De oorlog.
No. 15053
68""
Jaargang,
Dinsdag 1 Februari 1916
Andries van den ïarafjord,
Prijs der Ad ver ten t i n: Van 16 regels fl, 0.92; iedere regel meer
15 cents. Reclames 30 rent per regel. Groote letter» naar de plaat? die zij
innemen.
Adverten ti.en bij abonnement op voordeelige vo.iruaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te l>ekomen.
In de nummers die Dinsdag-, Donderdag <m Zaterdagavond
verschijnen, worden zoogenaamde kleine advertoritiën opgenomen tot den prijs
van -10 cents per advertentie, bij vooruitlietaling aan hel Bureau te voldoen.
Intercommunale Telefoon No. 103.
een „stril" vertelling van
JOHAN C,W. JUUHL.
Uit het Noorsch vertaald door M. A. Z.
3)
„'ij 'eeft me pen boodschap gestuurd met
Olina, toen zo gut school kwam, maar als
ik in staat hen geweest uit bed te komen
in de laatste jweek dat is zoo waar, als
Gód" de 'eer leeft"
„Zoo heeft jPralil' je een boodschap
gestuurd?" vroeg Lars (beduusd.
„Ja zeker, 'ij (eeft me twee keer laten
roepen." j
„Don denk ik, (dat 'ter gek voor je uit
ziet, man; jenveet zelf wel 'oo 'ij is."
Lars stem Monk ernstig, terwijl hij een
bezorgden blik op Andries wierp.
„Ach ja. God j'elpe 'em', die zoo weinig en
niets 'eeft en genoodzaakt is te leven Yan
eens andets gunst en genade", zuchtte
Andries en lonkte togen de Oesch, die £>p
tafel stond. Achter het groenachtige glas
glinsterde bet sterke vocht zoo verleidelijk,
er was nog' niet zooveel van geschonken,
vond Andries. Het stond, nog ver boven
de witte reep papier, die op de flesch
was geplakt en waarop hij in kleine zwar
te lettere „Mout-brandewijn" las.. Het ging
immers tegen. Kerstmis;* "hij wist ze-
kier dat Lars zich rijkelijk, had voorzien,
er waren minstens nog een paar" fles schen
in de kiep, vermoedde hij.
Andries raapte zorgvuldig tusschen duim
en voorvinger alle broodkruimels op, die
op zijn kleeren en op de tafel waren ge
vallen, en stak ze met zijn groeten zwarten
nagel in zijn mond.
Nu schonk Lars hot glas voor de derde
maal vpl en haalde een kerstgebak uit de
mand, dat hij Andries aanbood.
Andries nam lachend hot glas, en hoofd
schuddend zei hij:
„Dat wordt tc voel, kind."
Hij dronk het in één teug uit, streek
zijn vuist over zijn mond en herhaalde:
,,Dat was nu. niet noodjg 'oor."
Daarop haalde hij zijn vuil pijpje uit
zijn broekzak te voorschijn en klopte het
lang, uit tegen den rand van de tafel.
,,'eb je geen tabak, Andries?" vroeg Lars.
ndries begon zorgvuldig in al zijn zak
ken te zoeken, ofschoon hij wel* wist, dat
hij er niets mieer in had. En toen zei hij:
„Deksels, ik geloof, dat ik thuis mijn
tabak 'eb vergeten."
„Daar", zei Lars, een groot blad tabak
uit zijn broekzak halend.
„Neen, nu ben je al te goed Lars. God de
'eer moge 't je loonen."
Andries glansde van genoegen, toen hy
met z'n dolksnes een stuk van het blad
afkerfde en zijn pijp stópte. De rest van bet
blad wilde hij Lars teruggeven.
„Nee, be'oud -'tinaar, 'oor. Ik heb nog
een Kwart pond in ,'t voorraadskistje."
„Dat* gaat Ktadht niet aan.'', zei Andries, en.
in tusschen verdween de tabak in zijn broek.
Hij rookte paffend. En blauwe wolkjes
hingen om beiden heen.
Toen zei Lars
„Je 'ebt veel monden te stoppen, vriend".
Het klonk deelnemend.
„Ach ja zeker "eb ik dat," /.uchtte An-
dries, ,,'alc me de duiiel, 'oeveol ik ook
sleep en zwoeg, 't 'elpl niet. 'tis net, of
'talles niks niemendal geeft, kind."
„En er'komen altijd kleintjes b", vermoed
ik?"
„Ach ja, je weet dat dat pleizierig is."
„Ja maar, er is val voor noodigzei
Lars, Jmd^mkelijk zijn hoofd schuddend.
En na een poos vroeg hij
„Zijn 'tsiiet negen kinderen, die je 'ebt?"
„0, het tiende js «r al voor de 'elft,
Lars".
Lars „met den ra,ren mond" schudde zijn
hoofd en grinnikte:
„Je bent er me een!"
„Ach, weet je, je moet iets 'ebben, waar
je je mee bezig ,oudt," antwoordde Andries.
Jmrs* groote mond lachte. En Andries
lachte mee. En toen hij nog een glas ge
dronken had, znchtto hij lang en zei ge
troost
„O ja, God de 'eer geeft altijd wel een
uitkomst."
Hij voelde zich nu als een heel ander
inensch. Hij was ontdooid van buiten en
van binnen. En het Was, of er langzamer-
lsand voor herol ook uitkomst schemerde.
Toen hij door de dalspleet naar zijn huisje
vreemdelingen in de provinciën Ybenan,
Koeeitsjou, Kwangsi, Kwantoeng en Tsel-
sjoean, d. s. in Zuid-China, niet langer kon
dragen, wegens de houding van Japon.
Van verschillende zijden wordt bericht,
dat do opstand in Zuid-Cbina Zich uit
breidt.
Japansehe bladen bevatten de officieele
mededeeling, dat de Japansehe regeering
vastbesloten is, om Joean Sji Kai niet als
keizer van Chma te erkennen.
In noordelijk China, in Mongolië, is thans
ook een opstandige beweging gaande. Vol
gens berichten uit Moekden naar 'Japan
overgebracht, hebben Mongoolsche opstan
delingen de stad Kosi llou Ting in de pro-
vincie Shanli bezet. De toestand m het
noorden van deze provincie is ernstig.
Uit Moekden wem gisteren naar Peters-
burg !>ericht:
Het aantal opstandelingen is aangegroeid
tot 20.000 man, waaronder een Chineesche
brigade, die behoorlijk van -munitie is voor
zien.
De opstandelingen hebben 12 kanonnen
en. twee mitrailleurs en rukken op naar
Peking.
WK SEN LAND.
lemcni gehouden en daaraan heeft de
„X. R. Ct." een beschouwing gewijd, waar
aan we hot volgende ontloenen.
„Wat door sommigen gevreesd werd, was
dat de Britsehe regeering, wijkende voor
een sterken aandrang uit hel Parlement,
onze en andere onzijdige havens m Europa
zouden gaan blokkeeren, alten toevoer daar
heen dus zoude afsnijden. Die aandrang
was het gevolg van de meening, dat nog
maar al te veel goederen via de onzijdige
havens de centrale mogendheden bereikten
verscherpte maatregelen Ier zee, oen echte
blokkade, zouden dat doorsijpelen door de
neutrale landen moeten voorkomen. En
zoude men zoodoende met ook Amerika
ter wille zijn, dat juist altijd op een for-
mcele blokkade had aangedrongen?
„Juist dit Engclsche beroep op Ame-
nka's wenschen kon nu echter aanstonds
doen begrijpen, dal de gcwcnscihte slren-
gei-e maatregelen met zouden kunnen be
staan in het blokkeeren van onzgdige
kusten* had tocli de regeering van Washing
ton in haar nota ram 5 November 1913
niet met nadruk verklaard, dat geen vol
kenrechtelijk beginsel steviger gefundeerd
is dan het verbod om onzijdige havens te
blokkeeren? Hiertegen is inderdaad niets
in to brengen.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per Kwartaal: Voor Schiedam en Vlaardingen fl. 1.25, franco
per post fl.- 1.65.
Prijs per week: Voor Schiedam en Vlaardingen 10 cent.
Afzonderlijke nummers 2 cent.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het oersti olgend nummer moeten do» middags vóór *"en
uur aan het Bureau be/.orgd zijn.
Bureau: Lango Haven No. 111 (hoek Korte Haven).
BtJITlNLim
Tan het Westelijke front.
Fransch legerbericht.
Het officieele Fransche communiqué van
gistermiddag luidt:.
In Artois hebben de Duitschers vannacht
ten. zuidwesten van hoogtepunt 140 twee
aanvallen met handgranaten gedaan, die
beide zijn mislukt.
In Champagne heeft de Fransche artille
rie do Duitsohe schansen ten noorden van
Prosnes beschoten. Tijdens die beschieting
zijn 4 ontploffingen op verschillende pun
ten van liet Duitsohe front waargenomen.
In Argonne mijngeveohten. Een ontplof
fing ,van een Doitschie mijn bij Haute Chó-
vauchée hebben wij beantwoord door een
stuk Duitsche loopgraaf in de lucht te
laten vliegen.
Op de andere sectoren afwisselend
geschutvuur.
De Zeppelin-aanvallen op
Parij s.
De brandbommen, die Zondagavond door
een. Zeppelin op de noordelijke voorste
den van Parijs werden geworpen, heb
ben eenige stoffelijke schade aangericht.
Verscheiden nienschen zeggen twee Zeppe
lins te hebben gezien.
In zeven gemeenten in den naasten om
trek van Parijs zijn bommen geworpen, waar
van verscheidene niet ontploft zijn. Die
zijn naar het gemeentelijk laboratorium
overgebracht. Een weegt 103 kilo,' een an
der 65, een derde 57 kilo. Ze zijn gela
den met trinitroluol.
Officieel wordt gemeld, dat door den Zep
pelin-aanval van Zaterdagavond 25 men-
schen gedood en 32 gewond zijn. Gisteren
heeft nogmaals een (Zeppelin getracht boven
Parijs te komen, jdoeh hij moest, na be
schoten te rijn, (inderhaast naar de Duitsche
linies terugkeéren. Het (luchtschip heeft 10
bommen geworpen, zonder jeenig resultaat.
Het Havas-bureau meldt: Pers en open
bare meening eischen (eenstemmig maatre
gelen van weerwraak yoor den Zeppelin-
aanval op Parijs. (Zij wenschen dat Fran
sche vliegtuigen een .Duitsche stad zullen
bomhardoeren, die zich (in militair opzicht
in denzelfden toestand (lievindt.
Van het Oostelijke front.
0 ostenr ijks clrilegerber ioli t.
Op alle oorlogsterreinen geen nieuws.
R us sischjegerbericht
De groote Russische generale staf meld
de gisteren:
Het Duitsche geschut .heeft Schlok be
schoten en een (levendig vuur geopend in
de streek ten Ruiden van het Babit-meer.
'De vijand heeft .onze verschansingen bij
Ogger met ontplofbare kogels beschoten.
Ten Noorden van .den spoorweg naar
Poniewioce en tusschen het Medmocsk- en
het Demonen-meer heeft .de vijand een he
vig geschutvuur geopend, j
In Galicië hebben .onze verkenners aan
de midden-Strypa een .Oostenrijksche veld-
wacht omsingeld en jn een gevecht van
lnan tegen man (een deel der Oostenrijkere
aan de bajonet geregen en de rest gevangen
genomen. j
In den laats ten „tijd neemt het aantal
overloopers van den yijand aanmerkelijk
toe.
Het Russische offensief.
Uit Czernowitz wordt (aan bet „Berl.
Tageblatt" geseind, dat het herhaalde
lijk offensief optreden jder Russen bij
Czernowitz moet worden .toegeschreven in
de eerste plaats aan de groote versterkin
gen, die daar rijn aangekomen, ter vervan
ging van de gedeeltelijk uitgeputte troepen,
en in de itweede plaats vermoedelijk uit
politieke overwegingen. Dit blijkt uit be
richten in Russisch© bladen, die gevonden
worden bij de gevangen genomen Russen.
'De „Odesski Listok" .schrijft„De voor
bereidingen aan de grens van Bess arable
en Roemenië zijn jnog lang niet ten eide;
wellicht slaagt de .Russische diplomatie er
in, het doel (te bereiken en de offers te
verminderen." j
Tegelijkertijd is bekend geworden dal de
Russen aanzienlijke troepenmassa's Jrij
Oengheni, langs de .grens van Roemenië
samentrekken.
Tan het Balkanfront,
Fransch legerbericht
Het officieele Fransche communiqué van
gistermiddag meldt:
Zestien Fransche vliegtuigen verlieten
gistermorgen 7 uur Saloniki, en vlogen te
10 uur over het Bjulgaarech-Duitsche kamp,
uit ongeveer 600 tenten bestaande, te Pa-
zarli, ten N.Wj. van het meer Doiran.
Een aantal- bommen werden geworpen,
die brand deden ontstaan in het vijande
lijke kamp en een ontzetlende paniek ver
oorzaakten.
- I n Albanië.
Het „Neuo Wiener Abendblatt" ontleent
aan berichten uit Milaan, dat hetltaliaan-
sche kabinet besloten heeft, om. uit ge
brek aan eigen beschikbare troepenafdee-
lingen, zich tot Frankrijk en Engeland to
wenden om steun te verkrijgen voor Al
banië.
De „Lokal Anzeiger" verneemt uit het
oorlogskwartier, dat het onverwachte on
gestoorde verloop van de ontwapening en
de bestaande rust in' Montenegro, den Oos
tenrijkers spoediger in staat, gesteld hebben
den opmarsch naar Albanië te beginnen,
dan men had durven venvachten. De Oos
tenrijkers trekken aan den voet van het
Albaneesche gebergte naar het zuiden tegen
de kust; zij wondon door de bosschen en
door de overstroomde streken tegen vijan
delijke aanvallen van zeezijde beschermd.
In den Kaukasns.
Turfc'sch legerbericht.
Het Turkscho hoofdkwartier meldde gis
teren:
Gevechten zonder beteekenis.
Russisch legerbericht.
De gxoole Russische generale staf meldt:
De krijgsverrichtingen van de laatste
twee weken tegen het Turksche front heb
ben geheel aan on/.e verwachtingen }>e-
hn IwoorJ
Nu den eersten slag, dien luj aan het
Turksche centrum toebracht, tot een succes
van belang te hebben ontwikkeld, vervolgde
generaal IboedeWitsj den vijand en wierp
diens voorhoeden terug tot aan de forten
van Erzeroem Tegelijk dwongen de Rus
sische troepen de Turken door een on-
weerstaanbaren druk op hun rechtervleu
gel her gebied van Melasghert en Knys
te ontruimen en terug te trekken in het
Moesj-dal.
Wij hebben den vijand dus uit een door
hem versterkt gebied ter diepte van 60
wersten verdreven, hem verjaagd uitberg-
aehfige streken met een uiterst ruw kli
maat, iciar een goed Iwvolkl, gemakkelijk
bereikbaar gebied, waar onze troepen
gunstig tem in vinden om te overwinteren.
jBiij deze krijgsverrichtingen hebben wij
talrijke ge\angenen gemaakt, waaronder
Turksche officieren en Askari's. Voorts heb
ben wij een kanon, macliinegeweren en
een groote hoeveelheid artillene- en genie-
materiaal en uitrustingsstukken genomen.
Op 29 Januari hebben onze verkenners
bij een achtervolging van de Turken, die
in het gebied van de Tsjoroch terugtrok
ken, opnieuw Askari's krijgsgevangen ge
maakt en meer dan 100 stuks vee cn vee
voeder op den vijand veroverd.
In Mrsopotamfe.
Turksch legerbericht.
Bij Feltsjie van weerskanten afwisselend
geschut- en geweervuur.
Bij Koet-el-Amara is heUrustig.
Engelsch legerbericht
Het onlangs door de Turken verspreide
bericht, als Zou een Engelsohe kolonne
ten westen 'van Koma genoodzaakt zijn
geweest zich al vechtend een terugtocht
te banen, waarbij zij 100 man aan dooden,
100 kameelen en 100 tenten zou hebben
verloren, is verzonnen. Het eenige voorval,
waarop liet betrekking zou kunnen heb
ben, is een verkenning bij Sjattra, waarvan
de deelnemers door de Arabieren zijn aan-
gevallen. Zij hadden enkele verliezen, doch
brachten den vijand zware verliezen toe.
Diverse fteriehtcn.
In. Denemarken
De „Times" verneemt uit Kopenhagen,
dat Denemarken met ernstige arboidsmoei-
lijkheden lied rei gd wordt Vandaag, Dins
dag, zou er een staking, die 25,009 man
omvat, beginnen. Van dezen zijn er 20.000
betrokken bij do scheepswerven van Ko
penhagen. Als gevolg van deze staking zul-
len er vele anderen het Werk neer moeten
leggen. Er wordt voor andere bedrijven
oen uitsluiting aangekondigd. Een regee-
ringsjrersoon tracht nu 'door bemiddelend
optreden de stakingen af te wenden.
De opstand in China.
Wij lozen in de „Vossisehe Zeitung",
dat aan de „Nowoje Wremija" werd ge
meld, dat de Chineesche regeering den ge
zanten te Peking mededeelde, dat rij de
verantwoordelijkheid voor de veiligheid der
Hofberichteu.
11. M. de Koningin-Moeder heelt den
benoemden gouverneur-generaal van Ned.-
Indie, mr. graaf Yan Limburg Stirum, cn
mevrouw do gravin Van Limburg Stirum,
die onlangs bij»,de Koningin-Moeder het
middagmaal hebben gebruikt, in afseheids-
audièntie ontvangen.
De audiëntie van den minister van wa
terstaat zal Vrijdag 4 dezer niet plaats
hebben.
Kamerverkiezing Apeldoorn.
In de Vrijdag gehouden vergadering der
plaalseltijke Clirist-llist. kiesvereeniging
„Koningin en Vaderland" te Apeldoorn, is,
naar de „Nederlander" meldt, in.de vaca
ture-Van liylandt met algemeene stommen,
tot candidaat voor de Tweede Kamer ge
kozen do lieer J. R. Snceck Henkemans
te 's-Gravenhago.
Het schijnt, dat de verkiezing voor de
Tweede Kamer in het district Apeldoorn
niet zonder strijd zal «floepen. In Har
derwijk en omgeving heerscht voor deze
verkiezing groote belangstelling. Van vrij
zinnige zijde wordt prof. Koluistarn, die
des zomers op zijn buiten bij Harderwijk
pleegt te wonen, reeds gienoemd. Woens
dag vergadert de centrale liberale kiesver
eeniging ie Apeldoorn..
- Blokkade van aentrale harens.
In 't Engclsche parlement was 'n motie
voorgesteld, oom den aanvoer van artikelen,
waaraan do centrale mogendheden behoefte
hebben, met meer kracht en op meer af
doende wijze tegen te gaan, een motie,
die deed vreezen, dat ook neutrale ha
vens zouden worden geblokkeerd.
De debatten daarover zijn in hel par-
tie mgkeerde, moest hij verechel den keeren
opzien naar hef hemelgewelf om te ont
dekken of er geen witte wolkjes gekomen
waren, die een omslaan van hot weer voor
spelden. Het was zoo bijzonder zacht ge
worden in de lucht, vond Andries. De hon
ger veroorzaakte hem niet langer die bran
dende pijn, al had hij niet genoeg in <le
maag, dat voelde hij wel.
De koe cn het varken waren toch niet te
benijden, .vond hij nu. Het was prettig te
leven, 'oe 't ook wassoms was het prachtig
er midden in te zijn. Die er uit wilden,
waren gékt Neen, de koe en het varken
waren toch niet zoo 'eel goed af. Wat
duivel! Met dit Kerstfeest zou 't ook nog
wel sctófcken, zooals met al de vroegere.
Hij was nu niet langer moedeloos en wan-
hópig.
En voor dat hjj het wist, kwamen hem
als van zelf een paar regels uit een kerk
gezang op 4e lippen, dat hij dikwijls neu
riede, als hjj Prahl Voor den gek had •ge
houden met z'n bakschol, die op de markt
in de stad beter betaald werd dan door den
dorpswinkelier.
En Andries zong onverdroten met lui ge
uithalen en een piepend overslaan van de
stem in de hooge tonen.
„Waar is Olina?" vroeg Andries scherp
en streng, toen hij weer in zijn woning
stond.
Zijn vrouw, Garf schrok'. Ze zat met
haar breiwerk bij bet raampje, voorover
gebogen door honger m veel andera ellende.
„Wij kunnen dus met voldoening consta-
teeren, dat een blokkade van onzijdige ha
vens. waardoor dus ter volkomen ïsolee-
rmg van de ceutralen ook niets zoude
worden doorgelaten naar de aan den rand
der een tra',ea gelegen kleine onzijdige lan
den, noch in de bedoeling der blokkade-
motie, noch in die van de Britsehe er-
geen ng heeft gelegen.
„Er is echter één punt in de rode van
Grey, waar wij allerminst voldaan over
kunnen zijn; wanneer de neutralen moch
ten beweren, aldus .zegt luj mot nadruk,
dat de Britsehe pogingen om den toevoer
van goederen naar don vijand door on
zijdige landen to verhinderen, niet recht
matig zijn, dan zoude zulk een bewering
zijn ,,a departure from neutr.Uity". M.a.w.
alle pi o te "lor der Nederlandsche en andere
onzijdige regeeringen tegen de Britsehe
maatregelen ter zee -:jn tn strijd met de
plichten der onzijdigheidWie zich durft
berocjien b.v. op het beginsel van het inder
tijd zoo krachtig door do Britsehe regee
ring verdedigde art. 35 der* Londensche ver
klaring. schendt zijn onzijdigheid! De be
doelde passus moge den minister met stel
ligheid op do dan ook gevolgde „cheers"
hebben kunnen doen rekenen, zijn slot-
opmeiking, dat, naar hij meent, de onzijdi-
gen de bedoelde bewering niet uiten
neemt het volmaakt ongemotiveerde van
zijn uitlating niet weg." 1
Vrijkaarten voor raadsleden.
In dc zitting van den llaagscheu Raad
werd gistermiddag en- avond behandeld de
kwestie van liet al of niet aannemen yan
vrijkaarten door de raadsleden van Ie. Haag
se Ik; Trannvegmaatschappij.
In een preadvies hadden Bi en W. ge
vraagd niet i'n te gaan op liet aanbod van
gratis-vervoer. Het college zelf had reeds
ecnigen tijd geleden afstand gedaan van
de vrijkaarten.
Na langdurige discussie, waarin enkele
De kleine Olina. stak haar vaalbleek ge
zichtje vooruit achter haar moeder.
Ze had half in slaap somber zitten sta
ren naar een spmneweb in den hoek. 's
Zomers, als hel heet was, vlogen er al
tijd vliegen in en hieven er in hangen. Ze
deden dan zoo hun liesl voor hun le
ven, dat Olientje er dikwijls meeljj moo
had en ze uit het web Jievrijdde. Nu Was
hel koud in de kamer, en het spinneweb
hing grijs Van slof en zonder dat er iets
in zat, als een driehoek tusschen de hou
ten wanden.
„Je moet je aankloeden, Olina, en da
delijk naar Prahl gaan cn de complimen
ten doen van moeder en van vader, en
vragen of 'ij zoo 'ooi goed wil zijn en
me een 'al ven zak tarwemeel en een paar
broeden op afbetaling wil geven en koffie
en tabak en wat 'ij zeir denkt. Zeg maar
tegen 'em, (Lat. ik ziek ben, 'cel ziek, cn.
dat er geen kruimel eten in huis is bij
ons. Hij kan we] niet 't 'art 'ebben en
zijn ziels zalig'eid er aan willen wagen,
dat wij dood 'ongeron op Kerstmis, moet
je zoggen. En dan moet je beloven, <Lat
jé vader met de visch zal kómen en zal
komen werken na de feestdagen, zoowaar -J
God de 'eer me gezond'eid en leven geeft.
Op mijn zalig'eids duurs ten eed Kan je -
dat beloven. Laat me nu zien, dat jeeeri y
knappe meid bent en Puis komt mét iets.--?
goeds voor ons allemaal. Je weet, 'tfiri'"
al dicht bij Kerstmis. Neem de Mep'. (Óp;.'f
je rug." (Wordt ^rvolgd).^-
mm, nr.
AvdUntlW.
