Schiedamsche Courant
Een diplomaat uit de 17e eeuw.
Persgesprekken met
buitenlanders.
Werkzaamheden in den
Volkstuin.
TWEEDE BLAD
on
Zaterdag 26 Augustus 1922, No. 17061.
Mr. Cornells Haga, van Schiedam, Onze
eerste vertegenwoordiger bij „De vei heven
Porte".
Toen ecnigen tij«l geledein) iu „De Haag-
scihe PosiL" een. artikel stond! geplaatst over
den Harderwijker burgemeester, Ernst
Brinck, waarin o. a Ward, medegedeeld,
dat hij secretaris van onzen toenmaligen
gezant te Konstantinopel was geweest, vod
den wij terstond den lust opkomen onzen
Jczers hot een en ander omtrent laatst ge
nociden, beroemden landgenoot, wiens naam
boven Sdifc artikel prijkt, mede te djeelen.
Hieruit zal meteen blijken, dat de Regeernag
der Republiek van haar vertegenwoordi
gers in de eerste plaats ejisdhte, dat deze
voor de handelsbelangen van hare onder
danen zouden opkomen, een pnüit wat ook
nu nog steeds van belang is en wel1 altijd
zal bbjvjen. In dit verband zij ook gewe
zen op te kwestie: „diplomatie of consu
laire vertegenwoordiging Cornells Haga
nu, wiens levensloop we dan bi korte
trekken hier laten volgen, werd m 1578
te Schiedam geboren, ging na) de noodjige
vóóropleiding £n de rechten stuideeren, om
zich vervolgens als advocaat bi Den Haag
te vestigen.
Hier werd hij langzamerhand door zijn
kennis en scherpzinnigheid zeer gezocht
als pleitbezorger, met het gevolg, dat hg
in 1610 werd aangezocht een belangrijk©
Itóteinlarildsdhe zending op zich te nemen.
Koning Kami IX van Zweden 111. was
in oorlog glesraakt met Koning Sigismund
van Polen, en daar onze schepen geregeld
op dë Oostzee voeren en ook naar Rap. in
Lijfland kwamen, dat gedeeltelijk door de
Zweden was geblokkeerd, liepen er ten
slotte een paar in de val. Zij werden
n.1 door de Zweden in beslag genomen.
Nu was Holland! in last, in dasuj de redders
der opgebrachte schepen, en zij verzoch
ten den Heeï'en Statein een bekwaam ge
volmachtigde naar Zweden te zenden, ten
einde deze kwestie in het reine te bren
gen. Deze stemden daarin toe en beten
da keuze, alsmede dietbezoldiging aan
de verzoekers Over, m. a. w„ zij kregen
carfo blanche, doch geen blanco drediet.
bi elk gevtil hebben zij van de hun
verleende machtiging een goed gebruik ge
maakt door hun keluze op den bekwamen
jurist Haga' te laten vallen, die kort na die
benoeming op reis ging en over zee via Ko
penhagen, den löen Maart 1610 te Ny-
kópïng. waar hot ZweedsChe Hol toen ver
toefde, aankwam.
Tengevolge van d© ziekte des Konings,
werd hij daar door den toenmaligen 15-
jarigen Kroonprins Gustaaf Adolf (dezelf
de idie zich later in dien 30.jarigen oorlog
zoo'n groeten roem zou verwerven) in ge-
h or ontvangen, en deze beeft de klach
ten van de Nederlandisöhe Staten aan zijn
vakter overgebracht Niet het minst door
bet toedoen vten den Zweeldischen staatsman
mr. Jacob van Dyck "(®en. Hollander in
afkomst, die later nog gezant van Zweden
in (de Nederlanden is geworden), werd de
zaak ten genoeg© der HagerS geregeld, ter
wijl Hap. zich !d©n tijd te nutte maakte
'door ook vian de gezanten der Mosdoriti-
scihe (toenmalige Russische) regeering han-
ttelsvoordeelen te verkrijgen.
Hap is in Zweden zeer goed ontviangen
en vorstelijk onthaald!, eerst tijdens' lid ziek
te Ides Konings, door de koningin Christina,
geboren Prinses Van Holsteïn, vervolgens
nog door den koning zelf, en Vertrok in Mei
weer naar bét vaderland.
Eienige dagen na zijn aankomst, in Juli
1610, 'dieed hij in Den Haag verslag' van
zijn zending.
Tolen Haga zich nu eenmaal pis be
kwaam onderhandelbar had! doen kennen,
kreeg hij' in 1611 een zeer belangrijke op
dracht, die van grooten invloedf is geweest
,op zijn vierder leven.
Dief Turkscjhe Keizers hadden n.ï. ineejdis
in !da 16e eeuw, o. a. iu 1582, ppgjmgeix
aangewend, om ralet d© Nederlanders een
vierdrag te' sluiten, doch aanvankelijk wilde
men er niet aan.
Later echter, ook tengevolge) Van een
brief van een te Konstantinopel Vertoevend'
Nederlander, Jjaidob Gysbrechtszzag men
bet belang der zaak beter in, en dit lelijdde
er toe om Hap mlet een zending' naar den
.Gouden Hoorn te belasten.
Dieze wa$ dus onze eerste gezant bij rle
Xuxkscke kegeering, of „Orateur", zooals
del toenmalige titel luddSe.
I Misschien heeft Gysbrecbtsz. gehjoppjt zjedf
als zoodanig te wonden aangesteld en voel
de bij zich gepasseerd.
Wat hiervan zij, hg beeft later tegjen Hap
geïntrigeerd in samenwerking met eenige
gezanten, die natuurbjk de Hollandsah-Turk-
sche vriendsolibpsbetuigingen met leede
oogen aanzagen, als zijnde voor hun han
del natuurlijk schadelijk.
Haga is m September 1611 in gezelschap
van een aantal Nederlanders over land
naar zijn plaats van bestemming vertrok
ken tot Pola, waar zij Scheep g1 ogenm
zijn gezelschap bevond zich o. a. als se
cretaris Comelis Pauw Reiniersz, broeder
van den latercn raadspensionaris Ajdriaan
Pauw, met welke laatste Haga een uitge
breid© Correspondentie gevoerd heeft
(Brinck is eerst in 1612 vertrokken en
beeft de goheale reis over zee gemaakt)
Na een reis vol avonturen van 6 maanden
kwam men t© Konstantinopel aan.
Haga is, zooals litei boven reeds is aan
gestipt, aanvankelijk in zijn pogingen om bij
den Sultan, (sedert 1603 regeerde Aohmed
over het Turkseihe rijk) een gehoor te krij
gen, tegengewerkt
D© vreemde gezanten (de Engelsdio, Fran-
sch© en 'Venetiaansche), trachtten het voor
te stellen, dat d© Hollanders slechts. een
troep zeeroovers en opstandelingen waren,
met wie een behoorlijke mogendlïeid fat
soenshalve geen handelsverdrag kon sluiten.
Natuurlijk spraken hier handels naijver en
co ncu rrentievxees een belangrijk woord
mede. Toch is het Haga gelukt den len
Mei 1612 bij 'den „Grooten Turk" in plech
tig gehoor te worden ontvangen, en op 6
Juli d. a. v. werd reeds ©en tractaat niet
Ti. M. gesloten.
Hierdoor werden a a. terstond de Hol
landei's, die bij verschillende gelegenheden
in Turkschiei slavernij waren geraakt, Vrij
gemaakt, de vrije handel op de Lieivant
stond voor de republiek! open, gezanten en
consuls werden erkend, en bovendien Wer
den wij. nu ook door de Europeesahe mo
gendheden voor vol aangezien.
Haga vestigde zich te Pera, de bekende
voorstad Van Stamboul, waar ook nu nog
da „Europeanen" wonen. Hij stekte in de
voornaamste haVens <ler Levant consuls
aan, die van de StatenjGenemal hun orders
kregen.
Van hoe 'n poot belang dd aanstelling!
van Hallandsche consuls was, bewijst wiel
een brief van Haga aan zijn vriend) Flo
ras van Palland't, graaf van, Culemborg,
waarin hij klaagt over de slechte wijze
waarop Vteemdtei consuls „z.g." de belan
gen van Hollandbche onderdanen waarna
men, etn hoa verkeerd! de Staten deden
met geen goed' gesalarieerde lamdigenooten
daarvoor te npnien. Hieruit blijkt duide
lijk, boe onbetrouwbaar en omkoophaai
deze baeren waren en hoe zij degenen.)
die tot hen kwamieto, in 't geheim tegen
werkten. Als mem nu nog wel eens staal,
tjes leest, waarop in den vreemde vaak,
met Nedierlandsche belangen wordt omge
sprongen, kan men hieiruit leeren, dat reeds!
toen een goed! consulair corps een eminent
belang voor dCn Staat werd geacht, en
dat sedert nog niieiis vetianderd is.
Haga heeft 28 jaren Jang, daar onze
belangen behartigd, met de hem eigen en
onbaatzuchtigheid; hij stelde alles in 't
werk om de last dia wij destijds van de
bekend? BarbaTysche zeeroovers ondervon
den, te verminderen. Zelfs degenen, die
hem bij zijn aankomst bdafflöid! hadden,
moeten tlians zijn meesterschap erkennen
en dedcln bun best het gebeurde te doen
vergeten. Ook andere zaken hadden zijn
belangstellingzoo trad' luj op als bescher
mer dier Grieksche kerk' en bezorgde
haar in Turkije vrij© ui toefening van gods-
dienst, die zij tevoren nooit had gehad.
In 1639 in Nederland teruggekeerd, heeft
hij zich ©ehst als ambteloos burger in den
Haag gevestigd' en beoefende de rechts
geleerdheid rut liefhebberij; waarschijnlijk
begeerd© hij voorloopig geen openbaar
ambt. Vervolgens is hij, als itirkenning voor
zijn groote verdiensten, in 1645 benoemd
tot Voorzitter van den Hoogen Raad van
Holland', Zeeland en West-Friesland.
Het zou te veel plaats vergen om over
zijn verdiensten in deze betrekking hier
uit te weiden; bovendien wjas de eerste aan
leiding, dat wij dlit artikel neerschreven,
Haga's diplomatieke werkzaamheid, dus valt
het ook buiten ons bestek.
Eén punt wilton wij echter aanroeren,
waaruit zijn grootó 'liefde voor zijn land
bleek, n.1. toen hij, als hoofd! van het
hoogste rechtscollege, in 1650 getracht
heeft Prins Willem II vanzijhnoodlottigenl
tocht naar Amsterdam af te houden, waar
door zoo',teel nadeehge gevolgen vodr de
goede verstandhouding tussdhen Zi. H. en
de z.g. Staatsgezinde Partij (d© Loeven-
steinsche fractie) zijn ontstaan. Ook was hij
tegen de befaamde gevangenneming der 6
heeren, waarvan Jadob de Witt Ide voor
naamste waa Hierna is hij nojgj 4 jaar Werk
zaam geweest, den 12ea Augustus 1654 is
hij overleden. Hij was in 1622 gehuwd met
Aletta Brasser, een dame uit teen Sdhie-
damscn on Detfisch regeeringsgeslacht, die
hem slechts 1 jaar overleefd heeft Beide
D|at Haga zich voor date vrijmaking
bijzonder veel moeite heeft gegeven, bewg-
zten zijn brieVen oMer diit onderwerp aan
dia regeering dep stad MedembiiiK.
zijn in hun geboorteplaats, Schiedam, (in
de St Janskwrk begraven, waar in 1656
een praalgraf voor; hen isi opgericht; 't welk
nog bestaat en waarin hun familiewapens,
benevens .een Latijnsch grafschrift, zjjri ge
beiteld. Niet alleen deze stad» maar bot
geheel© land kan trotsch zijn op dezen,
rechtsehapen man, die 45 jaren lang met
de grgotste nauwgezetheid en rechtvaar
digheid, hooge ambten in dienst der Re
publiek en het gewest Holland heelt be-
kleed. 1
Tenslotte kunnen wij hier nog mede
lieden, dat ia het Mauntsphuis, te Den
Haag, een portret van Haga aanwezig is,
van do hand win een onbekend schilder
dier 17e eeuwsdie llollandsch© school. Hier
van konden wij geen reproductie krijgen,
echter zijn wij iu de gelegenheid gesteld
onzen lozers facsinnli aan te bieden van de
famihowapens van llaga en zijn echtge
noot©, alsmede van zajn handteekening.
IV.
WeeL gp hoe liet er uitziet rondom
een conferentie? Ik wil u dat eens ver
tellen, want ge moet niet meenen, dat
het altijd even gemakkelijk is eeu afge
vaardigde te spreken te krijgen. Zij heb
ben het druk. Ga maar eens na, eerst os
er besloten, dat men die en die voorstei
len zou doen, en dan komt de tegen
partij, die tagemvooistellen doek Deze moe
ten worden bestudeerd en onderzocht en
de consequenties er van moeten worden
nagegaan. Dpt vordert alles tijd, maar
overdag moet er worden vergaderd,
's avonds moet er worden gedineetxl en ge
toast, en daar tusschendoor woedt iedere
afgevaardigde bestormd door alle moge
lijke journalisten en andere belangstellen
den. Niets is dan ook zoo werkzaam als
een goede introductie, wanneer men tot
de persmuskieten behoort. En ik behoorde
erbij. Hoe nu de nemen „los" te fcqjgen
en bun tot mededeelzaamheid te prikkelen?
Om mijn zorgen hierover wat te verzot
ten was ik op een middag de concert
zaal van het Scheveningscbe Kurhaus bia-
nengeloopen en zat aandachtig te luisteren
naar het concert, toen nuf ha afloop van
op een na het laatste stuk door een dame
in het Fransch gevraagd werd, of dit
concert pas begonnen was. Ik antwoord
de uitvoerig en ontkennend, en maakte
meteen van de gelegenheid gebruik mij
eene introductie te verschaffen hij de
Fransche delegatie. Ik deelde der Fran-
Caise mijn verlangen mede eens enkele
aparte vragen bezijden de eigenlijke con
ferentiekwesties te mogen doen, en kreeg
ten antwoord„Mais, monsieur, venez
quand vous voulez on sera ravx de vous
rencontresr."
Men begrijpt, dat ik niet minder „ï'avi"
was, toen ik een uur later de uitnoodigmg
ontving, dien zelfden avond een 'uurtje op
de thee te komen. Ik beb daar alles uit
voerig kunneu hespreken en vele sigaret
ten gerookt. Inderdaad ,was men mededeel
zamer dan gewoonlijk, maar werkelijk open
hartig hebben slechts twee vertegenwoordi
gers met mij gesproken: Italië en Japan.
In mijn eerste en tweede gesprek heb
ik u reeds een en ander medegedeekï
omtrent de Fransche opinie oven: de mo
gelijkheid der uitroeiing van het onge
wijzigde Tractaat van yersailles. De
eminente -vertegenwoordiger van de, nog
steeds in overwinningsroes venfceerende,
republiek, wist evengoed als wij allen,
dat mijn vraag eigenlijk reeds door de
feiten m ontkennenden zin beantwoord
was, maar zijn instructies gedoogden hem
niet hiervoor rond mt te komen.
Ook weet ge reeds, dat hij alle sohuld
van Frankrijk aan de Belgische stoke
rgen om d© Wielingen en de Schelde
ontkende.
Maar er was een andere vraag, die
in verhand stond met de Fransche jh'ou-
ding tegenover de Russen te Genua. Hoe
dikwijls hebben zij niet gedreigd, de
Genueesche statenbijeenkomst te verlaten.
Hoe hebben zij, in vereeniging met hun
vazal Belgié, niet op allo mogelijke wijzen
die conferentie gesaboteerd? Zijn zrj het
niet geweest, die het ergst gesputterd heb
ben tegen de Haagsche 'conferentie? Dus
vroeg ik dezen man, die uit den aaid delr
zaak een vijand der Russen moest zijn,
wat hij dacht van de mogelijkheid eener
verzoening met de sovjets.
Ik vroeg hem d!at op een tijdstip, dat
die Russen nog nauwelijks waren aangek
komen, dat alles nog pais en vrêe scheen;
toen reeds meende de Franschman, daf
men niet tot teen schikking zou kunnen
geraken. Natuurlijk wterd; hem ©nmi<Mel-i
tijk om nadere verklaring dezer meening
gevraagd', en hij zride mij in 't kolrt: Da
Russen hebbein een andere beschaving ge
accepteerd dan de rest der wereld, ert
daaruit vloeien opvattingen voort, die voor
die rest onbegrijpelijk zijn. Men kan eed
orrorteemkomst sluiten met Chineezen of
met Turken, want mien weet, dat deze!
tenminste hun best zullen doen om hunne
verplichtingen na tei komen. Dat is niet
het geval met de Russische communisten.
Dat is een slag van miensehen, die wij
niet begrijpen, en die wij nooit zullen lee
ren begrijpen. Als men met de Sovjets
onderhandelt weet men nooit, waar zij naar
toe willen. Als zij tenminste constant door
„neten" bedoelden, als zij „ja" zeiden, maar
dat is niet het geval. Soms zeggen zij
„ja", als zij inderdaad „ja" bedoelen. Zoudt
u eten contract willen teekenen met een
volk, miet teen dusdanig onbetrouwbare re
geering? Europa poogt dejn Rassen een,
overeenkomst voor te leggen, die ons geen
of heel wteïnig risico brengt, en die de
Sovjet-regteering de gelegenheid opent bet
vertrouwen in baar te vestigen oE te ber-
steHen. Mooi is dat gezegd, vindt ge niet
ook Er werd' den Russen een plan voor
gelegd1, dat eigenlijk hierop neerkwam, dat
ziji eterét moesten beginnen met all eschul
den tte ©rkennen en rente daaTvan te be-:
talen, ten in ruil daarvoor zouden zij krij.
generloeiiuiing do jure en het vertrou
wen van de andere tegeeringen. Dan moes,
ten zij nog de bezittingen teruggeven aan
de vroegere, huitenlandsclie, eigenaars, en,
dan kouden buitenlandscbe. particulieren
misschien wed cnedieten verleencn. Het
heeft mij bids daad verbaasd, dat 111011 ecu,
dergelijk plan heeft duiven betitelen als
liet openen van een gelegenheid' voor de
Sovjet-regeoring om vertrouwen te vesti
gen of te horstellen. En dat do Russen,
daar 'niet in zouden happen, kon zelfs,
teen kind' wel begrijpen. Natuurlijk over
vroeg men, maar met onderhandelen had
men eten heel eind kunnen opschieten Al
leen di? niet-Russen, hebben op hunne voor
stellen gehamerd;, en de Sovjets vonden,
hun eigen plan viel beter.
Trouwens het is nu enmaal een merk
waardig verschijnsel, dat op allo confe
renties nooit recht op den man af onder,
liandekl is; men praatte steeds langs el
kander beten, en, was don zeer verbaasd,
als er op den duur oweonsteinnnng be.
reikt word.
Dat langs elkaar been praten komt bij-
zondter sterk out bij do kwestie van den
fmancieolien toestantl' van Duilschlaiul D©
regteering on/.er Oosterburen zegt zelf, dal
die toestand ulionnnabi-l is, mr. Vissering
kwam na een onderzoek, liem opgedragen
door het kuikitersconuté ta Fanjs, ook tot
do conclusie, dat Diutschland onmogelijk
do schadeveigoeding kan betalen, entoen
ik mijn vraendehjkön gastheer daarop wees,
was zijn eenig antwoord. „Mijnheer, Frank
rijk weet, dat'Duiiscliland wed kan betalen,
maar, dat de Duitsche rcgeei mg do Mar
ken laat kelderen, omdat zij met betalen
wil." Ik zou do Duitschers in dit geval
slecdits één raad willen gaven: „Mundus
vult decipi,decapiatur ergo". (De wereld,
wil bedrogen zijn, laten wij haar dus be.
dnegen.) t i
De klimrozen zijn weer uitgebloeid, en
wat voa eenige weken een lint voor de
oegen was is. nu een. flooreengegroeide
massa geworden. In bet belang \an de
rozen en van het aanzien van onzen bloe-
mentuiin nemen wo ze thaus geducht onder
handen [Wie beginnen met alles \an muur
of latwerk les te maken. Vervolgens wjorden
de scheuten welke dit jaar bloeiden tol
op eeu stevige jonge scheut weggesneden.
Waar te veel jonge scheuten ontstaan zijn,
kunnen wo ook van deze gerust eenige
missen; we behouden dan alleen dosterk-
ste. De behouden scheuten worden nu op
meu,w, voorloopig met raffia, vastgebon
den. Deze schetoten groeien tot diep in
den herfst door, en zullen zich nu, doordat
ze ruimte kregen, belangrijk foïscher anti
wikkelen. De stnukrifeen zijn thans in de
2e bloei; om een geregeld doorbloeien te
bevorderen, snijden we de uitgebloeide
bloemen bijtijds weg. Dit wegsnijden van
uitgebloeide bloemen is ook van zeer vee!
belang bij Dahlia's, Vooral de tegenwoor
dig voor vakbepianling gebruikte Mignon-
Dahlia's zijn er zeer gevoelig Vooi'.
W|ordt dit wegsnijden van uitgebloeide
bloemen niet bijgehouden, dan zijn die
Dahlia's al spoedig geheel uitgeh'oeid, ter
wijl hij geregeld onderhoud een schaf van
bloemen tot diep in het najaar, de lidoo-
ning is.
.Wjaar we grootbloemige Dahlia's"" voor
snijbloemen aangeplant hebbe|a, bi eken we
de, naast Üen boofdknop aan den stengel
zich ontwikkelende zijknoppen, weg; zoo
doende verkrijgen we lange bloemstengtels
met groote bloemen. Eenmaal per week
voeren we dit, niet veel tijd eischendie
werkje uit, en! de resultaten zijn schitterend
!Waar de stengels nog met loldoonde aan
het steansel bevestigd waren, leggen wte
thans nog 'n tweeden ba!nd; waar de eerste
band (door de verdikking der stengel te
nauw wordt, snijden we deze tevens door.
Verschillende vaste planten knninen nu
gestekt worden', !Wje doen dit onder een ge
sloten raam in met scherp zand vermengde
hladgrond. O.a. kannen gestekt worden
Nepeta, Alyssum, Ibens, Phlox, in soorten,
Thijm, Erica Veronica's (de meeste soor
ten), enz. Tegen scherpe zon woidl ge
schermd, ook sproeio men dan uieei malen
daags. In 34 weken zijn de stekken ge
worteld. <x.
Rechtszaken.
Fereenvcudiging van de rechtspleging in
lichte strafzaken.
'Aan die voorzieningen die de minister'
heeft getroffen in verband' met de mwer-
kingtrieiiing dter wet tot vereenvoudiging!
van dö neohtspteging m lichte strafzaken,
ontteenen wij het volgend©: t
Art. 252 d; 2d© lid W. v. Sv. openï
dia mogelijkheid van onmiddellijke voorge
leiding van den verdachte voor het open
baar ministerie bij hat kantangeVecht, en
vervolgens ter terechtzitting indien hij
volgens art. 41 van het Wetboek van straf
vordering is aangehouden. Deze aanhou
ding, aldus de minister van justitie, dient
in kantongerechtzaken m hoofdzaak bei
perkt te blijven tot d© daaromtrent thans!
geldiendo practrjk en dus m liet algemeen!
niet te wonden uitgebreid met het oog
op de mogdijkbeiid van onmiddellijke voor-
getedding, welke uiteraard alleen kan ge.
schreden op dagen, waarop het kantoni
gerecht strafzitting houdt, zoolang deze nog
niet is afgdoopein, dient aanvankelijk m be
ginsel beperkt té blijven tot de groote
steden, doch ik heb er geen bezwaar le
gen, dat ook elders door de politie n&L
het instituut d© pro.f wordt genomen naar
d© aanwijzingen van heit openhaar mini
sterie. 1
Reeds uit dm hierboven bedoelde beper
king dier aanhouding vlooit onmiddellijk
voort, dat ook d© onnndd©Uij.ke) vooïge-i
leiding in kantongeneichtzaken tot be-
paaid© gevallen beperkt dient te blijven. De
onmiddellijke voorgioleidimg kan haar null
bebbten in gevallen van rustverstoring, ball
dadighoid, dronkenschap (na ontnuchteiring)
zoo ook tegenover vreemdelingen, die aam
stonds weer zoudieln vertrekken, docli van
oen volledige opsomming dor gevallen moet
Her woirden afgezien, waar ten slotte al-i
leen d© practijk de wmiïde van het nieuwe
instituut k;ui leeaien kenïion. Voorzichtig
Jx-Iteid zal ta dezen steeds nuttig zijn.
Voorts dient aan verdachten, die instaat
van dronkenschap veTkeeren, hij voorkeuij
niet aanstonds eten oproeping te worden
uitgereikt, die zij wellicht zouden kunnenl
vei liezen of wegwerpen. Zulke heden kun,
non lieüer worden aangehouden te.nvijl dan
d© uitreiking na ontnuchtering- op het po
li lieburoi-l kon geschieden. 1
Alvorens em oproeping uiL te "eik^n!
,iar d©n voidacliki van ©en op heeler lud
ontdekt strafbaar feit dunt de pspoitigs?
iunbbenaar deu vrindacht© zich, ..00 noo-
dig, to laten kgitimecren (door rortooni
van eten brief, visitekaartje of op welk©
wijz© dan ook). Kam dö verdachte zich,
waar noO^g. niet ItegitiiiKoeren, dan zal
het voorzichtig zijn óf deïi oproep acli-i
terwege te laten óf 9©ze overeenkomstig
art 252 c, tweedlei lid van bet Wetboek
v. Sv. alsnog aan den persoon van den
verdacht© ta doen aanbieden.
Bestaat er twijfel omtrent de personalia
\an den verdachte, dan z,i.l liet raadzaam
zijn dat do opsporingsambtenaar zelf laatst
bedoelde a,uibieding doet. Doch overigens)
laat art. 252c, tweede lid, ojp zich zelf
toe, dat ook een andere dienaar der open
bare macht door een hooger pohtic-orgaan
met de 111 dat artikel bedoelde aanbie
ding wordt belast. In liet proces verbaal
betreffende het strafbare feit, waarvoor ©en
oproeping is uitgereikt, kan de Wijze waar-
00 do verdachte zich gelegitimeerd hcieift,
woï-den aangeduid.
In zaken, waarin de oproeping heeft
plains gevonden, dient uiteraard 111 verband
mi, den niet zelden korten oproepijngs-
ternujnen gestreefd te worden naar ©an
zoo spoedig mogelijke afdoening door de
hulpofficieren en do politie, opdat den am ti
ter aai van het openbaar ministerie bij de
kantongerechten de stukken tijdig zullen,
bereiken.
Br de oproepingen van kinderen beneden
de 18 jaren zal tie opspanngsambtenaalri
teven? moeten vragen naar panien enz,
v an ouders of voogden, dezen kun|ncn dan
01 eieenkumstig art. 252b vierde lid vaa
het Wj v. Sv. eveneens door den opspo
ringsambtenaar vvoiden opgeroepen om ter
terechtzitting te verschijnen en in dit ge
val dient de ambtenaar van het O M- die
namen, enzte keninen 0111 c.q. zei fenders
of voogden te kunnen doen dagvaarden.
Hec treffen van nadere regelingen beeft
de minister van justitie gemeend over te
moeten laten aan het openbaar ministerie.
Voider heeft de minister, gelet op de voor
drachten, Welke de officieren van justitie
de kantonrechters gehoord, hebben inge
zonden, bepaald, dat in verband) met art.
252b van bet We tb. van Straf v. gebjk het
thans luidt ingevolge de wet van 5 Juli
1921, voor alle kantons van bet aanhangig
maken door oproeping uitgestoten zijn de
navolgende strafbare feiten:
le die welke omschreven zgn in de
artikelen 436, 442, 444, 445, 448—450, 451
bis, 451 ter, 451 quaten, 455, 457, 462—
464, 465—468, 469—472 van het Wetb.
van Strafrecht;
2e. die, welke strafbaar zijn gesteld hij
of krachtens de Botenvet, de Phosphore
InnfersWet 1901, de Vuurvv-apenwet 1919
en de Warenwet (Slbl. 1919 no 581);
3e dc overtredingen van keuten of po
litic-verordeningen, van waterschappen,
veenschappen of veenpoiders;
4e die welke zijn ontdekt door ambte
naren, die niet behooren tot de justitie,
de njksv eldwacht, het wapen der Kon. ma
rechaussee of de gemeentepolitie of door
an hionaren, die in particulieren diénst zijn.
Gemengd Meirprs.
De giftmengers.
Naar aanleiding van het reeds gepubli
ceerde over de vergiftigingszaak, waarvan
dadeis in Amsterdam en den Haag zijn
geaiTesteeid, woelt nog gemeld:
Brakkée, de echlgenoot van de juffrouw,
die te 's-Gravenhage den groentebkndelaar
v. Oort en diens vrouw vergiftigde bon
bons aanbood, is niet dadelijk, doch eerst
11a zes dagen^Jiardnekkig ontkennen; door
de mand gevallen.
Daarbij heeft de recherche de volgend©
methode gevolgd. Een inspecteur liet tien
verdachte, die beweerd had niets van bel-
Iadonna atropine en de scheikunde in het
algemeen af te weten, onder het voor
wendsel, dat hij diens handschrift wilde
zien, scheikundige formules opschrijven.
Daarbij bleek, alras, dat de verdachte mem*
van scheikunde afwist dan Ej wilde doen
voorkomen en zich aldus verraden ziende,
legde hij spoedig een volledige bekente
nis af.
Door deze bekentenis kwam de politie
hat rooverscomplot in Amsterdam op het
spoor.
Hoe de Amsterdamsche s<fiul:Kgan werk
ten, is reeds gepubliceerd. Als bijzonder
heid kan nog vernield worden, dat Brak
kée eens per abuis een gedeelte van een»
glaasje likeur, waarin de atropine zich
bevond, zelf heeft leeggedronken, met het
gevolg, dat hij dien ze! fieri nacht nog in
het }\rilhelinmaziekenhuis moest worden
opgenomen en daar naast een zijner slacht
offers, een Amsterdamsch medicus, kwam
te liggen.
Thans staat ook hij de politie vast, «lat
al de beroovingen gepleegd zijn in het
tijdvak, dat de echtgenoot© van Brakkée
wegens overtreding van art 251 W. v. S.
in de gevangenis vertoefde.
Toen zij ontslagen werd en bemerkte,
welke gevaariijke handelingen er in haat
woning geschiedden, heeft zij haar man
aangeraden naar den Haag te verhuizen,
omdat zij vreesde, dat den een of den
anderen dag "deze kwade praktijken toch
nit zouden komen.
In den Haag heeft het echtpaar slechts
tweemaal- de, verdoovingstruo toegepast
Eenmaal, gelijk, bekend xs, in den winkel