I
wmm
Uit de Tweede Kamer.
''ic'itui -üat'Jrta»*!
Ouder do onverstandige amendementen
op do Onderwijswet, moeten w\j ook dio
rekenen van den Vrgheidsborul, om he.
amb ui autisme weer voor do schoten mol
moor dan 7 jaarklassen in to vroren, on
dat van do katholieken, om hot geheel
vry to laten. Hot eerste word verdedigd
door Mevr, Westerman, het laatste door
den hoor Suring.
Wij kunnen niot zeggen, dat or eenig
Mouw argument in hot debat gebracht is,
on daarom had men dio zaak. maar moe-
-ten laten ruston. Do tegenstanders, zoo
als wij, zijn or tegen, omdat het hoofd
dor school alleen door bet hebben van
do hoogste klasso hét resultaat van hot
onderwijs op die school ten volle kan
booordoolon trouwens zoo goed al* alle
instituteurs hébbui do hoogste klasse voor
hun rekening on omdat het ambuian-
tisme te vaak geleid hoedt tot groote pla
gerij van de hoofden jegens goede en
ervaren onderwijzers. Men late don onder
wijzer, die getoond heeft bekwaam voor
zjjn taak te zijn, en een goed uitvoer
der daarvan, met rust Er zijn tal van
wijzen, waarop goed onderwijs kan gegeven
worden, en niets is dwazer, dan dat een
hoofd zou verlangen, dat iedere onder
wijzer in zijn huid zou kruipen. Natuur
lijk moet het hoofd den jeugdigen onder
wijzer, die dat behoeft, kunnen leiden en
helpen, en ook niet aan zijn klas vast
geketend zitten als Prometheus nan zijn
rots, maar daarvoor is door de reser
visten gezorgd, in art. 36 van de wet
op het L. O. opgenomen. De voorstanders
van het ambulantisTne zien in de afschaf
fing daarvan den eersten stap naar de
ook door ons veroordeelde republikeinsche
of hoofdrfooze school.
Da heeren Ketelaar en Atberda kwamen
met kracht tegen de araendementen op,
zoo ook de heer Gerhard, en ze waren
te zware portuur voor den heer Pressel-
huijs, die zijn partijgenooton te hulp kwam.
En de medédeeling van den heer Bomans,
dat hij in 1920 met aarzeling gestemd
had vóór de afschaffing van het ambu-
lafisnie, maar dat zijn ervaring als wet
houder van Haarlem hem had geleerd, dat
bet onderwijs daardoor niet slechter was
geworden, versterkte de positie van de in
dieners der amendementen niet Minister
de Visser legde er den nadruk op, dat het
niet goed zon zijn, zóó kort na de af
schaffing van bet amhulatïsme dit weer
in te voeren. Het amendement van den
Vrijheidsbond weid toen ingetrokken, en
bet amendement-Suring met 49 iegen 27
stemmen verworpen. Vóór de Vrijheids
bond, 7 anti-revrlutionairen, 4 Chnstelijfc-
Historiscben en 7 Katholieken.
Afgazien van die zaak heeft het ons zeer
verwonderd, dat de Vrijheidsbond, die
altijd zoo op pazniniging aandringt, en de
koning van aLe bezuinigers, den oud-mi
nister van Gijn in zijn midden heeft, met
rijn amendement kwam, waarvan de aan
neming maar eventjes twee millïoen
zou gekost hebben.
-Art 28 van Üe Wet is eigenlijk het
belangrijke artikel van de Wijzigingswet,
want het handelt over het aantal onder-
wgczsES per school, en daarop is de groot
ste bezuiniging gevonden.
Ee tweede wel bepaak: het hoofd wordt
in de gewone lagere school bijgestaan door
ten minste één onderwijzer boven de 25
teerimgen, door twee boven 60, doord r i e
boven de 90, en daarboven voor elke 45
feedingen één onderwijzer meer.
Die cijfers worden nu: ten minste één
onderwijzer boven 32 leerlingen, tw e e bo
ven 72, drie boven 116, vier boven 160,
vijf boven 210 en zes boven. 260, en dan
telkens één meer voor iedere 55 leerlin
gen.
Brj het L. O.-ondéirwijs was het: één
onderwijzer bij 18, twee bij 24, drie
bij 41, en dan voor elke 30 leerlingen bo
ven des 40, één onderwijzer. Dut wordt
nu: één "onderwijzer voor 24, twee voor
47, drie bij 84, vier bij 121 leerlin
gen, en Hart voocr elke 30 leerlingen boven
de 120 één onderwijzer meer.
De Yiijheidsbonders stelden, voor: lo. het
maximnrngetal (26) van. de bestaande wet
voor de ieenmanscbolen niet te verhoogen,
en het getal 55 leerlingen per onderwij
zer zoodra de school meer dan 260 leer
lingen telt te verlagen, tot 45. Daarnaast
wilde de Vrijheidsbond gunstiger voort
waarden voor bet II. L. O. De S. D. A. P
ging veel verder; ze wilden voor de lagere
school de oude cijfers behouden, en daar
naast een bepaling maken, waardoor een
klasse nooit meer dan 40 leerlingen zou
-toüen, en ook voor het U. L. O. wilden
rif gunstiger bepalingen.
Het spreekt van zelf, dat als het ken,
iedere vriend van het onderwijs aldeze
amendementen zon steunen. Maar ze waren
voortol Minister onaannemelijk, omdat
dan de heele bezuiniging op niets zon uit
knopen. Het amendement-Westerman ten
gunste van het U. L. Ct, weird omdat, dit
niet zooveel zon kosten, dat collega De
Gees? daartegen overwegend bezwaar zou
hebbent, door ^Enister de Visser overgeno
men. Het andere amendement van den
YrijpbeidsbotLd is" met Rechts tegen Links,
de sociaal-democratisch e amendementen
met Rechts plu? Vrijheidsbond, tegen de
overige Linkerzijde verworpen.
De wachtgeldregeling voor de onderwij-
zers, van. veel belang, nu er_ veifea van
hen overbodig zullen worden, is, ondanks
de sodaal-demoerafdsche expositie, gjeble--
ven, zooais die was voorgesteld. Het wordt,
grfrfdriijk afkammende van de volle wedde,
-r daarvan ten slotte 65 procent. Het zal
niet uitbetaald worden aan de onderwij
zeres, due op den dag of na den dag,
waarop het wachtgeld ingaat, in het huwe
lijk treedt, zoolang ze getrouwd is. En
dat is maar goed ook; de Minister noemde
ft Jh daarvan zeer ergerlijke voorbeelden, waar-
san wij er één zuilen opnoemen. Een
litay,, sumunteiaire onderwijzeres verzocht Baar
ïS";"be4reiking op te heffen. Toen (kreeg ze
wacbfgjeld en. na een week trouwde ze, len
iql&ïgpig naar. fadtêfeéttiLwas aldus buiten be-
R->
De nieuwe schoolgelttiegelLng, geregeld
naar evenredigheid van t' belastbaariuko
men bedoeld in art. 37 van de wet van 1914
op de Inkomstenbelasting, midden onder
de behandeling van het. ontwerp bij Vota
van Wijziging ingediend, viel nogal in de
smaak. De poging van den heer Gerhartl,
om het sehoolgehl voor het vervdgonder-
vvjjs by het openbaar en Kt bjjzonder onder
wijs gelijk te steken, mislukte deerlijkhet
desbetreffende amendement hardde slechts
IS stemmen.
Find olijk deed de heer Gerhard een
poging om Rijkssubsidie te krygen voor
die gemeenten, welke de kosten van het
bijzonder onderwijs te zwaar vult. De Mi
nister voelde er veel voor, en moest daar
om hel amendement, dat Hij in gunstiger
Emancieele omstandigheden zou overgeno
n en. li-ebben, ontraden. Toen het op stem
men aankwam, daar de heer Gerhard geen
gevolg gaf aan den verstandigen raad
van tie Commissie van Rapporteurs, om
het amendement in te trekken, kroeg dxt
slechts 16 stemmen. Wij betreuren het,
dat de heer Gerhard zijn amendement vol
hield, want nu is de verwerping met zoo
verpletterende meerderheid, een precedent,
dat het moeilijk maakt later op de zaak
te rog te komen, en liet is nu eenmaal
een feit, dal vele gemeenten door de kos
ten voor het bijlzonder onderwijs, al zyn
die kosten, op zichzelf ook nog zoo ge
rechtvaardigd, in steeds moeilijker finan
cieele positie komen.
Nadat de Kamer tusschen de bedrijven
door, zonder noemenswaardige discussie
en zonder hoofdelijke stemming, de voor
genomen leening van 350 railltoen had
goedgeekurd het is niet de bedoeling
die in ééns te plaatsen, en de Minister
van Financiën hoopt, tot bet do laatste
groote Staatsleening zal rijn, wat wij
hem helpen wenscihen werd de behan
deling van de Onderwijswet weer voort
gezet
Van zeer veel belang was art 73, dat
de voorwaarden opsomt voor de stichting
van bijzondere scholen op Overheidskosten.
Want noch do voorwaarden indertijd door
do Staatscommissie gesteld, noch idle in
do wet van 1920 neergeschreven, hebben
de zoo gevreesde onnoodage verbrokkeling
weten te voorkomen. Dae verbrokkeling ligt
bij de Roomschen hieraan, dat zij telkens
strenger komen te staan tegenover de co-
educatie, wat dus overal jongens- en meis
jesscholen noodig maakt Maar de verbrok
keling ligt nog veel meer aan de orthodoxe
Protestanten. Vóór de financïeele gelijkstel
ling hadden de Kederlandsch-Hervormden
en" de Gereformeerden gezamenlijk hun
school met den Bijbel, maar zoodra finan
cieele redenen daarvoor niet meer golden,
wilden beiden eigen school hébben. De
voorwaarden waren, behalve dan de waar
borgsom. van 15 procent, dat er in een
gemeente van meer dan 100090 inwoners
minstens 100 leerlingen voor een bijzon
dere school moeten rijn, en in de kleinere
gemeenten - -"nstens 40. Dat is nu veran
derd. De 1 ster heeft vier rubrieken ge
maakt, waamoor ook 60 en 80 leerlingen
voor de oprichting van een bijzondere
school vareischt kunnen zijn. En daarnaast
kwam de bepaling, dat bij de leerlingen,
die de te stichten school zullen bezoeken,
niet mogen worden medegerekenld zij, die
in dezelfde gemeente reeds een bijzonderé
school bezoeken.
Batt woord bijzondere is er tijdens
de discussie ingevoegd; bet was door een
onverklaarbare o-missie uit het ontwerp
weggevallen, wat zooais men begrijpen kan
in "Reehtsohe kringen nog al emotie ver
oorzaakt bad, al bad men dan in hel begin
er ook over heen. gelezen. Maar het sprak
vanzelf dat hies? met „scholen" bijzondere
schoten bedoeld was. Er was een sociaal
democratisch amendement, dat beoogde de
oprichting van te kleine bijzondere scho
len tegen te gaan door de bepaMng, dat
als deze school voor meer dan één ge
meente dient, dan ook het aantal inwoners
van alle gemeenten bij elkaar, die leer
lingen aan "de schoot leveren, te doen
gelden als maatstaf van het getal leer
lingen wanneer de school moet beginnen.
Dit amendement is echter met Rechts te
gen Links verworpen.
De heer Vliegen maakte de zeer juiste
opmerking, dat zijn ervaring als Wethou
der van Onderwijs van de hoofdstad, was.
dat men met cijfers in deze eigenlijk altijd
vastloopt. En daarom vond bij noodig een
commissie, die urt moet maken, of de aan
gevraagde school reden van bestaan heeft.
Zoo een heeft men in Amsterdam. Ze be
staat uit 2 Katholieken. 2 leden uit de Pro-
testantsch-Chrisfcelijke Schoolbesturen en 2
Israëlieten, die samenwerken met de amb
tenaren van het Onderwijs, en die com
missie werkt uitstekend. Het kwam hem
rationeel voor, dat waar de gemeente in
deze slechts betalingsantomaat is, ze toch
zooveel mogelijk tegen dwaasheden zal
konnenn waken. "Wat makkelijk kon vol
gens hem, daar "het foem minder zit in de
richtingen, dan wel in de organisatie der
richtingen. En toen wekte de heer Vliegen
in booge mate den toom van den heer Van
Wijnbergen op, op wien hij als afvallig Ka
tholiek toch reeds altijd werkt als een
roede lap op een stier, door de verkla
ring dat de zaak met de Roomschen heel
makkelijk zon gaan, als men alleen met
den deken had te doen, maar men had
ook te doen met de verschillende Hoosler-
orefen, die elkaar vaak concurrentie aan
doen. 1
De Minister Vond echter de optoerkïng
van den heer Vliegen zóó de moeite waard,
dat hij die bepaling in de wet opnam, dait
het bestuur van de te stichten school aan
gesloten moet wezen bg een groep van
scholen met een Commissie van beroep.
Daarop verzocht de heer Gerhard het ar
tikel aan te houden; hij zon het, na Hat
tal van wiprigingen, dat het onderging, gaar
ne eens rustig wiEén bekijken, waarop de
zooveelste nota van wijziging met de lie-
paling, dat tot 1 Januari 1928 Kg da mede
werking tot do stichting eener nieuwe bij
zondere school onder de feedingen, welke
voor de stichting noodig rijn, niet /.uRen
worden medegerokend de leerlingen, die de
door hen bezochte gerijksoortige byt
zondero schoot verlaten, doch voor wi«
op dio school gelejionho.d tot plaatsing in
do voor hen bestemde kkisse bleef. Tenzij
dan aanzienlijke toeneming vnn de bevdL-
ldng in cenig Reet der gemeente tot de
stichting aanleiding gaf.
Wij hopen, dat de zaak nu zoo is go
regeld. dat wij tegen onnoodige verbrok
kering gewaarborgd rijndie waarborg is
toch. men begrijpe dit ook aan de Rech
terzijde, goed, onmisbaar om aan de finan-
cieele gelijkstollïng blijvend 'een gezond
leven te schenken. De heer Gerhard vond
de waarborgen nog altijd niet voldoende en
welde het laatste noord in zake den bouw
van bijzondere scholen laten aan de ge
meenteraden, met natuurlijk beroep op
Gedeputeerde Staten en de Kroon, maar
hij vergpt daarbij, dat ziju wensch in lijn
rechten strijd was met art. 192 van de
Grondwet, en het waren dan ook alleen
de S. D. A. P. en dc- heer Wijnkoojdie
zijn amendement steunden.
De heer Kersten heeft gepoogd den vei-
zekeningsplicht tegen brand voor de bij
zondere scholen weg te krijgen, maar is
daarin natuurlijk niet geslaagd, al werd
hij door de anti-revolutionairen en enkele
ch ristel ijk -bist o rise hen gesteund.
De heei4 Gerhajd' heeft getracht het nn-
bulantisme ook voor de bijzondere school
te verbieden, wat alleen de stemmen kreeg
van de S. D. A. P., de Communisten en de
V. D En de Vrijheidsbond heeft, mooie
politiek is dit niet, bij monde van den
heetr Dresselhuys getracht het onderwijs in
het Fransch, dat verleden week den dood
steek kreeg, langs een omweg weer in het
leven te roepen. En wel door verlenging
van den termijn, waarin het onderwezen
mag wonden, tot 1930; thans is het 1925.
De Kamer begreep zóó goed', waarom het
ging dat zelfs een voorstander van het
Enansch als do heer Oud, verklaarde niet!
op het besluit van verleden week te zul
ten reogeeren, en toen trok dé heer Dres
selhuys het amendement in.
Het zoet juiste amendement van den Vrij-t
heïdsbond, om. In verband, met de daling
der-prijzen, een half procent minder ver
goeding te geren over de geschatte waar-
do van de" in 1921 gebouwde schoolge
bouwen, werd' helaas met Rechts tegen
Links verworpen.
En hiermee hebben wij van het voor
naamste van de wet een overzicht gege
ven. Over de wet zal: Vrijdag aan het emdie
van de agenda worden gestemd, maar haar
aanneming staat vast Ze is, zooöls waj
reeds zeïde, een noodwet noodzaibeliijk ge
worden door den slechten toestand van de
Schatkist Maar de zoogenaamde „verslech
tering", ais men San r3at_leeidjke woord
gebruiken wil, van ons onderwijs, die er
het gevolg van zou kunnen rijn, tem zeer
verzacht worden door den ernstógen wit
van ons oöderwgzieTSCOrps om ze tot een
minimum tereduceeren. En dat vertrou
wen in ons onderwijzerscorps hebben wij.
(Wordt vervolgdI1).
seaaKWo-»!.""
Dte Raad is nipt het tertern om dit on-
STADS5TEWS.
de slechts 6 stemmen. Maar toen kwa
men Hie heerlen Cotrjn en Snoedk Henikemans
vertellen, dat ook hun de zaak niet geheel
duidelijk was, en werii het tot den vdS-
geraden dag aangehouden. Toen kwam de
Uit den Gemeenteraad.
Beg roo ting 19 2.3.
(Vervólg).
Zitting van Donderdag 14 Dec., nam 2
uur. i
De heer mr. v. Vol ze n kan, nu 3 ambt-
genooten reeds het Woord gevoerd hebben,
kort zijn.
In zijn antwoord zal hij in hoofdzaak
een drietal punten bespreken.
lo. De kwestie van de f50000 toeslag.
2o. De opmerking van den heer Hin
kelaar over de volkshuisvesting-
3o. Naar aanleiding van, wat de "heer
de Bruin heeft gezegd over zijn opvatting
over een bepaald punt.
Toen B. en W. overgingen tot behande
ling van de Ioorver., kwamen zij oók aan
den post van £50.000 Daarover is toen
een breede discussie gevoerd, die thans niet
in den Raad dienende is. Allen echter
waren eenstemmig' van meening,dat wij
deze zaak nog eerst zouden zenden naar
Georganiseerd Overleg. De zaak is n.et
zoo eenvoudig als uit het voor-tel-TKnke-
laar zou blijken.
Het bedrag, dat voor dezen toeslag noo
dig is, is f18.000 meer; dit bedrag is
uitgetrokken op de begrooting der tech
nische bedrijven.
De kwestie van de loonen hangt samen
met den arbeidsduur en de pensioenen.
Waar het géheele voorstel van den toe
slag ad f3 per werft is uitgegaan van
de Commissie voor Georganiseerd Over
leg, waren Rechts^ en ook wel Links van
meening, dait deze zaak door G. O ook
nu moet worden voorbereid.
Als spr. een beroep mag doen op het
welwillende geweten van den heer de Bruin,
die een voorstander was, dat de kwestie
zou worden geëlimineerd, zou spr. willen
medederfen, dat deze zich daarbij heeft
neergelegd.
Spr. meent te weten, wat diens meening
was-en waarom hjj met bet voorstel niet
was ingenomen.
Spr. gelooft, dat diens standpunt is, dat
de f3 niet zou kannen worden uitbetaald,
als de post pro memorie werd uitgetrok
ken. Is dit zoo, dan is die meening niet
juist, want de uitbetaling zal voortgaan
totdat anders besloten wordt. t.
De ochtendbladen bewijzen de juistheid
daarvan. Ook Rotterdam en den Haag heb
ben eenzelfde onderwerp na rijp beraad
besloten te zenden naar de C- v. G. O.
De beer Houtman, heeft een bét oog ge
houden, dat spr. onderschrijft.
Terugzending naar G. O. heeft ook dit
voor, dat het beBoedfc'voor een onberaden
stap.
En spr. vindt het ook een onberaden
stap, ale men nu al definitief zegt, dal
do toeslag hot geboete jaar zal gehand
haafd bléven. Ife't is geen toeken van dWworp te besproken,
wys beleid, om zonder overleg nu eenMen heeft hot sociale., en het kapi tal la
moen ing vast te stellen voor het géherfe tische productie-stelsel. Bij den een domi-
jaar. nml het beginsel, bij dén ander het eco-
D-it ten aanzien van de verdediging om nomische oelang,
de kwestie naar G. O to zonden. t Voor ons is Vn beginsel dtat we niet vool
Spr. keert nu terug naar den heer Din- dit tnaar voor oen ander leven teven,
keiaar, die aandrong om krotwoningen op De heer Din keiaar zal de antwoor
te luimen. den der wethouders niet op den voet vol
Spr. heeft herhaaldelijk verklaard, dat, gen, die zulten wet! straks ter sprake ko-
zoextra daartoe kans bestaat, tot die op- men. Hij had trouwens het woord Met
ruiming zal worden overgegaan. gevraagd, als er niet een eigenaanligen toe-
Niemand behoeft spr. te overtuigen, d;u stand was ontstaan,
hier krotwoningen zijn, maar de woning- Spr. heeft in zyn beschouwingen er voor
nood heeft, gemaakt, dat wat plicht is, gewaakt geen personen aan te vallen of
volgens de Woninywet-Borgesius moot opzij politieke partijen te bestrijden. Hij deed dit.
gezet runden, woningruirato mag thans nog omdat hij op het standpunt staat, dnt
niet vernietigd worden. Zoo is ook het de openbare vergaderingen er rijn om die
standpunt der llegeering. verschillen te besproken. Want daar het
Y\ ij hebben daar een voorbeeld van gé- hier een onmogelijkheid is, om de jtolitiek
had. Een onbewoond krot werd afgebroken goed naar voren te brongen., zal men
nat de circulaire verboden had, als do die slechts naar beneden kunnen halen.
Minister daarvoor geen toeslag had ge-1 Fe heer Colié echter heeft niet, het Col
geven. lego aangevallen, maar de S. l> A. P. of
De heer v. Praag heeft in rijn rapport haar leden,
over den woningtoestand hier opgenomen' Heeft een der sociaaldemocraten den
wat hiei was geschied en dd heeft hel heer Collé persoonlijk aangevallen?
gevolg gehad, dat de betrokken wethouderNeen, omdat de heer jColIé te weinig
werd opgeroepen om zich te verantwoor deed en doet Wat de heer Collé gedaan
den. En het heeft heel wal moeite ge-1 heeft, is klein werk. Laat hij straks maar
j kost om duidelijk te maken, dat. hier van1 eens mcdedeeleu wat hij heeft gedaan. Hij
vernietigen van woningruimte niet kan ge- kan geen voorstelten doen. Dat neem', spr.
'sproken worden. hem niet kwalijk, hij doet zooals zijnvoor-
Is het doel van de opmerking van den mannen doen.
heer Hinkelaar om. als de nood wat min-'at de heer Collé in den Raad doet.
der is, er de aandacht op te vestigen u t -tzelfde wat de heer Kolthek in de
dat krotwoningen moeten worden opge- Kamer doet.
ruimd. dan kan hij verzekerd zijn, dat De heer Scliaper gaf op 24 November
aan zijn wenscheav zal worden gevolg ge-11920, toen de heer Kolthek in de Kamer
geven. i' weer geducht op de sociaal democraten had
De Raad' beeft ook het ïédit te wetengescholden, en pas van een rondreis met
hoe we met don woningnood staan. die taak was teruggekeerd, de volgende
Zoolang spir. wetliouder is geweest, heeft schets van 's heeron Koltlieks' beginselen
hij niet schorpioenen in *t lichaam ges loan i Wat den heer Kolthek betreft, die heeft
om toch te bouwen. altijd verbazend hoog te paard gezeten, die
Nu zal spr. cte laatste zijn om het beleid kapittelt elke partij, de onzen en_ die van
inzake den woningbouw, dat bier gevoerd j den heer Wijnkoop en ook ds. Kruit,
is, te roemen, maar toch is zoo gebouwd j ,,Dc zou haast willen zeggenmet welk
dat bier geen arbeiderswoning leeg staat. recht? Wat zij!: gij voor een partij? Zijt
Toch moeten we zeer voorzichtig zijn, wantgij zoo klaar in uw politiek? Grj wilt
de woningen die in een bepaalde periode van mij klaren wijn hebben, maar als er
gebouwd zijn, zijn te duur voor de arbei- j in de Kamer één figuur is, die in politiek
ders. Als spr. riet te teüxng van den heer opzicht geheel troebel is, dan is het de
v. Praag, dan blijkt hem, dat 698 woningen! uwe. Wat zijt gij? Komimunist? NeentSo-
door 1460 gezinnen,bewoond worden. Op! ciaaldemocraat? Neem Anarchist? Neen'
30 Juni woonden,dus 762 gezinnen hij Wat dan? „Syndicalist", maar dait is en
anderen in. Het tekort aan woningen be* naam van een vakvereeniging. .Het et'ket
dtroeg toen 705 zonder de 3 pCt"met die! socialistisch zegt niets meer. Het is een
3 pCt was het bekort 998. Trekt spr. daar-voortdurend slingeren tusschen liberaal,
van af de 720 die op bet oogenblik in aan-communist, anarchist en sociaal-demo-
bouw rijn, of weldra zullen komen, dan craat." 1
blijft er nog een tekort van 278 woningen.Wat daar gebeurt, gebeurt hier ookmet
De beer v. Praag gaat van de gedachte modder gooit de heer Collé naar de
uit dat de arbeiders alleen zullen willen S. D. A. P.
wonen. Als echter in dure woningen nu 2 Door den heer de Bruin is giste reu
gezinnen wonen, zal die in de toekomst gezegd: het deert ons niet, wij doen wat
nog wel blijven. Spr. laat onbesproken de wij meenen dat wij moeten doen. Wij znl-
vraag of dit wenscbrfijk is of niet. j len ons niet door den heer Colié laten
Wat de financiën betreft rijn we zoover wegdrukken,
gekomen, dat op 1085 woningen van J91S Aan bombast doen wij Met mee. Want
af gebouwd!, de gemeente aan toeslag op wat is het anders, als de heer Collé leuk-
de huur geeft f 29873.871/2, zoodat de ge-, weg verklaart: met voorsteilen kom ik
beele woningpolitiek overziende, de ge- niet, want die worden toch niet aange
meerde per woning per week 52 cent ge- nomen.
middeld bijdraagt. Ett stemt nog tot tevre- j H ijspreekt over pensioenen en heeft dan
denbedd. jj daarbij het oog op de wethouderspen-
Door den heer Collé is gesproken over sioenen. Maar er is maar één gepension-
dte achterlijkheid van het College in ver-n-eerd wethouder, wiens pensionneermg de
band met de wensch om een school inheer Collé Met goed vindt,
bet leven te roepen om werkloozen op tel Deze- spreekt ook over de onbillijkheid
leiden tot bouwvakarbeiders. [van hooge salarissen, aan booge ambte-
Ee beer Collé is gevallen over een naren,
zinsnede in de M. v. A.. n.l. dat B. en Wj} Onze hooge ambtenaren hebben geen
zich gelukkig achten niet te zijn gegaan in hcoge salarissen. Maar laten wij eens aan-
de richting van den betonbouw.
nemen, dat er 10 ambtenaren waren die
Overal in den lande behooren zulke scho-f6000 a f7000 salaris hadden
len reeds tot hei verleden. Dus heeft het
College goed! gedaan met niet tot dat plan
evef te gaan.
Spr. gelooft nog steeds dat de menschen
Een stem: Niet de helft zrjn er!
Ee heer Bi-nkelaar: Gesteld, dat die
f3000 waren, dan zou men met de f2000
meer van den Burgemeester en de f600
bever wonen in woningen van gebakken van dat pensioen, een bedrag krijgen van
steen dan van beton. f pl.m. f40.000.
Het voordeel van beton zou zijn dat werk-En als de steun Van f20 per weer
loozrn daataau te werk gesteld konden wor- aan 1000 menschen wordt uitgekeerd, zou
den en dat de woningen uoedkoopef zou- den we een millioen moeten uitbetalen,
den zijn. als dit naar een industrieel j Wat wil dat zeggen ten opzichte van die
systeem geschiedde. De praktijk heeft ge-billijkheid.
teerd' dat dit Met kan en Met gebeurt. j En wat de bedrijfswinsten betreft, we
Waai* de baksteenen zoodanig in prijs zouden f 150.000 tekort komen als we die
zijn gedaald dat tusschen den prijs van
baksteen en van beton haast geen. verschil
meer bestaat, daar gelooft spir. op den
gcs-dert weg te zijn, als bij zijn hart ver
pand aan den baksteenbouw.
Over 50 jaren zullen we pas kunnen zeg
gen of de betonbouw voldoet aan billijke
edschen
Spr. komt nu tot enkele opmerkingen van,
den heer de Bruin.
Daze heeft verdédigd het stelsel van steur*
aan particuliere ondernemingen. Hij be
steedt liever geld aan industrieën, waar
door de arbeiders hier kunnen werken, da»
ze rechtstreeks te steunen. Spr. is het
met bem eens, dat het voor de arbeiders
beter is dat rij met productief werk een
kxm verdienen dan zonder werk steun
ontvangen.
Nu uil de heter de Brain, om daartoe
te komen, geld' leenen aan industrieën.
Maar spr. is daar niet voor; lo. omdat
bet met wenschelijk -is dat eik bedrijf on
der Overheidstoezicht komt te staan.2o. om
dat de Overheid voor moeiiijjpe beslissm*
gen zou komen. Er zullen zijn zwakke be
drijven, die op die manier zouden trachten!
staande te blijven. 3o. omdat men den een!
niet kan weigeren wat den anderen wordt
toegestaan.
In de tweede plaats beeft de
heer de Bruin gezegd, dat er een scherp
onderscheid is tusschen de burgerlijke par
tyen en de S. 'D. A'. P. 1
De sociaal-democraten zeggen nJ.ei*
moet een ander productie-stelsel komen en
de burgerlijke partijen keuren de Kapita
listische maatschappij goed. Spir. wil op
merken, dat de burgerlijke partgen wei het
algemeeno begrip van de kapitalistisch^
maatcshappg aanvaardten, maar dat zij* niet
blind zijn voor de gebreken die rich daar
in voordoen, en die rij trachten te verJ
zachten of weg te nemen.
Ten slotte, als men op de kern der zaak
niet met de drinkwaterleiding geïnd hadden.
Ten opzichte van steun aan werkloozen
zijn we afhankelijk van den Minister. Ete
heer Collé kan en moet weten, dat andere
gemeenten, die iets buiten de rninisterieele
bepalingen willen doen, den kop hebben
moeten" buigen, zelfs het trotscbe Amster
dam, en ook de partijgjenooten van den
heer Collé moeten dit doen.
De heer Collé: Welke paxtKgenooten?
De heer Hinkelaar: Het is waar.
die rijn er niet, dus zal hij het laatste
terug nemen.
Spr. zal eens zeggen, wa' door zijn
partij "hier gedaan is in de laatste jaren.
Wij hebben den stoot gegeven aan de
reorganisatie van het 'Burgerlijk Armbe
stuur. Dat dit belangrijk is, zal de heer
Collé wél toegeven. Er zal nog wel wat
op aan te merken zijn, maar er worden
nu toch boogere uitkeeringen gedaan. Ook
is het stelselbeter en kan den toefe der
critieik doorstaan.
Door ons is de actie gevoerd op belas
tinggebied en die heeft tot resultaat ge
had de progressieve heffing.
De heer Houtman: Dit was het werk
van den heer de Groot.
De heéf Binkelaar: In 1915 is dé
Gemeenteraad omgegaan om dit punt.
En wat hebben wij niet gedaan aan de
tot standkoming van het ziekenhuis. De
heeft* de Bruin met al rijn zonden en grf
breken heeft daaraan den stoot gegeven.'
En dan het Onderwijs.
Toen de heer Collé met rijn critiek
kwam, dacht spir, critiek te zullen hooien:
op het ouderwijs en dat daarbij een motie
zon komen.
De heek Collé sprak er niet over.
Dé schoolgeldhcfffing was iets dat deheeC
Collé zon hebben kunnen aansnijden; maar)
wie waken het die het voorstel van B.
en W- terug zonden, waardoor een ander
Yookstei kwam, tot herf wat verschilde
ingaat, voelt men dat de verschillen zijn een. met hét eerste?
kwestie van beginselen. Het bygiSMsch schooltoezicht beeft ton
4 »V j|T
ggfl'IS'tt'ta&'fgg'*. J -i "—"«It* —TO*
•wwWMMMM
1,. l.. i i- J*1ii_T\n.n-An <l«l ei» 1A •unrdnnn mn «rnwvn nm
1 Ir *V
éiXH "kb
77®^ te „tb vJtó 'A zM dL
