APVERTENTlËft.
fWSASV
Metselwerken.
Ian Maar Zoon
H. J. VAN OGTROP ZOON
Coupons - Effecten - Incasso's
R. MEES ZOONEN.
Provinc ale
LOQPUYTS BANK
Amsterdamsche Bank
SLAVENBURG Co s BANK
ROELANTS'
Scheurkalender
VOOR
Schiedamsche Courant.
fe
JAN DE KLOL
De Romantische Werken s!
ALLE BANKZAKEN.
ALLE ASSURANTIËN.
CREDIET- en SPAARBANK
Incasseeringen,
Deposito's, Safe-Deposit
Aan- en Verkoop Effecten. «s» n
Rotterdamsche Bankvereeniging
Eenzijdige subsidies.
I/"
Vredescongres in Den Haag.
Werkzaamheden in des
Volkstuin,
i,**'
-.11..,
f>
Wït
r$fW
en verkoudheid
neem
Het voordeeligsfc adres voor
Telel» 522. Tuinlaan 48.
Transport-, Casco-, Brand-,
Diefstal- en andere Assurantiën.
Molest-verzekering.
Korte KerKstraat. Tel. 77.
5552222222522222222222522222222222222222222222222222222222
I van MELATI VAN JAVA.
22
0. La Renzoni. 22
10. Miss Campbell. 22
11. Fernand. 22
*12. Het Kasteel Schleslieim, 22
13 en 14. Soerapati, dl. I enll 22
15. Herfstdraden. 22
16. Colibri. K
*17 en 18. Hermelijn,
dl. 1 en II. J5
5252222222222222222222222222222222222222222222222222222252
52
52 1. De Jonbvronwe van
52 Groenerode.
52 2. Rosa Marina.
52 3. De familie v. d. Resident.
52 4. Nazomer.
m 5. Prada.
BIJKANTOOR SCHIEDAM.
Schiedam, Lange Haven 103.
Kapitaal f 1,000,000,
Reserves f
Bijkantoor Sohledam,
WE8TVE8T 86. Telefoon Nas. 57 «n 76.
Hfmdelaoi»«dieteii-Acoi»editleven
Effêetea - Wlstals - Deposito's.
Bijkantoor SCHIEDAM.
Opent provisievrije chequerekening met
rente-vergoeding.
Aan- en verkoop van effecten, cheques en
Buitenlandsch bankpapier.
Safe-loketten. M30JO Safe-loketten.
SCHIEDAM TUINLAAN 80.
Telef. Nra. 297, 881, 526 en 775.
Opent Eekening-Conraiit met rentevergoeding,
Neemt Gelden ft deposito. - Yerleent credieten aan
Handel an Industrie. - Effecten - Coupons. - Bewaarklnis.
Assurantiën op elk gebied. 4881 80
Prijs f 0.50
In verschillends
dessins verkrijg
baar bij alle
Boekhandelaren
TWEEDE BLAD
Zaterdag 9 December 1922, No. 17150
BINNENLAND.
Ir*
am-
fes;
,Kr,V
yi i^Kakwaa^aMtaato»»^^
a>3Mstatriè>rff «<Bif»i <"»ii >r fyrm
oètam»acawa^M^^
52"
3&.
$W#Ï
$v
mm
Verkrijgbaar in de DROGISTERIJ
DE GAPER", A. Scholte Jr., Broers-
vest 71. VAN DER SMAN's Drogiste
rijen, Hoogstraat, Schiedam en Vlaar-
dingen. Drogisterij „DE PAPAVER",
Korte Dam 3.
KJ
3563 10
Hakelauu ln AismatlCa.
MllBAttAM.
1295 4t
7121
Prijs per deel Ingenaaid f 1,90gebonden f 8.65. 52
52 Verkrijgbaar bij alle Boekhandelaren of bij den Uitgever 22
J.J [f A M. ROELANTS, te Schiedam. 22
22 Met epn aangegeven deelen lijn tijdelijk niet voorbanden. jj|j
M '6. Miüane (Het gesl. Schilderij)
jj 7. Verdwenen.
m *8. Dorenzatbe.
ANNO 1720.
bii ro
Raad van Toezicht:
Air; D. LODDER.
J. M. VAN UEft SCHALK.
J. A. J. NOLHT
Uirectip
G. W. VAN BERGEN WAL
RAVEN.
Stortingen kunnen ook geschieden door storting of overschrijving
op onze postrekening No 24000. 6359 48
200,000.—
Depoilterente thans:
Met 10 dagen opzegging 4 Pet.
Voor een maand414
drie maanden .4Va
zes maanden en
langer5
op Binnen- en BnittnlanA
IMMMIWIilMMMWMHMIMIHBM MI1—I ■Uil I IIII' T
Bareel van Admlnlstra- ÏT F| A TfjlTh Qj Public-Accountant-
tieve Contröle. 1*1 111 Leeraar M. O. Boek-*
-Gevestigd sedert 1894. - MM.9 MM" I LillrJ^ honden, ete.
Kantoor: le Tninsingel no. 19, Schiedam. Interc. Telephoon no. 184.
Inrichten, bewerken, In orde brengen, controleeren en. geregeld bijhouden
van administration ran vrelken aard ook. Leer aar In Staat
huishoudkunde en StatiBtiek, Boekhouden, Handelsrekenen en Handelsrecht,
OPLRIOIKG VflOB EXAfflEK KM PBACXIJK. 391 20
DeVri in Ivan den Huize
1923
WM
DER
Men weet dat vie minister; van ctaderwijs
de 130.000 die voor de nationale opera be
stemd waren, gebruikt heeft voor verhoo
ging van de subsidies voor enkele orkesten,
zulks o.a. omdat enkele oodkest-mnziek.be-
voideraaas en met name de hees.* Mengel
berg zelf zich tot den minister gewend
hadden om meer subsidie dan het laatstelijk
verlaagde.
Tegen deze w ijziging is met geprotes
teerd. Men is nu eenmaal gewand, dat de
belangen voor de orkestmuziek gaau vóór
vrijwel alle andere kunstbelangen in Ne
derland en zeer terecht komt mien daarte
gen niet incidejntieel op. Bovendien is de
Nationale Opera niet een instelling waar
voor men zich in bet algemeen en met
name in de provincie heel erg warm zal
maken.
Ja wij hebben zelfs bezwaren tegen
dit „nationale" in ue benoeming. Een opera
is nu eenmaal m Nederland een zeer on-
nationaal ding. [Wiij zijn geen menus cben
om opera's te maken. Over het geheel zelfs
schijnt muziek-compositie niet ons fort, en
als die hier dan nog beoefend wordt, zal
zij uit den aard altijd meer een lyrische
strekking hebben, meer gaan in de richting
van wat de Duitscher „klein molera"
noemen, dan in die van de opera.
inleggen hierop den nadruk, niet om-
dat wij in het algemeen aan een naam zoo-
Jveel hechten, doch omdat in dit geval
door zoo'n. naam licht misverstand ver
wekt kan worden
Immers bij al de Nederiandsche en na-
tippale opera's, die elkaar in bonte ver
scheidenheid doch in steeds zich gelijk
blijvende zwakheid zijn opgevolgd, heeft
altijd die gedachte, dat Nederlanders aan
es.-;- het componeeren moesten gaan, dat er een
ederiandsche muziekdramatische kunst
jji moest komen, dat het een nationaal belang
«Pi S,TS dat zoo'n opera Nederlandsche wer-
Sl' -k®0' opvoerde, op -den voorgrond gestaan.
Volmaakt ten onrechte, naar het ons
voorkomt.
Zelfs dat in het Nederlandsch .gezongei,
wertlt, zou ons geen nationaal belang toe-
KBk schijnen, ware het niet, dat wij moeten jeir-
kW,ounen, dat valn het Nederlandsch het vooï1-
145% rf 's ^at iedor het verslaat.
Over het principieele getwist, dat met
deze kwestie ©en jaar of 25 geloilen tot
fe de kolommen van de allerdeftigste
tijdschriften vulde, haalt men nui zelfe de
schouders niet meer op.
k Iemand, die, als' toen zeer een hoog
geleerde beerten deden, nu zou komen
vertellen, dat in het Nederlandsch geen
opora gezongen kan woorden, zou hoog
stens een-, klein lachsuddesje hebben. Rrin-
is er niets meer aan de kwestie,
is er een van zuivere doelmatigheid:
Egvorden. Nederlandsch" wordt beter vter-
Doch daartegenover staat week, dat
m zangers die Italiaanseh, Fïainscb of
tatsch zingen gemakkelipdec krijgen ©n
kan. De vraag is nu maar welke
ggmn. deze twee overwegingen vjaini het groot-
practiscbe belang-is.
15-
y
PM
P-}
&S"
Het groote belang van een Opera un Ne
derland is dunkt ons, dat zij een deel
van de muziekliteratuur doet kennen, het
welk anders onzen heus voorbij gaat. En
nademaal dat deel van de muziekliteratuur
belangrijker is en stellig voor 93.99 pCt.
van ons jolk heel veel maLen meer toe
gankelijk is, dan de zmver© orkest litera,
tuur, is een rijkssubsidie aan een opera
tien, twintig maal beter besteed dan aan
de vele orkesten.
Nu willea wij allerminst zeggen, dat wij
op zichzelf deze subsidies aan orkesten
afkeuren. En zelfs willen wij niet betoogen
dat de minister verkeerd heeft gedaan dooi
de verlaagde subsidies weer miat bet be
drag, dat vool* de „nationale opera" be
stemd was, te verboogen.
Maar wel achten wij het van het hoogste
algemeene belang erop te blijven wijzen,
dat de manier waarop de kunst en waarop
speciaal de muziek ten onzent wordt ge
subsidieerd niet onze bewondering heeft.
i\\jü het rijk subsidieeren. dan moet men
vóór alles oppassen niet eenzijdig éên r.ch-
ting te bevoorcleelen, omdat die lichting nu
toevallig Het meest in den pas komt bij
's ministers adviseurs Voor het too neet
niets, of nagenoeg niets; wèl wa+ voor de
muziek, doch daar alweer het leeuwenaan
deel aan een muzieksoort, die ten slotte
minder literatuur heeft en voor de groote
massa, ook der beschaafden, veel, veel min
der toegankelijk is dan b.v de opera
dat is een methode, die geen methode is.
Natuurlijk wordt daarop in de Kamer
met voldoende gewezen Het is maar een
kwestie van algemeen belang „tactsiche
muziek" zit er o zoo weinig in. Doch juist
daarom is het van belang, dat men elders
deze onjuiste methode aan de kaak stelt en
niet afhoudt, voordat hier redht is ge
schied.
-itfiHtrn
voordracht van een leider der Internatio
nale Yakvereemgings-orgamsatie, die zijn
ii-cht niet onder de korenmaat stelt:, den
heer Edo Fknmen.
Maar als de heer Fimmen den ooilog
wil beoorlogen, dan moet hij toch begin
nen met hem te zoeken. En de oorlog
woont hier niet. Die Woont m de groote
naties. Willen de groote naües een of an
der voordeel verkrijgen of zich recht zien
te verschaffen, dan kan dat alleen met de
hulp van den oorlog. Di. i t z zij voeren
in dezen „beschaafden" tijd niet voortdu
rend oorlog. Dat zou te duui worden.
Doch zij hebben den oorlog noodia om er
mee te kunnen dreigen.
Voor hen is de oorlog nog onmisbaar,
althans volgens hun stellige meening.
Er is voor die meening veel te zeggen
een pacifist, die het werkelijk ernstig
met zijn zaak meent, moet da' ronduit
willen erkennen. Wrj, klenie naties, pra
ten nu wel allijd over internationale ge-
lechhshoven, en doen alsof wij gelooven,
dat deze hoven inderdaad ïechtspreken
en of er een middel is om dat recht te
verwezenlijken.
Doch dat is met waar Er is geen in
ternationale rechter, die voldoende be
trouwbaar is. En- zijn vonnissen betee-
Lenen niets, omdat er niemand is om ze
te executeuren.
Wil men nu indeidaad oorlog den oor
log, dan moet men in deze bezwaren
voorzien en vervolgens aan de bevolking
in de groote landen de overtuiging trach
ten te geven, dat hun belangen bij deze
rechters en die "uitvoerders veilig zijn.
Dan is men er nog niet. Want dan is
nog altijd Net gevaar groot, dat die lan
den liever onrechtmatig zich iets zullen
toeëïgenen, dan dat zij het op den weg
van rechten aan hun neus zien voorbij
gaan.
'Doch' is men eenmaal zoover, dat wer
kelijke rechters executabel© vonnissen vel
len, dan zal een propaganda als die welke
de heer Fimmen wil, misschien wel Sets
goeds kunnen uitrichten.
Doch zooals gezegd zoover zijn wij
rsfa.
w
Het is een groote fout, dat het Interna
tionaal Vakverbond hét vredescongres, het
welk dit verbond van tien tot vijftien
December heeft gieorganisieerd, te 's-Gia- nog iaag niet. Wij hebben die rechters
venhage laat houden- en die vonnissen nog lang niet. En wij
Op zichzelf is de idee hedemaal niet krijgen die rechters en die vonnissen al-
verkeerd. Laait de handarbeiders ook maai* ]ten als ook uit de groote staten een
eens een vredesbeweging beginnen. Waar- sterke drang komt om daartoe te geraken,
om niet? Zeker deze vakvereenigings- Het groote werk voor dè werkelijke pa-
leiders nemen den mond te vol, verwachten öfisten is fjus om m die groote naties
te veel van eigen kracht, meenen te zeer, propaganda te maken, ten einde den
dat zij den g|eest der hunnen geheel be- wensch' naar zulke rechters en zulke von-
heerschen, omdat zij opkomen voor loons- niksen daar op te wekken,
verhoogingen en tegen loonsverlagingenen Maar wil men dien wensch opwekken,
daarbij zooveel rnillioenen volgelingen heb- dan helpt een congres in Den Haag maar
ben. Doch wat doet dat er toe? Hoe een heel klein beetje. Men vertrouwt de
meer propaganda, hoe meer kans er is kleine naties in dit opzicht niet. En
dat de idee van Eet vrede-door-recht weer eigenlijk terecht. Immers, wij zijn om
een paar stapjes verder komt. j precies dezelfde redenen pacifist, waar-
Diotih waarom die propaganda in Den oen de groote anti-pacifist zijn: uit baat-
Haag? 1 zucht.
In Nederland behoeft men toch waarlijk j _De verslagen van nog een congses in
geen propaganda te maken. Wil men hier nog weer zoo'n klein landje zullen dus
in het belang van den wereldvrede wer- heel weinig baten. JEn is het „oorlog den
ken, dan is voor alles noodig den men- oorlog" van den heer Fimmen dan ook
schen duidelijk te maken, dat men in het niet maar een ifdele klank, dooh een ern-
buiitenland nog lang niet zoover is als sfcïg vermaan, dan moet dat vermaan in
hier en dat men in Nederland zelf geen Parijs, in Londen, in Berlijn, in Moskou,
nuttig voorbeeld kan geven, i in Rome zelf klinken, dag aan dag, onop-
De propaganda moet gemaakt wordenbóudelijk. En al zal "het dadelijk niet veel
in de groote landen, die nog volstrrekt helpen, op den langen, langen, langen duur
niet overtuigd zijn van de mogelijkheid toch VeEiete.
van het „vrede door recht" en waar de Terwijl dit congres in D,en Haag niets
oorlog Eet natuurlijke middel is om zichuitricht dan overtuigden overtuigen en
te doen gelden. f dure peratelegrammen verwekken, die wei-
„Ooriog den oorlog"; aldus Heet een nfg gelezen zullen worden, J.
Congres voor den vrede van het LV.V.
Het uitvoerend comité van het Interna
tionaal Anti-militanstiscli Bureau heeft de
voorstellen van deze groep in vijf ïesoluties
samengevat en ingezonden tói het secreta
riaat van het Internationaal Verbond van
Vakvereenigingen.
De eerste resolutie, over de noodzake
lijkheid van één eenig doel, gaat uit van
de opvatting dat de oorlogen van de kapi
talistische staten dienen als middelen la.
ter coneiu'ientie2o. ter uitbuiting van
de zg. gekleurde volken, en 3o ter voor
koming en onderdrukking van revolutie.
Zij gewaagt van de eenheid van milita
risme en imperialisme, stelt vast daitiedere
aanslag, zelfe die van de zg overwinnende
volken, in strijd is met het belang van
bet proletariaat, dat daaieniegen vrede en
vrijheid in het belang van de geheele
menschheid zijn, doch slechts veroveid
kunnen woiden in een srfijd die niet alleen
het gevolg oorlog, maar vooral de oorzaak,
het tegenwoordig maatschappelijk stelsel in
5 het hart treft. Alle zg. pacifistisch© be
wegnigen, die niet bewust met den oorlog
het kapitalisme bestrijden, moeten wer
den afgewezen. Eveneens alle samenwer-
liring met de tegenwoordige regeerders en
dien „tiust van overwinnaars", ten on-
t rechte genaamd Volkenbond. Oveieenkom-
stig de resolutie rler eerste Internationale
(1868), de voorstellen van DameJa Nieu-
wenhuis (1891 en 1893) en van Keir Hardy
(1910) moeten de arbeiders oorlog onmo
gelijk maken door de solidariteit met de
t heerschende klasse te breken. Bij even
tueele mobilisatie legge het betrokken deel
der arbeidersklasse onmiddellijk den ar
beid neer en ga men over tot massale
j dienstweigering, met of zonder toestemming
t van de leiders der arbeidersorgiainisaties
en zonder te vragen, of men den strijd
zal winnen of verliezen. Breekt eventueel
dan toch oorlog uit, dan traehte men dien
te laten omslaan in sociale revolutie.
De tweede resolutie geeft in een tien
tal punten de taak der arbeidersorgani-
^saties aan. Zr) wekt de arbeiders van alle
landen op -het woord van Ruskin, Netf-
lau, Liberstad e. a, tot daad te maken,
de reeds gegeven voorbeelden van arbei
ders in verschillende landen te volgen en
zetten en op crifieke oogenblïkken door
middel van massale directe actie opkomen
voor vermenscthelijiking van opvoeding en
onderwijs. Voorts ondermijne iedere onder
wijzer den nationalistischen en kapltalis
tischen geest van leer- en leesboeken, som
men en liederen en brenge den rassenhoog-
moed van de bewoners van kapitalistische
staten aan het licht.
In de vijfde resolutie wordt cle taak
van particuliere vereenigüigen gekenschetst
en een beroep giedaan „op allen dfe zicfh
katholiek of christelijk noemen", om te
onderzoeken, of de tegenwoordige prae-
tijken van staatkunde, oorlogsvoering, uit
sluiting van het proletariaat en van zg.
gekleurde volken aan de beginselen van
hun kerk beantwoorden. Zoo ja, dan wekt
het congres ieder, die tot deze conclusie
komt, op, dergelijke verderfelijke beginselen
te verwerpen. Zoo niet, dan passe men
de beleden beginselen toe en keere zich
tegen de leiding van, de officieele kerken,
welke 'tegenwoordig voor het overgroot©
deel één is met de leiding van de chau
vinisten en imperialisten."
Ook in. den winter kan een tuin er aan
trekkelijk uitzien en juist ia dezen tijd van
'tjaar heeft alles wat door bloem, vrucht,
of bladkleur den tuin nog verfraaid, dubbele
waarde, Tegen een zuidmuur of schutting
geplaatst, zal b.v. Jasrniniurn midiflorari
thans overdekt kunnen zijtu met de sier
lijke heldergele, buisvormige bloempjes. Wél
kan de vorst hier in eens een eind aan
maken, maar daarna zullen de knoppen
die nog niet open kwamen den bloei voort
zetten. Het is een sierlijke klimplant met
lange, buigzame takken, welke geen hooge
eischen aan <|en bodem stelt en zelfs door
afleggen gemakkelijk is voort te kwee
ken. Een andere winterbloeier ouder de
houtige gewassen is de Tooverhazelaar
(Hamamaelis) H. virginiana bloeit reeds
in NovemberDecember. Deze is echter
niet zvoo .mooi als de in Febr. bloeiende
H. mollis. De zeer elegante bloempjes ko
men het vooideeligste nit wanneer de strui
ken een achtergrond van conifeewen of an
te weigeren, moordtuig te vervaardigen, dere groenblijivende planten, hebben. Als
Voorts wordt gewezen op de besluiten van derde noemen we nog het peperboompje
de Duitsche syndicalistische metaalarbed- (Daphne Mezereum). Dit laagblijvend en ge-
ders, die geen munitiemakers meer tot hun drongen groeiend heestertje bloeit wel tets
organisatie, toelaten. later, n.1. eind Febr.Maart, maar ia nog
De derde resolutie zegt dat de regee j wel zoo mooi en ïijkbloeiend als bovenge-
ringeu en de politieke lichamen, wijl in noemde twee. Bloemkleur is troste of wit. De
kapitalistische staten functioneeirend, Sn witte bloeit ongeveer *14 dagen vroeger dan
dienst staan van oorlogVerwekkende marib de rose. De bloemen worden latei' gevolgd
ten. Regeeringen of politieke lichamen kun- door geleA bessen. Door hun vruchtklem'
nen daarom wel een of anderen oorlog hebben voor deze tijd van 't jaar Vooral ver
voorkomen, maar daar zij de economisch© j schillende groenblijveiuje heesters siei*-
conflicten niet opheffen kunnen, bereiden waaide. Bovenaan staat wel de hulst, jnakr
zij, of zij willen of niet, des te gruwe-, ook verschillende doomsoorten zijn zeer
lij&er uitbarstingen voor. De arbeiders heb- j mooi, zoo b.v. de vuutrdoom ('Crataegus
ben hirn eigen lot in eigen band te nemenPyrancantha) welke overdekt kan zijn, met -
en een meiiscbelïjke maatschappij te ver- vuurroode bessen en bovendien vooraf ge-
werkelijken. durende den voorzomer met schernienVitte
De vierde rresolutie constateert, dat op-bloemen, de Duindoorn (Hippophaé rham- v
voedings- en onderwijsinrichtingen onder noides) met zilverachtige smalle blaadjes
controle staan van de heerschende Hassen en gele tot oranjerood© vruchtjes. Deze
en personen hebben te vormen, die in een dooxnsoort verlangt een zanderige grondt k
tegenwoordig maatschappelijk stelsel pas- soort. Onder de dwergmispels of iCotanè-
'sea. -Daardoor zjjh onderwijs en opvoeding-aster zijn het vooral O. Sknona^ c, Éraa--.
veryalschti 'Ouders, leerlingen en onderwij- cheti, en- ,C. horizontale welke thans
zers moeten zich ia verband *- l l-1L -"*- "rcn- -■*---
lutionaire axbeidersbeweg'mg
tfiff
L
5,
