Schiedamsche Courant.
ge Vrijwilligs Landstorm
gemobiliseerd.
gTAjigilgg.vS
lid
J.
do
fa
ar-
10,
J.
m-
on
n.,
nd
J.
4e
v.
;c-
•k,
in
n,
te
fWEED E BLAD
(WooDsdag 4 Decembar 1918, No. 15S22
Auteursrecht voorheb énden,
II
de
stt was het zaak, dat we spoedig
'ring van onze mannen in orde kregen.
Sat do uitrusting was afgehangen, wier
rook wij ons in de warreling der bedrij-
>heid dio de binnenplaats van do lvon.
Stillen,' het voorkomen van een mieren-
nfBrikten, door het personeel v'rui de Ko-
niakinko Stallen, ea .auto's, door ^nffitai-
bestuurd, voerden stroo en dekens,
Xiand, kribben, wapens, ammunitie cn
weet ik wa* nicer aan.
Iedere commandant zorgde, dat zijn. man
nen hun deel kregen en ras waren do
Jaanègo en do zolders belegd met een. dikko
laae heerlijk schoon stroo.
Ook de Schiedamsche jongens zagen
dei weldra een gioote zolderuimlo aange
wezen, waar zij hun nachtleger inrichtten.
*t "Was wonderlijk aval alles vlug van
stapel liep- In een oogwenk lag 'die zolder
onder een dikke laag stroo en had ieder
man zijn drie wolletjes.
Aan hot logies ontbrak niets hl-a er.
Ook in de voeding was goed voorzien.
Het bleek, dat cr rekening mede was ge
houden, dat do weg naar het hart Van
den landstoimer regelrecht door zijn maag
Wjat hebben de jongens roods dadelijk
sesmuld aan het verschc kuchje met bo-
f jer en kaas. Wat roemden ze dat heerlijke
brood. Op mijn waag ,,of ze het zóó naar
hun zin hadden," kreeg ik leeds dadelijk
een bevestigend antwoord, terwijl één der
jongens, en een dio liet thuis werk-dijk
niet schraal, heeft, opgetogen ui'riep- „'Zou
den we niet, luit?! 'k Heb vandaag al
meer en beter brood gegeten dan ik thuis
ia oen heele week krijg."
Om 5 uur kwam de keukenwagen bin
nen. Toen begon et oen feöat. Heerlijke
bruine boonen met vleoach en jus. Dat
was anders dan we gewoon zijn. Jongens,
jongens, wat wa,s dat rot! Monden cn Jon
nen glommen. En zoo ging het iederenilag.
Weinig variatie in hot menu, maar altijd
goed klaargemaakt.
Boonen, snort, snert, boonen, cipucij-
ners, boonen en snort, ziedaar .de maal
tijden over onze mobilisatiedagon. Maar
daarover werd. niet gekankerd hel eten
was veel te goed.
Foor de officieren was hot menu niet
anders, zij alen uit denzelfden ketel als
hun mannen. Alleen werd na,, oen paar
dagen aan een goed gearrangeerde tafel
de eetketel vervangen door een hord, ver
schenen bouquetjes en kwam er een toetje.
Eerst oen appelbol, later een wafel.
'k Moot nog lachen ajs ik aan die tafels
denk. Op 18 November om de huldiging
van zijn Koningin de dag van den Vrij-
willigen L'andstorm, bestond het gerecht
weer uit bruin© bonnen ea taart na, rijke
lijk besproeid met eSel druivennat, dat
luitenant Yos Van den Staf, had la'en aan
rukken. 't Hoeft hem menige flcsch gekost.
Het meest copieus© diner kon riiet in
meer opgewekten geest worden genutiigd.
Wat een welsprekendheid! De speechen
waren niet van de luel
Dat onze commandant, overste ICeijbcr
het Vuur opende, behoeft geen betoog. In
warme bewoordingen, deeg van eitast en
kloek van taal werd door hem een geeM-
dmtige hulde gebracht aan onze dierbare
Koningin Wflhelmina. Weer klonk het Wil
helmus Van Nas-sauo uiï vollen borst.
Kooit heb ik de be teekenis1 Van dat lied
dieper geveeld dan toen onder de kamera
den, op den dag Van de spontane huldiging
fan onze Landsvrouw©.
iVborts kwam daar de Vernieuwing van
het leger in modernen geest ter sprake ba
werd de omzetting in een werkelijk volks
leger bepleit. Met genoegen herdenken vTo
'dê wociden van den rcs.-luitenanls den
Boer en Roelofsen, dite onzen korpsgeost
voor het geheele Nederlandsche leger be
geerden en beloofden, zooveel als in hun
vermogen was, dien geest te propagceron
in hot leger waarvan zij doel uitmaakten.
Meer zal ik hiervan niet vertellen, omdat
ik facet rekening houden, mot het doel
.vtm mijn schrijven, n.l. indrukken weer
te geven van onze mobilisatiedagon.
Ik had het zoo ,sLraks over reserve-offi
cieren en dien nóg oven op to helderen
hoe die aan onze tafel kwamen.
Wjat was hot geval. Misschien is het u
bekend, misschien niet.
De Minister Van Oorlog had om wat
oorzaak laat ik onbesproken, omdat ik
w slechts naar kan gissen alleen den
ivïijwilligen L'andstorm gemobiliseerd. Dat
wij dio mobilisatie als een hoog© onder
scheiding aanmerkten zij hier tor loops
Vermeld. t
De Vrijwillige Eandstotm werd de spil
wharoanheen zich alles groepeerde wat Re-
geeringsgetrouw bleef. Zoo kwam h'et dat
^talrijke reserve-offioicien met klcïnl- cn
studieverlof zich als vrijwilligers in onze
gelederen schaarden, z'oodat weldra in,
nas korps tijdelijk een groot^ aantal offi
cieren was opgenomen, -dat met ons zich
verband 'om onze vaderlandsche en histo
rische volkseenheid to verdedigen. Zoo
kwamen er op een avond acht tegelijk uit
.Rotterdam.
Ook oud-officieren, onder wie, wier naam
Wet roem 'aan h'et leger in Nederlanidsch-
fadië is verbonden, scliaamden zich niet
«Rs vrijwiDiger in te treden hij den zoo
lang gesmaden Vrijwilligen Landstorm.
lk| behoef slechts den naam. te noemen
fan den. sympathieken kapitein, Schenk de
i°nSi ridder in do Militaire Willemsorde,i
hekend om zijn avonturen in den Lombok-
ooi log, om u oen denkbeeld te geven van
het gelialfe van die zich! aanmeldende of
ficieren Doel 'niet alleen het officiers-
Korps ook de troep werd belangrijk uit
gebreid. b J
tan allo zijden kwamen nieuwe vrijwil
ligers opdagen sommigen om hun goede
menston aan le bieden gedurenda den tijd
der troebelen, .anderen die zich' voorgoed
aan den t rij'wi]ligen"Landstorm verbonden.
Dat was wat wij1 het leger der Bolsje
wiki noemden. Gevormd uit mannen zon
der, mot een gadeelteüijk© of in oen slecht
passende uniform of slechts uitgerust met
de bekende oranjebanden van den Vrijwil
ligen Landstorm aan hood en arm.
De Bolsjewiki van Zuid-noUand-West.
Wat waren dat kranige kerels.
Mag Jk u voorstellen een notaris uit
in onze Oost, man van 58 jaar,
met verlof Jn. patria. Ondanks een lang
durig verblijf in de tropen, nog kern ge-
gezond. Het Kuypergozicht met forsche lijn
langs neus en mond zegt u mot wien go te
doen hebt. JSen man uit één stuk, man
ook van de daad. Toen do revolutie dreig
de was zijn besluit gauw genomen en
onder de eerste nieuwe vrijwilligers, di©
aankwamen, behoorde hij
Ik heb hem zien africhten. Steeds zocht
mijn oog hem onder de bolsjewiksche ro
eraten cn steeds straalde zijn oog van
energie cn heilig willen. Nooit bleef hij
achter, zelfs niet toen looppassen hoogo
eisclion stelden aan die functie van liart
en longen.
Op den laatslen avond, die ons "en de
mannen in de cantine vereende, heb ik
hom opgezocht.
Uitzat er warempel onder de jongens
of hij cr hoorde en mevrouw zat naast
hem 'k Ifeb hem do hand gedrukt en ge
zegd, dat ik voor zijn fermitcit geen woor
den had. Wij drukten elkaar opnieuw de
hand en ik had het geluk met een man
kennis te hebben gemaakt.
Een ander trof ik er aan. Jhr. B., geen
vreébndeling te Schiedam, 'k Heb hem er
gekend als Directeur van de II. A. V. Bank.
Wat c-en echte poiju 1 De kw,u tiermuts links
uit dc flank, ietwat naar voren. Een te
ruime kapotjes om do wcl-gosoigncerde,
doch nu verhulde gestalte. Niemand die
hem zoo gauw zou hebben herkend. Wij
herkenden elkaar- en hij stolde mij voor
aan een vier- oT vijftal heeren, precies
eendere poilus als hij. Allen mannen uit
den meest gcêleveerdea kring. Gcün hun-
tner die cr tegen op z'ag lijf cn leve'n to
wagen voor vorstin on vaderland
queu te maken achter don koffiewagen
op stroo te Alapen op den grond in de
Koninklijke manége.
Zal ik u nog meerderen voorstellen van
onze Bolsjewiki? Ik mag hot niet doenj
want ik doe de anderen onrecht.
Die Bolsjewiki zijn in enkele dagen een
kranige troep geworden. Ze zijn gedrild
van 'smorgens vroeg, tot dat de avond viel,
zoowel op de gewone werkdagen als des
Zondags. Op Dinsdag 19 November 1918
sloegen ze een goed figuur, toen zo in
dreunende pas met het geweer aan den
schouder mcue trokken in den troep, dio
ter cere van de Hagenaars, die ons faio
welgezind bleken,- mede parade maakten
door de 'stad.
Wat waren we Irotseh op die menscten.
Ze waren in enkele dagen afgedrild op
een wijze, hoven onzön lof.
De officieren en het kader, met de af
richting heiast, hadden dan ook geen stem
meer. In de annalen van ons korps zullen
hun namen met eer werden genoemd.
III.
Het kan zijn, dat een van mijn lezers
do opmerking maakt, dat ik van onze jon
gens slechts in het algemeen sprak en
typen, zooals ik die toekende onder de Bols
jcwiki, niet voor het voetlicht bracht.
Misschien is het een fout van mij, dat
ik Le lang wachtte u de eigen typen voor
te stellen. Waar ik evenwel beloofde wat
meer van Gerrit te vertollen, die zich hij
onze mobilisatie zoo verdienstelijk maakte,
daar zal ik met hom het echte typ van
do sectie, den roem van do 2e compagnie
beginnen.
Gernt is iemand, die bang is voor nie
mand. In do vier jaren, die achter ons
liggen, hoeft hij zich steeds beijverd om
te pas en te onpas de uniform te dragen.
Liefst met het zijdgeweer aan do heup.
Weliswaar was het dragen ervan bij de
mobilisatie afgeschaft, maar Gorrit vond
dat het gekleed stond. Gerrit droeg graag
iets buitenmodelsdeed graag alles buiten
models. Maar als het pp moed, op #oves
schrokkenhoid aankwam, was Gerrit niet
te overtreffen. Ook- vindt Gerrit zijn weer
ga niet als er iels voor den troop moet
worden gedaan. Vlug als een aal vliegt hij
met zijn rijwiel overal hoen. Ook op den
morgen van do mobilisatie maakte hij zich
verdienstelijk. Hij alleen bracht allen man
nen, tot zijn sectic behoor«nde, den mobi-
lisalio-order. En toen hij mij te 6 uur rap
port deed, sloeg do. damp door de venti-
latiegaatjcs van zijn kepi. Tot zelfs in Rot
terdam had hij do jongens opgezocht. De
vlotte opkomst van den troep was het
Work van Gerrit.
Gerrit is ook een type! Bij velddienstoefe
ningen is geen, sloot hem te breed, soms wel
eens tó diep. Als hij geen kans ziet erover
to springen, dan waadt hij er door. „Als ik
toch nat moet worden, vooruit dan maar."
Gerrit is meestal in drie stappen door een
sloot heen.
Ik verdenk hem ervan,'dat het zijn schuld
is, dat do jongens van de 2e compagnie
'Delft geen enkelen nacht hebben geslapen,
gedurende de mobilisatie.
Gerrit's mond staat nooil stil. Hij „bakt"
altijd en is tegenover de meerderen ai oven
lollig als tegenover zijn gelijkenen min
deren. U 'moet -weten dat Gerrit korpo
raal is.
Op den eersten avond dat de jongens
m het stroo lagen, ging de compagnies
commandant in hoogst deszelfs feigen per
soon zich overtuigen of alles in orde
was. Zijn desbetreffende vraag werd met
een algemeene bevestiging beantwoord. Al
leen Gerrit miste eenen ging alleen
rustig liggen toon Z.Ed. Gestrenge hem be
loofde er een met twee ooren te latejn
aanrukken.
Gerrit is goede vrienden met Rosa. Rosa
is do kalmste vent van de compagnie. Rosa
had het druk hij was belast met hot
serveerou van do officieren-tafel en'kon
geen brief naar huis schrijven, met bet
gevolg dat vrouwlief hem ook hiel schreef.
lederen avond als Rosa op do cham-
bree kwam vroeg hij opnieuw, doch steeds
te vergeefs, of er geen brief voor hem
was gekomen.
Dat verdroot Gerit. In het holst Van den
nacht kwam hij als facteur met een groote
waschmand, waarin een groot pak de
brief van Rosa's vrouw, de kamer op.
Toen was Rosa kwaad.
Op een anderen nacht was Gerrit weer
erg levendig. Zijn mond stond geen oogen-
blik stil. Een sergeant van de 3e iectie
(Delft; begon dat te verdrieten. Na her
haalde sommatie kroop hij in de duisternis
naar hem toe vroeg zijn naam en ge
lastte hom te zwijgen. Gerrit was een
oogenblik stü, totdat... de sergeant weer
in zijn stroo lag. Toen klonk het deel
nemend: „Zijn hier nog meer kraam
vrouwen
Zoo zou ik kunnen doorgaan. Doch ik
moet, voordat ik nog wat van aiidere
jongens vertel, gewagen \an het glanspunt
m Gerrit's leven.
Hem was toevertrouwd den sleutel van
het hek, dat toegang geeft van den Ko
ninklijken tuin naar de Stallen. Wie het
deed weet ik niet. Gerrit is nu eenmaal
een handige jongen enwas sleutel
bewaarder.
Op den 19eri November, daags na de
huldiging, wide Hare Majesteit dé Ko
ningin opnieuw de jongens zien. Zij had ze
reeds geïnspecteerd op den 15en te voren;
onze sectie was daar evenwel niet bij.
Op dien Dinsdag dan waren we allen
in den paleistuin compagniesgewijze opge
steld (waar een landstormman al niet komt,
hè?j en Hare Majesteit wandelde met ons
Prinsesje aan den arm, met klein gevolg,
langs ons heen. Met de officieren en met
velen uit den troop werd oen praatje ge
maakt. Gen-it had zijn blonden knevel extra
in den krul, maar zija Koningin zag hem,
klein kereltje, zeker over het hoofd. Het
stelde hem te leur.
Nauwelijks waren we ingerukt, toen II.
M. weer van een andere zijde de stallen
was ingekomen en zich ophield in de
buurt van wat wij het bataljonsbureau
noemden. (Ook buiten de mobilisatie wordt
dat door den Vrij'w. Landstorm gebruikt
en worden cr de maandelijksc-he officiers
bijeenkomsten gehouden.; Ik geloof, 3u.t
de Koningin nog een kijkje wilde nomen m
de cantine, doch weet dat niet zeker. In
ieder geval, IT. M. was weer bij ons. Het
bezoek duurde niet lang en de terugweg
werd genomen door het hek waarvan Ger
rit den sleutel had. Keurig in de houding,
met de hand aan de kepi liet hij, na h'et
hok te hebben geopend, dein weg Vrij en
onze Koningin sprak hem aan.
Flink en zonder terughouding Gerrit
is niet verlegen gaf hij antwoord. k,0f
hij al lang bij1 den Landstorm diende?"
„Jawel, mevrouw, van bet begin af. „En. of
hij graag diende?" „Zeker, Mevrouw..."
Toen gaf tfe 'Koningin hem een hand
cnGerrit was in dc wolken.
Ons fourierlje was jaloersch en had wel
f 100 willen geven als hij een hand van
Hare Majesteit had gekregen.
Jan. Do kleine, licht-oogige, snaaksche
Jan. In het burgerlijk leven baas in een
fabriek. Een jongen van zessen klaar. In
de troop een oolijkerd. Hij kan zoo fijntjes
do meerderen „nemen". Met een doodon
schuldig gezicht. Toch een die voor z'n
luit. vliegt en van zijn vrouw- standjes
krijgt omdat het luitenantje oen' te goed
plaatsje in zijn hart inneemt.
Jan is in den laatslen tijd niet al te
lekker. Ook bij de mobilisatie moest hij
wegens ziekte achterblijven. Maar het
duuide niet lang. Zoodra hij Weer boenen
had die hoozo griep ook kwam hij
zich al presenteeren en mot een paar dagen
konden wo op hem rekenen. We hebben
Jan dien dag eens goed gedaan.-Het lek
kerste wat we hadden en er was veel
dat ons „mondde" hebben we hem toe_ge-
stopt en twee dagen later was Jan
present. t
Een ander type van onze sectie is esn
mijnheer. Man met vaste principes. Niet
direct een oogendienaar Een, die altijd z'n
eigen gang gaat, aan wien men wat kan
overlaten.
'kHeb hem in die dagen gezien; hij Was
woer geheel zich zelf. Op den dag van de
betooging was hij dc eenigo die geen oranje
meende te moeten dragen. Do knuppel in
het hoenderhok I
Wat waren de jongens vu.il. liet kon
hem niot scheten. Ik nam hem even apart.
Wat bleek nu? Hij wilde geen reactie. Hij
Was voor Staatspensioen, voor afschaffing
van do Eerste Kamer, enz. Gelukkig kon
ik hem spoedig overtuigen, dat in het
leger niet aan politiek Wordt gedaan en
het dragen van oranje een hulde aan onze
Koningin was, die hoven de partijen stond.
Dra sierde het oranje zijn kepi.
Nu moet ik ophouden over „mijn eigen",
do Schiedamsche, jongens misschien al te
persoonlijke dingen te schrijven. 1
Zoo voor en na zij het allemaal beste
kerels. Jongens, 'op wien het vaderland kan
rekenen en waarop, een commandant
troisch is. 1
Op den 'dag van de betooging hadden
zo slechts een wensch,. n.l. te toonen wie
zij zijn. De heele compagnie moest zich naar
hen schikken.
Waar het ia do bedoeling lag dat de
inenschen op eigen gelegenheid naar het
Malieveld zouden 'gaan allen schijn van
dwang moest gemeden, we wisten toch dat
er niemand 'zou ontbreken besloten zij
in Janpleziers op le rukken. Het plan mis
lukte, omdat ér geen voertuigen op het
Malieveld werden toegelaten, dan alleen dat
van de 'Koningin.
Hoe zijn ze toen gegaan? Opge-loten
in een grooten oranjeband, die de heele
compagnie omspande. De officieren werden
medegetrokken en daar rukte het troepje
aan.
En wie zag ik mede midden in die door
oranje omstrengelde compagnie? Niemand
minder dan do lieer .Tan van Katwijk. De
2e compagnie Delft had een eigen Bolsjewik
ingeslagen. De man, wiens hart voor land
en Koningin zoo warm klopt, was met een
kifetje sigaren onder den arm naar do Schie
damsche jongens gereisd en is den gan-
schen dag hun gaat geweest. Do sigaren
hooft hij éérlijk onder hen verdeeld. De
vader van '„ons fouriortje" behoort nu een
maal hij de compagnie.
Uit den Gemeenteraad.
II.
Cufsus Bewaarschool-
houderes.
Voorstel van S3, en W. om over te gaan
tot oprichting IVan een cursus voor Be-
wjeri cdnofoiLiioxidcrcjs,
Da hoer Goteling a heeft het advies
van B. ion Wl oen paar malen ol erge lezen,
maar ofp sommige punten geeft dat niet
voldoende licht.
Zoo rijst de vraag: Wal is het nu? hel
oprichten van teen nieuwen, of het over
nemen van fcen bestaanden cursus van liet
Departement Van 't Nul Er zijn. enkele
uitdrukkingen die Hoen Vermoeden, dat
overneming de bedoeling is en dal mot dit
ide-e lang is romdgeloopen.
Zoo leest spr, in hot advies: Wanneer
wij dan nog aanvoeren, dat de toeloop
Van do 'helpsters zoo laag is gesteld, om
dat zij ikosteloozo opleiding zouden ge
nieten, dan tmeeuon wij, dat er alle rede
nen zijn om niet op het voorstel vin
Rotterdam in te gaan.
Dat is al eonfee maanden geleden ge
schied.
Spr. acht liet niet geweascht do-ze cur
sus over te nemen, net is geen ver'wijt dan
't Nut, maar do cursus is niet zooals
die wezen moet; (dat lag aan de ge
ringe geldmiddelen Bic aan het Departe
ment beschikbaar werden gesteld.
En kunnen op dezen cursus alken dc
helpsters der gemeentelijke bewaarscholen
geplaatst worden?
In den 7en regel Van onderen op bladz
283 wordt ge-proken Van onze werk
krachten en 'dat geschiedt telkens.
Is er niot gedacht dat o-ok anderen den
cursus zouden willen volgen?
Zoo ja, dan is het frater den cursus
niot gralis open te stellen, maar het sa
laris der helpsters te verhoogen en haar
den curaus to laten betalen dien zij vol
gen.
In de tierde plaats wil spr. vragen:
Bedoelt het College met zijn voorstel een
béginselbcslissing te verkrijgen of in eens
een regeling
Het Komt spr. voor, dat hij1 een dergc-
1 ijken cursus hot te betalen salaris hoven
de ontvangsten ver uitgaan. Mei de rege
ling daarvan kan hij jrich niet vereenigen.
Ban wij epr. nog vragen: waarom cr
een afdeeling E moet zijn. Een nfdoeling
A is nog ts begrijpen. Men zal toch niet
de illusie hebben hier onze eigen hoofden
van bewaarscholen op te leiden?
Dit zijn de vragen die bij het lezen van
het advies 'bij spr. zijn opgekoman.
Ten slotte: anoer gelijkheid op onderwijs
gebied verkrijgt men hij oen cursus iU de
gemeente, dan wanneer men Je mcbjes
naar Rotterdam zendt, want dan zouden
ook de meisjes der Christelijke bewaar
school hier kunnen komen, nu we een
loonregeling hebben voor betaalde help
sters.
Spr. zou eerst gaarne antwoord op deze
vragen willen hooren, alvorens zijn stem
definitief te bepalen.
D-o heer Maas zal meegaan met het
voorstel, maar wal constaleeren hu© zeer
hij gelijk heeft gehad/Toen hij zeidc, da/
de gemeentelijke exploitatie dier scliolon
taicer zouden kosten en hoe verkeerd
hot is geweest de particulier© scholen te
vermoorden. Hij kan |nu hét feit c.onsta-
tceren, dat eigen exploita'i© heal wat duur
der is dan de subsidie die gevraagd werd.
Spr. zegt Uit niet om te triomfceren over
het feit, dat .hij nu gelijk blijkt te hebben
geh'ad, maar om er op te wijzen, dat de
gemeente telkens zwaarder wordt belast,
terwijl dit had kunnen worden vermeden.
Do heer Evers: Is positief gebleken,
dat do hier opgeleiden in Botterdam niet
allen geplaatst kunnen worden?
In het Voorloopig overzicht staat wel dat
do leerlingen kunnen geplaatst worden
voor zoover ter plaats 'is, naaar niet dat
er geen plaats voor allen is. Kunnen ze
we! geplaatst worden, dan zou spr. cr
voor zijn do meisjes naar Rotterdam te
zenden. Wij hebben altijd in do hand om
do overeenkomst met eon halfjaar op te
zeggen.
De héér mr. Kavelaars: Kan het
niet zonder lakte gaan? Als een Akte van
bekwaamheid noodig is, kan hij begrijpen
dat een cursus noodig is.
Spr. kan zich' voorstellen dal liet ge-
wenscht is, dat de onderwijzeressen aan die
scholen iets welen, maar uls hij het pro
gramma voor h'et onderwijs op den cursus
ziet, dan vraagt hij zich toch' af: !\Ya,t heb
ben zij aan de kennis van natuurkunde
en natuurlijke historie, hygiëne, enz. Kun
nen zulke rakken niet gemist? Is het on
derwijs niet te hoog opgezet? Bovendien,
staat het rast, dat we steeds 12 leerlin
gen zullen hebben?. In do berekening is
uitgegaan van het idee, dat er 12 Icerlin-
gen zullen "zijn. Is 't met 't oog op twijfel
met geweascht voorloopig de overeen
komst met Rotterdam ,aan te gaan?
De heer v. ,\Y,estendorp: Als apen
in een zaak goed is ingewerkt, dan is er
spoedig licht genoeg om een daaraan ge
wijde beschouwing m haar geheel te kun
nen bezien. Dat raadsleden zeggen: ik
heb meer licht in deze noodig, kan &pr.
hegrijpen, maar dat kon hg van eojn
voorganger niet.
Spr. kan wel begrijpen, dat de heer
Goslinga eens iets vraagt. Weet deze niet
dat de cursus mol Juni niet meer hcotaat?
De heer Goslinga: Neen!
De heer v. Me stendorp: Wil men
onderwijzeressen van hier hebben, dan
moeten we ze zelf kweeken.
Het geldt 'hier "n gemeentelijken eursu»,
zooais die bijna overal bestaat. Die cur
sus is zoo ingericht omdat do helpstera
volgens de verordening salaris cn oplei
ding krijgen.
bpr. zal niets zeggen over den boegen
dunk omtrent den. cursus, waarop de heer
Goslinga wijst."Wei meende hij dit eerst
voor te stellen, maai' daarvan is afgezien.
Als do heer Goslinga 'spr. kan iiclpcn
door de meisjes van de Christelijke be-
vaaischooi den cursus te doen volgen,
dan zal spr. dat aangenaam zijn.
De heer Goslinga: U sluit ze uit.
De heer Westendorp: Volstrekt
met. Ze komen toch niet.
Van één zijde in bezwaar gemaakt tegen
onderwijs in paodagogie.
Het wordt geen kosteloozc opleiding, het
is een betaalde cursus. De _qualiiicatie
„helpster.-»" is eigenlijk e-en ongelukkige
benammg, want deze helpsters moeten ook
als onderwijzeres optreden.
oprts as gevraagdIs het alleen de
bedoeling een beginsel-uitspraak te krijgen?
Spr. moet op die vraag ontkennend ant-
woorden, want er wordt voorgesteld
hier een cursus op te richten. Het is
ten nadoele der scholen zooals het nu is.
Spr. heeft nog altijd hoop op bloei en
uitbreiding van Schiedam' en dan zullen
dus deze scholen in aantal moeten toe
nemen en daarmede tevens het personeel.
Wj hebben hier leerlingen van allerlei
richting, ook die hij het mzonder ondcr;-
wijs zijn geplaatst en spr. vindt de vakken
bij aid. J3 bijzonder goed, boter dan die
bij atd. A.
Enkele heeren vinden het heter, dat dc
Teerlingen naar Rotterdam gaan, maar vol
gens het leerplan daar vallen 2 lesuren op
2 morgen-schooltijden, doch dat is een tijd,
waarop de meisjes in de scholen moeten
zijn.
Li Rotterdam zal de opleiding van 12
meisjes f2000 kosten en in Schiedam
f 2500
De lieer Evers: f3200, want er moet
ook een Directeur zijn.
De heer v. Westendorp: Wij heb
ben allo vakken nagegaan en daarbij ge
tracht den toegang aan niemand af te
snijden.
Waar do heer Maas zegt: het zal veel
geld kosten, daar antwoordt spr.de nieuwe
richting in het onderwijs zei ook heel wat
vragen, Do 12 leerlingen komen daarop
wel.
Op de vraag of -het niet heter is de
meisjes naar Rotterdam te zenden, ant
woordt hij: neen. Dat kost daar £200Q en
hier f2500.
De heer Evers: Groeit dat bedrag niet?
Do directeur zal meer moeten hebben.
De heer v. Wes ten dorp: Als we op
passen, kunnen we cr met het genoemde
bedrag komen.
Aan don heer Kavelaars zegt spr.waar
om hebt u niet nagelezen wat de Com
missie over de salarisherziening van het
tradenvijs heeft gezegd
De onderowijzeressen moeten 'n beetje
ontwikkeling hebben. Die onderwijs wil
geven, moet eonigszim ontwikkeld zijn. Dat
laat nu wel wat to wenschen over.
Gymnastiek js nog van het programma
afgebleven. {Wat het aanLal helpsters be
treft, ,er is nu nog een tekort aan hulp.
Waar de Raad eenmaal heeft besloten de
scholen ,over te nemen, moet ook gezorgd
worden, Jat die goed zjjn en er goed per
soneel voor beschikbaar is. Aan den Raad
is toegezegd, dat £1.50 per lesuur zal wor
den betaald; u betaalt f 1.25 en hierwoxdt
betaald f 1.50.
Spr. vergelijkt de bezoldiging met den
Ilandelsavondcursus- £)e Burgeravondschool
duurt 7 maanden. Andere plaatsen betalen
65 tot 70 en zelfs m'et 11.20. Wij moeten
werkelijk geschikt personeel hebben.
De heer Goslinga: De vergelijking
dier bezoldiging gaat niet op. fl.25 per
lesuur komt op een hooger salaris per jaar.
Spr. Jieeft gezegd: vergelijk de bezol
diging met onze eigen salarissen. Wij moe
ten zorgen, dat er goen wanverhoudingen
ontslaan en deze salarissen moSten niet
gaan boven die van hen, die een middel
bare akte hebbén.
Men moet bij do bezoldiging, wat do*
avondschool betreft, voorzichtig zijn. Bij
den een cn den ander schijnt soms do
schrilste tegenstelling, maar herleidt men
ze per uur, dan blijkt het verschil niet
zoo groot.
Spr. hooft gevraagd: is het een prin
cipe-beslissing, die met het voorstel bedoeld
wordt, -of bedoelt het moer? Met een voor
stel lot oprichting moet liet schoolgeld goed
geregeld worden. Als men een cursus op
richt en deze geen verband houdt mot alle
belangen, bereikt men het doel niet. Als
een vader zijn dochter voor onderwijs wii
laten opleiden, dan moet hij weten dat
zij een volledige opleiding zal krijgen. Wij
moeien er dus de handwerken hij voegen.
Sfe
LS-
fa
3£»
