Schiedamsche Courant,
Uit de Tweede Kamer.
TWEEDE blad
.1
Ml
t ma
di«>
riiMd
is do
nerfc-
ziet
n hij
(Zaterdag 8 Mol 1920, No. 16356).
1> tVIinintev beeft hij artikel 3 de over
winning over de gamchta lijn behaald; de
ameuilein-'nton-Oüo zijn ingetrokken, en de
amendementen, die gehandhaafd zijn, wei
den ivmvorjRn, sommige zelf- in.it zeei
groote bwlynterlie-id. Jltet nmendcinent-Ossenj
tlorjij te s0,n iiel acht-te tteorjaar in Ie
roeren, bracht in'et nog het \erat, het
iiaalde '3 8 stemmten tegen 5 2, vóór waren
alle 'indien van Links, behalve de Vrije
JnUuaten, en de beer Braai Bet amende
inent ran den lieer Visser van IJ/end oom.
strekkende, om volledige vnjheid tc laten,
om ïn alle klassen^ van die lagere school
facultatieve vakkjen to onderwijzen, haalde
slechts 3 0 ran de 8 9 stemmen Do voor
steller zal er tro interns niet heel veel van
lieblxm venv'acht, omdat de Mini sic
zijn '„onaannemelijk" er over luid uiige
sproken. Een feit, dat de lieer Visser van
JJzendoorn aanleiding, had jregeven tot de
Ietwat vinnige medodeoling, dat hij zijn
amendement nu jmst niet introk, omdat lii}
aneendje, dat do bevoegdheid van de Ka
lmer te na werd gekomen, als oen mini-h
op een ttichnisfche quacsiie iet „on
aannemelijk" Rot hooren I'm de heer But
gers, wiens vriendschap voor onzen h *-
Windsman van Onderwijs nu niet dnect o.
bet kookpunt staat, had zich in dit opzich
met den lc.der der Vrije libera'ten homo
geen verklaard Wij .voor ons, hce af tee L
ook van een te vroeg uitgesproken .onaan
jiemebjk", ineenen toch dat de 1 finis ka
bet gelijk aan zijn kant had. Aannenvm
van dit technische f9) amendement zou
bet hrfclö stelsel van 's Ministers wet om
vergeworptin hebben, en al is het waar
dat er menschjehjkemvijzc gesproken, gerr.
kans was, dat liet zou aangenomen wor
den, wij kunnen ons begrijpen, dat iiij er
op gesteld waS, d;e Kamer geen oogcnbld
in het onzekere te laten over de gevo-lge;
-,an de aanneming van liet amendement
Daarenboven kan mjen ïn do Kamer nie'
te voorzichtig wezener is nu eeiimaa
geen onbetrouwbaarder zee dan do Kamer
zee. Tak van Poortvliet hoeft in 1894 ook
niet gedacht, dat (bet amendement-do Meijier
dat zijn kieswet heeft doen vallen, zo1
W.'Orden aangenomen, en iooh is zulks he
geval gewpest. Met het voor hem dubbel
onaangename 'gevolg, dat zijn kieswet, waar
aan hij zooveel tijd had besteed, het voor-
Werp Van zijn voortdurende zorg, mislukte
en dat hij bittere verwijten naderhand heef
imoeten hooren van hen, die, als hij zijr
^onaamiemelijk" 'had uitgesproken, zeea
zeker 'hun stem pan genoemd am end urne".!
zouden hebben onthouden.
Pet 'amendement van dert met de Rege
ring bevrienden heer Snoeck Benkcnians
om het onderwijs in de facultatieve vakken,
met name liet Fransdh, toe te laten in d'
hoogste drie klassen dei' lagere school
haalde (slechts 2 8 van de 8 9 stemmen
dat om den naam M. Ui, L. -0. te beliou
den, in plaats van het door den Muiistci
voorgestelde IJ. Ij O., kreeg sLchts 18
stemmen, en dat om de M. Ij. L. O.-scholen
in'hjUn tegen wo or digen vorm te handhaven
slechts ;l 2. Maar het ergste was de hem
Bulten er aan too, die voor zijn amende
(ment, strekkende, om het onderwijs ii
facultatieve Vakken, met name het Fransch
ia alle zeven klassen der lagere school b
verbieden, 'slechts u- drie s einraen haalde
Jij kou tot den heer -Otto, die met zijn
amendem'ent, torn het teekenen als verplicht
vak af te schaffen, niet gelukkiger was
toevoegen: broeder, reik jnij do hati'd Et
het is wel typisch, dat het juist twee
oud-onderwijzers zijn, die met hun vorv
stel zoo'n verpletterende nederlaag Ldm
en het slaat de in sommige onderwijzers
kringen zoo geliefkoosde stelling, dat allee
de onderwijzers over de inrichting van ons
onderwijs moesten te zeggen hebben, fima
dood. r r
Bij artikel 5 kregen wij de veelbesproker
schenkingen aan de bijzondere school aar
de orde. Links is bevreesd, dat de proo'e,
en Wij haasten.- ons er bij te voegen eerbied
Vaardige offervaardigheid, rlie Rechts voor
de oprichting van hare bijzondere s.. holen
.heeft betoond, ziqh na 'de finaneieele ge-
bjkstelling zal omzetten ïn schenkingen, die
de bijzondere onderwijzers iu—tien vorm
van douceurs zullen ten goede komen, en
dus de concurrentie van de openbare school
met de bijzondere ernstig zullen bemoei
lijken. De o ff e tvaatdigheid van Links be
staat in, deze niet, omdat zij, voor zoover
zij zich geen offers getroostte voor de bij
zondere neutrale standenschool, met hot
staatsonderwijs tevreden was. En wij heb
ben, mannen van links gekend, die enorme
sommen over hadden voor goede doelein
den, wij herinneren in dit verband aan
de ton gouds, gegeven voor de tuberculose
bestrijding, en de belangrijke sommen aan
het koloniaal instituut afgestaan, mant die
vreemd zouden opgekeken hebben, als men
hun een bijdrage had gevraagd voor hot
openbaar r onderwijs. Minister de Visser
'h«ft zich dan ook de eerlijke makelaar
betoond, toen hij zeide vóór het bezwaar
te voelen, en dat hij, waar liij geen kans
^ag 'een redactie te ontwerpen, diedaar-
tegemoet kwam', af zou, wachten, of
zion, is daarin niet. geslaagd, en Wij zien
dan, bok niet in, hoe dit aan iemand zou,
gelukken. Gesteld eens, om een voorbeeld
to noemen, dat een bewonderaar van de
bijzondere rehoo], deze een prachtigeFrie-
sehe staartklok present geeft, om met liair
geluid het onderwijzend personeel van den
juisten tijd op We hoogte fe honden, is
het dan niet ietwat dwaas van den schen
ker of van de gemeente, 'te eischen, dat
ze met eenzelfde pronkstuk! de openbare
school zal begiftigen, daargelaten dat d'e
Fric-che staan klokken, vo-oial als zij van
een bijzonder mooi soort zijn, met den
dag zeldzamer worden, en met zoo ge-
makkelijk op den kop zijn te liken.
De heer K tei Laan had zich aan eene
redactie gewaagd met het amendement"
„Schenkingen, nndcr welken
naam o voim o o k.'a aneen schooi
v oor gewoon o f uit ge b i e l d I ager
ondorwijs of aan een inrichting
tot opleiding van onderwij zeis
komen aan de onderscheiden
scholen van dezelfde soort bin
non dezelfde gemeente gelijke
lijk Ien goede"
De heer Ketelaar kon met het volste
recht o)i dit amendement het praedicaa!
„onmogelijk" toepassen, en de heer de Sa
vornin Lobman sloot zich hierbij aan Do
heer Ketelaar wees op do onmogelijkheid
van de verdeeliug van cenc schenking,
die uil landkaarten of opgezette dieren
bestaat En de heer de" Savornm Lobman
betoogde, dat de vrijheid van schenking
voor beide partijen wel moet blijven be
staandat kan eenmaal met anders, en iii,
wees er terecht op, dat het amendement
tei Laan de schenkingen niet ondervangt,
omdat altijd allerlei wegen blijven openstaan
om de onderwijzers te steunen en te be
oordeelen
Zoo is het, als een voorstander van hel
bijzonder onderwijs de vrouw van een on
Jenvijzer, die om haren gezondheidstoestand
loodig eemge weken in de Geldemche dre
'en moe' dooibiengen, op zijne kostei
laai heen zendt, moet hij dan hetzelfdt
loen vooi de vrouw van don openharen on
Ier wij/er, die in. hinkenden welstand ver
keert en er uitziet als Neerlands welvaren
'in toch neemt die schenker een deel var
■Je kosten van het huishouden van der
bijzonderen onderwijzer voor zijne rekening
1. w. z. dat hij, zij het dan ook tijdelijk
icn toeslag geeft op diens tractement. Ér
ook v.at de heer Otto wil', dat de ge
neente in zulk een geval hetzelfde za
moeten doen voor den openbaren ondei
wijzer geeft hier geen uitweg, want dc
openbare kas, d. w. z. de kas door df
belastingschuldigen gevuld, zou hier nie
anders kunnen doen dan het strikt noo
lige, terwijl de particuliere schenker geer
enkelen' breidel aan zijne mildheid zal be
hoeven aan te leggen.
Do hear Kooien zocht een uitweg ïn de
bepaling, dat de Schoolbesturen bij (het
v'as'stelLea dfcr salarissen niet boven het
Rijk mogen gaan, en mloeaife idat btea daar
hoor zoui voorkomen, da,t de bijzondere
school db beste krachten van jde opanb'are
school tradht weg te halen. (Hiermee nu
rwaan hij in het schuitje van. Sen hees- Ke-i
el aar, die den. heer ter Laan Verzocht zijn
imonflfememt ïn te trakkeW, en jcbezsei (zaak k
regelen 'bij art. 9ff Van sfc wet, dat vaste
Pelt wat de schoolbesturen hebben .tutioein
n de maand Januari om' de (Vergoeding var,
het Kijk tie krijgen, waartoe pok belioorl
.Verlegging van do Moor de onderwijzers
ifgegeven quïlantiën voor salaris. Op da
irtikeJ is een amendbrnmt-iOtto, om telken
are tevenS van do ondmvijjzeas een® tesr-
vlau-ing te ergen, dat zij niets ibovvm dal
.alaris'hehblen genoten. Fraai is ookP'rt ze
ker niet, een eerlijk majn zal dfcze vedkla-
ing met kunnen afleggen, zondter flat In.
■en gevoel van pijn heeft over zooveiri
van'trouwen in hem gesteld' en jete minder
ïauwgeze.te van gawelen zal zidh vefheu-
ren in hot oncontrolcerbauei van da "F
:ei-l' vim do verklaring. En als b.v. eten'
.-oorstander van het bij/onderi mdjörrvijs'
irai dm 'onderwijzers van dks bijzclndefe
ciliool regelmatig op Kerstfeest of St. Kï1
;claas anonym een bankje van f300 d'oo
cokonmn, wat moet men dip, begijnnclnïR
Het is inderdaad een buitengewoon moer
ijk geval, al heeft men dan ook van Link
■n van Rechts getraóht raad te schaffen
«halve de heer Rutgers dan, die instrijc'
net alle bevredigingsidée's, dezeqorteurcen-
ie niet uit den booze achtte. In dat op-
acht slaat hij gelijk met 'den heer Var
tavesteijn, die alle discussies over het ont
verp bijwoont met een air, alsof hij zeg
gen wildeHier is geen sprake van bevre
liging, maar slechts van verraad aan de
apenbare school gepleegd door do kapi
alistische partijen, de S. D. A. P. incluis,
en die van deze gelegenheid gebruik maakte
om te demonslreeren, dat d-' financieeVt
gelijkstelling neerkomt op bevoorrechting
van het bijzonder onderwijs. En daar hij
nooit de gelegenheid verzuimt, als die zich
maar even biedt, om de S. D. A. P., waar
toe hij eens behoorde, een hak te zotten
er bestaat nu eenmaal geen greoter
temt dan die' van den doleerendo tegen do
Moederkerk kreeg de heer Tor Laan
te hooren, dat zijn amendement niets meer
was dan een gebaar, om voor de buiten
wereld den schijn aan te nemen, dat hij
en zijn partijgen ooien het kwaad, dat door
de financieele gelijkstelling voor het volks
kind zal worden gebrouwen, nog zooveel
mogelijk willen verhelpen.
Een gebaar was het in allen gevalle
niet, want de heer Tei- Laan, die het amen
dement namens de goheele fractie had in
gediend, verklaarde, dat do S. D. A. P.
haar stern! vóór het ontwerp afhankelijk
maakte van een goede regeling inzake di
schenkingen aan het bijzonder onderwijs.
Over het innemen van dit standpunt was
de Minister blijkbaar verstoord, en ivaar-
lijk niet geheel zonder reden. Iïij herianeédo
«en der Kamerleden gelukkiger was dan
hij. Dat ihij die redactie niet kon vinden, er aan, dat de heer Ter Laan in debtaats-
öaarvam kan hem geen. verwijt worden go- commissie zich niet op- dat standpunt (han
tnaakt, 'ookj de Étaatst'ominissie, die dat geplaatst, want anders zou hij natuurlijk,
d« '*<t§4n twti de heer Trd*&a«,
aan kef Rapport hebben toegevoegd. En
hij las uit de notulen der Staatscommissie
voor, dat de heer Troelstra gezegd had,
dal hij liet denkbeeld van den heer Ter
Laan omtrent deze zaak niet voor ver
wezenlijking vatbaar hield, en dat hij ook
betwijfelde of het voor de school wel dien
stig zal wezen. Daarom zou deze het wil
len zoeken in con acq ai val ent voor de
openbare &du»l tegenover de particulic-. e
bijdragen aan de bijzondeio school.
En de hoer Tydeman, die nog wel tegen
de heele bevrediging was, had tegen die
schenkingen aan de bijzondere scholen geen
bezwaar; hij meende, dat aan heide tak
ken van ondemvijs vrijheid van beweging
in deze moest, worden gelaten. De Minis
ter wilde den heer Ter Laan tegemo-d
komen, door achter art. 88 van de wet,
dat over de vergoeding van kosten aan
de bijzondere school spreekt, ren art. SSbis
in te voegen van ongeveer den volgenden
inhoud.- Zij (de onderwijzers) genieten
boven hun jaarwedden geen toelage of ver
goeding, behoudens voor een bijzondere
bevoegdheid in verband met het onderwijs.
De heer Ter Laan trok' toen zijn amen
dement in, echter uitdrukkelijk verklaren
de, dat de Minister nog niet van. hem af
was, omdat de bijzondere school de open
bare niet alleen concurrentie kan aandoen
door do salarissen, maar ook dom' klei
nere klassen,' betere meubelen en allerlei
uiterlijkheden.
De heer De Savornin Lobman stelde voor
«n art. 9 bis in de wet in to Iasschen,
waarbij Gedeputeerde Staten do bevoegd
heid krijgen den onderwijzer, die leeringon
verspreidt, in strijd met de goede zeden,
of aansporende tot ongehoorzaamheid aan
te wetten des lands, of die zich aan ergex-
ijk levensgedrag schuldig maakt, zijn be
voegdheid tot het geven van onderwijs te
ontnemen. (Hij vond een dergelijke bepaling
n de wet onmisbaar, die dit in art. 107
illeen op de bijzondere onderwijzers toe
past, terwijl voor de openbare in een der
gelijk geval oneervol ontslag volgt. De heer
Lohman meende, dat de zaak voor beidien
el ijk moet staan, en dat speciaal in het
jeval van het verspreiden van leeringen,
lie aanzetten tot ongehoorzaamheid aan
le wetten des lands, de Staat als veilig
heidsmaatregel den onderwijzer, die zulks
loet, de onderwijsbevoegdhejtd moet kun
nen ontnemen. Als veiligheidsmaat
regel, want de heer Lobman was royaal
jenoeg om te erkennen, dat men zulk een
leer kau verspreiden uit diepgevoelde over-
.uiging en dus desniettegenstaande een
.-del mensch kan wezen. Dit voorstel bracht
len heer Van Ravesteijn in het geweer,
die meende, dat het doel daarvan was alle
inderwijs van hen, die politiek verdacht
zijn, onmogelijk te maken. Maar do Mi
nster bracht de zaak tot haar juiste pro
portie terug, door Cr op te wijzen, dat
leze bepaling roods bestond voor de bïj-
mndere onderwijzers; dat het dus geheel
n de lijn ligt om het ook voor de open-
baro onderwijzers van kracht te verklaren,
m hij vond dit amendement zoö patüLcee
rend, dat, hij- het overnam'. r 1
De heer Zadelhoff, die altijd met één
'men op het communis(ïsch erf staat, vroeg
.oen stemming over het artikel, en de Mi
nster werd met 57 tegen 22 stemmen in
net gelijk gesteld. Tegen de Communisten,
le S. IX A'. P., en dps ook de Yrijzmj
ug-democraten. Een poging van den lieer
tutgers, om van gymnastiekonderwijs vrij
'e stelten elk Jtind, waarvan een jgenees-
hoer (verklaart, dal zijn gezondheidstoestand
mjks wCnschelijk maakt, is gelukkig met
:eer groote meerderheid vefwprpen. Hier
cwam weer de oude anti-revolutionaire!
.uurdeesem ban het gisten, die altijd in
,pst;md kwam tegen do lichamelijke opvoo-
ling1maar oak de Rechterzijde begreep,
lat, al was hek bijizonder ondeiwijs o!m
le groote kosten, aan het inrichten! Wan
--en 'gymnastieklokaal verbonden, onder
le oude regeling van de verplichting om
gymnastiekonderwijs billijkerwSjve vrijge
steld, daarvooir alle reden onder de finan
cieele gdijkstelïng vervatten was. En men
-.ou die door een achterdeur wederom bin
nen hebben gehaald. Zoo'n geneeskundige
verklaring is altijd yd te krjjgeu, als dé
ouders zulks wenschen; huisdokters zijn
wel eens wat befeefd, Vas de ironische
opmerking Van den heCr de Savornin
Lohman. t i i t
!En 'toen kwam dc Katoier aan het fametise
artikel 12, dat de uitwerking is van al
van art 192 van de Grondwet: ,,In el'ke
gemeente riordt van OVerhei dis-
wjege 'voldoehd |aponbaar alge
meen; vormend lager onderwijs
gegeven, in een genoegzaam aan
tal sdholem- Volgens bjj de yet
te stellen regels kan afwijking
van deze bepaling (worden toege
laten, mits tót het ontvangen van
(zoodanig onderwijs gelegenheid
worde gel ateh.
(Art. 12 heeft nu voor het. geval, dat er
iu (een gemeente niet genoeg vraag naar
openbaar of bijzonder onderwijs is om daar
voor een school op te Irichten, twee be
palingen gemaakt. Gaan de kinderen, voor
wie zulk onderwijs verlangd wordt, dan
naar eon school in een grensgemeente, en
ligt "die school op meer dan 4 kilometer
afstand, dan Wordt desverlangd uit de ge
meentekas daarvoor steun verleend. 'Geven
de ouders voor -diun kindleren, do voor
keur aan huisonderwijs van hun richting,
dan kan zulks uit de gemleentekas wor
den bekostigd. 1
De heer Otto wilde 'de bedoeling van
de EcvTedigingstiomntissie, dat geen ouder,
door- finanïtieeie~5ieden,en Weerhouden - 2al
üsonijgs pja zjr kind h«l iïndsjfwif fa
doeiy geven, dat hïj[ Wensoht, beter Hot
haar pacht, doen komen. Vandaar eenïge
amendementen, kmaals een, dat niet des-
verlangd zal Wolden gesteund, maar
de kosten geheel zullen worden vergoed.
Verder moet ook vergoeding vmloend wor
den, j als het scho<il'l»Pstuul• van de ge-
wen?elite fschool geen toelating aan het
ldnd wenscht te verleenen, zoijdat het
een f bh ooi moet liezoeken, op nog gioo
ter aïstand, dan oojupronkelijk' in het plan
lag. De Minister nam deze amendementen,
over. Er w'as jiogal discussie ovjer de
vraag, of men het amendement kon aan
vaarden van den heer Otto, die, om te
voorkomen, dat de gemeente kosten zal
hebben ,te maken voor 16-jarige kinderen,
die men naar een U. li O.-school wil zenf
den, in de wet van leerplichtige - kindaren
Wal gesproken hebben. Ten slofte heeft men
zich hij do redactie „m den leexpliebtb
gen leeftijd vallende", neergelegd.
Do lieer van Ravesteijn had een amen
dement, om huisonderwijs 'pp kosten van
do gemeente alleen dan toe te staan, ate
aannemelijk kon gemaakt worden, dat
geen vruchtdragend openbaar lager onder
wijs kan weiden, genoten. De heer Ge
hard bestreed dit, er o. i. zeer teixcld
op vijzende, dat, waai" deze wet bedoelt
ieder :in staat te stellen dat onderwijs aan
zijn hinderen te doen geven, dat hij het
meest gewenscht acht, het geheel m de
lijn ligt voor de kinderen van liet bijzon
der onderwijs, die in hun omgeving maar
zeer onkelen zijn, hetzelfde te doen wat
voor do kinderen van het openbaar onder
was in het omgekeerde geval gedaan, wordt
(Hjet was trouwens bij den heer van Rave
steijn jmeei- te doen, om openbaar onder
kvijs op to
leggen
aan wie dat niet
Wenscht. 1 i
[Eindelijk nog het voorstel van den heer
Otto om die lyiisondervijzeradie dan
aan, niet meer dan aan 8 kinderen les
zullen mogen geven, te laten betalen, door
het Rijk. (Hjet werd door den Minister be
streden op grond, dat dit het geven van
huisonderwijs te zeer in de hand zou wel
ken, en ook Om zijn onsodale strekking
gegoeden zullen in hun eigen huis gratis
huisonderwijs aan hun kinderen laten ge
ven, terwijl de arbeider, die geene gele
geilheid voor onderwijs in zijn huis kan
scheppen, zijne "hinderen naar do school
op meer dan 4 mijlen afslands zal moe
ten zenden.
De lieer Otto had intnsschen -Woens
dag is er niet vergaderd zijn amendement
zóo gewijzigd, dat het huisonderwijs zal
kunnen gegeven worden aan kinderen van
meer dan drie gezinnen, mits dat kinder
aantal niet grooter is dan 8. En toen hij,
op verzoek van den Minister, liet vallen
den eisch dat het Rijk dit huisonderwijs
zou '(betalen, nam. deze het amendement
over.
Van verschillende zijden was er aandrang,
om do ouders- invloed te geven op dn
openbare school, door het instellen van
oudercommissies. De heer Koltliek kwam
met een amentiement daarvoor, waarvan
hij echter de gerechte vrees koesterde, dat
het formeel met door den beugel kon; het
iging daarenboven veel te ver, en wilde aan
die oudercomnnssies dezelfde bevoegdheid
geven als aan de schoolbesturen van de
bijzondere school', en er kunnen toch geen
twee masten op één schip zijn.
Wij Voelen alles tvoo-r die tróeridmnmis.
stes: Ü'at "bij bet openbaar onderwijs do
oukfars absoluut niets (to aeggen bobben/
■vierslap't kten band itussdb'c|n Ide openbare
school en idle jv-obrshmders daarvan. En
daarom verlioug'doa wij tand, dat de tae-eir
Ketelaar ook «een lamemitarent bad, om diit-
instituut in idta wet op te jremidn, zij bet
d'an ook dait (de ouders stedbts oane advi-,
seerendh stem zoudoi (bebbtein. Da heefr^n
Van. dfcir Molen jcjn. ra|n Wijnbergen, jvanon
zoo royaal dit anmendiemtant to sbeniiveai,
wyat Vpor, dien, Uiteer van Ravesteijn iredeta
was om er ftegen. to zijte bÜ kan zich maar
niett opwerken tot dh idee, dat fcHericaiein
iecatijike hedtelingen kutmnen bebbein, om
trent do opehbape fetihool. En dia tMisiisteir
nam bidt ammdemesat oyter, toein de voor
steller bei op zlijn verzoek zóó bar!' gewij-i
zigd', idat alben hét instituut in de wet'
zou wordlen. i'as'igelegd, imaar dat de Uit
werking d'ahrvjan b!ij lad'egmoesrep, maatne-
gted vJan bestu,ur Zou gesdhaeden.
Fan belangrijk amendement van den hen:
Otto op art. 16, dat bepaalt, dat in elke
gemeente voldoend lager onderwijs zal wor
den gegeven in een genoegzaam aantal scho
len, welke voor alle kinderen zonder onder
scheid van godsdienstige gezindheid toegan
kelijk zjjn, wekte nogal discussie. De heer
Otto nieende terecht, dat met dit artikel
aan bet grondwetsartikel geen voldoende
uiting wend gegeven, dat oorspronkelijk al
leen de toevoeging bevatte: Volgens bij
do wet te stellen regels kan af
wijking van deze bepaling wor
den toegelaten, maar waar later bijge
komen is: mits tot het ontvangen
van' zoodanig,onderwijs gelegen
heid worde gegeven. En. daarom
stelde hij als amendement op art. 16 voor
daarin toe/ te voegen: Afwjjkan'g van
deze bepaling kan door Ons, de„n
Onderwijsraad gehoord, telkens
voor ©en! termijn van drie jaar
worden toegelaten. Zij ka,n niet
worden toegelaten, indien de
ouders, voogden' of verzorgers
van twaalf of meer leerpli_chtij|*e
kinderen bljjk geven, dat zij open
haar onderwijs voor deze kinde
ren in de gemeente verlangen,
of, in geval van opheffing eener
bestaande openbare school, zoo
lang nog aebt of moer leerplich
tige kinderen deze school be
zoeken. I i !-
ïte Minister, en ook de heewn de Wij-
kerslooth de Weeidesteijh, Schokking, en
j Rutgers trachtten den heer Otto te over
tuigen, dat het art 16, eooals bet was
voorgesteld, vomdjeehger Was voor de opeti-
fwê jgWol, ïaa*ï de jXahjerzPo
er andeftj over; ,hot amendement werd mei
33 (tegen 29 stemmen aangenomen, eu 4
dio aanneming was te danken aan de hoe
ren van der ?lo]en, van Wijnbergen en.
Poels, die zich bij Links voegden, en die®
dus om hun loyale houding wel een apart
prijsje verdienen. Vervolgens heeft de Mi
nister een amendement van den lieer Otto
overgenomen ya.ardoor bepaald wordt, daÊ
yemdg-onderwifs van gemeentewege moeï>
worden gegeven, wanneer z'ch daarvoar ze#
leerlingen aanmelden Een puging van dn."
heeren Buisonjó en Os.^ndorp om twe«
jaar vervolg-ondeni-jji ve-qdichtend to stel- -
jen, werd opgegeven, toen dezen Kamer»
leden er op gewezen werd, dar die ma
terie bij het ontwerp: 'Herziening van da
Leerplichtwet thuis behooTde.
En nu komen wij aan de ribcussiö over
art. 21, de twi-JappA bij uitrecnenlheidtus-
sehon hoofden eu nndenvijaej-s, van wie de
kmtsfo bewaren, dat mm lier hoofd, in aap
de schoolvergadering hot teexpian, da 'j
schooi tijden, «te v;uvuitién. cm het gebruik
van boeken, in overleg met B. 1W, zal'
tic-W -en te ïe-gelea. Maar diarovur, da de
cisie is ïiog niet ff<wallen, zullen wij ook
mist liet oog op onze p!a aksjriiimte, ,Volg«u-
-de week J/eiiinnen. 1
Onder d« heb ij ven door heef! de hear
T r Laan iten Mmis'er van Oorlog, tien
heer Pop, die daarbij voor het eerst voor|
IiqL voetlicht van de Tweede Kamer kwam,
"ni'.erjX'liccid over zijn vooraemms om!
steun to verleenen aan die tbetnstplichti-
gea, 'die in 1920 naar bun haaidstede^
erugkreren. Hij herinnerd e er aan. dat de
steun, di« aan de gedemobihseerden weal
verkend, rnet 1 Januari 1920 ophield, en
dat zijn poging bij de Oorlogsbegrooting
aangewend, om dien langer te doen. üureni
had gefaald. En in hartsSochtebjko bewoor-
'llngen smeekte hij tien Minister f 100 te ge
ven aan hen, die in ticzea tijd van dures
klemesi en weik'.ocshcid uit den dTöst ko- "Lij
men. Maar de Miiifstei* bleef a i. terecht
omrèrhidddijk. Dat men. hen, «Le verschoi-
den jaren gcslurende do mobiiisatia huddear L'-V
gediend, bij hun terugkomst in de burger-
maatschappij' had gesteund, was Inllijk, erv a
lat te meer, waar een groot tieet van hen - m
vadei-s van gezinnen warenl
Maar hier geldt liet 20-jarigen, die, dat
heeft de regeoiïng voor hou gedaan, ónder
do wapenpn mogen blijven tot ze- weer
Werk hebben gevonden IIe heer ter Laan
toclit toen zijn heiL in een motie, maar
dio kreeg alleen de sociaal-democtatisclwi v 'f'
en de communistische stemmen.
dn een avondzitting heeft de heer vau -J;:
Tavesteijn den JBiiister win Buitenla.ndsche |-
.'aken geinteipelleerd nopens de mogelijk- j, Li
heïd van een herstel der betrekkingen me*
Rusland. Belachelijker figuur hebben wij
's 1
trilt
nooit een inteipellant zien makenhet ,was
kortwfeg om tranen te lachen, want daar
stond deze bolsjewiek bet herstel van deze "LgJ
'beti-ekitingym aan te bevelen, omdat i-.. J|
Jit ,ons zoo groo|te cconomsiche, d. i. kapi- 1
i.alistisclie voordellen, zoo opbrengen. D»
heer ffirojelstra ludd den heer Van Ravesteijn;
dan ook nogal voor de mal met zijn pp- g/cgi
hierking, dat het wjel leek, of de heeï
N'ierstrasz aan het wjoord cjcweest Was, |'w"jj
en de Minister verklaarde, dat men toch j^§|
moeilijk met een Regeering als de Rnssi-
-che, die geen andere tegecring erkonnén
wil, en nog altijd niet geantwoord heeft op
do uitnoodiging om tot den Yolkienhondi
toe te treden, diplomatieke betrekkingen ?)ï|l I
kan aahknoopen.
En wat de handelsbetrekkingen betreft,
de weder aahknooping daarvan doör mid
del van do Russische coöperatieve vereeni-
gingen is een onderwerp van bespreking 'j
geweest in den Consccil Suprème te Pa- g^j
rijs, en daarover zijn te Kopenhagen onder- jg
handelingen gevoerd, die tot dusverre ech
ter nog niet veel succes hebben gehad, t|
Daar de heer van Raves teyn tevens do
klacht had geuit, dat door de schuld vau
do Regeering de repatrieertng van Neder
landers in Rusland niet had kunnen plaata
vinden, en wel, omdat hier te lande een
aantal Russen tegen hun wil worden vast
gehouden, zette de Minister dit even recht;
alle Nederlanders in Rusland die hierheen
wilden vertrekken, zijn op dc „Lingestroom"
i
ingescheept. (Maar een communist steekt m
het nu eenmaal zoo nauw met, die insi
nueert er maar op los. 1 t
De heer Troelstra bezorgde den hetai- "Wijn
koop ©en zeer onaangenaam oogcohlik. door
hem de vraag te stellen, of hij nog wel het,
recht had namens de Sovjetrepubliek tespre-
ken. Dit naar aanleiding van het feit, dat
het bolsjewistisch uitvoerend- comité te Am
sterdam uit zijn bevoegdheden is ontzet,
omdat men te Mo-skou lang niet
tevreden is over de wijze, waar-
opdenaar Amsterdam gezonden,
geldsommen, juweclen en gou
den en zilveren werken zijn be
steed, en! men daar geen,afre
kening, niettegenstaande allen
aandrang, overgelegd kon krij
gen. Het is een fijne boel. De heer "Wijn
koop verklaarde dit alles, volgens de oude
beproefde methode, voor gelogen; hij zou
op den tijd, die hem daarvoor goeddocht,
wel met een verklaring komen. [Waaita/pn
direct, niet?
En do beer "Wciikiimp, die Christélifk-jllisJ
torisdhfe landman, die, wat good© manieren!
betreft, een 'tweeling broeder is jriqn dejnj
plattelander Braat, deed de Kamer daveren!
van het ladheai initet z5j|ne op'mlerkïing, ü'at'
hij 'geene belrokJangen fcnet Ryusliajajd! wenscfht(
omd'at iedere Rus ©en roghnent luïziejn toe-?
dlebrengt. i
Zij bót dan' ook niet om Tic réden; 'pokj
Öta Kamer wilde fvtin liet bförsitelcnl (yan die
beteekkingen jniet wcteln, tin dti dtisbsttnojT-J
fendti motie van 'Ravesteijn, kreeg altónj
de tiomimiunïs't&cbie stoimmij «ep fta
sod,aaljcfamocra,tbcjh)e[i i L i
Iff
Ï&I
iMyr
-MS?
DER
ii'
".1*1
Z I
Ai
viy
Jiïy
yfl.
•ja syC
Si
f,
v-'i '<iA\
ft 4 #L