bureau: k&mm mvm t4i (hoek korte haven).
De oorlog.
Donderdag 6 Juni 1918,
TYCHO BRAHE.
4
Dm* conrant wsciignl «jtgGüks, m«t eit-
«aderüig Ytu Zon- en Feestdagen-
Priji per kwwUal, mot initgrip ma S eb.
71,te Jaargang,
No. 15769
Inferoomro, Telefoon No. 103.
BÜITEKLAm
De groote slag In Frankrijk.
Het bljjft bij pkatseljjke gevechten. Beide
partijen streven er naar en slagen er gedeel
teljjk in haar positie te verbeteren, maar
van eenige groote actie is geen sprake meer
vermoedelijk zal het tweede offensief zjjn
afgeloopen.
Kan het Duitsche opperbevel over de resulta
ten tevreden zijn "Wij weten het nieten buiten
de weinigen, die ingewijd zjjn in de volledigen
plannen van Hindenburg, zijn er geen die
deze vraag kunnen beantwoorden. En daaruit
volgt dat iedereen ten antwoord daarop
klaar heeft en zulke antwooiden strekken
dan om nieuwe hoop en riieuw vertrouwen
te brengen bjj hen die wankelmoedig moch
ten worden.
Yoorloopig zal het dus weer zijnuitzien
«n wachten.
Vast staat wel, dat de Duitschers zich bij
de voorbereiding van een derde offensief niet
behoeven te haasten.
lEvenmin. als bij de Voorbereiding tot het
eerste offensief, zulten de Entente-legei s thans
in staat zjjn een storeuden invioed van betee-
Jcenis uit te oefenen.
jVVij laten bier .volgen de officieele be
richten van bet oorlogsveld.
Duitsch legerberichtLegergroep-Rup-
precht: YValge laagde aanvaHen in Vlaan
deren leverden gevangenen op. Over het ge-
heele front voortdurend levendige verkennin
gsactie. De artillerie actie nam tijdelijk toe.
Legergroep-KroonprinsOnze successen
uitbreidende op den Z. oever van de Aisne
wierpen wij den vijand terug op Ambleny-
Cutry ten W. van Soissons en veroveren zijn
stellingen ten N. van Dommiers.
Plaatselijke gevechtsactie aan weer-kan
ten van de Ourcq. Over gens is de toestand
onveranderd.
Luitenant Löwehardt behaalde zijn 26e
luchtoverwinning.
Aan het slagfront is de toestand onver
anderd,
Fransch legerbericht. Slid dag communi
qué. Gisteravond en gedurende den pacht
duurden plaatselijke aanvallen voort op den
noordelijken rand van lioLbosch1 van C' ar-
lepont Twee vijandelijke aanvallen wer
den door de Fransrdhe mitrailleurs gestuit-.
'Andere pogmgeni au" de streek van. Autro-
bhes ten oosten van Dommiers, en in de
richting yan Gotcy mislukten - leveneetns.
Ten noorden van Goroy beeft een afdeel Lng
infanterie, bijgestaan door tanks, de Fran-
scfaen in staat gesteld hun linie aan dep
bosdirand te verbeteren. -
Ten zru.iid.cn van de Ourcq richtten de
Duitschers hevige ahhvallen opi Chezy en op
de streek ten' riSdwesten van deze plaats.
Fransche troepen hebben alle aanvallen
afgeslagen, en den vijand) belangrijke ver
liezen toegebracht. De artillerie blijft zeer
bedrijvig ten noorden van de Aisrio en jn
tfe streek van Rtóims.
Avondberieht: In den loop van den dag
hebben de Duitschers op verschillende pun
ten van het front hun Inspanning ver
sterkt om hun vooruitgang te aocentu-
eeren.
Allerwegen zijn zie teruggeslagen, ern
stige verliezen lijdende. Een poging van
heil om de Oise in de richting van den
Mont-a-Lagadhe over te steken, is finaal
mislukt.
i Benoorden de Aisnie hebben de tegen
aanvallen dér Franschen dezen weer ten
volle in het bezit' giêsteld van het terrein
dat de Dnitsdhers tijdelijk hadden bezet.
Bij Vingré 'met name hebblon deFran
schen meer dan 150 gevangenen: gemaakt
en maehinegiewleren veroverd.
In de streek van Longpont zijn de Duit
schers, die er aanvankelijk in waren ge-
sl'aagjd. om in 't bosch ter hoogte der hoeve
van Charigny eenige .vorderingen te ma-
ffonam uit het laatst der 16a feauw, Baar
het Deensdh! van
VILHELM OSTERGAARD.
26)
In een herberg, dicht bij het stadhuis,
'die hoofdzakelijk bezocht werd door de
voorname burgers, der stad, bevend zich
in den laten, avond, in den herfst van
het jaar 1575, ©en talrijk gezelschap1, be
staande deels uit burgers der stad, deels!
uit vreemdelingen, die daar [gekomen war
ren. om de plechtige kroninig tot Roomsoh-
k'oning bij te wonen van den Oostenrijk-
schen troonopvolger, Rudolf H, zoon, van
Keizer Maximiliaan, - i
1 De groobe gelagkamer was door scher
men an verschillende afdeelingen gesplitst
'en in ieder daarvan' stond een lange en
breeds eikenhouten tafel, met banken' aan
Weerskanten, De bovenste helft van de
manden was versierd met tooneelen 'uit
üe Heilige Schrift, geschilderd door Duit
sche meesters; en onder iedere schilderij
stond biet onderwerp in dichtmaat ver
klaard, De verlichting was- niet sdütte-
feitil en hieelemaaJi achter in bet vertrek
stond een, reusachtig groote toonbank,
waar de' herbergier en de meisjes druk' af
ten aanliepen, om de gastee jta bedienen,
Er was geen plaats onbezet op de ban
ken. Verschillende lalen werden .dooi' el
ken, teruggeworpen. Ze lieten den Fran
schen meer dan 50 gevangenen.
Overal elders zijn de Fransche stellin
gen gehandhaafd.
Engelsch legerbericht. Wij maakten en
kele gevangenen tijdens welgeslaagde nach
telijke overvallen nabij Lens e'n tan Z. van
hel La Bassée kanaal. Een vijandelijke raid
in den vroegen morgen ten N.W. van
Morianoourt onder bescherming van jeen
herige beschieting werd afgeslagen; wij
maakien daarbij gevangenen. 'sYijands ar
tillerie was actief gedurende den nacht ten
N. van deJ3earpe en de Leie, benevens in
de sectoren van Morris en het Yperen
Koomenkanaal".
Het bezette gebied.
In één week hebben de Duitschers ge
durende den slag tusscheri Aisne en Ma me
moer dan 1000 rierk. KAL vijandelijk ge
bied bezet. Meer dan 200 plaatsen, waar
onder vijftien steden met meer dan 1000
inwoner», vielen in hun banden. F'" 'hls
een deel der bevolking^ is gebleven, onge
veer 75.000 personen hebben hunne woon
plaatsen verlaten.
Tan het Italiaansche Front.
Italiaansch legerbericht: Op het geheele
front beperkte artillerie-activiteit. Italiaan-
scbe batterijen veroorzaakten hier en daar
branden en ontploffingen in de vijandelijke
linies en schoten een kabelballon in brand
op den linkeroever van de Piave.
In de buurt van den Grappa hadden
patrouillegevechten plaats, die gunstig voor
de Italianen verliepen.
Te Cortellazzo werd een vijandelijke afdee-
bng door voorposten met geweervuur terug
geslagen.
In den avond van 3 Juni werden vier
vijandelijke vliegtuigen omlaag geschoten.
Daitschland.
De oorlogsdoeleinden.
De „Germania" schrijft over het artikel
in de „Kreuzzeitung" betreffende eenvrede-
offensief, dat door verschillende bladen werd
besprokenIn aan ons verwante kringen
wilde men deze aangelegenheid slechts met
voorzichtigheid en terughoudendheid behan
delen.
Overigens kan men over de doelmatigheid
en wenschelijkheid van een vredesoffensief
van meening verschillen. Bij al het verlan
gen naar vrede dat ons volk bezielt, moet
het volgende worden bedachtEngeland heeft
alle verklaringen van bereidwilligheid tot
den vrede met hoonlach afgewezen, en ons
gedwongen tot dit vierde oorlogsjaar met
zijn offers en bloed. Het blad komt tot de
slotsom dat een nieuwe uiteenzetting der
oorlogsdoeleinden van Duitschland op dit
oogenblik te vroeg zou komén.
De opvolger van wijlen Kampf.
Donderdag as. zal de opvolger van dec
overleden president van den Rijksdag, K&rnpf,
worden gekozen. Heden hebben, naar de
,-Lokal Anzeiger" meldt, gemeenschappelijke
besprekingen plaats, nadat gisteren de Cen
trums-fractie heeft \ergaderd. Verschillende
bladen deelen mede, dat het nieuwe presi
dium als volgt zal worden samengesteld:
president: centrumsafgevaardigde Fehren-
bach, eerste vice presidentde rociaal-demo-
cratis- he afgevaardigde] Scheidemann. tweede
vice-president: de nationaal-liberale afgevaar
digde Paasche, derde vice presidentde voor
uitstrevende (volkspartij) afgevaardigde Dove.
Volgens de „Vorwarts" zal deze combinatie
niet geheel uitko.i.en. Gver de hierboven
aangegeven volgorde zou nog geen overeen
stemming zijn bereikt.
'De onderhandelingen over
de gevangenen""- q u a e s t i e.
Ia verband met de onderhandelingen over
de gevangenenquae tie tusschen Duitsche en
Engelsche gedelegeerden, die vermoedelijk
heden onder leiding der Nederlandsche re
geering te 's-Gravenhage zullen beginnen,
merkt de .,Nordd. Allgem. Zeit." op: „Het
kan aan den geest der onderhandelingen
niet bevorderlijk zijn, dat tegelijkertijd,
zooals dit in de Northcliffe-per# geregeld
geschiedt, de hatelijkste en onwaarste pr at-
jes over de behandeling van krijgsgevange
nen in Duitschland worden verspreid. En
het zou aan een gunstig verloop der onder
handelingen ten goede komen wanneer de
vijandelijke pers, althans gedurende de be
sprekingen, die leugenachtige verhalen niet
opdischte."
De rijkscommissaris voor
Koerland.
Tot rijkscommissaris voor Koerland is in
plaats van
layserlinck de onder-
kaar geboord en ovteTal werd l'uide fen
opgewekt gesproken. Enkelen vertelden van
hun ervaringen op eigen ambtsgebied; an
deren van de laats t-u.itgescLreven. oorlogs
schatting ,en van den duren tijd; of ze
bespraken de groote veranderingen, die
ze meenden, dat er in Kerk en Slaat op
handen waren, terwijl weer anderen zich
verdiept hadden in geleerde en diepzin
nige onderwerpen, of de laatste, opzien
barende gebeurtenissen, bespraken: hetdui-
velbannen of -bezweren, dat pas met zoo
goed gevolg geschied was.
Aan het boveneind van de tafel, op den
achtergrond van het Vertrek', zat een klei
ne kring mannen, jclie, evenals de oVerige
gasten, vlijtig gebruik maakten, van. het
schuimende bier, waardoor het gesprek
nog beter scheen te vlotten'. 1
Enkelen Van de diéklstbij gezetenen luis
terden aandachtig naar hetgeen gesproken
werd, zonder er zich in te mengen, want
zij, die aan het wooird waren, spraken
met bijzondere geleerdheid en kennis van
zaken.
Een van de gasten, wiens kanten kraag
en zwarten mantel aanduidden, dat hij
tot den geleerden stand behoovde, wendde
zich juist tot dengene, die naast hem zat
en vrceg: 1 1
„Maar, waL beeft uzelf in schrift ge
geven ovter de nieqwe sier, welgeboren
beer Jonker?" i I 1
Hjj, tot wion ideze"- woorden gericht wa
ren, scheen hoofdzakelijk hel voorwerp te
secretaris baron v Falkenhausen benoemd.
De rijkscommissaris heeft tot chef den
staatssecretaris vanbinnenlandeche zaken.
Beieren en Oostenrijk-Hongarije.
De „Correspondenz Hoffman" meldt
Staatssecretaris von Dandl is gistermorgen
uit Weenen teruggekeerd, waarheen hij
zich na het vertrek des konings uit Luxem
burg begeven had, om met de leidende
staatslieden in persoonlijke onderhandelingen
te treden.
Langdurige besprekingen, in het bjjzonder
met den O.-H. rmnister-pi esident v. Seidler
en minister Burian, gaven gelegenheid om
yele politieke en economische vraagstukken,
die de gemeenschappelijke belangen van
Beieren en Oostenrijk-Hongarije laken, te
regelen.
j Clemenceau in de Fransche
j Kamer.
Een volle Vergadering en. volle tribunes
wachtten gisteren de verklaring van
Clemenceau, die geweigerd beeft op inter
pellaties betreffende den militairen, toe-
strnd te antwoorden. Hg legde de vcigende
verklaring af:
I Er is een enquête geopend over de ver
antwoordelijkheid voor het gebeurde. Zij
is aan den' gang, maar heeft niets aan
het licht gebracht. Ik zal niet de lafheid
begaan straffen toe t© passen op chefs,
die de dankbiaarheid van bet land ver
dienen. Doordat Rusland ons- in den steek
heeft gelaten, beeft Duitschland 200 divi-
siën tegen ons in het vuur kunnen bren
gen. Wij maken een geduobt oogenblik door,
maar do moed en de heldhaftigheid van
einze soldaten' zijn. tegen den toestand op
gewassen Onze soldaten streden één tegen
rijf. (De Kamerleden staan van, hun zetels
en juichen het leger toe.)
Clemenceau zwaait daïi lof toe aan de
ilitaire cSiefs en vervplgt zijn verklariiv
gpn aldus: Foch en Pétain. hebben het volle
vertrouwen der gea 11 i eCrd en .—Be - oorlogs
raad van Versailles'heeft het besluit geno
men hun openbaar hulde te brengen. (Ap
plaus.) De Duitschers hebben een' avon
tuurlijken zet gedaan. Wij wijken, dat is
%vaar., Maar wij zullen 'hooit capituleercn.
Iódien gij' besloten, zift tot het einde vol
tó houden, is de overwinning aan ons.
Dp Duitsche taktietó, die er toe strekt ons
te terroriseeren, zal niet gelukken.
De Amerikanen komen aan. Het Frn-
sche en Engelsche troepenmateriaal slinkt
weg, gelijk dat der Duitschers. Zoo wordt
de partij gespeeld op de Amerikaanse he
hplp. (Les effectifs frarptis et anglais
sfépuisont, comme oaux des allemands.
Lk, partie se joua sur le concours améri-
cain.) Onze bonagenooten zijn vast beslo
ten den oorlog tot het einde door te zet
ten. Wij zullen de overwinning behalen,
ipdien do openbare machten op de hoogte
van hun taak zijn.
1 Clemenceau besluit aldus: Indien ik niet
mijn plicht gedaan heb, jaagt mij 'dan
weg. Indien ik uw vertrouwen heb, laat
mij dan het werk der dooden tot een einde
bijengen. (De Kamer juicht den niin.ister-
pifesident luide toe.)
'Aan het eind van de vlergadering h'ad de
stemming plaats over het voorstel (der
sopialiste.nom op een onmiddellijk te be
palen dag de interpellatie te houden. Cle
menceau verklaarde zich' hier tegen, ver
zocht Uitstel der interpellatie zonder dag
bepaling en stelde de kwestie van vertrou
wen. Met 377 tegen 110 stemmen besloot
de Kamer tot uitstef zonder dagbepaling.
'De rede van Cilemencoau
In de O.-H. pers.
De Weenscbe bladen noemen Ket votum
van stilzwijgen, dat Clemenoeaa in de
Kamer kreeg, een twijfelachtige overwin
ning, die hij te danken heeft aan de om
standigheid, dat hij den juisten vorm vond
voor de verdediging der militaire leiders,
de huldiging der Fransche soldaten, en
ook het electriseerende woord van de Ame-
rikaansche hulp.
zijn van de algemcene opmerkzaamheid van
de] tafelgenooten: Het gerucht Ixad zich
verspreid, dat liét de Deensche astronoom
Tycho Brahe was, die voor eenige da
gen in de stad moest zijn gekomen, na
dat hij Kassei, Frankfort, Bazel, Venetië
en Augsburg bezocht had en, hem aller-
wte'gen een eervolle ontvangst was ten de°l
gevallen Van vorstelijke en geleerde liee-
ren. Men wasliet immers zich zclven
Verplicht, om den Deensdien edelman niet
minder hoffelijkheid te betoenen in de
oude. Duilscbe Rijksstad en tegelijkertijd
le profitoeren van. zijn groote geleerdheid?
Het gesprek h'ad geloopen over de
astronomische verschijnselen der laatste ja
ren en naar aanleiding daarvan was het,
dat de Duitsche dooier had gevraagd:
„Wat heeft uzelve in schrift gegeven
over de nieUwe ster?"-
Tych'o Brahe, die ziah godd op zijn ge
mak sclieen té voelen in, dit gezelschap,
antwoordde met levendig gebaar:
„Wat ik' hieb' kunnen waarnemen met
mijn eigen gezicht en met de gebrekkige
instrumenten, waar ik over beschikte, leek
ptij nog het gewichtigste. Gedurende an
derhalf jaar "totdat de nieuwe ster voer
mijn ooigen verdween meette ik' Kaar
afstand van de anderö sterren en zoo
doende moést ik wel overtuigd raken van
haar Volkomen onbeweeglijkheid. Ik heb
er dus in Ket geheel niet aan hoeVen te
twijfelen, dat de nieuwe ster tot de sfeer
der planeten' behoorde. Zei was verder
De „Neue Freie Presse" zegt: j,De rede
van Clemenceau maakt een indruk van ge
druktheid; bezorgdheid over den vreese-
lijken toestand is, in weerwil van de klin
kende woorden, de grondtoon der rede van
Clemenceau. Hij is oen speler, die den in
zet bij cen verlies steeds verdubbelt. Niets
dan sentimenkliteiten, vermengd met ern
stige bekentenissen en hulpkreten, gericht
tot de V. S. Dat is geen overwinning voor
Clemenceau."
De „Reiclispost" herinnert er aa'n dat
ook in 1870 de drang; der feiten sterker was
dan de kla'nk der woorden van Gamhelta.
Wanneer niemand. Clemenceau, die het
werk der 'dooden wil voltooien, komt bij
staan, zooals eenmaal het doorzicht van
den grooten patriot Thiers het fanatisme
van Gambetia m toom wist te houden, dan
zal hij de doodgraver van zijn volk worden.
Engeland.
Terug uit Versailles.
Lloyd George, Balfour, M finer, Sir William
Weir, en Sir Henry Wilson keerden in
Londen terug, na deel te hebb'n genomen
aan den oppersten oorlogsraad n Fj ankrijk.
Generaal Robertson.
Generaal Robertson is tijdelijk benoemd
tot opperbevelhebber der troepen in Groot
Brittannië.
De a.s. socialistische conferentie.
Reuter verneemt, dat Branting, de presi
dent der Zweedeche soc -dem. partij en
Troelstra, voorzitter de Noderlandsche S. D.
A. P., üitgenoodigd zjjn tot bijwoning van
de jiarlijksche conferentie der Britsche La
bour Party op 26 Juni en de beide volgende
dagen.
Een bijzondere bespreking zal worden ge
wijd aan internationale aangelegenheden.
Na de conferentie zullan Albert Thomas
en Yandervelde, die eveneons zijn üitgenoo
digd, naar Parijs terugkeeren, waarschijn
l!£5».
lijk ve gezeld door Br mting, Troelstra, Ar
thur Henderson en Camil.e Huysmans, ten
einde de voorbereidende maatregelen te be
preken •- oor een eventueele internationale
socialistische conferentie.
Een verklaring van deeerste
ministers der geallieerde
landen,
Op de bijeenkomst, die 3 Juni 1.1. te Ver
sailles is gehouden, werden de volgende ver
klaringen door de eerste ministers der drie
geallieerde landen: Groot-Britannië, Frank
rijk on Italië, eenstemmig goedgekeurd:
lo. De instelling van een onafhankeiijken
Poolschen staat met vrijen toegang naar zee
vormt een der voorwaarden voor een duur-
zamen, rechtvaardigen, vrede en voor het
heerschen van het recht in Europa.
2o. De geallieerde regeeringen namen met
genoegen kennis van de verklaring, afgelegd
door de steals;ttr. tsiif der V. S. cn zij wen-
schen zich duarbij aan te sluiten door het
uitspreken van haar groote sympathie voor
de nationalistische aspiraties der Tsjecho-
slowakische en Joegoslavische volken.
Bftsland.
De ex-tsaar.
De ex-tsaar Nicolaas van Rusland s van
Tobolsk in Siberië, waar hfj tot dusver ver-
bljjf hield, naar Jekaterinenburg overgebracht.
Hij was vergezeld door de tsaritsa en zijn
dochter Maria, benevens door prms Dolgo-
roeki, professor Botken, da hofdame gravin
Demidof, en een paar bedienden. De andere
leden der keizer! jke familie blijven met den
kroonprins Alexei, die ziek ligt, nog in To
bolsk.
Oekraïne.
Een onderhoud inet S k'o-
fopadski.
In een onderhoud, dat een der mede
werkers van de „Reichspest" te Kjef met
helman Skoropadski liad, verklaarde deze;
„Do weg, dien onze politie moet volgerij
schijnt mij duidelijk te zijn aangewezen door
den toestand van ons land en zijn behoef
ten. De Oekraïne moet zich noodzakelijker
wijze nauw aansluiten bij de centrale mo
gendheden, met welke ons vruchtbare eco
nomische betrekkingen kunnen verbinden
en die in politiek opzicht geen belangen
hebben, met welke de onze niet tot beiden
voordeel verbonden kunnen worden. Dank
baar erken ik ook de krachtige ondersteu
ning, die ons van de zijde der vertegen
woordigers van Duitschland en Oostenrijk
te beurt is gevallen. Ik zie voor mij een
groot verheven doelde onafhankelijkheid
van de Oekraïne. Om «leze tot stand Ite bren
gen is politieke en financieele censoli-
doering en opvoeding van ons volk en van
onze eigen wceimacht noodig.
Hoe ver de grenzen van onzen staat
getrokken zullen worden staat nog stiet
vast, maar er valt reeds op te merken dat
hij een groote aantrekkingskracht uitoefent.
De minister van buiteniandsche zaken Do-
rosjenko ontvangt dageijks deputaties uit
de grensgebieden, die aansluiting- aan de
Oekraïne wenschen. De Don- en Kuhariko-
zakken willen zich bij ons aansluiten. Het
kostbare Donetz-bekken met zijn onmetelijke
kolenbekken komt daardoor te onzer beschik
king en is een onderpand voor onze geschikt
heid tot ontwikkeling en zelfstandigheid.
Maar wij moeten ook met de Krim vereenigd
zijn. Zonder de Krim zouden wij niet levens
vatbaar zijn. De Zwarte Zee is voor de
Oekraine de eenige uitgang naar de groote
wereldwegen, van, het verkeer ter zee. Wjj
Hebben een vloot noodig voor onzen handel
en onze staatkundige pesitie. Daarvoor be
hoeven wjj echter goede havens en deze
vinden wij in de Krim. Zonder deze zijn wij
een torso, dat niet leven kan. Dat kunnen
de vrienden der Oekraine niet willen.
Voor onze zelfstandigheid is echter ook
noodig, dat wij uit de tegenwoordige finan
cieels verwarring komen. Het land wordt op
het oogenblik overstroomd door papieren geld.
Üe prijzen stijgen daarmede tot in het be
spottelijke. Daarin rmet verandering gebracht
wordt n. De belangen van ons muntwezen
vaten samen met die ven een verstandige
en rechtvaardige oplossing van de grond-
ayiaestie. Wij zullen den boeren grond geven
uit' fie reusachtige lattiundiën van het land
en daardoor een gezonden conserv. boeren
stand in hetleven roepen. Maar hjj zal voor dit
1 md aan den staat, die den grooten grond
bezitters een billijke schadeloosstelling zal
toekennen, een matigen pi ijs moeten betalen,',
Skoropadski kwam daarna op tegen ver
schillende verdachtmakingen, o. a. dat hem
eqn voorliefde voor het oude tsaristische
Rpsland wordt toegedicht en zeide: „Het
hindert mjj, dat deze beschuluiging, dat ik
eqn schandelijke rol zou spelen, zelfs bij
intelligente Oostenrijk.-che Oekrainers ge
loof hebben gevonden. "Wat is de reden
daarvan? Naar mjjn weten zjjn de Oosten-
rjjksche Oekrainers geen socialisten en hul
digen zij, evenals ik, het beginsel van eer-
bibd voor den eigendom en de lurgerijjke
or'de en stam confiscaties van grond en
bolsjewieksche proefnemingen niet op hun
program.
Men late mjj de eer dezelfde regelen van
gematigheid en rechtvaardigheid teeerbiedi-
jgen, die in Oostenrijk als onomslooteljjk
worden beschouwd en den staat vestigen op
dezelfde 'peilers der rechtsorde, die de trots
en' de veiligheid van de westersche beschaving
uitmaken en gunne mjj den tijd in practischen
arbeid te toonen wat ik wil en kan.
weg, dart eenige va» de planeten en ze
kan wel meer dan honderd maal zoo groot
zijn geweest als de aarde. Dit cn nog
veel anders heb ik meegedeeld in mijn
geschrift."
Er werd een zaclit gemompel vernomen,
de, heele tafel langs, of men zich ver-
baarde o* er de stoutmoedige bewering van
den vreemde. Een jong, in 'l zwart gekleed
magisjor stond nu ook op en zei
„Welgeboren heer Tycho, met allen eer
bied voor uw groote en beroemde geleerd
heid moet ik u toch tegenspreken, als u
nu zoo beslist zoudt willen beweren, dat
bet nieuwe hemelteeken, dat zich in het
jaar '72 vér Loonde, noodzakelijk tot do
sfeer der planeten behoorde. Heeft God
niet in zes dagen heel-de schepping Vol
bracht, zoodat niets nieuws meer verschij
nen kan? Vele geleerden zijn dan ook
een andere meening toegedaan en hou
den er met zekerheid Voor, dat het zeld
zaam Verschijnsel een soort lichaam was,
dat wel eens komeet genoemd wordt. Is
u bekend, wat de geleerde kunstenaar Mees
ter Bursch Van Erfrirt, heeft gezegd ia zijn
geschrift over de kometen? Hij beweert
van dit nieuwe hemelteeken, dat hot, als
allé kometen, afkomstig is van de uit
de aarde opstijgende en door de men-
sclrelijké zonden verwekte kwade dampen,
die nu door Gods toorn zijn ontstoken.
En die Vergiftige massa daalt dan weer
neer op aarde over de hoofden der mrn-
scben en brengt-him tillertri kwaad: p-st
en de FranschenploLsolingen dood;slech
te weersgesteldheid en dergelijke dingo»
meer. Dunkt m dat niet bijzonder diep
zinnig verklaart?" 1
Het lijkt mij onzinnige, dwaze1 praat,
die niets .te maken heeft mot de astro
nomische kunst!" viel Tycho Brahe hef
tig uit, „Er zijn nog veel dwalingen on
vooroordcelen uiL te ree ie» en we na»
deren slechts heel langzaam het doel, want
al te velen spreken, nog me» over za
ken, waar ze in, het geheol gean1 vox-stand
van hebben." 1 1
Enkele van de gasIen1 keken wel wat be
denkelijk, .want het kwajm hun voor. dat
do Vreemde astronoom er gevaarlijke, ket-
lersche meeningeri -op na hield. Maar do
geleerde Duilscbe doctor, die het eerst
Jict woord genanten liad, scheen er ook'
nu weer panleidin'g in te vinden, om zich
in 'bot gesprek te menge»:
„Maar wordt er in uw geschrift, wel
geboren heer Tycho, Brahe, niet hier en'
daar een astrologische beschouwing aange
troffen, die u aan het vinden Van de nieu
we sier vast knoopte? We houden u voor
een even godvruchtig als hooggeleerd mart
cn u zult ,toch niet ontkennou, dat zulke
teekenen aan' den hemel daan niet ver
schijnen, zonder dal ze tegelijk' als waar
schuwing zouden dienen voor do lichtvaar
dige roenschheiid?". i
(Wordt vervolgd.)
nummers
qjjjrelfli» a&agenomi-u.
IdrorUntiJn 5"' «trsttolgenfl Hum
oer moeten tóór twaalf nor aan hst Bureau
baiorgd afin. Ken bepaalds plaat» ue
lirertentlEn Tordt niet gewaarborgd,
Prgg der AdrertatiSn: tah 1^5 regelt
l 1.30; iedare re£d] K#«r 25 eenU. lleelames
50 centa per regel. AdTirte&iifa en
Beclames in ket ZaterdagATondflumnwr jn%t
10 rerhoogiag. IncAsiokoste* 6 c«x<*;
postkwitanti&g 10 centa.
Tarieven van advertentien by abonnement
zyn aan het Bureau TerkrijgbaAr.
Bagelqks irorden Kleine Ad vertentiën op
genomen k 10 centa per advertentie ran
hoogstens 30 vooiden; iider woord meer
21/» cent, by TooruitbeUhBg au het Burea*
te Toldoeau
