Jaargang,
No 15466
Tweede Blad,
f Dew coorant verschat dagelgks, met mtzonderhag van, Zon- en F«atd«-o.
fe.Pï58 3»1 twaxtaal: Joor Schiedam en Vlaardingen met inbegrip™*
fe& incassokosten f 1.30; franco pear poet f L75.
g.,ft$s par weefc: Toor Schiedam en Vlaardingea 10 omt
m Afzonderlijke nnmmera 2'cent
Ik Ahonn«menfen wonden dagelijks aangenomen,
i'Advertenttón voor het eerstvolgend nmawr moeten dee midda® vöór «en
jp un het Bureau beaargd ifjja.
fc'
j£4 Bureau: Lange Haven No. 141 (hoek Korte Haven).
ijrjja der Advextentifin: Van 16 regels ÜL 0.92; iedere regel meer
20 cents. Reclames 40 cent per regel, incassokosten 5 cents. Groot» letters naai;
de plaats die zij innemen.
Advertentiën bij abonnement op voordeeiige voorwaarden. Tarieve»
hiervan spa gratis aan hot Bureau te bekomen.
Incassokosten voor Schiedam 6 cents, voor postkwitanliën 10 oeat
Dagelijks worden zoogenaamde kleine advertentiën opgenomen tot denprjjs
van 40 cents per advertentie, bij vooruitbetaling aan het Bureau, te voldoen.
Deze advertentiën worden, mits voor 3 achtereenvolgende nummeta opfl*1
(RN, slechts 2 maal berekend.
Intercom raunale Telefoon No. 103.
normaal gewerkt, enkele njj verhei dsouder-
ncmingen staan geheel stil.
Tot heden zijn de Twentscbe fabrikan
ten hun arbeiders financieel tegemoet ge
komen in het verlies door hen ge
leden door den verkorten werktijd. De des
betreffende regeling is thans door de werk
gevers weder lot 1 Juli a.s. verlengd.
Uit een zeer recont onderzoek bleek,
dat in Overijssel wordt gewerkt als volgt:
m 20 fabrieken door 3920 arbeiders 50
ivur of langer per week;
ia .2.3 fabrieken door 14.058 arbeiders
lusscheti 40 en 50 uur per week;
in G fabrieken, door 2394 arbeiders lus-
schen 30 en 40 uur per week;
in 3 fabrieken door 1261 arbeid ars mini
der dan 30 uur oer week.
terwijl 5 fabrieken met 4033 arbeiders
geheel stil.',tam Een dezer fabrieken, dej
jutefahnek te ltijs-en, met een person.»)
van pLrn. 1400 man. gaat eerstdaags weer
gedeeltelijk wetken.
De arbeiders, die g-cbeel werkloos zijni
en die geschikt zijn op verschillende plaat
sen Bipsen en Nijviordal) door de zorgan'
der betrokken fabrikanten, op enkels an-
deio planteen door de hulp van genicunte-
Lesturen, op andere, met behulp van steunt
van eht Koninklijk Nationaal Steuncomité!
aan toonenden arbeid helpen.
llicibij moet m aanmerking genomenj
worden, dat slechte in die gemeenten Waar,
de werklieden in een ge hooi landelijke om
geving wonen on waar Zij bun eigen tuinenj
hebben, de landarbeid geschikt is vooi;
textielarbeiders. Hot grootste deel dor tvoi
vers en spinners in Enschedé bijv,, waait
uit den aard der zaak de jongeren nooil)
eenigen landarbeid verricht halmen, kan!
op die wijze niet aan Jooarend Werk worden;
geholpen. s
De aandacht van den ondergale-ikeiuta en|
van het Koninklijk Nationaal Steuncomité'
is ten volle op doze aangelegenheid geves
tigd; geen ma dreg den worden naffcnimd!
om zoo mogelijk productievee landarbeid!
voor die personen to vindon, die d.aarlrq
geschikt zijn, i
Zooals steeds is den ondergetohandW
en den betrokken organen de vooilichtingj
yan de arbekfcrsorgaui'atiön uit ust wel
kom. Herhaaldelijk is met deze overleg!
gepleegd. t j
Aardappelen,
De gemeenteraad van Cap,die op den
Oksel heeft gisteren de votgonde, door den
beer L. Vnyk Azu voorgestelde motie mot
algemeens .sienntuen aangenomen
Ue raad der gome en re- Capyllc op d'IJsscl,
veinomen hebimmle uit do nieuwsbladen,
dat het in de Winding van den nmiietor
ligt, ciinoentiOn to v-orltxmci tot den vrijen
u.teo.u naar het hu. tool and van a ml appe
len, gewas 1917; gezien hebbende lieL
giaote tekort aan aardappelen, dat thans
reeds beslaat, zoadat slechts voor een,
klein ge dool, e in de allornnodagsle levens
behoeften van ons volk' kan worden voor
zien; overwegende, dal (te aardappelen het
boofdvoodsul zijn voor alle ijurgers, cn
dm. bij de roods onto w.kende voorziening
van deze levensmiddelen een zekeie en
snelle afneming van do physicbe krachten
van ons vuïk het gevolg zal zijn; dat in
de eerde plaats d.ent g>lat te warden pp
de pro-He nooJon en levonslwhoe/teii van
pas geboete volk, cn niet op do financteete
belangen van enkelen; voizo-kt uwe excel
lentie ln'te'ofd, indien d<r boren aangehaal
de mededoelingen in de nieuwsbladen juist
zijn, liet daarheen te leiden, dat van den
nieuwen narilappj-lnnpd, in ito eerste plaats
voldoende woido gedistribueerd ve-er de
l-ev en,.->hehüi"ftcn van ons Ned, volk,»op*dal
ieder bmgar len' minste hot rant,oen van
5 K.fl. per week blijve behouden, met vast
stelling van een maximum kiloprijf.
Do z ecv iss clne r ij.
Namen» de Onmin»S'ie uit d"> JJmuiders
readers, gisteren uit Herlijn teruggekeerd,
vvordi officieel mcdegcdwld, dat de com-
missie in overleg met den üuitschen marine
staf een belangrijke uitbreiding van gebied
voor de Nedcrlandsclio btootn- en zeil vis1,*
sohenj heeft bereikt, waardoor voor dcz'j
visvclienj de grenzen van het vor&pisritej
gelded aanmerkelijk zulten worden inga-»
kort te oor het uitoefenen van vlo volledig 1
haiuu;vó»cherij is nochtans naar men,
meent, deze uitbreiding van lint visochbrij-,
geb.ipd niet voldoende. t
Inzake de schade regeling voor het ver
nietigen van Nc-ckrlandséhe vi -schorijsche-
pon 1 ïeeft do Duitsche wearing loiezeggin^
gedaan, ieder geval yan vernietiging ter)
onderzoek to wallen opdragen aan tedn
daartoe speciaal in te stellen commissi^
uit Duitsche cn Nederlandsche deskundigen
op maritiem gebied, behoudens goedkeuring)
der Nederlandse!» rogesring. i
Wat de vhehVvrring betref', hor f! ües
Uit een ter zake ingesteld onderzoek is
het volgende gebleken:
De Spaansche regeering deed mejuffrouw
Bettma Jacometti, die zij als anarchiste
beschouwde, eind Haart in hechtenis ne
men en besloot haar te doen uitzetten.
Hare: Majesteit- gezant te Madrid verkreeg
na een nauwgezet onderzoek de oveitui
ging, flat de op mejuffrouw Jacometü rus
tende verdenking ongegrond was, en be
schermde haar zooveel mogelijk. Daar ouder
de tegenwoordige omstandigheden de uit
zetting feitelijk onmogelijk was en dus een
langdurige vooiloopige hechtenis was te
voorzien, deed de gezant stappen, opdat
aan mejuffrouw Jacomc-tli haar vrijheid zou
worden hergeven, zij hef dan. ook, dat haar
voorloopig een verblijfplaten binnen S| aujc
werd aangewezen. Dit gelukte, cn de stad
Yigo werd mejuffiomv Jacometü als zoo
danige verblijfplaats aangewezen, waar zij
inlusschen onder politietoezicht zou komen
te staan. Latei slaagde de gezant er in,
voor haar de vergunning te verkrijg'-n na
zes maanden naar Madnd ferug te koe
ien. Dank zij ook de hulp Inuer vrien
den word ten slofte haar onverwijlde teiug-
keor naar Madrid toegestaan. Zij bevindt
zich thans daar ter stede.
Op 31 Maart 1.1. vei voegde mejuffrouw
Jacometti zich bij den gezant om hem haar
dank voor de veileenJe hulp tc betuigen.
STADSNIEUWS
IU QWio zal bet zijn? j
Êfifa de Heeste Kamer'heeft de heer .Co-Iijn;
j ft krachtig uitgesproken over de verde.
I rigi tndië. Zijn stelsel is in het kort
bouw Van een vioot, waarvan de
3 S;S»%fc<Bteu zff11 geraamd op 500 mil Hoon
I I pden, en dit zoo spoedig mogelijkon-
- mmideUifke invoering van militieplidht voor1
8 Europeanen; invoering vain vrijwillige mS-
i Pj ie voor inlanders op zeer karbon tonijn
f 9 irorbereiding Van den verplichten dienst
artwr dé inkndscbe hovoiking."
j a Om het 'doel te bereiken is noodig (een
man die belast wordt met de bijzondere
1 taak alles t'e doen, wat voor de .defensie'
I m noodig is. Zoo'n man moet naar Indië
traden gezonden.
1 De ,,N. R. Ct." 'hoopt nu, dat de Minister,
a too krachtig gesteund door den hoer Colijin,
I H mtfiidèeüijk de noodige maatregelen neemt
1 B Wie zal' het nu zijn? Wie zal met ditj
B lucratieve baantje worden ^evoondeeld?
8''Indië heeft wel meer bijzondere perso-
8 san gekamd, r-egóeringscom mi ssaj'isscncom-
8 mfeSes Van onderzoek, enz. Hét voomaam-
Bste resultaat was gewoonlijk een flinke;
som, die uit de schatkist werd overiga-
iveld in den zak van den eek pf an-
8 «eren goeden vriend.
ijEn dit geval dan?
kom. Laten we elkander aiots wijs
'maken. Een man naai' Indië gestuurd voor
9 Jei véidediging, terwipl' er geen voldoende
i smrinen zijn Voor een groot leger en toen
Itegroote vloot, terwijl in Indië nogenoeg geen
|i .'Wknlaats is, waar wapentuig kan wor-
fl'fdén ierste'jd, laïit staan nieuw aangemaakt
i 'er evenmin. een geoefelnd liegier kan worden!
I litden grond gestampt Want men vergetq
I niet, dat wh,t in Engeland is'gebeurd, UJ.'
1 het in enkele jaren vormen van eon goede'
1 I^rmseht, in Indië in afzienbkrsn tijd
onmogelijk zal Mijken te zijn.
Indië mist de zoodanige grondstoffen en
is meer dan eenig .ander land, meer Üani
Esgeland althans afhankelijk van het Bui-i
jtenlimd. Dat kan veranderen, maar derge
lijke gewichtige economische en commer-.
eit-ele wijzigingen kar men niet foreeeren'
-tn dat kan zeker nie'i van uit Den Haag,
fjaar men in de o.nmogelijkheid verkeert'
om er een groot aantal' miilioenen (hon
derden liefst) aan to wagen.
^/Bovendien zijn de Engolsdiiön sportmenr
schén, goed gevoed en krachtig van 'lichaam
-met een groote mat© Van begeestering voooj
'de zaak, waarvoor ze thans strijden,
V De inlander daarentegien is geen sport-
man, wiens lichaam goed en evenredig ont
wikkeld is. Krajdhtig is hij over het hlgenreen
'ook niet, want het gros der menschen |s!
"ondervoed. Evenals ialle natuuiwol-
ken t en ook Vede beschaafder stam»
men -- houden ze het vullen van de maag
Voor voeden. Ten gevo%© daarvan is
dé volksvoeding vrij onpraciisoh, hetgeen!
hof ras niet tem goed© komt
En ten slotte: de deputatie Indië Weer
baar spreekt hier wel' ©n doet goed werk,
jnaar men mag niet vergeten, dat zij de
spreekbuis is der Inlandsche inteHectueelen.»
Het gros der mensdhén begrijpt van def
zaak nog geen sikkepit W© hooien het al
'm Kampong en desa: ,,Wah, soldadoe IPigij
jmana. toean? Tidah soeka. Orang saja ti-
pééh Massa h'egitoehetgeen Vertaald wil
P®Êëen,-Hè, soldaat worden I Waar-
manheer? Ik wil niet Wij zijn dat
friet gewoon."
jjfyan zoo'n volk maakt een man vanj
^tracht nog geen leger. i
Haat men Indië Weerbaar" tegemoet ko-
|ffién in de rechtmatige eïsehem, die zijni
'.tea. Geleidelijke ontwikkeling van de leger-
jaaoht;
||H versterking vap. de vloot;
pc, -versterkingj der ©conomïschtej
■^weerbaarheid door vermietwdering vanj
|reohten en uithéeiding en Verbetering van!
..onderwijs.
SpEn dan kan 'de hier (we ^ïadde^
een naam genopmdgerust thuis Mij-
|?|h en met hem -zijn familie Zijn gaan naar(
jfiaië zou; het graf woeden van zijn yoemi
SfHat voorspellen wij hem.
M' 'At Vu W- I
Nederland en do oorlog
De Ver. Stalen en Nederland.
Men seint uit New-York-
De .Times" schrijft
Nederland heeft groote hoeveelheden
van ons giaan ont\an«en cn vraagt nu
veel moer. De rogeering heeft liet bewijé,
dat Nederland! levensmiddelen levert aan
D ui toch land.. Waarom zouden wij Nederland
graan voor hrooJ zenden ter vervuiging
van andere levensmiddelen als vlieest'h,
groenten en zuive'pioductcn, die naar
Duitschland veikocht worden of koren en
haver om hot vee te voederen, aldus vlecsch
en zjlive',producten -makende voor onzen
vijand? Er moed geen Amerikaansche tar
we naar Nederland" of eenig ander n--u'.noal
land in Europa gaan, dat weer n-iar Duit.sr.li-
land woiJf verzonden of de plaats ,van
ander voedsel inneemt. DuiMchland krijgt
onze levensmiddelen. Uitvoer van kat een
moest alleen geschieden naar onz" vrienden.
Franse he kinderen in
Nederland,
llavas seint mt i'anjs:
Minister llibot heeft aan den Nederland-
sclien gezant De Slucr» te Hu ij», die lu-m
20.000 frank' had geschonken, welke .bij
eengebracht zijn door de Nederhunlsrho
commmsic le bar ij» voor de Fransche kin
deren uit de ne/.ette depnilementm die
iu Nederland gasivlijheid genieten,gpxehre-
von:
Ik ben* er van oiertuigd, dat het tic-
Nedcrlandscltc commissie aangenaam zal
zijn te vernemen, dal meer dan duiztenJ
Fiaasche kinderen in Nederlanl zyn Oj>-
genomen kunnen worden. Zij zijn aldus ge
red voor het lijden van allerlei aard, dat
de bezetting meebrengt. Met volmaakte orde
en stelselmatigheid heeft de NedcrlandsrJi©
commissie voor de verdeeling van dat groot
aantal kinderen zorg gedragen en hel toe
zicht, onderhoud, ja 7,elf.» de opvoeding
dier kindeicn onder de meest bevredigende
voorwaarden verzekeid. Dit zoo be-'angw le
kende werk strekt de weldadige personen,
die er hef initiatief toe namen cn. de Ne*
derlandsche regeering, die alles deel om
hen le helpen hej tol. een goed einde te
hrertgen, tol groole eer.
D. e T w o n t s c li e n ij v e r h e i d.
Het lid van do Tweede Kamer, de heer
Albarda, had-19 Mei betreffende d-,.- moei
lijkheden der TwentscLe mjierlieid, de vol
gende vragen ingezondejn:
1, Heeft de minister, met het oog op
de zeer ern»ligo InoeirijUieden, die- de
Tvventsche nijverheid thrns ondeivimit on
vermoedelijk nog ge ruinen tijd in stijg,-ai
de ï'nalo ondervinden zal, bijzondere maat
regelen genomen en bevorderd, waardoor
die moeilijkbeden Lnnnen word-n vermin
derd en zoo dat, zoowol door liet ver»trek
ken van steun ah door het verscliaffeu
van passenden pcoducticven arlieid, de nood
kan worden gelenigd? Zoo ja, is de minister
3an bereid mode te dieelen, welke die maat
regelen zijn?
2. Is de minister bereid het daarheen
te leiden, dat bij de uitvoering d'-r hier
boven bedoelde maatregelen dc aibeiders-
organisaties hun medeweiking kunnen ver
leunen
Het antwoord van den heer Pos 11 mm a,
minister van landbouw, nijverheid1 en han
del (ingezonden 7 dezer) luidt:
Zonder twijfel is de toestand in de tex
tielindustrie* in Twente nog steeds zorge
lijk, in het bijzonder voor de -weverijen.
In 'de meeste fabrieken wordt korter dan
BINNENLAND,
*£5iSrei
e w.ji "?vt. v*i f''*'ïr