„WIE IS EDMUND GRAY"
De Vrijheidsbond en de
Statenverkiezing.
De Statcimrtdexing in Limburg,
Gister hooft do stemming voor do Staten
verkiezing in Limburg plaats gehad.
GokozPn zijn 3S R.K., 5 S. D. A. P, 1
Vrijheidsbond, 1 Chr.-IIist.
De S. D_ A. P. wint 1 zetel ton koste
van do Vrijzinnig-Democraten.
In do S kieskringen werden uitge
bracht op:
Lijst Hillebraml 2666 st.
Lijst Janssen S14 st.
Comm. lijst (Wijnkoop) 4-27 st.
Lijst i .eessens 2432 st.
Comm. Partij Holland 832 st.
R. R, Staatspartij (Weert) 14618 st.
Vrijheidsbond 4335 st.
R, K, Volkspartij 367 st.
S. D. A. P. 14695 st.
Vrijz..Pem. 77 <- si.
Lijst Ackers 1632 st
Lijst Joosten (Weert) 1161 st
R. K. Staatspartij 120171 st.
CJEL on A..li. 5403 st
Dom. Partij 1070 st.
Totaal 170927 st.
Bij de Statenverkiezing in 1923 weiden
in Limburg uitgebracht 148.743 st., waar
van op den Vrijhoidsb. 2663, Vrijz. Dem.
Bond 2353, R. K. Staatspartj 123.204, F.
D. A. P. 13.187, A. R. 757. C..H. Unie 2607.
Comm. Partij 1107, Dem. Mijtovv. Partij 695,
Dissidente R. K. 1722 st.
Bij de Tweede Kamerverkiezing in 1925
werden in Limburg uitgebracht 179.697 st.,
waarvan o.m. op de R. K. 141 843, S. D.jj
A. P. 23.667», Vrijheidsbond 2071, Vrijz,-:
Dem. 2023, C..ÏI. 1318, A. R. S72 en Comm
488 st.
Een rede van den heer C. G. Roos,
STADSNIEUWS.
Geen spreekuur.
D->nr den Wethouder van Onderwijs en
den Inseerteur van lie' Gemeentel tik Onde--
wiis zaJ morgen geen spreekuur worden
gehouden.
Nog een nieuwe partij.
Na een inleidend woord van don hee-
R. v. di. Burg, hoofdbestuurder der Chr
Dem Unie, gemeenteraadslid te Gouda, if
gisteravond in 't gebouw va.n den Pr. Chr
Besturenbond alhier, een afdeeklng opge
richt van de Chr. Dom. Unie.
Bijna alle aanwezigen traden toe a's lid
Enkele reglementaire zaken werden vas'-
gosteld, o m. ten aanzien van ei ver
kiezingsfonds, waarin staande do verga
dering f 12.02 werd gestort
Onm'ddeHijk werd aangevangen met de
praetisehe politiek, door te boshutten dec.l
to nemen aan de as. Gemeenteraadsver
kiezing.
Spontaan besloot de vergadering den
heer B. van Noordennen te verzoeken zi"h
als no. 1 van de cand'daitenlijst beschik
baar to stellen.
Daar de heer Van Noo-dennen niet mem
aanwezig was, werd de secretaris opgedra
gen hem dit verzoek schriftelijk toe ie
zenden.
Na hiervan verzekerd te zijn, werd de
candïdatenlijrt als volgt samengesteld
1. B. v. Koordennen2 W. Weergang'
3. W. v. Iperen; 4, G. Staal; 5. J. v. d.ITnl,
Streeknet.
In de afgeloopen maand werden van
Schiedam naar Rotterdam 93653 telefoon
gesprekken gevoerd, van Rotterdam naar
Schiedam 87918, is te zamen dus 181.571
gesprekken.
I)e TL E. T.AT.
Dc gemeenteraad van Rotterdam hooft
gister met 30 tegen 12 stemmen beslot e®
tot gemeentelijke exploitatie van de traan
na afloop op 15 Oct. as. van de Concessies
der R.ETM.
"Met 26 teren 16 s-ommen heêft de raad
besloten, dat met ingang vari een nader
te bepalen datum ook /iet locale husver-
keer door de gemeente zal worden geëx
plodeerd.
In en om het kerkgebouw.
Donderdag a.s. zal pastoor P. J. van
Harderwijk in het kerkgebouw Dam 30
een lezing houden over: In en om het kerk
gebouw.
De bedoeling is niet speciaal één kerkge
bouw to beliandelen, maar in R algemeen
te bespreken hoo een kerkgebouw tot stand
komt enz.
Alen zie de advertentie in dit blad.
De vergadering, belegd door do afd.
Schiedam van don 'Vrijheidsbond in Musis
Sacrum, was gisteravond vrij goed. bezocht.
De leiding berustte bij den hoor ir. C.
II o lit man, die opmerkte, dat de liberale
partij bescheiden is, maar de afdeel ine
Schiedam van den Vrijbo.dsboiid zou toch
■jaarnc zien, dat tot do gekozenen,voor do
Prov Staten ook de boor Roos behoorde,
omdat deze do spec.ale bolaingen van Sohio-
dam het werkeloosheids- ca het wogen
vn.arstuk koflit en d:o zooveel mogelijk
zal behartigen.
De lieer C. Cr. Hoos, wethouder van
Viaard mum, betoogde, dat het inzicht ver-
holdcrd moot worden en front d eat te wor
den gemaakt, dan komt na do inzinking,
the er geweest is hij de liberalen, neer
een tijdperk van bloei. Wat do liberalen
onderachedt »-an al» andere politieke par
tijen. js u.tgcdnikt in art. 1 van hof be-
g.nsdprogramte trachten de vrijheid to
wezenlijken m staat en maatschappij. Bij
anderen is oen zucht om zooveel mogelijk
te rogeion en voor te schrijven, hij cilns
een s+reven naar vrijhe'd. Uit de wetgeving
van vroeger cn nu zijln daarvan typische
oorheelden te geven.
.Met strafbepal ngon maakt men de mdn-
sclien iret heter. Spr. kent eriii gemeienfc»
u Zmd-UoSlaud, waar men voroixtenmgen
heeft, die verbieden het dansen, het vloe
ken. het b'oscoopbezoek, het Zondags reizen
m het zich Zondags in oen café bevin
den Als er n'twassen zijn, die mogelijk
voorkomen bij het dansen, dan worden
dip alleen bestreden door opvoedend cp
tc treden Het vloeken is zeker af te keu
ren. maar w.e zich daaraan schuldig maakl
wordt niet veibetcrd door bedreiging me',
eein proces-verbaal door lïe pol.ti© Wij
zen de kracht in het voorbeeld; onze
tegenstanders m het voors c h r i f t.
Het liberalisme heeft 40 jaar la'ng zijn
-tempel gedrukt op het politieke L'vcm van
ons volk Als regeeringspartij hoeft delibo-
mie partij ont/aggehjk veel gedaan; "eliceft
»ok fontein gemaakt Op die laatste worll
loor de tegenstanders steels met zeer mi
indruk gewezen. Na 1900 hebben do drie
■echtsche partijen de liberalen afgelost nJs
regeermgspartij Anderzijds is dc soc-dom
ipixketnen, de ongetwijfe'd een grocta
nvloed heeft geluui op den gang van
'aken.
Om liet vnsch 1 aan te toonen tussehe i
!e wetL.3V.ng van voor 1900 en ma Uien
mjst spr op de ongevallenwet en Ue in
val diteitswet. De eerste, tol slaat geko
octo t'idens lut liberale kabinet Goemal i
'lorgesus, is populair. Zij legt verband bis
tellen het loon, dat op het tijdstip, waarop
lut ongeval plaats had, venliend werd en
Ie u.tkeerüig, terwijl er een ruimo plaats
werd ver ©end aan het iparticuhero mitia-
tief, om de risico zelf te regekln. Daaren-
egem as de invaliditeitswet van Talma ©dn
i ebt® katheder-soc-aüst onpopulair. Zij
's in tegenstelling met de o igevall onvast
wer moe-Jijk te lezen, en brengt zeer vael
t'ompslo-mp met zich mne Be risico-over
Iracht is practisch uitgesloten De ééne
wet laat veel over aan de monschen, Uit»
r bij betrokken zijn, de andere daaren
tegen mets
Een twuede typ sch voorbeeld is de on-
krwijswet, d e zeer veel dwingende be
palingen bevat en uniforme maatregelen
treft, die zoowel voor de ktemst© pïa'tie-
'andsgemeente a's voor de hoofdstad gei
len. Het eigen initiatief Wj de Re/nocm te
L-eriurein is opgeheven; ze zijn de zetbaas
fin de rijksregeenng gewonden, die dein
wethouder van onderwijs aan ha'nden en
meten b.ndt Het Franscho op de lagere
school is eön zuiver pnedagogischekwciatie,
die mo-et worden opgelost door sanienwer-
Vng van hen, die h'j het onderwijs en do
"opvoed-ng der lend aren betrokken zijn.
Raar een z g. democrat sehe meerderheid
n de Tweede Kamer maakt voer elke ge
meente het "geval uit en beslist: geen
Punisch op de lagere school, vvaarvloor we
gekregen hebben een staatspaedagogiek,
waarhij gein sprake moer is van vrijheid
Be wetten u:t deri liberalen tijd gavelu een
imiimnum aan, waaraan iedere school moest
voldoende onderwijswetten vato thans stol
'cn een maximum, waarboven geen enkel
gemeentebestuur mag gaan, eau staal sbe-
inoeizucht, die niet to verdedigen is.
ONDERDAG beginnen wij ons nieuw Feuilleton, getiteld:
een verhaal van iemand, die, lijdende aan een vreemde zinsbe
goocheling, zichzelf telkens een andere persoon waant, wat tal
van spannende conflicten te voorschijn roept.
Alweer een vevhaal, dat aal boelenI
Verloting Ambachtsschool.
We laten hieronder volgen de hoofdprij
zen van de verloting, clie gister heeft plaats
gehad van werkstukken vervaardigd door
teerlingen der Ambachtsschool.
6416 Tuinameublement (wit gelakt, groot).
3835 Tuinameublement (wit gelakt klein).
4408 Slaapkamerameublement, wit gelakt.
3124 Daraes-sch rij f taf el
3569 Dames-schrijftafel.
7281 Dames-schrijftafel.
7055 Kast voor Heerenkamer.
431 Uittrektafel. 1
6255 Theekast.
4095 Theekast.
1655 Boekenkast.
5668 Dameswcrktafel.
8322 Dameswerktafel.
7506 Serre.ameublement.
Over eenige dagen zal een volledige trek-
kingslijst tegen een geringe vergoeding ver
krijgbaar worden gesteld aan nader bekend
te maken adres(sen).
Donderdag 14 April zal door de afdee-
ling A. J. C. in het Volksgebouw een Ouder,
avond worden gehouden, waarin de secr.-
penningmeester van het hoofdbestuur, de
heer P. Schumacher zal spreken over: De
opvoedende arbeid van de A. J. C, De
avond wordt voorts gevuld met een propa
gandistisch spel met zang, dans en decla
matie en een humoristisch stukje: DeAme-
jrikaansche sdieersalon.
eön der beste gemeenteraden valn ons land.
duin van Rotterdam, waar deA.-R vethou
dors De Jong en Schouten, als ze ie-
roerein, van economisch stalndpunt gezien,
liberaal regeeren. Maar door hun eigen
frac.tiegetoooten, do vakveroenigingsleiders
worden ze dikwijls in den steek .gelaten.
Die gaan liever arm in arm mot 'de soc.-
dein. mee. De vorige week nog, toon het
voorstel behandeld werd 300 gemwatevvo-
ningen voor grooto gezilimen te bouwen
niettegenstaande honderden woningen leeg
slaan liet men de wethouders De Jong
en Schouten in dein steek, die alleon ge
steund werden door één Chr. Hist cm viei
V rijheadsboniders.
In den Rottend.amsclic-n raad wordt grof
spel gespeeld, ttat zeor doorzichtig is, maar
'n andero gemeenteraUcIn hoeft iets derge
lijks plaats.
In een krantje, dat verspreid wordt
wordt er op aangedrongen op |uo. 1 van
do lijst te stemmen, maar daardoor wordt
het mogelijk, dat man, terwijl men meen'
een gemat.gd man te lielpen afgovaardigem,
no 3 of 4, dat een ras-echte soci-dem. is,
een zetel verscliaft.
Het kabinet BuysAaibars© voerde een
zuiver socialistisch bewind, waarvan Ue
wet Aalberse een du delijk bewijs is. Deze
nrbe.dswpt is zelfs veel raidicalor, dan liet
nitiafief xvetsonHverp Schaper, dal klaar
'air De gcmat'gde elementen bij rechts zijn
veel to laat in verzet gekomen en eerst,
toen Colijn in de rogeonmg kwam, word
'u-t roer oimregoo'.d. In do 20 jaar, dat de
coalitie aan hot bewind was, zijn minstens
evenveel fouten gemaakt a's tijdens üo pe-
r.otle, klio tweemaal zoo laing duuul©, waar
in de lilveraten de macht backten
üe coal tie is uiteengevallen en vermoe
delijk keert zij nooit weer terug. In eage»
hu s spookt het bij de rechtsche partijen
Bij de R.-1L zag men 'eerst ide Nieuwe Kntli
Partij, later, tijdens de goede leading van
Colijn, do Mklualiston hot hoofd npsieken
rie legden het hoofd, op bevel van lipt ker
kelijk gezag, in den schoot. Alleen Üe R-Iv
Volkspartij blijft vo-Shoudön Do Roomsche
c-cmhe.d sf' - op barsten en als de R.-K
kerk strak - r dat de pemheid niet meer
s te liamdlmven, zal zij 'dat dogma los-
'aten, De godsdienst kan tduslotte niet bij
een houden op politiek gebied, wat niet
bijccnhoort.
De A -R. zitten met het spook, dat ze
zelf hebben opgeroepen. Toen ze m«te dia
macht in handen kreigeh, moesten ze gaan
-ch'.pperen en Kersten storid op, die dat
Vcrzaksn van liet beginsel sig'naLeorde. Ab-
Kcreten groot mocht worden, zal cok hij
verkleuren en verblonken en dan zal Pm
mcuwp Kersten opstaan I
Achjer de Chr Hist staaf ds. Lingbeek
als hun geweten. De Chr. Hist, hebben vroo
cer altijd den mond vol geland over ,,onze
Protcstanlsclia nal e." Lingb-eek zogi, dat
het Chr Hist, beginsel is verraden door
samen te gaan met Rome, en hij neeft ge-
'ijk!
Het proces teeke'nfc zoh af: godaliensi en
politiek gaan met samen. Voor de liberalen
de taak weggetegons volk er op te wij»
n. dat het z.cli uitsluilend op po'ilieke
zronden moet organïseeren en dat de gods
dienst niet Ue scheidingslijn kan zijn.
Toen het cement tusschen de dr.e rechl»
«■die partijen was verdwenen, Inadat de on*
ilerwijskwesV© was opgelost, had. men de
coalitie moeten cntbindiin- Het verlangen
naar macht heeft dat verlui herd, maar dc-
macht dor feilen is tenslotte toch sterker
geblekein. i
Links doen jeuzen opge'U. Do soc.-dem.,
die op het standpunt van dsli klasscs'n]d
«taanplu z*n al e griefj s uit tn vertch iff to
z.ch op deze wijze aamiangers. (iroote"ver
warring is ontstaan, tepgeyolge van de op-
vatttog, dat godd. democraat zijn b-iteekent
groote uitdeelingen te honden ui' de pn-
lieke kassen,, terwijl toch de deinodratie
I juist de ontwikkeling .wil van de krachten
ui d
de sympathie van het volk en daartegen
komt dan ook verzot. Do meerderheid, die
ons regeert, is met de meerderheid van
lut volk. De politieke moeheid, die aller-
twege geconstateerd kan worden, is tiet go-
vol? hervan, dat die volksgezindheid nog
n et geconsolideerd is. Ons volk veelt imet
voor cLt br.'knctten van zijl vrijheid
Dat nie tieren sa and e dal toch bij elke
rerkezing van dm laatsteu tijd ons s'em-
rmntal achteruitging, vindt ziji t vc-rklarinr
.n een typisch Ncderlamlsch verscliij i&el,
u-t. het mengen va)u de kerk en den gods-
'luinst of wat (daarvoor doorgaat in
<1© politiek en ten tweede hot nnjageto -van
h ©langen of die men daarvoor houdt.
Daardoor is oins politieke leven zeer on
zuiver geworden. In zeer vele gevallen gjaift
bij een verkiezing de doorslag, tot welke
kerk een candidaat behoort, wat een zui
ver Nederlamldsch verschijnsel is, dat men
nergens anders aantreft. De kerk zelf wor.it
henaderid door liet z'ch bemoeien, met de
jioi.tiek en de godsdienst wordt misbruikt
om politieke voordeden ,to behalen.
Wie Rocxmseh is, meet stemmen op de
rand daten van de R -K. Staatspartij, hoe
veel schakeerlngen in politiek opzicht men
ook ömter Ue Rocmschen aantreft Wie
Calvinistisch denkt, Idus Gerefonnecrd is,
:s daarom A.-It. cn de kerkelijke orthodoxie
cn de kleinere korkgenootsehappoto pretien-
dceron Chr. Ilist. te zijn. Dat standpuiit
heeft nods heei wat kwaad, veroorzaakt.
Ook onder Ide dir. Hist, en A-R. vindt
mem meriscben, d:e ito politiek opziciht lihe-
nt'l, radicaal dn soo-deim denken. Spr,
m de maatschappij aanwezig. Do politiek
vain do soc-dein. en hun muurvaste boud-
o-fjnootcm, do vrijz-dem., is een zuivere ba-
lajgen-pol.tiaik, die pm ecluonmale vietemd
is aan beginselen De leuze i zijn soda»
imatie en ontwapening
Socialisatie is met anders lian op ïle
spits gedreven staa'sexpioiiarie Wij ziiea
de samenlev'ng^ niet als eoli. uitdcmksel,
maar als ©rti levend organisme; de soc-
dem zet daar tegenover een kunslnuUig
stelsel. Als do monschen hout of stoendu
waren, zou dat stelsel misschien kans valn
siagcin hebben, maar omdat de menschida
dankankte wezens zijla zal hot waarschijnlijk
mislukken. Het grooto gevaar 'dat sociaïi-
sate meebrengt, is nivolleering c|n het doo-
don van de persoonlijklio.d. Eigenaardig
's, dat de vrijz.-dam., die vooral hier ter
slede speciaal onder do midfienstanders ge
vonden worden, zulke trouwe boladgenootein
van de soc.-deim. zijtn, d.e met één veeg,
als ze dat konden, den geheeleln m ddon-
stand zouden willen wegvegeto.
Daar het volgens do soc-dem. zelf neg
wel 100 jaar zal kunnen dureto, voor Me
socialisatie is bereikt, is er wei
nig geestdrift meer voor deze leuze. Men'
pieizier beleven zo van de leuze ontwa
pening.
Ais ontwapening „zou leidrin tot beveili
ging van den vrede en als zo uitvoerbaar
was. zou z.ch daartegen, niemand Verzotten,
Maar de soc -deun. 'dn vrijz.-dem. Willen een
nationale ontwapening, terwij! liet Vredes
vraagstuk eein "intornatiotoaal vraagsfuk is.
Behalve in ons land hebben "do soc-dem.
xin radicalen nergens een voorstel gedaan
Op een interruptie: Denemarken enZwe
den! antwoortlt spr. dat in deze lalnldon
geen sprake was van een .absolute weer
loosheid maar van een poging om de weer
macht in te krimpen.
De Bel'gische socL-dem. minister van b'ui
temlandsche zaken, Valudervelde, heeft den
laats ten tijd tneemialen beto-ogkl, dat van
ontwapening geoltr sprake kan zijn, of zi.
moet internationaal worden doorgevoerd
Dat is ook het standpunt, van dein Vrijheids
bond
In Frankrijk is 3 weken gdedeto een
nieuwe woerwet aangenomen, die iiedw
Fralnsch ondaA'aan iln tijd van oorlog In
de weermacht indeelt, 't ziji man of vrouw
En dit ontzaglijk wreed stelsel is verdo
digd door dein socialist Paul Bomccur.
In Duitschland hceift men ee|n minia
EiiuNegertje, dat ecliter sdlia.lïöa kost
i\ aardoor de meöning voor de hand ligt
dat heel wat meer aa'ni bewapening woid
gedaan, dan Let vredesverdrag van Vei
«mlles toestaat.
De Vrijh© dsboaid staat op bet zelfdi
staardpunt als He Labourpartij in Eln.ge
land n.1 dat m.litaire ontwapriaing moei
voorafgegaan wouten Hoor zedelijke out
wapetomg.
AVij golo-oveto n'ot veilig te zijn, als w<
>ns wgei-lo-os maken, want dam zullen b
©"ui grooto bots.ng de partijen zich haas
tun zch hier to nostelen. Nederland hoef'
n.oi hot reclit zich terug te trekken, man'
moet meewerken, datgene aan te kweiekicln
wat don ooriogszuclit gen fesl zal doei
omslaan in eon vrcdehevdniden geest. Bo
vendien heeft ons land verplichtingen te
gdnovetr den Volkenboinl-1 en het mag ze
ker niet aan klaplooperij doen AVij zijm
een vredelieveinMe partij, maar de oorloi
u'oct bestreden worden langs ünlernationa
en weg In dit opzicht slaan we op een
ander standpunt dale da A. R., die vol
gens een uitlating va'i den heer Schouten
te Haarlemmermeer pr.ncipieel tegen in
temationaJo ontwapclung zijn, omdat vol
gtns heim de zonde, als oorzaak van den
oorlog, steeds in do wereld za! blijven.
Tenslotte wees spr. op liet belang van
de Statenverkiezing, Mie morgen, \Voe|as
dag. zal plaats hebben. De Prov. Staten
regelen belangrijke aangelegenheden op hol
"■©h'ed valn heit pokier- en \erkeors wezen
en krankziaMgemverpleging. Bovendien wor
dun uit de leden van de Prov. StaJeln, Gad
Staten gekozen, die een zeer belangrijken
'nvloed hebben op Int gomeentobehei r. In
d t college waddt in onze provmeie de
slem van den Ll/eraa! niet gehooid. Door
bet aantal Slalanzatols fl.nk te dodn stij
gein, kan daar.n veratndering komen. Voorh
k.ezeu de Prov. St.aten de leden der Eerste
Kamer dn welk een belangrijk college dit
.s, is dezer idagein nog geb'eken bij de
behandeling van bet Noderbudsch-Belgiscli
verdrag.
Spr eindisJd.© met krachtig op te wekken
6 April te stemmen op lijst 15, de lijsi
van den Vrijliedidsbond eln spoorde Me aan
wezigen aan, ieder in zijn omgeving, te
wijzen op de constructieve taak, die hel
bberalismo heeft
De heer ir. Houtman bracht, dam
memand van de geloge'nheid om vragen tc
stellen gebru.k maakte, den heer Roosiiank
voor zijn uitnemend betoog en beval |je
candidatuur van dezen, no 4 van lijst 15,
warm aan. De lieer Roos heeft door zijn
capaciteiten 'en door zijn kqnnis van de be
'angen van deze streek, recht op een ze
tel in de Prov. Staten.
Na de Statenverkiezing komen de Ge»
mecfnleraaclsvork'ezlngon. Wij, vrijzinnigen
kunnen de zaAk to.net over laten aan Ide
Chr Hist, op wie halaas velen hun stem
/uilen uitbrengen, terwijl die bothoondo uit
gebracht te worden op de lijst van don
Viiillie'dsbonia.
Na nogmaals aangespoord to hebben och
lunssenooten, familieleden en kennissen
trachten te bewegen hun sterrt uit te brem
gon op no 4 van lijst 15, sloot d(» voor
zittel' do hijodnkomst
verwijst naar oen dor bekendS'le, maar jawt tot nationale ontvvapelning
De internationale cn koloniale positie van
Nederland.
Voor do Christelijk-Histotrisdhb kiesver
eeniging „Groen rinn Prinste^er' heeft gis
teravond mr. dr H- H. A. van Gybland
Oosterho'ff in hot Vereenigingslcikaa'
ran de BroersVest een lezing gehoude:
over: De internationale en koteimeala po
sitie vin Nederland, De bijeenkomst wen,
gjeoipend 'door den Voorzitter, den her
AC Krabbendam, die na een hoofd
stuk uit Jesaïa te hebben Voorgelezen,
voorging in gebed.
Do lieer Van Gybland Oosterh'off herin
nerde in zijn lezing aan de jaren vóói
1914 toen at!es rustig was, en do wereld
een Vredig .landschap: scheen, totdat plot
seling do bliksem vian den oorlog insloeg
en zjjn Vornietigendo werking volbracht,
waarvan de revolutie liet gevolg was. VoO'
ai deze rampen is Nederland genadiglijk
behoed doch do tijd is vlooi' ons land ook
niet ongemerkt VoorhO gegaan. Van do
snelle vooruitgang der 'feclmiek die in on
na den oorlog plaats heeft gehad, heef!
Nederland ook liaar deel gekregen. De bin
netujmlsc.ho politiek kan niet genoeg lue-
langsteUing meer wekken en enz» bik gaal
ver over de g as. Interna,donate en koi-
lonialj atraa i hebben thans de l»e-
langstellin m geheel Nederland, hetgeen
dauttelijk h bij de behandeling Van hol
Nrrlori.a ijdsch-Ifelgisc bo verdrag. Ret over
grooto 'deel vlan het volk is thans dankbaar,
dat do Eerste Kamer bestaat en duidelijk
blijkt hieruit weer het belang Van de ver
kiezing Voo,r de Provinciale Staten, door
wie im'mers de Eerste Kamer gekozen
wordt.
Als punten Van zijn lezing wilde de spr.
do volgende onderwerpen behandelien: ont
wapening, Nederland als koloniale mogend
heid en coalitie. De ontwapening is Volgens
spr. prachtig p-opa.'gandarmateriaalDeze
op zichzelf Chrisbaüjke leuze spreekt tot
het gemoed van ieder. Toch zijn er ver
scheidene iargumenten tegen aan te Vereren,
zooals onze snelle mobilisatie in 1914, die
ons Voor een oorlog behoed h'eeft. Ook do
Soc-- en Vrij!z-Dtem. die nu, zoo Voor ont
wapening strijden, hebben in die dagen
Voor do oiorlogsotedieten gestemd. Do tech
niek zon zich vtolgens do voorstanders van
ontwapening zoo zoor ontwikkeld hebben
dat wij Van ©en oorlog do grootste vreese-
lijkhedon te Verwachten zou hebben, doch
ils wij, naar spr.'s oordeel, werkelijk zou
ten ontwapenen, zou Nederland inderdaad
het slagveld van Europa worden, doo,dat
do mogendheden een wddloopi naar ons
mnd zouden ondememen. Men wil wél als
verdedigingswapen het lijdelijk verzet in
voeren. doch hij de Roerbezetting is wel
duidelijk gebleken, dat ondanks goeden wil
/ooiets niet gaat. Het zal nooit eeu wig vre-
le worden, want de zonde zal blijven be
staan, doch altes moet Warden gedaan omii
"en hetere Verstandhouding met andere
-titen to erlangen. Ah wij echter do Ver.
•itajten Van Eurojia hebben, zal nog do
'issenstrijd een groot ooirlogsgoVaar zijn.
Nederland is geen klein land, liet is
vu centmm Van een groot wereldrijk' met
10 millioon inwoners. Dit rijk is geweldig
root en Verschil lende deeton Webben een
eer uiteen loopend karakter, doch het Ne
lorlnndseho go/aig is bet cement, dat alles
tez uneti bindt Men begint echter Van N©-
derl.uid uit het gezag te ondermijnen. Dpzo
pogingen Vinden hun grondslag in illusio
nisme Van de sludocrkamer, evenals de
Franscho revolutie. Want evenmin als in
een '-rad Vrijheid, gelijkheid en liroedor-
>ciuip kan bestaan, is dit mogelijk bij1 ver-
sch 1*1 lende*rassen. Die mensoh is nu oen-
naal niet gelijk 'geschapen en al zijn de
©weners vlan Indië niet minder, ze zijn
nders, en slechts naar do ziel Voor God
elijk. Men moet hen in de leerjaren niet
le plaats ge-Ven, die hen eerst als vol
wassenen toekomt, en bon met een Volks
raad geven wanneer zij voor een parle
ment nog niet rijp zijn. Onder Spaansqh1
beheer Was er in Mexico rust, al kleefden
ar vele fouten aan dit beheer; nu Mexico
ten. eigen bestuur heeft Atelgt de ©ene re
volutie do andere op Zij, die In Sic zoo
snol mogelijk los vlan Nederland willen ma
ken zien ovter het hoofd, dat z.oodra wij
ons gezag daar terugtrekken, een ander
hnd zijn begeerigo handen naar Indie za!
uitstrekken, en Indie een nieuwe hoer
set i er zal krijgen, die niet door historische
einden daaraan vierbonden is en slechts
door winzucht gedreven woiidt
Naast deze illusionisten staan degenen,
ilio op gewelddadige wijze hot gezag onder-
nijnen, doch hier weet men met wie men
leen heeft en moet ©en klap gegeven wor-
len, die aankomt Ds schuld Van» de In-
lischo onlusten wordt wel terwille van
lo propaganda op de economische om-
V mdigheden en op het grootbedrijf ge
worpen, doch de onlusten ontstonden in
het Bnntarnsche, dat geen grootbedrijf kent,
naar waar J. 17,n Coon met de ondenver-
ilig evtenzeer moeite hcefl gehad, en aan
le Westkust vlan Sumatra, dat een zeer
v e!Varende streek is. De hoofdoorzaak is
echter de vlan Moskou, geleide, wolovenv»
;en ondermijning vlan ons gezag Nadat de
lirecte lumval mislukt, is, doen de bolsje
wisten liet thans indirect en steken zij
ich in liet Oosten m het geWaad Van na
tionalisme (China, Ned. Indie) of mcWa-
nedanisme (Eng. Indie) De communisten
hebben in Indie eön goede Mms, omdatdaor
'hans Veel instellingen ingevoerd zijn die in
N'ederLand langzaam zijn gegroeid, en na
le/e communistische o-nlusten moeten vv'eer
ngrijpende Vernnderingen in het bestuur
'laats hebben en mo-eten de inlandsch'e
ïoofden en de inlandsch'e arristocratievveer
op hun oude plaats hersteld. Spr Vraagt
ich af of er in deze geen aanleiding is
voor een lanti-rovolutiewet De strijd in
Afrika en in Azië gaat geheel West-Euro-
,a aan. De opstanden zijn niet meer louter
ocaal doch ze zijln principieel en Moskou
-dunt overal klaar om liet gezag der AVes-
'erscho mogendheden ond-erinijuenu.
Na de pauze wekte de spr. de aanwezi
gen op tot da Verkiezing van C.-H leden
voor de Prov. Staten, opdat er zooveel
mogelijk C.-H. leden in de Eerste Kamer
iouden komen. Het belang Van dit in-
riituut is bij de behandeling vlan liet Ned.-
Uelgische Verdrag duidelijk gebRken.
In de politiek bestond er Vroeger oen
rouw hondgenootechap tussohen C.-H., A.-
R. on II.K., zoodait men met succes «loor
den schoolstrijd is gegian. Die samenwer-
sing moet er weer komen In dit land kan
men nu eenmaal niet zonder de ©en of
mdere coalitie regeeron en ondanks sónn
uigo gkeote Verschillen, vVas de vroegere
iv»chtsche coalitie op dezoljde geestelijke
M.sis opgebouwd. De cOkilitie tusschen Ka-
Iholieken en socialisten in Dnilschlmd en
België was slechts een kwestie Van opi-
portuniteit; bovendien is in die landen do
Katholieke j; ar tij niet de partij die alle
Katholieken omvat, daar in de andere par
tijen in, Buitschland vletten en in België
hupst alten R.K. zijn, Het besef vvontt
