De ramp in West-Midden Sumatra.
ncü
4?
i W 11 Ru-s
aardbeving hg «bied
5dt aa? msbaoo»
A
CP
müo
d-€ Kotk
fi4»ahS/ ^r°r^
3jA\&1,l©^.PcinoLjcwsg
«UoêuqKO ©s&wa.
r A,c;&°e o n
Moed i»d
c3
Siberoet
a "m
Gemengd Nieuws.
Kerk en ScliooL
Telegrammen hebben reeds in hot
kcrt molding gemaakt and© ramp,
die 2S Juni West M dUüja-SuiuHra
heeft getroffen.
Do bladen, uit Indie hor aan
gekomen, geven xham. nadere b./.un-
doiheden en ter o.xeuteering druk
ken we li eibtj een kaar je at van
het aardbei nigSgebied Ter tooi til
ling ,nog liet volgende.
Van Padang uit, leiden straatweg
en spoorweg eerst langs» de kust
en dmv atbutgeml het land in, in
stijgendo lijn, naar Padang Pand'
jong. 773 ld. boven de aee gele
gen. Via Fadang Tandjong gaat de
groo'.e v>eg links naar Fort die Koek.
Dus volgt men van Padang nvt een
Gö KÓU. den weg tloor do hikte
en. langzaam stijgend komt men
door de beroemde AnoI-klotiE De
weg gaat langs ecut zware helling
van den Slnggabmg de kloof is
zeer nauw de spoorbaan met
vele prachtige kunstwerken, brug
gen enz, volgt ten dcele den weg
gaat dan weer door tunnels heen.
'Door de klooi stroomt de rivier de
Anei, welke v an wege de vele re
gens aan de Westkust, een flinke
breedte kan hebben. Van do kloof
tot Padang Paruljang is nog een
15-tal KAL Do geheele afstand van
Padang tot Fort de Koek is 90 KAL
11e streek bij Padang Pandjang
wordt bekcerscht door den Me-
ra.pd 2S91 M. hoog.
Ten zuiden van de hjn gevormd
door de vea-binding van Padang mot
Pacfang Pandjang vindt men liet
meer van Singkara, in de nabijhe d
waarvan de gelijknamige berg ligt.
Nog iets zuidelijker ligt Sotek,van
waar in noordelijke richt ng de weg
naar Sawah Loenio gaat In de
nabijheid van Solok ligt de Ta-
lang
Ai deze beo-gen zijn in de berich
ten over de aardbevingen genoemd,
als vertoonende eenige werkzaam-
liein, Toch volgt hiera.t nog niet,
dat zij direct de oorzaak zijn van
de aardschokken, want volgens de
algemeen aanvaarde opvatting zijn
deze aardbevingen tectonisch, d.w z.
samenhangend met den bouw van
de aardkorst, en de bewegingen
daarin, wdko verzakking of v-eainj-
zing van. het aardoppeivlak veroor
zaken.
Uit berichten in do Indische bla
den blijkt, dat Padang Pandjang
het ernstigst getroffen is. Voo-iai da
ste-enen gebouwen hebben vl©L ger
leden en zijn groofcendoels ver
woest, maar ook de Cliineesche
wijk vertoont ean jammerlijken aa'n-
bi*k
In 't geheel werden drie schok
ken gevoeld liet aantal dooien
bediaagt hier moer dan honderd.
De vele gewonden zijn mecrcin-
deels per anto naar Fort do Koek
vervoerd Daar is bij een zwarón
schok ook vrijwel alles wat van
steen was, geheel of gedeeltelijk
ingestort Hier zijn één doode on
twee gewonden.
Te Fort van der Ca peil en zijn
enkelo gebouwen, waaronder dat
van de H. I. Szwaar gehavend.
Er zijn daar tWee personen gedooid
O O. W
Ve£ C I. v
,yp ,§4,1 a L*
(itLo
tO t(L-Sinn pd n£|
<P
<P
9"
koÊ Fft
Da gevangenis is ingestort Een
p.nr ge\ angenen zijn gedood
Te Sawahloentoe is de schade
aan steonen gebouwen behlngrijk.
Geen pwsoo'ihjko ongevallen jewo*
men echter voor. Do inijinen zijn
intact geblevhn.
Vo'gens em off.cieel bericht zijn
in Agam 34 doodön, benevens ver-
schcrdene gewonden
Te SoJok zijn do winkels op de
passar grootendeeis verwoest; de
passar-loodsen bleven staan, even-,
eens alle gouvornementsgehonwisln
Er zajn 15 doodein.
Dq verslaggever van do „Sunga-
traboile" meldde, dat to Soangei-
bocloe alles wat van steeln is, ver
woest, werd; aldaar zijn 17 Joodew
bn acht gewonden.
Aan een particulieren "brief uit
Padang Pandjang van een ooggetui
ge is nog het volgende ontleend:
11,et is mijl haast niet moge
lijk, jo te schetsen, wat hier ge
beurt! is, omdat alles nog een' ont
zettende nachtmerrie söh'ijnf ei tel
kens njeuwe herinneringen het ddo
delijke angstgevoel dier uien weer
wakker roepen bij ons, Mijn vi ouw
en ik waren, bij don kleinen jongen
in de slaapkamer, toen wo een kor
ten schok voelden,. Vrouw, een
aardbeving" zei is ,,'tis misschien
beter dat we naar buiten, gaan'.
We namen Dickie op en liepen vlug
naar buiten, klaar juist toen we
in do slaapkamer stonden, kwam
plotseling een ontzettend geiaas op
als een gierende orkaan en golfde
de steen en vloer zichtbaar onder
onze voeten!, zoodat we ons met
moeite "staande konden houden. „In
godsnaam vlug" riep ik en sleepte
nüjtn vrouw en. den klemc mee. Een
tweede schok veel erger dan 'de
eerste, wierp ons lelteriijk van, do
stoep in don tuin en nauwelijks wa
ion wijf opgestaan en den weg op
gesneld of we zagen het huis op
zijn grondveste heen en weer zwaai
en, de muien schcutden uit elkaar,
stortten in en het dak kwam in
zijn geheel npar voien. afglijden en
buik op den gronil uit elkaar.
Na een paar seconden slechts een
puinhoop over.
Ik geloof dat de hcele verwoesting
maar een paar seconden gcduuid
hoeft toen was er niets dan
oen Yormlooze puinhoop over. En
steeds* hield het ontzetlenfl kabaal
aan van instortende "muren. Van rille
kanten vlogen de menschen uit hun
lunzen op straat. Ik geloof dat we
daar in oen drom van krankzinnigen
bij elkaar hebben staan, gillen,' on
bewegelijk, van schnk. Toch her-
inubr ik me niet, daar iets van ge
hooid te heoben; vaag zie njn
do verwrongen gezichten met open
gesperde monden cn dol Ie angst-
oogen voor me, maar ik hoorde tóen
de menschen niet. lAlieen dat aan
houdend onjzelteud gedonder onder
dén groiijd en dan dat onheilspel
lende gekraak van scliemendc hui
zen, mot den dorfen slag van muren
die ineenstorten.
Plotseling werd het weer stil,
doodsiil in de Natuur. En| toen pas
hoorden wijl door heel de kola een
angstwekkend gegil opstijgen, waar
aan wo zelf, geloof ik, bleven| deel
nemen,, alleen om zoodoende aan
onze zen,uwen ontspanning te geven.
In een paai- minuten was alles
voorbij'. - i
Dat was do cciste* schok. Heel
veel van de steencn huizen was er
toen al niet meer overgebleven; de
oude houten worfingeti waren echter
nog vrijwel in,tact.
Langzamerhand 'herstelden we
ons; oen paar koito schokken lieten
de paniek weer even, opkomen,,maar
do niensclienj werden rustiger;
waagden zich weer int do overeind
gebleven huizen), zochten tusschon
do débris naar hun, gespaarde be
zittingen. i
Een paar uien' later, kwam op-
eens de tweede veel heviger sehoic,
welke het verwocstingswerk ge
héél voltooide. Die steenen, huizen
die nog met gescheurde muien, en
ineen, gezakte daken waren blijven
staan, stortten, als lucifersdoosjes in
een; houten huizen zag ik even
heen en weer zwaaien en dan in
hun geheel omwallen, tot een vormc-
looze hoop hout. Ook deze schök
duurde maar een paar minuten,
maar toen was het ook met Padang
Pandjang gedaan. Recle wijken wa.
ren ingestort; feitelijk zijn er nog
maar een naar gebouwen! overeind
En ook die zijfn geheel onbruikbaar,
zullen wel afgebroken: moeten wor
den. Ik heb de verwoeste steden
van het Westfronjt gezien, maar dit
is erger, Djt was een volmaakte
verwoesting int enkele minuten.
'Hoewel do eerste schok ons een
waarschuwing was geweest,' zoodat
de moesten daarna vrij veilig waren,
geloof ilc, dat de paniek nia den
tweeden schok njog versdhnkkclijkei
was, omdat ons weorstanjdsvermo-
gen gebroken, was.
Na eenigen, tijd waren de rwcerio
Europeanen, toen ze hun gezin vei
lig wisten, weer voldoende ge
kalmeerd;'om bet reddingswetk aan
te vatton. Prachtig werk is toen
gedaan, vooial door het bestuur en
de militairen. Wie zegt,, dat do IP
landsohe soldaat njiets waard is bij
•/oo-'n ramp', vergist zich. Het was
schitterend,, om te zien;, hoe de of-
licieien zo weer snel in do hand
hadden en boe flink de kerels aan
pakten. In minder dan geen tij'd wa
ren er ook militaiien pit Fort de
Koek, en dag enj Ti acht hebben ze
dooi gewerkt, omdooden en gewon
den onder liet puin weg te halen,
zonder te letten op het eigen,, groo-
Ie levensgevaar. Met de inüandsche
bevolking was absoluut niets aan 1c
vaingen; die was geheel wezenloos;
tie menschèn! zaten, maar voor zidli
uit te staren,
De eerste nacht was liet ergste
van alles, want voortdurend Honk
weer van dichtbij! cn Verderaf dat
ontzettende gekerm van do men
schen, die nog verwanten misten.
En dan herhaaldelijk in het duister
de schokken van, den grond,, waar
door telkens weer oen! begin van
paniek ontstond, 't Was om gok te
worden". 1
Ciiriosi-tcifslialvc wordt nog ge
meld, dat alle zieken, uit do hos-
p talen te Padamg-Pandjaing tri Fort
do Koek tijdens 'Je aardbeving ge
vlucht, niet meer terug kwamen
(De vervaardiger van liet cliché
heeft tot onacin spijt eenige fouten
gemaakt, wat do .sclu-ijfwijze van
enkele pa,men betreft. Zie zijlu ech
ter net vain dim aard, dat bot
kaartje daardoor onleesbaar woavlL)
Bijzonderheden in de Rotterdamsche
Diergaarde,
Ter wille van de Velen die op een va-
cantiedag de Diergaatde denken te be
zoeken, willen wij dit .jaar evenals de vo
rige zomers, -op een aantal bijzondere die
ren en planten wijven, die bjj een enkel
bezoek misschien ten deele over het hoofd
gezien zouden worden.
Wij weten dat in en voor het Apen-
liuis de meeste belangstelling bij het pu
bliek bestaat voor de gewone soorten, ma
kaken, Lampongapen on baviaantjes Hun
spelen en krakeelen lijkt uitermatemen
schel-ijk en het is zeer verkeerd Van de
bezoekers deze dieren allerlei prullaria
in de pooten te stoppen. Ook zonder dat
zijn zo interessant en de ellendige ge
woonte van het publiek om' de apen spie
geltjes te geven is zeer Venverpebjlc' we
gens bet gevaar dat de dieren zich aan
bet glas snijden. Maar naast deze „gewone
apen" lette men allereerst op de verschei
denheid van menschapen: Chimpansees,
Oiang Ooetan, Gibbons, die ondanks hun
verschillen, hun gemeenschappelijke plaats
op het hoogtepunt van de ontwikkeling van
het dierenrijk diudehjk toonen Dan zij
men attent op de fraaie verzameling Meer
katten. De/e watei vlugge, langstaarLigo
Afrik'aatisclie Apen belmoren bijna alle
maal tot één geslacht. Maar de soorten
zijn zeer afwijkc-nd van elkaar in kleur
en teekening en verschillende van de mooi
ste en zeldzaamste vindt men hier aan
wezig. Dun vergete men Vooral niet de
allerkleinste aapjes te bbkijken: Zijüc-aap-
jes, Ouistiti's, Doodskop-aapjes, Nacht-aap
je, Boschduivel, zij vormen allen tezamen
een groep Zuid-Amei-ikaanscho vertegen
woordigers, die wat sterk afwijken van het
geen we in de oude wereld vinden.
Als we een Idjikje bij de roofdieren ge
nomen hebben en geconstateerd' hebben,
dat de Olifanten nog steeds groeien, dan
bezoeken we de thans gerestaureerde Flora-
serre, die oen keur van tropische en liaff-
tiopische planten herbergt.
Aar de Mor tegenover gelegen rots is
liet „jeugd en dartelheid" wat we zien-
jonge AIouEons en een jonge Thai- sprin
gen door het perk en over hun rotsen
en in een der perken ziet men zoowatr
de bruiuz'Wa.rljn Uraziliaansclie Tapir met
een Kink uit de kluiten gewassen baby,
in liet karakteristieke met witte strepen
en stippels voorziene jeugdkleed. Dlit Ta-
pirtje is stellig wel het belangrijkste van
wat er- in dit voorjaar alzoo geboren werd.
Do plantenkassen achter in de Dier
gaarde hebb'ën gedeeltelijk hun verjongings
kuur ondergaan en prijken voorzoover ze
njet nog onder behandeling zijn, met een
mooie collectie bloeiende orchideeën, ba
naan en katoen met vruchten, Voorts cacr
tussen" in de meest uiteenloopende soorten
en zeer vele andere gewassen.
Bij de beren treft ons de aanwezigheid
van een nest flink opgroeiende Prairie
wolven, neefjes en nichtjes van de verder
op zittende Europeesche Wolven.
Gaan we veel stilzwijgend Voorbij, eVen
moet toch gewezen worden op de mooie
Goudkuif-pinguins, uit Zuid-Geprgjië, die het
Zcelcuwehbassin'zij'n komen bewonen. Van
de Zuid-Afrikaansche ZWartvoet-pinguins
zijn ze 'gemakkelijk te onderscheiden door
een goud-geel kuifje van fijne haarVeertjes
die ze hoven de oogen hebben. Zo gaan
veel meer to water dan hun Afrikaanscïie
verwanten en zijn bij de walViscliVaarders
bekend als rotsspiringers (Rockhoppers).
Alen verzuime niet het Reptielenhuis
binnen te gaan, waar de verzameling pas
een aanvulling kreeg v|an interessante N.-
AmerikaanscJie klieren. Ook de Reuzen-
sduklpad, hier aianWezig, werd dit jaar
aangekocht.
Wij zullen de verleiding Weerstaan nog
veel meer op te noemen en Volstaan met
do vingerwijzing dat in het Vogelhuis, de
uiterst zeldzame Kiwi woont, een vogel Van
Nieuw-Zeeland met slechts restjes van vleu
gels en eglaalbruine harige bovedering. Dlaar
dit dier er een nachtelijke levenswijze op
na houdt, kruipt het gaarne weg en kan
alleen bezichtigd Worden als de oppasser
het uit zijn schuilhoek te voorschijn haalt.
In dit gebouw ziet men voorts oa. een
paar mooie Indische Neushoornvogels, ter
wijl in de'Fazantenvolière twee Abhbssi-
nisclie "Hoomraven opviaflen.
IlieTmede hebben wo eenige dor meest
opmerkelijke verschijningen in de Diergaar
de aangewezen. Voor hen die een grondige
studie willen maken is gelukkig oen gidsje
bij de portiers te krijgen.
geljongens gevolgd, waarmede het conflict
als geëindigd kan worden beschouwd.
Auio te water.
Nabij Scbeerineihom in het Noorde
lijk gedeelte van den Deemster, ge
raakte do anto van den heer N G„ ter
wijl deze con tocht maakte mot zijn echt-
genoote cn kind, te water.
Het gelukte den inzittenden dooi liet
portieriaampje uit den wagon te komen.
Mevrouw G
bekomen aan het gelaat
De auto Meef voorloopig in de Vaart
liggen.
Oplichter aangehouden.
Dc centrale recherche heeft te Utrecht
een 19-jarigen Lethlandsche kbopman aan
gehouden verdacht van oplichting Van
had eenige lichte kwetsuren
mot een vaartje van 15 ICMj aan de Ra
venstraat voor eeta dame uitweek, kwam,
daarbij in eeln greppel aan don kant van
don weg, met gevolg, dat lie wagein over
don kop sloeg. D© bestuurder dn de inzit
tende jongen maakten dez© „looping" mea
Wonder bovdn wonder kwamdn baden ,er
met Fchte verwondingen af
Jonge -wolven in de Zeeuwsche
grensstreek.
Te Bassovelde en Assdnolo nabij de
Zeeuwscli-Bedgiscbo grens woirdt jacht ge
maakt op een vijftal jonge wolven, die de
laatste dagen ach o. a. aula kippen te
goed doen.
Luchluerlceer - en veiligheid.
"liet Engelscbc ministerie voor "de lucht
vaart maakt bekend, dat er in het jaar,
f 4500 ten .nadoelo van iemand aa-n op 31 Maart, geen ^d demde-
AT. tv n t ,-r'bjk ongeval met ©dn Engelsen- verkekrs-
Nieuwen Binnenweg te Rotterdam. D'e both vJliegtu° is V0OTgOvalIea. Sinds de instel-
heeft bekend. llxig van dön luchtdidnst voor passagiers,
in 1919, hebben er 4 ongevallen plaats ge-
De moord te Nieuiuenhagen.
t, Tliad, waarbij 9 pea-sondn het"leven hebben
Be „Limb. K. mealt, dat de man, di verloren; in duetn tijd hebben Elngelsche
bij den moord te Nicuwenhagen wad ver-r.j;egtlligon 4x/s mil|ioeia mijten .afge
wond en venninlri, tongev|olgp van zijn iee<p;
wonden is verleden. Wolkhrmken hoven Berlijn.
Door gas bedwelmd. Boven Berlijn hadden ©enige wolkbreu-
T© Rottendam werden irii odn kamea' van bon plaats, die vain zoo a omvang warön,
een perceel ?aln ddn Zwaamhals de 26- dat ©en'go straletn 'geheel overstroomd wor-
jarigo D V. en" de 25-jarig© G. de W'. door den.
gas bedwelmd g©vonden. Vermoedelijk is
de gaskraan opengegaan. De gönecslculniligri
dienst ivist met ©au zuurs tof apparaat beid©
lievige sneeuwstormen
iWij maakten reeds melding van zwaren
bedwelmde personan bij te brëingcln!. V. is sneeuwval ïn Zwitseiland. Ter nau-
in het ziekenhuis opgenomen. Vermoed vulling voegen wij hier nog aan toe, dat
wordt, dat oen va'u bedden het gasla-aantj©,volgens do Ciorrespondent v'au de „Voss.
dat zadi bij' de jlenr bevindt, in liet don-Zlg", te Zurich, bezoekers van do Furka-
Ilet conflict Maatsch. „De Schelde
N.aclat Vrijdag do stakende klinkers het
werk aan do werf de Scheld© hervat had
den, is dit voorbeeld door de stakend© na-
ker heeft opengesloobeln
Overreden en gedood.
De veehouder A. d L ie Kockcngein
en de Grinw op assen in geweldige sneeuw
stormen zijn geraakt, zlooals daar om dezen
tijd van den zomer in geen tientallen vlan
(Utr.J wetrd door oen boerdnwagen Qf<^'jaren zijn vooirgekomen. Autos uit Ander
reden. Hij kreeg twee wielcln over hel-H1 -konden hun doel, don 21 Ca ixxctcx
men werd in het plaatsje Nótsch een waker
aangesteld(lozer dagen heeftv men hem
echter dood "op den weg gevonden, neer
geschoten. Mén vermoedt dat hij als slacht
offer van do bende ge-vjaHen is.
de vloedlij op Korea.
Er zijn volgens een telegram uit Tokio,
dertig lijken gevonden v|an do driehonderd
menschen, die er bij de ovra-strooming
zijn verdronken of werden, vjormist.
Een arts veroordeeld.
Do-rotihtbank van Bjurgdorf bijl Bern heeft
oen straf van 20 jaar tuchthuis uitgesjiro-
ken tegen iden pracfisoerendon arts Max
Riedel, uit L'angenau, die samen mot zijn
vriendin zijn v'rouw met arsenicum vergif
tigd had. Zijn vriendin werd tot dezelfde
straf veroordeeld.
Vergiftigde paddestoelen.
"'Op het1"eiland Ruegen had eesn badgast
met zijn 2 zoons paddestoelen geplukt on
die zelf toebereid. Kort na hot gebruik
van de paddestoelen deden zich vergifti
gingsverschijnselen .'(vfoexr. E©n der jongens
is reeds overleden, terwijl de Vader zelf
in levensge-yjaar verkeert.-
Ontplof fin g in een auto-labriek.
Door een ontploffing in een fabriek, toe-
behoorende aan de General Motor Coip.,
te 'OLtawa, zijn drie personen om hol
leven gek'omon ©n dri© menschen ernstig
gewond. Die lichamen der gedood© arbei
ders zijn afschuwelijk verminkt.
Het einde van een globetrotter.
Aan de oevers Van de Seine heeft men
de portefeuille van YVes Gaiiot, vóór den
oorlog een beroemd globetrotter, gevonden,
met een brief, Waain do G3-jariga wandelaar
bot plan aankondigt zich van liet loVen
te beroovcn
boofd en overleed weldra
Auto-ongeval.
Ondea- Amerolngön is de hoor T. uit Was
senaar met zijn autoi van ddn. Rijndijk af*
geaeden. Re auto werd grootonrioMs vör*
nield. De boor T. ki-eeg eainstigd kwelsuren
aan het onderlijf en moest naar het zie
kenhuis ivordGri overgebracht.
Met een auto over den kop geslagen
Aan de Havenstraat bij d© Ilcmbr-g te
Zaandam, buiten do kom der gcaneo! us, is..
oen auto-oingoluk gobcuid, dat good is af* bende van Vier brandstichters te doen
geloopsn. Eeln auto van dan heer S., dip heeft. Om do bende op het spoor te fco-
lioogen Grimseltop, niet bereiken; de stonn
die tot een orkaan aangroeide, wierp zulk©
geweldige sneeuwmassa's op, dat de auto's
hieven steken en slechts met do uiterste
moeite uit de sneeuw konden worden be
vrijd.
Branden in het Gaildal.
.Uit bei lüagQnfnrt (Kavinlhie) Wordt ge
meld, dat hot Gaildal don kaatsten,stijd door
talrijke branden wordt geteisterd. II©t is
gebleken, dat men met ©en georganiseeide
Nod. Ilorv. Kerk.
Aangclnoanentoezegging va|n beroep
naar Rheden dooc dis. Buiniink to Moppob
13cd*onkt voor Wommels (Fr.) door fls.
E. van Ruytelnberg, 1© Oostburg.
Goref. K'örkon
Betroepen te Rottovallo, J. II- Alhkoma
te Enumatii
Bedankt voor Gemderciii door ds. A. U.
Wu At- Kok, te "Wiommeds-- voor Bu-
iam (Fr.) door ds. J. II. Dontar, te Malei-
naarsgraaf-Brairadwijk.
I a
la
mi®
San-«mm—
T
