Uit de Tweede Kamer,
Bedenkelijke naiviteit.
AU. 1 van tie beslaande Groin'dwcl luidt:
„(Hot Koningrijk der Nederlanden omvat
het grondgebied in Europa, benovens do
Koloniën on bezittingen in andere woiohl-
d celen".
Do Regeeaing stolde! voort hot laatste ge
deelte biervan te Won ,bct grondgebied
van Nederland, Nederlaudsah-Indië, Snrina
me, en C'uragno. Waarin de Grondwet van
Koloniën woelf gesproken worde .daar
onder vers'aan Nederla d-cb In iö, Sarina
me en Omiigan". DU, om de woorden ,,,be-
zlttingou" en „koloniën" te vennieten, die
velen in do betrokken gov os.en onaange
naam in do ooien klinkt, daar deze doet
denkeu aan oen ,tijd van tiet wingewest,
waarvan men een melkko-1 maakt voor hel
Moederland, terwijl tegenwoordig zelfbe
stuur van da Koloniën tie', /if tiet dan ook
nog vei' verwijderd, jtteo.it is
Ren zon bet amper gelooven, maar de
Kamer beeft, om de^o Regeei iunswijziging
di ie uren lang getlisniKstecid. De Yrt/in-
nig-Denioclalen, liaddeu een amendenuut in
gediend om art. 1 te lezen: tiet Koningrijk
der Nederlanden omvat liet Rijk. in Europa,
Nederlandscli-Ind'ü, Sm it anie en Curasao
Mr. Marctuint, die liet amendement t<v'iehtto
noemde do eoniga eiscli daarvan, dat do
Grondwet nitin.o tato voorden opbouw i an
bet Iiiüscti tan fsiecbf. voor zoover dat
nood'ig en wemmhelijk blijkt. En dnatam
moest bet woord Koloniën liet a Icon, z:o
als de Regeeidiig deed uit do eerste alinea
worden geschrapt, maar ook uit de tweede.
De Communisten wilden liet woord Ko-*
nïngrijk in Rijk veranderen, en tiet woord
Neder 1 andsell-1 ndië, jn Indeaedè. Volgens
den heer van Ravestoijn, die het amende
ment verdedigde, zat in die woordierande-
ring iets geweldig revo'utionairs, maar het
is ons niet gelukt dat in de uitvoerige toe
lichting van het Connumis brlie Knmeilid
te ontdekken
De lieer Albania nam dan ook met bet
amendement oen duchtig loopje, en begon
niette zeggen, dat, als de Cinnnminidea (fooi
do indiening van dit amendement da uit
spraak van Mr. TroeJsü'a vide logenrirraf-
fen, dat zij mot onbenullige amendemen
ten op do Grondwo.shorziening waren ko
men aanzetten, zij het tegendeel van hun
doel hadden bereikt. In de eerste plaats
willen zij in dit nhikel liet wooul „Ivoning-
i'ijk" in „Rijk" veranderen, aldus zijdelings,
zooals do heer Alhardahet spottend uitdruk
te, do monarchic in Nederland afschaft rn.de
wat Indië bo rolt. Maar de hoeren Commu
nisten hadden in hunne gewone oppervlak
kigheid er niet aan gedacht om bij amen
dement te trachten het woord „Koning" dat
in do Grondwet dozijnen malen voorkomt,
te schrappen, en de heer Albania zette heil
daarover ten1- in liet zonnetje, on bracht
zeer tersnede net gezegde van Jantes te pas:
„Quand un hom me jie peut changer le.-,
choses it Change dos mots". Maar wat
is' do Heine Jaurès in de po gen wamden
grooten van Ravesteijn?
Er is over hot amend oment Marcliant
dat van den heer van Ravesteijn vied alsem
baksteen, met Rechts twee stemmen vóór,
die van hem Zelve en van den heer Wijn
koop eene zeer geleerde maar zeer dorre
discu&ie gehouden, waarin de hoeren Dres-
selhu.ijs, van Rijckovorsel, Scbeurer e,n
Schokklng zich mengden, en waarvan wij
alleen zullen zeggen dat Je boeren zich ver
beeldden, dat er meet' achter het amende
ment zat dan liet geval was. De -Minister
dacht er anders over; met zekene trrimof
zeido hij, dat de heer March,int men her
innert zich zijne vraag hij de Algomoene
Beschouwingen o£ de Regeering alle aiii"-n-
dementen bot zon. afwijVei nu zou zien,
hoe de Regeering tot overleg was bere'id.
Hij] schrapte de laa'ste alinea uit het fiegee-
Hngsvoerstel, zoodat de woerden,„Waar
in &e Grondwet van Koloniën wordt ge
sproken, enz." vervallen en dus liet gebate
wooid Koloniën niet. meer in ari. 1 voor
komt. Mr ."Merchant 'trok daarop zijn amen
dement in, en het was al pais enfluee.
Aifc. 5 van de Grondwet luidt: „teder
Nederlander is tot elke landsbediening he
noembaar". Daarmee is indertijd bedoeld
mannelijke Nederlander. En al behoeft
dat er niet onder te worden verstaan, hot
is er nog vene vandaan, dat m deze de
vrouw gelijk gestekt zou worden met den
man; heeft niet kort geledon nog dc -Mi
nister van Justitie het verijdeld, dat vrou
wen tot kinderrechters zouden wot den be
noemd?
Er was een vrijzinnig-democratisch amen
dement, dat aan het artikel wil toevoegen:
„De vrouw kan niet door wettelijk voor
schrift van de benoembaarheid tot eenig
ambt worden uitgesloten."
Maar db Vrijheidsbond ging heel wat
verder en wilde het artikel lezen: „De wel
erkent de volledige staatsrechterlijke, bur
gerrechtelijke en economische gelijkstelling
van man en vrouw."
Het vrijzinnig-democratische amendement
weid op sobere wijze verdedigd door den
heer Merchant. Hij herinnerde er aan, hoe
dit artikel er een is, waar de gewone
wetgever zich niet aan stoort, In tic wei
op de Rechterlijke Organisatie worden vrou
wen van het rechterambt uitgeslolen, en
do Gemeentewet zegt bog uitdrukkelijk, dat
een van de veroischten, om burgemeester,
secretaris of ontvanger te worden, is, dal
"rincn mannelijk Nederlander zij".
Het zoo veel verder strekkende amende-
- inenL van den Vrijheidsbond werd door
haar--eesrtP vrouwelijk lid in de Kamer,
Weslcrrnan, verdedigd. Het was van
dame, zij is in elk opzicht een dam c,
maidenspeech, die vlot werd uitgespro
ken, en die vrij was van al die smake
loosheden, dio sommige „vrouwen in de
beweging" kenmerkt. Wij kregen van baar
te hooren, dat hoofddoel van het amen
dement was te beletten de vrouw van eenig
ambt uit te sluiten, omdat zij vrouw is,
en ook wij achten dat verkeerdde ge
meenschap moet altijd beslag kunnen leg
gen op de beste kracht, en die kan een
Mevr. Curie, de moeder van het radium,
Onze Grondwet, Staat ;nog in de oude
spelling.
wez.cn, en dan weer eens een Jeanne d'Arc.
Wij meenon echter, dat zij' haar mie ster,-!
ker zon gehouden hebben, als zij al Kaar
kracht Juni geconcentreerd op deze tweo
punlon: geen uitsluiting van de vrouw,
omdat zij vrouw is, en de vrouw moot
zelve welen, welke positie zij in de maat
schappij wit innemen. Haar betoog, dat
vrouwelijke ambtenaren bet in plichtsbe
trachting vinnen van do mannen, mist in
haar mond 'de kiacht van Kei objective,
en doet hierbij feitelijk niets ter zake. En
evenmin dat er 50.000 meer vrouwen dan
mannen in Nederland zijn, 'en dus onge
huwd moeten blijven. Naar ons voorkomt
zal men juist door do gelijkstelling van do
vrouw in zake do benoembaarheid tot. do
ambten, en in hel algemeen door de meest
volledige vrijheid, het vraagstuk zijn ge
zonde ontwikkeling geven, waarbij het best
terecht zal komen do nicf te weerspieken
waarheid, dat or geen grooter geluk voor
de vrouw is dan een gelukkige echt. En
<1 o leans daarop wordt niet weinig ver
hoogd, als geen vrouw meer een huwelijk
behoeft aan te gaan, onidal anders eco
nomische nood Kaar dreigt.
De lieer Reumer, die van al dat gedoe
niels moet hebben, omdat Adam eerst ge
schapen is, en daarna Eva, bleet er bij
dal het principieelo verschil in roeping van
man eli vrouw in de weigering moet uit
komen. AH, 5 \au den Grondwet had trou
wens volgens hem veel minder beteekenis
dan do heer Marcliant en Mej. Weslerman
daarin legden: gezien de geschiedenis der
wet bel eek cud e hoi, alleen, dat de Neder
lander krachtens geboorte en do Nederlan
der krachtens naturalisatie dezelfde rech
ten hebben. Tiet amendement van den Vrij
heidsbond had voor hem nog het bezwaar,
dat hot eene algcmceno herziening van
het Burgerlijk Wetboek noodig zou maken
Hij wees er ten .slotte op, dat wij bij aan
neming daarvan zelfs heel wal, vorder zou
den gaan dan de Ruitsche socialistische
republiek, en mankte zich sterk, dat het
amendement, als er een referendum over
gehouden zou worden, met ,ccne verplet
terende meerderheid zou kelderen.
Maar al staat de lieer Beniner ten
opzichte van het vrouwenvraagstuk nog vrij
wel op an li -d i 1 u vi aan scli standpunt, daO
nam toch niet weg, dat zijne bezwaren
tegeli het. amendement, als zoodanig
gegrond wanein. Het was eigenlijk geen
amendement, maar eene motie, waarin de
Regeering uiigenoodigd werd uit al onze
wetboeken de bepalingen ite schrappen,
waardoor eene vromv uit eelnig ambt wordli
geweerd, omdat zij vrouw is.
Mevrouw Groeneweg, van wfei men al
licht zou veiw.icliten, dal zij zoowel het
amendemcnt-Marcliaut als hot amendement-
Bmk met alle kracht zou hebben geweerd,
deed zulks niet. Ons verbaasde dit niet;
zij is vóór alles sociaal-democrate, en da
S. D. A'. P. laat zicli liefst geen vlieg af
vangen, en allerminst zich aanhaken aan
dc zegekar van een andere parlij. Do SDt
A.P. had op art. 5 van de Grondwet geen
amendement ingediend, en dus waren amen
dementen daarop overbodig. Terloops wees!
zij er op, dat de S. D. A. P. van meet af
aan gelijkstelling van man en vrouw heoftj
geéischt, waarom zij zich klan ook pooit!
heeft .aangesloten bij eene parlij, die spe
ciaal het vrouwenkiesrecht propageerde.
Maar haar hoofd-argument voor dei over
bodigheid der amendementen was, dat. de
Rpgeering zelve in de Memorie van Torn
lichting tol de Grondwetsherziening gé
schreven heeft, dat waar eischen gesteld
woulen voor het hekleeden van ambten
en van uitoefenen van bevoegdheden, zij
met dol 'Staatscommissie van meeningj is,
dat de Grondwet daarbij steeds mannen
en vrouwen gelijkelijk op het oog heeft.
Het argument was goed, maar het is wol
een unicum, dat do S. D. A. P. zóó on-
voonvaaulelijk in eene vedkaring van eene
bourgeois (1) negeering gelooft, dat zij daar
om geen amendement indient. Wij hebben
dat wel eens anders bijgewoond. Het be
zwaar van Mevr. Groelneweg gold in hoofd
zaak het .amendement-Rink, aan dat van
den Her Marcliant zon hare partij, als
het bleef staan, hare stem niet onthouden.
Den hoer Reumer noemde zij in zake dö
veranderde positie van do vrouw een cpia-
crulant, die maar blijft strijden tegen ge
dane zaken, die geen koer nemen, en zij
verwees hem naar zijn partijgenoot Diepen
horst, hoogleoraar aan de Vrije Universiteit,
die in deze zooveel ruimer standpunt iin
neemt.
Dc Katholieke lieer van Schaik, die beide
amendementen zeer gelukkig noemde, er
kende dal nlgemeemo regel moet zijn, dat de
wouw niet uitgesloten, moet worden van
welk ambt ook. Maar bij wild» drieërlei
niet uit het oog verliezen: lo. dat del
vrouw inhet jalgiemeen leen zwakkere consti
tutie beeft dan de man, en dat zij ook
geestelijk niet zoo ontwikkeld as; 2o. dat
er aan sommigta posities moreel gevaar
verbonden is, waardoor het tnoodigj is haar
daarvan uit te sluiten3o. dat de vrouw
als ochtgenoote en moeder zulke belang
rijke plichten te vervullen heeft, wat een
rotten is, dat zij aan sommige openbare
functies niet mee doet. Jlij releveerde met
genotgen, dat ook Mevr. Groene weg 'hel
den ideaaltoestand had genoemd, dat iedere
moeder zich .geheel aan haar gezin zou
kunnen wijden, en eindigde met de ver
klaring, dat hij gaarne wildej medewoikem
om verschillende ambten, die nu nog voor
de vrouw gesloten zijn voor haar open to
stellen, maar bij had aan deze beide radi
cale amendementen geen behoefte. -
De lieer van de Laar herinnerde er aan,
dat hij sinds lang oen beslist voorstander
was van vrouwenkiesrecht, maar daarmee
is nu niet gezegd, dat de vrouwen ook
alle ambten moeten hekleeden. Deze uit
spraak ontlokte dein heer March an t een:
„Dat. zijn de war.o broeders; ik had liever
Beniner dan u."
Do beer Rink tracKtto liet amende
ment van den Vrijheidsbond ointertusschen
to redden, door het zóó te wijzigen, dat
art. '5 van de Grondwet alleen het b e-
gins el van de volledige staatsrechter
lijke, burgerlijke en economische gelijkheid
van man en wouw zou erkennen. Het
heeft niet gebaat. De Keer* van Ravesteijn
was er zelfs tegen', omldat daardoor een
kolossaio lengen in do Grondwet zou ko
men, daar economische gelijkstelling van
man en vrouw in eon kapitalistische"maat
schappij absoluut onmogelijk is. En do Mi
nister kon dan ook, toen hij aan hel Voord
kwam, mot volle gerustheid zoggen, dal
do amendementen reeds in de Kamer zelve
van vorschillcndo zijdon op zoo afdoende
wijze waren „^oslieclen, .dat. hij daaraan
maar weinig had too to voegen. Do voor
stellers van do amendementen wildon toch
van de Grondwet meer, dan zij kan geven.
Men moet niet vergeten, dat de strekking
der opeenvolgende Grondwetten was, om
den gewonen wetgever telkens n'euwe vrij
heden te geven, dio bet volk als oon be
paalde behoefte is gaan gevoelen. Maar de
vooistellm van do amendementen doen
juist andersomzij willen door de Grond
wet talen uil maken, dat geen viomv door
een wettelijk voorschrift van eenig ambt
mag worden uitgesloten, nog vóór dc ge-
wono wolgever zich op dat standpunt beeft
geplaatst. Wal zou er b.v. moeten gebeu
ren, als het amendement-Rink ware aango-
nomen, als er een wet komt, die de he
noom ba arbeid rcgell om lid te woulen van
het reservekader? Zouden er dan amazone-
regimenlon moeien worden opgericht?
En inderdaad, dc mililiequaeMie is oen
van do zeer zwakke steeën in hol amen-
ldement-Rink, en men maakt zich daar
van niet aï zooals Mej. Westerman hij de
repliek deed, door te zeggen, dat de vrou
wen ook voor do defensie nuf tig werk
kunnen doen. lvr is toch geen volledige
gelijkheid tusschen mannen en vrouwen,
als de eersten in oorlogstijd elk oogeu-
blik gevaar locpen opgeblazen (e woulen,
en de laafston niet. Trouwens, luiar jcpliek
was heel wat minder dan haar rede; wat
liet debat betreft, hooft zij nog veel te
loeren.
Door heel bet debat, cn dal kwam zeer
sterk uit in do rede van den heer jM.w-
ehant, transpireerde, dat bet eigenlijk ging
om do vrouwen to winnen, die in 1922 voor
Het eerst naar dc Kamerstenilms zullen
gaan, en die een talrijker kiezerscorps vor
men dan do mannen, Van de vrouwen
hopen dc partijen veel, en vooral De Vrij
heidsbond. i
De heer Marcliant maakte dan ook den
beer Dresselhuijfe geweldig boos door er aan
to herinneren, dat Mej. W os torman, die zich
van de vereeniging voor Vrouwcmkiasireeht
bad afgescheiden, omdat zij liet te radicaal
vond, dat deze voor absolute gelijkstelling
van man en vrouw streed, thans het meest
radicale feminisme als geloofsbelijdenis
beeft aangenomen. En, zoo ging hij voort
rmot con fencer: Del Vrijneidsbond is al'.oen
radicaal als liet geen gevaar qplore'rt; als
er geen praciische gevolgen nari het radica
lisme zijn verbonden.
De Vrijzinnig-Democraten trokken bun
amendement in, omdat zij; gehoord Bo be
vredigende v erklaring van den Minister, aan
eene motie de voorkeur gaven, dio later zal
behandeld worden, en die luidt:
„De Kamer van oor,teel, dat de benoem
baarheid van do vrouw tot eenig ambt piet
door wettelijke voorschriften mag worden
uitgesloten, noodigt de Regecning uit ten
spoedigste voorstellen te doen, om de be
staande uitsluitingen op to Keffen."
Do heer Dress cl huijs begreep, dat nu de
zaak van den Vrijheidsbond geheel verloren
was, en trachtte cl es temming qver jliet anient
dement-Rink aan te houden tot de behande
ling dor motie. Maar de voorzitter verzette
zich daartegen, en het amendement-Rink
weid met 71 (ogen 13 stemmen verworpen,
alléén de Vrijheidsbond ,vóói\ Tactvolle po
Kliek waagt zich piet aan zulke fiasco's,
maar wellicht zullen ,de vrouwen in 1922
bij' de stembus .pleisters op de wond loggen.
(I Vorclt vervolgd.)
Een inzender, directeur van een druk
kerij to Amsterdam, komt in' eed Atnstor-
damsch Dlad op tegen liet voorstel van
oon Amsterdamsch gemcleln teraadsl id, waar
in B. en W, wordt opgedragen een on
derzoek in te stcKen naar de mogelijkheid,
of ontslag va'a werklieden aan de stads
drukkerij niet kan worden voorkomen door
aanneming van particulier werk."
De bedoelde directeur vraagt zich af:
Hoe kan dat lid dit vooisteilten Ilij kan
weten, dat er vofgehs liet laatste staatje
in dén Typografenbond 612 workloozen
zijn.
„Met v elrplaalsing ran wrak heft men
dc werkloosheid toch niet op. Rovejiulien
Hijgen de 29 ontslagen werklieden vier
weken vol loon plus oen halve week voor
iedim' dienstjaar cn daarna liet garantie
loon van f 22.50 tot zij wedelr in gewonen
gemeentedienst komen". De inzender zou
WenscIiEjO, dat het bedoelde raadslid hem
uiteenzette waarom dit vooistei gedaan
is
Wij hebben biet 'gezien, dat deze dat
uiteengezet heeft. Eu wij begrijpen ook
niet 'waarvoor dit goed zou zijn. Want
iedereen weet toch wel waarom een raads
lid zulks voorstelt.
D. i. t. z. vierkant die, redeli zeggen,
waarom zooiets geschiedt, zal wol niet
licht gebeuren. 5[en. zal er omheen praten,
en daarom is hot wellicht toch goed, ge-
zien dei naiviteit van den inzender, om
oven do puntjes op fle i's te zetten.
Waarom trekt ieen raadslid van hot bo
venstaajnde genre dus de gemeentc-typo'-
grafcti vroor boveln de gewone typografen?
want dat doet bij, de inzender heeft
daarin volkomen gelijk. r 1
Wij stelten dc vraag gatosch algemeen,
afgezien van den peis oon of da partij van
dit raadslid, dio wij dan ook niet noemen
Want het verschijnsel is miol mhaaront
aan één persoon of één partij. Heit geldt
voor alle partijen die kiezers van beide
soort onder hun partijgeuootcn hebben,
waar de goheelo gebeurtenis een, normaal
ontaardingsverschijnspl in onze democra
tie is. I 1
Nu zal men allicht dei neelö kwestie
willen vertroebelen door te stellen, dal de
keuze hier niet gaat tusschen typograaf
en typograaf, doch tusschen gemeente-
typograaf en particjnlte)ro dmkkcrspa-
troon. Doch dal is slechts oppervlakkig
juist. In laatste instantiq gaat hot wel de
gelijk gelijk dc inzender stelt tus
schen dio'n toch al bovooitechtoni gemeen*
le-vherkman en den part'culloron wcikman.
Waarom 'nu gcifein de bewuste partijleden
hij dc keus tusschen deze twee do voor
keur aan dei1 gemeente-werkman?
Omdal deze voor hen als kiezer 50 maal
zooveel waaid is als do pal ticuliei'Ci we-ik-
man.
Men stelle zich hel geval goed voor den
geest: i
Hier zit hal bed ooi do gemeenteraadslid,
daar komen voor hem twee pan ij gein oo
ien, dot gemeentewerkman. cn do part'ch-
lieivi wcikman. Wie van deze Iwoc zal zich
nu hoL mwsI voor zijn verkiezing, voor de
bevoutefing zijner partijbelangen, in
spannen.?
Natuurlijk de gemeente,weikman.
InmioTS, deze heeft bij die raadsvcikio
zingen een belang, dal oneindig veel gioo
ter is dan dat van ^ijn partieel teren col
lega. Dei particuliere collega vil gaarne1
dn beginselen, bevorderen, zal dus wel op
bom stemmen. Doch in 99 van dc 100 ge
vallen verandert bet resultaat van do
stemming niets aan zijn iposiiie: eenig;
vooulcd, buitenkansjes, ovlranljos, slaat
voor hem niet op het. spel.
Voor den gemeentewerkman staat daar
entegen zijn gchcele positie op het spel.
Houdi dit raadslid het beft in handenj
dan blijft hij in zijn bevoorrechte positie
van extia-gopd betaald gemeentewerk
man met allo voorde clou daaraan verbon
den. Viet'lieM dil raadslid bel, da'n is er
kans, dat dc gemeentewerkman op, straat
komt, dat schraalhans maanden lang hij
hom keuken mee-,ter zal zijn, dat hiji als
goed huisvader zijn vrouw en kinderen
niet zal kimnm geven, wat hij hun graag
geven wil en tot nu toe gegeven hecfl.
Het belang lnj de verkiezingen van den
gemwtile-lypograaf venhoudt zich dus tot
dal van den particulier;en typograaf, als
10, 50,. 100, 10Ü0 lol 1.
Is deze eerste typograaf dus een goed
huisvader cn con schrander man, dan zal
hij het vuur uit zijn sloffen loopon voor
zijn palroon, dan zal hij niet lusten voor
dat hij 30, 40, 50 andere kiezers voor dweil
gewonnen, heeft. Want voor dezen, dal be
tekent voor hom zalf, voor do welvaart
van het gezin, wamvoor hij te zorgen
heeft. Terwijl de andere typograaf geen
enkele andere beden voor propaganda
he'eR dan zijn opvatting van hel algemeen
belang.
Tegenover elkaar staan hier dus als
motoren liet meest onmiddellijke eigen be
lang (voor zichzelf cn voor zijn gezin) en
een absoluut vaag algemeen, belang.
Nu kan ihen dit niet mooi vinden, het
is mensehclijk, hel is do werkelijkheid en
wij zullen dra laatste zijn om sternen te
gooien op dien gemeentewerkman, dio
zich aldus inspant hij de zorg voor zijn
gezin. 1
Trouwens de ethische z.ijdei is 'aiel
aan do orde, wij vragen alleen de veikla
rimr vab dit Amsterdamschei voordel. En
die is kort ran goed:
Een particuliere typograaf 1 kiezer.
Een gemeente typograaf 50 kiezers
Ncizjen e|n twinlig typografen in gei
nitertnlrdienst behouden is dus S9 X50
1450 stemmen winnen.
Negen en twintig lypografcn uit ge-
m'ccnledienst weg laten gaan, js, in het
besje gevalgeen enkele stem winnen.
Er is m'ct dil voorstel dus een vooidee-
lig saldo van 1450 stemmen gemoeid.
Begrijpt men nu, waarom zulke voorniet
len worden ingediend?
Een politieke partij, met nmno een van
diegenen, welke Kot o. a. van do lypogra
fcn moet Kobben, moet naar do maclil
streven en kan die alleen krijgen door
steeds meer stommen te winnen.
Hier is een gelegenheid.
Grijpt men dio niet, dan dool do concur
rent hét.
Is bet dus niet iraklaavbanr, al is
liet stellig algemeen-ethisch niet veidig-
banr dat men zoo grijpt?
En is niet diegene bi zonder naief, dio
dit alles nicl wed, niet begrijpt.
Zeker, h'el ware mooier andcis. En wie
met ons daartegen in gaat, werkt inder
daad in het algemeen belang.
Docli' dan bestrijde men de zaak prin
cipieel en make er niet te veel een pcv&o-
nenkwestio van. Want tegenover dit ge
weldige, met den dag groeiende euvel,
vallen do personenkwesties geheel in het
niet.
Sleum
De Ems 2.
In „De Eemsbode" van 28 Oct. j.I. wordl
naar aanleiding van do ramp van de
„Ecms 2" do vraag opgeworpen, of het 36
jaar oude schip wel deugdelijk was. Tiet
blad wijst er op, dat reeds jaren lang
door de-loodsen is aangedrongen op boter
materiaal, omdat zij de schoeners niet moer
betrouwbaar achtten. „Steeds kregen zij"
schrijft de „Eemsbode" „nul op bel
rekwest, do schepen waren nog goed ge
noeg. Zooals men weet staan do loods-
schepen niet onder do schepenwet. Toon
om stoom gevraagd werd, luidde hét ant
woord, naar wij vernamen, 't host te veel
geld". 1
Te Delfzijl wil men pogingen doen om
een monument op te richten voor de om
gekomen loodsen.
De heer Schaper heeft naai' aanleiding
van hét vergaan van de „Eems 2" conige
vragen tot den betrokken minister gericldj.
Dc Winkeldiefstal te Leiden.
Over de te Leidon plaats gehad hebbende
winkeldiefstallen, worden nog de volgende
bijzonderheden gemeldi
De hoofdpersoon van deze diefstallen
bleek te zijn dc 23-jarige dienstbode 0.,
terwijl van de winkelmeisjes de 15-jarige
II. het belangrijkste aandeel' in deze dief
stallen beeft gehad. Tal van gestoten goe
deren zijn bij haar moeder, do zoocvcn 'ge
noemde juffrouw II., in buis gevonden. Dö
omstandigheid, dal do dienstbode 0. d0
hoofdpersoon was, bracht do Loidsche ie-
cherchc er toe, 's nachts oen bezoek to
brengen aan llazciswoudo, waar lMav
oudors wonen. Do vader is boeienarbeider
Per ante gingen eenige BcicTscIfe reehor.'
ëhlnu's onder leiding van don'inspecteur
Wei.jera naar dit dorp, doch' 0. weigerde
hun den toegang, waarom "de hulp vja
den Burgemeester van TIazerswondc went
ingeroepen. De politie heeft zich toen mol
geweld locgang lot dc woning verecbah.
Het lileck, dut de Lcidscho recherche
goed had gezien, want een groot aantal
dor gestolen goederen, zooals blouses, voi
les, sjaals, kousen, lint cn heoroneoslnunis
alsook stoelen, bekleed met gestolen trijp
werden daar aangetroffen cn in beslag ge
nomen. Hot gestolcno weid in de nulo ge.
laden, welke daaunede ruim' voor do helft
was gevuld, en naar Leiden, weggebracht,
In het gelioel bevinden zich thans 10 pen
sonen in arrest, waaronder ook een zuster
van de dienstbode O., werkzaam in een
zieken inrichting te Leiden, die zich ook
aan heling beeft schuldig gemaakt. Op baar
kamer in de ziekenimichling werden ver
schillende van den diefstal afkomstige goe
deren in beslag genomen. Behalve do reals
vermelde personen zijn er nog meer bij
dezen diefstal betrokken. Gistermiddag zou
do politie nog verschillende huiszockinren
doen. liet is gebleken, dat deze diefstallen
reeds 1 jaar hebben geduurd. Door var-
missing van eon sjaal, waarvan do fiuna
or slochls één had, is mon tot de ontdek
king van deze diefstalten gekomen.
Tn vciha'nd mét de diefslallon, bij do fimia,
Wisbnm en Liffman to Leiden, hooft del
politie aldaar bniszoioking gedaan hij
de moeder van mn voonnaligö winkeljuf)
fromv der firma. Eten vrij groot, aantal)
gestoten goederen is in beslag gouomeiu
Nederlandsche Roode Kruin.
De Bazaar, welke op '27, 28 cn 29 Ocl
j.I. ton bate van de Eranscbe oorlogsivrt
duwen ion weezen is gebonden in hot ge
bouw van het Noderiandsche Rooclo Kniiq
le 's-Grarenhnge, hoeft een netto bedrag
opgeleverd van 1' 4008.97,
Beroofd
Fen in Dein Haag vei loevende vicemde-
deling, wonende to Hallo pan do Saailo, id
Woensdagnamiddag beroofd van een kj
drag groot 887 dollais in coin perceel aanj
het Zieken. In verband hiermede beeft (ld
politie gearresteerd .den 26-jarigpn koop
man II. S. cn den 27-jarigen koopmaiv
Th. II. Woensdagnacht is leen andere vreem
deling beroofd van 50 Kngelsche ponded
in 00(11 peiceel aan do Spinoz.ashaat,
Overreden.
Op de Parklaan tel Haarlem is giste
een jongelje van 10 jaar door pen vracht*
auto overlieden én gedood. 1 i
Brand.
Te Enschedé is dc deken fabriek van den!
heler ïïecraa aan den Borslehvegj gedeelte
lijk uitgebrand. Dpi schade isi vrij aanzien*
lijk en niet door verzekering gedekt. I
Ontginning ah tucrlverschaffing.
De gemeente V'lagtWcddcs (Grim.) is cv
thans in geslaagd een complex van 2ö9!H!A.
worsten gjrond in hol Boertanger moéhis
aan lo koopen voor, fSO.OCO, ten dienste
een ei' productieve werkverschaffing óver
langoren tijd. i
Jfet ongeval te Snede
Uit nattere berichten blijk', dat Ligthaït
en do gemïesloerde Tl do L ja bén woof.
denwisseling waren geraakt over bet uil-
wijken bij het fietsen. Bcidlein moeten hand
gemeen zijn gcwöest, waarbij het schottvïiii
hel geladen geweer is afgegaan, vermoede
lijk omdat jLigtbart deL'. .daarmede een slag
wikte toebrengen, diep deze ontweek en
waaibij liet geweéri is gebroken, 'f. de L
veikeerdo onclev den invloed van ste
ken dfank.
Door sijn ouders cr op uitgestuurd,
Dc politie te NieifwolriUn'siol is bet ge
lukt gisteravond do hand te leggcin, op pen
12-jarig jongetje, dal bezig was met acuter
zjjn roeischuit halken te velrvoerxsn, die om-
vreemd waren bij den bouw der Patruno-
niumbuizen aan den Amstelv. weg'
Reeds lang werd op dal werk bout ver
mist.
Uit oen verhoor Jiloek, dat hét ventje w
door zijn 'ouders op uit gestuuyd werd om
bet bout ite halen.
Vechtpartij.
]n oen café hp den Scbieclanischciidijii te
Rotterdam, tra ditto de koopman E'. p. sou.
Duitschei.'zijn poriemopnaie vafhandig m
maken .Do kastelein, die dit merkte smw
HL öp straat, ,dio daarop; een steen door tie
ruiten van het café wierp, waaxdooi et®
bezoekster H!. Li, dio met een D/e-jang
in 'tcafé zat, Vrij ernstig getroffen wera.
Bij do poging bim jE. 1111. te lail'esteerran on
dervond de politie tegenstand van ftd zfa
van 'tpubliek dat met steonen 'wieïft wf
dlooii' twee agenten, die gekaakt weiden
verhouden te zijn, buiten dienst uioesic
worden gesteld. Hl weid tenslpjte ïn6?
kond. t
De Zaag-sport van den cx-h'iscr,
Do enorme stapels brandhout, geZavf
en gekloofd door den ex-keizer, wm
nu te geldo gemaakt. Door middel
den notaris to Ainerongon cn «en
wordt hét hout tegen don zeer billijken l r
van 2V2t cent por K.G. aan (len man g-
braebt en per auto tjKuis bezorgd.,
Do ex-keizer Hijgt blijkbaar nog M f,
stellingen, zegt do „Tel.", en voorziet
hij het met do hand niet meer af 7<m
ncn. Dezer dagen is dan ook een m
zaagmachine verschenen, waarmede (te P
dnctio belangrijk is opgevoerd.
Do beoefening dei' zaag-,,sport' aiss -
danig (is or nu aan gegeven. Ho
vergenoegt or zfclf nu mede de P' J
logen do zaag te houden. -
1
v
