fe
ite
Jlk i'
lrieve^3itiarokko7
in Frankrijk wonende gfodedanders, did
eigenaren zijn van onroerende goederen in
ons land.
Onza gezant te Boekarest,
De Nederlamdsclie gezant te Bpekarea
Dr. Hendrik P. N. Muller, lid van de ■com
missie beiast met het afnemen van liet
examen voor den consulairen dienst, is te
•s-Gravenhage aangekomen, in vei band met
do
examens
a.s. Woensdag aanvangende consulaire
l^v
y
pi-
De Amerikaanscbe verbods.net.
Reeds vroeger hoeft in de groote bla
den een belangwekkend overzicht gestaan
van een artikel van dr. S. Dana Hubbard,
een bekend New-Yorksch geneesheer, over
do geheel onbevredigende resultaten van
de Amerikaanselie erbodswet.
Thans is dit artikel, dat-verschenen is
in „New-York Med.cal Journal and Modi-
cal Record", hier ontvangen en een ver
taling daarvan komt voor in Cegedisco,
waaraan wij het onderstaande onUeeneai
Jfet artikel vangt aan met een alge
meens beschouwing; en vermeld de (ver
taalde; bewoording Van "liet artikel, dat
ver van duidelijk is. Dan wórden enkele
historische feiten vermeld en boe liet amen
dement tot stand kwam, om ten slotte
over te gaan tot den stand van bet hui
dige draakvraagstuk:
Als inleiding tot deze beschouwing ve.r-
'ivijs ik naai* het opschrift van mijn artikel
„"Wanko-m het drankverbod niet uitwerkt",
omdat onze ervaring, door statistieken en
indirect, hier en elders, -m dit huid, mg tot
de conclusie brengt, dat het drankverbod
geen resultaat beeft gehad, eu ik wol u
gaarne zeggen, waarom,
Zal een. nationaal drankverbod het drank
gebruik belettea Het antwoordt wordt mis
sohien het best gegeven door de vraag
Heeft een drankverbod in een van de at-
zondehijke staten het drankgebruik doen op-
houdjen? Wij hebben doen zien, dat eb sinds
1851 met het drankverbod een proef wordt
genomen en dat 33 staren een drankverbod
hebben ingevoerd, voor dat het nationale
drankverbod was aangenomen. Wat zijn de
gevolgen geweest?
Laten wij als inleiding van ons betoog
eerlijk zijn en erkennen, dat tot dusver do
machinerie om d&.w-el ten uitvoer te leggen
en de opvoedtegfaes volks met m overeen-;
stemming zijn gebracht met dezen nieuwen,
eiscih, ilensbhem met wilskracht en herse
nen verbeteren, en beteugelen, slechts get
woonten zoodra er aanwijzingen komen,
die doen zien, dat zulk een gewoonte slecht
is. Anderen leenen zicih niet zoo snel tot
verbetering. Een besluiteloos mensdh heeft
een in belangrijke mate verminderde wTils-
kxachf en kan slechte en verkeerd© ge
woonten niet onderdrukken. Die „saloon"
is gesloten. Die uithangborden van de bier
en whiskyhuizien zijn overgeschilderd. Maar
men deelt ons mede, dat, ofschoon de wet
is geregistreerd en er eeniga ambtenaren
zijn die baak trachten uit te voeren, en
enkele gerechtshoven zich het hoofd bre
ken met de ui tiegging van de bewoordingen
eoVan, overal iedereen die er het geld
voor heeft en de geheimen kent want
het geschiedt niet openlijk drank kau
krijgen,. Dit is, zoo ik tot mijn leedwezen
openlijk moet bekennen, de nationale toe
stand. De statistieken omtrent de uitvoering
dér wat toonen duidelijk aan, dat op het
huidige ©ogenblik, drie jaar na hel in wer
king treden van. den maatregel, men drank
kan krijgen.
Die Nationale Regeering werkt met eein
fiscaal jaar, van 1 Juli lot 1 Juli. Op het
©ogenblik deelen de dagbladen ons npede,
dat <ar 68.562 drahkverbodzaken aanhangig
zijn alleen, bij de RondsrechLbanken. Dfciar-
enboiven. zijn ér vele duizenden zaken in
behandeling bij de rechtbanken, in de ver
schillende staten en gemeenten, Ben ver
gelijking van de jaarverslagen, wijst een
aanzienlijke vermeerdering van dergelijke
gevallen aan in plaats van een verminde
ring, die de terugslag zou zijn, indien bet
publiek bereid was onl met den maatregel
mee te werken. Als die verhouding zoo
■blijft, dan zal bet, gelijk een van onze
humoristen, kortelings opmerkte, „sjieker"
zijn „om van bannen naar builen-te kijken
dan van buiten naar binn-en". (Hij bedoel
de natuurlijk een gevangenis)
Het „Drankverbod-Bureau" stortte in de
schatkist een totaal bedrag van 4.804.271.95
dollar aan boeten, in een jaar geïnd; 35.463
peksonen werden veroordeeld wegens over
reding van deze vet. "Zulk een algemieene
afdwaling van den geest en de bedoeling)
der wet wijst niet op een hartelijke mede
werking.
Die ervaring van bet Departement voor
de Openbare Gezondheid blijkt uit de vol
gen.de Label':
Gerapporteerde sterf
gevallen ais gevolg
van alcoholisme.
V-erslaafd- Acute
Jaar. Alooho- beid aan alcohol Tolaal
lisme. methyl- vergif-
alcohol.
6
6
4
3
1910 621
1911 336
.1913 570
1913 656
1914 660
1915 562
1916 687
,1917 560
1918 252
19191) 176
1920 98
1921 119
1922 272
Toelichting. Dte jaaidijkscke totaaiuib.
komsten vertoonen een geleidelijke afne
ming toet zoo !nu en dan, een vetemeerderingt
1918, het jaaT voorafgaand aan bat drank
verbod, is het bes-te van de lijst, In 1919
en 1920 werden de verminderingen toege
schreven aan de verbiodswet. Dje sterkd
todraetoïng in 1922 is verontrustend. Het
totaal daaTvan is in werkelijkheid grootefl
o
1'
ia
8
4
38
29
14
15
8
0
3
2
0
2
1
Sj
1
1'
0
8
8
635
644
577
6 61
665
565
690
570
257
2151)
127
141
295
fe
1 Pet ©elijsSte jaar jvan het) nationale drahk-i
veirjbbd.
dan in 1918.- hel jaar vóór het nationaal}
verbod. Do total-en voor methylalcohol zijn
oen aanklacht tegen het drankverbod, aan
gezien iu geen enkel vorig jaar zulk oen
cijfer vend benaderd als in een van de ja
ren van het drankverbod.
De volgende tabel geeft bet aantal geval-
len van optuaning in de stedelijke a,eken-j
huizen wegens alcoholisme
Bellevue Kings County
JaaT, Hospital Hospital. Totaal.
191S 728 1030 1758
1919 632 736 1359
1920 390 651 1141
1921 2503 842 3345
1922 4083 1541 5624
De „Commissioner of Health" heeft een
vragenlijst gezonden aan ©lk hospitaal in
de stad New-York, waarin een opgave werd
gevraagd omtrent het aantal opnemingen
in hun inrichting sinds de laatste vijf jaar,
waarbij alcoholisme w as geconstateerd bij
een patiënt. 29 hospitalen antwoordden eu
rapporteerden als volgt: v-
Tö zarnen:
1918 5.710
1919 4.S77
1920 3.941
1921 4.338
- A1922 6.869
Totaal
25,735
De cijfers toonen een vermeerdering van
bet aantal gevallen van alcoholisme malle
ïnririitingengespecificeerd: 50 pCt. voor
1921, meer dan 70 pCt. over 1920, 40
pCt. ovetr 1919 en 20 pCt over 1918.
(Hel totaal-'aantal arrestaties wegens dron
kenschap, vetrmeld door het Poli tie-Com-
missatóaat te New-York, is als volgt:
191S 5.323
1919 5 562-
■- 1920 5.936
1921 6.237 1
1922 7.866
Deze periode van 5 jaar doet zien, dat
hei laagste door de politie vermelde cij-
fefr voorkwam in het jaar vóór het drank
verbod. Sinds deze period© is jaar na jaar
het aantal gestegen. Het jaar 1922 vertoon
de een -stijging van 47 pCt., vergeleken
bij 1918.
Het Deensche geschenk aan het Vredespaleis.
'Zooals men weet heeft de Deensche re
gearing, als geschenk van haar land aan
het Vredespaleis, eeriige jaren geleden aan
geboden een monumentale fontein van Ko
penhaagsch aardewerk, ter plaatsing op de
binnenplaats van bet paleis.
Door verschillende omstandigheden, o.al
gebrek aan materiaal tijdens de oorlogs
jaren kon tot dusver nog iriet tot de plaat-
'sïng worden overgegaan.
Intusschen kon in het voorjaar van bet
loop-ende "jaar met de voorbereidende Werk
zaamheden worden aangevangen.
Gisteren nu had bet bestuur van bet
Vredespaleis den Deenschen gezant uitge-
noodigd. de fontein, welke thans geplaatst
is, in oogensrihouw te komen nemen, aan
welke uitnoodiging de gezant voldaan
heeft. i
De fontein, die een flinke afmeting heeft,
moet het omvangrijkste kunstproduct zSjin,
dat tot dusver uit bovenvermeld Kopen-
haagscb materiaal vervaardigd is'.
Gemengd Meuws.
Aangereden.
De heer II. uit cle NoorderbeekdvarssfTaat
te 's Gravenhage, is door eigen onvoorzich
tigheid ia de Kanonstraat aangereden door
oen motorwagen van de tram. Hij viel van
zijn rijwiel en bekwam! een hersenschud
ding. Hij is in hel Ziekenhuis aan den Zuid-
wal overleden,
Portefeuille met geld vermist.
De héér H. uiL- Leidein, deed aangifte
van vermissing van zijn portefeuille in
houdende f 300 en een reoepis van f 500
Ned. Slaatsteening 1923.
Berooving.
Aangehouden is de 30-jarige naaister Ma
ria H. E„ wonende Z. 0. Buitensingel no.
8 te 's Gravenhage, die verdacht wordt van
medepliohtigheid aan de gister gemekte be
rooving in dat perceel gepleegd.
Aangehouden.
In den Haag is aangehouden de 31 jarige
kantoorbediende W. K. T. uit de Motenaer-
straat, die zonder vergunning bonnen ver
kocht van bet Hat. Bureau van Steunuit-
gave Lot Hulp der Menschheid, (do bc
kende Vroom-affaire)
Op een mijn geloopen.
Het ZWeedsche stoomschip Pon, komende
van. MaJmó, is in de Finsche golf op een
riïïjh. geloopen en gezonken. De beman
ning is gered.
Groote brand te Stockholm
Het populaire restaurant van Stockholm
„Basselbacken'' is gistermorgen afgebrand.
De brand brak 's nachts te 1 uur uit ien
te drie uur was de geheeie inrichting in
de ascb gelegd. De eigenaar, die ook het
restaurant op de tentoonstelling te Gothen
burg beheerde, gelooft aan brandstichting.
Sic transit
Het mag zijn, dat de, uitvinder der„Rot-
terdammertjes", de gewiekste organisator
der bekende premieleeninigjeo, ondanks zijn
faillissement nog over belangrijke sommen
beschiktmaar het moet toch 'een hard
gelag voor Broekhuijs wezen, te zien, hoe
zonder dait hij daaraan ook maai- iets kan
doen, zijn hebben en houden, voor zoover
te Rotterdam in de panden van „Het"Gou
den Kalf' aan den Oostzeedijk was onder
gebracht, te kijk wordt gezet "voor alles
"en iedereen, schrijft de MsH
Alles waarin hij .toch" behagen heeft ge
schept, te midden waarvan bij misschien
een gelukkigen tijd heeft doorgemaak1, hét
staat thans tentoongesteld voor Jan Pu
bliek, open en bloot voor alle nieuws
gierigen. i
De inboedel van Broekhuijs wordt pu- paar duizend gulden verdienen. Deze hui
bliek verkocht en gisteren Verdrongen zich
op koopjes bolus len op de vier- verdiepin
gen van het dubbele pand.
Boneden vergaapte men zich aan boL
Chmeesche en Japansch© porselein in do
Japansche kamer, waar vele prachtige en
kostbare stukken getuigden van een gou
den tijd. Mooie kasten staan er tusschen
schilderijen van behoorlijke kunstenaars.
Fraaie tapijten liggen er. Op do eerste en
tweede- verdieping staan baden, waschtafels
enz. en er zijn nog verschillende huiska
mers, alsmede een werkkamertje, waar on-
-Viiliekcurig de gedachte opkomt aan ge
weldige reclamecampagnes'en-vernuftig in
elkaar gezette premiesystemen.
In de verschillende kaniers op de tvr©
hoogare verdiepingen ligt linnengoed uiige-
stald, zilverwerk, porselein, enz. Er staat,
een kinderledikaait met blauwzijden hemel.
Hier beeft, het kind van den cynicus in
geslapen, waarvan ergens anders een hob
belpaard en ander speelgoed Te koop staat
In een slaapkamer hangt éen groote foto
van Louis Couwmeesler, in veigulden, lijst
gevat. Ze schijnt een bevestiging te zijn
van Broekhuijs' bewering1, indertjd, dat van
al de kunstenaars, wien hij een land
huis cadeau gaf, bij het alleen Bouw
meester tilt sympathie en vereering deed,
terwijl de andereu slechts reclame-objecten
waren...
Als het stapeltje boeken aan Broekhuijs
heeft behooid. dan stemt hun strekking' ver
rassend oveieen met het ka-ak er van den
eigenaar. Er ligt een complete serie van
de avontuurlijke Tarzan-verhaien, waarin
iemand als hij behagen moest vinden. Ver
der wat romannetjes van den erofcicus Guy
de Maupassant, enkele werkjes van Rider
Haggard, ook avontuurlijk, en dan eeu
werk van Rupert Hughes, dat in zijn titel
veelzeggend is: „We can 't have any
thing"... „Wc kunnen niet alles bobben".
En dm nog een Engolsch prachtwerk over
Botticelli.
De inboedel maakt echter duidelijk den
indruk te zijn van een nouveau rielie, er
was geen enkel lief oud dmg bij, dat vaak
in oude hibbodcls zoo treft, van die „things
of beauty", geslachtenlang verzorgd door
liefhebbende handen.
De nieuwsgierigen gaan door de ver
schalende kamers, betasten en becrï iseeren
de kostbaarheden en rekenen wat zo zul'eu
uitgeven, voor al die dure zaken, die eens
werden gekocht in het besef van- over
macht en alles-kunnen, op dezelfde onver
schillige wijze, "waarop ze nu verkocht
worden.
Da muilkorf
HeL hoofdbestuur van de Ned. Vereen,
let Bescherming van Dieren, heeft den
tórmijn van inzending van ontwerpen voor
de inLamationaje prijsvraag voor een muil
korf, tot 1 Januari 1924 verlengd.
Eerste prijs verdrohken
Mem schrijft aan D|a Tijd:
In een dar landelijke plaatsen van ona
sohoone Yadelrlanld, waar heL er nog eeh5
oud&rweLs en gemoedelijk toegaat, was,
feest geweest. Een greep jongelui had meet
gedaan aan een oplocjht van veaSierde wa1
geins; het product van hun dagenlang on
vermoeid werken bleek van dien aard, dat
de jury iniet anders kon doen dan hun wa
gen den eersten, prijs toekennen.
Groote vreugde! dat spreekt. Er werd
besloten, op een avond in de dorpsherberg
samein te komen, om de gemaakce onkos
ten af te rekenen en den prijs een son}
gelds te verdoelen. -
Helaas, ©en der deelnemers was ongte
sLe.d, en kon aan den gezeliigen avond
nie.l doel nemen. Maar, daar wist men wel
raad mee. Namens de feestvierende ver
gadering werd iemand naar het huis van
dan zieke gestuurd met de boodschap„Uw
aandeel1 in de onkosten is zoo en zooveel
en biet' is een halve flesdi jenever, uW
doel' in den eersten prijs." En de zieke,
betaald hebbende wat hij schuldig was, kon
eetn flinke hartversterking, zijn aandeel
in den prijs, genieten. t
En zoo gebeurde bet dat in het jaar- on-
zes Hoeren 1923, dat, trots alle beweringen
vau: „er wordt niet zooveel meer gedrom
ken, onder de jongeren heeiemaa.l niet")
ieder uil eigen zak do onkosten betaalde,
zoodal do eerste prijs kon worden verdron
ken l 1,
Inval bij de Bnmelsche bank.
De arrestatie van een der directeuren
van het Middelburgscbe kantoor der Birus-
selsche Bank en daarna die van 'de naar
Zeelands hoofstad overgekomen hoofdin
specteur, zijn gevolgd door een inval dor
justitie op het kantoor te Amsterdam. Het
optreden was uitgelokt "door klachten, bij
de justitie, dat de Brusselsche Bank op
listige wijze verschillende personen vrijL
wel waardelooze papieren had verkocht.
Er zijn boeken in beslag genomen. De
directeuren waren niet aanwezig.
'Over de aanleiding; tot dezen inval ver
telt de Tel.
De directie der bank, die uit 'twee per
sonen, Briedée en De Jong, bestond, wist
argelooze personen over te halen, waarde
looze of vrijwel waardelooze, papieren te
koopen. Vooral in de provincie werd druk
op deze wijze gewerkt en het aantal slacht
offers is dan ook legio. Bij een der laat
ste zaken, die gedaan, webden, slaagden
Briedée en D(e Jong er in, ©en cadet, die
pas een erfenis had gekregen, voor vele
duizenden beet te nemen.
De „inspecteur van den buitendienst",
zekere Witteveen, maakte er zijn beroep van
rijke boeren, hoofdzakelijk uit Noord-Bra
bant en Zeeland, te bewegen bun fondsen
af te geven. Dit waren steeds solide fond
sen. Zoo waren er boeren bif, die papieren
afgaven ter waarde van f 40.000, van
f 60.000, v,an f 140.000 en zelfs hooger.
HeL drietal, Briedée, De Jong en Witte
veen reisde de omgeving af in luxe auto's
en deed de meest schitterende aanbie
dingen, waarbij groote winsten in het' voor
uitzicht Werden gesteld.
Briedée garandeerde 2 pet. boven het
rentetype. 'Om reclame te maken ltetem de
oplichters de argtelooze boeren eerst een
tenkansjes werden spoedig genoeg bekend
en de wonderverhalen over de drie Am
sterdammers gingen als een Ioopend vuurtje
door den lande."
Het gevolg was, dat er personen waien,
die hun geheeie vermogen in handen der
oplichters gaven. In Zevenbergen beloo-
pen de afgestane gelden to zamen meer
dan een half milUoen.
Wanneer het nobele drietal do solide
stukken eenmaal in hauwen g'ekregen bad,
werden z© verkocht. Zoodoende kwam de
Brusselsche Dank aan. kapitaal. "Daarna
werden met de slachtoffers con rncten afge
sloten, waarbij dezen aan handen en voe
ten gebonden waren. De stukken, die voor
de dien ten gekocht werden, waren Bm-
nuba Oil Company, Wasscherij de Spreng
(Apeldoorn), en Nationaal Administratie
kantoor van onroerende goederen. De koer
sen varieerden dan, aisschen 140 en 170
pet-, ofschoon onder normale omstandig
heden er geen bod voor te vinden was.
Als de geruïneerde slachtoffers g,'ch aan
de Brusselsche Bank -vervoegden, om de
incourante stukken, waxivoor u.ders niets
gegeven werd, te gelde te maken, werd
hun er zee goed als niets op gegeven. Dj&
directie hield, zich steeds niet thuis en
stuurde de klagers'met een kluitje in het
riet. De bank liet niets meer van zich
hooren.
De geruïneerden namen hierna den beer
Setter iu den arm, die te Amsterdam
aangifte deed, wat een uitgebreid voor
onderzoek ten gjevolge had.
Toen Javaan de gjrooto zwendel aan het
licht- De justitie werd ér bij betrokken
en na een conferentie tusschen denboofd-
benadeelde, de substituat-offic;eLen, den in
specteur van politie die het onderzoek
had geleid en den vertegenwoordiger der
slachtoffers, werd tot den inval en de
arrestatie van de directie der Bank be
sloten.
Men stond tijdens het bezoek versteld
over de luxueuze inlichting van de privé-
kantoren der hoeren, die duizenden moet
hebben gekost.
Ook het aantal ümployé's was niet gje
ring.
Bij de in beslag genomen papieren waren
pakken aundeelen der Brusselsche Bank
zelve, die door de lokalen slingjeulcn en
terecht als oud-papier behandeld werden.
Ook werd gehoord een slachtoffer, dat
f 14.030 aan sol.de fondsen had afgegeven
en daar ongevraagd voor terug kreeg
£12.000 aan aandeelen in de bank, be
nevens een klem saldo. Hij" kreeg natuur
lijk van niemand geld voor de waarde
looze papieren en is hierdoor straatarm
geworden.
De brutaliteit der oplichters ging zelfs
zoo ver, dat zij een krans stuurden aan
een benadeelde, wien fSö.COO afhandig was
gemaakt en wiens dochtertje overleden was.
De zuster van dit slachtoffer, die een
bede om hulp schreef, kreeg een b.ulalen
brief, die alleen behelsde, „dat de toe
stand nu eenmaal n'.el anders was".
De vorige maand, toen de directie zag
aankomen, dat het misliep o. a. door
de arrestatie van twee zakenrelaties
besloot zij" tot liquidatie dei' effeclenafiee-
b'ng. Als liquidateur-trad op de heer W„
B. B;. Briedée Jr, re Noordwijk, een broe
der van den directeur. Dien cliënten werd
geschreven, dat zij tegen betaljng van bun
debetsaldo hun fondsen in ontvangst moes
ten nemen. 'Onder deze fondsen bevond
zich ongeveer 80 pet. waardelooze papieren.
■Op last Van de jus-tiüo is de liquida
tie uitgesteld.
Niemand van het personeel wist waar
heen 'de voortvluchtige directeuren de wijk
hebben gjenomen.
Nader is gebleken, dat de kas van deze
bank een paar dubbeltjes inhield.
Be droogte tn Zuid-Af'rika
Aan de Engelscbe bladen is het volgen
de ontleend omtrent de droogte, die Zuid-
Afxika teistert:
Uit alle deelen van de Unie komen ver
haten, alle van ongeveer gelijken trant,
omtrent verliezen en moeilijkheden. IHjet
Noordelijk gedeelte van den Vrijistaat
wordt geteisterd door een reeks van zeer
heet© en droge winden, waardoor zelfs de
bronnen opdrogen, terwijl de sprinkhanen
op ongehoorde wijfze huishouden. Te
Bloemfontein is het ondanks de bijirm on
begrensde watervoorziening dea; stad,
uiterst mo-eiJijlk bloemen en. hoornen in het
leven te houden. i
Tenzij' er deze maand nog regen valt, zal
er waarsetejlnlijfc g-een vee meer in leven
zijn en de lammeren worden reeds geslacht,
ten einde bun tajoediers te 9?aren'. j 1
Earberton Zucht onder een hittegolf en
de temperatuur was er dezer dagen 103
graden in de schaduw.
Te Kimberley maakt men thans de erg
st© droogte door sedert veertig jaar.
De tarwe oogst te Rusenburg is vernield
en het land is kurkdroog. I
Inbraak lij Erna Bulimtein.
Erna Rubinstein beeft op 5 Oct. j-1. in
de groote Redouten zaal te Boedapest, die
tot de laatste plaats was uitverkocht, oen
afscheids concert gegeven. j
Toen Erna na afloop van het concert
met haar moeder, die steeds baar trouwe
gezellin is, buiswiaarts keerde, vonden bei:
den alles in buis ondersteboven. Inbre
kers hadden van beider afwezigheid gebruik
gemaakt om hun slag te slaan. Ver
schillende kostbaar-heden en aïes Wat de
Rubinsteins pan waarde bezlaten is gesto
len. Zelfs de passen, waarmede zijl zich
naar het buitenland moesten begeven, wer
den .ontvreemd.
JÜctïeen Warme dag.
Gelukkig bragvadeil van zeven kinderen,
komlt thuis en zinkt in een stoel. -
Ben je mioe, Vraagt zijn wederhelft
Nee, ik ben meer pa dan moe.
Faillissementen.
Uitgesproken: l f
J, Timmer, arbeider Weexdingeijweg na
bij Weerdinge, gemeente Eramen. Riedhtor-
comm. mr. G. M. Doornbos, cur. mtr. 'A'.
Jonker, Fm toen. I
M. 0. van Ginnekcn, schoenmaker, Coe-
vorden. Recliter-comm. mr. G. NL. Doorn-
bos, cur. mr. M. Meiboom, Qoevordeu
A. van Dijk, veehandelaar, Bergen iL)
RecJitor-coimm. mr. Vollgraff, cur. uur j
'Ik. F. Jansen. i -
Geëindigd:
S. Baas, groenlenkoopman, Jnlianadom
S. Biuys, caféhouder, Helder.
F. Schrander, militair-Werkman, Beider
T. Jos, slager, te Rotterdam.
E. de Boo ij, schoenmaker, te Rotterdam.
11. Pcjri, Hoogeveen.
K. F, Ruhê.
J van den Moosdrjk, sigarenfabrikant!
mMhoveni (Woensel).
VI.
Geduïe nde de Ram'aldan.
Da Ramadan duurt acjht-en-twintig of ne-
gen-eir-twintig -dagen. De Arabieren begroe
ten de vasten met een blijde vreugde, die
spoedig ovetrgaaL in volharding en daai'na
in beriistamg. Klaarblijkelijk kunnen alleen
can groote opgewektheid en vurige- gods,
dieinsUjvca.-' bij de geloovagen den moed er in
houdein tot bet einde van die lange strengu
beproeving, ^-elfs zij, die den moesten gees
telijken en Jichamehjkan -weerstand tiebben,
zijn Len slotte zóó uitgeput, dat de geheeló
-bevolking gedurende de laa,Lsllie(|diagen3Ciliijnt
ta vorkeeren in een veigeivmrderdeh staat van,
versuffing. Maai' geen Marokkaan, geeaFazï
(inwonei' van Fès) onderbreekt de vasten,
behalve in de zeldzame- gevatlen, die d-ö
Koran vermeldL waartoe helaas de zoo-
gende moédérs. nieL behooren.
Vanaf zonsopgang lot zonsondeklgangmag
de muzelman, noch eten, noch drinken, noch
ïookem. Die,Ramadan vangt aan m Mei en
eindigt in Juni, d.w.z. op liet oogenblik
dal de dag-ein geTejgAjd en merkbaar lmigen,
HeL -droge jaargetijde en de groote hitte be-
ghmen eveneens m Mei. Men berekent dat
de geiniddelldo duuï* van die algehe-eta onL
houding zeventien, uur van d© vierren-hvin-
tig bedraagt. Gedurende id© eerste week
volgl iedei' met opg-ewelctheid de sümgd
voorscbriftffli op.
Bij zonsondergang vvaaradhuwjl ©en kanon-
schol de bevolking, dat zij eten en liundotot
lesscbein mogen. Dé muezzins roepen heL
van de hoog© minarels der moskeëen vau
d© heilige sted. Allen gebruiken dan een
kom soep, een vrij schrale groenadhügd
soort van groentesoep, volgens voorschrift
bereid. Dal dis hot eerst© voedsel voor den
nacht. Daarna eet men brood en anderd
gerechten, maar in zeer kleinte hoeveelhe
den. D© ©enige maaltijd, die van belang is,
heteft plaats om! twee uur 's morgens onge
veer. Maai' tot zoolang mto-et meu toch
wakkeT blijven, want o!m| tien of elf uur
zijn ©r vooigoscihreven avondgebed-en, waar
aan ied©r deel tooel nemen. Het uur wordt
aangekondigd door bét bazuingeschal der
muezzins boven van alle minarets.
Tusschein -die gebeden ©n den hoofdtóaal-
Lijd trekt mbn door de straten, klopt op de
huizen onder voorwendsel, dat men komt
herinneren aan heL etensuur. Men maakt
veel geraas op tambourijinen en dwarsflui
ten. Tot in ons huis hoohen wij eiken avond
twee fuiliston, die onder den mooi-en ster-
rerihemei. ©en muiziekui-tvoeriiig geven:
duo's ©n sote's. Da ©en speelt bij voorkeur
landelijk© wijsjes, de ander, ©en echl kun
stenaar, weet aan zijn gebrekkig instru
ment trillers te ontlokken, die de nachte
galen. in de tuinen ïondomj hem benijden
teo-aten.
Die rust begint pas na het groote nac-ht,
maal' maar hoa m-en. zich dan ook to
goed dool, het vervangt nocQi d© dagtoaal-
lijdem, nooh d© nacilitrust. Uiterlijk tot zons
opgang mag) men eten.
Gaen. wonder daL d© verm'oeidlieiid der
Arabieren m©L den dag toeneemt. Zóó zelfs
daL de-z© reusaciitige Oostersclhe stad lalng-'
zameWiand sdhijnl in te slapen. Gedurende
de Ramadan gaan de -winkeltjes niet voof
elf uur 's morgans open en alle Mohamtae-
danen, die zich de weelidle kunnen vcToor-
loven, slapen, door Lot den midldag.
Al' spoedig wordt de werktijid' verkorI,
want d© aTbeidslust verslapt aanmerkelijk
naaJitoate d© vastentijd zijn einde najderb
Dl© ïnJeinsclben vérnxageren zicih tbaar. Ze
worden lusteloos en droomerig. Na veerden
dagen reeds bespeurt men esn algetoeenitt
veHimoeidliaid. De aanvankelijke opgewekb
heid m'aakt plaats' vooT volharding: mén
moet willen o-m te kunnen, maai1' allen wil
len1 j
Het is ©eln toerkwaau'dig sdhbuwspe»
'savooidbtop straat al die mensrihen. gado
Le slaain, wachtend op hot verlossend© ka
nonschot. Daar zitten z© in de straten, langt f
d© muTein voor d© winkeltjes in de omuM*
dellijk© nabijheid van ©en so-epkokerijtje.
ATabieren van eiken leeftijd z,:-tten or ge
hurkt o-p dein grond onbeweeglijk en zwij
gend m©L beide handen tussdhea bun knieën
de kom vaslhoudénd, waalrlm©© z© straks
om| bet haijdst inhar dein soepketel' zullen
rennen. 'Alleen de angstig verlangende uit
drukking Sn bun ©ogen verraadt hoe zij
snakken naar dal oogenblik.
DaaT dreunL hel kanon! Als door e®
v©eT bewogen springen allen op, 01
zwaaiend imlet hun kommen bestormen zo
de soep kokerij. Y-eü-en ©ten ter plaats©, ito"
geen bet verkeer in de straten, bdamtoért.
Slavén blrleingen aan hun piieesters, die to-
drirs nog bezigheden hebben, deztoftld
soep, waak van. de eenvoudige arbtoiders 01
arine ezeldrijvers smnlton. Mei den nacht
herteven do menschen. 1 t
"Maa'tl hoe inteer heL eiind© van de vasten
nadeTt, h'o© mieer de vermoeidheid toeneemt
eto. ho© gTooter de druk woidt.
Velie Arabieren slapen dan bijna dengan-^,,
scb'en dag. Zij, di© de grootste werkkradw^ ,-
bezitten, kunnen dagelijks niet m-eeT dan
rieT uur arbeiden. De slaven wolidein w>
d© wicrkliedén ncm'en vrijaf, die winkeltjes)'-
blijven' gestoten. 'Allen zijn aan de gkena -<"s
van hbn uilhouidingsverinlogen, z© razen •-
afgésLompt. MaaT ni'eimand denkt er man v
ontrouw tei wohden aan de voorschrift®
van -den Profeet: Dl© verechijning. van dc-g-
nieuw© mhansiklteli maakt ©en eind© aan
de Ramiada'n, I \-
1 :J,
Mm
di f.
r
ajttjj^a Ir—-iymh
iC-L
ïi
