|M
FIJNSTE PLANTENBOTER
fiROOTSTEN VERBRUIKER IV* If 3ULDE I
ËBtëSk
mmmm
«HK3
"EN DAN NOG VOÖRDEN 1AAA
tp
PTSecdorp
IIKt
l&fi
Wl
te--:
m®,
Ft
Minister Aalberse.
Minister Aalherse is van verlof terugge
keerd en was gisteren in do vergadering
van de Tweed© Kamer aanwezig.
Statistiek omvang Vakbeweging.
Da directeur van hst Centraal Bui-eau'
vool* de Statistiek verzoekt ons het volgen
de mede te deeten:
In verhand met de bezuiniging waren
voor de jaarstatistiek van den omvang der
vakbeweging en die van de werkstakingen
en uiteluitingen op de begroeting geen gel
den meer uitgetrokken. Het bureau "heeft
nu getracht, de uitgave van deze publi
ca lies te doen plaate hebben zonder dat
dit voor het rijk kosten medebrengt. Deze
pogingen zijn volkomen geslaagd. Het aan
tal abonné's, dat zdch aanmeldde, bleek
ruim voldoende. De statistieken blijven
dus verschijnen.
Oost-In diS.
1 iHjadji Misbadh.
De regeering is voornemens,. Hadji Mis-
bach te iritemeeren,
(Vlojliksraad-Verikie- j
zingen.
Volgens het Bat. Nieuwsblad hebben het
Politiek Europeesdh Verbond en het Ind-o1-
Europeescih Verbond overeenstemimng be
reikt inzake samengaan bij de Volksraald
Verkiezingen, waardoor het IndOhEukopeesclh
Verbond aanspraak (krijgt op vier vian 'de
twaalf Europeanen-zetels. t 1
Bij Kon. besluit van 20 October is, met
ingang van 1 Januari aan den heer dr.
J. Bauwens, op zjjn verzoek, eervol onü
slag verleend als leeraar aan de Rijks-
hoogerehuigerscbool Le Schiedam'.
Dr. C. A. van der loo. f
Te Leiden, waar hg verpleegd' Werd, is
'gisteren, 51' jaar oud, overleden dr. C. 'A.
•van der Leo, zenuwarts te Rotterdam.
Na aanvankelijk de gewone.practijk te
hebben uitgeoefend, gevoelde dokter Van
der Lok» zirih aangetrokken tat de neurologie
en nadat hij zich daarvoor bekwaamd had,
vestigde MjLzÜch te Rotterdam, waar hij
hink gaf, een uitstekend neuroloog en psy
chiater* te zijn. De overleden© Vas een
hoogstaand medietas, een sieraad van zijn
vak, die zoowel hij zijrm patiënten als big"
zijn doilega's zeer gezien was. Bat hij be
zield was met lust tot de wetenschap, daar
van legde hiji getuigenis af op het Klinisch
Genootschap, waarvan |nj een trouwe be
zoeker was. Hg was adviseur van de ver*
eenigrag* Lucas, waar hij de opvolger was
van dr. Von Ziegenweïdt en Waar men
zijn adviezen bijzonder waardeerde.
De teraardebestelling zal Vrijdag 3 uur
plaate hebben op dé begraafplaats Oud
Kralingen.
STADSNIEUWS.
|vif
I#
IM"
IcAA-
Ifct -
lli J
IWfrt
Broodprijzen.
Naar men ons mededeelt, heeft het ger
meentehestuur een schrijven aan de Bak-
kempatrconsvereeniging en aan de „B E.
S." alhier gericht, waarin de aandacht
wordt gevestigd tpfp het groote verschil'
dat er tusschen de broodprijzen in onze
gemeente en die in Vlaaidingen beslaan.
In Vlaaidingen gold al gemimen tijd een
prijs van 18 cent voor een waterbrood van
8 ons; thans heeft een deel dar bakkerijen
aldaar dezen prijs vjerlangd tot 14 cent,
terwijl te onze gemeente nog steeds 21
cent moet worden betaald.
In herinnering wordt gebracht, dat in
dertijd op aandrang van het gemeentebe
stuur de broodprijs vian 24 op 2 leent
is gebracht.
(Waar in verband met d'e Verlaging der
Iconen en de groot© werkloosheid ïfer
ter stede de hkoodbirijs in de bosten van
levensonderhoud van overwegend, belang
moet worden geacht, 'dringt bet gemeente
bestuur op verlaging hiervan aan, daar
het niet lijdelijk 'kpn blijven aanzien, Idht
deze pp het tegenwoordige peil wordt ge-
tarnden.
Zilveren leest.
Den 26en October herdenkt de beer J. JE
Sluijters den dag, dat hij Voor 25 jaar
als baas big de N.V. iWed. A'. v, (Ij. Eelaarf
m dienst trad, -
Uit den Gemeenteraad.
1 IV.
Ongevraagd eervol
ontslag. I
{Vervolg.}
De Voorzitter vraagt df de heer de
Bruin nu wil spreken.
De heer de Bruin zal dit doen als het
voorstel namens het College zal zijn toe
gelicht.
De heer mr. V. Velzen zloiu liever heb
ben dat pok de heer de Brjuin zijh .standpunt
verdedigt alvorens kpr. het vooirstel van
B. en IV. verdedigt.
Die heer de Bruin zal dan nu spreken.
Dit zal weinig tijd Vorderen, omdat de
meeste argumenten tegen het Voorstel reeds
zijn genoemd.
Dit de uitvoerige memorie van antwod-rd
Van B. en Wi. blijkt, dajt de Raad formeel
het recht mist, oan zoo'n besluit te nemen.
Vooral van de R. K. partij is /het een
standpttnt geworden: geen gehuwde onder-
wijzeres meer in de school.
In elk standpunt ligt iets goeds te-
grondslag en. dus 'ook in dat standpunt.
Spr.'s peisoonlgke meening is, dat het
maatschappelijk welzijn ook door de Vrouw
maè hevord-erid' worden op de Wijze die haar
opleiding haar aanwijst Zij neemt de plaats
in van het volgend geslacht, waarvoor zij
de zorg heeft. Zij brengt daarvoor het a&v-
van de period'e van groot geluk, dat het
jonge paar doordringt als de jonge vrouw
in haar huis is. f
De heer Slavenburg ként de meerling
Van zijn voormannen 'blijkbaar niet.
Spr. hecht zich vasit aan den Voorman
der Chr. jBJst Partij, minister de Visser
die aanvankelijk aarzelend, maar later vast
-besloten en^oomeedoogend verklaarde: een
algemeen vterbod Van de gehuwde vrouw in
de school komt niet; waarmede hij zijn op'
vatting tegenover den heer Beumer zoo
geducht verdedigde
Overal mag de gehuwd© Vouw werken,
en nu wil men dti alleen niet in (jé (school.
Toch weten de paiedagcgen hoe de ge
huwde vrouw bijzonderen aanleg heeft om
de kinderen te leiden.
Er kunnen bijzondere gevallen zijn waar
om het ontslag gewettigd kan zijn.
Spr .komt nu, tot de Vraag: gesteld idat
een onderzoek wotidt ingesteM of hiér ©en
bijzondere omstandigheid zich voordoet en,
dat het verblijf in de school van de ge
huwde endenvijzetes verdedigbaar blijkt
dan zal die onderwijzeres in een Zeer meei-
ïijke positie kómen
Hier in dit geval geeft Se memode geen
aanwijzing Van een bijzonder geval waarom
het verblijf in de school aan de gehuwde
vrouw moet worden geweigerd.
Een algemeen verbod ran de vrouw in
de school laat de Regeering niet toe Aks
de Raad daarheen wil gaan, komt het ge
meentebestuur Voor een éoheo.
Wij zijn toch hier in den Raad verplicht
te zorgen niet voor orde en gezag alleen,
maar ook voor trouw aan de wet En Baat
om kan spr. het niet begrijpen, als' (snen*
tegen de wet wil ingaan.
Spr. kan het standpunt van de heeren
'erkennen en waande eren om Be geinnvde
vrouw uit de school te willen 'weren,
maar wij hebben te vragen: wat wil de
wet.
(Huwelijk is geen reden tot ontslag, heeft
de Minister driemaal herhaald.
(Wat iwil men dan Laten we tcragkeeneo
van den vefkeeiöden weg, een. éoheo uitlok
ken is niet goed. f
'Zoo niet, laten de heeren ^erlifk uitspre-
ken wat zij willen. Zij Bedoden niet oVer j
een bepaald geVal te beslissen, zij wiijlen'
in het algemeen, een gehuwd© vrouw weren
Zoolang de wet is zooals ze is: berust
in 't geval, als er anders toch niets lege-
te doen is.
De heer mjr, vf. Wel zen is door Be
rn eerderheid in. het College opgedragen het
voorstel te verdédigen. Rij zal daarom ©eni
gen tijd npodig hebben om duidelijk te
maken waarom B. en W, meeneu dit voor
stel te moeten doien,
Spr. wil begjnxien met een woord van
dank te uiten aan de heeren Slavenburg
v. d. Valk en Evers, 'die het vooiste! heb
ben vexdedigid. En t'ot d© andere sprekers
moet spr. opmerken, dat hij hen niet allen
persoonlijk kan beantwoorden.
Echter zal, wat door hen gezegd is, bé-
antwoord woriden.
Schiedam as altijd roteaSg geweest jn
zake dje' gehuld© onderwijzet'es. In 1906
besloot de Raad, om in het vervolg bijl
iedere bénoeming van odderwijizeressen bij
het L.O. te bepalen, dat zij' slechts geschiedt
tat zoo-lang de onderwijzeres ongehuj:dd
blijfL Dit bêsluit werd vernietigd in 1907,
omdat het een algemeen© béplaling was.
'Wij debatteer®, nu niet of wij onderwijze
ressen in de .sdhool willen hebben, maar of
we daar gehuwde onderwijzeressen tvillen
hébben.
Versdhillende gemeenten hebben met
allerlei vormen getracht het doel te b'ereJken
iBéj, besluit van 3 Ded. 1907 werd bej-
paald, hiji elke bénéamïng dat de aadexwijse-
r «s hij huwelijk moest hedarikten, op gponid
daarvan kreeg rnoj, Z/nmey^ld in 1911 pent
üag. i
Deze kwestie! heeft altijd de gemoederen
heziggeho'inlen en het ging er sofrns warm
3$J toe. T c
De beeren zijn abiuts als z^ meenen dali
het wenscfaelijk en toelaatbaar £s als de
gehuwde onderwijzeres in de sdhool blijft
D'e heer Heemskerk heeft in 1909 aan de
Krcion geadviseerd, in afwijking van het
advies Van den Raad. van State, de beslis
sing van Gedep Staten te vernietigen die
het besluit van Oostelhaan had goedge
keurd oira een gehuwde ondeiwgzeres te
ontslaan iriet het oog op zwangerschap en
mo'ederaorg, donder dat bet ondei-wijs door
baar Verblijf in, de school geleden had.
De heer Gent van der Linden heeft als
een der eerste daden als minister bet oint,-
w-erpnHeemsfcedk ingetrokken, dat deze ge
reed haid' en waarbij werd bepaald dat do
onderwijzeres bij huwelijk de school moest
Verlaten.
Altijd heeft liét prindip© gegolM' tus-
scihen Redbtsohe en Lihksohe -opvattingen.
Op de wet-terugkoanende: de w©t zegt
niet, dat de gehuwde onderwgzeues niet op
school mag zijn; gsaar ook niet dat ze er
wel mag wezen.
En nu haalt de heer Gatl'é de mogelijk©
zwangerschap er bij, maar die regeling is,
voor het gevaldat eventueel ©en gehuwde
vrouw in de school is gebleven; daarvoor
incest ar een regeling rijn.
Door den heer dei Bruin is gewezen op
de poging ykn den heer Beumer, die zijn
amendement ten slotte heeft ingetrokken;
maar dufc 'dééd hijj, dml&at hij 'het beteff
vond 'die kwestie niet hij «$at artikel te
hrengen, maar zelfs-tandiig te regelen.
Wij hébben nu te maken met de L.G.,-w©t
1920. y -
De Regeering heeft varsdhliliendie beslis
singen gegevten. s
Doar den heer de Bruin iis gezegd: d©
heer Slavenburg kent de meening van zijn
Voormannen niet, maai* de dri-ei Kon. be
sluiten door den heer de Bruin genoemd,
zjjn wel gegeven, maar ook het Kon. besluit
voor Katwijk.
(Interrupiiies). jt
Derhalve, als de heer. id'e Bruin Idle Kon,
(Katwijk), dat de gehuwde onderwijzeres
moet gehandhaafd alleen dan, indien zeer
biz-ondere omstandigheden dit rechtvaar
digen. i
Naar^ spr.'s meening stuU <hv« zaak
dus zoo, idat de- gehuwde onderw ijzves
de bijzondere oanstandigheden moet aan
wijzen op grond waarvan zij moet wor^pn
gehandhaafd.
Als bi.Vj. Het hoofd der sdhool gehuwd
is met een ondexwijzeres ©n hij wondt door
riekte verhinderd zijn taak te vervullen,
dan kan hij door haar vervangen worden,
en zal hls zoodanig kunnen worden toe
gelaten.
Spr. heeft oyeiigens. an tiet onderhavige'
geval niet gehoord welke de bijzonkldr©
omstandigheid is, waarom deze .onderwij
zeres, nadat zij gehuwd is, zq,u moeten wor-
'len gehandhaafd.
Spr .geeft echter toe, dat de Kon. Be
sluiten onder andere Regearingen genomen
hem héter aanstaan dan die dqor dr. de
Visser zijn geadviseerd'. 1
Spr. beroept zich dan op h'et in Week
blad voor de Burgerlijke Administratie van
ten verleende vrijstelling, zich in gevalles,
als het hier zich voordoende, veizeta
tegen het handhaven der onderwijzeres
sen in haar betrekking op de school;
dat 'aan de voormeld© bezwaren niet op
voldoende wijze zou worden tegemoet geb>
men door de bereadvoTklaring der onto
wijzeres om gedurende het bam te vedess-
nen verlof ©en plaatsvervangster te stefea,
eensdeels, omdat die bezwaren zidi ook u
afloop van het gedurende de zwangerschap
en de bevalling te verleencn verlof zoudat
doen gelden, anderdeels, omdat zelfs, i&
dien het mogelijk zou blijken geschikte
plaatsvervangsters te vinden, he'gpen naar
de opgaven van het gemeentebestuur vaa
Veen-dam dikwijls niet gemakkelijk zal ajh,
de belangen -van het ondenvijs door her
haalde afwisseling van ondenvijzend per-
-soneel geschaad worden;
dat dus Gedeputeerde S'a'en van Gro
ningen ten onrechte hun goedkeuring heb
ben onthouden aan het voormelde beslui
van den Gemeenteraad van Veeudam;
Gezien de wet tot regeling van het la^r
onderwijs; t
Hebben goedgevonden en Verstaan:
met vernietiging van het bestreden te
sluit van Gedeputeerd© Staten van Groda-
31 December 1904, No. 2898, voorkomend©gg^ goedkeuring te verleenon aan het te
Koninklijk Besluit van 7 December 1904,
no. 46,
Bij de beoordeeluig van een door den
gemeenteraad aan een gehuwde onderwij
zeres op grond van Zwangerschap en daar
uit verwacht moederschap! eervol ver
leend ontslag, moet niet alleen wordenb ge
let op de vraag, of door die omstandig
heden het onderwijs- reeds feitelijk geschaad
is, maar ook op deze of in het algemeexr
te verwachten as, dat de onderwijzeres met
haar plichten als moeder zal kunnen ver-
eenigea i die algeheel© toewijding aan het
onderwijs, welke van haar mag worden ge
vorderd en welke voor ©en behoorlijke ver
vulling dezer taak noodzakelijk is.
Deze vraag kan niet anders dan ontken
nend worden beantwoord.
WIJ WILHELMINA, enz.
Beschikkende op het beroep, ingesteld
door den Raad der gemeente Veendaxn,
tegen het besluit van Gedeputeerde Sta
ten van Groningen, d.d. 22 Juh 1904, no.
2, 3e afd., waarbij goedkeuring is onthou
den aan het besluit van dien Raad, d.d.
19 Mei 1904, waarbij tnet ingang van 1 Juli
1904, Mej. G. Bieze, geb. Ullmann, ©eivol
is ontslagen als onderwijzeres aan d© school
aan het Beneden-Oosterdwp;
Den Raad van State, enz. Verschillende
overwegingen volgen, en. voorts:
dat immers afgescheiden van de hier
buiten beschouwing blijvende eischen aau
de vrouw als moeder jegens haar kinde
ren te stellen, maar uitsluitend inet het
oog op de belangen van het onderwijs
moet worden in aanmerking genomen, dat,
al wordt ook gedurende den tijd dated©
moeder onderwijs geeft, het kind aan eon
ander toevertrouwd, toch de moeder vaak
vermoeid door de te huis aan het kind
gewijde zorgen ter school zal komen en
haar gedachten veelal bij het achtergelaten
kind zullen verwijlen, zoodat zij riöh niei
geheel onbevangen aan haai* taait op school
zal kunnen -wijden
'dat dit, vooral klemt, waar, als hier, d©
onderwijzeres gedurende den gansohen
schooltijd in de haar toevertrouwde klasse
moet aanwezig rijn;
dat bovendien de laak van onderwijzers
en ondenvijizeresfeen niet bemerkt is tot het
geven van onderwijs op school, maar daar
toe ook behoort het zich door voortdurende
studiën steedss meer voor het onderwijs
bekwiaxnen, het zich' voorbereiden voor
het onderwijs van den volgenden dag <m
het nazien van het werk (der leerlingen,
waarbij de huiselijk© zorg voor een gezin
met zèer jonge kinderen en de tijd daar
aan te wijden, niet anders dan belemme
rend 'kan werken, en allicht aam de onder
wijzeres de opgewektheid en frsïchbeid van
geest zal ontnemen voor hete geven van
goed lager onderwijs, onmisbaar;
dat dus soortgelijke overweglihgen als die
'den wetgever geleld hebben tot -het' a!ge-
imeen verbod van het drijven van handel
besluiten naleest, zal h| ze te w?^Ten het uitoefenen van nerteg of beroep, als-
v.eirmang, vknden met dat van mi raster melde het bekleeden van amibfen of bedie-
Cort mn der Linden.
win gen door o-ndeywifzeis van het lager
Er staat in het JQojn, bVslujf van 1919 - onderwijs, zoader door Gedeputeerde Sta-
sluit van den Raad der gemeente Te®,
dam van 19 Mei 1904, waarbij Tl. Bjeze,
geboren Ullmann, eervol is ontslagen als
ondenvijizeres aan de school aan bet Bene
den-O ositerdiep aldaar.
Onze Minister van Binncnlandsch© Zak®
fis belast, enz. i i
Spr. Isan zich tiicCmed© tiolkdmen vereeni
gen; hij kan het op 'taogenbbk niet momer
en beter zeggen. t
D'e vrojuw moet' dus kiez® tusschan dd
school en het gezin en spr. hoopt dat |iat -
gezin gekozen wordt, omdat de eenste pbcbf
der vnqu,w is mloelder tie zijn. i
Hier |is gezegd dat aannetonng van
riopirstel Van B. en 1W[. tegenover het stand
punt vian de Hjéogere Macht staat.
jHjet heeft spr getroffen dat faetj juist dis
heer Golié is, die nidviséerï onderdanig te
zijn aan de Ho-ogere madhfc. Spr. hoopt tM
door deze in andesel omstandigheden, bel'
zelfde beginsel zal! toegepast wofrtleP. 1
Spr. vraagt: wat is toch de ruggegraai
WaarVcior de heeren hulde hébhien getoaidfcfi
De bedoeling !is berm vérre. Spr. herbaall:,
waaniit blijkt de xuggegraat. ziet tte
niet. Spx*. komt terug óp de uiting Van p® j
heer jHjiJrahn.' ik blreng huid© aan die vrora,W
D;e jjcer Hrijman lontként dit te hebBein^ t
gezegd. -
Dje heer nr. V, (Velzen: U hebt W
xuet zoo sterk gezegd als de heeren Dik-
kelaar en Goilê. f
D£e hpfde was- alleen scamidht ze het
inkomen Wilde Vexsterken. Maar daanio®"-
worden andeiren belemmerd in het verkrjj-
gen van een btaoeming. Ê3afvio3g fe J
dat Üaardocr M van jonge mannen zijd,
wachten op een bénoemiixg'.
Spr. wil wel hplde (blrejigen aan(de s
gehuwde onlderwijaeiresi di© de school ver-i
laat om in. het jgezin haar taak! .te vjhdöiu
Spr. kkn ritóh Vooirstell-em dat de VronVr
mee guat werken o|m hst inkomen te TfiC* j
grojotexx als hét inkomen vjan den man zoo A
laag is dat armoe daarvan het geVplg!
Spr. heeft geen stemmen ©n g-een wopm
gehcoud, dat dit'lfer het gcivpl 5s. 1 Jj
Spr. heeft veel van de aandacht der ver^
gadering gevergd. Thans wiil fcij enkel nog-r
iets ze^en naar aanleiding van hst adres 4!
der vereenigixig van StaatsbArgaiessgnl
Voior het piestige dier vereemgin^
looft spr. dat hij niet béter Idan doerifd®
isan te nemen dat z© dé zaaki1' verkew*j^|
heeft opgevait en vérkeerd heeö gemoPt1 ,y
veeixl, 1 ui
Déze Vemeniging wjexp riidh
■ddliging van het huwelijk van de vrouwe,.
lijk© amb'benaren^oimdat anldcpB het
tjmaat doioir Ülie belemaniejax^ woiidt
vordexid.
iWij zeggen, de Vrotuw xnadt tlxu®-Wpvea -•-*
o'nülat ze als eerste taaie heeft in I»;
'9Slm
b
A/3A&9-*-*f? fi/ÏTA&S>jtffJ
ÜUR6ENS7
LANTA
...WAT 7N BEZUiNIGlNC11
nraaratsHuxraiKMM
J 5
k¥
I 'C
\P^
1X|-,
IkV',-
l'Tv -
I
Tw^nintK-il- f imvi 7 TA.pv/amUad 1 Qfhl ,.it>7 .i
