Schiedamsche Courant.
..7.
onzer
Rechtzaken.
v*>4l
TWEEDE BLAD
(Zaterdag 6 April 1918, No. 15719.)
De Minister van Buitenlandsehe Zaken
Iieelt ten vervolge op zijn schrijven van 30
Maart jl. aan den voorzitter der lVeed© Ka
mer, met verzoek den inhoud dier stukken
ter ketonis te willen birengen van de leden
der Tweede Kamer, afsdhrift doen toe
komen van:
lo. een schrijving van den Britschen
gezant d.d. 22 Maart j.l., waarbij deze
namens de Geassocieerde Regeeringen ken
nis geeft van haar besluit om de in haar
havens liggende Nederlandsche sohepen in
beslag te nemen;
2o. zijn antwoord op die mededeeling,
d.d. 30 Maart j.l., waarbij de Nederland
sche Regeering onder meer tegen die in
beslagneming protesteert;
3o. een door onzen gezant te Washing
ton ingevolge zijn telegrafische opdracht
aan de Amerikaansche Regcenng toege
zonden Nota, d d. 1 Maart j.l., waarbij
do Nederlandsche Regeering rechtstreeks
bij d© Amerikaansche tegen het 'optre
den dezer laatste protesteert
Het eerste stuk is reeds m de bladen
gepubliceerd.
In zijn antwoord op het schrijven van
den Engelscihen gezant, merkt de Minister
in de eerste, plaats op; dat de Nederlandsche
regeering, zooals hem bekend is, zich aller
minst vereenigt met de thans gegeven uit
legging van het angariorecht, een ouden
regel, die voor deze gelegenheid weer is
te voorschijn gehaald en pasklaar gemaakt
voor geheel nieuwe omstandigheden om
de inbeslagneming in massa door een oor
logvoerende partij van de koopvaardijvloot
van een onzijdig land te verontschuldigen.
Deze maatregel, die slechts op macht be
rust, is 'niet te rechtvaardigen, welk etiket
men er ook op plakt om het willekeurig
karakter er van te verhullen Het zooge
naamd angarieredht is het recht van een
oorlogvoerende, om bij uitzondering zich
een onzijdig schip toe te eigenen met
een strategisch doel van onmiddellijke nood
zakelijkheid, zooals b v. om den ingang van
een haven te verstoppen ten einde een
aanval van de vijandelijke vloot te voorko
men. De toepassing van dit recht op een
vloot in massa is een geheel willekeurige
en een gelegenheid s u i Heg gin g.
Vervolgens merkt de Minister op dat
de uiteenzetting van de feiten in de Nota
van den Engelscihen gezant*vene van juist
is. Hij herinnert er aan, dat de „basis
of agreement", welke te Londen is ont
worpen, niet .een eigenlijk gezegde schik
king was, die alleen nog inaar moest wor
den bekrachtigd, maar dat bij de te Londen
gevoerde onder h an cl elingen uitdrukkelijk
was overeengekomen, dat men slechte tc
doen had met een- grondslag, waai op de
Nederlandsche regeering voorstellen zou
doem De defmtiieve voorstellen konden
eerst 17 "Maart j.l. door de Nederlandsche
regeering worden gedaau.
Het aanvankelijk verzet v van de Duit
söhe regeering had stellig tot de vertraging
bijgedragen, maar de Rritsche regeering
laat m haai- relaas van de feiten enkele
punten van het grootste gewicht weg. De
Minister bracht daarom den gezant het
verloop der feiten nog eens m herin
nering.
Het doel van den „modus Vivendi" was
aan de Nederlandsche schepen m Amerika
gelegenheid te geven te varen en wel
voor geassocieerde belangen, in afwachting
van hét afsluiten eeuer definitieve Schik
king. Het is juist dat de verhuring van
die schepen langzamer is geschied dan
gehoopt was, hetgeengrootendeels hier
aan is toe te schrijven, dat, om een nog
onbekende reden, de telegrammen, tusschen
de readers en hun agenten in de Ver.
Staten gewisseld, niet doorkwamen of
slechts met groote vertraging. Ook is juist,
dat enkele van de schepen, die op uit
drukkelijk verzoek der Nederiandsche regee
ring bestemd blijven voor Relief-werk, daar
voor niet hebben kunnen varen, omdat
Duitsdhland niet toestemde in de uitzending
van radschepen uit Nederland. Maar dit
heeft in werkelijkheid geen vertraging kun
nen veroorzaken, daar de Amerikaansche
regeering onmiddellijk van dien tegenslag
verwittigd werd, opdat zij aan deze sche
pen een andere bestemming zou kunnen
geven. Ook de enkele schepen, die moesten
dienen om Zwitserland van levensmiddelen
te voorzien en naar Cette zouden worden
gedirigeerd, wénden behoorlijk vercharlerd
zoodra de Framsche regeering hun immu
niteit hau gewaarborgd. Behalve in het
géval der-Reliefsohepen heeft Duitschland
zich in geen enkel opzicht gemengd in
de uitvoering van den „modus vivendi",
die overigens alleen betrekking had op
de vaart tusschen overzeesc'he landen. Bijna
alle schepen, waarvan hier sprake is, wa
ren behoorlijk vercharterd en verscheidene
er van waren reeds in de vaart, toen op
22 Februari j 1. de Nederlandsche regee
ring met het oog op het dreigend ge
brek aan tarwe teglen het begin van den
a.s. zomer, aan de Geassocieerde Regjee-
ringen en in het bijzonder aan Amerika
verzocht h'aar een voorschot te geven van
100.000 *toa tarwe op het totaal Van de
400.000 ton opgenomen in de Londensdhe
basis of agreement.
De Minister herinnert er verder aan, hoe
op 6 Maart de Geassocieerde Regeeringen
dit verzoek inwilligden, maar daaraan de
onereuze voorwaarde verbonden, dat zij
in rail voor deze mildheid de onmiddellijke
beschikking zouden verkrijgen over de Ne
derlandsche scheepsraimte, die volgens
meergemelde Londensdhe basis eventueel1
zou kunneu worden gesteld -ten dienste
der geassocieerde belangen. De Nederland
sche Regeering was door haar onzijdigheid
niet verhinderd deze overeenkomst te aan-
Yaarden, aangezien dit slechts het geval'
zou zijn geweest, indien de Nederlandsche
schepen werden gebezigd voor den dienst
der' militaire approviandeering tusschen
Amerika én de Europeesche geallieerde
landen. Intussdhen, reeds den volgenden
morgen op 7 Maart nam het voorstel der
Geassocieerden plotseling een volkomen
nieuw karakter aan en eisaliton zij in het
bijzonder, zulks in flagranten strijd met
wat uitdrukkelijk bedongen was tijdens de
besprekingen te Londen, dat de Nederland-
-scbe sohepen eveneens zouden worden
gébruikt in de gevaarlijke zone, m a.w.
voor transporten van allerlei aard tusschen
Amerika en Engeland, Frankrijk of Itahe.
Deze nieuwe voorwaarde Was onaanneme
lijk uit een oogpunt van neutraliteit, tenzij
gewaarborgd werd, dat de schepen niet
zouden worden gebezigd voor transporten
van troepen of krijgsbenoodigdheden en
dat zij niet bewapend zouden zijn. Waar
de Britsdie en Amerikaansche Regeerin
gen en hun geassocieerden zich niet in
slaat bevonden toe te stemmen in deze
beperidngén van liet vrije gebruik, dat
zij willen kupnen maken van schepen, die
hun niet toebehooren, scheen hun niets
eenvoudiger dan over te gaan tot het in
beslag nemen van alle Nederlandsche sche
pen, waarop zij de hand konden leggen,
en daarbij te verklaren, dat zij een on
betwistbaar recht uitoefenden.
De Minister wijst op den wrok en de
verontwaardiging, welke deze geweldpleging
op onze vloot in het geheele land en
onder alle klassen der bevolking heeft
verwekt. De Nederlandsche Regeering heeft
'met verborgen hoezeer zij deze gevoelens
deelde. Geen betuiging van goeden wil bij
de toepassing van dezen maatregel, als b.v
het voornemen om de vernielde sohepen
te vervangen, de bemanningen naar hun
vaderland terug te voeren, enz kan het
feit verhelpen, dat deze maatregel geno
men is met minachting van het recht en
van den eerbied voor de souvereiniteit
der Staten. Den Minister bleef dus slechts
over den gezant te verzoeken aan de Bnt-
sche Regeering, en door haar bemiddeling
aan de Reg|eeringen als wier woordvoer
ster zij optrad, het meest krachtig protest
der-Nederlandsche Regeering over te bren
gén tegien de inbeslagneming waai-van de
Nederlandsche koopvaardijvloot het slacht
offer was. De Nederlandsche Regeering be
hield zich al haar rechten voor op een
volledig herstel van het nadeel, uit deze
daad voortvloeiende.
Naar aanleiding van de mededeelingen
van den gezant, dat de Geassocieerde Re
geeringen zich verbonden om, behoudens
toestemming der reeders, van af 20 Maart
geen Nederlandsche schepen, die een Ne
derlandsche haven verlieten, in hun-dienst
te stellen .en dat do Geassocieerde Regee-
ungen zich bereid verklaarden om te voor
zien in de behoeften van ons land, dat
met hongersnood bedreigd werd, 100 000
ton tarwe of meel ter beschikking van
Nederland te stelen, waaPbij zij de hoop
uitspraken, dat de Regeering! niet zou dra
leu om dit graan met Nederlandsche sche
pen te laten halen, aan wélke schepen zij
dan, voor zoover in hun vermogen lag,
alle verlangde faciliteiten waarborgde,
merkte de Minister het volgende op:
Uwe Excellentie zal er zich wel van
willen rekenschap geven, dat onder de
tegenwoordige omstandigheden het voor de
Nederiandsche Regeering onmogelijk is toe
te stemmen in nieuwe zendingen van sche
pen, gegeven de ontelbare moeilijkheden,
ttnelke zij in het verleden "heeft onder
vonden en de verschillende voorwendsels,
waaronder haar schepen, na te goeder
trouw in een haven van overzee te zijn
bmnengeloo pen, daar voor onbepaalden lijd
zijn vastgehouden, dikwijls om redenen,
waarmede het schip of zrjn lading niets
hadden uit te staan, al 't welk zijn culmi
natiepunt heeft gevonden in clezen -laats ten
maatregel van inbeslagneming, welke zoo
zeer de nationale eigenliefde heeft gekwetst
ik breng in dit verband het geval m
herinnering van de schepen, welke zich
op het oogenblik m de Ver. Staten be
vinden en die, toen zij eenmaal daar waren,
geen „tetters of assurance'' konden krij
gen, een nieuwe bepaling, die nog niet
bestond op het oogenblik, dat zij de haven
binnenliepen, of wel het geval der sche
pen, die te Halifax weiden vastgehouden,
alleen om de Nederlandsche Regeering te
dwingen een doorvoer van metalen over
haar grondgebied, waarvan de Bjritscbe re
geering de rechtmatigheid betwistte, te doen
ophouden; alsook het geval der schepen,
welke op het oogenblik worden vastgehou
den te Gibraltar, te Freetown (S. L.), te
Halifax en welke schepen aan alle ver-
eischte formaliteiten hadden voldaan, als
mede nog, dat van onze schepen te Sin
gapore, die zich veilig achtten voor eiken
aanslag, dank zij de vriendschappelijke be
trekkingen, welke van oudsher bestonden
tusschen Nederland en de Straits Settle
ments, alsmede dank zij de bepalingen van
do „Rice-agreement*' van jongen datum;
zoonrede tea slotte het geval der Neder
landsche schepen, welke op het oogenblik
worden vastgehouden in havens van het
Vereenigd Kemnkrijk, waarop zij voeren
ter uitvoering der bepalingen van't „Agri
cultural agreement' of voor den dienst der
Commission for Relief in Bjelgium.
Welken waarborg zou de Nederlandsche
Regeering hebben, dat de schepen, welke
zij thans naar overzeesehe havens zou zen
den, niet om een of andere reden eerst
zouden worden vastgehouden en vervolgens
uit oorlogsnoödzaak in beslag genomen,
evenals de vorige?
Aangezien de onderhandelingen met het
oog op een economische schikking plot
seling zijn afgebroken door de daad der
Geassocieerde Regeeringen, staat het thans
aan haar, te verklaren welke haar bedoe
lingen zij'n, nu rij de verdeeling der scheeps-
ruimtc; zooals deze was geregeld in de
schikking, die- de Nederlandsche Regee-i
ring op 17 Maart j.b. zich bereid verklaard
had te treffen, hebben onmogelijk gemaakt.
Wat bijv. de „rantsoeneering"' betreft,
spreekt het vanzelf, dat het aan de lan
den, welke de levensmiddelen en andere
waten, die voor Nederland bestemd zijn,
voortbrengen,, staat te beslissen of zij ze
zullen leveren of niet, afgescheiden van dc
vraag van de mogelijkheid van het vervoer.
Wat eindelijk het verzoek van de Geas
socieerde Regeermgen aangaat, betreffen
de het cijfer der tonnage, welke op het
oogenblik in of op weg naar Nederiandsche
havens is, meent de Nederiandsche Re
geering, dat onder de nieuwe omstandig
heden een gedachtenwisseling hieromtrent
tot niets nut zou zrjn.
Wat de nota betreft aan de Amerikaan
sche Regeering, daarin wordt opgemerkt,
dat een gioot aantal der in Amerikaansche
havens m beslag genomen Nederlandsche
koopvaardijschepen, met name die welke
beladen waren met koren, bestemd voor
het Nederiandsche volk, in die havens
waren vastgehouden door toedoen der
Amenkaansche autoriteiten zelf; door deze
verifiriderd hun reis naar Nederland te
verruilen, waren zij vervracht voor de vaart
tusschen do Ver. Staten en Zuid-Amerika.
Andere deden de Amerikaansche havens
aan tengevolge van hun gebruik iu recht-
streekscbe lijnen, die de verbinding onder
hielden tusschen de V. S. en de Neder
landsche koloniën in Azie en Amerika. De
inbeslagneming onder deze omstandigheden
is niet in overeenstemming met de tradi
tioneel© vriendschap tusschen Amerika en
Nederland, noch met de goede trouw, welke
t$)i grondslag zou moeten liggen aan de
betrekkingen tusschen staten. Zij is overi
gens in strijd met het volkenrecht, welke
een souvereinen staat niet het recht boe-
kent zich zelfs tijdelijk de koopvaardij
schepen toe te eigenen, welke zich in zijn
havens bevinden en de vlag voeren van
een Staat, waarmede hij in vrede leeft.
Het beroep op het z.g. angarierecht wordt
verder in de Nota op de bekende gronden
weerlegd.
Voorts wordt medegedeeld, dat de Neder
landsche regeering in haar verklaring in de
Staatscourant Van 30 Maart heeft uiteen-
gezet, hoe het relaas der feiten in de
verklaring van den President der Ver.
Staten hij diens proclamatie berust op
onjuiste en onvolledige inlichtingen, welke
leiden tot de onjuiste conclusie, dat 'de
inbeslagneming der Nederlandsche schepen
het noodzakelijk gevolg zou zijn van-het
dralen van de Nederlandsche regeering
onder invloed van Duitsdhland, welks hou
ding de Nederlandsche regeering alle vrij
heid van. handelen ontnam, om haar on
misbare medewerking te verkenen tot het
sluiten en het uitvoeren van .een schik
king tussohen de reeders en de Geasso
cieerde Regeeringen Deze voorstelling van
zaken is volkomen onjuist De Nederland
sche regeering behield haar volle vrijheid
van handelen met betrekking tot de Ne
derlandsche schépen die zich in havens
der Vereen Staten en van hun geallieer
den bevonden, en deze waren, op enkele
uitzondering na, reeds vercharterd, gedeel
telijk voergn zij zelfs. Het feit, dat de vrije
vaargeul in de Noordzee onder de con
trole van Duitschland is, speelde alleen
een rol met betrekking tot het uitzenden
van schepen in ruil voor die, welke Ameri
ka verlieten voor de approviandeering van
Nederland en voor den dienst der üom-
mission for Relief. De regeling in zake
de schepen, welke dezen laatstee dienst
onderhouden, hangt niet van de Neder
landsche regeering af, die daartoe slechts
met toewijding haar medewerking verleent,
maar van schikkingen fusschen de beide
oorlogvoerende partijen. Daarentegen „weid
de vrijheid van handelen van de Noderl'aud'-
schc regeering van af het begin der on
derhandelingen met de regeering der Ver.
SI aten door deze/ laatste zelf belemmerd,
want door de Nederiandsche schépen d.e
faciliteiten te weigeren, welke gebruikelijk
zijn in de internationale vaart én door
m het geval van de „Zeelandia" zonder
cenige geldige reden het vertrek te belettn
van dit schip, dat zijn eigen lading en
zijn eigen bunkerkolen had en dus geens
zins van Amerika afhankelijk was, oefende
zij op de Nederlandsche regeering een
dwang uit, welke het voorspel was van de
mbeslagjneming, welke thans is geschied.
Deze inbeslagneming is een gewelddaad,
bedreven tegenover ©en b'evrienden Staat,
welks vlag de regeering der Arer Staten
fchouden was te eerbiedigen. Tegenover
it machtsmisbruik heeft de Nederland
sche regeering geen ander wapen dan dat
van het protest, gegrond op haar goed
recht Uit naam van het Nederlandsche
volk protesteert de Nederlandsche regee
ring ten krachtigste tegen de inbeslag
neming, waaraan zijn koopvaardijvloot het
slachtoffer is. Zij behoudt zich al. baar
recht voor op een, volledig herstel van dc
nadoelen, welke uit deze gewelddaad voort
vloeien
BINNENLAND
Amerikaansche lezing van het geval.
Reuter seint uit Washington
In een interview, dat de heer Rober
A. Ilayward, vertegenwoordi ge,r van het
Departement van Oorlogshandel in Neder
land, die juist in Amerika was terugge
keerd, aan vertegenwoordigers van de
„New-York Herald" en andere Maden toe
stond, bevestigde 'hij de verklaring, dat
de Duitsche tegenwerking verhinderd heeft,
dat de voorgestelde overeenkomst tusschen
Nederland en de geassocieerde Regeeringen
tot uitvoering kwam. De heer Hayward
heeft te Londen deelgenomen aan de con
ferenties met de Nederlandsche commis
sie. Hij deelde in het interaieuw mede,
dat de voorzitter van de Nederlandsche
commissie verklaard had, dat Duitsche
druk Nederland verhinderde 'de voorwaar
den van de voorgestelde overeenkomst na
te leven. Pas na "deze bekentenis hebben
de Vereemigde Staten, volgons den heer
Hayward, alsmede Engelland, aan Neder
land te kénnen gegeven, dat zij gedwongen
zouden zijn de schepen over té nemen
en ze in dienst te stellen, tenzij op 18
Maart nog een overeenkomst werd ge
troffen*
In een beschouwing over deze aangele
genheid zegt héden de „United Press"
„Het bewijs, dat Nederland in zijn bfe-
sprekingen met de Vereenigde Staten han
delde onder don druk van Dpilschland
is lieden door den héér Robert A. Hay
ward bij zijn terugkeer uit Londen gele
verd. De heer Hayward zeidei De Neder
landsche Regeering stemde eerst in de voor
gestelde handelsovereenkomst toe. Later
zeide de voorzitter der Nederlandsche com
missie, de heer van Vollenhoven, tot de
Amerikaansche leden, dat Duitschland had
geweigerd ziju sanctie aan de overeenkomst
te verleenen.
Dil was nadat Nederland een afvaardi
ging naar Berlijn had gezonden om Duitsch-
lands toestemming te krijgen".
liet Nederiandsche protest tegen de in
beslagneming der schepen ontkende, dat
Nederland het voordeel zou genieten van
alle aanbiedingen der Ver. Staten, juist
alsof het de overeenkomst had gesloten.
Het eenig© voordeel, dat aau Nederland
geweigerd werd, was materiaal voor den
scheepsbouw
KederlanA én de oerlog.
Mislukte aanslag op
eenmotorschoeaer.
Gistermiddag is te Umuiden uit Zee
teruggekeerd de Nederlandsche motorschoe
ner Anna, die Donderdagavond naar Go
thenburg was vertrokken.
De bemanning rapporteert: Donderdag
middag op 53 gr. 58 rain. N.B. en 3 gr.
54 mm. O.L. te zijn aangehouden door
4 Duitsche watervliegtuigen die de beman
ning gelaitten 't schip ,te verlaten en de
scheepspapieren en het journaal opeisch-
ten. De bemanning verliet het schip in
de scheepsbpot en na 2 uur oponthoud
en nadat de vliegtuigen den schoeneï had
den beschoten, ontving men de scheeps
papieren zonder het journaal en verdwe
nen de vliegtuigen.
De bemanning keerde aan boord terug,
waar men ontdekte dat het schip was lek-
geschoten en mén het ge iaden achtte de
reis te onderbreken en naar "Umuiden te
rag te keeren.
De schoener was geladen met hoepels
en was op réis van Rotterdam naar Go
thenburg te Umuiden binneingeloopen om
te repareeren van de aanvaring met den,
Vlaardinger logger De Noord VI. 217.
Men seint uit IJmuiden.
Uit het nader rapport van den motor
schoener Anna blijkt, dat vier Duitsche
watervliegtuigen, waaronder de 1600 en
de 1746 werden opgemerkt, den schoener
tot zinken hebben willen brengen. Toen
zij den schoener van het water met mi
trailleurs hadden doorschoten en het schip
nog bleef drijven, stegen de vliegtuigen
op en wierpen, alvorens zich te verwij
deren, een aantal bommen naar de Anna.
De bommen rieten allen rond het schip
te water. Het schip js zoowel boven als
onder water zwaar beschadigd.
Vermicelli en macaroni.
De minister Van landbouw, mj vei beid
en handel heeft:
I. vastgesteld de volgende maximumprij
zen voor vermicelli en vermicelli figuren,
vei pakt of onverpakt
lo in den gioothandel f63 per 100K.G.;
2o m den tussclienhaude! f66 per 100
KG., 3o in den kleinhandel f0.7S per
1 K.G., f0.08 per ons.
II. vastgesteld de volgende maximumprij
zen voor macaroni en macaionihorens en
coquilles:
A. onverpakt: lo. in den groothandel
f100 per 100 K.G.; 2o. in den' tusschen-
liondcl f 105 per 100 K.G.3o_. in den
kleinhandel f135 per 1 K.G. of f 0.15 per
0.1 K.G.;
p. in origineeJe verpakking f lo. m den
groothandel f 115 per 100 K.G.2o iu
den tusscbenhandel f125 per 100 K.G.;
3o. in den kleinhandel £0.80 p. half K.G,
III. bepaald, dat vorenvermelde'rinaxi-
mum-, groot- en tusschen ha nd el p rij ze n z ij 11
te verstaan franco station van bestemming,
spoor, hoot of laatste weer;
IV. bepaald, dat in geval van ontbre
ken van onverpakte macaroni, macarcmi-
horens en coquilles, naar het ooideelvan
den minister van landbouw, nijverheid en
handel, de maximumprijzen voor het on
verpakte pioduct ook van toepassing zijn
op het verpakte artikel.
Kindermeel.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel heeft vastgesteld de volgende
maximumprijzen voor kindermeel:
I. in pakjes van K.G.a. in den
groothandel f 0.321/2b. in den tusscbenhan
del f 0.341/2; c. in den kleinhandel f0.40;
II. in pakjes van K.G.a. in den
groothandel f0.17; b. in dm tusschenhan-
del £0.18; c. in den kleinhandel £0.21.
Afvallen.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel heeft vastgesteld de volgende
maximumprijzen voor de hieronder vol
gende afvallen, alle geleverd binnen de
grenzen eencr gemeente, en, zoo deze bé-
staat, aan een door het gemeentebestuur
aangewezen opslagplaats:
a. voor aardappel schillen £1.50 per 100
KG.; b. voor groente-afvallen f0,75 per
100 Kg»; c. voor bloed met ten hoogste
80 pCt. watergehalte £1.50 per 100 K.G,
d. voor vleezige afvallen, waaronder te
verstaan voor herkauwende dieren: lon
gen, milt, tóbmaag,öoekmaag, baarmoe
der, en voor paardenmaag, milt, nieren,
longen, shot, dikke darm, hersens 0:1 pug-
gemergpeezen, f4 per 100 K.G.
Leger des Hells.
Men verzoekt ons de aandacht onzer
lezers te vestigen op de aanstaande Zelf-
verloochemingsweek van het Leger des
Heils, die op heden 6 April begint.
Het doel van deze jaarlijksche poging
is gelden bijeen te brengen' voor de uitbrei
ding van den Leger des Heils-arbeid, en om
hulp te verleenen aan armen en behoefti-
gen. Voor dit doel ontzeggen de officieren
en de leden van het Leger des Heils zich
het een of ander, wat zij anders zouden
gebruiken; in vele gevallen zelfs artikelen
van dageirjksche levensbehoefte. j
De opbrengst van dit bijzondere fonds
heeft tweeërlei doel: de helft wordt be
steed voor den arbeid van het Leger des
Heils in Nederland, en de andere helft voor
den zendingsarbeiö van het Leger, welke
thans groote afmetingen heeft verkregen.
De volgende cijfers, die betrekking heb
ben op den hier te lande verrichten' arbeid
in 't afgeloopen jaar, zullen door hen, die
met -t Leger sympathiseeren, met belang
stelling gelezen worden:
Evangelisatie-arbeid.
Aantal samenkomsten gehouden 31.336
(openluchtmeetings niet mee
gerekend)
Totaal aantal tegenwoordig 1.415.279
Aantal samenkomsten voor kin
deren en jongelieden 26.967
Totaal aantal tegenwoordig 935.108
Huisbezoek. Aantal gezinnen be
zocht 62.572
Maatschappelijk werk.
Totaal aantal slaapplaatsen ver
strekt 351.022
Totaal aantal maaltijden verstrekt 2.173.756
Aantal mannen opgenomen in
Ind. Tehuizen 1.124
Aantal vrouwen opgenomen in
de verschillende inrichtingen 161
Aantal kinderen, opgenomen in
de verschillende inrichtingen 359
Red asseeringswerk.
Aantal gevangenen bezocht 4.092
Hulp verleend bij ontslag aan 248
Aan vast werk geholpen 60
Op de landkolonie opgenomen 55
Het Leger des Heils verricht zendings-
arbeid in de volgende landen en koloniën:
China, Java, Sumatra, Celehes, Bjritsch-
Indië, Ceylon, Japan, Korea, Zuid-Afrika
en AVest-ïndië.
Giften om bet Leger in deze poging té
steunen, kunnen wonden gezonden aan den
hoofdleider van het L. d. H. in Neder
land: commandant Hugh E. Whatmore,
Prins Hendrikkade 4951, Amsterdam; of
aan een der plaatselijke afdeelingen, met
vermelding- „Voor het Zelfverloochenings-
fonds.-'
<1
STADSNIEUWS.
Volkszang.
De voorbereidende werkzaamheden voor
de uitvoering van het Volkszangspel: „Het
kan verkeeren", onder leiding van den
heer Joh. 'Oostveen, vorderen goed. Nog
een paar repetities voor de medewerksters
en medewerkers en de feestavond is daar.
A.s. Dinsdag, 9 April, 's avonds half acht,
zal in het gebouw van den R. K. Volks
bond de uitvoering aanvangen. Dan zal den
leden van „Volkszang" de verrassing wor
den aangeboden, door het bestuur reeds
eenigen tijd in uitzicht-gesteld; AVel wordt
ook aan niet-leden toegang verleend tegen
betaling "Van ƒ1.per plaats, doch het
aantal plaatsen, voor verkoop beschikbaar,
zal zeer gering zijn. Wie zich nog niet bij
de vereeniging aansloot en gjaarne den
feestavond wil meemaken, zal goed doen.
zich tijdig voor het lidmaatschap op te
geven. P»
's Avonds zal daarvoor aan de zaal wei
nig gelegenheid zijn. Maar wil men zich
daar laten inschrijven, dan moet vooraf de
contributie worden gestort. Op den dag dei-
uitvoering zal er 's middags van 12 tot 1
uur ook gelegenheid zijn, plaatsen te be
spreken. Nadere bijzonderheden vermeldt
de advertentie.' Waar een zoo groot, ge
mengd en levenslustig publiek bijeen is, als
de zaal bij een Volkszangavond te zien
geeft, daar behoeft het niemand te verwon
deren, dat de vroolijkheid wei eens tot
luidruchtigheid dreigt over te slaan. Maai
bij deze uitvoering moet stipte orde heer-
schen. Daarom heeft hot bestuur besloten,
dezen avond aan kinderen zonder geleide
geen toegang te geven. Op ieders mede
werking wordt gerekend. Als allen slechts
met dc begeerte komen om zich in dienst
te stellen van. dén Volkszang, dan zullen
do vreemdelingen, die hier komen om de
leden van spel en zang te doen genieten,
van onze jonge Afdeeling een zeer gunsti-
gen indruk meenemen.
En dit moet. Schiedam is op het ge
bied van volkszang lang zeer achterlijk ge
bleven. Docli de tijden zijn veranderd. Ze
ker, het kan verkeeren! En steeds grooter
wordt de schare, die erkent, hoeveel waars
en schoons er is in het dichterwoord:
„Vrij te zijn van al wat deert
En te leven in een lied,
En te zingen, onvereerd,
Zonder pijn en diep verdriet.
Heen te zwieren licht van tred,
Vaa„ van 'maat naar zeekxe tel,
Zingen is het schoonst gebed,
7:ngen is 'het schoonste spel."
Volkszangers, a.s. Dinsdag allen op uw
post I
Voor de rechtbank te IBIreda is behan
deld do moordzaak te Steenbergen. Be
klaagden waren P. V., 21 jaar, boeren-;
arbeider, en D. C. (Bj., weduwe van J. A\
v. G„ 26 jaar, beiden wonende te Steen-
borgen. Hun werd ten laste gelegd0'- 1°-
móord en 2o. het uitlokken daarvan, sub
sidiair medeplichtigheid daaraan. De dag
vaarding legt D. ft o. m, ten laste, (jat
zij beloofd zou hebben P. V. te trouwen,
indien hij haar facilitgenoot van! het leven
zon, berooven. V. schoot op" 31 December
1916 op v. G. een revolver af, waardoor,
hij Mezen trof aan den linkerkant van hot
lichaam en de darmen op verschillende
plaatsen werden doorboord, tengevolge
waarvan v. G. 4 Januari 1917 is overleden.
1 peklaagde P. V., die zich zeer onver
schillig gedroeg cfi deswege een berisping
van den president kreeg, legde een" vol
ledige bekentenis af en voegde er, aan' toe,
door vrouw v. G, aangespoord te zijn,
den moord op haar echtgenoot ié bedrijven.
1 Hét O. M. «Lschte tegen P. V. vijftien*
jaar gevangenisstraf. Dezelfde straf werd
geëischt tegen de tweede békl'.
Uitspraak 18 dezer.
Mr 'Ctfe*!./J#*»., iris
",k: -^.ja
DER
$■-'
SI
'hl'
■fi- r~
■V" -■ r
i „r