N
's,
Schiedamsche Courant.
Werfczaamiieaen in den
Volkstuin.
ff
JJ
TWEEDE blad
STADSNIEUWS.
it 1.
16
Zwolle,
.3?
2015 wf;
E,a
lOgenj
laid. v
I
Boelw
c.
38184. j
jlioudea
t- I
(Uj-
s'aterdag 5 December 1925. Ho. 18062
\rn we door hot winterweer n[iet m&e'r
Wen planten, of verplanten, maken wo
la begin met het snoeien onzer vraobb
boomen. Allereerst zijn, het appals en perken,
we onder hanlden nemen. Vooral
Ijeu ea daavan de kleinere vormen, wor-
L dikwijls aangeplant in kleine tuinen. De
twen muur of schutting geplaatste leiboo-
«a eischen wel de nauwkeurigste beham-
Mibne Geduiende den zomer, omstieeks
eiad Juii;i, hegin Juli. werd hierop de zro-
tórsnea toegepast, waarbij de jonge soheu-
jjp 3—4 volgroeide bladeren werden
««riepen. Dit geschiedde om de laagst
«plaatste oogen te sterken, en z,oo mogelijk
m vrnchlhout te doen veranderen.
Thans snoeien we deze scheuten teiug op
1 oogen boven de plaats der rujping. (Uit
let bovenste oog ontwikkeld Atch na het
popen gewoonlijk een scheut.
Niet genepen scheutensnoeit men nu
0p 3—4 oogen. De korte vruahbtalcjes, kent
fear aan de zeer korte geledingen, worden
irgvuldig gespaard, en door een als bo-
icn aangegeven zomer- en winterbehande.
jjng woidt hun ontstaan op de gewensöh.te
plaats,' nl zoo dioht mogelijk hij 'de gestei-
lakken, bevordert.
Bij jonge laiboomeix waar een gedeelte de
zer gesteitakken nog moet worden gevormd,
spare men daarvoor do op do gewenschte
"plaatsen voorkomende scheuten.
Deze worden nu teruggesnoeid opt een
oadcroog, opdat de verlen|gcnis geen groo-
te bocht vormt mol het reeds bestaande
gedeelte. Deze gesüeltakken moeten aan de
muur of schutting oen, tussohenruimte heb
bon van pl.m. 30 c ML De verlengonis van
bestede gesteltakken wordt op gelijke
iraze, maar gewoonlijk korter gesnoeid. Bij
het snoeien denim men er wel aan, dat do
hoogst geplaatste gedeelten der boom, door
de gunstiger sapstrooming, aldx het krach-
ligst ontwikkelen. Daarom snooio men do
rerlengeriis van ongunstig geplaatste ge-
steltakken lang, on de andere naar omstan
digheden koiter. Op doze wijze bracht men
evenwicht m den boom te houden. Niet
alle rariteiten verdragen1 eon dergelijke
korte snoei even! goed.
'Geschikt zijn o.a.Bleurró Ddol, Louise
Bonnto d'Avrandhes, Marguerite Mardlait,
Clapp's Favorite, Duohesso d' Angouleme,
enz. G.
Koloniën.
Een Jiinko dokter.
Te Soarabaja dreigde lc|0il staking onctoi
de Inlaadsdhie verplegers en verpleegsters
tg do O. B. Z., naair aanleiding v)an klach
ten Jvan leen hulptverpleeigster over te
zwaar werk, dat hajar was opgedragen..
Dï'. Tamm confereerde met het veree-
aigingsbestuuiiv waarvan de voorzitter een
buitenstaander en communist bleek te zijn.
Dir. Tamim ,v|ea\vijdorde „eigenhandig"
'dien Voorzitter, waarna de kwestie werd
higdegd. Het bestuur gaf toe door den
contmunistisdhen „president" opgezweept
le zjjn.
De gelijkstelling der Clilneezen
Een. der voornaamste grieven dor CM-
aeesclie bevoidemg in Iudle, zegt liet Soer.
HKd, spruit voort uiit het featt, dat haar
gdijlstefeog met do Eunojpoosclio bevol-
fcagsgroep nog steeds niet geheel voltooid
b, in bot bijzonder ten aanz en deiproces-
><xaing_ in strafzaken, zoodat Gliiiioezen
toot misdrijfzaken. nog Voor den landraad
tóbben to verschijnen in stede van den
Röd van 'Jus li li© Uit goede bron weet
tót blad te inaMen, dat de regaerma de
regeling dezer kwestie apin'©uw Sin heschou-
wig heeft genomen, zoodat waarschijnlijk
taion bctxekkeiüjllc karton tijd. een apjios-
scig daarvan mag warden verwacht
Do moord to Garost.
Het Soer. HanddisMnd brengt berichten
omlrent da rol welke door het Inhuidscdi
personeel Van Villa Dioilco hij den moord
'te Australische dame is gespeeld.
Het blad kan thans do feiten als v'olgt
constnieeren.
De vOrmoörde dame heeft, volgens een
afgelegde Verklaring, jaren aiühtercen in
imtio gestaan met denf Australiër X.
öo da,m|e heelt, nog den middag van
™r aankomst te Guiroet dus den dag
^ör den mpoird X. in haar hotelkamer
ontvangen. Zij hooft kort daarop een he
ulende geroepen dm! hem oen bestelling op
dragen; toen hij naar de kaïner kwam,
zag de „tijongo®", om|dait 'd© deuren wan en
opengegaan, X. en mcVrouw samen
Ook op ander© wijze m gcblcMm dat
tóifen dien dag elkaar nog eens ontmoet
«stoten,.
Mevirouw h'eieft mjesrmafcn Ja,va bezocht,
V- Vertoefde er reeds eenigeai tijd.
«ijhens hot onderzoek heelt do moord
j® circa 2 u,ur 's nachts plaats gehad.
- lichaam, was zWaar v|oirminkt; or was
in gekerfd.
p Het lijk lag» injel de handen gevouwen,
\z°igvtildig toegedekt inet een deken,
s* Het. is VTrij' zieker dat de gearresteerde)
b^iidoer en 'hoteljongens den moord heb-
*ten gepleegd en dat zq! daartoe met be-
i 200 tot f 500 zijn oamge-
t Pdht door ©en Eng|elschmïin of Australiër.
T Hroote onolzcftutigjlueditl bij hot onderzoek
h ps "geb'odon, ptmldat h'iji die dë moorde-
(jants aan het werk zei te, oen zeer door-
'«npfe schiirk moei zijn.
zontal •L1dm,GfSn™^iWUeM, AH. Sdicdam, is het volgende request vet-
Aan den Raad der gemeente Schiedam,
Edelachtbare Heeren.
1r°r?°nd van behandeling der gemeente-begrooting dienstjaar
ïvm.n i-1TT bet Departement Schiedam der Nederlandsche Maatschappij voor
i-l r ui en Dnndel zich, allereerst in herinnering te brengen het voor do Jjchande-
iToI d i™0 ingediende gedocumenteerd adres, waarin het met klem bij
n Raad aandrong op het betrachten der uiterste zuinigheid bij de verdere rege
ling van de gemeente-huishouding,
Genoemd adres heeft stellig in het teeken der belangstelling gestaan. Alle wet-
ouders toch en zoo goed als alle raadsleden hebben erover, of naar aanleiding ervan,
i woord gevoerd. z,oowel van de bestuurstafel als door vele raadsleden werd in
verschillende toonaarden betoogd, dat de financieele toestand van Schiedam niet
s ecnt, ot met zoo slecht was, en werd getracht, de rredietwaardigheid der ge-
rncGnto arm te tooncnj o. i» echtor vergeefs.
hen der raadsleden meende zelfs, ons het recht tc moeten ontzeggen, om critiek
°.P !lü gemeente-beleid uit te oefenon. Blijkbaar vergat dit lid, dat hij in den raad
zitting heelt als mandataris van de burgers en dat deze laatsten niet alleen hel recht,
maar ook den plicht hebben, gerechtvaardigde critiek uit te oefenen.
Dat van dat recht en dien plicht door een groep burgers gebruik wordt gemaakt,
alleen en uitsluitend in het welbegrepen belang van Schiedam, kan o. i. slechts wor
den gewaardeerd.
Benige malen hoeft men gemeend, ons adres lo moeten betichten van onjuist
heden, speciaal wat betreft de door ons geponeerde cijfers. Wij willen volstaan met
de opmerking, dat geen enkele fout is aangetoond en dat een bepaalde poginrr, om
vermeende fouten in onze cijfers te verbeteren, strandde op onjuistheden, die de
corrector zelf beging.
Intusschen constateerden wij, dat in don loop van 1925 door allo wethouders,
wanneer zulks te pas kwam, word gewezen op den financieel zeer ongunstigen toestand
uer gemeente, terwijl ook het College van Gedeputeerde Staten hiervan overtuigd
is, blijkens zijne aan ons departement geriehte missive d.d. 17/20 Augustus 1925,
waarin het schrijft: ondanks don zorgelijken toestand van do financiën der
gemeente Schiedam"..,... enz.
Het doet ons leed, te moeten vaststellen, dat desondanks van krachtig door
voeren der reeds zoo lang lioog noodig gebleken bezuinigingen in de gemeente-huis
houding nog maar zeer weinig is gekomen, reclen waarom wij ons veroorloven,
wederom en met nog grooter nadruk dan ten vorige jare bij Uwen Raad daarop
aan te dringen.
In ons adres tor zake van do begrooting voor 1925 gaven wij oen overzicht van
de voornaamste bronnen van inkomsten volgens de definitieve begrooting van 1924,
terwijl daarnevens waren vermeld de overeenkomstige posten volgens do ontwerp
begroting voor 1925.
Dit overzicht is thans aangevuld roet dezelfde gegevens voor 1926, welke ont
leend zijn aan do ontwerp-begrooting voor dat jaar. Eenige geringe wijzigingen in
de definitieve begrooting van" 1925 zijn hierbij aangebracht.
Batig saldo
Winst bedrijven
Uit reserves der bedrijven en
Fonds Bijz. Doeleinden
Rente winst gronden overdracht
Rotterdam
Belastingen
Winst op verkoop gronden Rot
terdam
1924
252.000.—
304.000.
1.862.000.—
1925
101.000.-
381.000,
15.000,
1.228.000,
1.960.000.—
1926
147.000,
358.000,
915.000,
135.000,
1.701.000,
Voor do vergelijking van de totaal-cijfers van 1925 met 1926 merken wij op,
da!, de navolgende heffingen hooger geraamd zijn:
Havengelden met17.000.
Brug- en sluisgelden met 6.000.
Loodsgelden (voor het eerst in 1926) 8.250.
Bovendien is het bedrag voor Onvoorziene Uitgaven, hetwelk voor 1925 was
geraamd op 42.000.voor 1926 begroot op 16.000.
Op bovenstaand overzicht voor 1926 komen nog de volgende posten voor:
Batig saldo 147.000.
Uitkeering reserves 146.000.
Winst op verkoop gronden R'dam 135.000.
Laatstgenoemde post is in do begrooting voor 1926 opgevoerd onder Hoofdstuk
XII „Belastingen".
De vermelding in dit hoofdstuk is o. niet juist, daar hij eon oppervlakkige
inzage van dc begrooting, waarbij alleen gelet wordt op het totaal-bedrag dor te
heffen belastingen, een onjuiste conclusie zou worden getrokken.
Bezwaarlijk kunnen wij veronderstellen, dat deze po.rt onder dit hoofdstuk is
geboekt, om er op te willen wijzen, dot in volgende jaren bij het ontbreken van een
dergelijke bate dit bedrag aan „belastingen" zal moeten worden opgebracht.
"Een dergelijke opvatting zou toch ook moeten gelden voor de heide andere
postori, want ook hierop zal niet blijvend kunnen worden gerekend. De reserves
zullen thans wel opgeteerd zijn en op een batig saldo zal steeds minder of in het
geheel niet kunnen worden gerekend.
Door de vermelding der uitkomsten volgens de rekening van 1924 in de ontwerp-
begrooting voor 1926 kan thans worden nagegaan, in hoeverre do begrootingscijfcrs
voor 1926 juist kunnen zijn benaderd.
Behoudens eenige afwijkingen tusschen do verschillende hoofdstukken, die
elkander weder opheffen, zijn de volgende posten van belang:
In do begrooting '1924 was geraamd een batig saldo van vorige jaren van
252.000.—inderdaad bedroeg dit 361.000.—aïzoo een voordcelig verschil van
109.000.—.
De belastingen brachten minder op dan geraamd was 273.000.
In de rekening van 1924 is ondoi het hoofdstuk „Belastingen" opgenomen de
post „Uitkeering van de winst, gemaakt op den verkoop van gronden der voormalige
Drinkwaterleiding: 280.000.
Hiervoren is reeds uiteengezet, dat een dergelijke post mot onder het hoofd
stuk „Belastingen" thuis behoort; thans wordt de schijn gewekt, alsof het totaal
bedrag der belastingen volgens de rekening 1924 niet veel afwijkt van.dat der be
groetingen voor 1925 en 1926, doch een dergelijke onjuiste voorstelling van zaken
verdient weinig waardeering.
De rekening over 1924 sluit thans met een batig saldo van 235.000.Om
dit voordeelig saldo te krijgen, moest over de volgende extra-haten worden beschikt:
Voordeelig saldo A. P361.000.
Uitkeering reserves 200.000.
Rente winst gronden overdracht R'dam29.000,
Winst verkoop gronden der drinkwaterleiding 280.000.
870.000.—
Wanneer nu hierop in mindering wordt gebracht hot batig saldo aan hot eind
van het jaar ad 235.000.—, dan blijkt, dat in 19%'t de gewone mlgaven 635.000.—
meer hebben bedragen dan de gewone inkomsten.
De opbrengst der belastingen over 1925 zal, evenals o\er 1924, zeker belangrijk
beneden de raming blijven. Ten behoeve van een goed overzicht zijn naast elkaar
vermeld het bedrag der raming in de begrooting 1924 en de opbrengst volgons de
rekening 1924, terwijl daarbü is opgenomen de begroo tings post voor 1925:
Volgens de begroo.- u Opbrengst volgens rekening:
1924: 1.072.177.3/ 799.485.—
1925: 1.228.670.44
Er zijn geen redenen om te verwachten, dat de opbrengst der belastingen over
1925 hooger zal zijn dan. over 1924.
Integendeel, in verband met de opbrengst der Rijksinkomstenbelastingen ge
durende de eerste tien maanden van 1925, wil het ons voorkomen, dat voor 1925
een lagere opbrengst dan voor 1924 kan worden verwacht. In dat geval zou dus m
1925 zeker minder aan de raming ontvangen worden aan belastingen 42A0Q0.
Als ontvangst zijn reeds opgenomen:
Batig Saldo A. P101.000.
Uitkeering reserves 235.000.
765.000.—
Zoodat de gewone uitgaven in 1995 dc gewone inkomsten met circa f765.000-
zitllen overtreffen.
Voor 1926 wordt als opbrengst van belastingen geraamd/ 915.746.(ƒ1.050.746.
minus 135.000.welk bedrag belangrijk hooger is dan de opbrengst volgens do
rekening 1924.
Bovendien wordt voor 1926 weer gerekend op de volgende baten:
Batig Saldo A. P147.000.
Uitkeering reserves 146.000.
Winst verkoop gronden aan R'dam 135.000.
Zoodat voor 1996 bij een raming van dezelfde opbrengst aan belastingen ah
in 99i dc gewone uitgaven ruim f ,~Zi0,0(K).meer zvtlen bedragen dan ch'
gewon» ontvangsten, tenzij lot meer ingrijpende, bezuiniging worde overgegaan.
Hieronder zijn vermeld de ramiimcijfers der Inkomstenbelasting van 1923 tot
1926, terwijl de opbrengst volgons de rekeningen van 1923 en 1924 er naast gesteld is:
Volgens begrooting: Opbrenast volgons rekening:
1923: 855.000.— j 663.000.—
1924: S40.000.560.000.—
1925: 1.000.000.—
1926: 673.000.—
Uit deze cijfers blijkt, dat do raming der Inkomstenbelasting telkens veel te
optimistisch is geweest, om niet to zeggen opzettelijk te hoog, Ion einde tot een
quasi-sluitende begrooting te geraken."
De teruggang van de opbrengst over 1924 in vergelijking met die van 1923
wijst er op, dat do daling van de inkomens nog niet tot staan is gekomen.
In het door ons departement aan Uwen Raad gerichte adres ter zake van do
begrooting 1925 werd gewezen op de wenschelijkheiu, om do reserves der bedrijven
te bestemmen voor dekking van de verliezen, voortvloeiende o.m. uit de verplich
tingen, welke de gemeente ten aanzien van de woningbouwvercenigmgen heeft
aangegaan.
Dat do uit dezen hoofde te verwachten verliezen niet te onderschatten zijn,
blijkt, uit don volgenden begroolingsposl onder het Hoofdstuk „Volkshuisvesting":
„Uitkeering aan het Rijk voor extra-aflossing van gelden, ontstaan door verkoop
„bij executie van de mot premie gebouwde arbeiders- en bescheiden middenslands-
„woningon (verlies ad f62.140.50 te verdoelen over 13 jaren)".
Voorgesteld wordt hiervan ten laste van 1926 te brengen 1/13 gedeelte ad
14.780.04.
Het voorstel, om dit verlies over 13 jaren te verdoelen, komt ons niet juist voor.
Dit verlies is reeds geleden on behoort dan ook ten laste Le komen van dat jaar,
waarin het geconstateerd is, terwijl tegenover de verdere verliezen, dio nog voor
den dag zullen komen, reserves belmoren te worden aangewezen.
Vermoedelijk is deze oplossing gekozen, omdat anders het inderdaad bestaande
tekort over 1925 nog ruim 57.000,hooger zou moeten worden gestold.
In de ontwerp-begrooting 1926 worden onder Hoofdstuk XIII 1 van den
gewonen dienst onder do ontvangsten o. m. de volgende posion van het Grondbedrijf
vermeld:
Rente 440.971.80
Aflossing 151.579.02
Winst onz115.715.03
terwijl dit hoofdstuk voor 1Ö26 sluit met een batig slot van 164.779.96, welk be
drag ook op den verzamelstaat van den gewonen dienst is opgenomen.
Zonder verder kennis te nemen van de begrooting van het Grondbcdriji, zou de
oppervlakkige lezer ongetwijfeld de conclusie trekken, dal liet bedrijf, nadat de rente
en aflossing als berfnjfsuitgaven zijn beschouwd, een winst van 115.715.03 zal op
leveren.
Niets is echter minder juist. Uit de bedrijfsbegrooting toch blijkt'.
1°. dat de aflossingen van het Grondbedrijf als AryutanLuilgaai' worden be
schouwd, heigeen alleen te verdedigen is, indien vaststaat, dat do gronden voor een
niet te hoog bedrag op de balans voorkomen, en dat de waarde inmiddels mot is
verminderd.
2°. dat ook do rente gedeeltelijk als kapitaalsuitgaaf wordt aangemerkt en
wel vooi de volgende bedragen:
volgens de rekening 1924 345.612.35
volgens do begrooting 1925 362.115.95
volgens de begrooting 1926 374.536.97
Totaal 1.082.205.27
waartegenover staat gereserveerd in diverse posten 244.000.
In drie jaar tijd vindt dus oen vcrliooging der boekwaarde plaats met niet min
der dan ruim 838.000.en dat in een tijd, dat de prijzen der gronden zijn gedaald.
Wij herinneren er hierbij aan, dat onder de genoemde cijfers begrepen is de
rente, berekend over dc z.g. reserve ad ruim 3.000.000.
Weid vroeger over het bedrag dezer reserve 4 rente berekend, sinds de
stijging van den rentestandaard is de verordening in dien zin gewijzigd, dat voortaan
berekend wordt een rente, gelijk aan die der laatst-gesloton gemeentelijke leening.
In 1924 word een leening gesloten tegen 6 rente. Dit feit veroorzaakte in
verhouding tot vroeger een hoogere winst van 2 over ïurni ƒ3.000.000.
alzoo rond 60.000.per jaar.
Nu do gemeente deze 6 %-leening heelt kunnen convertoeren in een van-
5 blijkt echter de inconsequentie van een dei gelijk financieel beleid. Over het
bedrag der leoning van 1.000.000,brengt deze conversie immers "en rentebe
sparing van 10.000.maar door het feit, dat nu ook de ronie over dc reserve van
hot Grondbedrijf van 6 is teruggebracht tot 5 hetwelk een verschil van
30.000.maakt over 3.000.000.ondervindt de gemeente-huishouding door
deze conversie niet een voordeel, maar een nadeel van 20.000.
En zoo is een „voordeebge" conversie dus feitelijk onmogelijk, doordat zij theore
tisch een belangrijk financieel nadeel voor de gemeente oplevert.
Wij geven toe, dat een en ander vrij paradoxaal klinkt; de fout schuilt echter
in de absurditeit der betreffende bepalingen.
Bovendien is een omvangrijk Grondbedrijf als dat der gemeente Schiedam zeer
riskant, vooral wanneer do gronden praktisch met 100 belast zijn.
Naar onze overtuiging komen de gronden, ondanks de z.g. reserve, nu reeds te
hoog op de balans voor, zoodat zeer spoedig de volle rentelast van dat bedrijf ten
taste van den gewonen dienst en derhalve op de schouders van de burgerij zal moeien
drukken. Een verhooging der Inkomstenbelasting met jd.m. 60 °/o zal dan zeker
noodig zijn.
Waar in Utrecht het College van Gedeputeerde Staten zich reeds in het vorige
jaar heeft verzet tegen het vérder bijschrijven van icnte op de gronden von het
gemeentelijk Grondbedrijf, daar beliooil het geen verwondering te wekken, indien
ook Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland een dergelijke hnanciormg, die naar
een debacle mooi voeren, met langer zullen goedkeuren.
Met behulp van de lekening van 1924 en de begroetingen voor 1925 en 1926
en in verband met hetgeen hiervoren is medegedeeld, kan worden berekend, met
welk bedrag de gewone uitgaven in de jaren 1924, 1925 c.i 1926 de gewone inkomsten
zullen overtreffen, m. a. w. welk bedrag verkregen is door te beschikken over de
reserves der bedrijven, door exploitatie-uitgaven te leschouwon als kapitaalsuit
gaven, door aanwending der winst op verkoop gronden, in plaats van die to beschou
wen ais reserves voor het grondbedrijf, o. d.
Hot zou echter onjuist zijn, om alleen rekening tc houden met hetgeen aan do
reserves is onttrokken, daar ook in aanmerking genomen moet worden, welke be
dragen in do jaren 1924, 1925 en 1926 aan dc reserves uit dc winst zijn en zullen
worden toegevoegd. Dit bedrag is voor deze drie jaren in totaal te stellen op
ƒ256.000.—.
Wij komen thans tot do volgende berekening:
Meer gewone uitgaven dan gewone ontvangsten van hetzelfde dienstjaar:
Volgens rekening 1924 635.000.
Volgons begrooting 1925 765.000.
Volgens begrooting 1926 540.000.
Ten onrechte verdeeld over 13 jaar liet verlies op
woningbouw met premie en derhalve te laag
geraamd57.000.
1.997.000.—
Te verminderen de toevoeging aan do reser
ves over 1924, 1925 en 1926 256.000.—
1.741.000.
Ton onrechte rente van hel Grondbcdriji in
1924, 1925 en 1926 als kapitaalsuitgaal be
schouwd, per saldo 838.000.
2.579.000.—
Wanneer hier nu wordt uitgeschakeld het batig saldo A. P. on de achterstallige
inkomsten, die het dienstjaar 1924 ten goede zijn gekomen voor een bedrag van
361.000,en men gaat van het o. i. juiste standpunt uit, dat do winst, behaald
op verkoop der gronden der voormalige drinkwaterleiding, gereserveerd had behooren
te worden tegenover de groote risico's, die voor de gemeente kunnen voortvloeien
uit de garantie tegenover hot Rijk inzake de woningbouwverenigingen en uit de
stk,).
890 SOj
Dt,
ii
D.
lsiociiij
DEB
200.000.—
34.000
1.072.000.—
235.000,
146.000,