M Havelaar Zoon,
CARROSSERIEËN
R. MEES ZOONEN.
LOOPUYTS BANK
DE TWEHTSCHE BANK.
SLAVENBURG Go's BANK
H. J. VAN OGTROP ZOON
ADVERTENTIËN.
xs Adverteert
ij de SÉieJaiscle CoeraiiL
ARIJ JORDAANS,
Geïllustreerde Prachtuitgaven.
Familie en Kennissen,
Amsterdamse! ie Bank
Coupons - Effecten - Incasso's
Schiedamsche Courant.
m
m
s
m
m
m
m
m
m
b
m
m
Werkzaamheden in den
Volkstuin.
''llOEsf 1
EI Ei El EI EI El EI El El El EI EI El El EI El EI EI EI E! Ei EI El S3 IS El BBSIS
Sinjeur Semeyns.
Bijkantoor So hied am,
ALLÉ BANKZAKEN.
ALLE ASSURANTIËN.
Incasseermgen,
Deposito's, Safe-Deposit
Aan- en Verkoop Effecten. sa
ROTTERDAM,
Sepiaalst kapitaal f35.SQ8.000.-, Reserven s.a* f 12 000.030.-
Rotterdamsche Bankvereeniging
De „Gemengde" Zangver-
eeniging.
Transport-, Casco-, Brand-,
Diefstal- en andere Assurantiën.
Molest-verzekering.
EI
El
EI
EI
m
El.
voor, Luxe-,' Bestel- en Vracht
automobielen worden in diverse uit
voeringen vervaardigd door Wagen-,
Werktuigen- en Carrosserieënfabriek
5520 40 Tel. 260.
Hoofdstraat 32—36.
BB
BB
EB
El
EI
EB
B3
B
Uitgaven van H. A. M. R0ELANTS, Schiedam.
B
B
B
B
£1
Pivi:°
WE8TVE8T 36. Telefoon No». 87 en 70.
Handelscpedieten-Aecpeditieven
op Binnen- en Buitenland. j
Effecten - Wissels - Deposito's.
BIJKANTOOR SCHIEDAM.
6öataü
AMSTERDAM, DEN HAAG, DORDRECHT, UTRECHT, ZAANDAM
oordblaak 25
f Havenetraat SS®
Handels* en Rembonrscredieten.
Incasseering op Binnen- en Buitenland.
Rekening-courant met rentevergoeding.
Administratie van Teratogens.
Deposito-voute fe Rotterdam.
Verhuurt Safe-Loketten.
SCHIEDAM - TUINLAAN 80.
Telef. Nrs. 297, 381, 525 en 775.
Opent Hekening-conrant met rentevergoeding.
Neemt Gelden a deposito. - Verleent credieten aan
Handel en Indnstrie. - Effecten - Conpons. - Bewaarklnis.
Assurantiën op elk gebied,
Korte Kerkstraat. - Tel. 77.
Bijkantoor SCHIEDAM.
Opent provisievrije chequerekening met
rente-vergoeding.
Aan- en verkoop van effecten, cheques en
Buitenlandsch bankpapier.
Safe-loketten. Safe-loketten.
opjLBfomrc; vo®h üs'asseïï ent jPjractijk. 391 20
TWEEDE BLAD
Zaterdag 3 Maart 1923, No. 17219
öeniensfd Nieuws*
BDÖTEMiAm
Kerk en SeiiooL
Typhus
J A
r Verkoudheid, Vastzittend
HeeschHeid, 1 slijm,Bronchitis,
Keelpijn, e, A- Kinkhoesl j
Te Schiedam verkrijgbaar
Drogisterij „DE GAPER" A. Seholte
Jr., Broersvest 71, en Drogisterij „DE
PAPAVER", Korte Dam 8. 1757 Ha
Makelaars In Assurantiën.
rottekdah.
1295 12
m
m.
m
m
m
door
H. J. SCHIMMEL.
Met keurige platen, naar tee-
keningen var, OH. ROCHUSSEM,
J. HÜYNK v. PAPENDRECHT,
E. WITKAMP en een Portret
Tan den anteor, door
H. J. HAVERMAN.
Royai-octavo. Twee deelen,
f 1.50.
Gebonden in linnen band
f 5.50.
doo*
F. HAVERSCHM1DT.
Met portret van den antenr,
door THÉRÈ8E SCHWARTZE.
en 18 illustraties, in tint gedrukt,
naar teekeningen van J.HOYNK
VAN PAPENDRECHT.
Prijs f 8.60.
Gebonden f 1.60.
ANNO 1720.
Ten volle aansprakelijk voor de verbintenissen van: 2015 61
B. W. BLIJDENSTEIN &Co., 35-56 Traedneedlestreet, Londen E. C.
B. W. BLIJDENSTEIN Junior. Enschede.
LEDEBOER Co., Almelo.
Zonder voorafgaande opzegging li/a pCt.
met 10 dagen opzeggingts/4
Voor langere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden.
1821 30
Bareel tan Administra
tieve ContrGle.
-Gevestigd sedert 1894. -
Kantoor: Ie Tuinsingel no. 19, Schiedam.
Public-Accountant
Leeraar M. 0. Boek-
5 houden, etc.
Intcrc. Teiephoon no. 184.
Inrlehten, bijwerken, in orde brengen, coi'tro'eeicn en geregeld bijhonden
van adminlstratiën van welken aaid ook. Lteraar In Staat-
bnishondkande en Statistiek, Boekhouden, ITanddsrekenen en Handelsrecht.
DER
maakt, om welke reden ook, en men mag
niet meezingen. En hoeveel honderden
voldoen aan die hooge eischen. Voor de
II moll mis gold dat voor 117 repetities.
En voor andere werken toch altijd. 80
a 90. En dat doet men alles om het werk,
om groote werken als de H Moll Miss,
de Matthneus-Passion, de Missa Solernnis
zoo goed mogelijk te geven. En de uit
voerders gaan rond in de stad hunner
uitvoering als even zooveel propagandis
ten, dringen zelfs dieper in het werk door
en ,doen ook anderen beter-begiijpen-
In Berlijn is bij zulke uitvoeringen nooit
een plaats onbezet, al hebben zij zeker
niets sensationeels.
En toch gaat het gemengde koor te
gronde, uil gein is aan middelen. Omdat
Wij hebben er al eens op gewezen,
dat bet zoo bizonder opmerkelijk is, da.t
het dilettantisme zich op geen enkel ge
bied zoo ontwikkeld heeft afe op dat der
muziek. Noch op tooneelgebied, noch op
liet gebied der beeldende kunsten, noch
zelfs op litterair gebied vindt mem een1 piet eigenaardig publiek, dal hier niet
dilettantisme als op muziekgebied. jkomt omgezien, doch om gesticht te wor-
Nu heeft men de verklaring van dit den, ,het niet langer kan belalen. En.om-
veischijnsel gegeven, door te ver vijzen J dat ook de leden niet langer de 400 mark
naar de piano. En stellig heeft de pianoper repetitie kunnen opbrengm. die voor
hier een reusachtige rol gespeeld en bJeeft tramgeld noodig i
zij sterkt meegeholpen lot die ontwikke
ling. Toch is men met het. woord piano
alleen van de verklaring van dit merk
waardig verschijnsel niet af.
Immers ten slotte staat tus.sebeu hét
dilattaneteren op litterair, op teekengebied
en den aanvanger nog heel wat minder
dan tusschen het muziek dilettantisme en
den leek.
Want met pen, potlood en papier is de
De toestanden zijn in Nederland heel
anders. Doch dat ook daar de groote
zangtvereenigingen steeds moeilijker rond
kannen komen, zak wel niet ontkend wor
den.
Stellig gijn hier ook financieele bezwa
ren.
Dan komt de mode.
Maar eindelijk toch ook en bet treft
ons dal Siegfried Oelis dal ook zoo lieele
leek op de eerste gebieden even ver als maal niet erkent komt bet bezwaar,
met de toch altijd dure, ingewikkelde, j dal er zoo weinig gave kunstwerken zijn,
moeielijk te verplaatsen en Ie herbergen c!ie geschikt zijn voor gemengd koor. lu
piona. zoo heel vele is wel veel moois - een
Wij gielooven dan ook, ilail er voor de typisnh vooibeekl schijnI ons h.v. Dos
u„» pai.ail}jefe un(| pp. p(;n tloch misC men
eenheid, een dnidelijken bouw. En nu
noemt Oclis clrie geweldige werken, welke
niet boven de krachten van zijn vereent
ging zullen liggen. Doch voor andere er
groote ontwikkeling -van bet dillantisme
oj> muzikaal gebied andere verklaringen
moeten zijn en zouden die vooral willen
zoeken in het gemakkelijk aarispiekende
van de muziek, in de mogelijkheid om
daar, zonder eenigen werkelijken aanleg,
toch al guuw iels te prestoeren dat wait
vertoont, en dan vooral ook in de mode.
De 19de eeuw was in haar tweede helft
en 'de 20ste Lu haar begin vooral de tijd
van de muziek. En in dien tijd beeft de
muziek nog weer alleilei modes doorge
maakt, Zoo was in 1860, 1870, 1S80, 1890
de opera en het oratorium in de mode,
tenvij'l bet nu de motie is van de hoo-
gere ensemble-instrumentale muziek, van
hal. strijkkwartet en ingewikkelde orkest
composities.
Men zie maar eens wat de staat der
Nederlanden en allerlei groote gemeen
ten, onder den invloed, dier mode, in deze
zuinigen tijd aan dit soort muziek uit
geven en men vergelijke daainn.ee eens
wat de openbare lichamen aan andere mu
ziek en aan andere kunst doen.
Inderdaad. Hst i& alleen de almachtigje
mode, die zoo iets vermag.
Wonderlijk, dat de békende Belgische
dirigent, Professor Siegfried Oclis, van
wïee. wij een interessant opstel, getiteld
„De Ondergang van it Gemengde Koor"
voor ons hebben liggen, dézen factor zoo
zeer verwaarloost.
Ochs windt er geen doekjes om. Het
Gemengde Koor gaaf naar de haaien, stelt
hij. En dat is j.ajnmer, Want (dat koor is
een belangrijke beschavings-instrument
Het is niets dan idealisme, die de leden
aan. het Werk [houdt, zegt Oöh» niet on
juist, maar toch wat 'kras. Zij vragen
niet naar gezelligheid, naar persoonlijk
succes, maar geld-verdiensten. Zij stellen
hun persoon geheel in dienst van Eooge
kunst 4
O. vertelt dan, wa,L" voor zijn koor be-
teekent Men efecht strenge zelfzucht van
eemgingen liggen die wel te boog. terwijl
minder hoog liggende of onbeleékèiiend
of verouderd zijn, en niettegenstaande
van hel jaar nog zoo schaarschc zonae-'wijk. Den Helder, Hengelo, *s-Hertogen-
stralen zooveel mogelijk w oideit opgevan. bosch. Kampen, Leeuwarden, Leiden, Alaas-
gen. Op laaggelegen g'recnden legge men bat trieht, Aleppel, .Middelburg, Nijmegen, Roer-
bed, waarop we zaaien, eenigszins hooger mond, Rotterdam, Roosendaal, Sneek, Tiiil-
cian bet omliggende terrain. Nu is spinazieburg, Utrecht, Venlo en Zwolle. (In Ned.
een groentensoort welke zich bij uitstek Oost-Jndië voorloopig alleen te Soerahaja).
leent voor combinatie met andere gewassen.I Ook zullen op die data worden afgeno-
Zoo kan men de tusschenruimte tusschen1 men de leeraar-examens in handelscorres-
erwten en peulen rijen, maar ook tusschen pondentïe en stenografie, zoomede de
bloemkool, Jjiertoe benutten. examens privaat-docent boekhouden (vak-
Spinazie verlangt een zwaar bemeste be- leeraar) 'en boekhouder-correspondent,
hoorlijk vochthoudende standplaats. Zoo-' De inschrijving sluit 10 Mei 1923.
dra het zaadr "opkötór"geven"" we dan. re rib o-' Inlichtingen verstrekt de secretaris Dir.
ven nog een overbemesting met C'hilisaL Otto Klipp, Bloemgracht 130, Amsterdam!
peter, waarvan we circa 3 ons per 10 M2.J
uitstrooien. Zoonoodig herhalen we dit na'
verioop van 2 weken nog eens. We nemen1
onze voorzorgsmaatregelen tegen "de vogels,'
daar deze hel zaad graag wegpikken.
De kindermourd te A'nhtm.
gewas-en vooial den gewenschten ais-tand.
de rijen komen 1.20—1.50 AL uiteen. De
Uisscheniiiimle kunnen we immers toch be.
Fn in den loop van den zomer plaatsen
we er 2 rijen spruit- of andere koolplan-
ten door. G.
i,r - ,i Omtrent den kindemioord, waafvan we
We leggen ook reeds de em-ste erwten in -t ko3l melding maakten, ver
en. peulen m den vollen grond. Geef deze „emcrl we ]uider
In Dec. 1921 woonden te Arnhem twee
zusters, resp. 28 en 29 jaar oud. wiar-
van de oudste, die ongehuwd was, moeder
nutter voor de teelt van andere gewassen. werc] D,? !>ei,]e VTOl^ven verboden het
Behalve^ Spinazie zaaien we tussclieii de kitl[1 m eeR kotter en keken ct viebr iageïl
eiwlennjen ook reeds radijs, raapstelen, llaar onl cn verbrandden daarna bet
aunsel, enz. - lijkje in hei keukenfornuis uit angst, dat
hm ontdekt zou worden.
Later kreeg de moeder kennis aan een
man, die haar beloofde te trouwen en
aan wlen ze lianr misdaad békende. De
man bleek echter reeds getrouwd Ie rijn
en trachtte de vrouw geld af te persen
onder bedreiging dal hij liaar anders bij
üe polii.ie zou aangeven. Zrj weigerde even-
wel den man geld re geven, waarop deze
de politie te Arnhem van den misdaad in
kennis stelde.
De polhie arresteerde te Amsterdam de
beide vrouwen, die daar als buffetjuffrou
wen in betrekking waren. Zij bekenden en
zijn naar Arnhem op transport gesteld
Inbrauk
Donderdagavond! laat .is ingebroken bij
Emigratie naar Zuid-ATrika.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
een pasvisum vcor de reis naar de Unie
van Z-Afrika, geen garantie insluit voor
toelating bi] aankomst. In velband met de
daar te lande heerscbeiide veerkloosheid;
zijn de instructies, welke de regeering uit
vaaidigde met betrekking tot het verleunen
van pasvisa deo; Rritsche consuls a-ui per-
sonen die naar Z.-Afrika willen emigree
ren, onlangs herzien. Personen, die naar de
Unie wcnschen te komen om werk Ie zoc-
schitierende gedeelten a's ^lueel niet ken, betzij bij zijn eigen familie of anders- P. iu dedr. Kuypersvraat.17 te's Gri
meer voldoen. Wij hebben daarop al eens zins. zullen voorloopig geweigerd worden.'
eeider jgewezien en et' aan lie-J'ümerd, dal,
de jjangvereenigiing in Nederland zooveel
koorwerken links laat liggen hl de groote
opera literatuur, d-ie wèl in veel opzichten
zoude bloeieh een opmerking, die voor
DuiLsehland niet opgaat, omdat men daar
veel ineer opeia-gezielschaippen heeft, die
deze schoonheirl onder de mensoheii kun
nen brengen.
De Lentemaand is in het land en al
is het dat deze maand ons, zijln gewoonte
getrouw, koude en sneeuw niet onthoud,
we wachten niet langer, en Beginnen met
het zaaien der (eerste voorjaars groenten
in den vollen grond. Allereerst zaaien we
spinazie. Het zaad 'jvordt voorat geweekt,
waartoe we het een nacht onder water-
zetten. Vervolgens kunnen jve het zaad
met zand vermengd,, uitzaaien ofwel op
een eenigszins warme plants, liefst in don
ker, zetten, totdat de kiempjes te voorschijn
komen, waarna we aanstonds lat zaaien
overgaan. Rij deze manier van voorkïemen
zorge men dat het zand vooral vochtig
blijft.
Men kan spinazie pp velschillende ma.
nieren teelen. Om vroeg, te kunnen oogsten
zaait men bij!voorkeur op een beschut
liggend hoekje. Het verdiend zelfs aanbe-
veling de grond naai' het zuiden toe, eenige
f de "ïèden.'"'Één repetitie?' niet mede ge- "helling te geven, opdat de, in dezen tijd
Alvorens ter emigratie over te gaan, wen.
de men zich tot het Informatiebureau der
Ned. Ver. Landverhuizing," Beznidenhout
scheweg 37, 's.G ravehhage.
venhage. De daders hebben zich toegan
verschaft door een brandgang uitkomend
aan de Laan van Roozendoorn. Vermist
woi-den zilveren en gouden sieraden, eenign
antieke voorwérpen, waaronder een aai
Liek gouden horloge van hooge waarde.
'V! -
Opheffing can JkurtnaaOcho!en
Met het oog op de concentratie in de op.
leiding van de lager onderwijs examens,
zullen met ingang van 1 Afel a.s. 25 van
de 70 rijksnormaaischolen worden opge
heven, lenvijil er vermoedelijk ook later
nog cenïge zullen verdwijnen.
In Zuid-Ho'lland zullen worden op
geheven die te Lekkerkerk, Delft, Ala as-
sluis. Rijisoord en Arennoedelijk nog later
die te Aliddelhamis en S c h i e d a m, ter
wijl gehandhaafd blijven die te Klaaswaal,
Gcrinchem, Gouda, Schoonhoven, 's-Gra-
venhage, Leiden en Chariots, welke laatste
misschien naar DelMiaven wordt verphiatst
Die te Brielle zal naar HelIeA-cetslui» wor
den overgebracht.
Frakti^k-Examens
De .Vereeniigjug Het Nederlanclsche Han
dels instituut (Kon. goedgekeurd), houdt
haar- praotijk-exairfens in boekhouden, steno
grafie en handelscorrespondentie (10 talen,
waaronder -Russisch, Maleisch. en Espe
ranto) éi de 2e helft van Mei a.s., ties
avonds ito Alkmaar, Amersfoort, 'Amsterdam,
Assen, Arnhem, Bréda,. Coevorden, Dor-
dredi-t, Eindhoven, Enschedé,' Gorinchem,
Groningen, Den Haag, Haarlem, Harder-
f»
Beroovingen
Te 7s-Gravenhage is een man, die met
een vrouw meeging naar haar woning, op
de Amsterdamsche Veerkade 4, foen hij
daai aankwam, tot de ontdekking gekomen,
dal hij f500 kwijt was. Vermoedelijk zijn
deze hem onderweg afhandig gemaakt. In
verband daarmee is een man een zekere
H. Czonder vaste woon. of verblijfplaats
gearresteerd.
In een perceel ami de Fa bei' van Riems
dijkstraat aldaar is een Duitscher van f220
beroofd.
Bezuiniging bij de Met.. Ti
In den Jaatsten tijd zijn bij de N. T. AL
onge\ eer 20 ambtenaren ontslagen. Ten
einde nog meer te bezuinigen zullen blijk
baar de minst belangrijke stations worden
opgeheven.» St Jacoba-Parochic zal als
eerste offer vallen en worden verv'angen
door een agentschap der Mij. Het betrok
ken personeel wordt naar Leeuwarden over
geplaatst.
Veibooym-j huishuur
Ecu deel der huurders van de Haarlem,
sche stichting tot woningverbetering weigert
dei door de regeering bevolen verliooging
der huishuren te betalen. Zijl die weige
ren, worden nu met uitzetting bedreigd.
De typhus hcersrht te Waddinxveen in
niet geringe mate. In een gezin zijn er -
vier personen aangetast. Men vreest dat
deze ziekte zich nog meer zal uitbreiden.
Vanwege het gemeentebestuur worden
de inwoners gewaarschuwd om de melk
en het water voor het gebruik te koken.
Concours in hft regelen v m chronometers
Het internationale concours, nopens bet
regelen van chronometers, in het observato
rium te Neuchatel, ter gelegenheid van
den 100 jarigen gedenkdag van Abraham
Louis Brégjuet, zal 25 April aanvangen voor
de zeevaart-chronometers en 25 Afoi 'voor
de andere chronometers. Chronometer-fabri-
kanten van velschillende landen hebben
reeds hun voornemen te kennen gegeven
aan dezen wedstrijd deel te nemen.
Wtr, verfhVU'd 1
Fr Frederick Cook, de schalk, die inder-
tijd de geloerde wereld, de Deensche het
eerst, wij, maakte, dat hij aan de Noord
pool was geweest, is, volgens een bericht,
te Texas in dc VerecnigrJe Staten, in hech
tenis genomen in een hotel, waar hij zich
bevond met een jonge dame en twee fles-
schen whisky; zijn eebtgenoote had hem
laten bespïonneeren. Wegens onzedelijkheid
en de onwettige whisky werd hij ver- r
oordeeld tot 500 dollar boete. Cook trachtte -
do beschuldiging van onzedelijkheid Ie
weerleggen, waarop de rechter hem toer
voegde: Dal kan u misschien den Denen
wijsmaken. Mevr. Cook wil -scheiden. Dr. T
Cook, die nu 60 jaar is, heeft zich de
laatste jaren met petroleumzaken bezig ge- -
houden.
Verduistering
B.ij de politie te Utrecht beeft ztdli aan-
gemeld een 23 jarig los werkman, wonende
te Amersfoort. Hij deelde mede, dat hij
gedurende de maanden Februari, Maart en
Ap'ril ,14122 gelden had verduisterd ten
nadeele van de afdeeling Amersfoort van
den Alg'ern. Ned. Stratenmakersbond, waar
van hij penningmeester was.
Uit de kledingindustrie,
Naar Het Volk \-emeemt, hebben de vér-
legenwoordigeis van de werkgeiaers in de
engros-confeotóe-tindustrie 'Woensdag tijdens
de conferentie verklaard, aan hun vandaag
te houden ledenvergadering te zullen voor
stellen de loonsverlaging, die op 3 Maait
was vastgesteld en waartegen de arbei-
dersiSiers'i zich zouden verzetten, uit te
stellen.
De i'cdrt.tlieve Rond in de Kleeding-
mdustrie deglde heden aan de Federatie van
WoikgevLi-sbcnden in het Kleedingbedrijlf
mede, dat hare afdeelingen hebben be
sloten geen verantwoording te kunnen aan
vaarden vcor den inhoud van de nieuwe
C. O. 1923 '24 en derhalve niet bereid-
zijn de door do werkgevers voorgestelde
arbeifhcvorcenkomst te te eken eu.
De C.'A.O. vcor het Hecrenkleedingbedrijf
is dus door vier van de Vijf samenwerkende
bonden in het kleediögbedrij'f geteekend; -
tav. den Modernen Rond, R. K. Bond, Chris-
leüjken Bond, en Neutralen Bond-
Stak nij.
De arbeiders bij het u'kliepen van de Mo-
lenwijk te Spijkerboor, voor 'rekening 'dec,',
landbouuwereeniging A rui ei veen, met sub
sidie van ri.pc en gemeente, hebben het
werk neergelegd. Zij eischen hooger loon.
Eigen candidate*
Hel Averldoozen-agit'iiie comité t'o Utree':t