Schiedamsche Courant.
stadSËüwsT"
TWEEDE BLAD
DER
(Zaterdag 19 Januari 1918, No. 15655).
GEMEENTERAAD.
Vergadering van den Raad der Gemeente
Schiedam, op Vrijdag 18 Januari 191S, des
namiddags.2 uur.
(Vervolg.)
Vastgesteld worden de notulen der ver
gadering van 10 cn 20 November 1917,
verdaagd worden die van 7 en 21 Decem
ber d.a.v.
Mededcelingen
De Voorzitter deelt voorts mede, dat bij
B. en W. is ingekomen van Ged. Staten
een schrijven ten geleide van liet goedge
keurde raadsbesluit tot aankoop van bet
pand Hoofdstraat no. 17, van P. vanVliet-
idem tot wijziging van de Gomeentebe-
grooting-dienst 1917, tot bedragen van
10.555, L800, 0000
idem, schrijven, houdende opgaven van de
uitkeering, ingevolge de 'wet van. 24 Mei
1S97,. Stbld. no. 156;
idem ten geleide van het Kon. Bcsl.
van 17 December 1917, no. 120, tot goed
keuring van het raadsbesluit van 20 Oc
tober j.l. tot onteigening van gebouwde en
ongebouwde eigendommen in de Gorzen
en aan de Hoofdstraat;
idem, houdende toezonding vim een uit
treksel Uit Jiet Kon. Bcsl. van 17 Dec.
1917, no. 125, tot goedkeuring vim bet
raadsbesluit van 10 October j.l. tot wijzi
ging der verordening tot heffing van een
recht onder den innam van bruggeld te
Schiedam
idem tot goedkeuring der raadsbesluiten
tot wijziging van de gemocntebcgrooliug-
dienst 1917 tot bedragen van 2207.48 cn
f 9670.16.
Deze mededeelingcn worden voor kennis
geving aangenomen.
Voorzitter deelt verder nog mode, dal
B. en W., krachtens machtiging ingevolge
raadsbesluit van 7 December jh, met den
uitgever van do „Schiedam.che" en de „N
Scbieiiamsche Courant" een nieuwe over
eenkomst bobben aangegaan voor het plaat
sen van kennisgevingen en advertmliën
in bovengenoemde bladen.
De overeenkomst zal als gemeenteblad
worden gedrukt en aan de leden van den
Raad worden toegezonden.
Ingekomen stukken:
Van B. en W. aanleiding van het proces
verbaal van de op 28 December 1917 plaats
gehad hebbende opneming van boeken en
kas van den Gemeente-ontvanger.
Voorstel van B. en W. om afwijzend te
beschikken op het verzoek van K. Maat,
om restitutie van door hehi betaalde ver-
volgenskosten inzake do'inkomstenbelasting.
Overeenkomstig het voorstel wordt be
sloten.
Van den heer J. Smit Jr. komt in een
dankbetuiging voor zijn benoeming tot lee-
raar in de Engeische taal en letterkunde
aan de H. B. School, zoomede van C. Dek
ker cn B. Dekker voor hun bevordering
tot hoofdopzichter en opzichter van den
Reinigingsdienst.
Door den heer J. W. van Dongen, werd
mededeeling gedaan, dat hij 1 April a.s.
als onderwijzer aan school B, in functie
zal treden.
Kennisgeving.
Van Directeuren dor Departementale Be
waarschoten, kwam i,n een schrijven, hou
dende nadere mededoèlingen, naar aanlei
ding van het voorstel van B. en W. in zake
subsidieering van Bewaarscholen.
Van de Raadsleden S. A. Maas en E
Koopmans, amendementen op de door B.
en W. voorgestelde regelen voor hot ver-
leenen van gcldelijken steun ter bevorde
ring vair den nieuw-bouw van bijzondere
bewaarscholen,
cn idem amendementen op do voorgestel
de wijziging dier verordening regelende de
voorwaarden, waarop van besturen Van be
waarschoten to Schiedam subsidie uit de
gemeentekas kan worden verleend.
Idem voorstel van deze zelfde raads
leden tot het inenten van een besluit waar
door aan besturen van bijzondere bewaar
scholen in deze gemeente, over de dienst
jaren 1910 en 1917, als nog wordt uitbe
taald een bedrag uitmakende hel verschil
tusschen hetgeen die onderscheidene be
sturen inderdaad in subsidie hebben ont
vangen en hetgeen zij zouden hebben' ont
vangen indien de thans vastgestelde rege
len voor subsidieëoring op 1 Januari laid
hadden gegolden.
Van (Mr. M. J. Cl M. Kavelaars, amen
dementen op de voorstellen van Burg. cn
Weth'. mede inzake de -subsidieering van
Bewaarscholen.
Op al deze amendementen zal worden
gelet als straks de betrokken voorstellen,
punt 19 van de agenda, aan de orde
werden gesteld.
Vlam J. Lecbner en. 27 anderen komt
in leen adres waarbij wordt verzocht terug
te komen op het besluit tot rooiïng van alle
hoornen aan. de Damiaan en te besluiten
den toestand dier boomen door andere
deskundigen, to willen doen opnemen, al
vorens tot het omhakken over te gaan.
Burg. en Weth'. stellen voor adressanten
te berichten dat er geen termen aanwe
zig zijn andere deskundigen te raadplegen
rdaa die* van, do gemeente.
Na ©enige discussie, waarin de heer
■•Houtman, opmerkte, dat do beste weg voor
.adressanten zou, zijn zich te wenden tot
t'den Minister van Landbouw, om diens tus-
.schenkomst in te roepen krachtons de Wet
op het behoud van natuurschoon, weid
thiet voorstel! van B. on W1. aangenomen
Mxtet 18 tegen 2 stemmen.
Tegen stemden do heeren Evers en
tScheffers.
Van het (Bjestuur van de R. K. Midden
stands vere eniging D© Hanze, een adres,
waarin .wordt verzocht de prijs van het
gas ypn 30 cjt! "tot 25 et. per M.s te willen
terug brengen1. i
Van de Schiedamsche Bestuurdersbond,
mede namens eenige organisaties, adres,
waarbij wordt aangedrongen toj het geveci
van -een toeslag op den gasprijs van 10.05
per M.3 aan personen, aangeslagen in de in
komstenbelasting voor een belastbaar in
komen beneden f 600.
Beide adressen gaan in handen van B.
en W. om advies.
Van mej. M. Corbeij en -K. C. Minder-
houd, schrijven, waarbij zij zich aanbe
velen voor de benoeming van een onder-
wijzer(es) aan school G.
Hierop zal gelet worden, als straks de
benoeming aan de orde komt
Door het raadslid C. Korpel wordt voor
gesteld, daar hij meent dat de winkeliers
onbillijk en zwaar worden getroffen door
den gasprijs, waar hun evengoed als alten
burgers 40 k'ub. M. wordt toegestaan, dat
er een zeker kwam turn noodig is vobr
winkel-verlichting; Buig. en Weill, te ver
zoeken maatregelen te treffen dat aan win
keliers 15 kub. M. gas boven het kwunrn
tuin ljcschikbaar wordt gesteld tegen den
prijs van 14 cent per kub. M.
De leden van den Raad de boeren J.
van Pelt, W<. v. d. Hoek, Cl Korpel ©a
J. Hinkelaar, stelten voor, om aan klasse
A en jBi voor huisbrand en winkels, ma
gazijnen en kantoren een toesiag te geven
van 50 cent -per 111*. brandstof en daar
voor aan het College de benoodigde gel
den te willen toestaan.
(Bieide voorstellen gaan om advies in
handen van p. en ,\V.
D© Voorzitter deelt nog mede dat van
den heer -Scheffers een verzoek is ingeko
men ter beantwoording v.ui de volgende
vragen
1. Hoc-vvel heeft de touw en de inrich
ting van de Centrale Keuken gekost
2. Hoeveel porties voedsel zijn er vanaf
de opening gemiddeld per dag verstrekt en
3 Wat is de gemiddelde kostprijs per
porti© gedurende datzelfde tijdvak geweest.
De beide eerste vragen zijn reeds in
de nieuwjaarsreden beantwoord, wat vraag
3 betreft zeide de Voorzitter beantwoording
in een volgende zitting toe, omdat hij
daartoe op 't oogenbllk niet in slaat was.
Do heer De Bruin wüdc wel dadelijk
antwoorden, al moest hij daarbij de te
leurstellende mededeeling doen, dat de
kostende prijs nog niet kan medegedeeld
worden, omdat dit slechts kan geschie
den. na vaststelling van de exploitatie
rekening.
(Vcrmacdielijk zal do prijs voor den af-
gelobpcn periode ruim 20 cent zijn, maar
van de periode, waarover do Voorzitter
zoooven de cijfers zijn medegedeeld, is
hot aantal verkochte porlios met groote
sprongen voor-uitgegaan ©n gestegen van
2300 tot 0000 per dag. fa die vermeer
dering -zijn 1G12 porties voor de school voe
ding, maar ook 2401 porties door ver
meerdering van do verkoop. Door die uit
breiding anoet nu tweemaal per dag ge
kookt worden.
De heer Sc heffer datrkl voor de ver
kregen antwoorden.
Door den heer Dinkclaar werd nog
do vraag gesteld omtrent vetverslrekking
en regccringsschoenen.
Do heer De Bruin, doelde mede, dat,
als de rioodig-e grondstoffen verkregen kon
den worden, een falnikant zich bereid heeft
verklaard yet voor. den kostenden prijs
aan do Gemeente te leveren.
Do .heer V. W e s ten d o rp deelde mede,
dat de regccringsschoenen vermoedelijk
Donderdag beschikbaar zullen zijn.
Aan de orde is:
1. Verzoek van den heer P. M. J. A.
Lagervveij om eervol ontslag als onbezol
digd ambtenaar van den Burgci lijken
Stand.
Overeenkomstig het verzoek wordt dit
ontslag eervol onder., dankbetuiging ver
leend.
2. Verzoek van mevr. J. II. Schicvcen
Poortman, om eervol ontslag als Regen
tes van het St. Jacobs-Gaslhuis.
Dit ontslag wordt onder dankbetuiging
voor de ruim 41 jaren, dat mevr. Schie-
vocn als Regentes haar beste krachten
aan dezen instelling gaf, verleend.
3. Verzoek van mej. A. Gravestein, om
eervol ontslag met ingang van 1 April a.s.
als onderwijzeres aan school II.
Overeenkomstig het verzoek wordt het
gevraagdo ontslag verleend.
4. Benoeming van een Lid der Commis
sie van Toezicht op het Middelbaar Onder
wijs wegens periodieke aftreding op 1 Jan.
1918 van den hoer mr. M. M. van Velzen.
Aanbevolen worden
1. Mr. M. M. van Velzen.
2. D. Ris E.IIzn.
Do heer mr. Van Velzen wordt als
zoodanig hei-benoemd.
5. Voorstel van B. cn W. om de opzich
ters hij Gemeentewerken, II. J. Rijnnart,
J. Nieuwcnhuijs en J. Baris, definitief als
zoodanig aan te stellen, gerekend te zijn
ingegaan 1 Januri 1918.
Overeenkomstig het voorstel worden deze
opzichters benoemd.
6. Benoeming van een onderwijzeres)
aan school G (hoofd de lieer M. Marlens).
Voorgedragen zijn in alphabetiscno volg
orde:
1. A. M. do Bont, te Enschedé.
2. Ma. Aa. Aa. Corbeij, te Uden.
3. K. C. Mindexhoud, te Schiedam.
De heer K. O. Minder houd wordt benoemd
met 11 stemmen; 9 sternen waren op den
hear De Bont uitgebracht.
7. Periodieke verhoogingen van de jaar
wedden van personeel bij het Lager Onder
wijs.
Overeenkomstig het voorstel worden
deze peiiodicke verhoogingon toegekend.
8. Behandeling van bezwaarschriften je
gen den aanslag in de plaatselijke directe
belasting naar het' inkomen, dienst 1910—
1917.
Overeenkomstig hot advies dor Commis
sio ,voor de Belastingen wordt op ©oa 15-
tal adressen gunstig en op 7 afwijzend lie
schikt.
9. Goedkeuring van de rekening en ver
antwoording van de aan de Kamers Van
Arbeid te Schiedam verstrekte gelden voor
de oprichting van een bureau voor be
roepskeuze voor jongens en meisjes.
Overeenkomstig het advies der Fin. Com
missie wordt deze rekening goedgekeurd.
10. Voorstel van. B. en W. tot definitieve
vaststelling van het den 16en November
1917 voorloopig goedgekeurde plan tot ont
eigening van di©-gedeelten van de boer
derij en moestuin aan mevr. de wed. Mul
lerVrijland, welke niet begrepen waren
in het groote plan van onteigening, dat
den 2-ïen. April 1917 voorloopig werd goed
gekeurd.
-Waar tijdens de ter visie-ligging der
stukken geen bezwaren zijn ingebracht, stel
len B. en \V). voor tot definitieve vast
stelling te besluiten.
Hiertoe besluit de Raad.
11. Voorstel van B. en W. om een cre-
diet van f25.000 beschikbaar to stellen
ten behoeve van de verstrekking van school-
voeding en -kleeding, met intrekking van
het erëdiet voor 1917 toegestaan.
Het schrijven van B. on W). werd reeds
in ons nummer van Woensdagavond ver
meld.
Dienovereenkomstig wordt 'i©sloten.
12. Voorstel van B. en IV. tot aanvulling
en onder nieuwen datum vaststellen van
het besluit, als bedoeld in art. 12, 2e lid,
van het AVerklieüenregtement, tot vaststel
ling van loongrenzen.
Dit voorstel geldt de opneming van een
voorman-fitter en een chefeloctromontour
in den groep der werklieden.
Bedoeld reglement wordt aldus aangevuld
en opnieuw vastgesteld.
13. Voorstel van B. en IV. lot wijziging
van het raadsbesluit van 20 November
1917 inzake duurte- en kindertoeslag aan
de ambtenaren en werklieden in dienst
van de gemeente Schiedam.
Dit voorstel werd mede vermeld in ons
nummer van Woensdagavond j.i.
Na verwerping van een voorstel van
den heer Evers, om do onderwijzers bui
ten deze regeling te stellen, cn overne
ming van een ainendoinent-Kavelaars, dat
slechts een ledacifeverbetering bedoelde,
weid het voorstel aangenomen met 17
tegen 3 stommen.
Tegen stemden de heeren Goslinga, De
Bruin én Korpel.
Het amendement-Evers we;xl verworpen
mot 14 tegen 0 stemmen.
Vóór stemden de hooien mr. Kavelaars,
Lagervcij, Goslinga, Evers, Beukers cn
Scheffers.
De pu'nten 14, 15, 10, 17 en 18 wor
dtin voorloopig aangehouden, zoodat nu
aan de orde kwam punt 19.
19. Voorstel van 13. en W. inzake sub-
sidioering van het bewaarschoolondcrwijs
en den opleidingscursus voor bewaarsohool-
ondeiw ijzeressen, uitgaande van Directeu
ren der Departementale Bewaarscholen;
het stelten van regelen voor het vcrlcc-
ncn van steun ter bevordering van. de op
richting van aan de eisohen des tijds vol
doende nieuwe bewaarscholen;
wijziging der bestaande regeling met ver
hooging der subsidies;
verstrekking van een hypothecair voor
schot aan Directeuren der Departementale
Bewaarscholen tot dekking van hel exploita
tietekort V u.riner schoten van begin 1917
tot do opening dor nieuwe school, met
een maximum van f6000.
Tevens wordt gelet op do ingediende
amendementen betreffende dit voorstel.
Hierbij ontwikkelde zich een zeer uit
voerige bespreiking bij de algcmecnc be
schouwingen, velke niet tot een einde ge
bracht werden.
Zij zulten ia de voortgezette zitting van
Dinsdagmiddag a.s. worden voortgezet.
Verschillende leden willen de vergadering
verlaten, maai- de Voorzitter, gesteund door
do welhoudeis, drongen er op aan eerst
nog tc behandelen punt 14 der agenda.
De liceicn, voldoden aan dian wcnsch,
zoodat nu aan de orde koint punt 14.
14. Voorstel van B. en W. om de M. U.
L. O.-scliool des Woensdngsnarniddags kos
teloos in gebruik to geven aan het Be
stuur der Schiedamsche Stenograf en-Ver-
ecniging „Groote".
Na eenige b-sprefcingen wordt het voor
stel van Bi. en W, verwerpen mot lOtegon
8 stemmen.
Tegen stemmen de heeren Lagerweij, Ris,
v. d. Schalk, Maas, Evers, v. d. Zee, v. d.
Tempel, Scheffers, v. d. Hoek en Koopmans.
De Voorzitter zegt, dat, zooals in
het aan de openbare zitting voorafgegane
comité is medegedeeld, B, en W, wemchen
tc koopen hot pand aan d - Tuin laan 38,
waartoe zij thans machtiging verzoeken.
Het buis, eigendom van don heer Hose
k'amp, zal de gemeente dan koopen voor
fGOOO, kosten voor den koopcr.
Met algemeene stemmen wordt de mach
tiging verteend.
Dé vergadering vjordt hierna geschorst
lot a.s. Dinsdagmiddag .2 uur.
üit den Gemeenteraad.
Zooals do gewoonte medebrengt, licefL
de Burgemeester in de eerste zitting van
den Baad in d©n nieuwen jaarkring de ge
bruikelijke) rede gehouden, waarin hij een
uitvoerige beschouwing geeft over don toc-
riund der gemeente. Dat die beschouwing
ill liet toeken van den oorlog stond, ligt
Voor de hand. Immers hot geliecle teven,
zoowel in enz© waning als in het inter
national© verkeer, wordt daardoor be-
h© .-rsclit.
En hoewel spr. oain het slot zijner lede
iele zijn onverwoestbaar optimisme weer
deed hooien toen hij als zijn vaste overtui
ging uitsprak dat, wat ook de toekomst
m 't algemeen mocht zijn, deze bijzonder
voor onze gemeente zal .zijn ecai goede
en schoon© toekomst, toch heelt hij een
beeld van het afgeloopen jaar gjegoven, dat
tot ernstig nadenken stemt. De cijfers,
die spr. in deze rode giaf, zijn allerminst
licht "to tollen.
liet steuncomité gal, behalve de f 77.000
die liet Kon. Nat. Steuncomité beschik
baar stólete £135.000 uit, terwijl bovendien
bijna f 10.000 werd bijgedragen aan de
uitkeeringon uit de werldoozenkassen, waar
van de helft door het Itijk wordt gedragen.
De leveusmiddetenvoorziening kostte aan
de gemeente f42.000, de broödvoorzieining
f36.000, de toeslag op de levering van
klompen f 24.000 ruim, op sajet bijna f 7 500
en op petroleum ruim f 1000; de Centrale
keuken met de inrichting daarvan vor
derde een uitgaaf van 35.800; te samen
dus mim 2>/j ton.
Daar tegenover staat géén vermeerde
ring van ontvangsten, want havengeld
bracht minder op, ide netto winst der
bedrijven is weinig of niets.
Dan wees spr. nog op den woningnood,
waaraan Iniot anders kon worden tegemoet
gekomen dan door Belangrijke offers uit
's Rijks en Gemoesitekas, tengevolge der
buitengewoon hoog© kosten der bouwma
terialen, die 1m vendien in seiches zeer be
perkte hoeveelheid beschikbaar is.
Spr. wee« er als inleiding tot dit alles
op dat hot knellend harnas der verschillen
de regelingen aanleiding is dat telkens
klachten eu grieven lot uiting worden ge
bracht en niet onverdiend was het verwijt,
hoe zacht ook ingekleed, dat ook bij deze
zaken de beste stuurlui aan den wal staan.
De agenda, die niet minder dan 22 pun
ten vermeldde, is niet afgewerkt en dit zal
niemand verhozen, die weet, dat er onder
werpen oj> voorkwamen, die reeds her
haalde!ijk de afwerking van agenda's heb
ben belet, ondanks den langen duur der
zittingen.
De gasprijs, het dankl are onderwerp voor
debaters, behoort onder de onderwerpen
die in een volgende zitting zullen worden
behandeld, maar de" subsidieioge'ing voor
de bewaarscholen s'ond nu op d" agenda
en hoeft een behoorlijk deel van den com-
i nun aten tijd in beslag genomentoch is de
bespreking daarover blijven steken in de al
gemeen© beschouwingen. De heer Maas con
stateerde, dat deze zaak nog ongeveer in
't zelfde stadium verkeerde ais waarin die
was, toen hij een vol jaar geleden naar het
buitenland vertrok. Hij wilde niet aanne
men, dat dit was geschied oplat hij de
gehoele behandeling zou kunnen mee
maken.
Het verzoek der Scbiodomsche Tramweg
Maatschappij gaf mede aanleiding tot be
spreking en deze had tot gevolg, dat liet
vooisiel van R-. cn W. werd v> rworpen.
Dat vooistcl luidde, om die Maatschappij
toe te staan den dienst tot 1 Mei stop te
zetten met Jiftt nog op de groote duin te
van het onderhond d°r paarden, waardoor
liet exploilatiever'ies ,te groot wordt.
Door dit .besluit van den Raad zal de
c\p!oiialie gewoon moeten voortgezet wer
den of de. Maatschappij vcr'ie-ri haar con
cessie.
Onder de ingekomen stukken vtrdienen
een afzonderlijke verme'ding de adressen
van 2 sollicitanten voor dc be looming aan
een school, waarin zij zich voor dc b-nne
ming nog eens extra aan!©velen.
Dit is de eerste maal dat dit geschiedt,
voor zoover wij ons herinneren, en zal mis
;c.liien wol jiinvo'.iging vinden, wan! het re
sul laat is pmAig gewees-t.
Het vers'ag der besprekingen geven wij
later.
De zitting werd nu to Gij geschorst tut
Dinsdagmiddag 2 uur.
Nederland en de oorlog-
Me Ik.
liet Bureau voor McdoJeelingen inzake de
Voedselvoomentng meldt:
Dc runtsoeiieoiiug eu distributie van melk
geeft aanleiding lot meer -dan één beschou
wing, di© niet geheel slrookt mot dc feilen,
ja, soms daarmede volmaakt in strijd is.
Zelfs w ist iemand, die in een dor dag
bladen als „deskundige" word aangekon
digd, te vertellen, en het vond zijn
weg in verschillend© andere bladen
dat de haelkschaarsciht© te Amsleidam hier
aan was te wijden, dat niet, als in andere
jaien, melk uit Friesland naar do hoofd
stad kon worden gezonden, omdat do Fi ip
se he melkpioduolie uilsluitend moest die
nen voor de botorfabricago. Er zouden
n.I. zóó zware verjilichliingen ten aanzien
van boleiJevéiing tegenover Duitscliland
zijn aangegaan, dat de boleiproducth? met
alle inaclit moet worden opgevoerd; de
deskundige inlichter verwachte zeifs, dat
de uitvoer niet het overeengekomen kwan
tum zou halen.
In oen Volgend nummer van hetzelfde
blad werd hieraan nog con on ander toe
gevoegd. Thans werd bevestigd, dat de
Fliesche melkproductie word gereservecid
voor lioterfabiieage ten behoevo van
Duitscliland en wel in de coöperatieve zui
velfabrieken in Oostelijk Gelderland, die
zelf onvoldoende melk tot. haar beschikking
hadden, omdat do melk in de Achleriioek
in groote quanta in natuta oVer dc grens
kon gaan. Om dezelfde reden zou Gel
derland, behalve uit Friesland, ook uit
Noord-Brabant Van melk moeten worden
voorzien.
Met andere woordendo opgeschroefde,
op overeenkomst met DuiUehIand geba
seerde productie van boter cu de uitvoer
van groote hoeveelheden molk zou de oor
zaak zijn der mclkschaarschte. A
Ziedaar, oen voorstelling van zaken, die
absoluut strijdt met dc werkelijkheid.
Dat er boter naar Duitschland gaat, is
hekend. De uit to voeren hoeveelheid wordt
telkens opnieuw vastgesteld in verhouding
tot de productie en het hinnonlandscK
verbruik. Van een opgeschroefde en voor
den gevorderden uitvoer ontoereikende pro
ductie is zoo weinig sprake, dat or zeer
gemakkelijk aan de behoeften én van het
binnenland én van den -uitvoer kan wor
den voldaan. Er is trouwens met Duitsch
land overeengekomen, dat, indien de boter-
productie, in verband met oen geringere
melkproductie, mocht dalen, ook de over
de Oostgrens uit te voeren hoeveelheden
boter naar evenredigheid zullen verminderd
worden.
Op, dit pogenblïk wordt dan ook wel
degelijk melk uit Friesland naar Holland
aangevoerd. Dat dit nog niet in voldoen
de hoeveelheid kan geschieden, heeft ge
heel andere oorzaken, n.ï. de moeilijk
heden van vervoer in verband met -een te
kort aan, melkbussen. H©t heeft heel wat
moeite gekost een toereikend aantal bus
sen voer den melkaanvoer machtig te
worden,-
Men is daarmede nu echter flink opge
schoten en ware niet door den sterken
sneeuwval het .verkeer lielemmerd, dan zou
reeds eiken dag boven het quantum dat
Friesland leVert, 20.000 L. vandaar naar
den Haag .worden gebracht. Even onjuist
is de .voorstelling van wat in Oostelijk
Gelderland gebeurt. Er is geen sprake van
dat melk uit Friesland naar den Achterhoek
wordt gebracht. Integendeel levert reeds
nu de Achterhoek aanzienlijke hoeveelheden
meik naar .Utrecht, dat o. a. uit Winters
wijk 10.000 L. ontvangt
Waar is ri'eeri, dat er uit Noord-Brabant
melk wordt .aangevoeld naar Arnhem en
omstreken, omdat daar vele gestichten zijn
met groote jnelkbehoefte. Waar is ook. dat
er eenige melk naar Duitscliland gaat
maar dit g.ijn, in verhouding tot de gehecle
melkproductie van .ons land, zulke geringe
hoeveelheden, dat zij van niet den minsten
invloed zijn ,op dc binnen! an dschc molk-
voorziening. Genoemd werd het cijfer van
38.000 L. per dag, maar dat getal is sterk
overdreven, het js niet meer dan de helft,
terwijl het ju hoofdzaak melk betreft die
-wegens de afgelegenheid der voortbren-
gingsplaatsen voor de binnenlandsche voor
ziening vrijwel poodcloos is, n.I. melk', die
wordt voortgebracht in boerderijen vlak bij
de grens gelegen en die ook in normale
tijden over de grens werd geleverd, evenals
uit soortgelijke grensbedrijven in Duitscli
land levering paar ons land plaats vond.
Met het oog op de eigenaardige plaatse
lijke toestanden vaak woont de eige
naar van binnen onze grens liggenden
grond in Duitscliland en omgekeerd is
m 1915 overeengekomen, dat dit grens-
veikeer zou blijven beslaan. Daaraan is
echter dez" beperking 'toegevoegd, dat, hij
aidien ter jilaatse van voortbrenging tie
melk noodig mocht zijn, de Burgemeester
den uitvoer zou kunnen beletten. Indien
het noodig en mogelijk blijkt van deze stre
ken uit melk naar het westelijk deel des
lands le brengen, wordt dit niet nagelaten.
Zooveel a's doenlijk is, wordt ook deze
me'k voor hef binnenland gebruikt.
Dan ia er nog een kleine hoeveelheid
me'k, die in natura over de grens gaat
in mindering van de gecondenseerde melk,
Jie naar Duitschland moet worden gele
verd in ruil voor andere waren.
Gelijk gezegd, bereikt echter liet totaal
van den mc'ilcuitvoor bij J.ange niet het ge
noemde cijfer, en is deze uitvoer, èu wat
de hoeveelheid, én wat do plaats van voort
brenging amgaat, van geenerlei invloed op
de me'kvoorziening van ons land.
Een enkel woord nog over de vraag,
waarom hol eigenlijk noodig is, dat melk
naar dc steden wordt gevoeid, en vooral
waarom Friesland moet bij springen voor
do voldoening van de mellcbehoefte in
Holland. Theoretisch beschouwd, zouden
Noord- en Zuid Holland, zelfs thans, in
eigen behoeften moeten kunnen vooiziom.
Kr wordt in deze provincies nog op dit
oogenblik veel melk oortgebracht. Evenwel
zijn de z.g. zoctboereni, d.wz. de boeren
die alleen voor de melkmarkt werken, door
liet gemis aan toereikend krach timede r voor
un vo\ taiet in s'ail genoeg melk aan te
voeren naar de groote ]>e\ olkingscentra.
Daarin nu komt de regeerijag tegemoet
door dagelijks groote hoeveelheden bij te
leveren. Het spreekt echter van zelf dat
het, bij een zoo spoedig lieJcmnnd. artikel
als iuelk, niöl mogelijk is deze groote luv-
mdholen van ui't allo hoeken en gaten,
vaak uit plaatsen die niet aan het spoor
of zelfs aan groote vaarten liggen, iedereu
dag bijom te brengen. De regering moet
dus kunnen 1 ©schikken over melk, die
krachtens reeds Ijcs'aando organisa'ics, te-
vinden is in bepaalde eenI ra, n.I. de fabrie
ken win gycondenreerde melk en de zuivcl-
faln ieken.
Voor zona er in Holland dergelijke in-
du-trieote melkcontm Iwstaam, voidt ooik
vandaar geregeld regeeiing-melk naar do
telen gebracht- In Holland is echter dc
zuivelfabricnge bijna suel gecenlrali-oenl,
men vindt -er vele kleine kaasmakerijen,
die bovendien op zoodanige wijze hun meik
ontvangen, dal er niet tijdig genoeg over
kan worden lwi-chikt voor hel veneer naai
de steden.
In Friesland is dit alles geheel andere.
Daar vindt men. -de groote zuivelfabrieken
meerondcol op coöperatieven vod inge
richt, waar dus geregeld groote hoeveelhe
den melk disponibel zijn, terwijl men daar
ook magere kaas maakt, zoodot li-et mo
gelijk is bijtijds over de avondmelk 1c
Isoschikken voor verzending tiaar Holland.
Om dez© redenen is het pree'is oh veel
gemakkelijker melk uit Fric-lnnd aan (e
voeren. Hetzelfde geld! voor de in het
oosten des bands gevestigde bo'orfabrieken,
die eveneens een geer intralisemlie ge
legenheid geven om op pen voor veis
zending gelegen tijdstip op groote hoeveel
heden melk dc band te leggen.
Faillissementen. j
Geëindigd:
A. Pont, koopman, te 'sGravenhago.
E. J. Mulders, zonder beroep, to 'Bjus.sum,
thans te Amsterdam. I
W. A. Verhoog, te Rotterdam,
te. -bV'te-PvA'b V-'-Ap:.---b'-"V-fri'',pk W V-'
