Aanbesteding.
Stoombootdienst
A TIEMAN.
TAN DER MEER'" "ESCHCIT
Th. DEIJERE Izn., - Rotterdam,
„HET^imTiiLiÏTjr,
WRIGLEY'f
f
Schiedamsche Courant.
ADVERTENTIËN.
I
KBBHTERBOL1.BR
BESOHUXTBOXiLElf
Complete Installaties voor
Café's, Restaurants, Bars en Lunchrooms.
Levert en stelt Baden,
Badkachels en Gas- en Waterleiding.
Voorsleéts zes centenkooptgecen pdkjeP-K$
m
l<8EKM
j
Uit de Tweede Kamer.
KII0ERWRGEIXRPPEIFIBR1EC.
Stoombootdieist op Rotterdam.
METCARLTONA'S PRODUCTEN
BEREIDT lEi i C>£ FIJNSTE
CAKES EN PUDDINGEN
iWRIoLEY'Sk
DOUBLEMTNTiïJ
BURGEMEESTER «n WETHOUDEBS
no KETHEL en SPALAND rijn voor-
umma aan te besteden
Het bouwen van een
dubbele Ambtenaars-
woning en een Magazijn
voor het Gem. Eiectri-
citeitsbedrijf,
op Vrijdag 15 Dec, a.*., dee voorm
11 nar, in bet Gemeen tehuis aldaar,
Bestek en 3 teekemngen 15.ver
krijgbaar ter Gemeente-Secretarie en bij
de k ÜEBR. MARTIINSE,
Mariastraat 55, Schiedam. 694? 98
Voor Bestek en Teekeningen, mits
ongeschonden ter Gemeente-Secretarie
ingeleverd binnen drie dagen na afloop
van de besteding, wordt 12.10 vergoed.
ReparatMartohtlna voor Klndarwagent
Staffeenn, Banden, Lekken
Kappen overtrekb a f4.110.
Goederen worden sehaald en gsbraehi
HANG 45, ROTTERDAM
Wij hebben geen filiaal te Schiedam.
Cere pelde dageiykaehe
Sleepbootdienat, sleeperiü bevrachtin
gen, trangportovername, Inklaren, op
alaan en bewerken van goederen.
Oplagruimte voor 8000 ton altijd be-
•chikfca&r. Massa transpor ten vonder
Voorafgaand# kennisgeving. 2383 20
B1LLH KE TARIEVEN.
Hoofdkantoor:
lehledgwloofistrsat 8R»
Taletoon No.'s 261, 4SI en UX
OVTEBAl. TXBXBXJaBAAB
BOTBBSTRAAT 60 - TBLEP- 303
8ioo ao
Schiedamscheweg 23a, - Tel. Interc. 6806.
Magazijn „MERCURIUS"
OPPKHT 158 mSfOON #»Sl
KOTTHBDAH
Tot 15 December leveren wij het in ome Etalage
tentoongestelde A N EITBLÈ31 Kh T bestaande
uit; 0 primaLEEBHTOELEM en 1 TAFEL
(EJEKEH).
Voor f 70.5O. Op afbetaling.
Conditie 19.per week.
CARLTOMAtS eOSy-CAK&S
MET VRUCHTEN EH BAKVORMPJES VOOR l8CAK£5f65<?)
CARLTONA LT-°
<97568
Verkrijgbaar bij de firma W. F. v. d. HEIJDEN, Hoogstraat 142, Schiedam
een pittige, overheerlijke Likeur ad f 3 25 per Liter,
f 1.627a per halve Liter en 33 cent per maatje.
Te Schiedam verkrijgbaar bij; Firma A. J. v.d. VISJE, Hootstraat ML.
SMjteril en W „H£T VISEJB",
64 Marias tramt 64 (boek Fabristraat).
Beterlandgelie straat l (boek Groenelaaa). 6857 30
(Ongelooflijk en
toch Wööp f
NIEUWSTE SOORT EN LEKKERSTE KAUWGOM
Al kost een pakje Wrigley's P-K (vier bonbons be
vattende) maar ZES luttele centen, toch zult ge
erkennen vroeger nooit iets te hebben geproefd dat
zoo lekker is.
Probeert eens een pakje P-K'st
Waagt er eens ZES Centen aan en ge zult verwonderd
zijn.
Wrigley's Kauwgom is niet alleen een heerlijke
lekkernij, doch bovendien zuivert Wrigley's Kauwgom
den adem, verfrischt den mond, reinigt het gebit en
bevordert de spijsvertering.
P-K*S (versuikerde pepenmmt-
kauwgom) 6 CENT per pakje.
Doubiemlnt (pakjes inhoudende
6 blaadjes) 15 CENT per pakje
of een V* STUIVER per blaadje.
OVERAL VERKRIJGBAAR.
isweh
^CHEWING GtJM^
Heden ontvangen: 6140 20
Prima Medicinale Lover*traan,
per flesch «iO. 75 en öO et.
Aanbevelend, VOLKSDROGISTERIJ, Groenelaan 65
TWEEDE BLAD
Vrijdag 8 December 1922, No. 17149
Wij moeten nog iets zeggen over het,
wetsontwerp „Maatregelen van. Bezuiniging
betreffende de Militaire Macht". Natuur
lijk moet ook daaïfop worden bezuinigd,
en zoo worden verscheédene krijgsraden af
geschaft, waarom niemand' rouwig zal
zijn- Wij erkesuiea de «mmisbaarbeid van
krijgsraden, in oorlogstijd, als snel en streng
recht helaas «mverxnijdélijk is. Maar.juist,
omftat zulks in dien tijd een behoefte is,
«•mdt de militaire rechtspraak daardoor
fötelijk veroordeeld, want de oorlog is,
door ons althans, dmveksn-weik. Waarom
zou men dan ook in vredestijd den nulL
fair, die zich aan een delict heeft schul
dig gemaakt, dat met disciplinair kan
woöfcn gesteaft, niet voor dm burgerlij
ken rechter brengen?
Maaïï dSe vraag was met in het geding;
bet ging nn enkel om bezuiniging, fiat zag
de beer Hugeaholtz. zeer goed in, die, al
is hg dan <x>k tegen elke militaire recht
spraak, toch namens zijn fractie verklaar
de, dal zij hate stem aan het ontwerp
zon geven, omdat iedere gulden, die hier
kan worden uitgespaard, hare hartelijke'm-
stemnsing heeft.
De hees1 Wijnkoop was van een ander
gevoelen, zijn stem woineft in hoofdzaak
bepaald door den stelregelAltijd andera
dan «fe S. D. AL P. m hij zxm zijn.
sten aan het ontwerp onthouden; de 6e-
unnigmg «ïaardioor verkregen was voor hem
van 4e weinig beteekenis, en hij was tegen
doe heete materie. Hij zou daarop eeh-
~teir maar niet verder ingaan, wat zieeaj
refetandig van hetai was. Wie met def
Sovjetrepubliek dweept, doet beter zich'
nfiöt in de miMtaite rechtspraak te ,-er-
diepeta.
Tot zijn ongeluk verdie( te Minister
Bvemskerk er zich wèl in. Mot zijn gui-
hgSte gezicht begon hij: „Iets minder dui
delijk {dan van den heer Hugenholtz) is
®i de gedactóengang van den beer Wijn-
Loop. Ik weet niet of hg bezwjaar heeft
tegen bijzondere militaire rechtspraak
Nederland.....
- -De heer Wijnkoop, die onraad vermoedde,
ndermmpeerde met een „Ja, overal". Waar
°P Minister Heemskerk onverstoorbaar
^'doorging, en wie hem kent leest dan van
>,zijn geaSeht: Wees voorzichtig lieven
vriend, anders vlieg je er binnen enkele
minuten duchtig in„Wij kunnen ook van
vetöasring akte nemen. Ifc' geloof niet;
«nat er aanleiding ts daarover nader in
'debat te treden."
de heer Wijnkoop is noont voor-
vodral niet in zijn voortdurende
«nfistesmmng, als men maar even aan
■MP geliefde Sovjets raakt, en zeker niet
afgewassen tegen de zich altgd beheer-
schenden Heemskerk. 'En dus inierrum-
'Pöfle hg weer: „Wat wilde u daartegen
Ik begrijp dat niet" Waarop
Minister: „Ik wenschte er niets tegen
'te brengen, maar ik meende, dat ide
"dijkheid bestond, dat de heer Wijn-
wel voor blondere militaire recht-
sommige landen. Wig ver
nemen nu, dat hg daartegen isi" Mem moet
den statigeïi armzwaai en het onverstoor-
hare gezicht van Minister Heemskerk daar
bij denken, om te begrijpen, hoe een dave
rende lach over de vergaderzaal van de
Kamer kwam, die haar Wanden deed tril
len. En de heer Wijnkoop, die wel tegen
een stootje kan, al heeft hij clan ook bij
ziekere gewichtige gelegenheden direct be
hoefte „aan een glas water, kan er niet
tegen «lat men hem unaniem en spontaan
uitlacht
Zoo riep hij dan ook woedend. „Noem
die landen dan. Ik ken ze niet Ik ken
een bijzondere militaire rechtbank mgieen
der Sovjetlanden." (Let op zijn woord
rechtbank, niet rechtspraak.) Minis
ter Heemskerk wees hem zeer beminnelijk
op dit draaierijtje met de voorden: „Ik
heb gesproken van bijzondere militaire
rechtspraak, en verder heb ik geen
reden daarover in debat te treden". En
toen gjing hij rustig aan het weerleggen
van de bezwaren van den heer vanSasse
van IJsseit tegen het ontwerp, die deels
van joridischen, deels van praeüscixen aard
waren. Zoo had hij den lieer Wijnkoop
veel meer dan als hjj er op gewezen
had, dat er in Rusland 'geen militaire
rechtbank noodiig is, omdat de heeie recht
spraak daar militair is, zoo akelig mili
tair zelfs, dat, wie openlijk tegen de
Regeering aldaar ingaan, zooals de sociaal
democraten, daar eenvoudig worden ter
dood veroordeeld. Het was een kwade dag
voor den heer Wijnkoop, en wij wagen
het te betwgfelen, of het feit, dat hg
ten slotte de eenige was, die zajn stem
aan het ontwerp onthield, hem daarvoor
genoegzaam troost schonk. Zijn partijgenoot
Br. van Ravestegn ziet men niet meer
in de Kamer. Waarom dit te, weten wij
niet, als hij ziek is, heeft hij hei blijk
baar niet de moeite gevonden den presi
dent, die een bourgeois is, daarvan ken
nis te geven.
Voor dat den Dinsdag van deze week
de behandeling van de begroeting van Wa
terstaat is voortgezet, "is er een debat
geweest over de vraag, wanneer men zou
aanvangen met de behandeling van de
wijziging Onderwijswet van Minister de
Visser. De voorzitter deed bet voorstel van
op Vrijdag 8 December. De heer Dressel-
huijs deed in zeer gematigden toon Ibeè voor
stel, om, met bet oog op deve wijai-
gïngen, die bg Memorie van Antwoord
in het ontwerp zijn aangebracht, dit lot
na het Kerstreces te laten Ifeen. De heer
Ketelaar steunde dit voorstel in minder
gematigden toon, en weidde breed er over
ui, dat er nog negen opmerkingen uit het
Vcorloopig Verslag niet door den Minister
waren beantwoord.
Hij had dat in den trein nagtekekeu. ,VVij
moeten zeggen, dat wie dat zoo eventjes
tijdens het koorte traject, dat een sneltrein
van Amsterdam naar Den Haag maakt, kan
nakijken, zoo goed in Wet ontwerp inzit,
dat hij weinig tijd behoeft om bij de dis
cussie beslagten ten jp te komen.
De boer Gerhard steunde het voorstel
maar hij nam toch eigenlijk Wet woord,
omdat er, toen dfe heer Ketelaar er aan
herinnerde, dat do Linkerzijde iar steeds
aan heeft medegewerkt om de Pacificatie
eerlijk uit te voeten, er aan de Rechter
zijde een «enigszins honend gemompel op
ging. Inderdaad, dat had de Weer Ketelaar,
noch de linkerzijde verdiend. De Dermdi-
gingscommisöie heeft ook wat hare tón»
ketrzijjde tfetreft, seêr loyaal voor de Bevre
diging geijverd; Tydoman was de uitzon
dering, die dfen regel bevestigde. De Lin
kerzijde in die Commissie heeft hare^jpt
zooals uit de notulen blijkt, heel wat hooger
opge\ at dan -ie anti-revolutionairen. En ook
in de Kamer treft haar geen verwijt. De
antirevolutionairen tut wier hoek het ge
mompel kwam, mochten dan ook wel eens
bedenken, dat zij het geweest zijn, die bij
de Onderwijswet van 1920 de Bevrediging
fot eigen voordeel hebben willen verstoren.
En al kon het niet uitblijven, dat brj zoo
omvangrijkrijk wetsontwerp een enkel lid
van de Linkerzijde wel eens vergeet, dat
de evenaar in het huisje moest blijven
staan. Minister de Visser, die de eerlijke
uitvoerder van de Bevrediging is geweest
had over de Linkerzijde daarbij met te
klagen, maar wel over de anti revolutie,
narren.
De lieer K. ter Laan betreurde het, dat de
Minister over de aangebrachte wijzigingen
in het ontwerp alleen de Rechterzijde ge
raadpleegd beeft, en ook wij achten dit eene
fout. Maar het was toch wel wat heel
forseh. om daarom het werk als woord
breuk tegenover bet politiek aecoord van
1920 te betitelen. Hier wreekt zich dat
de Bevtedigings Commissie te vroeg is ont
bonden die had oVer de voorgestelde wij
zigingen moeten zijn geraadpleegd; «lat was
de goede weg geweest. En nu kan men wel
zeggen, dat de Commissie niet meer vol
tallig zou zijn, omdat van de 14 leden 4
overleden zijn, en va» de 10 overblijvenden
3 geen deel meer uitmaken van de Tweede
Kaamr, en dus, daar het eene commissie
uit de Kamer moest zijn, geen aanspraak
hadden op verlenging van hun mandaat,
maar dan had men die Commissie maar
steeds moeten aanvullen. Ze is trouwens
toch nog eens in haar geknotten vorm bij
een gefeest.
Be Voorat'er stond zeker sterk, toen
hij de Kamer er aan herinnerde, dat hij
haar op 18 Oct. 1.1. reeds had medege
deeld, dat het zijn plan was de Onderwijs
wet vóór het Kerstreces af te «toen, om
dat dit ontwerp van de» aanvang af ge
noemd is een bezuinigingsontwerp, dat deel
uitmaakt van het Reeuin%ingsprogram der
Regeering. Hij vond dan ook geen vrij
heid van bet door hem gedane voorstel
af te wijken.
Dat deed voor hem de beer Nolens',
«Se bet voorstel deed eerst Dinsdag 12
December daaraan te begismea, dan konden
«te leden de in het wetsontwerp aange
brachte wijzigingen op Zaterdag, Zondag
op Zondag stakerendacht de Seider
van de Katholieke» dan hedemaal niet
meer om «te anti-revcdutionaire broederen?
en Maandag bestudeeren. Dit verteerlerle
't hart van den heer Dresselhuys, misschien,
ook omdat de heer Notens *t schrikbeeld op
hing van het Kerstreces te moeten onj
«terbreken, en int Januari terug te komen
Hij trok dus zijn voorstel in, echter met
deze reserve, dat hij er vóór zou stem
men, als het weder Joor een ander werd
ingediend. Da heer Ketelaar deed zulks
niet, maar «te beer K. ter Laan bleef on-
VerHddellijk bjj zijn stelling, dat door dit
ontwerp hét politiek accoord van 1920 werd
verbroken, en nam -het voorstel over. Het
weïtd verworpen met 62 tegen 28 stem-1
men. Tegen de Rechterlikte plus de Vrij-
hddsboïfttera Visser va» IJzêndoom m
Wes torman, en mej van Doop.
Het «teek ora genoegen, zoowel uit de
houding van den beeir DtresaeSsa js, ate rut
die va» «ten heart Ketelaar te kunnen op
maken, dat bet met «te bedoelingte ak
teeuwan tegenover den Minister te gaan
staan, zooate viSoegeir links «n Rechts bij
Onderwijswetten tegenover elkander ston
den. Want, waar wij voor de droeve, zeer
droeve noodzakelijkheid staan, dat er ook
op Onderwijs moet worden bezuinigd, drukt
ons niets bedenkelijker da» een zeer mi
litante stemming, die een beletsel zou we
zen voor dat onderling overleg, dat thans
ui de eerste plaats van aoode is.
Het optreden van den nieuwen Minis
ter van Swaaij heeft dezen zeker doen
kennen alts een kundig man; en 'al was
zijn voorganger dat ook, hij heeft op dessen
voor, dat hg heel wat beter ter tonge is.
Het thans overleden Kamerlid de Stoers
heeft den minister van Waterstaat eens
heel geestig genoemd de St NicoJaas van
de Tweede Kamer. En onder het districten
stelsel was die naam zeker heel aardig
gekozen, want deze bewindsman verheugde
vele Kamerleden njet een koek, in den
vorm van een brug, een kanaal, een post
kantoor en zoo veel meer, voor hun district.
Natuurlijk waren er ook niet weinigen,
die op hun aandringen nul op het rekest
kregen, maar zoo is het nu eenmaal altijd
in de wereld, en ook de Kamerleden kon
den zangenVol verwachting klopt ons
hart, wie de koek krijgt, wie de gard.
Maar als de heer van Swaaij dan St
NicoJaas was, dan was het er zeker niet
een met volle tasch; ook dezen zoetsten
van alle heiligen wanen thans de handen
gebonden door de noodzakelijke bezuini
ging En misschien is in dit feit de oor
zaak te apeken van den münisterieelen
pech, die de beer van Swaaij ontwijfelbaar
gehad heeft. Want in een korte spanne tijds
zijn achtereenvolgens van hem verworpen
de voorstellen tot overneming van den
spoorweg van Zutphen naar de Duatsche
grens, tot bevordering van een zijner hooge
ambtenaren, tot bet verbeteren van de
haven aan bet Zijpe, en tot de niet ver
betering van de haven te Ylissingen Het
liep zoo erg, dat, toen ook de Christelijk
Historischeu deel gingen uitmaken va» dei
meerderheid, die zich, tegen den zin van
den jVKnister voor herstel van de port
vrijdommen verklaarde, de heer Schokkmg
het noodig vond daarbij Ie verklaren, dal
in de houding van zijn groep niets on
vriendelijks voor den Minister gelegen lag-
Het wil ons voorkomen, dat de Minister
toen bij zkhzelvc-u gedacht zal hebben:
Ik heb liever onvriendelijkheid«Re mg
mjjn zin geeft dan vriendelijkheid, die mij
dwars sat.
Wij verhengen ons zeer, «iat de Tweede
Kamer met de enorme meerderheid van
70 tegen 3 stemmen een motie heeft aan
genomen, waarbij zij uitsprak, dat de ha
venverbetering te VBssangen, waartoe Lij
«ie wet van 25 Juli 1919 werd besloten,
most wenden voortgezet De Christ.Jlist
heer Krijger, die over deze aangelegenheid
een geslaagde maidenspeech hield, wees
terecht op het internationaal belang va»
deze zaak. 'Wij moeten natuurlijk onze
economische positie aan den ScheHeoooml
versterken, en bet Buitenland, dat Mrjkens
zijn pers déze aangelegenheid met groote
aandacht volgt, zon vreemd opkijken, als
wg in deze van onverklaarbare kortzach-
tigheid blijk gaven. Daarenboven weet men
in hei Buitenland mt ervaring, hoe gun
stig en veilig voor het snelverkeer Vhssin-
gen Egt aan het eindpunt va» de trechter
vormige iWj«dLngen, en de passage cber "Vfa-
ringjrn is Hut ook steeds zeer geleH fs»
k,weest
De heer Dresselhuys sprak ook een zeer
juist woord, toen hij, den heer Krijger
steunende, zeide: Men wil spaarzaam zijn,
uitmuntend. Maar 3c geloof, wanneer men
spaarzaam is in den zin, «lat men reeds
aangevangen belangrijke werken. «Re ons
kracht kunnen geven in ons economisch le
ven in de toekomst, gaat stopzetten, dat
men dan voert kruidenierspolitiek Van deze
kruidenierspolitiek heeft de hierbovengts
noemde motie, met zoo groote meerder
heid aangenomen, ons gered.
Er zal de volgende wede in Den Haag
een tongres gehouden worden voor «ten
vrede door het Internationaal Verbond van
Vakvereenigingen. "Rn nu vroeg de heer
Wijnkoop verlof om de Regeering te inter-
pelieeren over dè houding die de Regee
ring tegenover dit congres zou aannemen.
!Wij kunnen dit verzc »k om te tnterpei-
leeren niet anders «la» eene dwaasheid
noemen, want de Pegeerirtg heeft in >teze
maar 'ééne houding aan te nemen, en Bat
is, dat ze er voor waakt, dat dit congres
in alle veiligheid en rust zal kunnen ver
vergaderen-
Maar dat bedoelde de heer Wijnkoop
niet; lig wilde, al zei hij het niet, dat de
Regeering hare instemming met dit emi
gres zou beto gen, wat wel het beste mid
del zou wezen om de zaak niet te bevor
deren, «Re het congres voorstaat
Maar over doze nevelachtige interpel
latie is toch nog een vol uur gepraat. Het
leek v.d, of men bevreesd was niet voor
een voorstander van den vrede gehouden
te wanten. Want rar. Troelstra was vóór
het toestaan van de interpellatie, hoewel
hij moest erkennen dat de aanvrager de
bedoeling daarvan in bet duister had ge
laten. Maar hg grondde dit het ge
zochte argument, «lat Nederland meer «ra»
de groottï landen biang bij den vrede
heeft, bij gebrek aan goede verdedigings-
mièdeton. Mr. Marchant was op nog wat
gez«xhten groaid vóór, ml. omdat in «leze»
ui zekere pers (bedoeld was de anti-revo
lutionaire) tegenwoordig stemme» opgaan
om het iïUerpellatie-rec ht te beknotten.
Nadat mr. Rutgers sommige kden vm
d*i S. D. A. P. vertoornd had met zgn uit
spraak, «lat dit congres een socialistisch
congres zou wezen, werd de interpellatie
met 60 tegen 18 stemmen Vóór1
Commumstea, de S. D. A. P. esi de V. D.
de heer van Ravesteyn had het ook thans
met «Ie moeite waard gevonden in «te Ka
mer te verschijnen,
Wordt vtrvolj/dl.
BIMMItAm
Intern. Vrouwenbond voor Vrede en Vrijheid
Me\ rouw Ram oodtHirschman heeft in
Den Haag een aantal vertegenwoordigers
van «ie pers ontvangen, ten oude
hun eenige medodeeluigen te doen om
trent ide internationale conferentie, die va»
7 tot ea mt£ 9 «lezer in Den Haag wordt.
gebonden. Deze, door den Internationalen
Vrouwenbond voor- Vrede en Vrijjbeiri be
tegde conferentie beoogt, naar men weet,
een begin te rijn van een krachtige a«dtia
voor een nieuwen vréde. Dit doel hoopt
men langs twee wegen te bereaken, nl.
door rechtstreeks op de regeeringen in te
werken, alsmede «toer het voeren van actia
ouder do vbSarrea stilf, «loor middel yan
hetoogsngen «n V De Vmmm-
houd, die is 21 knjdim afdedSngen teR
mm».
WAARSCHUWING I
«ti 2 10
MMMSN
IMH
BK>Ï 40
VRAAGT ^SPECIAAL:
wnixesoert lohdom rtwto
IMRAD-C-A-Lto
MABrELAARiGC 15 AM-STEODAM
1
firma
fl MElNDLRsvu
DEK H VAO»
AMhTERDVM.
bKZL K
DER
^r
»f dl***'
i
