Inverse fcerieMen,
- "De minister president zette hierop liet
program der re-geering uiteen: vermeerde
ring der dorpsscholen, bevrijding van de
docenten aan de Hooge 'Schoten van de
politieke voogdij, tijdelijke opheffing van
de onafzetbaarheid der rechters en een
nieuwe organisatie van de financiën en
het bestuur. Verder verklaarde hij: Wij
villen van de Nationale Bank een bank
van den Staat en niet van "een. politieke
partij maken Hetzelfde geldt voor dcgTond-
credietbmken. De agrarische on kiesrecht
beivorming zullen zonder vertraging tot
stand geluncht worden.
Nadat de ministerpresident zich voor
hen meervoudig kiesrecht had uitgespro
ken, 7eido hij Tot aan de invoering van
do agrarische hervormingen zullen deeroot
grondbezitters door middel van do wet ver
plicht worden een deel hunner poederen
aan de hoeren te verpachten Gelooft ge
dat ik slechts aan het bewind gekomen
3>en om met bloedige tranen bet vredes-
verdrag te onderteelcenenNeen, wij zullen
Ide hervormingen tot stand brengen. Wii
zullen het doen en zullen bij bet werk
van den wederopbouw uw hulp en die
van het gehecle land vinden.
De Russische keizerlijke
familie en de Duitschers.
De „National Tidende" heeft naar aanlei
ding Van het gerucht, dat de Russische
keizerin-weduwe, 'die thans in de Krim
vertoeft, geen verlof van de Duitsche mili
taire autoriteiten gekregen heeft om zich
naar Denemarken te hegeven, staatssecre
taris Von Kühlmann telegrafisch nadere in-
lichtineen verzocht Het blad heeft liierop
het volgende antwoord ontvangen De leden
van 'do vroegere Russische keizerlijke fa
milie, "dus ook de keizerin-weduwe, die in
de Krim verblijven, hebben zelf een ver
andering in hun levenswijze of verblijf niet
gewenscht. Hel gerucht, dat de keizerin
weduwe Verlof om zich naar Denemarken
te begeven, geweigerd is, is derhalve on
juist. t i
Brunswijksche Landda.g.
De Brunswijksche Landdag heeft een
wetsvoorstel aangenomen, waarhij bepaald
wordt, dat. allo leegstaande woningen in
het hertogdom ter beschikking zullen ge
steld worden van de civiele bevolking.
De legioenen der onder
drukte naties.
De Roemeniërs in de Vereenigde Staten,
die 'daar een groote kolonie vormen, heb
ben 'zich georganiseerd, om de geallieerden
to Steunen, Binnenkort zal er pen Roe
meensch legioen worden opgericht, dat
hij het Afnerikaansche leger aan het Fran-
sche front zal worden ingedeeld. Deze be
weging houdt nauw verband met die van
de 'andere nationaliteiten der Oostenrijk-
Hongaarsche "monarchie in de Vereenigde
Staten. 1 t
Audiënties.
De 'gewone audiëntie van den minister
van oorlog zal op Donderdag 4 Juli niet
plaats hebben. t
De Kamerverkfezlnsren.
De minister van hinnenlanische zaken,
hesfh naar ,,Het Volk" Tnoldt, aa£ het
partijbestuur van de S. D A'. R meegedeeld,
dat de minister van huiterlalndsehe zaken
aan onzen «rezant te Berlijn telegrafisch
heeft opgedragen, bij de Duitsche regeeiing
s kippen to dn?n om de overkomst van kie
zers op 3 Juli naar Nederlaind mogelijk te
maken.
Departement van Koloniën.
Bij Kon. besluit Valu 27 Juin* is:
a. luitenant-kolonel van den generalen
staf van bet Nederlaindsoh-lndische leger, G.
wan Ginkel. thans gedetacheerd bij "het de
partement van koloniën, on zijn verzoek,
wegens volbrachten: diensttijd, met ingang
van t Juli, eervol uit den militairen dienst
ontslagen;
b. de heer G. van Ginkel'. voornoemd,
met ingang van 1 Juli benoemd tot referen
daris bij het departement vaid koloniën.
Hf der lend en <5e oark'tr.
Vroege aardappelen.
Vanwege het Bijkskantoor voor groen
ten en fruit wordt gemeld:
De aflevering van de vrpege aardappe
len, welke op 18 Juni werd aangevan
gen, kon .gedurende de eerste week nog
nie* vlot loopen. doordat ije aanvoeren
op de veilingen beneden het benoodigde
bleven Sedert den. aanvang van de twee
de week waren de aanvoeren grooter en
kon aan alle besteffencle gemeenten wor
den afgezonden. De aankomst van de aard
appelen werd evenwel zeer vertraagd door
het langzame vervoer op de spoorwegen,
waardoor de wagons dagen lang onder
weg bleven Zoo is er een wagon uit Me-
demhlik 4 dagen onderweg geweest naar
Haariom, wagons uit het Westlond 4 a 5
dagen naar Apeldoorn, enz. Stukgoederen
ziin n"g Immer onderweg.
De H. 11 S. Al. is door inlegging eerst
van 2, daarna van 3 extra aardappel trei
nen ui1 Nroid-Bolland aan deze bezwa
ren tegemoet gekomen, zoodat verwacht
mag worden, dat binnen zeer enkele da
gen elke gemeente voorzien is. De aan
voeren zijn thans ruim genoeg om aan
elke aanvraag te voldoen. i
AI a n u f a c t u r e n.
De minister van landbouw brengt ter
kermis Van belanghebbenden, dat van alle
houders van manufacturen opgaaf wordt
gevordexd van do hoeveelheden goederen,
Weitas op Juli a.s. tn hun bezit zijn.
Ter vel loaning aan deze vordering zul
len die hu'uters van hel Rjjkrburcau voor
Manufacturen. een lijst ontvangen, welke
voor 5 Juli ingevuld en geteekond aan
dit bureau, Laan Copes van Cattenburgh
J3, te 's-Gravenhage, moet worden gezon
den. 1 1
Houders van manufacturen, die jjeen lijst
■mochten ontvangen, wordt in hun belang
verzocht, deze hij voormeld Bureau aan
te -vragen, i
Siga ren.
Naar aan het „Hbld." wordt gemeld,
heeft dc rogeering de bepaling ingetrokken,
•lat de helfr der productie 1913—14 in het
binnenland moet Wij ven. Er blijft dus nu
alleen de bepaling over, dat tegenover
tedere hoeveelheid uit te voeren sigaren,
50 pCt voor de cenheidsrigaron tot f38
per duizend s'uks moot geleverd worden,
(detailprijs f50 por mille).
"FiïicjoHéal nlanvrs.
De koersen van dc postwissels uit Groot-
BriHannië eu Ierland was op 4 Juni 1.1
f9 30 Cl. uit Noorwegen op 12 Juni
100 102 kronen, uit Oostenrijk op 14 Juni
f 100 4G0 kronen, op 17 Juni 475 kronen.
VLAARDINGEN, 1 Juli. Door de" politie
zijn aangehouden 4 personen, die koffie
hadden gestolen en deze per rijtuig tracht
ten te vervoeren.
STADSNIEUWS
Bijzondere regellngfi»,
"Levensmiddelen-
Verkrijgbaar in de week van 1"6 Juli.
Op bón 132 }h ons havermouth. 16
ct per pond. Op bon 134 1' ons witte
boonen, 23 ct. per pond of bruine boonen,
11 ct, per pond: of capucijners, 27 ct.
per pond; of groene erwten, 11 ct per
pond.
Op bon '136 1 ons kaas naar keuze.
Goudsche volvet 78 ct per pondidem met
rijksmerk 80 ct. per pondidem "20 pCt.
37V2 ct per pond: Edammer 40 pCt 72
ct. per pondNagelkaas 32'te ct. per pond.
Op bon 138 1 reep chocolade, 121/"» ct
Op bon 1"16 stuk harde zeep Delta
of Sultane (circa 125 gram), IS1/» ct
per half stuk.
Bon 132 geldig vanaf "Woensdag; bon 134
vanaf Vrijdag.
Ki ndermeeL
Bon 17 (Kindermeel) is deze week gel
dig.
In verband met de overplaatsing van het
Levensmiddelen-Bureau naar de Lange
Nieuwstraat zijn deze week de kantoren
voor het publiek gesloten Woensdag vanaf
's nam. 3 uup en Donderdag den ge-
hcelen dag,
V ic h.
Op bon 64 «n 100 is vtsch verkrijgbaar.
Aardappelen.
In de week van l-~6 Juli verkrijgbaar
op
bon 140 per persoon 2 kilo aardappelen,
bon 142 per persoon 2 kilo aardappelen,
bon 144 per persoon 21/2 kilo aardap
pelen.
Bon 140 geldig op Alaandag en Dinsdag,
142 op Woensdag en Donderdag, 144 op
Vrijdag en Zaterdag.
Koffie.
Gedurende bet tijdvak, aanvangende op 1
Juli en eindigende op 15 Juli, zal door detail
listen aan verbruikers mogen wot den afge
leverd op:
Bon no 32 eener thee- en kofïiekaart 0.05
K.G. koffie.
Gedurende het tijdvak aanvangende op '16
Juli en eindigende op 31 Juli, zal door de'ail-
Osten aan verbruikers mogen worden afge
leverd op
Bon no. 33 eener thee-en koffiekaart 0.05
K.G. koffie.
Thee.
Op bon 21 der oude kaart kan tusschen
15 Juni en 15 Augustus 1V2 0,1.s tr*1"
vangen worden bjj den leverancier, die mei
inneming van bon 19 het Ijjf dier kaart heeft
gewaarmerkt.
Het zal goed zjjn de bóns 23 en 25 nog te
bewaren, omdat die later wellicht nog van
out kunnen zijn.
Boter-, melange, en margarine-
1 kaarten.
De bon 5de week van de boter-, melange
A en B- en margarinekaarten voor het 1ste
tijdvak, js geldig van 1 tot en met 7 Juli.
B r o o d k a a r t e n.
De broodkaart vau het 56ste tijdvak is
geldig tot en met Vrijdag 5 Juli.
Lederdistributie.
De uitreiking der lederbons zal deze
week plaats hebben, op Alaandag, Don
derdag en .Vrijdag, op gewone plaats en
tijd.
Gas.
Wegens gebïek aan gaskolen worden
voortaan kolen verwerkt die gas van slechte
kwaliteit geven. Het inslaan van coniferen
kan voorkomen worden door de Iuchtope-
oing gedeeltelijk dicht te maken, echter
niet meer dan noodzakelijk is.
Verdere inlichtingen zjjn op de Gasfa
briek te bekomen.
De uiterste zuinigheid blijft dringend
noodzakelijk.
Gas wordt alleen verstrekt:
Voorm. van 7 lot 81/2 uur, van 10.30
tot 12.30 en nam. van 4 tot 6 uur.
's Avonds na 9.55 uur.
Op de Zondagen in. plaats vau 10.30 tot
12.30 van 12 tot 2 uur. 1
De- prijs van het gas is voor de eerste
30 M3. 12 cent per AR., voor de volgende
10 Als. 20 cent, daarboven 30 cent.
Waar electriciteit voor verlichting ge
bruikt wordt, wordt de boeveelheid van
30 Al3, tot 25 AR teruggebracht
Waar twee of meer gezinnen gas over
denzelfden meter gebruiken, zal voor elk
gezin 30, resp. 25 M.s tegen 12 ctent per
M", berekend worden.
Centrale Keuken*
Er wordt niet gekookt.
Broodkaarten
Op vertoon der Domiciliekaart zullen de
Broodkaarten voor het '57e, 58e, 59e Bn
60e (tijdvak worden (uitgereikt op
Dinsdag 2 Juli a.s.,
van Hes namiddags half 2 tot half 5. 1
Deze uitreiking zal op de gewone wijze
aan de bekende posten plaats vinden.
Ook de aanvullingskaarten van 400 gram
Wittebrood voor kinderen beneden den leef
tijd van 1 jaar worden op dien dag af
gegeven.
Zoodra iemand bet lokaal heeft verlaten,
worden geen reclames meer aangenomen.
Jonge kinderen worden niet geholpen.
Aanvullingsbr oodkaa.r.t.e.n.
Deze moeten werdeh geruild in Lokaal
Bethel, Steenstraat,
van letter AE, op Zaterdag 6 Juli,
Van letter FJ, op Alaandag 8 Juli,
van lettor IvAI, op Dinsdag 9 Juli,
van letter NS(o), op .Woensdag 10
Juli,
van letter S(p)Z, op Donderdag 11
Juli, van. des morgens 912 uur, en des
namiddags H/25 uur.
De lichamen der afgeloopen aanvul lingis
broodkaarten (moeten worden ingeleverd,
voorzien Van den naam van den houder,
en aan de achterzijde door den werkge
ver afgeteekend.
Kaarten voorzien van het stempel „Zui
geling" worden ook op "bovengenoemde da
gen ingewisseld.
verkiezing
Een abonné vraagt ons wat een kie
zer moet doen die geen oproepingskaart
heeft ontvangen.
Het antwoord daarop vindt men in ar
tikel 52 3e alinea, die luidt:
„Aan dien tot deelneming aan de stem
ruing bevoegden kiezer die zijn kaa^t ver
loren heeft, tof wien geen kaart is tosge
zonden, wordt op zijn aanvraag door of
van wege den burgemeester een kaart uit
gereikt, mits hij voldoende van zijn iden
titeit doe blijken.
Tot de uitreiking, hier omschreven, is
ook het stembureau bevoegd."
Alen ziet dus: .Wie geen kaart heeft ont
vangen of Wiens kaart Verloren gegaan
is, kan op het stadhuis of op het stem
bureau een kaart vragen. Daarvoor is al
leen noodig dat hij aantoont werkelijk te
zijn de man die hij zegt "te zijn.
Geraeentersai.
Openbare vergadering van den Gemeente
raad, van Schiedam op Vrijdag 5 Juli 1918,
des namiddags 2 uur.
Vaststelling van do notulen der vergade
ring van 10 Alei 1918 en verdaging van die
van 31-Alei en 14 Juni d.a.v.
Alededeelingen. 1
Ingekomen stukken.
Agenda.
1. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om den nieuwen wethouder, den
heer Air. G. van Baren, te benoemen tot
onbezoldigd ambtenaar van deu Burger
lijken Stand.
2. Benoeming van 2 leden van de Com
missie van Toezicht op het Aliddelbaar
Onderwijs, ter voorziening in. de vacaturen
ontstaan door het vertrek uit deze Ge
meente van Alevr. KnoopsHoogewerff en
het bedanken van den heer Afr. AL AL
van Vel zen. Aanbevolen worden:
1. (Vacature Alevr. Knoops—Hooge
werff) a. Alevr. H. L. Goemans, geb.
Geartsema Beckermg; b. Alevr. A. Jonker
Roelants, geb. Schutstal van Woudenberg
2. (Vacature Air. AI. Af. vau Vel zen)
a. de heer T. S. Goslinga; b. de heer D.
Ris E.Ifzn.
3. Wijziging van de Gemeentebegroo-
ting, dienst 1917.
4. Goedkeuring van de navolgende reke
ningen en begrootingende Hofjes van
Belois (rekening 1917 en begroeting 1919);
Huurcommissie (rekening 1917); Stedelijk
Aluziekkorps (rekening 1917); Levensmid
delenbureau (rekening 1917)Commissie
bevordering productie levensmiddelen (re
kening 1917); Gemeente-Reiniging (reke
ning 1917; 'jVereeniging Volkshuisvesting
(rekening 1917)Algemeen Handels-Entre
pot (rekening ,1917)Huishoud- en Indus
trieschool (rekening 1917); Centrale Keu
ken (rekening 1917); Christelijke Bewaar
school (begrooting 1918).
5. Voorstellen van Burgemeester en
Wethouders betreffende het procedeeren of
het treffen van minnelijke schikkingen in
zake de onteigening van gebouwde en onge
bouwde eigendommen in de Gorzen en aan
de Hoofdstraat.
6. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders "tot herziening van Se Verordening
regelende de samenstelling eu de bezoldi
ging van het personeel der Gemeente
secretarie, alsmede van de boden daaraan
verbonden.
7. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot herziening van de regeling der
jaarwedde van den Gemeente-Accountant.
8. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders betreffende de splitsing van klas
sen der Burgeravondschool.
9. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om voorioopig als proef met in
gang van den cursus 1918/1919 op het
Gymnasium het onderwijs in teekenen in te
voeren.
10. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om de Vereenigmg voor Schiedam-
sche Gezondheidskolonies dooreen subsidie
in staat te stellen dit seizoen weder kin
deren naar buiten uit te zenden.
11. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om aau de Huishoud- en In
dustrieschool voor Schiedam en Omstreken
over 1919, overeenkomstig haar verzoek,
een subsidie uit de Gemeentekas toe te
zeggen van f4800.
12. Voorste] van Burgemeester en Wet
houders tot wijziging van de begrooting
voor het Grondbedrijf, dienst 1917.
13. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om, overeenkomstig het indertijd
door )iet lid vau den Raad, 'den heer
S. A. Alaas gedane voorstel over te gaan
tot wijziging van de artt 5, 7 en 18
der Verordening op het Grondbedrijf.
14. Voorstel van Burgemeester en^Wct-
houders voor de bebouwing van den grond
in Spieringshoek, gereserveerd voorde Cen
trale Keuken, ten laste van dat bedrijf een
crediet van f 6000 beschikbaar te stellen.
15. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om het saldo van het. Fonds „Ge
reserveerde renten" over te storten in
het Fonds „Delging van Crisislasien".
16. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders, houdende nadere uitwerking van
de regeling, bij de vaststelling van het
vermenigvuldigingspijfer kohier 1917/1918
voorgesteld.
17. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders tot verhooging van de subsidie
voor bet Burgerfijk Armbesluur en in ver
band daarmede wjjziging van de begrooting
voor die instelling.
18. Voorstel van Burgemeester en Wet
houders om hun College te machtigen tot
ter visielegging van een gew,ijzigd plan
van uitbreiding voor het Oostelijk deel der
Gemeente, gdiegen ten noorden van dc
spoorbaan.
19. Voorste! 'van Burgemeester en Wel
houders om alsnog esn crediet van f1200
te verleenen voor de, als geen uitstel
kunnende Jijden, reeds plaats gehad heb
bende inrichting van de barak aan de
Stadhouderslaan voot sclmrfllijdors.
20. Voorstel van de Commissie voor ""dc
Strafverordeningen tot vaststelling van
een Veroïdening betreffende drankge
bruik door jeugdige personen in de ge
meen te Schiedam
een wjjziging van de verordening op de
'anporijen, logementen, openbare vermake-
Ijjkheien enz.
En verdere voorstellen en mededeebngen
Do stukken liggen vanaf Dinsdag a.s
ter inzage.
De heeren worden verzocht na afloop der
vergadering in comité-generaal bijeen tc
blijven.
D« Kam#rr(?rktez"ns:en
Zaterdagavond trad prof. dr. B. D. Eerd
mans in Odéon op in een openbare ver
gadering, belegd ,,/loor de afd. Schiedam
van de Liberale Unie.
Spr. ving zijn rede, waarvan bet onder
werp zou zijn „De nood der tijden eu de
Liberale Unie", aan met de befeekemis uit
een te zetten van de verkiezing van 3
Juli a.s.
Dit onderwerp' leeft eigenlijk' niet ge
noeg in 't volk'. De tijdsomstandigheden
zijn er niet naar op te gaan in de eischen
van het birmenlandsch beleid en hoe di'
in de eerstvolgende 4 jaren zal* moeten
zijn. Alaar de nieuwe kieswet, die ook
kiesplicht brengt, dwingt ons daartoe.
Want de tegenwoordige Kieswet brengt mee
dat met deze verkiezing words vast gé
legd hoe het de eerstvolgende 4 jaren
zal gaan.
Vroeger speelden de personen, die can
diiaat gesteld waren, meer een rol thans
zijn het de partijen waartoe de candi'lalcn
behooren, die in de eerste plaats naar
voren treden. Dit blijkt vooral omdat bv
'in den kieskring Dordrecht, waartoe Schie
dam behoort en dat een belangrijke streek
omvat, 23 lijsten met te samen 159 can
didaten zijn ingediend en flat de kiezers
daaruit maar teen candidaat mogen aan
wijzen. De "kiezers mogen dus wel voor
gelicht worden.
Alle partijen reizen nu het land af om
duidelijk te maken waarom men op dc
lijst van haar candidaat moet stemmen
en met dit doel is spr. hier op uitnoo
ding van de afdeeling der Liberale Unie
n.l. om de kiezers hier te overtuigen, van 't
belang om op de Liberale Unie to stem
men.
De uitslag der stemming zal zoo we
den vastgelegd, dat naar het aantal stem
men, dat op de Verschillende partijen v
totaal zijn Uitgebracht, prooentsgewijzc, d<
100 Kamerzetels zullen worden toegewe
•en; de cijfers, die op de candidafen wor
den uitgebracht, wijzen vervolgens aan
welke personen die zetels zullen innemen.
Daarvoor is dan nog een nadere becij
ferïng noodig, die. spr. hier nu maar niet
zal geven. 1
Daarmede is de verkiezing voor de eerst
volgende 4 jaren afgeloopsn. 1
Vroeger had men de mogelijkheid van
tusschentïjdsche verkiezingen, waardoor de
meerderheid in de Kamer kon veranderen.
Die mogelijkheid bestaat niet meer, om
dat met deze verkiezingen meteen plaats
vervangende leden worden aangewezen.
Komt dus in den loop dier 4 jaren oen
zetel open, dan neemt het plaatsvervan
gend lid dier partij den opengekomen ze
tel in.
In België komt het voor, dat die plaats
vervangende leden op hun visitekaarten
hebben staan „député suppléant". Spr.
weet niet of de ijdelheid in Nedecland
evenzoo is ontwikkeld, dat we dit ook
hier zullen zien.
In Nederland z'ijn we' gewend te wor
den geregeerd door de samenwerking van
volk enKroon. Als de verkiezing aan
een zekere richting de overwinning heeft
gebracht, dan wordt door de Koningin een
Verzoek gericht tot een der hoofdfiguren
uit die richting om Haar te adviseeren
bij de benoeming van. leden van het mi
nisterie. Deze hoofdfiguur pleegt overleg
met andere op den voorgrond tredende
personen en draagt daarna aan de Kroon
voor mannen die aan liet hoofd der de
partementen van bestuur zulten worden
benoemd, zoodat tor overeenstemming be
staat tussclien do meerderheid der kiezers
en het ministerie. De stemming heeft dus
ook invloed op de samenstelling der Re-
geering.
Wij worden dus niet geregeerd door een
regeering die ons van buitenaf wordt opge
legd, Inaar door een regeering die verband
houdt met den uitslag der verkiezing.
Blijkt het in den loop deir regeerings-
periodet dat een minister meeningen had
die afweken van die der meerdeiiieid van
het volk, dan ontstond er een conflict
tusschen Kamer en Afinister en de Alinis-
tex ging heen. Een halve eeuw terug werd
echter de Kamer weggestuurd en moest een
nieuwe Kamer gekozen worden. Want de
(toen „Koninklijke") ministers bleven. Alen
was dus reeds een heel eind vooruit gegaan.
Dan horinnert spr. aan wat geschied is
na de verkiezing van 1913 toen de meer
derheid in de Kamer gevormd werd door
37 liberalen uit concentratie en 14 sociaal
democraten. Een poging van dr. Bos óm
een ministerie te vormen, gerecruteend uit
de linksche partijen van vrij liberaal tot
sociaal democraat, mislukte dear de wei
gering der sociaal-democraten. Toen is het
extra-parlementaire Kabinet gevormd dat
tlvans de Regeering is en dat samengesteld
,s door rnr. Cort van der Linden.
Dit ministerie hield dus geen verband
met den uitslag der verkiezing, maar het
bleek uit de eerste troonrede dat dit
och sympathie had voor verschillende pun
ten van het concentratie-program. Ten
opzichte van het onderwijsvraagstuk ver
schilde dit echter van meening. Het mi
nisterie meende de Rechtsche partijen te
moeten bevredigen door voor haar onder
wijs een paar milJioenen meer uit de Staats
kas te geven. Alen was daardoor eenigszins
eieurgesteld, maar men wachtte af.
Toen is 1 Aug. 1914 de oorlog
gekomen.
IIoo langer hoe duidelijker is' sedert
lien gebleken dat er geen volkomen ver
ia nd bestaat tusschen "regeering en volks
meerderheid en de regeering zal het dan
ook zeer prettig vinden dat nu de Kamer;
naar huis is gegaan.
Er is een. oogenblik geweest dat de ge
heel e natie stond tegenover liet geheele
Kabinet, toen n.l. bleek dat dit een over
eenkomst met Amerika en de Entente had
gesloten om de lialve handelsvloot van
Nederland in dienst te stellen ran die
landen. Die overeenkomst was gesloten,
'.onder dat de Kamer er iets van wist
Toch is het doel der vertegenwoordiging
van het volk, dat die invloed zal hebben
op wat geschiedt; heeft zij dat niet dan
's de verkiezing ook niet meer noodig.
Gelukkig had de Regeeiing aan die over
eenkomst een paar voorwaarden verbonden
die Amerika en de Entente weigerden, zoo-
.lat deze niet tot stand kwam. Thans
hebben die onze vloot wel eigenmachtig in
beslag genomen, wij zijn die dus wel is
waar kwijt, maar zij Is niet vrijwillig
gegeven.
Tegen die daad der Regeering heeft de
Pers van alle partijen front gemaakt en
die daad geschiedde nadat de Regeering de
verklaring had afgelegd met de Kamer
voeling te houden.
Ook 'daarna zijn er conflicten gekomen,
waarbij de Regeering de uitspraak der
Kamer naast zich neerlegde.
Na deze uiteenzetting geeft spr. iets
over de financieele verhoudingen, zooals
die bestaan sedert Sejjjember 1917.
Spr. herinnert er aan dat at spoedig
na het uitbreken van den oorlog zooals
zich dat altijd vertoond de prijzen
van tal van artikelen in ®e hoogte gingen,
door de hoogere prijzen die de oorlogvoe
renden besteedden. Om dit tegen te gaan
werd door de zooveel gesmaden minister
Posthuma maximumprijzen vastgesteld en
bepaald dat na elke hoeveelheid teft uitvoer
bestemd goed een gelijke hoeveelheid moest
worden beschikbaar gesteld voor de binnen-
'andsche tnarkt tegen lageren prijs. Die
maatregel werkte zeer goéd.
Toen keerde minister Treub die weg
gegaan was wegens een conflict in zake
do ouderdomspensioen die hij wilde wij
zigen in het Cabinet terug; hij ver
keerde toen zeer onder den invloed der
klachten van de exporteurs die beweerden
dat zij door den maatregel van minister
Posthuma zoo benadeeld werden, hoewel
hun alleen een nog b ui ten gewoneren winst
werd onthouden die ze zonder die bepaling
zouden hebben kunnen maken. De heer
Treub richtte toen op, om den uitvoer
geheel te centiaiiseeren, die N, U. Al.
én de winsten die deze maakte kwamen
in de Staatskas. Alaar toen zeide Duitseh-
land: wij gaan niet op denzelfden voet
voort en stelde de voorwaarde dat bet
Duitsche staatspapier als een deel der
betaling voor wat geleverd werd, moest
worden aangenomen.
Do Noderlandsche exporteurs hadden
Duitschland sedert Augustus 1914 onbarm
hartig laten betalen voor slechte waar
er werden zelfs gemalen roode dak
pannen als chocolade verkocht en nu
dekte Duitschland zich in zijn levering
van ijzelr en kolen.
Op 30 Aug. 1917 verklaarde minister
Treub in de ICamer: zoolang ik hier zit
zullen 'die Oischen van Duilschland niet
ingewilligd worden.
Toen zeiden allen: Tlreub is Oen flinke
kdrol. Wij hebben in Augustus 1914 gezien
hoe hij krachtig ingreep toen het gemunt
geld aan do circulatie werd onttrokken
door het Noderlandsche publiek, door bin
nen enkele dagen zilverbons in omloop
te brengen; hoe hij de geldbeurs voor een
ramp behoedde door zijn beurswet; enz.
Alen had dus ook nu wear geloof en ver
trouwen in hem,
Alaar men ha.d buiten den waard gêre-
kond. Berlijn dacht er anders over, 't hield
aan zijn eischen vast en 3 weken later
was Nederland bezig zijn 12 millioeri maan
delijks te betalen aan staatsschuld van
Duitschland.
Treub wildo echter niet daf. dit den
Alinister van Financiën zou raken en dus
verplichtte hij de N. U. AL om een deef
.-f*
-
■«itefciHirtoraaaim
