Schiedamsche Courant.
De Brenham Herold.
TWEEDE BLAD
(Zaterdag 27 September 1919, No. 16169.)
BINNENLAND,
De minister van landbouw, nijverheid
en handd heeft:
- lo. ingetrokken met ingang van 4 Octo
ber de beschikking van zijn ambtsvoor
ganger d.d. 20 Juli 1918 en zijne beschik
kingen d.d. 8 November 1918 en d.d. 2
'April 1919, inhoudende de bepalingen der
suikcrtlistribiitiea-egciingbenevens de vast
stelling van oen rantsoen voor huishoude
lijk verbruik
2o. ingetrokken met ingang van denzelf-
den datum zijn beschikking van 8 October
1918, inhoudende een vaststelling van maxi-
mmprijzen voor suiker;
3o. vastgesteld de volgende overgangs
bepalingen
a. De raffinaderijen of witfabrieken, be
doeld ïn art. 8 dar suiterdistóbutieitege-
ling van 20 Juli 1918, zijn verplicht met
ingang van 4 October haar restant voor
raad suiker af te leveren volgens opgave
van de Centrale Suikermaa tschappij te Am
sterdam.
b. Volgbrieven aan tusschenhandclaren,
bedoeld in art. 13 der voormelde suiker-
distribuüercgeling, worden na 27 Septem
ber niet meer door het rijkskantoor voor
suiker afgegeven.
c. Na 27 September worden geen leve-
ïingsbewijzen voor industrie- of immaaksui-
ker meer afgegeven en worden even-eens
geen bsstelbiljetten voor winkelsuiker dood-
gemeentebesturen of leveasmiddeleahu-
xeaux meer goedgekeurd.
a. Door tusschen.lumdela'ren mag nog tot
'jm mee '3D September op goedgekeurde bes
stelMljetten, 'tot en met "14 October, op
voor industrie- en iomaaksuiker goedge
keurde leveringsbeavijzen worden afgele
verd.
e. Het restant voorraad van tusschen-
handelaren volgeins de rekening van het
Rijkskantoor voor Suiker mag na 15 Octo
ber uitsluitend worden afgeleverd tegen in
neming van bons van de Rijkssuikcrkaart,
welke bons op een door bedoeld kantoor
te regelen wijzie aan het R. K. Si. moeten
worden verantwoord.
De minister van landbouw, nijverheid
en handel, hoeft, in aansluiting aan het
bovenstaande, aan de gemeentebesturen ge
schreven
Ik deel n miede, dat ik ter verzekering
van een behoorlijke suikervoorziening een
regeling getroffen heb, ingevolge welke aan
ieder Nederlander- een wefcehjksche hoe
veelheid van een half pond gewaarborgd
wordt. liet zal u duidelijk zijn, dat de
Nederlandsche bevolking hierdoor* in bet
komende campagnejaar in- staat gesteld
wordt, wekelijks die boeveelheid suiker to
betrekken, welke volgens de statistiek on
geveer haar gemiddeld verbruik van vóór
den oorlog weergeeft, tegen een prijs,* die
belangrijk lager is niet alleen dan de we
reldmarktprijs, maar eveneens belangrijk la
ger dan de kostprijs hier te lande. Voor
zoover aan de behoefte van ee'n deal der
bevolking met een wekelijks kwantum van
een half pond niet voldaan ds, zal men
zich het ontbrekende tot iedere hoeveel
heid in den vrijen handel tegen hoogeren
prijs kunnen verschaffen.
Ten einde te verzekeren, dat d© aange
wezen hoeveelheid van ©en half pond per
week en per persoon ook werkelijk des-
gewenscht door een ieder betrokken kan
worden, heb ik besloten -Rijkssuikerkaai-tein
te doen aanmaken, welke m$t iijgang van
4 October geldig wo'rdpn en voorzien zijn
van een stel bons, voldoende voor de eer-
"öte pePiocfe van tfne maanden, feitelijk
zullen deze bons een ©enigszins ander ka
rakter dragen dan tot heden in den re
gel het geval was. In de eerste plaats
Uit het leven van een 'Amerikaanschien
journalist.
„De Brenham Herold, de nieuwe Bren
ham Herold" I Vijf cents por nummer, bet
laatste nieuws 1" 'zoo brulde een kranten
jongen uit Volle borst, zonder dat deze bui
tengewone aan 'zijn longen gestelde tours
de force echter ook maar liet geringste
soces hadden. 'Ik was de redacteur en mede
vennoot van Öe nieuwe onderneming en
sloop beschaamd reeds van den vroegen
morgen af Achter den jongen aan. Mijn
hooggespannen verwachtingen zonken
steeds dieper fen dieper, want tot nu_too
waren slechts vier nummers gekocht gewor
den i Vier 'nummers en ik had mij nog wel
zoo afgesloofd voor dit eerste nummer; een
aardig welkom aan de leziers, goed ver
zorgde irubrieken van allerhande nieuws,
wat vulde men meer.
Ik Was ongevee1" een, jaar reeds in Texas
en bevo-nd inij sedert acht dagen in het
vriendelijke stadje 'Rrenham, gelegen aan
den midden-Texas-lijn 'der Santa Fcz-spoor-
wegbaan. Toen 'was het nog klein. Do be
woners van het stadje waren voor een
groot deel Duitschers en ook de farmers
in den omtrek behoorden meest aan de
famrliën van Duitsohen oorsprong. 'Daar
voor bezat 'Birenham nn wel een goed En-
gelsch blad, maar geen enkel Duitsch. Geen
wonder dus, dat ik direct toestemde, toeu
Mr. Tobias 'Smith Mj had het blijkbaar
noodzakelijk geacht 'zijn moeien Duitsohen
naam Schmidt te veramerikaansen mij
het voorstel 'deed met hem tezamen een
Duitsche courant in Brenham op te richten.
„Een Duitsch orgaan is voor Brenham
een dringende behoefte," beweerde liij met
verheffing van 'stem en zoo hajrd op tafel
slaande, dat de oude stoelen in de kneipp
ervan omvielen, uik herbaal het, een dnu-
beteekenen zij natuurlijk, dat de winkelier
verplicht is aan ieder, die hem een sui
kerbon aanbiedt, een half pond suiker af
te leveren tegen bijbetaling van 15 cent.
Voor den winkelier en den grossier echter,
die dezelfde winst genieten als onder de
tot heden geldende maximumprijzen, heb
ben de bons bovendien de beteekenis van
betaalmiddel.
Ter verduidelijking hiervan zij het vol
gende opgemerkt:
Aan het begin van elke vier weken
wordt 'de handelsprijs (eerste band) dei-
witte suiker per 100 K.G. voor .dut tijd
perk vastgesteld.
Het verschil tusschen dezen prijs en den
vastges telden winkelprijs Van f60 per 100
K.G. voor suiker, welke op bons wordt ver
kocht, vormt de waarde van 400 bons van
het betreffende tijdperk.
B-ovendien wordt bij inlevering van de
bons, do hïerbedoelde vergoeding voor deze
Rons vermeerderd met f5.75 voor elke 400
bons, die teir betaling worden aangebeden;
welk laatste beda-ag de winstmarge vormt
voor den grossier en den winkelier, respec
tievelijk groot f 1.25 en f4.50 per 100 K.G.
Voor aflevering door grossiers Van klei
nere hoeveelheden dan 100 K.G. worden
deze laatste bedragen resp. fl.50 en f4.
Do bons kunnen, dus tot de bovenver
melde waarde in den suikerhandel ter beta
ling worden gegeven, en te alten tijde Mj
de Centrale Suikermaatsöbappij verzilverd
wonden.
Ik verzoek u het bovenstaande zooveel
mogelijk ter algemeen© kennis te brengen
en zorg te dragen, dat de n inmiddels toe
gezonden Rijkssmkerkaartem tijdig, d.w.z.
vóór 4 October aan uwe gemeentenaren, uit
gereikt worden, en er op te wijzen, dat zij
zich bij voorkomende bezwaren te allen
tijde om inlichtingen kunnen wenden tot
hielt ftijkskantoor voor Suiker, hetwelk, zij
het in gewijzigden vorm', voorloopig blijft
voortbestaan en ten voHe bereid is ook u
desgewenscht de ophelderingen, te verschaf
fen, welke ui noodig mochten voorkomen.
Het Nederlandsche Correspondejntiabu-
nmu meldt
Naar men ons van bevoegde zijde mede
deelt, is ongegrond het bericht van het
Weekblad voor den handel in kruideniers
waren, volgens hetwelk met 1 October de
vrije suiker verhoogd zou worden tot f0.60
per pond. In verband met den wereldprijs
is te verwachten een prijs Van f 0.46 a f 0.48
ten hoogste f0.50 per pond.
Als absoluut zonder grond wordt voorts
ook tegengesproken hetgeen is gemeld mat
betrekking tot een toezegging door die sui-
Rerlahrikanten aan den minister, om alle
grossiers en winkeliers, die roods in voor
koop suiker tot hooge prijzen kochten, ge
durende een bepaalden termijn in de gele
genheid .te stellen deze voorkopen ongedaan
te maken en deze hoeveelheden terug te
nemen./
Nederland-eh fabrikaat.
In do aflevering van 20 September bef
fen wij o. a. aan:
Het verslag van een bezoek, door de le
den der Vereeniging gebracht aan de meu
belfabriek dar Firma II. Pander en Zonen,
te Den Haag, waarbij verschillende afbeel
dingen zijn opgenomen:
De beer Duncker vervolgt zijn beschou
wing over de Nederlandsche lui uttel en het
Nederlands"h fabrikaat; de schrijver wijst
er op, dat in vroegere tijden de gevolgen
der onverschilligheid van den Nedeiland-
schen handelsstand tegenover de nationale
industrie zich tot schade der volkswelvaart
in uitgebreide mate deed kennen; eerst door
de acte van navigatie, later tengevolge van
het Napoleontisch tijdperk, in de laatste ja
ren is de toestand gelukkig veel verbeterd.
Het artikel rindigt mot het uitspreken van
den wensch, dat de oorlogstijd aan onzen
handel veel ..go-eds geleerd moge hebben,
,cn dat de mannen van zaken voor goed
tot bet inzicht zijn gekomen, dat de na
tionale welvaart alleen ,dan kan wónlcn
bevorderd, wanneer een energieke bandels-
stand hand in hand gaat mot een krachtige,
door "den handel gesteunde industrie 1
gende behoefte. 'Eu het tijdstip is hijzon
der gunstig Voor de onderneming, De ka-
toenoogst is uitmuntend geweest; ergoheb-
ben de memschon geld. Dat iedere Duifcscbe
farmer zich 'oen Duitsche courant wil aan
schaften, wanneer die binnen zijn bereik
is, dat 'spreekt wel van zielf. Ik zeg je
mijn vriend, 'er zijn millioemen te verdie
nen met 'dit plan. MiRioencn! Jim geef mij
nog een borrel
Do millioenen maakten indruk op mij. De
hoofdzaak was de kwestie van liet iaan-
vangskapitaal. Smith had geen geld. Ik
had in het geheel tweehondelrd dollars,
maar zei do hem, dat ik er slechte honderd
en vijftig had, men kon nooit weten. Twee
honderd dollars, dat is oen hedeboel geld
voor een jongen man, die geen begrip
heeft ooit weer aan geld te komen, wan
neer hij die eenmaal verloren hoeft. Nu
raakte de oude Smith eensklaps in vuur.
Allereerst de naam. Dei- Brenham Herold,
stolde ik voor, dat had een goeden klank,
een cenigszins dichterlijken klank zelfs. Uit
stekend! Zetten en drukken zouden wij
de nummers zelf; hulpkrachten betalen zou
met het oog op schitterend en groofcsch
bedrijfskapitaal ©enig bezwaar hebben op
geleverd. En zoo ging het ook. Smith kon
famous goed zetten en ik.... welnu, ik zou
het leeren". Men moet alles "kunnen In
Mallieurika," meende do oude man. De
■redactie nam ik 05 mg; voor het locale
.nieuws zouden "wij samen zorg dragc De
oude man pochte reeds op de g-oe1con
necties welke hij bezat. Dat was volkomen
waar; ze "waTen zelfs te goed, zoóals ik
later bemerkte.
Daarop gingen we aan den arbeid. Wij
huurden een buis het had. vroeger als
geitenstal dienst gedaan. Het bestond uit
twee ruimten, 'die door een houten wand
van elkander Waren gescheiden. De ont
brekende vensters werden vervaardigd door
ingesneden vierhoekige 'openingen. Dat was
luchtig, zeer luchtig zelfs, maar het was
In het artikelNederland op de 'E. "E.
T. A. wordt medegedeeld pp welke wijze
de Nederlandsche Nijverheid op deze ten
toonstelling is vertegenwoordigd geweest.
De heer H. J. de Ruijter bespreekt de
vraag of de ver warmings ndus trie al dan
niet een vaderlandsohe is, en komt tot 'de
slotsom, dat wel degelijk in dit opzicht
van „Nederlandsch fabrikaat" kan "worden
gesproken. De schrijver deelt nog mede!,
dat de mogelijkheid niet is buitengeslo
ten, dat binnenkort het aantal verwarmings-
burcaux "met eenige zal worden vermeer
derd, die schijnbaar van Nederlandsche,
doch in wezen van vreemde nationaliteit
zijr
In de bijdrage: De ontwikkeling der Ne
derlandsche Nijverheid wordt ditmaal in
hoofdzaak de 'houtbewerking behandelddat
de Nederlandsche meubelindustrie van be
lang is moge blijken uit het feit, dat de
export der Nederlandsche meubelindustrie
in 1909 een waarde van ongeveer S1/;,
milliocn gulden bedroeg.
Kerfc en School.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Wijdenes ca. ds. Tin-
holt te Valkoog.
Beroepen: te Voorthuizen ds. P. Kuyl-
man te Lunteren; to Oosthem ds. II. C.
Briët Wzn., te Utrecht.
Aangenomen het beroep te Lutkewie-
ruim ds. J. J. S. Steenmeijer te Oterdum
(Gr.).
Bedankt voor het beroep te St. Maar
tensdijk ds. A. van Kooien te Zevenbergen.
Bedankt voor het beroep te Ede d».
I. Kievit te Benschop.
Geref. Kerken.
Beroepen te IJlst ds. F. W. Geerds
te Schamegoutum o. a.te Lunteren ds.
G. Wisse te Driebergen.
Aangenomen het beroep te Amster
dam (dienst te Solo) de heer A. Pos, theol.
cand. te Zaandam.
Universiteit te Groningen. Doet. examen
in de geneeskunde de heeren P. Roorda
en A. C. Oosterhuis.
Het hoofdbestuur van den Bond van
Nederlandsche Onderwijzers schrijft in een
adres aan do Tweede Kamer, dat zijns in
ziens het ontwerp Lager Onderwijswet, d.d.
26 April 1919 bij de Kamer ingediend,
in vele opzichten verre ten achter blijft
bij datgene, wat men bij een algeheelo
herziening van de wet op het laigeronder-
wijs, in de tegenwoordige tijdsomstandighe
den had mogen verwachten.
Het verwijst naar de brochureWetsher
ziening, Wenschen van den Bond van Ne
derlandsche Onderwijzers, maar wil in 't
bijzonder de aandacht 'der Kamer vestigen
op de daarin geuite wenschen inzake leer
plicht, verplicht herhalingsondervvijs, aan
tal kinderen per klasse, opleiding van den
onderwijzer, salarieering, zelfstandigheid
van den onderwijzer en de regeling van
het schooltoezicht.
Voorts tiieent het meer deugdelijke waar
borgen te moeten eischeir voor voldoende
voorziening in de gelegenheid tot hot ont
vangen van openbaar onderwijs.
Ingezonden.
let opneming wordt geen instemming der Re-
laclie bedoeld. Copy wordt nimmer teruggegeven.
DIRECTE STRIJD TEGEN DE
DUURTE.
Een algemeene landelijke
Coöperatie.
Hooger inkomen.
Strijd tegen de duurte.
Twee brandende kwesties die thans wel
in het middelpunt der pubCieke belangstel
ling staan, welke belangstelling hare lie
vigheid niet zal verliezen, zoi3ang bet ge
vaar voor 'een algeheele ontwrichting 'der
economische Verhouding blijft dreigen.
Ligt 'do loonsverhooging niet binnen het
kader van dit betoog, de strijd togen de
duu!rte zooveel te mieer. Pp 'dat oogonblik
voelt ieder verbruiker en dat zijn wij
voor ons 'een voordeel in dat warmd kli
maat. Het groote schild der firma ver
vaardigden wij zelf, doordat wijl een plank,
die de oude Smith op een wahideling had
„gevonden", met Witte verf bestreken en
op den achtergrond daarvan met helrood©,
van verire leeds te onderscheiden lettors
schilderden „Drukfcci-ij Van de Rrcnluftt
Herold".
Nu kondön wij aan de inwendige inrich
ting onze krachten gaan besteden. De hon
den! vijftig dollars Varen voor een bij lee
ning aan te koopen tegeldrukpörs'twee
bokken met letters en andere noodzakelijke
kleinigheden 'reeds iiitgegeven, en zoo bleef
voor de Inrichting van hot redactiekan
toor niet voel rnctor over. Maar ook hier
schaften wij 'raad. De wfnkelidr op "don
naastbijgelegcn hoek werd bereid gevonden
ons twee kleine kisten e(a een groote af to
staan tegen belofte van een grafcis-abonne
ment op het blad. De groote kist bekte(id-
de" wij, 'nadat wij een der lange zijdcfn er
ui- gestagen hadden, met bruin papier en
do schrijftafel 'was Haar. De kleine dien
den tot 'zetels; met roode plucli bekleed
ware zeker boter geweest en ook miste men
na lang zitten do kusscnliekleedi ng maar al
te merkbaar. Maai- men moet zich in het
leven loeren schikken!
Nu "nam mijn ambt als tedacteur een aan
vang. Met 'twee potlooden en. notitieboek
gewapend, bezocht 5k den oenen har na
den andoren 'en schreef uit vei-sdiillen.de,
mij in 'do handen vallende couranten, de
artikelen, die mij aanstonden, eenvoudig
oveir en 'ging toen naiax ons heiligdom
terug. En tterwijl ik de gestolen artikelen
in het 'Du! Is ca vertaalde, werkte Smith
met het onvermijdelijke sigarenstompje tus-
tusschcn de tanden geklemd, in het zweet
zijns aanschijns 'aan de zet laden.
Eindelijk was de eerste uitgave, honderd
exemplaren groot, gereed. Vier verkoch
ten wij ér van, zooals ik in het begin ver
telde. Ik Was diep bedroefd, wanneer ik aan
tocli' allen, nietwaar dat ér inzake 'dit
vitale volksbelang groote dingen moeten
gebeuren, daden die iets beteebenen, dia
inslaan. Dingen ook, die binnen den kortst
mogelijken 'tijd praktisch resultaat dienen
op te leveren.
"Uit 'de vol© verhandelingen in den 'laat-
sben tijd nopens "de duurte gehouden, is
ons wel hij gebleven, dat vele ooi-zaken tot
haar ontstaan hebben medegewerkt en dat
deze voor senior ieder arClkel van verschil
lenden aard gijn geweest, zoodat het nu
tijd" wordt, rade om het academisch' debat
daarover voort te zetten, maar weT om
tot de praktische bestrijding van
de duurte zelf over te gaan.
En wel liefst zonder onnoodig tijdverlies.
Indien een actie ter zake een spoedig
en nuttig effect zal hebben, moet zij zich
richten op een bepaald doel. Dit doel wordt
omlijnd door voorhands aan te nemen dat
de bestaande véle verbrui ks- c 0 pera' ies vol
doende optreden in de levensmiddelen
branche en verder huiten beschouwing te
laten de artikelen waarvoor Rijk of Ge
meente nog regelend handelen.
Van de groote verbraiRsariikclen welke
sterk onder de duurte lijden, vallen dan
nog op- boven- en onder kleeding
stoffen, linnen of katoenen stuk
goederen, f ourinfturen, schoe
nen enz.
Dit zijn objecten van groote betleekehis,
niet alleen door den ontzaglijken omzet,
maar ook omdat het tegenwoordig inkomen
van het grootste deei der bevolking voor
een zóó groot deel aan dagelijksche levens
behoeften moet besteed worden, dat voor
do genoemde artikel-en hoe langer hoe min
der geld overblijft.
Hoe zul 1 en wij den pr ij s dier goe
deren drukken?
Met alle wettige middelen, geen uitgezon
derd. toe te passen door een isterke lande
lijke verbruils-organisa'ie.
Nu eens door artikelen zelf iu ie slaan
daar waar z© het goedkoopste zijn en door
plaatselijke afdeelingen of docr middel van
een vea-zenddianst rechtstreeks te distri-
bueeren. dan weer door fabrikanten, gros
siers en detaillisten ter toe te Krengen met
matige winst te verkoopen, op een door do
ooii-ganisalie vastgesteld© en gecontroleerde
wijze.
In noodzakelijke gevallen meet bet op
richten van fabrieken |niet ziju uitgesloten,
ook niet het inroepen van Regeermgshulp
inzake prijsregeling en inbeziinemmg van
moedwillig vastgehouden waren, terwijl in
bepaalde gevallen de vereeniging hare be
middeling moet verleeneu ingeval toesla
gen op bijzondere artikelen mochten ver
leend worden. De te verwachten wettelijke
bepalingen tegen den Woeker kunnen ook
zeer helpen; men !ma,g evenwel niet ver
geten dat de wet niet automatisch verbete
ring brengt wanneer belanghebbenden er
niet achter gaan staan en hoelang zal het
niet duren voor 'deze wat gaat werken?
Als leden hebben Wij gedacht aan be
staande coöperatieve veroenigingen, vak-en
andere orgamisa ios, constunoatenvereeni-
gingan, terwijl het iadivndueelo lidmaat
schap tevens mogelijk moet zijn.
Hulp mogen wij verwachten van de Re-
geering en de Goineenetebesturen, zoowel
matlepcel als moreel, doch o.i. slechts wan
neer- Wij als verbruikers laten zien, wij
zelf energiek en massaal optreden.
Medewerking van den handel wiLLen wij
niet a priori uutsluiitan, want wij moeten
in billijkheid erkennen dat oen groot han-
delarental zich niet tot woekerpraktijken
wil Laten verleiden, zich. zelfs door minder
gewetensvolte vakgenooten ia hun stand
gccomjxromitoerd achten.
Aangezien het dringend noodig is binnen
den kortst mógehjifcen 'tijd resultaten Le be
reiken, is deze (medewerking, mits onder
geschikt aan de georganiseerde efemsumten-
ton-cotilröle zelfs geboden.-
Politieke en andere overwegingen 'moe
ten nu eens achterwege blijven.
Met verder praten komen wij als consu
menten niet uit het gedrang.
Het geld
Deze echt Ilollandsche kat achten wij
mijn honderd én vijftig dollars dacht. Maar
met 'den tijd ging het al teler en na af
loop van twee maanden had onze „Bron-
ham Herold" 'een oplaag van vijf honderd
exemplaren.
Maar de Zaak had ook haar schaduw
zijden. De wijz» van betaling van onze go-
abonneerden op bet platteland was narne-
wol een zeer eigenaardige. De farmers, die
van huis üit bepaald gierig waren en luier
in Amerika, 'do waarde van het geld eerst
recht hadden loeren kennen, waren namelijk
niet tot het geven Van baar geld te bewo
gen, maar betaalden hun abonnementsgel
den in naHraliën, ja, zelfs in levende
waarden, als hanen, zwijnen en dergelijke
surprises. Natuurlijk kondon wij dat alles
niet direct aan den man brengen en zoo
ward voor eenigen tijd aan ons kantoorlo
kaal zijn oude bestemming, die coner stel,
teruggegeven. De moeite, bel gmsjachol, dat
ik met bet verkoopen van alle deze dingen
had, is niet te beschrijven. Smilli was
daarvoor namelijk niet to gebruiken; die
ging hoogstens naar de naastbij/.ijnda her
berg oh deed de gohcole levende l iade,
die onze idronmcmcntsgeklen vertegenwoor
digde, voor een paar flessolien slechte whis
ky van de hand. Aan een dergelijkon han
del maakte ik natuurlijk zeer spoedig een
einde.
Waarlijk, onze abonnee's behandelden ons
niet schitterend, maar de courant was er
dan ook naar. Onze typen waren allerclilen-
(ligst en bovendien hadden wij er niet
genoog van elke soort. Dikwerf gebeurde
het, dat wij oen artikel begonnen te- zotten
met do kleine anti qua; geraakte die op,
dan namen vrij den vetten galjardlettcr cn
tenslotte kwam de beurt aan de kapitale
letters. Menigmaal ook lieten wij ec1 heolo
of een halve kolom voor de „niet inge
komen telegrammen".
We sloegen eg ons toöh door. Tenslotte
echter kwam de kracht die Ik reeds lang
gevreesd (had. Dat onze onderneming zioh
ook al uit den boom gekeken, nu de Re
geering 'finantieëlen steun in vooruitzicht
heeft gesteld.
Voor 't oogenblik hebben wij alleen ter
stond. een machtigen stroom betuigingen
van instemming noodig, om direct tot het
bijeenroepen van een constitueeremde ver
gadering over te gaan.
Zendt ons diekaartjes, briefkaarten, (Mie-
ven, doet er niet toe hoe of wat, maar
veel en zonder uitstel.
Neen lezer en, bovenal, lezeres! leg dit
lilad nu eens met weg zonder tot een
daad te komen: morgen zijt ge 't anders
veirgeten! Go zijt het met ons eens, moogt
ge dan nalaten Uw steentje bij te dragen?
Ge hebt op ons plan aan te merken;
best, zeg ons dan tenminste waarom, wij
kunnen onze jeeringen daaruit dan den
volke mededeelen.
Ge zoudt op sommige punten wijziging
wenschen; ook goed, wij verwerken de op
merkingen voor de eerste vergadering en
deze kan heslissen. Maar, nogeens, waar
om zoudt ge ons niet schrijven, nu direct
nog?
Gij weet immers dat alleen hij die be
gint zichzelf te helpen, recht op veder-
keerig hulpbetoon heeft, dat eendracht
macht maakt en dat ue du,s enkel door
't aantal tot een machtige organisatie kun
nen komen.
En gij, vereenigingen, coöperatie»?
Ja, we Aveten het, bostuurs-, commissie-,
ledenvergaderingen, het punt is niet door
een lid ingediend, is niet aan de orde,
't is bezwaarlijk.
Maar de verbruikers lijden onder de duur
te dat is nog veel bezwaarlijker.
Zet gij dus, als punt op de agenda:
sympathiebetuiging met het plan als zoo
danig.
Of wij wel van uw richting zijn?
Ja, in deze zaak vYel, want wij zijn -ook
verbruiker en willen met alle andere ver
bruikers: directe daadwerkelijke bestrijding
der duurte.
Zendt dus "uw bewijs van instemming
aan:
J. C. MEBIUS,
Eikstraat 34, Den Haag.
Bladen, welke dit artikel niet ontvangen
hebben, worden verzocht bij wijze van uit
zondering nu eens „van den eenmaal ge-
stckten regel" af te wijken en 't over
te nemen.
Koloniën.
Eemgen tijd geleden hield de heer W.
F. K. Verhoeff, lijdelijk gezaghebber bij
liet B. B. te Padang, een lezing, welke nog
al Lulofiaansah. getint was. Heftig 'trok
do spreker tegen de extremisten 'to velde
en ook de ethiek moest nog al eenige
veeren laten."
Do straf volgde op de „zonde". De heer
Verhoeff werd men zegt op aandringen
van resident Le Fèbvre Tiaar Sawang
Toengkoo overgeplaatst. Een daad, even be
nepen als dom. Zoo goed 'ais lederen staats
burger behoort den bestuursambtenaar de
vrijheid van 't woord te worden gelaten.
Al' kan men over de wamde van 't ge
sprokene en over de wensehelijkhedd van
zulk een optreden in 't openbaar ook van
meening verschillen. Doch in géén geval
mag dc regeering terzake eenigen dwang
uitoefenen. Die tijden der inquisitie zijn hve
gelukkig ontgroeid.
De heer Verhoeff, niet tevreden toet de
gevallen beslissing, is naar Batavia gegaan.
En daar is blijkens een bericht in de
,„Suim. Bode" het besluit, —aarbij hiji werd
overgeplaatst, teniet gedaan.
Gelukkig voor lietn o gelukkig Voor
de legeering, die andermaal de eerste
maal m de kwestie Van der Jagi heeft
getoond, de vrijheid van 't Woord in geen
enkel opzicht aan banden te Villen 'leg
gen.
zoo Jang boven water had kunnen houden,
was voor een groot doel to danken geweest-
aan de sterk gekleurde locale berichtgeving,
die Tobias Smilli persoonlijk verzorgde.
Waar hij zijn nieuwstijdingen opdeed, is
mij steeds oen randsd. gebleven, maar zoo
iets onbeschaamds, zoo iets stoutmoedigs
had ik nog nimmer beleefd Ito iinousl in
tieme familieaangelegenheden sleurde hij
onbarmhartig onder het licht der openbaar
heid en bijna geen dag ging dan ook voor
bij', dat niet do een of andere woedende
burger of boer ons redactiekantoor bin
nenstormde en voldo'cning verlangd© voor
de een of andere zware bctoediguig. Ge
woonlijk eindigdei do zaak kicrmiedo dat de
oude Smith slaag kreeg ik dekte mij
steeds. En do slagen waren iederen koer
welverdiend; in verhouding met de nieuw-
tj'es dor Brenham Herold wanen zelfs do
meest opgeblazen Arizona-kukers nog maar,
geringe kwajongens.
Op oen goeden dag beschuldigde Smith
verscheidene aanzienlijke ingeze.enen in Vu
rige bewoordingen bij' een bezoek op een
verafgelegen farm meeidere -paarden verlof
tq hobben gegeven met hum mode de te
rugreis te aanvaarden Waarlijk. Smith was
niet verstoken van scherpe ironie; van gees
tig sarcasme. Te geestig waarsohijnljjk naar
hot oordeel van vijtTdcr genoemde mammen
van oer, die roods don avond na die ver
schijning van het betreffende nummer, tot
do tandon gewapend, ons redactiekantoor
kwamen hinuenloopon.
„Dc redacteur to spreken?"
,,Ja, zeker dat ben Ik, gaf ik bedrukt
ten antwoord".
„U hebt dus dat artikel over die gesto
len paarden geschreven?" klonk dreigend
hun vraag.
„Neen, neen", haastte ik mij op to hélr
deiren, want ik vermoedde aiiet veel goods,
„daarvoor is Mr. Smith verantwoordelijk"!.
En unfit deze woorden wilde ik op do deun
toestappen om, mijn, medevepia,oo(t,te roepen,
DER
Suiker.
ju—MLiuMJt' 1 w.'itt i—k*—
