t
03
ADVERTENTIËN.
Stoombootdienst
A, TIEMAN.
pHOriOLA
Et
m
N. Binnenweg 317, ROTTERDAM.
0KEIÏS-DE ÖriGE
Sioombooltoi cp Rotierdam,
BOTERLETTERS,
DE VETTEN, ROTTERDAM
De nieuwe Wet op de coöpe
ratieve Vereenigingen.
cc -c sas
CAFÉ RESTAURANT ,,'T GOUDEN HOOFD" 1
Het grootste v. h. Westen.
Rijke toonzalen.
Enorme keuze.
PlfltlO °f VLEUGEL
in onze sflLons *-
GED:ËinnEnRonE 15%
EEN EXTRA VERRASSING
LIGT VOOR U KLAAR!!
AAN ALLE VERBRUIKERS VAN
Q
4724 228
Opgegeven door Van der Graaf en Co.
3 - VJ BO
Geregelds dsgeiyksclie
Sleepbootdisnst, sleeperij, bevrachtin
gen, transportovername, inklaren, op
slaan en bewerken van goederen.
Opslagruimte voor 3000 ton altijd be
schikbaar. Massa transporten ronder
•voorafgaande kennisgeving. £383 20
BILLIJKE TARIEVEN.
Hoofdkantoor:
fchledauBeofdsfraat 39)
Telefoon No.» 2&1, iSi en
pms
1 IS EEN ZOETE
1 ZUIDELIJKE EN
TOCH EEN
PITTIGE WIJN.
ft!in«*E,,BETEET
VWs#® uw maaitijd
MAAKT ER DAAROM EEN
GEWOONTE VAN VOOR
UW ETEN *N GLAS OUDS
TE DRINKEN.
HET IS LEKKERDER EN...
VEEL GOEDKOOPER DAN
VJW BITTERTJE.
OVERAL VERKRIJGBAAR.
Per Lit .f.230 PerftUt.f.120
PerJ4»Lit.f.0.65. zonder glas.
9
MAAKT.
3 9
V i p "mir,vr
^illil!l!!!ll!lllil!!llll!!ili!!lll!llillll!iilli!ll!l!!li!!ili!!l!liillii!!!!l!ll!l!iBll!lll!!!!illl{ll!lll!lii|!ll|j|l!lil||!l!!!!ll!||i!!l!l||||i;il!l|||!ll!!ll!lill!!!l)!g^
1 ZEEVISCHMARKT, ROTTERDAM, TEL. 4075 11027 - 11028 j§
1 EERSTE KLAS INRICHTING. PRIMA KEUKEN 1
jj BILLARDZAAL MET 10 WILHELMINA BILLARDS g
MIDDAG- EN AVONDCONCERT §g
191J 20 AlNW-VniND J. HARDEN'BERG s
'^llBiIll!lll!llliil!lllI!llll!lllllllll!tllilIlli!lllliIflllllililil|l!llliiiBIIIilHlliillIIIIIIIiilil!iII!lIllll!l!l]|[IlllHUll|lllfl!lli(!nilllIllinillII!lll1^
- 28 CENT PER ONS,
4725 20
Tegenover W. B. Telefoon No. 31044.
Complete meubileering.
Behangerij. Stoffeerderij.
ÖU4-D oU
STEEDS TE H00REM
LoTU*
4S77 48
DIE.VANAF HEDEN TOT EN MET 3 DEC. 1924
HUN ADRES (NAAM, STRAAT EN WOONPLAATS) 2g
ZENDEN AAN ANT. JURGENS' MARGARINE- Elf
FABRIEKEN TE OSS, MET OPGAVE VAN DEN
NAAM VAN DEN WINKELIER WAAR LOTUS
WORDT GEKOCHT, EN DAARBIJ VOEGEN
EEN LEDIGE LOTUS-CARTON, WORDT
VOOR 5 DEC. A.S.
EEN AARDIGE EXTRA VERRASSING IN DEN VORM
VAN 2 DOOSJES HEERLIJKE LOTUS CHOCOLADE.
TABLETJES FRANCO THUIS GEZONDEN
VOORTAAN ZIJN ZIJ DAN TEVENS VAST ABONNÉ
OP HET TIJDSCHRIFT LOTUS WAARVAN ELKE
14 DAGEN EEN NIEUW NUMMER BIJ DE WINKE
LIERS KAN WORDEN AFGEHAALD
ZIS OIE REEDS HUN ADRES ZONDEN EN DUS ABONNE
ZUN, ONTVANGEN VOOR 5, DEC. DE EXTRA
VERRASSING FRANCO THUIS en eehoevIn hun
ADRES NIET MEER TE MELDEN
KOOP DUS NOG HEDEN EEN PAKJE LOTUS!
VOL GEUR EN SMAAK
STROOKJES WAAROP HET AORES KAN WORDEN VERMELD
ZUN BU ALLE WINKELIERS GRATIS TE KRIJGEN
niets beters te doen, dan beschaamd weg
te- loopen.
Le bende der puntmutsen,
Het proces is begonnen tegen wellicht
de gevaarlijkste boe ventende die sinds jaren
Noord-Frauknjk en het aangrenzend gedeel
te van Belgie onveilig heeft gemaakt, n.l.
dei bende van Ropbaix, zoo genoemd om
dat ze haar hoofdzetel hui in Roubaix in
een café door tén haijer leden gehouden.
Het nobel gezelschap, onder leiding van
den gedachten Ollivkr. gezegd den Tjj
ger", met zrjri vijl luitenants. Lecoq (die
aanbracht waar men zijn slag kon slaan),
I'.endooven, gezegd de Bank" (kassier der
onderneming). Pollet ,,de Hazewind" (van
wege z'n snelle beenen). Moraut ,.de Slim
merik" (die steeds de détais der expeditie
regelde), en Petyt ,,de Pech vogel"(omdat
hij er bij jedere gele.genb.eid Indraa de), tel
de in totaal 27 leden, deels Fransch, deels
Belgisch, die afv.sselend en krachtens ge
zamenlijk aecoord beurteling» cp Franscih en
Belgisch grondgebied opereerden Ent was
in den tijd onmiddellijk na den wapenstil
stand toen de politie in de eer»;, kort door
de Buitschers ontruimde gebeden neg met
behoorlijk was georganiseerd.
Het is natuurlijk onmogelijk een volledige
opsomming te geven van alle verrichtingen,
dezer misdadigors-centrale want «laaxop
kwam de zaak' tenslotte neer. Een centrale
voor moord en diefstal, waarbij het ge
noemde zestal rakkers de verschillende dra
den in handen had. Er waren vrouwen bij,
die de „poeljes" naar de diverse opkoo-
pers brachten, er waren nog meer schavui
ten, die voor het meerendeel thans in Bel
gische gevangenissen over ban zonden na
denken Bij alle strooptochten droegen de
bendeleden over het hoofd een witte ge
breide muls, van puntig model, waarom de
bende wel, die der „Cagoules" of puntmut
sen is genoemd.
Die mutsen hebben kijkgaten ter hoogte
der oogen. De mannen gingen steeds zwaar
gewapend en aarzelden nimmer een moment
om een die geplunderd zou worden en die
strubbeling maakte van het leven naar den
dood te brengen.
Zoo hebben ztij in Nov. '18 bij Moes-
krocn. in België vrouw Diemeulemeester,
wier man in Deutsche gevangenschap Was„
in haar woning overvallen en geworgd. Do
pontonxnaker lloléans te Roubaix moest
eveneons het bezoek der boeven aan zijn
woning met den dood betalen: hrj wferd met
een hamer neergeslagen en zijn spaan duitjes
geroofd. Fm der bendeleden had zich door
Boléans, dien hij kende, te diens, huize la
ten uitnoodigende gast bracht zijn mak
kers mee, die plotseling van hun gastheer
geld eischten. Toen dit niet gegeven werd,
was het weldra met hem gedaan.
Nieuwe slachtoffers waren, man en vrouw1
Lucas tel Devi nek te Watt re los. die één der
bendeleden zonder argwaan in den hooizol
der hadden laten slapen, waar de schavuit
's nachts zijn kornuiten binnenliet.
Pas iu 1923 liep de troep in da val, hem
door de politie van Roubaix gelegd. Onder
de 'teerst gearresteerden was de genoemde
Lendooveu, die bij het tweede verhoor niet
schroomde al zijl trawanten te verklappen
Be chef van de bende, de .Tijger" OUivier
trok toen opeens een mes en stak het Den-1
dooven in den Kals. Zwaar gewpnd stortte
de man neer. Een derde bendelid, dat D'en-
dooven vasthield om den „Tijgergelegen
heid tot steken te geven, werd doo<r den grif-
tier tegen den grond geslagen, de Tijger"
zeil kreeg van. denzelfden pootigeu gnrf.er
zulk een klap, dat zijn kaakbeen bral:.
Gelijk gezegd: de behandeling van het
monsterproces tegen alle bendeleden is
thans begonnen.
Teen, in den .aanvang der zeventiger
jaren, de pioniers der coöperatie, zoowel
op het gebied der landbouw- als der ver-
bmihswereenigiingeax, hun organisaties op
richtten, vonden zij aanvankelijk geen be
zwaren op hun weg als zij! aan die orga
nisaties den vorm der veireenigimg vo'gens
de wet van 1S55 (zedelijk lichaam) gaven.
WeLsvaar werd erkend, dat do bepalin
gen dier wet niet toepasselijk zijh of bo
booien te zijh op den burgerlijken maat
schap en pp de vennootschappen van koop
handel, maar dei leer, dat de uitzonderin
gen, die in art 14 van de wet van 1855
zijn genoemd, den limitatief karakter heb
ben, vond, tot zelfs bij den lioogem Raad,
ingang, en de enkele vermelding van eeaïg
zedelijk doel nevens de materieele, was
voldoende om de vereischto koninklijke
goedkeuring te verkrijgen Totdat Minis
ter de Vries bij zijh bekende beschikking
van 21 Februari 1874, er toe overging om
aan een coöperatieve credietvereeniging te
Ameiongen die goedkeuring te Weigeren,
wijl liij deze Vereenlging beschouwde als
ecu vennootschap, waarop naar zijn mee-
n.ng, juist op grond van art. 14 der wet
van 1855, de bepalingen van het zedelijk
lichaam; niet van toepassing waren. De
aandrang, reeils tevoren geoefend, om de
coöperatieve vereenigingen, welker toe
komst' toen nog niet duidelijk weird gezien,
bij Aühondeirlijtke wet to regelen, werd na dit
be&luit nog stekker. De regeling zelve werd
Urgent; Minister de Vries werd door de
spoedig volgende ériss verhinderd aanzijn
voornemen om een wetsontwerp iu te die
nen, gevolg te geven, doch zijn opvolger
Minister van Lyndon, nam de taak over.
In liet begin van 1875 weid het wetsont-
weip ,.to4 regeling van vennootschappen
met veranderlijk kapitaal" ingediend, doch
do schriftelijke gedachte wisseling met de
Tweede Kamer duurde zoolang, dat eerst op
12 October 187(1 de openbare behande
ling kon beginnen. Zij lieeft, gelijk reeds
uit den naam der wet Ijjijkt, heel wat
veranderingen tc-n gevolge gehad. Maar de
wet van 1876, eenmaal vastgesteld, is bijna
onveranderd gebleven. Wel is zij gewij
zigd in 1878, in J8S6 en in 1896, en
is .zij temsiO'tle in 1918 aangevuld, toen
do Handels legistomvet werd ingevoerd en
•de coöperatieve vereenigingen verplicht
werden zich in het Handelsregister te doen
inschrijven de voornaamste harer be
palingen bleven echter van kracht. Dit on-
-danks dein aandrang, zooiwel van do zijde
der verbruïks- als <Jer lamlboriwcoöpera-
tie op achtereenvolgende Regeeringen rut-
geccfend om verschillende bepalingen, die
niet alleen verouderd, doch bijna onhanteer
baar waten geworden, te wijzigen.
Rij Koninklijk besluit vau 8 Juli 1919
werd aan een Staatseoanlmsss e ander voor
zitterschap van den Raadsheer in den Hoo-
gen Raad, Mr. J. A. A. Bosch, opdracht
gegeven om te 'onderzoeken of wijziging der
wet wenschelijk was, dan wel of een
nieuwe wet noodïg was te achten. De toen
malige Nederlandsche Coöperatieve Board,
die m 1919 zijn jaarlijiksch nationaal con
gres aan heit vraagstuk van de herziening
der coöperatieve wet had gewijd, kan zicih
ongetwijfeld de eer toerekenen het laat
ste stootje in de gewemschte richting te
hebben gegeven De aldus ingestelde Staats
commissie, waarin vertegenwoordigers van
de verschillende honden der verbruiks
coöperaties, vau de groote coöperatieve cen
trale leenbanken en van de zuivel- en land
bouwcoöperaties zitting verkregen, heeft
geruknen tijd behoefd alvorens zij, per
23 Mei 1922, haar verslag man den Mi
nister van Justitie kon uitbrengen Dit is
ongetwijfeld voor een deel te wijten aan
het feit, dat een aamtal, in deze materie
op den voorgrond tredende punten, in de
commissie niet door onderling overleg kon
den Worden opgelost, en aan de beslis
sing van den Minister van Justitie moes
ten worden overgelaten Plot verslag van
de commissie, opmerkelijk kort en bondig,
ging vergezeld van een wetsontwerp met
bijheb core nde memorie van toelicht ng Het
wetsontwerp is gioo-tendeels, de mammie
van toelicht ng voor een aamnerkélijk deel
door den Minister van Justitie overgeno
men. De schriftelijke gedachtenwisselmg
niet de Tweede Kamer heeft oenigo ver
anderingen noodzakelijk gemaakt; thans is
per 13 October jl. de Memorie van Ant
woord door de Ministers Heemskerk en
Aalbrase bij"1 de Tweede Kanaer ingediend
Indien de Kamer, nadat zijf den begrootings-
arbeid beeft verricht, nog tijd. vindt oni
aan deze nuttige regeling aandacht te
schenken, voordat zij uiteengaat, zal zij
aan de ontwikkeling der coöperatieve ver
eenigingen op menigvuld'g gebied, een
groeten dienst hebben bewezen
Bijna een halve eeuw scheidt de oor
spronkelijke wet van deze verbeterde edi
tie, die weliswaar kt geheel nieuwen vorom
is gekleed, doch niettem'n, op vele punten
^gelijkenis niet de oude wet toont. Epn
halve eeuw van krachtige ontwikkel'ng der
coöperatieve vereenigiingen, cp bijna elk
gebied. Van 1874 dateeren de eerste wer
kelijke coöperatieve verb'ruiksvereemgiingen,
daarna zijn zij opgericht in bijlha alle be
langrijke steden des lands, en sedert de
z.n. neutrale zich met de arbeidersooöpe-
ratios in 1919 hebben gefusionncerd, is
de veelal hatelijke concurrentiestrijd in ge
lijke plaatsen verdwenen. De coöperatieve
vereeniging „Vooruitgang" te Rotterdam
met 40.000 leden spant hier de kroon,
maar ook iu andere plaatsen zijh er belang
rijke, die oen totaal van 400 niet een paar
honderdduizend leden béreiken. In 1886
"weid in het kleine Frvesche dorpje Wnrga
de eerste coöperatieve zuivelfabriek pjp-
gericht; tharié* bestaan oreral provinciale
organisaties, voreenigd in den F. N. Z.
en z'ijn er 640 coöperatieve tegen 311 z.n.
speculatieve fabrieken In omstreeks 1877
begon men in Zeeland piiet den gemeen-
schappelijken aankoop van hulpmesktoiffen,
voederartikolea e. d.; thans overtreft hen
aantal dergelijke coöperaties de duizend
en zal de omzet do honderd inillioen al
naderen Een slechts ielwht kiener bedrag
wordt bereikt op de coöperatieve veilingen
van groenten en fruit. Verschillende suiker
fabrieken, echter op lange na niet de
meerderheid, zijn op coöperatieven grond
slag gevestigd; de aardappelineelfabricage
is voor het grootste deel in handen van
de coöperatieve fabrieken, die een 330
miUioen KG. aardappelen per campagne
verwerken. Dan zijn er de tallooze, hon
derden coöperatieve credietvereenigiingein,
Lmeaeideenbanken, spaaibsxnken, Raiffeïsen-
kassen, e. d., vereenigd in drie centrales,
te Utiecht. te Eindhoven en te Alkmaar,
die bijna £250 nüllioea aan spaargelden
en meer dan f 100 rniillioen aan voor
schotten omzetten En dan zijn er last
not least nog de talrijke coöperatieve bou,W-
veree.nigingen, ten aanzien waarvan ge
gevens ontbreken, maar die toch ook,
vooral in de groote steden, invloed uitoefe
nen Vermelden wij dan nog de belangrijke
middenstandscoöperatiesi 'op verschillend
gebied, de hier en daar opkomende Vor
men van z.g. industrieele coöperaties
dan dient daartegenover slechts gewag ge
maakt van de volledige mislukking van wat
rne.n productie-coöperatie kan noemen, die
dan ock do hoogste vorm van samenwer
king js,
Cijfers dus voldoende om te doen zien,
dat de coöperatie, "een halve eeuw ge
leden in opkcimst, thans vooral op land
bouwgebied, een aanmerkelijke hoogte
heeft bereikt. Aan die toenemende beteé-
kenis van de coöperatieve vereeniging als
verschijnsel in het maatedh&ppelijk! leven,
in hét bijzonder ten plattelande, is voor
een deel de noodzakelijkheid van wijziging
der wet te danken. Voor een ander deel
aan omstandigheden, die vijftig jaren ge
leden niet waren te voorzien. Met dat al
heeft deze, bijl uitstek bevoegde Staats
commissie, dat artikel van de wet, het
welk betrekking heelt op de omschrijving
der- coöpjeratiev© vereeniging, geheel ongel-
Wijzigd gelaten. Zoozeer zelfs, dat er uit
drukkingen in voorkomen, die de werkelijk
heid niet meer dekken Art. 1 'toch van
het ontwerp b'epaalt: „Onder coóppratieve
vereiGnigingen verstaat de wet vereenigin
gen van personen, Waarbij de in- en .uit
treding vau leden is toegelaten en die
bevordering van de stoffelijke belangen der
leden ten doel hebben, als door middel
van gemeenschappelijke uitoefening van
hun nering of hun ambacht, door aan
schaffing van hun benoodigdheden of het
hun verstrekken van voorschot oE cirediet.
Ongetwijfeld, er zijh bezwaren tegen deze
om&cliiijving veincsucn Zij kwamen vooral
van den kant detrgenen, die deze omschrij
ving le ruim ocirdeelen, zoodat er niet
alleen coöperatieve, maar ook andere ver-
oonigingen onder vallen, en dus de ütm>
gelijkheid bestaat in de practijk geble
ken dat de bc-.pnlinge-ri der jwet te
eeniger lijd toepasselijk:' worden geacht op
vereenigingen, die nxet de coöperatie niets
hebben uit te staan. Waar hu bij verschd-
lendo leden der Staatscoimimiisslle, die dit
gevoelen waren toegedaan, bbvendion de
overtuiging bestond, dat bet in de toekomst
nocdig zal blijken, vooral op fiscaal ge
bied, uitsluitend vooir coöperaties geldende
wetsvoorschriften te makten, ia bet begrij
pelijk, dat zij aan een meer beperkte ani-
schrijvïng, een. die niet te raam, gesteld
is, voorkeur geven. Intusscken, de om
schrijving, die op een staat van dienst
wan een halve eeuw mag wijizen, is ge
handhaafd, en alleszins waarschijnlijk is
het, dat zij ock 'door de Tweede Kamer
gehandhaafd zal worden.
Wordt vervolgd i
Faillissementen.
(Afd. Handelsinformatie).
U it ges preken:
P. A. Jonker, grossier en koopman in
vetten, enzwonende te Haarlem. Rech-
terooimim1 jhr. mr. R'. de Marees Fan Swin-
de.ren; Cur. mr. Silrain Groen.
P. Blaften Jzn., winkelier in k,offï-e, tabak,
ten cacao, te Wormerveeir. Rechte rconim.
jhr mr. R. de Marees van Swindercn
Cur mr. Cr. DL Heliema.
Al' Hoicghlugt, winkaier te Haarlem.
Reohteroomm. jhr. mr. R. de -Manees van
^wjinderen; Cur mr. W|, At J. Storten
beker.
J. Bleudeker, scheepsbouwer te Warmer.
Rechbercioitnm'. jhr. mr. R. de Marees van
Swindenen; Cur. mr. T. At AR A. van Lö-
bien Sielst
C. Beudsker, scheeps.bau,wer te Warner.
Rechterebrnm. jhr. mr. R. de Marees Van
Swndorten; Cur. mr. T. A. M. A. van
Löben Seis.
iW. Millienaar, timmerman ©u aannemer
te Haarlem1. Recihterdomim. jhr. mr. R. de
Marees van Swinderen; Cur. mr. W. At
J. Stortenbeker.
M. Burger, rijwielhandelaar te Volen-
dam. Rechtere'«mm. jhr. mr. R. de Marees
van Swinderen; Cur. m:r, H. II. Riepma
to Eidamt i
1ACardolzo on A. Nabhrro te Amsterdam',
tezamen handelende ander de firma Klein-
Meublel-Industrie te Amsterdam'. Reohter-
cnmm. (mr. N. de BbnediLty; Cur. mr.
Max. G'Oerlin.g.
Mr. II. J. G. Fare.nsb'ach, oud-notaris te
Amsterdam. Ilechleroojrmn. als WpVen; Cur.
mr. H. Verkontioren.
I. P. Gnisser te Amsterdam. Rcohter-
camm. als bbvon: Cur. mr. II. Har-mens.
G. vian Ilassell, koopman te Blussum'.
Rechterciornfn. als boven; Cur. mr. jhb.
O. 'J. IR; J. 'M. Van Nispen tof Sev|earacr.
Rl Obbink, koopman te Amsterdam.
Rechtercomrnals boven; Cur. mr. Pb-
J. Jurgiens.
N.V. Ovorzeesche Bank en Handelsmaat
schappij to Amsterdam. RecJitercomm. als
boven; Cur. mr. G. Seret. 1
C. B. Schouten, rijwiel handelaar te Nes,
Gom Ouder Amstel. Rechte ream m. als
boven; Cur mr. Ed. Emmerïngt 1