SUFP0SITM1
BEEN
ZWEREN
ADVERTENTIE
Uit de Tweede Kamer,
Indrukken uit Centraal Europa,
Do interpellatie van den lieer Drion over
Kei overwerk, is als in'tulip el 1 a li ie,
eene ge es't csges t ekll icidwaarin, möu
is, zelfs een okshoofd godendrank in 'den
braad ie werpen cm dien te blussohen.
Do Blinister 'kreeg goedkeuring vaii .zijn
boleid bij monde van de arbcidersafgövaar-
op niets uitgeloopen. De voorbeelden,waai-- divde.11 uitde Rechterzijdedenanti-Wvolutio'
mede liij kwam, om "te bewijzen, dat MP narren hoer ^.nieoak, oiido Ivadiolickan lviu-
nister Aalbcrse te eenzijdig naai-'de arbei- pei! en van Rijzew^k.De tadcfe vaii Pteohls
derswenschen zou gekeken hebben, bij de gdheele ChWsttetBjuv lüjstorische pao tie
aanvragen om overwerk te verrichten door melden zich bruten het debat. De hoer Mar
de werkgevers, bleken niet steekhoudend, j (i10!)?. B hot geval te betoogen,
en zoo zag men alweer, hoe gevaarlijk 4a' .,e •rijheulshond. de reactie dicndö, on
hot voor c-on Kamerlid is, als hij zich van c^° ?reer van der A a orden waatechuudia
één kant laat inlichten- Zijn verdediging,
dat hij den Minister niet met de klachten
van vele werkgevers daarover in kennis
had kunnen stellen, omdat dozen dan vrees
den voor hun klachten door do arbeïds-
iimpectio gezocht te zullen worden, was
waarlijk niet zeer groot. En het -stand
punt, dat Minister "Aaiberse innam, was zóó
juist, dat do mterpellant niet met een motie
kon komen, zoodat zijn interpellatie als
een nachtkaars uitging. Dat standpunt ver
dient in zeer broeden kring bekend te wor
den, en daarom zullen wij hier den Mi
nister zeiven even aan het woord lalen.
Z. E. zeide aan het eind van zijn rede:
„Ik heb niet de minste illusie omtrent
mijn lot, ook na mijn zeer uitvoerig ant
woord. 11e werkgevers zullen blijven bewe
ren, dat ik to moeilijk ben met het ver
leunen van ovorwerkvergunningende arbei-
dom, dat ik er te veel toesta. Van weei's-
kanten begrijp ik dit wel. Nu zou ik echter
die beide groepen in dit verband dit willen
zeggen. Ik heb oen open oog voor de groote
moeilijkheden, waaronder onze industrie
thans gebukt gaat, en ik acht bet in hot
belang van ons land, en zeer bijzonder in
piet belang der arbeidersklasse, om, waar
do noodzakelijkheid blijkt, gebruik te ma
ken van do bevoegdheid, die de wet "mij
gegeven heeft, ten einde deze moeilijke tij
pen zoo goed mogelijk door te komen. Ik
acht dit -vooral ook in het belang van den
8-urigen arbeidsdag. 3k zou meenen daaraan
geen grooter schade te kunnen toebrengen,
dan wanneer ik aanleiding zou geven tol
.werkelijk gerechtvaardigde klachten. Ik
hoop, dat de arbeiders op dezen kant van
de kwestie eens wat meer dan tot nu toe
het geval is geweest, him aandacht willen
vestigen.
„Blaar niet minder ben ik e'r mij van
bewust, dat groot gevaar en moreel nadeel
het gevolg zal zijn van toegeven mijnerzijds
aan een onbekookte reactie. Ik zou liet
oen ramp achten, wanneer de hrbeiders
van dit land, die vertrouwen stellen in deze
Regeering, die herhaaldelijk zich met na
druk tegen de reactie heeft uitgesproken,
hun vertrouwen zouden gaan verliezen. De
Regeering heeft dit vertrouwen ook noodig,
niet alleen voor de openbare oïde en rust,
niaar ook voor de industrie."
Ziedaar guldein woorden. De veranderde
tijdsomstandigheden, zoo heel anders dan
toen de Arbeidswet tot stand kwam, toen
er nog veel geld verdiend werd in de be
drijven, al was het dan ook slechts schijn
bare bloei, maken een soepele toepassing
van hare bepalingen noodig, en andere
bepalingen botsen tegen de practijk zelve
van het bedrijf, waaruit ten slotte zoowol
werkgevers als werknemers moeten eten.
Dat dit laatste het geval is kan geen ver
wijt aan het adres zijn van Minister Aal-
berso, iedere sociale wet is ten slotte niets
dan eene proefneming om het beginsel te
verwezenlijkenin dit geval (dit, dat voor
goed gebroken wordt met een arbeidstijd,
die den arbeider tot sloof maakt. En zoodra
'men in dei ptractijk de leemten van de wet
heeft ontdekt, vult men dio aan, on Aal-
bersq heeft dan ook oen ontwerp daar
toe in voorbereiding. De wot is er om den
mensch en Piet andersom, km het beginsel
van de wet hangt iniet aan 45 of zelfs 48
uur arbeid in dia weekze staat als de
nood aan den. man is zelfs voor volwassen
mannelijke werklieden 62 uur in de week
toe. En dol quaestie moei niet alleen natio
naal maar internationaal bekeken worden.
■Maar dat is heel wat anders dan de actio
•om de igeheela wet weg te werken. Laten
zij, die daarop aansturen toch wél heden-
ken, dat zij een allergevaarlijkst spel spe
len. Niet alleen worden daardoor toch dö
beloften geschonden, in 191$ gegeven, die
zoo groot aandeel gehad hebben in het
bewarön van ons land. voor revolutie, maai'
er zou teen strijd dooi' worden ontketend,
van staking hier, staking daar, staking over
al, die zoo'n omvang zou krijgeln, dat die
niet voel van eejn burgeroorlog zou ver
schillen. En dat in een lijd nn pais on
vree tusschen werkgevers en werknemers
eerste voorwaarde is, om iter weer bovenop
.te konten; geen heter parool dan, dal
van den Vrijheidsbond, waar hij in hel
program schreef: Samenwerking tusscheln
Kapitaal, intellect en arbeid.
De door ons aangehaalde woorden! vari
den -Minister waren het slot van dö rede,
waarin hij zijn gansche baleid verdedigde'.
Het was natuurlijk, dat hij, de veel aan
gevallene, zulks dead, maar dö Voorzitter
had het feitelijk met mogen toelaten, want
het hooide niet bij deze interpellatie, maai1
- hij de Algemeene. Beschouwingen over dti
Staatsbegrooiing, thuis. Voorzitteir jGleich-
man, en hij bleef hog altijd onovertroffen,
zou Z. E. dan pok terstond tot del orde
hebban geroepen. Maar hu voorzitter Kooien!
hem liet gaan, maakte hij natuurlijk! van
de gelegenheid gebruik; hij .weet te goed,
dat ook in de politiek de eerste klap goud
Waard is'.
'Maai; ïn dat algemeen debat oveï 's;Mi
nister's beleid is de eigenlijke interpellatie
Drion geheel Verdronken, en wejrJ dat be
leid hoofdonderverp, en daaijnaast de kwes
tie, of sommige Kameh'eden Wel aan, hu!n
'standpunt Van de Novemberdagen 1918, gte
trouw waren gebleven. Vporal de heter Eüres-
seühuis vond het noodig (uitvoerig uiteen te
Zetten, 'dat dit met hem wèl het geval. Was1.
I!ij 'had toch het voorlezen door den 'Mi
nister Van wat hij in die dagen gezegd had,
dis een bedekt verwijt aangezien, dat Mj
inch daaraan niet had gehouden. BVjj Voor
ons twijfelen geen oogenhlik aan de gie-
meendheid van de uitingen van hem en
anderen ih 1918, maar, gelooven toch, dat
men goed zal doetn (niet te -vergeten, dat zij
den Minister om niet toe te geven aan den
aandrang can overWGvkuriïn, 'daar -die "dooi
den 'Arbeidsinspecteur "Bhuison Renkemans
betiteld is als poging -om de Arbeidswet
te onderkruipen. En hel debat eindigde na
tuurlijk iliet zonder cle'n gewonen heibel
van {keu heer "Wijnkoop over verlaad'?.
Rij hem is het, zooals Judels eens zong,
al verraad van Vroeg tot laat, en vooi'al in
de E.D.A.P., dio volgens hom vóór 'Aal-
be'rse's wet had gestemd om aan do acht-
urendag to ontkomen. De hem' Schaper was
toon zoo wreed el- den heer Wijnkoop aan
te herinneren, dat diens partijgenoot van
Ravcstcijn inju'ni 1920 vóór eene motie had
gestemd, om 'deze VeHrmul-wel "zoo spoedig
mogelijk in te voeren. Tableau. Die liet
lap 1st lacht, lacht Ijet best.
En zoo kwamen wij teerst Woehsdag, één
dag later dan daarvoor bepaald was, aap
la pjiccfi, diej Grond,Wetsherzitenin g. fDejng
minste zoo had het stuk moeten zijn.
Maar dat is ze heelemaal nieL; zo is zoo
slap als Ersat/.-thee, en wel het hoste be
wijs van het gemis aan regeerkracht vnfa
de lhechtsche Coalitie, wat weer een ge
volg is van de onderlinge principieel o ver-,
schillen, die den gemeenschappelijkon gc-
loofswortel tot legende maken. Eln. dam
komt er nog bij, dat dot blakende hervor
mingsijver, waarvan ook da Rechterzijde in
1918 blijk gaf, heel wat is bekoeld. Zoodal
men met anders kan zeggen, dan dat van
alle Grondwetsherzieningen, die wij gehad,
hebben, deze, als zo tot stand komt, wel
do mins to beteekenis zal wezën.
Biet wat een spoed ging rneto in 1918 aan
het work. Rnys do Beerenbrorrck benoem
de eene Staatscommissie voor dö Grond
herziening £al stómmen', waarin zijn eigen
initiatiefvoorstel Over jiet actief vrouwen
kiesrecht Wordt Vastgelegd. Is dat dan niet
belangrijk Vraagtallicht oen lezeT. Wf]
zouden daarop willen antwjöoljdlen, dal het
natuurlijk in do GrpndWet moet vastgelegd
woldon, nu deze kal worden; her/len, maar-
dat het daardoor niets sterker wprilt; het is
dit nu eenmaal en.de geschiedenis leert, dal
imen in zake kiesrecht (nooit terug lean. Ge
lukkig. 1
De heer van de Laait- joeg nogal slof op
mot zijne goedkeu,ring van do handhaving
van het processieverbod, waarover speci
aal Mr. Ankerman, zoo pas weer in de
Kamer binnen gekomen, zich pog.d ver
baasd toonde. Ons heeft het piet verwon
derd, want do anti papistisöhe gevoelens van
dien lieer van de Laar zijn .oVerbckendl, en
één Van de motieven, waarom hij zich niet
bij (dl'e iCluiistdijk-ïlistOirischen wil aanslui
ten is, dat dezen in do politiek Knot iRomo
samengaan. 'Bk. Troel stro. heeft een soort
peccavi gedaan vooii November 91S, met
zijne ver klaring, dat z'rjne pair if zioli bij
deze herziening zal bepalen tot wal bij" die
machtsverhoudingen Van het odgeuhlik mo
gelijk Ss Toch kwam skijn spijt Weer pit, dat
do S.D.A.P- nog niet de meerderheid in jrlc
Kamer heeft, .en daad zelfs nog iniet jdegiroioit-
sle partij is, en die spijt word omgezet ?n
een afgeven op do Tweede Kamer, Waar-
mode' llfij het hakt van menig eonstórValiot
zal stelen, ,om van dat van de politieke tta-
negieter's aan do bitten la,fel Ücj zwijgen. Als
het inderdaad waai1 'is, dat het „fulloozo"
Parlement zwak slaat tegenover do Rtejjoe-
ring en tegenover de edomonnsche groepen
in frtet land, dan ligt daarin slechts eene
vingerwijzing vootr, do - partijen töm zooveel
mogelijk met eerste mannen op eS'k gebied
uit le 'komen.
En waarom hij aan do vakbonden poli
tieko macht rel geven, is ons niet duidelijk,
waar de leid eis daarvan toch' een plaats
ih de Kamer kunnen krijgen; het kan toch
niet zijn, omdat do heer Oudegeest, hoewel
lid der Kamer, daar zoo goed als nooit
ver. chijnt?
Da heer van Ilavesteijn blijft de naieve
in do politiek, want lrij had van deze Re
geer, ng voorstellen verwacht tot verzwak
king an het konrngschap, daar alle repu-
wetsherziening, waarvan hij zelf voorzitter I blieken, och do^ Russische, moer demo-
werd, ten hij hield de commissie klein, om
toch maar flink op le schieten, en zij be
stond uit eerste mannen: Do Geer (Chr
II.), Anema (Ant.), Stnryckter (R Kj, Lim
burg (V. D Knppeyne van de Copello
(U."L.), 'Schaper CS. D. A. P.). En toen
de voorstellen van de Commissie 'bekend
werden, keek men met weinig op; de zil
veren band tussclren Staat en Kerk zou
worden doorgesneden, doordat men de
Rijksbijdrage aan dei Kerken -zou k'apitalisee
ren, en aan deze het kapitaal onder zekere
voorwaarden rritkeeren, e'n aan de Katho
lieken zou godsdienstvrijheid tot in do
uiterste consequentie wordeh verleend,
waarom het processieverbod zou worden
afgeschaft. 1
Blaar- reejds genaderd aan dei lippeta!
kan u nog de kdK ontglippen, en trots
allen ge'me ens c.l r a.ppcl ij ken g clo o fswort el hie
ven de C Irri st el ij k -I li s tori s che n zulk Mi
misbaar aan over vda afgodsvrijheid der
processiels" dat do Regeering bakzeil moest
halen. Zo heeft wel bij de interpcllalie-
Blarchant, bij monde van dön, heer Ruys
de Beerenbrouck verklaard, dat ze niet
voor hot processie kabaal uit den weg is
gegaan, maar- dat 20 af moest zien van
haar vooinenrten, omdat de kapitaliseeirjgj
van de Staatsbijdrage aan de kerken in
deze tijden van kapitaalschaarschte, niet
mogelijk was. En dat ze daarom maar lie
ver van hot heelie hoofdstuk BR van de
Grondwet dat „Van do Godsdienst" heet,
afbleef. Natuurlijk heeft dit dö moeilijkheid
vergroot, maar dit is maar del halve waar
heid, ein het zegt genoeg, dat Katholieke
bladen zich beklaag hebben, dat da Pre
mier uit den weg was gegaan voor de
actie tegen de intrekking 'van. het processie
verbod. 1 1 1
En de groote quaestie: Eerste Kamer-
of referendum, dUrft de Regeering heele
maal niet aan, wel wetende, dat het mee-
rendeel van de Coalitie de Eerste Kamer
rvil behouden. Niet iedereen staat daar op
liet standpunt van Prof. Visser van IJzen-
doorn, die in 1918, in de woelige dagen
van Trc-elstra's avontuur, verklaarde dat
do afschaffing van de Eerste Kamer alleen
betreurd zou wo'rden door haar boden.
Blaar-, nu deze Regeering dit Staatscollege
heeft willen behouden, had zij althans de
■vraag onder de oogon moeten zien, of de
Eerste Kamer niet zóó zou zijn samen te
stellen, dat zij het lichaam, werd, dat buiten
den1 politieken strijd staande, de door de
Tweede Kamer aangenomen wetten objec
tief zou kunnen beoordeelen, enkel met
het oog op het landsbelang, om' die naar
bevind ,v'an zaken goed te keuren of te
.Vjcrwjerpen. BlaaT dat deed he niet; ze
maakte er eenvoudig een andere Tweede
Kamer van. Het eenjge wat nog van be
lang kan genoemd worden, is Ifet voorstel,
om hij onverhoopt uitsterven van het
Oranjehuis, het Noderlandsche volk zelf
te laten beslissen, wieir het tot vorst zal
willen hebben, en dit niet automatisch' door
de Grondwet te laten uitmaken. Blaar daar
is gelukkig geen haast hij, daargelaten dat
het veel beter is, dat het Nederlanidscbe
volk ook ïn dat geval dg vrije beschikking
moet hebben over den regeeHngsvorm.
Is het wonder, dat deze slappe Grond
wetsherziening ook sommigen van Rechts
zeer weinig schelen kan, welke geestesge
steldheid de Haagsche Briefschrijver van
De Tijd vertolkte met zijn: .Wij hebben
geen haast en kunnen waarlijk wel wachten.
De sprekers, die Woensdag 1,1. het teerst
in bet debat traden, hebben op bet onbfetee-
kenende va|n deze G1'ondwe(bherziening Wel
don vollen [nadruk gelegd. Bij alle verschil
van 'gevoelen -Ware'u de beieren Blarchant,
Troölslra, van de Laai- en Ravesteijiu het
daarover 'eens.-De tódeTvau de BC-R. ging
daarbij zoovel', dat bij! bijna tot het onaan
nemelijk kwam, al is het dm ook moeilijk
aan te netaxeji, dat hij tegen etene Gïwndwete-
*1 Deze werd, toen Erj' verleden jaat; over-
cratlsch zijn cmn dat. BVaarvoor hij door
den h er van do Laan zeer behoorlijk onder
jhanden genomen werd, die terecht be
toogde, dat een revolutionair onmogelijk
een democraat kan wezen. Het lï'eele Sovjet
systeem stelt trouwens den burger voor de
kous te wijzen wat de heeren prijzen, of
gefusilleerd of erger te worden. Blaar met
Dr. van Ravesleijn is niet te praten; liij wil
een oorlogsverklaring alleen na volksstem
ming hebben. Stel je dat voor, zoo'n volks
stemming, die maanden voorbereiding eischh
als de vijand plotseling in je land dringt,
zooals dé Duitschers in 1914 met België
deden f 1 1
(Wordt vervolgd.)
gedaan Welden ih brandgeyaar, en dps in leed, vervangen door Mb P. Rink.
Het lot was me beslist bijzonder gun
stig op den laatsten dag van mijn verblijf
m Dujtschland. Het was n.l. jiat in Frank
furt a. BI. werd opgevoerd'de aangrijpende
opera van BVagncr „Götter dammerung".
Laat ik er nu dadelijk bijvoegen, dat ik ab
soluut niet muzikaal ben en bij heel veel
muziek Siberisch' kond blijf. Doch onder
BBteigner's muziek kom ik steeds gevel:li;
onder den invloed.
BVaarom?
Dat kan ik onmogelijk zeggen. Ik kan
mijn gevoelens niet ontleden. Ik begrijp ei
niets van, van die muziek, natuurlijk, be
halve wanneer er tevens spel bij is. Dan
krijg ik er eenige Ahnnng van, wat de Com
ponist wil zeggen. Het spijt ïne natuurlijk
geducht, dat ik zoo onverbeterlijk onbe
schaafd ben en vaak zoo onnoozel kijk,
wanneer anderen gevoelvol kunnen spreken
over muziek.
Blaar bet is nu eenmaal piet anders en
ik heb geleerd er mij kalm bij neer te leg
gen. 'ii
Blaar daar te Frankfurt ben ik dan1 vijf
lange uren me zelf h'aast niet geweest.
En de muziek en de izang, en h®t spel
en de mise en scène hadden me geweldig
,te pakken. - 1 I
Dp tijdsomstandigheden werkten daartoe
niet weinig mee. - 1
Heeft Richard iBVagner den tijd, dien we
beleven, voorzien? Zoo vroeg 'dk me af,
toen ik den held Siegfried onver-breekbare
vriendschap zag sluiten mot Gunt her, in
naam van die vriendschap zijn dom ver
raad pleegde aan Brunh'ilde, beiden' zag
vellen door Hagen, belust op de wereld
macht, welke toekwam aan den bezitter van
den Nibelnngenring, den ring, die behoorde
aan den Rijngeest, en toen Ik daarna de
oude wereld, de wereld van' liet BValhalla,
van de Goden, zag opgaan in vlammen.
Siegfried (Duitschlandj, onverbrekelijk
trouw aan Gunlher (Oostenrijk), die hem
overhaalt tot hel verraad en hem zelf later
aan zijn lot overlaat, en toch ook valt
Siegfried (Duitschlandj, bezitter van den
Nibelungenring, 'dus van den Rijn,_ dus van
Öe wereldmacht en Hagen (Fr-airki-ijk), lang
zaam ageorende om die macht, om dien
'Rijn. 1 '1
E'n nis Siegfried is gevallen met Gun-
th'er en Hagen den. ring meent te grijpen,
dan zet het orkest in machtige accoorden
het slot in en de brandende oude wereld
vertoont zich' aan het oog van den adem
loos luisterenden toeschouwer.
De Oud© BVereld stort ineen. 1
Oude Goden verloren hun' kracht en
liun' macht.
Blaar de Rijn zwelt aan. Zijn wateren
wassen en een' nieuwe wereld zal uit dien
yloed verrijzen. 1
ÏWelke? 1
Dit schouwspel kwam zoo overeen met
de vele gedachten, welke me de laatste
weken hadden overweldigd, mag ik ;wel
haast zeggen, dat ik nu na eenige dagen
nog steeds onder dienzelfdpu invloed sla.
Beter dan ooit begrijp ik het nu, dat
we een grooten tijd beleven', dat de oorlog,
welke nog altijd tracht in ivxed.e over ,te
„aan, wat anders is dan' de meeste oor
logen, waarvan de historie gewaagt, dat hij
moet beschouwd worden als de zware
schok, welke teweeg wordt geblacht door
don plotselingen overgang van een afge
leefde wereld in een jonge en frissche,
welker natuur we nog maar vermoeden!,
doch niet kennen.
Neen, we kennen die nieuwe periode
in do rmcnschheid-liistoric nog niet, wc
weten alleen, dat 'het oude aan de vernie
tiging is prijsgegeven. En zoo lang het
nieuwo nog niet scherp zich' afteekent tegen
den horizon der historie, zoo lang zullen
ouzo tijden nog veel bewogen zijn als {le
aanzwellende Rijnvloedcn in het slot van
BVagners „Góttor-dammerung'
i\Vio Sets van deze tijden wil verslaan,
doet li'et best Frankrijk, Duitschland (en
Oostenrijk te bezoeken,
In ons kleine, welvarende en yrcc-dza'me
Nederland maken we nog geen wereld-
historie. BVij volgen hier slechte en trach
ten tegelijkertijd de situatie voor ons zelf
zoo goed mogelijk Le maken. BBrat tot heden
wonderwel gelukt is. Blaar hoe lang nog
Blij wilde het voorkomen, terwijl ik daar
zoo én 'Centraal Europa onder do Vreem
den verkeerde en met velen sprak, dat
Nctleilairds economische toestand evenals
do Zrvitsersche, op zeer onreeelen bodem
rust.
Wat is toch' het geval?
En onze gulden ,u de Zwitscrsche franc
staan in hel buitenland feitelijk ver boven
pari, terwijl wij binnen eigen grenzen maat-
al to zeer hebben vast te stellen, dat de
koopkracht van ons geld zeer, zeer veVinin-
dord is. 1
Dit kan nog eenigen lijd misschien zoo
gaan, maar dan moet dc ,;Kvach",- en
daarmee de ineenslorliing_ van ons econo
misch' "leven met wiskunstige zekerheid vol
gen geweldig zijn. BB?at is nu reeds Jre-l
geval, b.v. in Zwitserland? 1
Dat landjo gaat te gronde aan zijn hoogo
valuta. Het buitenland kan in Zwitserland
niet leven, noch koopen en b v. de (uur
werk-industrie, icons zulk een voorname
bron van inkomsten, ligt stil. ,Brreomdelin-
gon, die jaarlijks milliocnen, in het land
brachten, reizen nu onr Zwitserland heen,
even goed als zie zooveel mogelijk ms land
vermijden, zooals Sch'eveningen en Zand-
oort dit jaar hebben ondervonden.
Ons huid leeft voor oen deel van zijn
aroestapel en er waren tijden, dat wij hot
buitenland voorzagen vah vlecsch, .boter
en kaas. Dat "is nu anders. Immers "wordt
zelfs nu reeds uit dc oorlogvoerende lan
den, b.v. Tsjecho-Slovakije, vleescb' in Ne
derland ingevoerd, om! maar niet te spre
ken van het Argentijnsche vleescb, dat meer
en meeT aftrek vindt
Het is onze h'ooge valuta ten de lage
der andere landen, die dit verschijnsel ver
oorzaakt.
Ik was ruira 10 dagen in Konsla'nz aan
do Bodensee en nam daar al een heel on
gezond verschijnsel waar. "mineer^ Imen
aan den zelfkant dier star mat bij den
steen, geplaatst waar eenmaal Johannes
IIuss werd verbrand, ziet men Voor 'zich
do Zwitsersch'e 'grenswacht. BBteinig Duit
schers passeeren dio wacht, d,och twee
maal per dag komen vele Zwitsers er
langs, om' men zou hét haast piet ge
looven in Konstanz middag- en avond
maal te gebruiken.
Een andere'ervaring, welke ik opdeed,
is de volgende: Bh'oeger bleef een spaar
zaam mensch thuis loven en was het luxe,
wanneer hij eens een enkele maal naar
hot buitenland ging. Tegenwooidig lijkthel
wel luxe, wanneer men in Holland thms
blijft en gaat men uit zuinigheid liever
naar buiten. Dat is toch de wereld op zijn
kop zetten. Zulk een toestand kan toch
niet bestendigd blijven en moet beslist tot
een catastrophe leiden. t
1BV0 verheugen ons vaak over den toe
stand, waarin we verkeeren, maar wo be
seffon niet, hoe we leven op een vulkaan,
hoe pok hij ons do 'oude wereld 'straks
in' vlammen zal opgaan1.
Do valuta. Het is op het oogenhlik de
alles behéerschendo kwestie, waarbij die
van monarchie of republiek, Opper-Sileziö
of Zuid-Krol, of welke andere ook, maar-
kinderspel zijn.
Het is de kwestie, waardoor gansch' het
leven in Europa beheerscht wordt. Eu niets
is zoo onzeker als dat leven. Ik heb nog
enkele cijfers genotoord om' dat'te illuslree
Toch kan bet in Duitschland goed wor
den, want men' wil werken. Er fs- arbeids-
drang. Maar wat geeft hot, wanneer clo
grondstoffen onthouden worden ©nwan
neer de grenzen voor den uitvoer- gesloten
blijven. Als er iets is, dat Europa verjorj-
gen kan, dat het weer la-acht kan geven
dat een nieuwe maatschappij kan' opbou-'
wen, dan is het dit, dat de economische"-
grenzen vervallen, dat do vrijhandel het
wereldsysteem wordt.
Ik Weet wol, dat or dan 0. a. in ons
land eerst een gezucht en geklaag zal ge
hoord worden wegens de evershooramg
van vreemde artikelen, maar dat zal toch op
do arbeidskrachten van ons land bijzonder
gunstig werken, dat zal dwingen tot inspan
ning van' al die* krachten.
Als men dat goed begrijpt, zal \7et niet
meer- voor behoeven te komen, dal ik b.v.
nit Hannover toegezonden krijg een boek
daar gedrukt voor een Tlollandscb hutieuL
Een andere kwestie, waarover ik het
nog even hebbon wil, as do Keizer-kwestie.
Hoe staat men in dat opzicht in Zuid
en Blidd en-pui Ischla nfl-
Daar kan ik maar één antwoord op
geven, n.l. anti.
In Konstanz en (rouwens in geheel Ba
den is do Keizer vrijwel gehaat en eenige
koeren, werd me o. a. gezegd, dat" .men
h'oopl, dal hij in Holland maar flink be
lasting moet betalen van bet aan Dnitsch-
land ontstolen geld.
(dij is een deseïlcur, was de eerste,
die ontrouw werd aan 'hot vaandel, ,,der
Unfahige Bfcnsch". 1
Een Beier zei ine: „Hij heeft groole
dingen gedaan1, maar het zou heter-1 go-
weesl zijn', wanneer ïïij bet maar gelaten
had".
Do meening olntrcni de landsvorsten fa
die sLieken ,is sympathiek. Prins Ruprechl
heeft veel aanhangers in Beieren, de over
leden Wuitembergsche Koning was, even
als die van Beieren, bemind. De Groother
togelijke familie in Baden houdt zich go-
h'eel op den achtergrond en ,wenscht dat
men geen notitie van haar neemt. Ilot is
op het oogenblik beter zoo voor het land.
Ik kteeg stork dezen indruk, dat, zoo
Duilschlands eenheid blijft bestaan, ditnim.-
mer zal geschieden, onder de jlohenizbl-
lerns. liet raar voren komen van eenHohen-
zollern zal do scheiding beteekenen tus
schen Zuid- en Noord-Dnitscldand.
A. v. BV,
Sport
ren.
In een vorig artikel gaf ik er heeds
eenige wat betreft de Kronen. Ik kan er
nu npg aan toevoegen, dat twee dagen
nadat in 'Oostenrijk 100 Ilollandsch'e gul
dens 79680 kronen deden, ze konden in
geruild wordeu tegen 99950 kronen, dat was
dus 1000 kronen voor 1 gld., of 10 voor
1 cent.
Biet de mark is 'het nog niet zoo erg
gesteld, maar érg is 'het toch. Mij werd.
eenigo malen door ontwikkelde Duitschers
gevraagd, wat ik van da Blark dacht en ik
vreesde, dat ze de Kroon achterna ging.
En werkelijk, het kreeg er in die dagen al
heel ,veel van. 1 1
Ren Frankfurter blad gaf o. a. Kot vol
gende lijstje: ,t ii
100 Hollan'dsche guldens op
21 Januari 1921 1 ruim! 1800 pqark
18 October 5500
19 October 6300
Daartusscli'en lagen dan b.v.:
11' October - 3936 mark
12 October 4385
13 October '4845
Do val is zoo beangstigend, snel en Eet
is zoo to begrijpen, dal 'Iemand me zei
„Wat was het vroeger aangenaam te wer
ken: en nu,? Ja, we werken, maar zonder
vreugde, daar de resultaten' zoo slecht zijn,
BVe werken, maar aan den avond van eiken
dag zuchten' we: Goddank, al weer Voorbij".
Het was een handelsman, die zoo sp/ak.
Blen kan zich voorstellen1, hoe Het is ge
steld met de ontwikkelde arbeiders, toet
de mensch'en, die als ambtenaren te veel
plichtsgevoel hebben, om, den arbeid neer-
te leggen, die doen, wat ze kunnen om! den
wagen in het rechte spoor te houden! pn
afgescheept worden met een loon1, dat voor
hun.' levensomstandigheden eenvoudig ,on-
voldoende is. 1 j 1 1 j (V 1 l_lo.'1
Dr. MANNING'S
(Zetpillen tegen AAMBEIEN).
w/ü
M.75 per doosje v. 12 stuks.
Dr. H. NANNING's Phar. Chem.
Fabriek, Den Haag.
laöo
Padvinders.
Vekccn. „De NedeE. Padvinders", tjroep
II, Afd. Schiedam, IHIopman J Kijne,
Trqepsipireuk'Altijd geirohW, altijd be-
rood.
Inlichtingen voor hen, die lid wensÈlien
te worden worden gaarine veiis.ri.-ckt duor
Ch. G. Nobel Jr., Ahbonhrlpekscheslniat 19a,
icdeVen BIaa.ndagavo|nd van 89 jlph
Zaterdag 29 Oct. 1921:
Leeuwen-, H|eUen- ten Reïgeïs-patftmilfe
aantreden 3.30 u(u,r pktecies, Centrum Steï;
reboBcb. Slokken, Rugzakken, met brood mee
Blouse-seinen met Uvschenposten, ïhtafdte
loop, Lichte -Alhleüek 2e en3o klasse.,
7 nip' oefening in Ketliel tegen tïoep 1
van Brandingen.
BB?eüpcnstam,
Aantreden 31*5 uhi'. Ceillrimi S'eWe
bqsch.
Donderdag 4 Nov. 1921.
's Avonds 7 uUr Stuinrand (en huize van
onzen administrateur iC. J- Nobel, Ahben-
broekschestraat 19a.
Aller opkomst noodzakelijk, t
Ondergeteekende beveelt zich aan voor
ISlIdLOK TAKIEF.
Aanbevelend, 9479 H
W. v. ALFHEN,
Brugmanstraat 32. Telefoon 503,
Eon groote zwoor, erg diop, vol akeligs
etter. Don gebeelon dag pyn,
nachts geort rust. Dan-een paaj
druppels maar van hot pynstiuonoo.
vorkooleDdo, genezende, vloeibare
Wasehmiddel. OnUtelmg
ou pyn verdwynen. Heerlyko,,
verkwikkende slaap keort teiug ria
korten tyclvolninakto genezing-■K0°Pt'
het nog heden 1 F. 0.75 enf. 2 50 por 11-
Geneeskraohtigo B.ïk.ö- Zeep
f. 1,-. Verkrygbaar by allo apothe
kers en chogisten. Hoofdagont,
B, MniNDERSMA, Den Haag, van
wien Brochure op aanvraag.
'9 Eassais»- L
Voor HïïIdaatisloeïiinge'B/,
Te Schiedam bij A. Scholte Jzn,, h®'
deman, H. Vlek, N.V. Drogmtern
Papaver", K. Dam 3 enP.
1 1
-Jw
