De oorlog.
•"laargang.
Maandag 19 Maart 1917
No. 15399
a
DE KLIMOP.
m ui i i'TifDiimufflül
-is
ft
2)
16
Deze courant vejschgnt d age I g k s, met uitzondering van Zon- ea Feestdagen.
Prijs pfrr kwartaalVoor Schiedam en Vlaardingen met iabtsnp Vaa
Sets, incassokosten £1.30; franco per post £1.75.
Rrys per week: Voor Schiedam en Vlaardiagen 10 cent
Afzonderlijke nummers 2 cent
Abonnementen worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten des' middags vóór een
onr aan het Bureau bezorgd zijn.
Bureau: Lange Haven No 141 (hoek Korte Haven),
Prijs dear Advertentie a: Van 15 regels ft. 0.92; iedere regel meer
20 cents Reclames 40 cent per regel. Incassokosten 5 cent» Groote letters naai'
de plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeslige voorwaarden. Tarieven
hiervan zijn gratis aan het Bureau te bekomen.
Incassokosten voor Schiedam 5 cents, voor postkwi tan tien 10 cent
Dagelijks worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot den prijs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau te voldoen.
Deze advertentiën worden, mits voor 3 achtereenvolgende nummers opge-
geven, slechts 2 maal berekend.
Intercommunale Telefoon No. 103.
BUITENLAND.
(pDe revolutie in Busland.
De proclainatie.
}{et enkéle -woorden maakte een telegram
in ons blad van Zaterdag al melding van
eén proclamatie van grootvorst Michaél
AJexandrowitsj, waaruit Week, dat niet ook
evenals de czaar onvoorwaardel
ijk van den troon afzag, zooals eerst uit
Petrog rad gemeld was. Bedoelde proclamatie
luidde in zijn geheel
„Een zware taak werd mij opgelegd door
den wil van mijn broeder, die aan mij de
keizerlijke kroon overdroeg tijdens een oor
log zonder voorbeeld en binnenlandse^
onlusten. Bezield door dezelfde gedachte
als het geheele volk, dat het welzijn van
bet vaderland vóór alles gaat, nam ik hel
krachtige besluit de hoogste macht alleen
te (aanvaarden, zoo dat de wil van ons
groote voik zal' zijn, dat bij plebisciet en
door de stem zijner vertegenwoordigers in
de Clonstitueerende Vergadering zich moet
uitspreken over den regeeringavorm en de
nfeuwe grondwet voor den Russischen
-staat.
„Dientengevolge verzoek ik, den zegen
Gods afsmeekend, allen Russischen btirgers
rich te onderwerpen, aan dê voorloopige
regeering, op initiatief van de Boema ge
vormd, en met de geheele macht bekleed,,
totdat binnen den kortst mogelijken 'tijd
het mogelijk zal zijn, op den grondslag van
het geheime, directe, gelijke en algemeene
kiesrecht een Constitueerende. Vergadering
samen te roepen, die door haar beslissing
betreffende den regeeringsvorm den wonsdi
des volks zal uitspreken."
De g'ebeurtenissen.
Router's bijzondere dienst meldt nog een
en ander over de gebeurtenissen der veel
bewogen laatste dagen. Vrijdag tusseheh
twee en drie uur *s namiddags begonnen
mannen met ladders do keizerlijke'wapens
weg te nemen van publieke gebouwen en
winkels. Wat dit beteekend© wierd spoe
dig bekend door de aankondiging in de
Maden en op wimcelruiten, dat de czaar
afstand van den troon zou doen. De- wa
pens werden meestal in de straten verbrand,
terwijl ook eenig© op het ijs van d© kana
Ien werden geworpen.
Het bericht, dat de czaar was afgetrq
den, werd in Petrograd gedurende den nacht
ontvangen en veroorzaakte daardoor slechts
weinig opschudding.
De correspondent van Reuter zag in den
loop van den dag slechts één optocht van
soldaten en burgexs, die vaderlandsdie lie
deren, o.a. ook de Marseillaise, zongen.
Groot gejuich barstte los toen bei eden
troepen met een vlag met het opschrift*.
„Lang leve de socialistische republiek in
alle landen" voor de Doeana stilhield.
Roèdift" naar h#t* Itaüaassth. va»
«RA3HA DBLEDDA.
En zg bewaarde -het, maar gedurend
dien heelen middag wias zij vol attentie vooi
den zieke; hij ried waarom en werd nog las
tiger; en zijn Wreveligheid verbitterde
Annesa. I
De dag wérd hoe langer hoe somberder
da treuriger; de 'dondear rolde in de verte,
achter den valen en zwtoten li-erg. Iets
angstigs en tragisch hing in de ludht
Nadat ,het diner afgeloopen was, gingen,
de ^rmen heen; alles keerde tot z'n gewone
orde en stilte terug. Alleen oom Zna klaagcR,
ttu jen dan, en als Annesa door de kamir
liep, $nerd. die klacht tot een gebrul. t
Zij werkte en. zweeg; zo borg de vaten,
hét zilver, ze veegde de beuken en del
plaats; ,toen ging ze naar de bron, met de
kan op het hoofd, en ze bleef lang staan,
voor den grenssteenin de verre afstanden
van de vallei starend.
Onder .den grijzen hemel, bedekt mei
bijna zwarte wolken Van een aardsch zwart,
"scheen alles treurig; de vallei daalde af alk
sin een groeten afgrond, de rotsen leken
op het puirt te zgn op .elkaar, te) vallen;
het bosch op'den berg donker ton ombtowtetog-
de ihoejariger hoé
Volgens berichten uit Petrograd heeft de
voorloopige regeering liet Doema-lid Rodit-
scliof tot minister voor Finsche Zaken be
noemd. Hij kreeg opdracht Zaterdagnacht
naar Heïsingfors te vertrekken.
De opperbevelhebber van de Oostzee»
vloot, admiraal Desenid, heeft, volgens or
der van de voorloopige regeering, den gou
verneur-generaal van Finland, Seyn, enden
rice president van het bestuursdepartement
van den Senaat, Bororitinof, doen ar
restee ren.
Zaterdag had te Petrograd een grootsclie
revue plaats van de troepen, die trouw
gezworen hebben aan het nieuwe regime.
In het Taunsche Paleis blijven niet al
leen de ministers van de oude regeering
gevangen, doch ook andere autoriteiten van
het oude regime worden daar bewaard. Hier,
onder bevinden zich do prefect van politie
uit Petrograd, Bark, drie politio-generaaLs;
admiraal Giers en vicc-admiraa!> Kartschef.
Het blijkt thans, dat de revolutie zeer
grondig is voorbereid. Dit verklaart dan
ook het snelle welslagen.
Van het Westelijke front.
Als belangrijkste gebeurtenis van dit
front valt voor heden ta vermelden, dat
de Engelsah'en in-Blapaume
zijn binnengedrongen, wrik feit door Reuter
op de volgende wijze meegedeeld Wordt;
De Britscke troepen trokken Zaterdagmor
gen na een heftigen strijd Bapaume binnen.
De stad staat in brand. "Dok -be Transloy
en Aohiet-le-Ptotit moeten in onze handen
zijn. Onze troepen moeten ver voorbij Ba
paume zijn "doorgetrokken.
En de Franschén hebben ook al een
belangrijk suooes te vermelden, ©en
neergeschoten Zeppelin.
Havas dèelt daarover in het officierie
bericht mee: Zaterdagmorgen om half zes
werd de Zeppelin „L 36", die boven- de
omgeving van Parijs voer, op 3500 M.
hoogte geraakt door het afweergeschut; het
luchtschip stortte brandend neer bij1 Com-
piègnes in een tuin. De inzittenden waren
verbrand. Noch de val van het schip, noch
de ontploffing van de bommen veroorzaak
ten schade.
De Fransche vliegers waren zeer bedrij
vig. Talrijke luchtgevechten werden gele
verd, in den loop waarvan acht Duitsche
machines werden neergeschoten. Drie daar
van vielen brandend neer binnen deFran-
sche linies.
De Duitschers stellen daartegenover, dat
zij vier vijandelijke ballons captif bran
dend ten val hebben gebracht. Dat is even
wel slechts een schrale tegenhanger.
Ook op den beganen grond waren de
Franschén succesvol. Ten Noorden van de
Avre en tusschen Avre en Oise hebben
zij bij voortduring druk uitgeoefend op de
Duitschers en in den loop van den nacht
hun terreinwinst voortgezet over een front
van ruim 20 K.M. Zg maakten een hon
derdtal gevangenen. Ten Noord-Westen van
Berry-au Bac hebben de Duitschers een aan-
En Paulu" kwjam niet Annesa had een
zware hoofdpijn; het leek haar alsof <k
kon op haar hoofd een van de rótsen Was,
die zg* bij haar duizeligheid zag bawtogen er,
naar beneden storten; en de donder klonk
in haar hoofd met onophoudelijk gedreun.
Zij wilde juist verder gaan; toen ze hordei'
Santos aan zag komen met nog drie man
nen en een jongen, op den hoek Van des.
grooten wieg. Had ze de koorts zoools zi
vreesde, of was liet de verionen zoon van
Santos die daaf aankwam met z'n vader en
drie dorpelingen? De nieuwsgierigheid deen
haa,r voor een oogenblik haar angst ver
goten; ze nam de kan van haa,r hoofd,
plaatste die op den grond en wiachtte. He,
groepje naderde; de hoog© oh vroolijke stem
van Santos werd hoe langer hoe duidrigkei
in de stilte van den eenzamen Weg.
„Ve,rik breng hem dadrigk naar den
vridwiachtpr, en als hg dan nog weg vvi'<
loopen: goed, ga dan maa,r naar den dui
vél"
De jongen zWeeg. Anniesa keek1, en ze was
niet verwonderd taèn Santos, haar ziende
haaf toeriep:
„Annesa, chè Annesa. Hier' is het Wegge
vlogen vogeltje. Zie je hem? Kgk hem
goed aah, dan kuntvge "ook zeggen, dat hij
het is." i
„En Waagibén je al dien tyd gebleven?"
vroeg Annesa, toen de dorpelingen bij baar
wieren).
De. jongen staarde haai* met zijn otudeu-
'gemdé blauWe oogên aan', maag gaf goed
Sfeüs!oop?4,
val gedaan op de Fransche stellingen, wrik»
werd gebroken door het Fransohe vuur.
Enkele Duitsche troepjes, die er in ge-
sllaagd waren door te dringen in een stuk
loopgraaf, werden dadelijk met de bajonet
verdreven.
In de streek ten Westen van Maisons,
de Champagne hebben, de "Franschén flink
terrein gewonnen door middel van 'bandk
granaten-aanvallen; in den loop van 'den.
nacht veroverden zij' verschillende stukken
loopgraaf.
- Ten Oosten van de Maas ontstond in
den nacht een hevige strijd bij de Cham-
brettes-boerderij. Verschillende aanvallen
van Buitsohérs op Fransche loopgraven
werden afgeslagen, nadat hét gevecht met
afwisselend succes was gevoerd. De vijand
leed gedurende deze actie vele verliezen.
De Duitschers blijven dus nog altgd
achterin igaaa. Berbjn meldde dan ook onde-ij
meer:
Tusschén Sailiy en hét'bo3ch van St
Pierre Vaast hébben Engelsche, "tusschen
öeauvraignes en Lassigny Fransche af-
deriingen zioh' vastgezet in loopgraven, die
door ons waren opgegeven.
Het Duitsche communiqué van gisteren
moet al' weer meer toegeven: Tusschen
Atrecht en de Oise hebben de Engelschen
en Franschén in de door ons volgens het
plan opgegeven landstrook" onze vroegere
stellingen en verschillende plaatsen, waar
onder
Bapaume, Péronne, R.oy'e en
N o y o n bezet. v
Onze achterhoeden brachten den vijand
belangrijke verliezen toe en weken daar
na, volgens bevél1, terug. Op den hechter»
oever van de Maas vielen bij hiet aanbod-
ken van den dag twee Fransche compag
nieën het door ons op den X6en veroverde)
loopgravenstuk, Noordelijk van de Cham-
brettes aan. De aanval mislukte. Aan de
Co|mbres-höogte en bij Maize, ten Noor
den van St. Mi hiel, drongen stormtroepen
in de Fransche stellingen binnen pn keerj-
den met 20 gevangenen terug.
De Franschén geven hiervan in hun, com
muniqué van gistermiddag de volgende le
zing: Tusschen de Ancre en de Oise heb
ben de fransche troepen gedurende dien
nacht belangrijke vorderingen gemaakt. Het
geheele terrein tusschen de oude Fransche
linies en den weg van Roye naar Noyon,
vanaf Pamc-ry tot aan de streek van. Ragny
en Lagny, is in het bezit der Franschén.
Eemige vrij levendige gevechten met de
Duitsche achterhoeden zijn geëindigd mist
de voortschrijding van de Franschén en
hebben de lOpmarsch, die voortgaat ten Noor
den van den weg van Noyon niet belem
merd. i_
Verschillende oanvalspogingen op de loop
graven van Calonne hebben den Duitschers
verliezen gekost, zonder dat zij eenig suc
ces behaalden. De Franschén maakten ge
vangenen.
Amerika en Daitscliland.
Mexico.
Vrijdag 1.1. zonden de Vereenigde Staten
„We hebben don Paulu ontmoet," zri de
header, „vannacht komt hif niet terug,
wacht niet op hem."
Annesa, die de kan wtedeg op haar hoofd
zette, frilde van, aandoening, en om haari
schrik te verbergen, wiachtte ze dat de barr
de,rs voorbij waren geloopen. Maar het
scheen haar of Santos zich omkeerde, en
stilstond om op haar te Wachten.
„Hij heeft me zeker Wat te zeggen," dacht
ze, terwijl ze hem inhaalde. Do anderen
liepen eenig© passen Vooruit
„Waag heb je don Paulu gezien?" vroeg
ze.
„Bij Magudas; hij reed naar dat dorp toe.
Hier, hij gaf me een 'briefje voor je
zéker om aan don Simone te geven," voegde!
de goede many slimme herder er bij. „Maag
hij heeft daarbij gezegd dat ik het aan jou1
alleen moest overhandigenHier is het''
En hij gaf haar in de hand het briefje dat
bij uit zijn gordelbeurs haalde.
Annesa sloot' filet stukje papder in haag
vuist bet was of een gloeiende kool baar
brandde. Eenige seconden gingen voorbij;
de herder praatte door, maar zg hoorde het
niet Zij h'ooide alleen bet rumoer van het
naderende onwleer, en het was haar alsof zij
niet een stok papier, maar een .kloppend
hart, een. rioltogende, schreeuwende ziel in
haar hand hield. Wat Was er gebeurd?
Paulu bad haar nooit geschréven. Waarom'
schreef hg haat. nu Goéd. of slecht nieuws?!'
Zij twijfelde maar een oogonbtik hét nieuWs
moest treurig! zijn!. En. ze Werd bang om
'htot:' te Vroeg te'
een nota aan Carranza, waarin vriendschap-'
pelijk maar heslist een voorstel van de hand
Wordt gewezen, omtrent ©en Pan-Ameri-
kaansche overeenkomst tot schorsing vanf
de verschepingen naar oorlogvoerende lan
den in Europa, met het doel den oorlog te,
beëindigen. De nota. die gepubliceerd zal
worden, zoodra ze door Mexico is ontvan
gen, verklaart dat een dergelijk voorstel op;
grond van hei volkenrecht niet te rechtvaar-,
digen is.
Ter Zee.
Bertgn meldt: In den nacht- van 17 op 18
dezer, braken gedeelten van onze zeestrijd-,
krachten opnieuw, door tot in de Straat vari
Dover-Calais en de Theems-mondmg Door
de zuidelijke groep werd een vijandelijke'
torpedovemieler der Kanaalbewakiqg in een
gevecht op korten afstand tot zinken ge
bracht Een tweede torpedovemieler wenï
zwaar beschadigd.
Do Noordelijke aanvalsgroep vernietigde
bij Northoarkmd, een koopvaardijschip van
1500 ton door een terpedoschot en twéé
vijandelijke voorpostschepen door artillerie
vuur.
Het Engelsche stoomschip „Tilly Corthfe"
(388 I hi in den grond geboogd.
JDirene berichten.
Aanvallen op Engeland.
Over den laatsten ïuchtraid deelt Berlijn
mee, dat Zaterdagochtend op de stations
gebouwen en -loodsen te Margate door een
der Duitsche marine-vhegtuigen-met succes
bommen werden geworpen. Er werden twee
gTOOte branden waargenomen.
Reuter heeft een speciale manier om
door de Duitschers ondernomen aanvallen
te beschrijven, die Berlijn razend moet ma
ken. Nu bijv. wordt het feit als volgt moe-
gedeeld. Drie der Zeppelins werden, naar
bericht wordt, het eerst gehoord te onge
veer 10 uur 30, twee andere een uur later.
Tengevolge van den dikken mist konden de
luchtschepen niet gezien worden, het ge
luid der machines was echter duidebjk hoor
baar en in de lucht waren vlammen zicht
baar.
Er werden, ongeveer 12 bommen gewor
pen. Het sdbjjmen buitengewoon krachtige
te zijn geweest; zg vielen met luide ont
ploffingen neer op bet open veld,
D.d. gisteren meldde Berlijn nog het vol
gende:
In. den nacht van 16' op 17 Maart heeft
een marineluchtschip-eskaider met succes
hommen geworpen, niettegenstaande de he
vige afweer, op Londen en de Z.O. Graaf
schapen van Engeland, gedurende den aan
val, die een half uur duurde De luohtsche
pen zijn behouden teruggekeerd, behalve dv
„L. 39", die volgens een Fransch berich',
bij Compiègnes door het vuur van Fransche
afweerkanonnen, omlaag is geschoten
Door de luchtschepen werden op het o:i
der hen liggende complex van Londen niel'
minder dan 50 tot 60 zoeklichten Waarge
nomen. Een vijandelijk vliegtuig nam aan
het afweren deel. De Theems was goed tsj
herkennen, eveneens Londen.
De dreigend© staking.
Uit New-York wordt geseind, dat de spoor
wegstaking in Amerika voorkomen is.
Een! klein vrouW|tj© op ©en wit paardje
haalde het groepje in, en toen ze dm zoon
Van Santos herkende, begon ze te sclireeu
Wton van vreugde en verwondering.
„Daar heb je hem, ja het is 'm; Wat beo
ik blij. Nee, het aWS niet mogelijk dat ©en
dnWoncx 'van Barunei zijn zoon zou ver
moord hebben, ons dorp zou er ©en slechter.4
naam Van hebben behouden; ook in de lied
jes Van de zwervers zou ons dorp ver
vloekt 'zgn geweest."
„Houd je mond Anna Pica," riep Santos
„Je tong is als eon mes."
Annesa bleef als een monument staan
zooals do anderen, maar zg hoorde niet'
dan het onweer, en in haar hand voelde ze
het noodlottig© papier; er bestond niet4
anders Voor haar.
De anderen gingen vorder door het dorp
zij volgde, hen, ze bevond zich tusschen
de menigte die zich langzamerhand om der
herder had verzameld ze bleef luisterer
ze lachte. Een plotseling lichten, een har
de bliksemslag, eenige droppels regen, de
den de menschen hier en daar vluchtten
zij bevond zich bijna alleen in het sfraatjj
naar het -huis Decherchi en zo liep hand
■wieg..
Hét Was "bijna donker, donna Rachel©
hopende dit Annesa spoedig van de bron
zou terugkeeren', Was met Rosa naar d«
novene 'gegaiah. Bi het verlaten huis hooide*
mem" alleen het'zuchten van den ouden zie
kén' man; dién da& .wias hij nog somberder
en' onrustiger dan gewoonlijk. Het metaal
achtiga'lioht, v«ltt dm bliksem, yerliohtte tof
BïNNENIiANB.
Consulaire dienst.
Bij Kon. besluit is aan den heer A.
Millar, op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend uat zgn betrekking van vice-consul
der Nederlanden te Auckland (Australië).
De waarneming van het vire-consulaat is
opgedragen aan den lieer M. Copeland, aan
wien in de Engelsche taal geschreven moet
worden.
Audiënties
De gewone audiënties van de ministens
van oorlog en van financiën zullen deze
week niet plaats hebben.
Pokkeu in 3ed.»Indl£.
Uit Soerabaja wordt aan de „N. R, Crt."
geseind
De pokken zijn uitgebroken op de eilan
den Ivissoei (Banda-zee), Matabel]a en Am-
bon. In een dorp met 800 bewoners zij»
500 dooden.
Tweede 5ed. rlandsobe Jaarbeurs,
Van de 670 deelnemers aan de Eerste
Xoderlandscbe Jaarbeurs hebben in de af
geloopen week 455 fabrikanten zich voor-
loopig bereid verklaard tot deelneming aan,
Je Tweede Nederlandsche Jaarbeurs, welbai
in bot voorjaar van 1918 te Utrecht zal
worden gehouden. Deze 455 industneetenj
hebben ingeschreven voor 588 ïnonsterkar
mers en 160 M. tafelvlak!©. De deelneming
aan de eerste Jaarbeurs bedroeg 432 mon
sterkamers en 384 M tafelvlakte. Ook hecfij
zich nu reeds een aantal 'nieuwe firma's!
voor deelneming opgegeven.
De deelnemers aan de eerste Nederland-*
sche Jaarbeurs hebben voorts tot een be
langrijk bedrag deelgenomen in het "Waan
borgfonds van de Vereeniging; tot het hod
den. Van Jaarbeurzen in Nederland.
Nationaal Co5p. Congres van den Nederl.
Coëperatlestn Bond,
Net Nationaal1 Coöperatief Congres van
den Nederl. Coöp, Bond, hetwelk dit jaag
te Rotterdam zal plaats hebben, en waaJi-
als onderwerp zal' wmden behandeld de
vraag: Wat heeft de oorlogsori-
sis aan de coöperatoren geleer.d,
zal een. tweetal inleaders ter behandeling J
van dit vraagstuk zien pptreden. Het zijn
de heeren F. M. Wibaut, wethouder fce
Amsterdam, en G. P. Riemens, voorzitter
der Coöp. Bakkerij en Verbruiksvereerdging
„De Toekomst" te Ngmegen.
Tevens is aan vertegenwoordigers .van, tepj
verschillende belangrrjko verbraiksvereeni-
gingen" in ons land verzocht om eenigtoi j j
mededeeling te doen aangaande fte har©g-j
en, dan de donkere kantor, en de stille)
gang- i
Annesa zette dm Waterkan néér, hét!
briefje nog steeds in baar hand vasthou
dend toen ging ze naar de plaats en lasj
de treurige mare:
.Herinner je wat ik je zei vóór mijn!
Vertrek»k.*'5 i i
Een vreeselgke bliksemstraal, een harde
donderslag vervulden hemel en aarde m®t
schrik. Zij meende dat de bliksem inge
slagen. was, op haar hoofd gevallen, en zé
klaagde zooals de oud© man.
„Hij ,heeft niets gevonden.hij zal zich!
van kant maken. Deze keer, deze keer ia
het ernst Over twee, drie dagen, als tor geénj
hoop meer is, zal hij stervenEn zoo» - .'1
Een nieuw licht, een nieuwe verschrikke
lijke ,slag en nog een, en nog een, vulden dé
plaats met licht en verschrikking; de regen!
viel in wilde vlagen neer. Zij ging terug t
uaar' dp keuken en drukte het voorhoofd]
egen de gesloten, deur aan, denkende datj^
Paulu, .als hij op reds was, kletsnat «af;
wórden. Voor een poosje maakte die gé-1^
Jachle liaar ongeruster, dan het dredgeode(iiS_
briefje; .©en zenuwachtige trilling gréspj
haar aan; ze moeade dat de regen haag
'angs den rug liep en haar doornat maakte!"".''
'ot aan de voeten. "En zo kon niet echxesfiCj^ill
wen. Ze kon niet huilen; haar kfeel was'alK .:,J
dacihtgesaoefd.^ i
JWonli'
W. g" "5Tx./
-ffiq»* ^291
-r 1 - 2 V -i#f--.
i/
"Kf$t
Zr
ZM'
{Af
rit?