe
lijke arbeidskrachten, opdat geoefende werk
lieden zouden kunnen worden gebruikt voor
ander oorlogswerkde werkgevers en lei
ders der Trades Unions hadden beloofd
dezen maatregel te tzullen steunen. Een
desbetreffend wetsvoorstel zal pnmiddellijk
woiden ingediend. i
De wettelijke regeling waarop Asqmth
deelde aangaande het gewijzigde gebruik
van geoefende arbeidskrachten, is een net»
voorste], waarbij de oorspronkelijke mumtie-
wet wordt geamendeerd, JJeze maatregel,
welke verschillende wijzigingen en uitbrei
dingen bevat van de oorspronkelijke rege
ling, is reeds door het Huis aangenomen en
zal binnenkort wet .worden.
Verlaging der gr aanprijzen.
Uit Londen wordt gemeld* dat Engeland,
Frankrijk en Italië een consortium hebben
gevormd voor den (aankoop, de verwach
ting en het verbruik van het noodige graan,
ten behoeve van de geallieerden. Daardoor
zal de onvrijwillige concurrentie van de
verschillende volkeren, die de prijzen op
drijft, vermeden worden. (Bovendien zal de
handel met de ineutralen zooveel mogelijk
beperkt worderf, om jhet getal beschikbare
«diepen te vergrooten èn de vrachtprijzen te
verlagen. Voor ditzelfde dool heeft de En
geische admiraliteit beloofd (een aantal
huipkniisers ter beschikking fe stellen. Op
de havenarbeiders zal pressie geoefend
worden, om de iwerkzhajuheden bij het laden
te bespoedigen. Deze (maatregelen moeten
dienen om do graanprijzen te verlagen.
Ter Zee.
Do duikboot- en mijnenoorlog.
Lloyds meldt, dat het Engelsohe s.s.
„Sutherland" (groot 3542 ton] 17 Jan. ge
zonken is; do bemanning -werd opgepikt
en gisteren te Malta aan land gebracht. Eén
Lascaar was overleden.
BINNENLAND.
Bnitongtwone zitting Prov. Staten Noord-
Holland.
IP.ij Kon. besluiten van 15 en van 20
dezer, is aan den commissaris der Kon
ningin in Noord-Holland machtiging -ver-
hem verlegen maakte. Hij snuffelde wat
met zijn neus en draaide zijn oogen rond.
Eenige minuten gingen rustig voorbij. Hel
leerrijke, eentonige lezen werkte kalmee
rend.
„Want Gods toorn van den hemel wordt,
geopenbaard over alle goddelooze wezens
en
„Wat wil je dan toch schreeuwde plot
seling do voorleestcr naar Semka.
„G o, niets I Lees u maar kalm door
ik luister toe," zei hij op deemoedigon
toon terug.
„Waarom zit je dan met je vuile han
den aan die klampen?" bromde de oude.
„Uit nieuwsgierigheid omdat bet
werk er zoo mooi van is. Ik kan dat be-
oordoelenik was vroeger n.l. sloten
maker daarom bekeek ik bet nu
even."
„Iloor "eens," zei de oude droogjes, „jij
moet mij nu eeas navertellen, wat ik zoo
even heb voorgelezen."
„O, goed hoorik, ik
„Nu dan, vooruit
„Het was een preek een preek over
liet geloof, als ook over het ongeloof
Heel eenvoudig en volkomen juist. Het
dringt je tot in je ziel toe doorl"
De oude schudde treurig haar hoofd en
keek naar ons allen met verwijt in baar
blik. -
„Verlorenenstoenen zijt gij gelijk 1
Gaat direct aan het werk."
„Het schijnt het schijnt wel, of zij
zich geërgerd heeft," zei Mischka, met
schuldbewusten glimlach.
Maar Semka krabde zich achter het oor,
geeuwde, keek de meesteres na, die, zon
der omzien het smalle tuinpaadje afliep,
en zei nadenkelijk: „En de haken aan dat
boek daar, zijn toch van zilver
Jeend tot het bijeenroepen van de Staten
dier provincie in buitengewone zitting, op
Dinsdag 1 Februari, ten einde alsdan aari
de orde te stellen:
lo. de verkiezing van een lid van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal, ter voor
ziening in de vacature, ontstaan doorbel
door P. IBl J. Ferf genomen ontslag als lid
van die Kamer, en
2o. de behandeling van voorstellen, ver
band houdende met <len Watersnood in
genoemde provincie.
Dekking van oorlogtkoiten.
De „Vrijzinnig-Democraat" meldt, dat de
leden der vrijzinnig-democratische Kamer-
groep bij de Tweede Kamer een wetsont
werp hebben ingediend tot het heffen van
een bui tengewone belasting tot dekking van
oorlogskosten. Zij hebben het wetsontwerp
van de commissie uit den Vrijz.-Dem. Blind
ongewijzigd ingediend. Het tarief tot heffing
van ongeveer 200 miliioen is er in opge
nomen., In de toelichting zijn de noodzake
lijke wijzigingen gebracht
V
De Commissie, door het Hoofdbestuur
van de Liberale Unie benoemd ter over
weging van het denkbeeld „beffing ineens",
deed van het Hoofdbestuur van <ie Liberale
Unie bet volgende schrijven toekomen:
„Do Commissie, door uw Hoofdbestuur
aangewezen, voir de overweging van het
denkbeeld ecnor „heffing ineens", heeft do
eer u mode te deelen, dat zij gemeend
heeft de uitvoering van de haar sympa-
tiiieke opdracht te moeten schorsen, nu,
tengevolge van den langen duur van den
Europeeschen oorlog, de defensie- en crisis-
uitgaven vau Nederland,,dennate zijn ge
stegen, dat de opbrengst van f275 miliioen
op verre na niet toereikend is tot dek
king daarvan, weshalve dan ook de Minister
van Financiën een tweede leening, vermoe
delijk ten bedrage van f 225 miliioen, heeft
aangekondigd.
ïn dezen stand van zaken zal er, naar
de meening uwer commissie, van een hef
fing ineens tot dekking van liet geheele
bedrag van f 275j- f 225 miliioen, moei
lijk' sprake kunnen zijn; neemt men nu
daarbij in aanmerking, dat Z.E. de heer
Mr. Treub in de memorie van toelichting
op het wetsontwerp tot vaststelling der
grondslagen van het stelsel van 's Rijks
belastingen, heeft verklaard, dat het denk
beeld «ener heffing ineens zal kunnen
en misssohien wel moeten worden over
wogen, als do tijd gekomen zal zijn, de
vraag te bespreken der dekking van de
buitengewone defensie- en crisisui'.gaven,
die uit de leening 1914 niet meer konden
worden bestroden, dan. ligt het naar
En hij grijnsde, alsof hij van een voor
proefje genoot.
Wij overnachtten in den tuin naast de
puinhoopen vim liet badhui". Drn volgenden
morgen reinigden wij den put en zaten toen,
kletsnat en vuil, in afwachting der afbe
taling, op den drempel van huis, ons ver
lustigend in het rijkelijke middag- en avond
eten, dat wij ons konden toestaan; verder
dachten wij ruc-F. Niemand had daar eenige
behoefte aan.
Na eenig wachten verscheen de oude
vrouw. Zij strekte de hand vol geld naar
ons uit, en zei verachtelijk:
„Hier heb jullie je loon en maakt dat
je weg komt. Ik had het hout nog tot
brandhout willen doen slaan, maar jullie zijt
dat niet waard."
Wij namen het geld stilzwijgend aan.
„Jij, leelijke heks," begon Semka, toen wij
nauwelijks de deur achter ons gesloten wis
ten .„Wat, niet waard zijn wij het? Jij,
oud skelet I Nu vooruit, voor mijn part
kun je nu met je bock klapperen.
En plotseling greep bij met do hand in
zijn zak en haalde er twee glimmende me
talen voorwerpen uit, die hij ons zegepra
lend voorhield.
Mischka bleef stilstaan, keek met nieuws
gierigen blik omhoog naar do uitgestrekte
handen van Semka. f
„Heb jij de haken eraf genomen?" vroeg
hij verwonderd.
„Ja, dat heb ik gedaanhet ij zilver...
Al kan men ze niet gebruiken - een roe
bel zijn ze zeker waard."
„Maar zeg toch, zeg mij, wanneer heb
jo dat gedaan? Berg ze op om der
zonde wille
(Slot vólgt.)
SCHIEDAMSCHE COURANT
t
