Uit de Tweede lamer.
STABSMEÜWS.
vni.
Ün/o profetie is uitgekomen, dorh slechts
te-n halve. elf begrooting van deu heer Altiug
vou tieusju is aangenomen, en zelfs met
een linke meerderheid, 56 logen 31 stem
men, (alleen de Communisten, de soeiaui-
democraten en de Yrijzin n i g-Jei ihk' ra teil,
plus de Ohmten democraat Staalman en
de Chrtetohjk-SooiaaJ van de Laar stemden
tegen! maar de Minister plengde na die
aanneming «een traan der dankbaarheid,
maar deelde omler ademlooze stilte aan de
Kamer mede, dat hij na de aanneming Van
de amendemamteu \;m den lieer Marcliant
niet hmger de verantvvoordelijkheid voor
<ie Oorlogshegroo'ing- wenscht te dragon,
en dat. hij dam om zijn ontslag aan ff." M
de Koningin zal verzoeken.
lleze mededvehng maakte zulk eeue sen
satie in de Kjaier, dat de arme spiekers,
die de rest van den dag de gave hunner
"welsprekendheid in dienst stelde van de
behandeling der Koloniale begroeting, uei
rug of geen gehoor enden, vat begrij]-olijk
is, want de houding van de thans Jxmusxio-
nairen minister i an .Oorlog kon m geen
enkel opzicht door den beugel.
Men zal zich herinneren, dat van het
uitgebreide amondementemnenu, dat de
heer Marchant opdiende, de hoofdschotel
was om 1.S20.000 te schrappen op art.
113, waarvan de bedoeling nas, tien aan
maak en het herstel van materieel en
munitie zooveel mogelijk te beperken. Dit
bleek nu achteraf hot amendement te zijn
wxuks aanneming den Minister onverteer
baar v/as, maar dan had liij ook. een forsóh
onaannemelijk moeten laten hoorenliij
kv.aro eeliter niet verder dan tot eknstig
ontraden, en had daarmede meteen'trecht
verbeurd daarop de portefeuillequaestie te
stellen. Misschien, dit is natuurlijk sfechtï
een vergissing, is het den me.nsch Al-
tuig von Geusau na de behandeling van
de Kamer op Donderdag 1.1.te machtig
geworden, en deed de aanneming van het
groote amendement-Marchant den toch
reeds bijna boordevol ten emmer ovcrloopen.
De Regrering had hij niet achter zich;
de heer flays. die de debatten over de
Oorlogshcgrooting van het begin tot het
eind heeft bijgewoond, en ook Maandag
aanwezig was. hoeft zicli geen oogenhlik
m de discussie gmiengd. Tnch zal hij wel
geweten hebben, hoe grooien prijs zijn col
lega op de verwerping van het groote amen-
dement-Maxchant stelde, waarover Donder
dag 1.1. de stemmen, 41 tegen 41. hadden
gestaakt.
Aan de Rechterzijde wist men dat althans
wel, en bij het overgroote deel daarvan,
vooral in den katholieken hoek. was die
•zenuwachtige spanning te hespeuren, die
er altijd in de Kamer is, als het om het
leven van een minister gaat. Hoe zou hel
gaan? Donderdags te voren was het ge
weest 41 van Rechts tegen. 38 van Links,
plus de Rechtscbo leden De Geer, tVeit-
kamp, Romans en A. P. Staalman. Yan
Links waren afwezig de hecren Oudegcest
en Buisonjé en mevr. Groeneweg, die bui
tenslands vertosven. Pref. Visser van IJzen-
doorn en. de heer tVijk. die ongesteld wa
ren, en de heer Rugge, die, naar Engel-
selae methode, met den anti-revo-lutionnaix
ZijlsLra, zijn stadgenoot ,tc Groningen uit
geruild had, d. w. z. besloten beiden in
de plaats hunner inwoning te blijven- Links
kon dus slechte 44 man in het geweer
brengen, en als de vier Rechtscbe tegen
stemmers van Donderdag bleven staan op
48 stemmen vóór de motie rekenen. In
dit geval was haar aanneming verzekerd,
want Rechts ontbraken Dr. Nolens (uit-
landig), do heer Van Rij se wick, die ziek
was. de hoeren Bakker en Van der Voort
van Zijp, die .verhinderd waren, de heer
Zijlstra, die uitgeruild was, en de heer Van
GroenendaaJ, die niet meer in de Kamer
komt, en thans geen anderen last van zijn
Kamerlidm.aalsch.ap meer heeft dan zijn
f3000 vergoeding. Rechts (kon dus slechts
op 42 man rekenen. De grooie vraag was
duszullen de vier tegenstemmers van
Donderdag staande blijven? Vielen ze toch
om,, dan werd het 46 tegen en 41 vóór,
en men kan zeker zijn, dat er van alles
binnenskamers geprobeerd is pan het zoo
ver te krijgen, en het is een heel eind
gelukt, maar niet ver genoeg.
Fe hoeren de Geer, A. P. Staalman en
van de Laar stemden juist zooals verleden
F onderdag, d i. te zeggenn de laatste niet,
want die was Donderdag afwezig, en zoo
was zjfa aanwezigheid thans voor Rechts
een tegenvaller. De heer Weitkamp bleef
buiten, slaan, tot de stemming voorbij was,
en de lieer Bo mans had zich de dwaasheid
kunnen besparen, om de Kamer te mel
den, dat hij door drukke bezigheden" ver
hinderd was te verschijnen, want znij weg-
blijven heeft niet geholpen. Als hij gespro
ken. had van grooten druk, door zijn katho
lieke collega's op hem geoefend, zou hij
bet kind bij zijn redden naam genoemd
hebben.
Hot gevolg van het staanblijven van de
enkele mannen van Rechts, was de aanne
ming van de motie met 45 tegen 41 stem
men, en al verheugen wij ons daarover, wij
geloovem tcch niet, dat deze uitslag zou
verkregen zijn, als de 'Minister zijn beslist
onaannemelijk had laten hooren. Een Ka
mer, die een. begrooting van dezen bewinds
man met 56 tegen 31 stemmen aannam,
en hem dus wilde continueeren, is er niet
een, die zijn onaannemelijk zonder meer
zou hebben aangehoord.
En zoo is de beer Ruijs de Bedrehbrouck
ivoor do moeilijkheid geplaatst om zoowel
vóór Marine als Voor Oorlog een nieuwen
titularis te vinden, tenzij hij het nu meteen
de geschikte gelegenheid vindt, om de beide
dopaiiernent.cn om te smelten tot 'óm, dat
ttu Lmdstefensae Een motie-Boipaiis, d!«
zich daarvoor uitspreekt, ligt er brj do Ka
mer, cu zal te barer tijd worden behan
deld En i n zooverre zou men het Kabinet
eerder geluk wenschen met hel vrijwillig
terug treden van den heer Al ting von Geu-
sau dan het beklagen, want onder hem zou
er natuurlijk geen sprake hebben kunnen
wezen van een comoineering van de beide
departementenhij was al voor 'één te
zwak. Jammer, dat thans de heer t'olijn
niet beschikbaar is, die voorstander is van
éen departement van landslofensae, en die
ook door zijn politieke tegenstanders ge
eerd wordt als do krachtige man, die voor
de oplossing van de moeilijkste -vraagstuk
ken niet terugdeinst.
Maar zoo'aug de Neditelaiklschofbaal vol
liardt bij hot kruidcniersstelsel, om haar
hoogste titularissen, armzalig te betalen
zal hij omleivindeu, dat het particulier bo
drijf beslag legt op de beste mannen, 'die
liet ook financieel naar hun waarde weet
te schatten.
Noeine'n. wij dus het heenga-ati van Allang
von Geusau gecr-t verlies voor het minis
terie, het spreekt vanzelf, dat de d blrelo
portefeuillecrisis haar moeilijkheden mee
brengt. Maar een ministerie kan ook uit
verwisseling van zijn leden vensterkiliig
bekomen; wij herumeirea» iu dit verband er
aan. dat, toen do heer Neüssen. Minister
van Justitie in het Kabinet Heemskerk,
een even liekwoam als beminnelijk rech
ter. maar achter tte groene tafel nu een
maal niet op zijn plaats, door Mi'. F.ugène
R ego ut vervangen werd dit het Kabinet
niet weinig ten goole kwam.
Van een K a b i n e is crisis kan dunkt
ons, m g<en enkel opzicht sprake zijn,
zelfs in het voor ons ond.aikbaar geval, dat
da Reg'vriug aan het votum over de motie-
Marchant cte hetrekeiiis zou wilei) geven
van oei vitnm tegen liet gausclic Kabinet,
zou Zij ten e menmaie het rreht daarf-OQ
missen, ru het hoofd van het Ministerie
in zijn mipassibt-te houding volhardde en
geen hard uitstak, om den benarder. collega
te bulp Ie komen Misschien was hij zelf
we' van oorderi, Jat het Kabinet sterker
man aan Oorlog behoefde En hel geval
herinnerde ons atv wat er in Januari 1911
gebeurd, is met den heer Cool, tw-eden
minister van oorlog, in het Kabinet Heems
kerk, die viel door "de aanneming van de
motie Marehant-Duymaoi van Twist over
de fmanciede positie der officieren, terwijl
Heemskerk mot een onverstoorbaar gelaat
naast hem zat en wel vele beminnelijke
en aanmoedigende glimlachjes voor kien
collega in nood, die het debat heelemaal
niet verstond, over had. maar geen enkel
woord van hulp. Naderhand ik't gebleken,
dat hij zelf en gansch do Rechterzijde van
mooning was, dat da heer Cool plaats
moest maken voor oen krachtiger figuur
met het oog op 'de toen aanhangige ver
dediging van do Miiitiewet.
De uitspraak van de Tweede .Kamer over
de motie-Marcliant zal met grooie vreugde
Worden vernomen, want het Nederlandscihe
volk ,wil, zooals trouwens geheel de wereld,
ontwapening. En het heeft daarbij dc over
tuiging, meer dan ooit, dat de elschen, dio
dozen, tijd aan een inderdaad goed uitgerust
leger stelt, zoo hoog zijn, dat (lie voor
'ons onvervulbaar mogen genoemd worden.
Wij zullen dan voor honderden millioeaon
cn nog eens honderden millioenen. moe
ten intgeven aan artillerie, aan gepuntserdo
tanks, aan munitie, aan vliegtuigen, enz.,
enz., enzen. dan zal de sombere profe
tie, door dep heer dc Jonge, laat de minister
van Oorlog in het Kabinet van den heer
Cort van der linden, dat de Oorlogsbe-
groofing in het vervolg 80 miljoen 'sjaars
moet lx/dragen, verkwikkelijk optimisme
lijken, want dan zal het oneindig meer zijn,
ook al omdat wij ons dan geheel onaf
hankelijk zullen moeten maken van het
Buitenland, wat do artillerie, de munitie en
de vlieg -ligen aangaat, 'en daarvoor bui
tengewoon groote en kotbare fabrieken zul
len moeten bouwen
Wij zullen rustig hebben af te wachten
wat de Volkenbond zal brengen. Wij doen
zeker niet mee met hen, die nu reeds mét
een glimlach van medelijden voor die
idealisten, die daarin gdooven, voorspel
len, dat er van dien Volkenbond niets
terecht zal komen. Die in alle jgevallen
beweren, dat die bond nooit een instituut
dos vmlex zal zijn, maar slechts een
machtstrust, van de Entente. Wij dienen
dat af te wachten. Maar deze onheil-
kraaiers vergeten hierbij toch één voor
naam i ding, en Wél het volgende; dat de
wereldoorlog een ganschc kentering ge
bracht heeft in den aeest van duizenden,
juister gezegd millioenen, die begrijpen, dat
ontwapening slechts ons kan vrijwaren voor
een nieuwe wereldramp, en dat zij daar
om van den Volkenbond verwachten, dat
die daarvan het nieuwe tijdperk zal inlui
den. En mocht het onverhoopt blijken, dat,
als de Volkenbond daar is, die alles is, be
halve dan een instituut Van den nede,
dan zijn daar de volken toch ook nog,
om hun stem te laten hooren, de tijd is
oorbij, dat zij zioh door één of meer
machthebbers straffeloos laten rïngelooren;
er gaat een democratische vloedgolf 'over
onze wereld, -waarin ten slotte alle heer
schappij, die op onrecht is gevestigd, het
moge het Bolsjewisme of bet Militarisme
wezen, wis en zeker zul led ondergaan.
Laten wij allen propagandisten voor dc
ontwapening zijn, laten wij vooural onze
kinderen van afkeer voor den oorlog ver
vullen, dien oorlog, die trots alle drog
redenen evenzeer door het Christendom als
door het Humanisme wordt veroordeeld;
laten wij eindelijk eens maken, dat het
Vrede op Aard" ,van den Kerstzang niet
langer als bitter© parodie in de oóren klinkt.
het parlementaire voetlicht, dio zich deed ©-vhdrneer.mgsbrelluiten lot and komen. In
kennen als een kalm man, dio zich bewust 1 het goval-Sneevliet b'v. is gewerkt met
is. dat hij op de hoogte van zaken is, recherchés, allerlei grieven zijn
De begrooting van Koloniën bracht den
nieuwen jninisbgr, d».n jfefcw De GrgpfL vpó?
die niet schroomde, wanneer hij dat niet
was, de Kamer er op te wijzen, dal deze
begrootnig eigenlijk die van zijn voorganger
was, zoodat men het hom niet kwalijk kon
nemen, als liij zich nog niet in alles a fond
had ingewerkt.
De Algomeene Beschouwingen werden in
gezet met eon rode van den heer Albarda,
die voor do S. D. A. P., sinds Van Kol
uit de Tweede Kamer veiv.voen, blijkbaar
aangewezen is als spreker oher de kolo
niale aangelegenheden. Hij had het over de
ontwaking van Indië, waarvan de bevol
king niet zal rusten, vóór zij haar ideaal:
bevrijding van den onderdrukker, zal heb
ben bereikt. En bij sprak zijn vrees uit,
dat de inderdaad goede bedoelingen van den
gouverneur-generaal Van Limburg Stirnm,
in deze lam geslagen worden door de
reactie met de suikerfabrikanten aan liet
hoofd, en spreker betreurde het dat door
den Minister geen krachtigen steun was toe-
zegd aan den gouverneur-generaal en geen
halt aan de reactie was toegeroepen. Na
tuurlijk heeft dia Indische beweging voor
eigen zelfstandigheid haar excessen, en
spreker vond goed, dat die bestreden wer
den. maar dat moest geschieden, zonder
dc normale beweging te schaden
En toen kwam hij vanzelf aan de Garoet-
/.aak, waar Hadji Hasan jmel zijn familie we
gens verzet is neergeschoten, esi dat vel
zet bestond daarin, dat hij niet bereid was
40 piko's rijst aan het Gouvernement
te staan, zooals hem gelast wa>, maar
slechts 10.
Deze zaak heeft in lndië lu/c-1 nat h
roering gewekt. Al wat reactionair wa
juichte, dat nu eindt lijk de muiter-, eens
turn verdiende straf hadlen gekregm tot
afschrik van wie verder ongehoorzaam
wilde zijn, maar van den and"-ren kant do
ken er -weldra gerucliten op, dat hier een
groote misgreep was begaan, want dat
deze man olies behalve een muiter was
maar een bejaard ea godsdienstig man, die
stil daarheen lwdxlc, en zelfs me! geen
e-nkela verocuiging, die de bevrifding van
Indië beoogde, in vei binding stond. Maar
dat hij. zooals zoo vaak voorkomt hij de
inlanders, het slachtoffer was van oen
hem vijandig famiLielid, die vist ge laan te
krijgen, van den wedana, dat er een ongim
stig rapjiort ovpr hein aan den regent werd
uitgebracht. Dit familielid was in dit ge-
ral de Schoonzoon, waaruit men ir-ert,
dat .het ook in de trojxui tusschen schoon
papa ön schoonzoon niet altijd couleur
de rose is.
Tusschen hen, dm het gebeurde hemel
boog prezen Pa hen, die het ten sterkste
afkeurden, is toen zoo groote strijd ont
staan, dat 'de Gouverneur-Generaal een
commissie -Benoemd heeft, om het geval te
onderzoeken en daarover rapport uit te
brengen. En nu was de groote grief, en o.i
billijke grief van den heer Albarda, «Lat de
heer Carpontier Alting, directeur van het
Rini.enLandsch Bestuur, dit rapport ia den
Volksraad voorgelezen heeft, met weglating
van enkele zinnein, waardoor het effect vol
gons den. 'heer Albania, verkregen werd,
dat de Garoet-zaah minder Ixste-nkelijke
kleur Ine eg, dan ze anders zou gehad heb
ben. En nu is het waar. dat men over de
beteekenis van die wegLatiogen van mee
ning kan Velschillen, maar dat neemt niet
weg, dat "de Volksraad, 'die trouwens direct
inzage Van het rapport had moeten hebben,
mag eischen, dat, als hun een rapport
vfordt voorgelezen, dit zal zijn zolder
eeaige weglating. En het spijt ons, dat de
Minister, die bij de heele behandeling van
het geval aan oen neiging tot goedprateirij
daarvan leed, dia sterke conservatieve bij
smaak had, dit althans niet heeft toe
gegeven.
Natuurlijk kwam er een hevige aanval
van Communistische zijde, bij monde van
den heer van Ravcsteijh op de Indische
Regeering, omdat ze, na partijgenoot Snee
vliet -uit Indië te hebben gezet, thans het
zelfde lot heeft doen wedervaren aan par
tijgenoot Bradsteden. Wij erkennen, dat dit
recht van uitzetting zeer groot is, maar ach
ten het toch vijs van de Kamer, dat zij
de motie door de Communisten ingediend,
om de Indische Regeering dat recht te ont
nemen, mot groote meerderheid heeft ver
worpen, vóór waren alleen do S.D.A.P.
behalve de voorstellers dan. Want dat men
in cene voor h-et grootste deel helaas nog
onontwikkelde Indische bevolking, zoo goed
van inborst, maai- tevens zoo licht ont
vlambaar van gemoed, geen vrijheid van
optreden van allerlei sprekers kan hebben,
zooals in Nederland, ligt toch Voor de
hand. Wij hebben niet de eer' den jheer
Brandsteden 1e kennen, maar idem heer
Sneevliet hebben i\1j, vóór hij naar Indië
ging, wel eens op een vergadering bijge
woond. En nu- vreezen wij weinig of niets
van zijn holle frazen hier in Nederland,
want de Nederlander in doorsnee beschikt
over een zeer ruime dosis gezond verstand
Dat weten de 'Communisten ten ontzeilt
ook wel, vandaar hunne openhartige be
kentenis, dat hunne propaganda slechts
den vruchten draagt on kan dragen, als
hunne hoorders in de misère zitten. Hun
succes hier te lande is dan ook, bm zoo
te zeggen, een oorlogswinst, dié zal op
houden, als de gevolgen van den oorlog
zich "niet meer, of althans niet 'meer zoo
drukkend zullen doen gevoelen. Maar heel
iets andeis is het zulke onbekookte men-
schen, die doordat zij van het blanke ras
zijn door den Indi,ër Voor mannen van
hoog allooi worden aangezien, zij dit dan
ook ten onrechte, bij dezen hun vrijen
gang je laten gaan. Wel verre dan poli;
dat wij de Regeering in Indië er pen
grief van maken, dat 'deze twee heereu
er uitgezet zijn, geëxtemeerd, heel dat'in
de officaeele uitdrukking, is onze grief veel
eer, dat ze er niet eerder uitgezet zijn.
Totcïi' (blijft ea* ook in- dit geval' iets jlat
tegen jdte bokst' stuit, en hét doet .o-ns genoe
gen Idat dg Meer Marchant daapjqp geweaeor
x'" »a a^t ia 'd* wijfRö, waasgogj jSte
tegen hcan ingebracht, cn bij beeft geen
gelegenheid geharl zidli logen de grieven
te verweren. Natuuiilijk is zijn oxterneo-
rings besluit gom o tï v e.e.v.d, en is
hem die rnoliveering nnvlogodeeld, ddéh al
het 'materiaal, wmu-pp die anolivetiring jilo-
rast is liein onthoiulen. Dat is eeue wijze
van BeneoLLir't, die van recht si echts d«
naam dra.ig-i,, en het deed ons lood, dai
do (Minister luior niets, voor rooMo, al had
b'ij dan ook het gelijk aan zijn kimt toch
hij e.r op wees, dat aan do v/ettelijke
verplieh ing-m tegenuver de geextorineoidch
gansohelijk was voldaan.
De test van de b'egrooting geeft ons geene
an.nl e-.Iing ito-t bijzondere opmerking dn. De
Minister zag zijne begroeting zonder hoof
delijke stemming aangenomen, al vroegen
dan ook de Communiri.en en S. IJ. A. P.
er tiet vau dat zij geacht wilden woixidn
tegen te hebbear gestemd. E'n al schorten
wij Ons eindoohteel nog op1, wij vreeaen, dat
wij -niet dazen Minister ei' niet op voooniit
zijn gegaan, wat do zoogenaamde ettilsdho
richting betreft, dat vrij een, zij hét dan
ook zeer bekwamen bureau draaf hebbon
geki'egen, d-c both1 wat minder oog hoeft
voor de ontwaking Van Indië dan Idcmborg.
en ti'c enkel aandacht heeft, voor de econo
mische belangen van ons Kolcniaal bezit.
Of 'dat niet binnen korteai tijd tot oen
ixmftict met- titan gouverneur-generaal zal
lekten, Ji ebben wij af te wachten, reeds
dikwijbs kwam bot berichi; uit indië, dat hij
aan af-reden denkt, maar wij hebben die
berichten altijd beschouwd ais lxtilons d'es
sai aldaar, \an wwlko hot bekend is, dab
ze Item liever vandaag dan auorg-cn het
heilige kruis mee mthlema wLF geiwen.
i i j I
Toen Dmsdag IJ. tege.n iiaitzo.s in d-n
namiddag de koloniale begrooting ten einde
was gebracht, was dimrmoe dc* hoole l>e-
grootmg afgehandeld, en eindelijk, hot was
in geen zeven jaar gebeurd, verkregen,
dat men er weer vóór Kerstmis door was
Het i« de groote verdienste van Fork,
dat hij liegicpen heeft dat hel daarheen
moest, en daarop dus al zijn kracht heeft
gezet; hij heeft zoo goed ingezien, dat met
de ingeslagen gewoonte, om na Niemv-e-
jaar nog ettelijbo weken aan do begrooting
zoek te maken, definitief moest worden
gebroken, wilde dc Kamer geiioogzamen
tijd overhouden voor wetgevenden arbeid
en voor die vacantios, die onmisbaar zijn
om op frischheid te komen na zooveel af
matting, en es ist erreicht. En zonder
dat ook maar aan één kwestie van ge
wicht niet behoorlijke aandacht is gewijd.
Wij durven zeggen, dat wij juist daarop
dezen keer bijzonder hebben gelet, maar
wij tarten ieder, om ook nu»ar één bewijs
van het tegendeel te geven. Er is veel
minder gepraat dan vroeger, maar niet
minder gedaan, eer meer dan vroeger.
Ecre aan Fock, die den spreektijd heeft
gerantsoeneerd, en ©ere aan dc Kamer,
die zich dat heeft laten welgevalten.
De nestor van do Kamer heeft in ©en
geestig speechje den voorzitter van de
Tweede Kamer daarover gecomplimenteerd,
de heer de Savornin*Lobman noemde hem
geestig een reactionairen voorzitter, om
dat brj mot de oude gewoonte gebroken
had, maar toen in ernstiger toon over
gaande, sprak liij niet alleen zijne bewonde
ring voor des Voorzitters praes-tatie uit,
maar -ook over het feit, dat hij al dien
tijd, 's morgens, -'s- middags, 's avonds e;
zeLfs 'snachts den voorzitterszetel had be
kleed. (In vroeger jaren werden de avond-
zittingen steeds door Hen tweelen voor
zitter gepresideerd). Da Kamer gaf luide
haar instemming met de woorden van den
heer Lohman te kennen. De heer Schaper
had toen den ongelukldgen inval, óm op
den lof aan den voorzitter gebracht iets af
te dingen, en een deel daarvan voor de
Kamer op te eischen. Do Kamer was daar
over slecht te spreken blijkens hare hou
ding, en het geval herinnerde ons aan
den boer uit een van Cremers Betuwsche
novelien, die aan een bruiloftsmaal het
woord vroeg, om een toast te drinken
op ,,zai'n aiges." Be Voorzitter bedankte in
eenige welgekozen Woorden, en bewees de
onnoodigheid van des heeren Schapers op
reden, door niet alleen een deed- van den
hem toegebrachton lof op de Kamer o-ver te-
brengen, maar ook' op de stenograph-on
en tachygrafcn.
Allemaal wel verdiend^ hoeren, en nu,
pleizierige vacantie, al is het wat kórt.
De Kamer komt 7 Januari weer bijeen
voor het ontwerp „Gedwongen Loening.
Dit den Gemeenteraad.
GEJ 1£ jLNTEBEG RjO OTIN.G.
Algemeen© Besehou wing-en.
'(Vervolg.)
Woensdag werd1- het jtebat voortgezet
Dc heer Slavenburg; Gisteren heeft
mijn betoog bij enkele leden bestrijding ge
vonden en hot heeft sur. genoegen, gedaan.
De heer Dinkelaar heeft gezegd) dat door
spr. geen nieuwe gezichtspunten in ver
band met de begroeting zijn gegeven.
Als men 'daaronder verstaat; pest la)
had 'hieronder on post b' daaronder moeten
gebracht worden, dan is dat juist, maar
andere gezichtspunten heeft spr. wel go-
geven. Hij heeft de aandacht gevestigd op
tweo belangrijke punten: op bezuiniging
der uitgaven en op verhooging der ajheJds-
prestaties.
Spr. heeft blijk gegoten, dat hij de zakiem
wat somberder inziet dan üd heer Birikio-
laar. En JnderdaaJd is hot economisch ge
zichtspunt niet gunstig.
Waarom de hete Dinkelaar opkomt voor
■de gemeiente-werkli'Cdieia, begrijpt spr. niet;
aandacht vestigde; spr. kan die zucht
awt andere fe,tau slavende omzottai van
winkels van genotmiddelen, de minden
spmirzanmlicid e, d. Do inlagen bij saam
bussen zijn wel gelijk, maar do waante ïs
v-eimindenl. Als de hwr Dinkelam- nieem
dal spr. dc weeldezucht alleen bij de ar
bculersstand mmit te moeten aanwijzen"
veigist deze zich, want dfekshutegeWn
tmvolkmg waar te nemen; in alle miTroh m
slanden moet man z.di beperken Do bet®
gesitueerden moeten daarin het voorW-te
geveu.
De lieer Collé beeft het ook over «oud
en zilver gehad; spr. heeft hem niet goed
begrepen, maar hem wel geestig gevonden
Deze zal cms genoegen moeten neaiem mei
zijn antwoord aan do heer Dinkelaar
Spr. stemt ni nVu tien heer v.'"Baron
d;e de ongeroptlieid betoogde van het era
diet van Schiedam. Onze stad staat echter
niet op jtichzoir, maar mo/t bescluuwd
worilen als hel onderdeel van een
heol.
De heer v. Baren heeft een. tipje van
den finanliecten loesland laten zien maai
de algemeen© toestand ziet spr. niét gun
stig in.
't Verwondert spr., dat wethouder Do
Bruin zoo optimistisch heeft gesprokén,
on den toestand zoo ziet. Wij gaan -fin-.
langer hoe meer achteruit.
Als men in optimisme blijft zwemmen
als deze wethouder, dan schaart spr. zid,
niet aan die zijde.
Do heer Dinkelaar heeft gezegd dat sir
oen verwijt had gericht aan hot afgetreden
college. Misschien heeft hij zich- onduide-'
lijk uitgesproken. Een verwijt hrefl hij niet
bedoeld. De uitgaven kunnen gued zijn,
zo zijn niet rendabel. Als b.v. van het ge
leende gekl 4 milh'oen rendeert on 3(4' mil-
lioeu niet, zal men toch moeten toegeven,
dat de rentekost is verzwaard en het slui
ten van leéningen minder gemakkelijk
maakt
In liet belang om dc discussion niet noo-
drioos te rekken, iieeft spr. kort on zake
lijk de hoofdpunten beantwoord Hij hoopt
dat rekening gehouden zal worden mpt den
toestand «n dat men niet optimist zal zijn
als daartoe geen aanleiding is.
De heer v. d Tempel: Verdient het
gcuii _proc.asf-.lu- overweging om aan do be-
grooting tc beginnen; 't woi-dt welletjes
van dc week. 'tls tijd vermorsen.
D« heer mr v. Baren: Als alle hoeren
doen als do heer Slavenburg, zullen we
spoedig door de algemewie beschouwingn
heen zijn. De heer v. d. Tempel moet
do zaken niet op den kop zetten. We zitten
midden, in de behandeling der begrooting...
Wat dc li-eer v. d. Tempel en spr. nu
gezegd hebben, is tijd vermorsen geweest.
Dc heer Korpel wil iets zeggen over
de minder vriendschappelijke beantwoor
ding van den hoer de Bruin van spr.'s
vraag inzake de schoenen.
Deze heeft voorts gespreken over de
„ironische" vraag. Openlijk wil spr. daar
tegen een protest doen hooren. Hjj deed
de vraag, omdat hij inlichtingen wilde hoo
ren, maar ook uit taktische overwegingen
dood spr. dc vraag, omdat het volk vraagt:
waar blijven de schoenen 7 De h eerd Bruin
moet dus geen politiek afroaak-systeem toe
passen. Andermans gevoelens moeten g"-
eerbiedigd worden, ook door den heer de
Bruin.
Bij de beantwoording zijner vragen in
de raadszitting van 7 November, heeft spr.
zich neergelegd. Toen heeft de heer de
Bruin geantwoord op een wijze, die den
indruk heeft gevestigd als ware Schiedam
eon paradijs, hoewel spr. w-eet, dat Jiij er
anders over denkt.
In het bdang der proletariërs heeft epr.
aan de crisiscommissie wenken gegeven.
Door den heer de Bruin is gezegd; wij
hebban aardappelen gekocht om prijsstijging
te voorkomen. De aardappelhandelaren zijn
onoenvorpen aan "dc boeren Nu zijd ze lt
cent geworden.
Ook voor groenten is het onmogelijk, dat
de gemeente als grossier optreedt Blaar
spr. wil den handel niet uitschakelen. Is
het niet mogelijk, dat in die richting wordt
gewerkt? De prijzen zijn duur.
Dc heer H o u t ni a nDo verbouwer ver
liest geld!
De beer Korpel is op Langeadijk ge
weest en heeft daar inlichtingen gekregen.
Dö heer m r. v. V e I z o nTusschen-
handel.
De lieer Korpel: Goede aardappelen
kosten nu f6.25 en zullen stijgen tot f7.
Spr. weet niet wat het Levensmiddelen-
bureau zal doen met haar aardappelen.
Welken prijs zal dit bureau berekenen
Spr. tere ft het gehad over de melk. Na
tuurlijk, men heeft geen macht om de hoo
ren te dwingen, maar spr. heeft gevraagd
met de hoeren te praten, maar daarop nog
goen antwoord gekregen.
Spreker hoeft het gehad over prijsverla
ging van. de melk vo-or zieken en zwakken.
Ook daarop heeft hij geen antwoord gehad.
Evenmin is antwoord 'gegeven op zijn
vraag betreffende de vischverstrekking. Spr.
weet niet of er iets gedaan is in dit op
zicht; hij heeft er nog niets van gemerkt
Dan heeft spr. ook gesproken over klee,-
ding en ook de hoeren weten het, dat
hot daarmede slecht is gestold, zoowel met
boven- als onderkleeren.
Laat men maar eens bij do prbeiders
in de kast gaan kijken; -zelfs, niet voor
de kinderen zijn ea- behoorlijke kleeding-
stukken; in plaats van onder 'dekens, lig
gen ze onder oude doeken. De dekens zijn
onlangs verhoogd met f2.50.
De heer Houtman: Het hoogere loon
hij heeft slechts in '-t algemeen gesproken.
Dan heeft men hem aangevallen over dernoet dit verschil betalen,
pracht gaar wjapljte, ,waaix>p Spr. jdg
Dé teas Korpel: S*u
