BINNENLAND,
SYA3K8Ï&UW3.
is">
Bo reis tan Coign naar Engeland.
Onze correspondent seint uit Keulen:
In de pers is beweerd, dat de vroegere
N< dei landsche minister Colijri aan boord
van een Nederlandscue torpedoboot naai
Engeland is vertrokken en op een schip,
dat gevangenen uitwisselt, is teruggekeeid
Het is bekend, dat Colijn met de zooge^
na.tnule Duibche vvedesvoe horens in vei -
bindimr is gebracht, ofschoon al lang nadruk
kelijk is vastgesteld, dat onzerzijds geenei-
lei vredesvoelhorens zijn uitgestoken en d
ook van een-samenhang van Colijn met d-
Duitsehe R geering geen sprake kan zijn
Ook betreffende deze reis van Co lij n naai
Engeland s echter vastgesteld, dat zij oj
een Engehche torpedoboot geschiedde ei
dat de Nederlandsche vertegenwoordigd
zich naar Engeland heeft begeven om mei
de aldaar gevestigde munitie-autoriteiten
petroleummaatschappij enz. te onderhande
len. Reeds het feit, dat de Engelsche Regee
ring een vaartuig te zijner besehihkin
heeft gesteld, toont aan, dat naast het
Nederlandsche belang aan deze reis ook
Engelsch belang ten grondslag lag
Nederland en de coring.
Thee.
Het Bureau voor Mededeelingen inzake de
Voedselvoorziening meldt:
Met den voorraad thee, die op dit oogen
blik ter beschikking is, kan op bon 21 de
oude theekaart een verstrekking vanl 1/2 ons
geschieden. De distributie zal piaats vinden
in het tijdvak loopende van 15 Juni tot
15 Augustus a.s., evenwel alleen aan die
verbruikers, welke indertijd bon 19 aan den
■winkelier hebben afgegeven en daarvoor bun
kaart gewaarmerkt hebben gekregen. Men
zal goed doen de oude kaart met de bons
23 en 25 nog weder te bewaren; wellich
zullen die later nog van nut zijn. Voor de
distributie, die op 15 Juni aanvangt, is de
prijs van de thee een weinigje verhoogd, om
het verlies te vergoeden aan de handelaren,
die hun voorraden renteloos hebben moeten
laten liggen. ^De tusschenhandelsprijs wordt
nu f 1.175 per pond los en f 4.25 per pond
netto, verpakt in hoeveelheden van 1/2 pond
of minder. De prijs dien de verbruikers in
den winkel zullen hebben te betalen, wordt
berekend naar f 1.45 per pond.
Gedurende hetze fde tiijdvak zal ook de ver
koop van thee in café's, hotels, societeiter.
e. d. zijn vrijgelaten.
VLAARD1NGEN, 25 Mei. Het aantel van
typhus besmette woningen is gereduceerd
tot 70; gedurende de afgeloopen week wer
den 2 nieuwe gevallen aangegeven.
VLAARDINGEN, 25 Mei. Door de politie
alhier zijn eenige gouden ringen opgespoord
die Lij een goudsmid te Maassluis waren
op zicht gehaald en hier verkocht. De da-
deres zekere W, II., wonende alhier, i:
aangebonden en zal aan de politie te Maas
sluis ter beschikking worden gesteld. Zij
had zich twee dagen te voren, te Schiedam
ook aan een dergelijk misdrijf schuldig ge
maakt.
VLAARDINGEN, 25 Mei. Gistermiddag
reden eenige jongens mede op een sleepeis-
warren; op de Westhavenkaue gekomen
kregen twee hunner tw st, met gevolg, dat
de 11-jarige Van der Pijl van den wagen
werd afgegooid. De jongen werd naar het
ziekenhuis vervoerd, omdat hij het linker
been had gebroken
OVERSCHIE, 24 Mei, Door verbrekh c
van een slot heeft men in den afgeloopen
nacht uit een schuur je bji den werkman
Sintmaartensdijk, aim den Kleiweg, alhier,
een heerenrijwie! ontvreemd. Van den los
werkman A. Maatje werd een oud dames
rijwiel, dat hij hedenmiddag te Rotterdam
even voor een pand aldaar had neergezet
gestolen.
Byscaöere regelingen.
Levensmiddelen.
Verkrijgbaar in de week van 25 Mei1
juni:
bon 127 I1/2 ons rijst per persoon, 10 ct
per pond
bon 129 1 ons rijst per persoon, 10 ct.
per pond
bon 431 11/2 or)S groene erwten per per-
soon, .11 ct. per pond
bon 133 1 ons groene erwten per persoon
11 ct. per pond;
bon 135 4 ons vet per persoon, 40 ct.
per pond
bon 137 1 ons kaas 20 pCt. per persoon,
371/2 ct. per pond, 8 ct. per ons.
bon 139 1 ons eenheidsworst per persoon,
55 et. per pond;
bon '141 1/2 ons aardappelmeel per per
soon, per half pond 13 ct, per ons -5i/2 ct.,
of sago, per ons 6 ct.
Bon 139 geldig vanaf Zaterdag 25 Mei;
bon 131 is geldig op Dinsdag; bon 129 op
Donderdag en bon 127 op Zaterdag 1 Juni.
Kind erm eel.
Bon 12 kindermeel is deze week geldig.
V i s c b.
Indien vïsch wordt aangevoerd is deze
verkrijgbaar op bon 99 of 123.
'Thee en koffie.
Gedurende het tijdvak, aanvangende op
16 Mei en eindigende op 31 M-ed, zal dooir
detaillisten aan verbruikers mogen worden
afgeleverd op: 1
Bon nc. 29 eener thee- en koffiekaari
0.05 K.G. koffie.
Aardappelen.
In de week van 27 Me.-—1 Juni verkrijg
baar op:
Bon 143 per persoon 1 kilo zandaavdap pelen.
Bt n 145 per persoon Ikilozandaardappelen.
Zandaardappelen 51/2 cent per kilo.
Bon J43 geldig op Woensdag, 145 op Za
terdag.
Broodkaarten. 1
De broodkaart van het 51ste tijdvak is
geldig tot en met Vrijdag 3l Mei.
Gas.
Wegens gebrek aan gaskolen worden
voortaan kolen verwerkt die gas van. slechte
kwaliteit geven. Het inslaan van comforen
kan voorkomen worden door de luohtope-
ning gedeeltelik dicht te maken, echter
niet meer dan noodzakelijk is.
Verdere inlichtingen zijn. op de Gasfa
briek te bekomen.
De uiterste zuinigheid blijft dringend
noodzakelijk.
Gas wordt alleen verstrekt:
van 7 tot 8V2 uur v.m.;
van 11 uur v.m. tot 1 uur a.m.;
op de Zondagen in plaats van 111 van
122 uur.
van 4 uur tot 6 uur n.m.;
en van i/2 u. na zonsondergang tct 6 uur
des voormiddags, f 1
De prijs van het gas is voor de eerste
35 M.s 10 cent per M.3, daarboven 20
cent.
Waar eloctrieiteit voor verlichting ge
bruikt wordt, wordt de hoeveelheid van
35 M.3 tot 30 M.s teruggebracht.
Waar twee of meer gezinnen gas over
denzelfden meter gebruiken, zal voor elk
gezin 35, resp. 30 M3 tegen 10 cent per
M.3 berekend .worden. 1
Centrale Keuken.
Menu's over de week van 27 Mei tot en
met 1 Juni 1918:
Maandag: Erwtensoep met vleesch, ver
krijgbaar op levensmiddelenbon 131.
Dinsdag: Hutspot met vleesch, verkrijg
baar op levensmiddelenbon 148.
Woensdag's Morgens wordt niet uit
gegeven, er wordt alleen een extra menu
uitgegeven zonder levensmiddelenbon, van
4 tot 8 uur 's avonds (zit onder extra menu's).
Donderdag: Rijstepap met zoete melk, boter
en suiker, verkrijgbaar op levensmiddelen
bon 129.
Vrydag: 'sMorgens wordt niet uitge
geven, er wordt alleen een extra menu uit
gegeven zonder levensmiddelenbon, van 4 tot
8 uur 's avonds (zie onder extra menu's).
Zaterdag: Rijstepap met vermicelli en
vleesch, verkrijgbaar op levensmiddelenbon
127. Voor dit menu wordt slechts l/o ons
rijst per portie ingenomen.
Extra Menu's: Op Woensdag- en
Vrijdagavond van 4 tot 8 uur worden extra
menu's uitgegeven zonder levensmiddelenbon.
Voor 'Woensdag zal het menu bestaan uit
bruine boonensoep, waarvoor de bons Dins
dag tusschen 10 en 1 uur kunnen worden
gekocht. Vrijdag zal het menu bestaan uit
groentesoep met .vermicelli, waarvoor de bons
Donderdag tusschen 10 en 1 uur kunnen
worden gekocht.
De bons voor Donderdag en Zaterdag zijn
Woensdag- en Vrijdagmorgen tusschen 10 en
1 uur verkrijgbaar.
Gemeenteraad.
Openbare vergadering yarn den. Gemeen! e-
xaad van göhiedam op Vrijdag 31 Mei
1918, des namidags 2 uur.
Vaststelling van ,de notulen der verga
dering van 12 April 1918 en verdaging van
die van 26 April en 10 Mei d.a. y.
Mededeelingen. 1
Ingekomen stukken.
Agenda. I
1. Benoeming van een Regentes van het
St. Jacobs Gasthuis, ter voorziening In de
vacature ontstaan door het ontslagnamen
van mevr. Sclueveeri.
Aanbevolen worden:
lo. mevr. T. DuyvendakFuncke
2o. mevr. J. E. de StoppelaarZeeman,
2. Benoeming van een Geneesheer-Direc
teur van het S la/1 s - Zi eke nii nis.
Aanbevolen worden in alfabetische volg
orde de heeren:
lo. A. H. de Bruijn, arts, te Schiedam.
2o. dr. P. H. Kramer, arts, te R'dam.
3o. dr. G. IR van Waas bergen, arts, te
Hiliegom. f
3. Benoeming van leden en plaatsver
vangende leden van de stembureaus.
4. Voorstel van B. en Wt tot verhoogiog
van de jaarwedde van, den heer A. Drop,
hoofdopzichter bij de gemeentewerken.
5. Periodieke yerhoogingen Van personeel
bij het ope-nlaïir lager onderwijs.
6. Wijziging van de gemeente-begrooting
dienst 1917 en 1918.
7. Vaststelling van de staten van onin
bare posten op de Plaatselijke Directe Be
lasting naar het inkomen, dienst 1914
•1915 en 1915—1916. 1
8. Voorstel van B. en W- tot het onin
baar verklaren van eenige ontVangstposten
reeds in de vorige rekening als nog te ver
halen vermeld.j 1
9. Goedkeuring yam de rekeningen over
1917 van den Ilandc! savondcursus van de
R.-K. MiddensÊaiidsverec'uigiiig „de Hanze",
het Gemeentelijk Werkl'oozenfomds en het
Schiedaansch. Volksbadhuis.
10. Voorstel van B. en W. tot vaststel
ling ©ener Verordening als bedoeld in art'.
62 der Kieswet, tot aanwijzing Van' stomlo
kalen voor de verkiezing vanl leden voor
de Tweede Kamer tder Staten-Generaa! en de
Provinciale S laten. I 1
11. Voorstel van B. en Wom te be
stuiten tot oproeping van' een vast aan
het ziekenhuis te verbinden gynaecoloog
opi een traktement van' f400.
12. Voorstel van B. en W. tot het ver
leunen van' een cr-ediet van f2000 voor do
inrichting en' pieubfleering yam het door
Ie gemeente aangekocht woonhu's Lange
Nieuwstraat no, 21 tot levensmiddel enbu-
roau. 1 1 i
13. Voorstel vang-R. en W. om een! cre-
diet van 1200 beschikbaar te stellen voor
verbouw .van biet woonhuis van' den ha
venmeester en inrichting van, het daarnaast
gelegen aangekocht huis voor kantoor.
14. Voorstel van B. en' W. om' den' Di
recteur van don Gemeentel ijkfen Keurings
dienst hoven, de contractueel© vergoeding
voor de uitoefening van' diep dienst, we-.
gens meerdel© kosten daarvan tengevolge
van do tijdsomstandigheden, over 1917 een
toeslag te verleenen van f 400.
15. Advies van B. en Wl naar aanlei
ding van het verzoek van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken, om do gasprij-
zen, zoo mogelijk', aldus te regelen, dat
de winkeliers, die hun winkel bij huis heb
ben in dezelfde conditie worden gesteld,
wat de hoeveelheid gas betreft, waarvoo:
tegen den minimumprijs wordt geleverd,
als degenen wier bedrijf en woning geschei
den zijn. 1
16. Advies van B. en IV. tot afwijzing
van het adres van de afdeelirig Schiedam
van den Ned. Bond van Koffiehuis Reslau
ranlhouders en Slijters, inzake verlating
van liet sluitingsuur.
17. Voorstel van B. en IV. tot wijziging
van het Werkliedenreglerncnt ton aanzien
van de veilofregeling, zulks naar aanlei
ding van 'de door den Raad tot het Col
lege gerichte uitnoodiging. 1
18. Schrijven van B. en Wl, naar aan
leiding ,van 'diverse adressen om loonsvcr-
liooging in liun handen gesteld, het vcor
nemen te kennen gevende om bij do bed urn
deling van de Gemeentebegrooting vooi
1919 de salarisk,weslio wederom onder di
oogen ,te zien.
En .verder© Voorstellen ©u mededeelingen
De stukken liggen vanaf Dinsdag as
ter inzage. i j
Loop der bevolking over Maart.
De bevolking dezer gemeente bedroeg 0:
31 Maart 1918 38033 zielen
Zjj onderging
Vermeerdering door:
Geboorte 94
Vestiging 187
281
Vermindering door
Overlijden 50
Vertrek 207
—257 vermeerder. 24
Bevolking op 30 April 1918 dus 38057 zielen
Gedurende de maand April wei dei
voltrokken 25 huwelijken.
Yoedselrerstrekklag.
Door den Schied. Christel. Besturenbond
is een adres aan den gemeenteraad gezonde'
waarin zjj zeggen:
dat zij ernstige bezwaren hebben tegen
het verstrekken van voedsel door de Cen
trale Keuken dat van min goede kwaliteii
dat daardoor de ingezetenen belangrijke
finantieele schade ondervinden, daar hur
gebleken is dat het verstrekte eten niet t<-
gebruiken was en moest worden wegge
worpen
dat daardoor de ingezetenen worden te
kort gedaan aan hun door den ministei
vastgesteld rantsoen;
dat zij voorts zouden wensehen wanneer
b§v. op bon 79 geen aardappelen meer ver
krijgbaar zijn, den houders dier bon op een
anderen dag de gelegenheid zou geboden
worden deze bon tegen aardappelen in te
kunnen wisselen, daar zij nu genoodzaakt
worden deze bon als waardeloos weg te
werpen, daar de handelaren geen aardappelen
mogen verstrekken als op de daarvoor aar
gegeven bon;
dat zrj dus alweder tekort komen op hei
bjj ministrieele beschikking vastgesteld
rantsoen
dat zij verder met nadruk wen«chen op
te komen tegen het verkoopen van viscli
den Zondag, waaraan tal van menschen
prineipieele redenen -geen aandeel kunr.e'
nemen
dat zij zich voorts wensehen te onthouden
van aan te geven hoe een en ander gere
geld zou moeten worden, daar zij meenet
zulks aan Uw Edelachtb. College te kunner
overlaten;
dat zij er daarom met ernst op aandrin
gen dat op bovengenoemde klachten za
worden gelet en zoo spoedig doenlijk v<tr
u maatregelen verwachten waardoor iede-
burger het hem bij ministrieele beschikking
toegedeelde rantsoen ook werkelijk toekome.
Wij verwijzen naar een in dit nummer
voorkomende advertentie van de Zuid-IIol!
Vereen, tot Bestrijding der Tuberculose
waarin een vergadering aangekondigd wordt
op Woensdag 29 dezer in „Boneski" te Rot
terdam, ter bespreking der uitzending van
Nederlandsche kinderen naar buiten.
Neutrale Party
Blijkens een in, dit nummer voorkomende
advertentie zal de Neutrale Partij een open
bare vergadering houden 'op Woensdag 29
dezer, waarbij als sprekers zullen optreden
Henri J. ter Hall en George W. v. Biene.
candidaten voor de Tweede Kamer.
Gdéon.
Beperkte plaatsruimte gebiedt ons ditmaal
zeer kort te zijn betreflende *het nieuwe
programma.
Wij zeggen evenwel genoeg met de mede-
deeling dat het is een prachtig filmprogram
ma, waarbij als hoofdnummer „de Telefoon
als detective". Ook nu, zooals den laatsten
tijd gewoonlijk, de groote zaal weder uitver
kocht. Het nieuwe Variété op het tooneel
had uitbundig succes.
Een der meiden, deze week verdacht van
dietstal aangehouden, was uit een gesticid
weggeloopen en is daarheen thans weder
teruggebracht.
Een beschonken persoon geraakte heden
morgen te 8 uur m de Lange Haven te
water, waaru't hij door een sluiswachter
gered werd. Na atn de politiewacht te zijn
gebraoht, werden daar z'n kleeren gedroogd.
In het Zuidergors
planken weggenomen,
zijn van een brug 8
In een gistfabriek aan de N euwe Haven
worden vermist koperen gistmondingen.
Een bewoonster van de Mariastraat heelt
bjj de politie kennis gegeven dat zjj uit
haar woning vermist een doos met 33 gra
in opho onplaten.
OrthopiiJIsche WerkstStten ond
Snni'.iUsaiistalt.
liet zal wel aan zeer weinigen hier ter
stede onbekend zijn, dat bovengenoemde
inrichting aan do Noord vest gevestigd is
en dat die inrichting is tot stand gekomen
op initiatief van de Duitsche Regeering,
wier vertegenwoordigers voor do uitvoe
ring hebben zorg gedragen. Maar zeker zou
dio inrichting niet zoo uitnemend zijn tot
stand gekomen, als niet door de mede
werking van de firma Sehuyer, tabaks
fabrikant alhie-, door die regeering over een
zoo bij uitnemendheid geschikt pand de
beschikking ware verkregen.
D.t gebouw toch ontvangt tan alle zijder
licht en lucht in de lokaliteiten, die elk op
zichzelf zeer groot zijn, zoodat daar een niet
onbelangrijk aantal pe' sonen royaal kan wor-
len ondergebiaciit, terwijl dan nogvoldoeri-
!e ruimte overblijft ten dienste van adrm
nislratie, duectie, ontspanning, enz. enz,
Treedt men het gebouw binnen, dan konv
men al dadelijk in een zeer ruime hall, die
voor de openingsplecht gheid versierd wa-
net opgaand green, palmen, hooge bladplan
ten, guirlandes, bloemen, enz.
Aan de linke'-zijde bevinden zich de bu
reaux voor den 01 thopiidischen en voor der
militairen dienst, terwijl rechts een breedi
trap voert naar de eerste verdieping.
Achter de hall bevindt zich een zeer ruin
«aal, die bestemd is voor eetzaal en vooi
onversuiezaal. Laar bevindt zich ook e<r
buffet, dat staat onder toezicht van den mi
litairen dienst
De tiap opgaande, komt men op een por
taal, dat toegang geeft tot weer een con vei-
atiezaal en waaraan grenst een ruime slaap
/.aal, waaiin lange rijen ijzeren ledikantti
met keurig in orde zijnd beddegoed; ees
flinke ventilatie maakt het mogelijk lroi
-•teeds een gezonde atmosfeer te bewaren.
In* een opkamer, te bere.ken van uit A
emversatiezaal, is de kjeermakerij gevestigil
lie behoorlijk van de noodiga machines enz
voorzien. Deze geheele verdieping is m
gebiuik bij de Duitsche militairen, die in d
gebouw een functie vervullen of tot de liclii
;ew nden behooren.
De tweede verdieping is bestemd voor di
zwaargewonden. Deze bggen in kleinere vei
nekken, ook natuurlijk met licht en lucli
in rechistreeksche verbinding, wat voor dez'
patiënten wan te meer belang is, waar zi
óf bij voortduring, óf gedurende een gron
ueel van d< n dag op bed moeten blijven. 0|
net oogei'bhk zijn daar drie zulke lokalei
door patiënten bezet.
Hier heeft men ook 2 tlince, uitstekend
ingerichte kuipbaden en toilets en voorts eei
verbandinrichting, voorzien van wat noo-
dig is tot het verrichten van operaties.
De derde verdieping is bewoond door d>
lichtgewonden en herstellende patiënten. Ooi
daar ontspanning-lokaliteiten, waar evenal-
op de andere verdiepingen gemusiceerd jkar
worden, waar de menschen zich kunnen amu-
seei en met schaak-, dam-, kaart- en and-i e
kamerspelen, en natuurlijk ook daar wascb
gelegenheden, toilets, enz.
Wij zagen bijna geen patiënt, die zi 1
niet een'ge ontspanning bezorgde, hetzjrj door
lezm, hetzij door een der genoemde spelen
en allen toonden een opgewekt uiterlijk, zoo
a's dat in zoo keurige, frissche, lichte om
geving te verwachten was.
In elke ziekenk-mer waren oppassers, die
-teeds voor de patiënten gereed waren aar
hun wensehen te voldoen of hun behulpzaam
te zijn, ook om met hen te babbelen ah
andere ontspanning hun te vermoeiend werd
endelotgenooten zich aan iets anfers wijdden.
Noor de verpleging zijn er zusters van het
Duhsche R.,ode Kiuis aanwezig.
Wij kunnen hierbij voeger, ter geruststel
tuig van hen die zouden m.eenen dat du-
patiënten de trappen moeten worden opge-
oiacht, dat alle verdiepingen te bereiken zijn
oor een lift, die zoo is geplaatst dat ti
brancards kunnen voorrijden. Dat is zekei
niot een van de minste belangrijke zaken in
dit merkwaardige gebouw.
In het achtergedeelte van het gebouw be
neden vindt men de inrichting voor de ver
vaardiging der orthopaedische artikelen du
hier ten gebruike van de patiënten worden
gereedgemaakt.
De inrichting bestaat uit een smidse, eer
schoenmakerij, waar de noodige machines en
persen zijn om orlhopaediseh schoenwerk ti
maken, waarvoor ook de modellen in gip1-
vvorden gereed gemaakt en de vorminrich
tmg, waar eveneens degipsen gemaaktwordei
voor armen, boenen, handen, voeten en waar
bovendien alle orthopaedische artikelen in
elkaar gezet en pasklaar gemaakt worden.
Deze bestaan voor een groot deel natuurlijk
uit machinaal vervaardigde onderdeelen du-
oen mechanische beweging hebben en rekken/'
met de bewegingen van het lichaam, en d e
daar worden in elkaar gemaakt op de maten
die voor den patient vereisebt worden.
Blijkt dat die geheel in orde zijn en aan
alle eischen voldoen, dan vertrekt de patiënt
daarmede naar Duitschland, waar hij gele
genheid heeft zich te oefenen in het ge
bruik daarvan. Op die wijze leeren zij weer
ziclhsen, zij het ook bescheiden, positie in het
leven te verschaffen.
Dit is de tweede orthopaedische inrich
tin» die in Europa bestaat De eerste bevindt
zicmin Zwitserland. Op het oogenblik is zij
echter nog niet geheel geïnstalleerd en nog
niet in wei king.
In een bijgebouw is de leuken onderge
bracht. Ook dit is een zeer ruime inrich
ting, geschikt voor massabereiduig, zoowel
als voor de bereiding in kleinere hoeveelhe
den. Daaraan grenzende is een gelegenheid
waar o.m. brood wordt gesneden en gereed
gemaakt om aan de tafels te worden rond
gedeeld,
In een weer daaraan grenzend bijgebouw ziet
men een zeer groote waschinrichthng met
een atdeeling, waarin zich een 20-tal douches
bevinden. Zooals men ziet is dus niets na
gelaten om aan alle hygiënische eischen te
kunnen voldoen.
Ten slotte willen we hier r.og raededeelen,
dat in deze gemeente op het oogenblik een
160 h 170 man zijn ondergebracht. Daar
van behooren er 32 tot de zwaar gewondenv
terwjjl de overigen óf ichtgewonden en her
stellenden zijn, óf behooren tot de geëm
ployeerden, aan deze uitstekende inrichting
in etnigerlei tunctie verbonden.
Eenige dezer geëmployeerden koks
schoenmakers, kleermakers bewonen het
huis aan de Korte Haven, vroeger eigendom
san den heer Visser. Daar wonen ook de
vrouwen en kinderen van geinterneerden dio
hier logeeren.
1
i UI V M 1 ;j I, t f
Tegen 10 uur vanmorgen had zich een
zeer talrijk© schat© genoodigden verza»
meld in de hall ©n de zich daarachter be-
vindende conversatiezaal, dio nu door reien
stoelen, een spreekgestoelte waarop <J0
borstbeelden van Keizer iWrihelm H en
Keizer F run 3 Jozef, en langs de wanden
tal van vlaggen van verschil ton Je natio
naliteiten en seinvlaggen, tot een, ware
feestzaal was gemaakt
Achter in rte zaal zaten amphitheaters-
ge wijze de lichtgewonde militairen.
Onder de aanwezigen waren .generaal
E. Friedrichs, dio sedert 3 dagen ia Nederland
een inspectiereis maakt en dezen dag heeft
gewjjd aan Schiedam, voorts de Haupt-
mann von Scheven, de Piatzcomniandiuit
van Rotterdam met zijn adjudant, de leider
van de orthopaedische fabriek Hm Sie
ve rsVan het Nederlandsche leger waren
o. m. aanwezig generaal Onn, belast met
de zorg voor de gewonde militairen in Ne-
derland. Van de Nederlandsche burger
lijke autoriteiten de Burgemeester van
Schiedam met den Secretaris en verschei
dene raadsleden; de Burgemeester kan
Rotterdam; het Comité hier ter stede voor
de Duitsche geïnterneerden; voorts 3© of
ficieren van het korps Vrijwillige Land
storm afd. Schiedam, de Schiedamsche
doktoren enz., enz. Onder de aanwezigen,
waren vele Duitsche officieren van leger
en vloot, waarbij ook eenigen met hunne
dames.
Nadat allen zooveel mogelijk hadden
plaats genomen, beklorrt generaal E. Frie-
drichs het. spreekgestoelte.
Nu spr. in Holland was tot het makien
van een inspectiereis, was het hem bizon-
der aangenaam van deze gelegenheid ge
bruik te kannen maken, de inwijding bij te
wonen van dit huis, dat zulk een edel doel
beoogt, n 1 de schoonste mensahelijkheid
'e dienen, door lening van ellende.
In 't bizonder betreft dit eene afdeelingj
die de hoogste kunst der orthopaedic tot
uitvoering brengt.
Allen weten dat deze Wereldoorlog pres
taties heeft gebracht, waarover vroeger niet
gedacht werd en onder die prestaties be
hoort wel in de eerste plaats genoemd de
ontwikkeling der leniging vin de ellende
waar zoovele mannen ongelukkige
slachtoffer van den 00., zijn geworden.
Spr. heeft in Zwitserland de orthopae
dische inlichting en daarvan prestaties ge
zien, die men te voren niet mogelijk achtte.
Hij heeft daar menschen zien komen' uit
Frankrijk,- die hun beide beenen hadden
verloren en, aan welke daar kuinstbeenen
zijn verschaft, waardoor men haast niet'
moer kon zien, dat zij zulke stumperts
zijn geweest I
Dat is ook het doel van de inrichting
hier. Nu is ze.nog in don aanvang, maar
ook hier zal die volledig ingericht Worden,
als die in Zwitserland, zoodat ook hier
de ongelukkigen zulten worden geholpen,
op afdoende wijze.
Aan allen, die aan de tot stand koming
dezer inrichting hebben medegewerkt, of
lat nog zullen doen ter voltooiing, brengt
-pr. zijn warmsten dank.
Het is spr. een bizondere vreugde thans
de eer te hebben ook generaal O.m hier
te ontmoeten, de man, die verleden jaar
in Engeland met zooveel toewijding heeft
medegewerkt om den grondslag te leggen
voor de uitwisseling van krijgsgevangenen,
die zouden worden ondergebracht in, jiet
gastvrije Nederland. 1
In de 3 dagen, die spr. in Holland is,
heeft hij gelegenheid gehad te zien hoe
hier algemeen hulp wordt verleend, waar
voor hij de hoogste bewondering koestelt.
Den Burgemeester van Scliiedam en den
magistraten .dezer gemeente dankt spr. vooi;
hun tegenwoordigheid te dezer plaatse,
welke hij op hoogen prijs stelt.
Dan wil spr. nog enkele woorden rich
ten tot 'de Duitselie kameraden.
Gedenkt, roept spfr. hup toe, al de da
gen die ge nog. teven zult, wat Mer is -
ot stand gebracht voor ,u,! voor uw familie
en voor u,w vaderland. Zander kulpj der'
Nederlandsche xegeering pn zonder de toe
stemming .van H.. M. de Koningin der
Nederlanden waart gij niet hier, maar
zoudt ge nog gedurende onbepaalden tijd
in Engeland in gevangenschap hebben door
gebracht, zij het ook dat het een eervolle
gevangenschap is. jWjat dat beteekent weet
gij allen. En daarom geprezen zij de dag
op welken Voor het eerst het denkbeeld is
opgekomen om de krijgsgevangenen naaï
dit neutrale land oyer te brengen.
Voor hen, jdio uit Engeland gekomen^ijn,
zal dit alles nog een droom wezen) de'
beteekenis zal hog niet ten volle tot hen
zijn doorgedrongen', maar als gij allen hier,
eenigen tijd zujt hebben doorgebracht, zult
ge /beseffen hoeveel dank. ge aan Ne
derland verschuldigd zijl. I
Schrijft alten aan uw familie, aan ouders,,
vrouw en Jdnderen, hoe gij" hier* zijt eti
wat hier voor u gedaan is en wordt en
gedenkt ook, als de oorlog geëindigd zal
zijn, wat gij verplicht zijt aan Nederland
UQ. Schiedam.
Eens zult ge weer medewerken aan de
zware taak, die ons alten wacht, om het
vaderland weer op te richten" uit den toe
stand, Waarin het nu»verkeert; daartoe heb
ben we gezonde, bruikbare menschen noo-
dig, en die ziflt gij hier worden.
Dan noodigt spr. alle aanwezigen' uit
ou een „hoch" uit te brengen op het wel
zijn van H. M. de Koningin der Nederlan
den, aan, wie hij in gloeiend© b&voorcLm^
gen z^n hulde en da-nkbartrheid bresngt,
