Staatsrechtelijke curateele.
behalve van eon Turksch ook voo'rzien van
oen Engelsch, Fransch of Iialiaansdv visum.
va*i toelating aldaar. Ingeval vJj zïch over
land naar Konstanlinopol hoge von, moeten
zij "bovendien con Griekseh visum bezitten
voor do doorreis door Thraciü.
Nederlanders, die zich naai' Lilauon wen-
schon te begeven, moe en in hot bezit zijn
van oon door oen vorto-omvoordigor m het
bult onland van Ii'anon geviseerd Neder-
landseh paspoort. Binnen 21 nar na hunne
pankomstin lifanen moeten zij zich. aanmel
den hij (liet plaatselijke hoofd der politie
en binnen 3 dagen nu hunne aankomst hij
het ressokshoofd.
Hel visum geeft recht op een verblijf in
Li tanen van niet langer dan 21 dagen. Zij,
'die langer wenschen te blijven, moe'en hij
het ressorislioofd een Jmzondere ve-blijD-
vorgunning aanvragen welke voor 3. 6 of 9
maanden, al simple voor een jaar wondt afge
geven.
Bij vertrek uil La tanen, of ingeval van
verandering van veKd ij'plaats aldaar, moe
de betrokken persoon daarvan kennis geren
aan do politie.
TJit het^bmnvbcitrflt.
Naar het Centrum meklt. vc'rgade11
Woensdag 22 dezer commissie V uit don
llooaen Raad van Arbeid (CX>mma-sie voor
de diamant-, kleodiug-, iein igi ngs-uijvcrheid
bouwbedrijven, houiheweirktug en kuns'nij
verheid) over een voorontwerp Kon. besluit
tot wijziging van het overga nes besluit.
Gelijk do minister van a"beid in de Twee
de Kamer reeds meedeelde ligt hét in dé
bedoeling, het overrangsbesluit zoo lo wij
zigen, dat voor bepaalden tijd m de bouwDe-
drijven (nieuwbouw) Hen uur per dag en 55
urn- per week gewenkt kan wetrdon. Be be
trokken vaknvganba'aes zuilen worden ge
hoord. bovendien zijn deze door hun cen
trales in den Hoogen Raad van Arbeid vei
tegenwoordige!.
FIa*nctec) ntenvrs.
Honeaarsche staatsfondsen.
De N deriandsche minister van financiën
maakt bekend:
Houders van NWlerlandscho nationaliteit
der n:et gewaarborgde Hongaai-sche staats
fondsen van vóór don oorlog moeten in-
gevn'gr bet Vredesverdrag van Trianon deze
fondsen, voor zoover zij zich op 26 Juli
1921 bevonden Luiten het gebied van de
staten, die ontstaan zijn uit de verdeel in. a
van de voormalige OostcnrijKsch-liongaar
scbo Monarchie (Hongarije zelf inbegrepen)
door tusschenkomst van doi Nederiandsche
regrering Ier inwisseling legen schuktbeken-
teivssen van de bovenbedoelde staten aan
bieden.
De NrdeHandsche regeering stolt tot uiter
lijk 15 Maart 1922 de gelegenheid open
de bovenbedoelde fondsen tegen afg'ftevan'
een bewijs van overneming ter afstempeling
en inwisseling in te leveren bij een der vol
gende bankinstellingen, tv.: Amsterdam
sche Rank. De Twentsche Bank, Hone cn
Go. L;ppmann Rosenthal on Co., de Neder
landwet e Handelmaatschappij! Nederi
iandsch tonische Handelsbank en RotlerJ
darnscbe Bankvereeniging. alle te Amster
dam i
De loi dson moeten worden aangeboden
zonder da coupons, welke vóór 26 Juli
1921 zijn ©rvalton en vergezeld zijn van
nummerlijstan in duplo.
Er wordt de aandacht op gevest'gd, dal
de AVderlandsclie regeering voor de inwi«
seling gcenerlei aansprakelijkheid, op zich
neemt en nader bekend zal maken tijdstip'
en wijze, waarop de nieuwe schuldbeken
tenissen tegen inlevering van de boven
genoemde bewijzen van overneming zul
len worden uitgereikt. I
■VLAARDINGEN, 13 Febr In de gehouden
jaarvergadering van het onderling' Onder
steuningsfonds ,,Het Algemeen Belang"
werd als bestuurslid herkozen, de heer PI.
v. dBerg.
Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat de ontvangsten ia het afgeloo-
pen jaar hebben bedragen f8181 47 en de
uitgaven f 7041 32 zoodat er een voord cel ig
saldo is van 1139 85.
Het aantal leden bedraagt thans ruim
1200.
OVERSCHIE, 13 Febr. Bif den veehouder
rA'. C. v. d. Berg aan den Hoomweg_ alhi°r
zijn 'hedenmorgen drie koetien aan niil'vuur
gestorven De cadavers zijn 'et' veimie'iiging
naai do gemeentelijke vuilverbranding te
Rotterdam overgebracht.
rt k i>«v- 'Htwr.
Commissie van onderzoek.
Het gisteren door ons uit de Voorwaarts
overgenomen bericht omrent de Commissie
van onderzoek in de zaak de BruinCollé,
is niet geheel juist. Als secre'aris dier com
missie treedt niet op de heer J. N. Post in
specteur der gemeen'elijke belastingen, maan
de heer mr. N. J. Rost, commies ter secre
tarie alhier.
De Stct. no. 31 bevat de statuten der
naamlooze vennootschap Vervoermaat
schappij Roest Co., te Schiedam.
Wijlen mevr. Gonka-Blonk heeft ook
aan de commissie voor Armenzorg uit de
afd. Schiedam van den Ned. Prot. Bond
f 1COO gol.gateerd.
Aanbesteding van de gedeeltelijke sloo
ping der bakkerij van de Coöp. D. E. S. te
Schiedam.
A. G. Binnenweg, Schiedam f 7.50.—
J. Th. van Harmelan, Schiedam - 1165.—
A. Timmermans en
R. Kooy, Schiedam - 1922
H. Geene, Rhoon - 2336
De gunning is aangrii ouden.
Het werk orr Sur. iieui. in den Baad,
De belangstelling voor -Je verga lei'ing, be
legd door de S D.A.P., en waarin da heet,
P, de Bruin zou spreken over: liet werk
van de soc.-dem. in den raad. was gister
avond zoo groot, dat de zaal van het Volks
getrouw gehe.d gevuld was en om 8 uur een
rij menschcn, die geen toegang meer konden
krijgen, tof op de Tuinlaan stond.
Ro vergadering had een zeer rumoerig
karakter,' het 'regende, vooral tijdens het
debat intemiptie's -en 't duurdo bijwijlen go
ruimen tijd, voor de spT. verder kon gaan.
Een Ivczoeker, die tijdens de repliek van
den heer de Bruin wat al te lastig weid,
weid op verzoek van den voorzitter, den
heer A. v. Duinhoven door do petitie ver
wijderd.
"lAVas ruim kwart over één toen do bj-
eenkomst geëindigd was.
Na een openingswoord van den Leer
A van Duinhoven, kreeg de heer
P. de Bruin het woord, die nofoog-
de. dat de vergadering verlangd werd,
omdat tegen de S. 1). A. P.-raad sle
den een ludiek van belastering wordt
toegepast en met vei keerde voorstellingen
wordt gewelkt. Niet ieder oogenhlik kan
men verantwoording doen, maar thans js
daarvoor do gelegenheid geschapen..
Spr. raadt echter don tegenstanders aan.
mots van hun plunje te vergeten, want 'Ikon
wel eens ko-ud worden.
Iedere raadsfractie heeft lot tank om het
program, waarop ze gekozen is, zoo eerlijk
mogelijk na te komen. Het program der S.Üt.
A F, is vrij scherp omlijnd en do pubh-ke
controle is daar om vast te stellen, of daar
aan wordt voldaan. Het program schrijft
veer do belangen van de arbeiders te be
hartigen, maar daaronder moeten niet alleen
do materieeJe, maar ook de ideëele zaken
worden begrepen, 't Is dus niet waalt', dat
alleen stoffelijke lekingen worden nage
streefd.
Als de burgerlijke Masse moeg.-uit met de
soc.-dem, b.v. ten aanzien van de mtkeerin-
gen aan de verkol cozen, dan wordt dat
aanvaard, maar de S.D.A.P. staid aim de
zijde van den werkelooze, al ziet zij ook
wel in, dat de wereld mot kan bestaan van
werkeloozen, 'tls niet do schuld van do
laats ten. dat do ramp, waaronder we thans
nog gebukt gaan, is ontketend, en daarom
mag als oisch gesteld worden, dat zij gehol
pen worden.
Na een oogenblik van schrik tracht He
bourgeoisie terug te komen op do gedane
concc-ssie's (loonen en werktijden), piaai
do S.D.A.P., ook Vlier te Schiedamkiest
Jaarbij onvoorwaardelijk detzijde van de ar
beidersklasse. - i
Als heel de 'bourgeoisie ageert legen bet
beleid van minister 'Aalbenm, wat betreft
volkshuisvesting, dan vindt.ze veer de S.ü.
A.P. tegenover zich, al i» ze ook niet blind
voor het feit, 'dat zware fmanrieete offers
.vorden geveigd. Ook in Schiedam, waar de
voningnood giool is, 'doet de fractie ham
plicht, maar men 'moet bedenken, dat ze
slechts 6 van de 23 raadsleden sterk Is. Ze
kan het op.rcden van het gemeentebestuur
iel beïnvloeden, maar nog niet behcerschen
donder waaghalzerij heeft de fractie ook m
lil opzicht haar plicht gedaan.
Komende aan Armenzorg'herinnerde spr
nn do 5 beschuldigingen door den heer \Vi.
Collé in een openbare vergadering legem
.iet B. A. en den iWiethouder, onder wicn
lezen tak van''dienst ressorteert, genat. De
ommiss.o zat daarover -wel een oordeel
uitspreken. Dft wil' spr. bdhteii nog even
opmerken, dat nooit ter bovuegder plaatse
klachten betreffende het B. A. zijn geuit.
Een onderdeel van hot progrtun is verwe
zenlijkt door Armenzorg tot een afzonder
lijken dienst, lo rcarganiseenen, zoodat met
.iet bedeel ingssysfecm is gebroken.
liet B. A. is vel nhet volmaakt, maar wat
bereikt is, durft spr. gerust aan den toets
Ier cririek te onderworpen. 'Ook hier geldt
lal men den gang van zaken slechts sterk
beïnvloeden kan, geiet op de grootte van
le ia,ad.-.fractie.
Op, hot gebied van de belashnghoiling
hebben do soc.-dem. goed werk gedaan,
in Maart 1920 w o:d gedrc'gd met het vewne-
mgvuldigingscijfar 2. 'tls niet alleen 'de
verdienste van de S.D.A.P, dat dit gebracht
werd op 1.5 maar voor de door ons naar
voren gebrachte logica cn feiten, zijn B.
en W. uit den weg gegaan, zegt 'ie heer de
Bruin. Vrij uitvoerig werd ook stil gestaan
bij de debation in Nov. en Doe. '20, naar
aanleiding van de nieuwe methode om lie'
belastbaar inkomen te bepalen, waarbij hel
recht, volgons spl'. g't'uwej.jk werd verirraclkt.
Herinnerd werd aan de dubbele ino'ie, met
betrekking tot deze .aangelegenheid,
Cp liet gebied van de werkloozenzorg
lie. ft het gemeentebestuur alles gedaan, wat
n zijn vet mogen is. De toestand is ernstig,
want er zijn bijna 1900 personen werkeloos.
Maar 't heeft spr. verbaasd, dat men is
gaan demonstneeron tegen hot gemeentebe
stuur. terwijl dit in geen onkei opzicht in
gebmko is te stellen. Spr. ziet in
deza actie een poging, om de menschen
tegen do S. D. A. P. on de moderne vak
beweging op te zetten. In Het Volk van 4
Februari 1921 heeft spr. gepleit voor be-
drijfsproteclie om 1000 glasbewerkers aan
werk te (kunnen helpen, maar minister
Aalbcrso heeft zich op onverantwoordelijke
wijze van de zaak' afgemaakt. Ook de heer
Collé heeft hot plan toen bestreden, maar
G maanden later trachtte hij de arbeides
te Bewegen den nachtarbeid in de glas
fabrieken, voor welks afschaffing zooveel
strijd is gevoerd, weer te aanvaarden.
't Zijn niet da prettigste jaren geweest,
dot spr, mede do verantwoordelijkheid
draagt, maar bij Leurt ieder te bewijzen,
dat men in ©enig opzicht ten aanzien van
het weikeloozenvraagstuk in verzuim is
gebleven. 1
Op onderwijsgebied beeft de S. I>. A'. P
ved en goed werk gedaan. Volop is mee
gewerkt de wot-De Visser loyaal uit te
voeren. Er is meer dan do maat gegeven,
want het personeel der hizondcrc bewaar
scholen genieten, ofschoon de wet daar
toe niet dwingt, een zelfde salaris als daL
der openbare.
Biet 1 Jan. 1922 is hel. ambi'danlismo
afgeschaft cn de splitsing van scholen vol
Hokken, een progressieve sclioolgehlhoffing
is lot stand gekomen, liet hygiënisch school
toezicht is geregeld evenals het bewaar-
schoolonderwijs, cradiVen voor sclioolvoc-
ding en -kfoeding zijn toegestaan, terwijl
thans van gemeentewege onderwijs aan vol
wassenen zal worden gegeven. Dit alles is
wel tot stand gekomen dooi de medewer
king van anderen, ui. rar in de eersld
I plaats ging de drijfkracht uit van ito
1). A. P.
Nooit Üs do strijd vermeden, ui is die
niet altijd, in 't ojienbaar uitgevochten. Nooil
is beweerd, dat het socialisme in den Raad
verwezenlijkt kan worden maar wel kan
door de soc.-dem. do koers worden be
paald.
Botsingen zijn or geweest, bij de toe
kenning van f 3000 subsidie aan de bur
gerwacht, zijn er nog steeds bij gi'ondver-
koop, en doen zich telkens voor, waarbij
oa. gewezen wead op do aanvrage van
het Sehiied. Drankweercornité orn f 200 sub
sidio, wat zoo cynisch Bestreden is. Dat de
B.-K. fractie tegen de subsidie heeft ge
stemd, wil spr, hier nog even vastleggen
Dat invloed van ito soc. dem. raads-
Cract.o uitgaat as te danken aan hot werk
der leden, die het raadslidmaatschap niet
als een eorobaanlje maar als een taak
beschouwen. In de commissie wordt Bun
werk door de wethouders zeer gewaardeerd.'
Op veto dingen hebben wc ons stempel
gedrukt, zegt spr.
De raadsfractie is meegegaan met het
voorstel tot grenswijziging tusschen Schïe
dam en Rotterdam, maar als het kapitaal
dal Schiedam toekomt, vrij wordt, stellen
wo onze eischon. O.a. is oen nieuw tehuis
voor ouden van daggen noodig, evenals een
geh ooi zaal, sportparken en wandelplaatsen
noodig zijn.
Het gebied van de gemeentepolitiek' ver
latend, stolde spr. Rusland als afschrik
wekkend voorbeeld en zeide niet te gcloo-
ven aan de mogelijkheid van oenheid in de
vakbeweging. Met de communisten hebben
de soc.-dem. geen enkel punt van over
eenkomst meer, voor zoover spr, ziel.
'De heer de Bruin besloot zijn betoog met
een opwekking om mede te werken tot stel
sehnatigan opbouw van hot socialisme.
Voor debat gaven zich opdo heeron
W. Collé, H. Koltliek, Tweede Kamerlid te
's-Gravenliage, en Yan Egmond.
Do heer Collé beeft zich afgev'raigd
wat do reden kan zij'n, oen plotseling een
vergadering als deze te beleggen, daar
'och tijdens de algemeeno boschouwingei
in den Raad over de gemeontobegrootinp
do lieer Binkelaar oen principieel deba
onnoodig acihtlo, omdat or geen groote
vraagstukken aan de orde varen geweest
en de verkiezingen nog niet voot do deur
staan. 1
Spr vindt het eigenaardig, dat hioi
iemand als wooLxlvoerder oplreqdt, tegen
wien bcsclnr.digingen zijn uilgebracbt, die
nog in onderzoek zijn. Was niemand 'an
ders in staat biei' hef optreden van de
S. D. A. P. in den Raait te bespreken?
Als er in den Ra,-ut voorstellen zijn ge
daan in Bof belang van de arbeiders, dan
heeft spr. altijd, evenals de soü.-dom'., dam
voor zijn slem uitgebracht. Maar van con
eenheid zal nooit veel terecht komen, als
men propagandisten van liet slag als hici
hedenavond een is opgetreden, aan het
woord laat.
Van spr. kan niet gezegd worden, dat
hij den strijd geschuwd' heeft. Wanneer
hebben de hoeren do Bruin en Dinkelanr
do arbeiders Van liet bordes van Bot stad
huis toegesproken? Men moet mot zoo zeer
letten op het woord, als wel op de daad
en dan herinnert spr. aan hel feit, dat
de heer de Bruin enen de raadszaal ven-liet
leen onlangs gestenm moest worden
over een voopstel, nog wel van mievr
KoelenOoms, om den gasprijs te ver
lagen,
In andere plaatsen bindt de S. D. A. P.
don strijd aan logen m woekerenden mid
denstand, maar lner helpt men den verkoop
van sigaren op de markt te Verbieden en
weet wolh. de Bruin bij' do Behandelinig
van deze zaak in den Raad niet anders
te doen, dan den Burgemeester opmerk
zaam te maekn, „dat Collé ali voor de
derde maal het woord voert."
Hier is gesproken van een Instorcaiu-
pngue; spr. zou gannie lioorcn, van wol
ken leant die komt. Hij zelf heeft zich in
de arbeidersbeweging nooit mot laster .Bezig
lebenden (Gelach en blijken Van veront
waardiging bij' een deel van de aanwezi
gen
Bij de Behandeling Van de gemioantobi."-
groothig was geen aanleiding voor een
principieel debat, maar wel werden in hel
Vodk, waarvan de beer do Bruin liier cor
respondent is, do heldendaden van doS, D
A P. bezongen. Deze fraaie hooft willen
bezuinigen, maar wilde dit o. a. doen o]
de uitgaven van hot ziekenhuis.
Op den woningdieust is door spl'. her
haaldelijk critiek geoefend, o, n. wat Be
treft do huisvesting in den voormalige!
Officierenluin, maar loon nam, wetli. de
Bruin 't ioor mr v. Velzen op tegen Collé.
Spr. beweert, dat woningbouwvereenigin-
gon, die niet da politieke kleur van don
sprekor van hedenavond dragen, gosabot-
teerd worden, i
De soo -dem. raadsfrao'ie hooft bet af-
geloopen jaar schouiler aan schouder ge
staan met de reactie, maar het werd niet
We! moest spr. oen afstraffing worden
toegediend, waaraan elke middelmatige ar
beider zich heeft moeten ergeren. En dat
door den weth. van onderwijs, die spreekt
van een man met twee aangezichten en eeni
werkelooze arbeider oen parasiet noemt,
terwijl onder liom de opvoeding van de
jeugd plaats vindt. Maar ook da Visch-
markt ressorteer! onder zijn dienst!
Wat de kwestie van tewerkstelling van
JOOO glasbowvakers betreft, meenl spr. een
principioele tegenstelling tusschen de beo-
ren IVibaut en de Bruin te ontdokken,
terwijl slechte' één fabriek hier ter stede
iets voor bet plan voelde. Mc-1 "t oog op
de international© malaise was de poging
om do «arlraidors 0 maanden aan '1 woik
te laten gaan) ©en lapmiddel. Uitvoerig ver
dedigde spr. zijn opvatting, dat oen 3-ploe-
genstolsel de voorkeur verdient boven een
51-urige werkweek, zooals do moderne or
ganisatie voorstond. Als ie;r van verdacht
making sprake kan zijn, komt dtoi van do
zijdo van da S. D. A'. P. i
Na gowieizen te hebben op het bestaande
verschil van micening tlusscben den heer,
de Bruin jen den voorzitter van 3en S.,
B. 'B, die in d© „Voonvaaits" gewaar-1
schuwd is de wjtftk'eloozen niet op te ruien,,
Si fceschuldigda spu het gemeeniebestuurdoor
kunstmiddelen de werkverschaffing te druk
ken. Overal wordt n mkvorschaffing van ge
maakt, om bet goulkoop gedaan te krijgen
(rumoer-). Ook Bet geval mot het sneeuw
ruimen werd in dit verband ter sprake
gcbtacht. Door staking moesten de werke
loozen bun necht veroveren, 't Kan nooit
do taak' van dei socialistische beweging zijn
do arbeiders in doffe berusting ie houden.
Spr. maakt den heer de Bruin ei' een ver
wijt van, dat bij voor een instituut als "het
B. A„ dat f 7.50 cn f 10 mtkcering ver
strekt, da verantwoordelijkheid aanvaardt en,
zelfs durft zeggen, dat in vergelijking niet
andena .gemeenten Schiedam nog een goed
figuur maakt. 1 I
Zeer laakt spr. liet, dat vóór a.s. moe
ders verzekerd zijn van verloskundige hulp
dooi' bemiddeling van het B.A. een schuldbe
kentenis van f 10 geteokend moet worden.
(Geroep: Niet waar! Wel waar! en ru
nroer.).
Nadat de rust is teruggekeerd, zegt spr.
:lat nu de zaak' toch één 'keer m 't open
baar behandeld woiy.lt, 't maar eens uitge
vochten moet worden. Desnoods moet dan
•naar een tweede vergadering belegd wor
den. Als spr. in verband met tie, wijze
van debattoeren van den beer de Bruin
rich een minder vleiende uitdrukking ver
oorlooft, ontslaal een geweldig tumult en
merkt spr. op, dat hein de middelen, waar-
mo3 de wethouders zijn tegenstanders be-
itrijdt, bekend zijn.
De heer de Bruin verklaarI den heer
Collé niet to zullen beantwoorden, als hij zij.
betocdigcndo woorden nietterugneemt.
11e heer v. Duinhoven zegt-niet to
kunnen toost,aan, dat de heer do Rniin m
ijn gezicht bBasterd wordt.
Do lieer Collé betoogt, dat hot nooil
■ijn bedoeling is iemand persoonlijk' to be
o-dig'en, maar de feilen zitten bier eonmaa'
uin een persoon vast. Moet men ze daar
>m maar inslikken? (Geroep: Nee, nee!)
Wat de kwestie van de schuldbeken
tenis bol reft, merkt spr. op, dat weth
Houtman zelf gptzegd heeft, dat deze mctlio-
le wordt toegepast om de vrije keuze van
verloskundig:?, hulp te bevorderen, maai als
lat de b doeling is, kan men de personen
n kwestie, Beter f 10 ter hand stellen
Spr., die ongeveer een uur gesproken
'rad, eindigde met een opwekking 'ot de
■ev.-soc. om ondanks de vervolgen stand
te houden.
I (Wordt vervolgd.)
In de monding van de V/ilhelminalraven
•n langs hat toTrein van Schieveem is eer
U'oote baggermolen bezig de haven flink
lit ie baggeren.
Vanmiddag omstre-k's 12 uur is een jon-
ren met zijn fiofs nabij de Rranderssteeg in
lo Lange Haven gereden. De jongen werd
spoedig op den kant geholpen on later is
le fiets gevischt.-
AGENDA.
Heden tot en met 16 Febr Flora Bioscoop.
8 uur. Circusrees 6e en laatste
serie. „AVie was 3e sympathieke
onbekende?"
Heden tot en mot 16 Febr. Pandora, 8 uur
Do Vendct'a van Manni-ton. 2c
hoofdfilm 5e serie van de „Ko
ningin der aarde".
Zaterdagmiddag van 2 tot 4 uut
Matinee.
Heden tot en mot 28 Febr. Casino, S
a uur. Revue van ïïonri Ter Hall
AVoet jij 't.
14 Febr. Tivoli Schouwburg, 8 ui'r. Geuren
(Hofstad Tooneel).
14 en 15 Febr. Circus Schouwburg, 8 uur.
De .koopman van Venetië. (Lour
Bouwmeester).
U en 17 Febr. Groote Schouwburg, 8 uur
Diogenes. 1
14 Febr. Gab. R.-K'. Volksbond, 8 uur
Schied, Toonecdchib. Feestavond
ten - an de R.-K. Gezondheids.
ko1 Om Papa's Principe.
'5 Febr. Groote, Schouwburg, 7T/s uur. Fans'
(Nat. Opera.).
16 Febr. on volgende dagen. Circus Schouw
burg, 8 uur. De Publieke Vrouw
In een vorig artikel schreven wij over
le eigenaardige ontwikkeling van de de
mocratie in de laatste 30, 35 jaar. Het kie
'.evscorps werd enonn uitgebreid, doch hel
geheel van macht, dat voor 35 jaar aan
lat corps toekwam, verminderde, doordal
iet instituut der leiders een deel van die
vroegtere macht tot zich trok en tot zich
■noest trekken. De uitbreiding der demo
cratie bracht dus: irnnd.r democratie.
Nu moet men bet begrip leiders niet a'
te nauw nemen. In poli Us is hebben in
derdaad diiecl slechts enkele weinigen do
macht in handen. Doch achter die lei
ders staan weer allerlei andere leiders, het
zij als lichaam, hetzij nis individu, die
uuw leiden.
Zooals wij reeds schreven is deze radi
cale verandering in het wezen der demo
era lie g gaan buiten oenige grondwetsher
ziening, dtei zulk radicaal work leverde
ats nu de omstandigUjden ons gegeven
hebben, zou weinig kans hebben te wor
den aangenomen. Doch al is deze radicale
verandering dan niet met. zooveel woor
den in da grondwet aangegeven, in de kies
reclilixgeling en in het kamerreglement
vindt men haar wiel degelijk. Het even-
i'-tdig kiesrecht' is wel degelijk tegelijk
een aanwijzing van die verandering en
liet instrument, waarmee dit leidersinsti
tuut de ikbzers, aan wie het theoretisch
de maclit ontken', Tegeeit.' En ook in hot
kameiu-giement ziel men zeer stellig, dat
de partij m niet alleen kiezen en laten kie
zen doch dat zij ook sproken en laten
spreken of stemmen en laten stemmen
doch dit laatste staat en* niet in. En uit
dc jongste wijzigingen welke de kamer in
dat kicsrucht gebracht Beeft, blijkt terdege
dat de leiders nog allerminst aan ubdï-
quecren denken, dat zij hcA integendeel noo
dig vinden de tengels nog wier strakker
aan to tokken.
Hoe sterk dit leideisgezcg is, blijkt o.a,
(ten overvloede) nil het briefje, waarmee
de eene votksvertegenwooidim* 'Mat
Marchant) den ander (den hier vmVi
resteyn) dwingt te zwijgen in 1lfè L e'i
baar debat, to vinden op pag es H®-'!
hrocliure „Waarom ik de rrijz. a.!ni'!
merfractiici verliet" door Jhr Mr P A'
Beucstoyn. De korte inbond van dit brfj
„Gij hebt u als sptek'er laten inscli'is;,-»
Voor U.15 uur inschrijving iSSg**
SUI gaat de Vnjz. Deur. fractie uitM" 1
Men versta ons wel: wij mengen on?
met m den stnjd tusschen deze hvw i
ren Wij wilton alleen even aantoonït
sterk zelfs m een klein geval als dij
tusschen menschen die in schijn Wh 1"
lijken zijn, da partijdiscipline werkt
En de evenredige verlegen\voordi"in» ai
grootste vergissing van de 20sto °eeiw°\
gelijk wij dozer dagen lazen, is ton 3 f,
het; maclitsworktuig van den leider Ti
den kiezer een deel van zijn macht ótide
den schoonen schijn van bet tegendeel J
neemt. Wij hebben meer bezwaren w„
do fameus© E. V. dan alleen mm-Z
het m den bovenbedoelden zin anti-demn
cratisch is. Doch liet is wel treffend, £5
dit stelsel juist, ingevoerd in een tiid
dat een enorme kiesrcdituitbreidingmoKP
'e:d'?n tot rnacli tsvermeerden'ng van (te
'e:dsr en tot maohlsvenmndeiing van dJ
kiezieï'. i
Wat zal nu de toekomst brongen? i
Zullen wij doorgaan in da richting de-
gioote politieke partijen vertegenwoordit
gen het geheele NederlamLcfe Vok" 0fis
te verwachten dat na de ontwikkeling k
nnti-democrafiscl»"n zin, nu weer de°de.'
mocralisclie richting zad woiden inqesla.'
gen. i
Alle voorspellen is natuurlijk' in de por
'itiek als op elk ander gebied ónmo«e-
'ijk. En men mort 'stellig aan de gebeur-
'missen van het hnidfg© moment nipt al
te veel gewicht hechten. Dat er allerlei
nieuwe partijtjes ontstaan, juist in dezen
'ijd nu de groote leiders der groote par
tijen al wel hebben uitgemaakt wie hun
zendbrieven" zullen krijgen en wie niri'
ligt voor de harul ©p 'kan door meer per'
roonlijk'e momenten verklaard worden dog
door den wensch naar meerdere dcmocra-
Ho. Da „bezuiniging" geeft bovendien zoo'n
begrijpelijke zij het dan op zichzelf vol
maakt ondeugdelijke leus, dat heel gotd?»
le ingrijpen is, dat velen den' lust nieti
kunnen weerstaan om het daannee.eens te
nrobeeaen.
Aan dit alles hechten wij dus niet te
rock el willen wij in dit verhand wel wij-1
zen op d<* groep van Gijn cum suis, waar-
van de brteek'enis nog niet volkomndui-
del ijk is, doch diia o.i. wel eens het aanzijn
zou kunnen geven aan een beweging tegen'
de tactische curateele, die do Nederland-
sche leiders in den meest uitgehreiden zip
over den Nederlandschen kiezer willen uit.f
oefenen- Het zou volsti'ekl geen wondet;,
zijn, dat zulk een democratische hem:-,
ging kwam uit een hoek, waarin velen?
oppiivlrdrllg ;te "tenmeratie niet, zouden
zoeklsn. 1 i
Dceh wat ons doet vel wachten, dat wij
spoedig weet* naar zuiverder democratie
zuilen teruggaan, is allereerst hot feit,
lal de ktezer hij vorder ontwikkeling woer
heter in slaat zal zijn de staatszaak' zoit.
ter hand te nemen en dan de afkeer van
de discipline, niet alleen ran de militaire
•naar op den duur stellig ooU van de oveï-
tl rev, n poHleko parlij-discipline welke om
ran de duidelijkste Nëderlandsche volks-
mgrnsrhnppen is. I l
r) De heer van B er es toy n gaat zoover
nog niet. Doch op pag, 14 van zija bro-
dmre vindt men al dit veelzeggende zin
netje over de Evenredige verlcgemvoordi-
alrig: „Waaiwoor overigons in theorie meer
dan in do praktijk tei zeggen is".
Kunst en Wetenschap.
De Haag sche Courant.
In liet nummer van gisteravond van dc
"Taagsehe Courant lezen wij:
,,üe „Haagsc'he Gourant" is verhuisd. Een
-roo'e dag in haar geschiedenis..,. En een
'dijde dag tevens', want al is de verhuizing
m zekeren zin „gedwongen", ouve'koniis
zij nio'j immers zij1 geeft het steeds zich
ni'breidend en ii'clB inoderniseöreml leidirijf
"en goede gekegenheiid om zich los te
•■aken van een omgeving, die door 'do
•ziimteVordccUng en de in soanmigo ep-
'idifen reeds verouderde inrichting zich
■liet geheel meer mnsloo-t Bijl do eiscKen
"an de Bodendlagsaho dagbladitectiniek"'
Do Haagscihe Courant heeft haar geb'omv
moeten verlaten tengevolge van onteige
ning door de gemeente ten böTwxxv'ei_vhn
den verkeei'swej Groote MarktSpui.
liet nieuwe gebouw bevindt zidh ev'eu-
■>ens in do JVagons'raat en wol tegenorjer
hot thans verlatene
Do bouw is ontworpen en uitgevoei'd
onder direcrio van den architect J. C.
van Dorsser S.Czn.
Het terrein, tor oppervlakte vim 1600
M2loopt vanaf do "\Va0ensh-aat, waad het
oen gevelbreed. e heeft van pl m. 23.5 M.
tet aan de Aqhterraamstrnat, waan het
met een gevel van 35 M. aan gelegen is
en komt tenslotte met een poort nog uit
aan den Gedempten Burgwal.
Het gebouw maakt een uitstekenden in
druk. i f
Kerk en School.
Nod. Hm v. Kerk.
Beroepen te Abcoude: de heer
van Schouwenburg rand. te Amsterdam;
te Lolden ds J. G. \V. Goedhard, fo
Windesheim; te Eunelo ds. \V. J- van
Lokhorst, te Bannekom.
Ber ocpo n te Wjageningen ds. M. van
Dijken te 's-Gravoiamb
A an gen om en het beroep te Winscho
ten door ds. J. van Banluni, hulppredikcD
bij do Ifcrv. Kerk, te Driebergen.
Bedankt voor het Beroep te_ Spannum
c.a; door ds. A. 1), Meetor te Vriezenvce».
Ho dankt voor het Beroep te Kampen
dr ,P. - 'o Looze, tc Renkum; te'Oosterwcldq
(G.) 'ds. J, Bus te O^ddorp, ,VL'
