KINDER-BLAD
Schiedamsche Courant.
SCHIEDAMSCHE COURANT
ROBBEDOES I
Indische kroniek.
TWEEDE BLAD
Gemengd Nieuws.
Jantje en Fox.
Zaterdag 20 Maart 1926. Bo. 18149
VIII,
Bijgeloof, offermaaltijden met
kleeft on saidientjes, en wat ze
den nieuweling soims koeten.
Ito vt ouwen ïniolgen toekijken,
De rol van Bet vaonsdbot.
Buikpijn en sterf-olijke ouders.
Veel taot, geen humor.
Ik heb den lezer in taijfn Vorige kno-
nitk nog eenige Bijzonderheden beloofd otvter
do inlandsclio bedienden m (het Indisclhe
huis en over den omgang met deze on
misbare elementen. t
Ge betrekt een nieuw Buis, uw zoon
of dodder wordt gob oir en, ge viert uw
vijl en twintigjarig bestaan, een uwer Buis-
«eaoalen (huwt, gij zelf of een der uwon
weidt ernstig ziek, bereidt u dan voor cup
een zachter, wenk uwer bedienden., dat Bet
wenscihelijkwordt geadhifc, dat gij' een sla-
jnatan geelt. JEcn slamatan is een boort
van leligieose" dankmaaltijil om goden, of
geesten prettig te stemimen. De inlander,
die oificleel Mohammedaan is, kent edbter
daarenboven nog een aantal geesten en
geden en krachten in zijn bestaan, waar
van. wij ons moeilijk een begrip kunnen
vormen, Rij' is buitengewoon, Bijgelooviig en
schier 'al zijn (handelingen van eenig be
lang worden beïnvloed door overwegingen
van bovenuatuurlijkcn aard. Hij Beeft zijn
slechte dagen, waarop Bot niet geoorloofd
of niet wijs is iets te ondernemen, By
heeft zijn goede dagen, waarop Bij vol moed
do moeilijkste avonturen onderneemt. Dte
stand van de maan en van de sterren,
zij zijn van invloed op zijn daden, de ge
boden van priesters, eigen Qitferanden, de
tusscBcnkotest van dookoems, een soort van
Leuvenaars, die ook aan geneeskunde doen,
zijn zijn samengeweven met zijn dagdHjksdh
Bestaan. Bij elke belangrijke daad in zijn
leven behoor! een offer om Bovemaatuuir-
lijke krachten gunstig te stemmen, bijelke
gebeurtenis, die hem of zijn omgeving af
zijd arbeid bedreigt, beBoort een offer,
om de geesten te verzoenen, bij elk feit,
dat tot dankbaarheid stemf, beBoort een
dankoffer. Jk'r zou over de bijgeloovigjieid
van den inlander nog veel "meer kunnen
vertellen,- maar wij zulien oaxs bepalen tot
de iel, die de geesten spelen in onzen
omgang met on zo bedienden. Derhalve, er
zijn oogertblikken in ons gewone huiselijk
hestaan, dat een slamate® gegeven dient
te worden, wil do goede geest onder tLe
bedienden geen gevaar loepen. Elk verstan-
o-ig, ïneoster zal zidh daarnaar schikken,
ai is Bet ook noodzaltelijk, dat men mèt
's lands wijs op de hoogte zij, want de
bij'geiooivige inlander is slim genoeg om
telkens, als hij trek heeft in een lekker
dineetje, den Manken nieuweling wijs- te
maken, tial er een of andere geest gun
stig gestemd moet worden. De stanatan
wordt mogelijk gemaakt door geld, zooais
do lezer reeds zal hebben begrepen. Diit geid
wordt aan de huisbedienden heofdeiiijfc ver
strekt, dan wel als totaal-bedrag aan den
sepen ter (hand gesteld. Een eenvoudige
slamalan kost vijf gulden, geeft men drie
of vier rijksdaalders, dan gaat men dooir
voor een goedgeefsdh.' en odd lieer. Onze
eerste slamatan, toen Ik met mijn vtronw
grasgroen in Indië aangekomen oins nieu
we Buis op advies van mijn djongs voor
kwade geesten wilde beveiligen, kostte
zeven en tachtig gulden. Ik ging dienten
gevolge bij mijn personeel niet door voor
een goed en edel (Beer, maar vtar totaal
krankzinnig. Zij hadden, mij eenvoudig de
onkosten als fantastisch hoog voorgesteld,
wel wetend met een „haar" te doen te
hebben. Ik was er in gevlogen, cm werd
uit dankbaarheid niet meer behoorlijk be
diend. Mijn personeel dacht, dat liet Bij
zulk een dwaas nu verder ook niets meer
Behoefde uit te voeren. Ik moest zo alben
achtereenvolgens ontstaan fen nam! do les
voor gooa ter liarte.
Bij een slamalan Behoort een doekoen
of oen hadji, dat is iemand, diie de Bede
vaart naar Mekka Beeft gedaan en dienten
gevolge in zekeren reuk Van Beilïglfeid
staat. Jl'O hadji prevelt gebeden en dan
zotten de 'mannelijke bedienden en hun
gasten zich aan den maaltijd. De gasten
zijn de mannelijke bedienden van do nabu
rige Buizen. De vrouwen hebben den maal
tijd bereid, maar mogen verder op een
afstand toekijken hoe hun hecren en mees
ters zidh ie goed doen. Die vlroomven wor
den bij zulke plechtige gelegenheden niet
waardig geacht mede Ban 'te Buiken. Dit
feit 'typeert eenigszins de pjlaats, die de
vrouw in de inJandscihe maatschappij is
toegewezen 11c zal gelegenheid hebben daar
op later terug te komen 'tEiten wondt, zoo
als gezegd, door do vtrouwen Bereid. liet
Bestaat Voornamelijk uit rijkttafett, maar ook
ui+ Hikjes zalm en kreeft eu sardines en
andere lekt ernijen, waarvan de edcfe Kro
rao lang niet afkeerig is.. Uit beleefdheid
wordt een of ander van het gastmaal, bij
voorbeeld een geroosterde kipipebout met
rijst, aan den Manken moester en zijn gade
aangeboden. Men doet Verstandig,* dit lek
kere hapje met gepaste Vreugde te veror
beren, een weigering p£ terzijde plaatse®
zou zeer onhoffelijk zijn en als zoodanig
worden opgenomen. 1 f
Da slamatan is ook gebruikelijk bij den
bouw of de opening Van groote openbare
en particuliere gebouwen. Al het perso
neel, dat bij den bouw betrokken was,
neemt deel aan den slamatan en tevoren
wondt op een of andere plek op Bet erf
onder plechtige gebeden een kaaBomwenkop
Begraven!
Zoolang een djorigos, eeh BaBoe, een
kokki, een kebon geen perskot Beeft, voelt
hij of zij zidh niet op zijn of Baar ge
mak op Bet erf van den meester. Perekot
is evenals aspirine een universeel genees
middel. Het komt van Bet jgoed Neder-
laudschc- woord „voorschot" en is daar
van de Maleisdhe verbastering. Het betee-
kent voorschot op Bet liooa. Een nieuwe
bediende treedt Bij u in dienst, den eer
sten dag reeds vraagt bij om pereka1. Her
is al naar uw goedgeefsdhlieid of naar de
omstandigheden, dat Bij een heel', half óf
©en fractie van zijn maandloon ontvangt,
waartegenover Bij de belofte steT, dait hij
Bet perekot met een rijksdaalder, een gulden
per maand, of ook, wanneer Bet hem ge
legen komt, zal afbetalen. Verschijnt Bij den
volgenden dag niet meer op Bet appèl,
dan zijt ge uw geld kwijt ,want de politie
kan hem ook niet Vinden. Immers, het
adies in den. kampong!, 'dat Bij opgaf, is
valsch of bestaat niet, en. nauwelijks hef stof
van uw erf van zijn voetzolen of hij
Beeft Bjn naam veranderd of het pseu
doniem, waaronder Bij zich Bij U aan
diende. (Maar ook uw verknochte bedienden
zitten tot over do ooren in liet perskot,
zelfs de deftigste sepèn. Een inkader kan
nu eenmaal niet cionfcumt lever^ dat is de
vloek van het inlandscihc volk en de
vreugde- van alle Arabische en Gliineesche
woekeraars, die door dezen verderfelijk en
kaïakteitxek rijk worden. Biij ge'ogenbeid
van ïnlandsch en Yam Euiropeesch Nieuw
jaar moet er nog eens extra porekot wor
den 'gegeven, en vorder wordt er ooi ge
vraagd wegens tal van andere motieven,
dia de vindingrijke inlander uit zijn .mouw
schudt, als het moet. Het is ook al weer
de ervaring, die leert, wanneer en hoeveel
perskot ge verstandig doet te geven.
Als c-en lid van uw personeel verlof wil
hebben of eenige dagearvadamtie, dam meldt
hij zich sakit peroe't (ziek (sakiit) in den
buik (peroeit). Heeft Bij veelvuldiger Buik
pijn dan waarschijnlijk is voor een sterfelijk
mensdb, dan verzoekt ge hem' Beleefd doch
dringend om zijn ziek lichaamsdeel voor
eeuwig uit uw gezichtskring _te verwijde
ren Maar om de zelfde reden van Vadantie
laat Bij zonder Blikken of Hozen ook zijn
vader ol zijn moeder sterven, weshalve Bij
dan natuurlijk ter begrafenis moet gaan.
kokki uit uw naam iets te gelasten. Hij
zal -liet doen, trotsdk als een pauw en uit
de hoogte als een lyran, met een on
verdraaglijk air van meerderheid. Maar
kokki zal er zich onherstelbaar beleedigd
he--C ipbreuk
B_ Hot Italiaausclre stoomschip Fagernes is
door jgevoelen. En als dat eenige malen Dondurda.j na een aanvaring ter Boog evan
gebeurt, dan zal zij vinden, Üat er met de Cornwall!s gezonkein. Men vreest, dat 21
verliouclingen op het erf iets mis is, zij leden van die Bemanning zijn omgekomen,
zal zich onbehaaglijk gaan voelen en op Een EnjjbtscB schip heeft 10 sehipbrouke-
den eereten dag van de volgende maand, lingen opgepikt.
als zij baar geld gebeurd heeft, zit ge
zonder keukenprinses.
Een inlander raakt verbazend gauw He
kluts kwijt. Men noemt dat bingoeng, ver
legen, in de war. Brengt ge een kleine
wijziging in de seh-oonmaaikme.Bcdes uwer
bah co, zij zal er absoluut door- van "$e
wijs raken en ettelijke dagen noodig heb
ben, om aan Bet veranderd© gezichtspunt
te wonnen. Uw djongos bedient u correct
aan tafel, maat o, wee, ais ge een gast
krijgt. Dan zal Bij ïnet de pudiding binnen-
draven in plaats van met de soep en op
Bet achtererf zult ge onheilspellende ge
luiden van gebroken gl'aswerk Booren,
Wordt ge dan bovendien Boos en geeft ge
hemm een sehrobbeering, dan zal Bij u
mosterd brengen in plaats van limonade
en eeti lepdl om uw sinaasappel to pellen.
Zijin excuus is, dat liiij van Westereche
eetmethodes niets begrijpt en de volgoUde
en den aard zijner diensten automa isch
van huiten heeft geleenl Een kfieia-'gheid
is voldoende am hem de* vtofigoude te doen
vergeten. Maak ook hooit gi.apjes mot uw
bedienden, zij veretaan geen. humor, althans
geen Westerschen. Maak dan ook 'nimmer
een lid van uw personeel belachelijk in
tegenwoordigheid van de anderon. Hij zal
Bet nooit vergeten of vergeven. Wees
streng, stipt rechtvaardige laat nooit de
teugels losser, heb jlijait voor uw mon-
scliea, wanneer het te pas komt, maar
zie niet op togen een gepeperde schroB-
becring onder vier oogen, en ge zult op
uw wenken bediend worden.
Tot Bet bedienden-personeel behoort tot
op zekere hoogte ook de djait, de irnland-
sche naaister. "Dagen lang zit zij stil, in
elkaar gevouwen le naaien in een hoek der
ach tergal erij, "meestal vergezeld door het
zuigelingachtig gedeelte van liaar kroost,
dat in een slendang om haar heup gebonden
af en toe op de natuurlijke wiijzo wordt
gevoed.
En dan beBoort er op 'de stilte, ver
buiten de Beschaafde wereld gelegen onder-
Laat Bij zijn vader of zijn moeder twee- of nemingen, waar de Euiropeesche assistent
driemaal' sterven binnen Bet half jaar, dan ais oenige blanke te midden van iriboor-
verzoekt ge Bern eveneens om te verdwij- Rage® en wouden zijn moeilijk en eenzaam
non. Maar ook dit alles hangt weer af werk erricht, misschien ook nog toe de
vaa uw persoonlijk prestige m uw slag huishoudster,de njai. Maar over deze
om met de mensdien. om ie gaan. Bezit ftguur, die al zooveel ergernis heeft ver
ge die niet, dan zijn de buikpijn en de wekt in koude Noorderlandon, waan* men
sterfgevallen niet van de lucht. i I van tiopenleven zoo weinig begrijpt, valit
Trouwens tact is bij 'den omgang met nog wel wat te zeggen, als ik den lezer
den inlander in het algemeen en met de uit' de beschaafde centra Meevoer naar
bedienden in het bijzonder een voornaam de veriatenen en do eenzamen in Bet Bosch
ding. Draag nooit uw djongos op pin de on in de bergen. B R.
op radioU>e tdl-n
Het gemeentebestuur van Berlijn heeft
beslotieaa tot het heffen van. een belasting
op radiotoestellen.
Hoe echte mokka bereid wordt
Ea echte mokka wordt in liet land van
haar oorsprong, onder de Bedoutenen in
ArabiS, geheel* andere en mot veel meer
zorg toebereid dan ten onzent. Daar is het
zetten van koffie een kunst. De Bedouien
drinkt nooit koffie, 'die niet verseh gehand
is. De boonen worden in eon vlakke, ijze
ren pan gelegd en onder voor durend
schudden boven een heet houtskoolvuur ge
roosterd. Zijn c!e boonen voldoende ge oós-
terd, dan worden zij afgekoeld en vervol
gens met een vijzel gestampt. Om de koffie
te koken gebruikt de Bedouicn drie me
talen kommen.
In do eerste en grootste wordt water ge
kookt, dat daarna a's het zied1, in de
tweede kom, waar zieli gematen koffie in
bevindt, wordt gegoten. Daar blijf, de koffie
tien minuten koken. Onderwijl worden
,eenige geurige kruiden, anjelieren en mus
kus met den vjjzel, tot poeder gestampt;. Dit
poeder wordt in de derde konn gestoirt en
daarop wordt de inhoud van Üe tweede
kom gegoten. Nu blijft de koffie nog een
kwartier in de derde kom koken en dan
eerst is zij voer liet gebruik geneed.
De koffie moet heerlijk smaken en een
zeer opwekkende kracht bezitten.
Por'retb'uiden.
Ieder jaar verlaten vele jonge Japan-
sche meisjes Baar vaderland om in Bet
huwelijk >e treden met Bon landgomooten,
die zicli in de Vereonigde Safen hebben
gevestigd. (Maar de ïïapaiische regeering
eisclit beslist, dat ieder van de kleine gele
meisjes voor Baar verrok een veitorings
ceremonie voor Bet portret van Baar brui
degom zal verrichten, daar voljens de Ja
panscihe wet op deze wijze een rechtsgeldig
huweiijK gesloten wordt. De bruiden, die
formeel zich aan deze vcrlo ing o do war
pen, wruden in den regel in Japan „porret-
bruiden" genoemd.
•Overigens be reft dit een gehra'k, hot-
wcTk uit de oude Japansdie tijden afkom
-stig is, doch de oude Japanscbe Iradiies
worden al moer en meer onder den invloed
der Europeesche gebruiken, verdnoa^en,
wat trouwens ook niet te verwonderen is,
daar Japan thans een gciUusteeerd dames
tijdsein ilt kent, hetwelk door vropwen
geredigeerd wordt.
1.
Om op te lossen.
NOOR GROOTEREN.
Mijn geheel is oen. spreekwoord, dat met
3 woorden en 19 lettere geschreven wordt.
Een 17, 15, 15, 10, 19, wordt aan don voet
gedragen]. J 1 1
1, 7, 4, 3, is een edel metaal.
Eert G, 2, 16, 14, 15, is een riviermond.
De Tl, 12', 13, 14, 9, 10, is cent .jaargetijde.
Een 8, 5, 12, 18, 10, is een bloeiende
i struik.
Plaats m doze 1G vakjes;
- IN IB 3K 211 2L 1V 2E-'4A
'zóó, dat je van, links naar rechts en van
hoven naai* beneden leest:
lo een roofvogel,
2o een metalen kan. 1
3o een meisjesnaam.
4e een schaaldier,
3. Ik word met 4 letters geschreven. Met E
als eindletter ben ik een rivier in Dutscli-
lanjd, met A als eindletter een eiland, dat
heel bekenjd is uit de geschiedenis.
4. Kruisraadsel.
Op de kruisjesBJnen komt de naam van een
sport vereenjiging.
1.
2.
4.
X
-X-
X
XXXXXXXXXXX
x-
X
•X"
le rij' een medeklinker.
S2o rij een, onderaardscho graver. i
3e rij een, meisjesnaam.
4e rij iets, dat den' smaak van sommige
spijlzen verhoogt.
5e nj iets, dat dïonjff om liet geleziene (duide
lijk te makert.
Ge rij 't gevraagde woord.
7e rij een dorp in de provincie Utredht.
8o rij kerkelijke feestdagen'.
9e rij een, mooie bloem. 1
10e lij een, tijdsverloop.
11e rijt een medeklinker. i 1
NOOR KLEINEREN.
Verborgen vruchten.
Deze koekjes zij,n heel lekker, Stevten.
Kwam Jaap eerder uit school üan( Bernard?
1 Zag je al eenis eerder een zldbra,' Amy?
'Zij droeg haan beste jurk ter ©ere van
het feest.
(Mijn eerste is een viervoetig dier,- mijn twee
de is een, lekkernij' en mijln geheel een Vogól.
Maak een, jongensnaam van:
Tor B oed o
(Met V ben ik een riv.er, van welken naam
er twee in, ons land voorkomen, met IvN
ben ik een ondergeschikte, met SP) eein vo-
.gol en met R duid ik aan hoe de woorden
en, regels in je schrift en pp je led moeten
'staan,.
20 Maart 1926i
Zio oenis, Jantje, wat een lekkers,
dat belooft een, smulpartij
strakjes als do gasten' komen
wal, zegt Fox en kijkt óók blij
Janitjo glundert en hiji strijkt zich
gauw van pret eens door het haar
hè, denkt 't ventje ongeduldig,
kwam nu die 'visite maar.
Fox houdt ook Met org van wachten,
'zit verscholen, aan den kant
van de mooi gedekte tafel;
nee, maar, of hij watertandt. i
Ja, liet gaat hem net als "t baasje,
was Gecrtruide ei' rtiol, Bij',
o, dan was geen enkel schaaltje
veilig, ja, geloof 't maar vrij.
IKEiRMANNA.
No. 12.
VAN DE
Naar het Engelse,B vap L. E. TIDPEMAN.
Vrij bewerkt door
C. E. D(E LILLE HOGERWAARD.
3)
HOOFDSTUK, III.
,i, Gebruik sa anjwijizring
b ek e njd
!Bep Bad veel vrienden en vriendinnen. Sommi
ge waren oud, onder© jong, enkele rijk, eenigle
arm. Eén van hen was de jongen, die de modicijfnen
voor Baar vader ronidhracht en aJlerilei an
dere Jdein|e werkjes verrichtte. H'ij1 had rood
haar, bijnja witte wenkbrauwen en Was erg dom.
Toch had hij Beps genegenheid gewonnen. Bit was
aldus gekomen.
Op een. morgen, toen dokter Halm uit was, kwam
Jllector met zijn, poot ondor een rijtuig, iJuifrouw
Tomson, schrikte hevig, de be'de dienstmeisjes Be
gonnen te gillen ear Bep baadde in tranen. Infcusr
schen jankte Hector steeds harder. Juist op dat
oogeri|hlilc verscheen Tom, de loopjongen en Bij
toonjcle Bun allen, dat Bij ÜodB' niet zoo dom was,
als hij er wel uitzag. 1 1
({(Vrouwen weten nooit te Bandelen, als er
wat gebeurt'', riep Tom, „Daarvoor zijlnj man-
Ben noodig'*. f
1 (Hliji i©og aan Bet werk en verbond Hectors
pooi, alsof liij een geboren dokter was, terwijl lrij
zachtjes met den Bond sprak.
Vanaf dit oogenBlik waren Bep en Tom vrienden
en, de jongen wist dat, hoewel Bij er nooit over
sprak. Maar je kunt de gevoelens van de menschen
ir( Bun oogen lezen.
Blij was een; goede jongen, doch Bij had een
heel slecht geheugen. Hij noemde het 7,elf eén
.'„slecht geheugen,", maai' dokter Halm zei, dat
iiij heelcmaal jtecn. geheugen had ©n juffrouw Tom.
soit zei 1 Lijd, dat zijn hoofd evenveel hersens
bevatte als de krtop van ten wandelstok.
Op een avond, dat Bep in den tuin zat met
drie zwaite poosjes op Baar schoot, Boorde zij
de stem van Baar vader en Bet scheen, dat Bij
heel Boos was. Bep wist, dat Bijl in zijn kamer was.
Zij ging voor het raam staan en zag liaar vader in
rijn; stoel zitten, terwijl Tem vóór hcim stond en
heel bedremmeld keek. Tussdien; Hen in lop de
tafel stond een mcdicijnüeschje.
,bDiit fleschje had gisteravond Bezorgd moeten
worden", zei dokter Halm. „Waarom Bob je het
nsiet meegenomen?"
,;Ik heli het njet gezien, mijlnheer, jheusch niet'',
anjtwoordde Tom licel verlegen.
„,Niet gezien,. Waar hadt je je oogen dan,
jongen?1'
,','Diat weel ik piet mijnheer'. i
Z'ij stonden nu in zijn hoofd, maar hlji sloeg
zo niet op.
,„Nu", zei dokter IU|alim. „Ik zeg j© een,s en voor
goed, dat dit niet weer moet gebeuren, ik heb
dergelijke onoplettendheden al meermalen door de
vingers gezien, maar nu begint Bet mijl te verveion.
Zoodra je weer medidjnjen vergeet weg te Brengén,
kan je gaan. Heb je dat begrepen?-*
Dokter Halm was heel boos, doch! Mjs had daar
allo reden toe en Tom Begon verdacht te snuiven,
want hij wilde niet graag Weggejaagd worden.
;,-To hebt het in, je eigen macihit", zei de dokter.
„Ja mijnheer", antwoordde Tom, terwijl bijl met
zijn, niet bepaald schoenen zakdoek ziijn tranon af
veegde.
,i,Ga n,u maar en. doe in het vervolg meer je
best".
„Ja mij'rtheer".
Tom gin,g de kamer uit en kwam Bep in de
gang tegen.'
/Muil maar njiet", zei zijr „en ga ©ven mee,
wanjt ik moet je wat zoggen'-'.
Hij volgde haar naar het prieeltje in den tuin.
Toms oogen waren rood en zijin stem beefde.
„Ik vind liet zoo vreeselijfc hier weg te moeten",
begon hij', „want dat moet zeker".
;,Qrtzni', jxntwoordde Bep, „je kunt er best voor
zorgen, dat je niets meer vergeet".
„Nee, ik vergeet zoo dikwijls wat",
j,Vader zegt, dat als je iets ornjsligs writ, je
het ook kunjt".
((Ik nliet", antwoordde Tom terneergeslagen.
Bej> had medelijden met hem en zei:
/(We moeten er- samen wat op verzinnen".
Daarna bleet zij een poosje ernstig zitten kijken.
Eindelijk riep zij' uit: f
„Ik weet wat. Ik Iieb ten middel beJaclrl, waar
door je geen, enkel fleschje meer kunt vergelen.
Kom morgenavond vóór je ze rondbrengt, maar
even bij me, dan zal akrfliot je vertellen, want als ik
Bet nu al doe, vergeet je het toch weer tegen
dien tijd''.
Den volgenden avond even vóór Zes uur kwam
Tom bij Baar.
,f,Tom'', zei Bep ernjstig, „allo medicijnfleselijes
staan op vaders tafel en. Bier heb je een stuk touw"
De jongen nam Bet aan, maar Begreep niet,
wat Bij' er mee doen moest. Er waren achttien
fcpoopen in. 1 i
SSK
•X' i
"X"
'X*I
X I
i
