J!
fê
I
li
ii
I
III
De gemeentepolitiek van den
Vrijheidsbond.
Ondergeteekenden wekken hun stadgenooten met
aandrang op, voor den Gemeenteraad hun stem uit
te brengen op No. 1 of één der andere candidaten van
Deze zijn
1. Ir, C. HOUTMAN
2. E. G. VAN DEN iOVENKAMP
s. W. BROEK
4. F. H. BACKER
5 Mevr.N. DIRKZWAGER =DIRKZWAGER
6. G.W. VAN BERGEN WALRAVEN
7. Mr. H. A. M. ROELANTS
8. J. J. H. SCHULP
9. C. G. BREMER
ïo. Dr. J. A. H. VAN DEN BERG
11. D. RIS E.Hzn.
12. P. C. VAN DER PANT Jr.
li
If
If
i!
f
lil
S TADSMEUWS.
\m
R
dji
Ite
til
if
UH
11
iit
ijij
ft
è1
Hot belang van de a s. verkiezing voor Schiedam.
[n Musis iraermu lieei't gisteravond dj
aid. Schiedam vun den VBieidsbcwuI nog
een laatste vergadering voor de gemeente
raadsverkiezing gehouden, waarin als spre
ker optrad mi'. 1'." Droogleover Forluyn, oud-
wethouder en lid van den Haags-ohm
gemeenteraad en lid van de Tweede Kamer
De vergadering, die goed bezoekt was,
werd geleid door den heer i r. Hout
man. Deze zc!do met den hoer m\ Van
Yelzcn van meening, te verschillen, tifs!
deze beweert, dat de Vrijheidsbond ten
doodo is opgeschreven, Hat l'cbiediun be
stuurd is de laatste jarendoor eau ïvchlseh
college, is niet juist; de meerderheid
daarin was rechts. lutusmfhen znu
spr. niet gaarne alle daden, door het college
verricht, voor z.ij'11 'rekening willen nemen.
Do Chr.-IIist. hebben aan liet besturen van
do genieonte weinig meegedaan on het col-
lego heeft vaak op de stemmen van do
ciücelo vrijzinnigen moeten steunen.
lAllo onjuistheden, die dezer dagen wor
den meegedeelc?, kan ..,pr. thans niet lociht
zetten, maar over een enkel punt wil spr.
nog iets opmerken. Dat n.L onregel
matigheden zouden zijn gepleegd in de ad
ministratie bij het openbaar onderwijs is on
juist, wat straks wel z.al blijken. Eigen
aardig is echter, dat de meerderheid van do
Onderwijscommissie, de hoeren Evers, b.
v. Pelt en Slavenburg zich feitelijk zelf
in 'topenhaar aanklagen.
Do leider der Ohr. Hist. laat een van zijn
mensclien in ,het vefkiozingskrauije van
zijn partij /.eggen, dat alle stemmen, die niet
uitgebracht worden op no. 1 van de lijst,
vermoedelijk als verloren moeten worden
beschouwd. Hat is eveneens een onjuist
heid. Als op no. 1 van de Yrjheidsboml
niet de meeste stommen zouden worden uit
gebracht, zou spr. daaruit zeker de voor de
hand liggende conclusie trekken en spr.
hoopt ,ctat ook no. 1" van de (J'hr. Hist'lijst
eventueel dio conclusie zal trekken, ais
niet op hem do meeste stemmen van zijn
lijst worden uitgebracht.
Organisatorisch is h'et in 'L algemeen aan
te bevelen op uó. t' van'de lijst'zijn steun
uitbrengen.
Do Iw'ier in r. D| r o o g 1 >e e v r F o r t u ij n
zeido mot genoegen douilneodigi|ngom te
Schiedam op te Ircdcln, te hebben aan
vaard omdat liter edn groeiende belang-
stelling is voor da beginselen vai.i don
Vrijiliodsbotniil ern omdat de gemeonloraads-
verkiw.i'ngcln vooral hier in Schiedam zoo
belangrijk zijn.
We hebben thalns een eixlra-pnrle'meu-
tair kabinet, daar do coalitie is uiteen
gevallen. De toostalmd in de Tweede Kamer
weerspiegelt zich meestal ii.i da Prov. $La-
ten en G'eimoenliaraidcjn,'.
De he'cr Marclialut heeft een schuchtere
poging gewaagd cans een andere gioepea-
ring tot stand te brengiel n 1. een damo
cratischo ttn ocin niiotdoniocuaiisclhci groep
Hij rekeinde daarbij, behalve op de soc.-
dam. ook op de R.-K. Die laatsten 'acht'en
het OQ'geinblik voor een dergelijke samen5
werking echter nog niet gekcmQi'i.
Vain do 30 R.-K. zijn or niet meer da|d
10, die gewoonlijk tot do democrat ischq
groep gerekend worden. Uoai zouden do
20 andere R.-K. tegenover hot kabinet-Mar
chalnt hcbbeln geshaan? Dd sinolhad van
cein vloot wordt bepaald door bol lang
zaamist vareind scliip en zoo is het'ook in
de politiek. Hot lompe valu het kabinei!
Marchamt zou, als mgr. Nolens oen andere
Imidihg bad aa'ngenoitheli, bepaald zijn
iloor do moer bchoudeindo elementen ruit
de R.-K. Kalnieirfi actio. Van zoo'n regee*-
ring liaid niet meer rog oerkracht kimman
uitgaan dan van do coalitie. En van 'deze
is Iniet moer kracht uiLgogaan, omdat dc
versclriHein onderling te groot waren. Als
men do balans van de ooalitiarogawfugwi
vain Ide laatste '25 jaren opgemaakt, blijkt,
dat llezo nuiax ipdö. poorer saldo aan5
ivrjst, juist lön gevolge van do end-er-
Bngo tögoarstelLinge)n- Als mm d;uiT tegen
over stolt wat kv. tot liberate kabinet!
Crctemain liccgetsius tot slaïid bracht, kond
mein tot «u ander resultaat. Dat liealt
o.a. de leerplichtwet, cindenvijs wel en. on-
gt-vailmweit tot stond gebracht
In de genreentcbestareai, ock ijn het da
g'elijksch bestuur, werken de verschillende
partijten gewoonlijk samen.
Het leent daarom do moeite zich 'nog
«Uns gcal voor oogen to steilten wat de
liberale beiginseiten zijn, dB 'bij liet Ge-
ïneemteibestnur naa,r voren kcmela-
Etfn eerste plicht van cm goed stads
bestuurder is to zotrgdn, dat do financiën
hi ,oide zijn. Toen. tol aijgomedu kiesrecht
«erd Stogevottixl, weenden allerlei kreten go-
aoonl, kÉo niet voor verwezenlijking vat
baar warcm. Nu do nhenwa kiezers wat
zijn opgevoed, is ook in die kringd.i idopr-
ledrongiein, dat man. met eet-i "andermans
Sold inrol royaal mag zijln. Nu do finaja-
ciön van, 'de moeste gemmiteln langzamer-
hainsfl beier worden, blijft toch de oisdi,
dat mein, cic-fn good faiakeiec! beleid veert,
w' iTLOot voor gewaakt, worden, dat èe (to
ast ingen opgevoerd worcten bovela de
■•raagkracht valn do burgerijs dat do '@o-
neeiute schuld to groet wordt, en voorts
nioet er voor gezorgd worden, dat bij 'allo
Uitgaven da grootst imtffijolijke zuinigheid
wonlt betracht.
tij het gemeentebestuur moot men ook
vooruit zien. Een gemeenle-prograln 'van
ten partij mag daarom niet anders be-
taittcn dan de grooto lijnen, daar elke
ïWieento weer bizondere eischeii heétt,
liet moet aan de vertegenwoordigers van
J kiezers overgelaten worden naar do
tehoefte de lijnen uit to stippelen.
Hier en daar heeft men do fout ge
tiaakt het boks-kl van ecu grootore go-
itte»"lte zoo goed mogelijk te willen co-
i'ieoreu, wat tot teleurstelling heeft go-
oid. De groiulpolitiek b.v. van een groote
shtel, dio zich sterk uitbreidt, zal anders
moeten zijn dan die ran ©en gemeente,
LIJST 4
VRIJHEIDSBOND
710-2 lit2
M. A. C. ANDRAU.
W. BAMBERGER.
W. E. BERCK.
J. BITTER.
C. J. BEOMMENDAL.
Dr. W. BOUWMAN*.
A. BROEKHUIZEN.
Dr. A. II. DE BRUYN.
A. VAN BUYSEN.
J. V. VAN BUYSEN.
Slej. M. I». S. COOL.
A. C. M. VAN DEVENTER.
Mevr, A. C. J. I'. DIRKZWAGER—
Van der Soli alk.
I1. DUK Jr.
Ir. W. A. N. EG GINK,
Dr. J. ENDTZ.
N. W. VAN GELDER.
Mevr. II. li. G0EMANS—
Geertsema Rcckcringh,
A. J. J. DE GR00T.
J. HALMA VAN DE WAL.
Mcj. M, E. VAN HARDERWIJK.
A. VAN HATTEM.
A. DEN 1I0EÜ.
J. HOEK Axil.
Ir. VV. A. HOEK.
A. J. VAN't HOP.
Dr. A. HOOCENDIJK.
J. JONKER ROELANTS.
A. JURGENS.
Mevr. KOOL—Bladergroen,
J. A. KOOPMAN»
N. KRULNES.
A. E. VAN LISSA.
G. II. MAK.
II. 1'. J. MATTHIJSSEN.
A. VAN MEURS.
A. VAN MEURS.
Ir. D. 0. J. SIINK3IAN.
G. ODE.
Dr. C. A. REESER.
Dr. D, RIS Jzn.
H. J. C. ROELANTS.
K. ROVERS.
Mcj. H. C. ROVERS.
3lej. S. ROVERS.
I', SANDERS.
3Iej. 31. 31. VAN DER SCHALK.
J. SCllREUDER.
Dr. 3V. SCHUT.
O. STiiRK.
II. T. STOFFERS.
C. A. TUYL.
3Iej. 31. J. II. VAN DE VEN.
Dr. C, R. VER3IAAS.
3Iej. JOH. G. VISSER.
J, DE VRIES.
E. VAN WAAS.
3Ievr. J. WELCKElt—Ivocuen.
Dr. G. VAN I)ER WE RE P.
3revr. C. H. VAN 3YERKU3I.
A. YVINDHOHST.
die zich bkrhts laagzaaot uitbreidt,. Ook ruggekcerd, moet men ook den particulieren
niet do samenstelling van do bevolking ondernemer weer vrij laten,
moet rekening worden gehouden. Zoo zate
b.v. i,n ©co industrie—'tad oen ander be
leid no-od'ig
hoofdstad.
Do V
zijn, dan in oen pren mclè-
sa menstelling
Minister van ItoeMcki beeft bet voor
nemen |eliad in elke gemeente de melk-
voorziening te centraliseeren, maar daar
tegen tiebiien de gemeentebesturen zich
verzet. Eu nu kotnl liet Amsterdanwhe ge-1
iijh©ttteboml herht veel waaide aan meentebestuur, waarin de soc, dein. een
liet, pai tic ld tere initia.ief. Ken belangrijke zeer grootcn invloed hebben, weer met pet
vraag i« in alle gemeenten: hoe staan denkbeeld van een nmikmonopolie, een voor.
we tegenover de overheidsbemoeiing, zoolooper van de socialisatie. j
wel de ©öononiteche als pohitioueete, zoe-' ^"°or dat gevaar mag men het oog niet
als winholslu<t'ng, datmverboden, on straks sluilou. De S. IX A. P. heeft, opgevoed in'
weltirht plaalseilijke keuze en een alge- bessDuiratank, de laatste jaren heel wat
i,,.r,u n„ „.i geleerd, maar men moet nooit vergeten,
,00, f \lUl dat als de gelegenheid, zich voordoet, de
dergo y,re yerbodsbejialingen miskennen het soc„,lein. toch weer de oude lenzen naar,
öLkbknrakter va.u ilC' Uoaaiibl^cho naitii". varen brengen. Dat gebeurt vooral in ver-
daardoor kan een reactie ontdaan, die kiezingsdagen. Daarom mag nog wel eens
gevaarlijk wordt.
Men heeft sont.s hij de theoretische fa
natici'. dooddoeners, als b.v. dit wie tegen
drooglegging is, in dienst Ls vaat hei drank-
kapitaal, fn Amerika, Noot negen en Fin
land heeft men de zegeningen van de
drooglegging kunnen ondervinden. Hot ge
bruik en vooral liet misbruik is de laag
sio jaren sterk afgenomen, maar daar ne
men d« fanatici! geeu genoegiie me©. Laat
men eens naar bot buiitenlmd kijken. In
Noorwegen, is met gro-ote meerderheid na
10 jaar de verbodsbepaling afgeschaft. Et-
is zoowel i'U Noorwegen als in xYmetikaj
een klasse cm 1stian, die met smokkelen'
een ruim inkomen genoot. Bovendien
\wordt met infevieure ingrodhinton thuis al-
ciohol geproduceerd, wat tengovo'ge heeft
herinnerd worden aan een uitspraak van
oen vooraanstaand soc.-dem., die kort go-
leden zei, dat een gulden maar 100 centen
heeften een gulden maar ©ens uitgegeven
kan worden. Het beleid van Vibaut als
wethouder van financiën van Amsterdam,
Is geheel anders, dan deeteehen, die \uoral
vroeger wel eens in het soc.-dein. kamp
werden gehoord. Wil de gemeente aan haar
sociale taak beantwoorden, dan moet in de
eerste plaats gezorgd worden, dat de ff-
nancien in orde zijn.
Door do belastingen op te voeren, jaagt
men de groote inkomens weg en legt men
den druk op de minder drangkrachtigcn.
31ct klo hoogtere looncn Beeft ook in
vete giezhuieti het bchBdügbiljel zijn in
trede gedaan. N.ot.s wcn-kl zoo opveedenl
als tot wrstei bokstShilje', dat menont-
va'ngt. Ben uitzomte'ri'itgsiicsdie van lieL
eau belangrijke toename van het aantalgenTOdUtepotgonaal kan tniet gieliaindtiual'd
sterfgevallen.
Er is ook hier, tengevolge van. de laat-
sto vterhoogimg van don drank a cl'ij us, oen
smokkelhandel ontstaan, die doze verlioo-
gtag nvoreeil oiivorantwoon'itelijk miakt.
Niettegenstaande de burgemeester van
Den Haag, op grond
blijven, dan tem koste vaU opvoering van.
het b'cilastiinqcijfer on dat wonl! oute van
arheitdetszijdo moer du moer begrep ,n.
Wil nu in de gemeentvfiiiaineii:n in orde
hondutn. dam moet in do oerst-e plaats de
zuinigheid worden betiachi wal niet zeg
gen wil, dat 11ij! ltot zuimigsl ip, -die heL
ml van politierapporten minst uitgeeft, maar elke guUleu, die woelt,
ihoil was, is met één, uitgegeven, ui
togen een dans verbod was, is met één' uitgegeven, moot zijn waarde vim 100 aan
stem Meerderheid oen motie van den heer te'n o-pluteug'en, waarbij cok hot oog go-
Duymaer van Twist in een onvoltallig#raadj lmudm moet worden op do mogelijke nit-
-1'"" n:' 5 '-iV.U1 (]ei geïjieente au de toekomst.
aangenomen in dien zin. Dit soort polili
oneele overheidsbemoeiingen zijn uit den
boozc.
Er is ook een ingrijpen op economisth
gebied do-or do overheid. Spr. wijst op den
strijd iu den Amsterdamsrhen Baad om
do melkvooi'ziening te monopoliseeren.
'Als onzerzijds bezwaren zijn togen econo
misch ingrijpen, da,n wil dat niet zeggen, (dat
het particuliere initiatief onder alle om
standigheden voor moet gaanhet particu
lier belang nioat achterstaan hij liet alge
meen belang. Do hoeren van het particu
liere initiatief zijn ook niet alle engelen,
do rapporten van den keuringsdien-t zijn
daar om het tegenovergestelde te bewijzen.
Maar dat aan hot particuliere initiatief oen
einde moet worden gemaakt, zooals de soc..
dom. willen, is ©en onjuist standpaal.
In den oorlogstijd was op de schouders
der gemeentebesturen een zware taak ge
legd. Er kunnen omstandigheden zijn, waar
in" het particuliere initiatief te kort moot
schieten, maar als normale tijden 7.ijn te-
me'dim
Een van de belang rijkste kwestte's, die
zich hij het besluiten van oen gemee'al©
vomdnjn zijn de bedrijven. Toen de be-
lasL'ingcijl'ers nog laag wanup speelde do
opbrengst der hodryven ©en geheel a.'.'tdeiw
rol da'u thans. De soc.-dcni. zeggen voor
standers. te zijn van belast'ng naar draag
kracht, waarbij ze speciaal hst nog hebben,
op de imkoimstcinbckistins. Maar it t Am»
sterdam, waar dei socsdem. gnsHen in»
vlood Imbbctn, trekt men uit d© bcdrijveu,
groc.te wlinstm. IK» inkom stel dudas' ing moet
als la-laingrijkstci bron gehandhaafd hlijvuu,
maar andere bromuU niou-en utet verwaar
loosd woixlcn. t)i pUl'tijk ll.'-eft de soc-
dein. iVmste'ixlamsche wethnmleis dal wel
geteerd.
lm de later» jaien hebben ge-niM tien sa
menwerking gezocht bij de exploitatie van
hul rijven en vooits beeft het gein. |g® be
drijf, zo cats tot Haagseln? tiamh. diijf, zijn
intrede gulaan, dat greclo voordeden geef'.
Indien de toekenba nietl. hedrieglen zal
l'tiikm, dut dir nemengd bedrijf oen succes
zal zij.i Uit, kan aanleidif.ig zijn, mn te
overweg.:1!) in hejon'de- geivallen j>tw sa-
jininwerking lol stuud if luehgeii tussohen
üVi rlu itein pailiculiiwen liij de -exploitatie
van Indrijven.
Als de- crisistijd i X lireit ge'eerd is liet,
wil dl, dal dei socla'te iLj' «een loekrenst
hi 'ft. X citeiiBi Idijl'i de pi'ojui.canda voor
sw'a!isat;,> <n.i -«evaar, omdat ludi! jeug»
dc» i'h-ia'.istisch1 jierschen zich ihnrvOnt'
warm makiln.
Xailal, eeiirmui tijd gejaiuzcerd was, rJKLp
spr de 1' I ©ken's van deze verkiezinaol i
s|vc'aal vca r d'i ccmeenta Schiedam uil.
CCiU.
hi de «reotnv steden luofl men het
lutein van de gomcentenLadsYC'ikiezte'iien
heren inzien, terwijl op Ik plaftclalod in
don reigei WKm lutrvkens aan tte Simv tn-
stell'ns van de Tw.ede Kanre-r wordt ge-
bedil.
oral vi»'»r een ürnreente als Schiotam,
die iln de laatste jaren aamneikelijl; aari
l®H®'ijklö<*l is tuegenommi, zijn de ge-
iim i-tnli raadsveik ezMseii van belang liet is
'ma d/akedijk, dat men le-kwam© mensche v
naar den ltaad al'vaaidud, vat <■-, n eterh
is voor alle pa,itijen. Als straks de wet-
Iwunhrss nu ei n waden aangewezen, mue-
tdn ha»eli.kbnar zijn lickwame mauncn met
kaïakler.
Al et den persoon, die men afvaardigt,
hangt samen het, aanzien vtui d© j aiiij.
Er worden iu vivkie/mg'-digen we! kvus
dingen givugd, diiv men in ïusligier lijden
niet gaarne zou horliafen Zoo is vun
11 -K. zijde hier dezer digen te kennen
gegeven, dat de liberalen, wan-uif de Vrij
heidsbond is voortgekomen, zich tegen do
vrijmaking van 'i bi/onder nmlorw ijs zouden
hehbeft ver/et Dut is onjuist. Liberate»
hebben juist raciUftdMpB die viijm iking
te bevorderen. Waar ©eliier wel vo ge
waakt moet. worden, is, dat de si rij 1 tus
sohen de lii/.Oi.dere en opwil) uv seinden
op den rug vim den staal, wordt uitge
vochten! "Kpr. lull ieder t© bewijzen, (hit
do liberalen niet loyaal hun bebfio heb
ben ingelost km aanzien Van tiet Inzender
onderwijs
In geen land heeft men da secterisihe
verdeeldheid als hier te lande, ©11 spr
vraagt zich wel eens af, wa.l de gevolgen
zullen zijn, van reeds tie, kinderen in
allerlei hokjes indeden en hen hij te bren
gen, dat ze iets teler zijn dan de anderen.
Men ziet meel' ett mieer groeien de Le-
terkenis vim hei. liberalisme,- wat o a.
ook gebleken is bij de laatste Staten-
verkaviiig, 't Is merkwaardig, dal de
soc.-dem. steeds meer gaan erkennen, dat
mammis als Thorbecke v.our de politiek©
ontwikkeling vvm ons land gn ©te ver
diensten hebben gelmd
-Met kinderen, die snel groeien, moei
nicu voorzichtig zijn. Men overschat licht
hun kluchten. Opmerkelijk is, dal de soc.-
dcm. zich den laatste» tijd meer en meer
tot den middenstand wenden, terwijl de
soe.-dem. anderzijds aandringen op de so
cialisatie van de bedrijven, waarmede hel
lot van den middensiau11 bezegeld zou
zijri.
HierJlei' ksm men hel eens zijn, dat door
do leden van den Vrijheidsbond in den
Scbiedamsdien Daad zeer belangrijk werk
is verricht! Ook de namen van de andere
candidate» die op de lijst van die partij
voorkomen, hebben getoond J'linke mon-
ftcbente zijn. Spr, spoorde dan ook de aan
wezigen aan luin stem uit te brengen op
lijst, -1.
Tan de gelegenheid tot vragen stellen
maakte alleen de heer Joh. .Van nitin
gebruik, die het oordeel vroeg van den
spreker over het voorontwerp» winkel
sluiting.
1 )v heer m r. Di r o o g 1 o e ver F o r t u y n
wees er op, dat deze kwestie met do a.s.
gemeenteraadsverkiezing niet veel te ma
ken heeft en sprak als zijn meaning uit,
dat' liet tijdstip, waarop dit ontwerp iu
openbare behandeling zal komen, niet in
do naaste toekomst ligt. Intusschen
is spr. niet, dan in de nllcruitei'-de noodzaak
ïo-ur dergelijke dwingende bepalingen, maar
veeleer voorstander van overleg tussohen
overheid en den georganiseerde» midden
stand om deze aangelegenheden te regelen.
Do heer ir. Houtman zeide voorstan
der L© zijn om de Vrijheid van de men-
sclien zoo weinig mogelijk te beknotten on
zal steeds ook de belangen van de kleine
mensclien in 'toog houden. Fpr. bracht
dank aan inr. Droogleover Forlnyn en zei
toe, dat het streven van alle candidaten
van den Yrjhetdsjxmd zal gaan in de rich
ting die hedenavond is aangewezen.
Er komen in den Da:ul zeer belangrijke
vraagstukken aan de orde, o.a. die verhand
houden met de toenadering tusschen Bot
terdam en richiedam. Daarom zijn in den
Daad nomlig scherpziende xakeiimenseton,
die men op de lijst van den Vrijheidsbond
aantreft. Als spr. zich zelf even uibcihakell,
hebben deze candidaten stuk voor stuk be
wezen, ook tuin eigen zaken behoorlijk
te kunnen behartigen, wat niet van allo
candidaten van andere partijen gc/.egd kan
worden.
■pr. wekte op» in eigen kring te werken
voor lijst -1 én om hel werk van do Propm-
gftnile- fonunissie t» verlichten, door zich
aan te sluiten hij den Vrijheidsbond om van
Fehiedam to maken, wat van Schiedam te
maken is. 1
Openbare Vergadering Anti-ltcvol. Purty.
Do A. H. kiosvereeniging ,,Atederlaud en
Oranje" heeft gtelerciiavoiiil in de zaal
van liet Oeref. Jeugdhuis een openbare
vergadering belegd, waarin, ais spirekors
zijn opgetreden dc hoeren 1),. bodikuis, wat-
houd"!' van Fiuuinciién, ©n mi'. A, liijfc-
veld, lid van de Tweede Kamer der Sla-
ten Generaal.
D© vergadering, di© matig was bczochl,
werd geopiend en voorgezeten door inr. J.
11. G. Kok, die da spmekers inleidde.
De forste ppr», de heer Di. Boddeiis,
deed uitkomen, dat, trots <ta geruchten
Over annexatie, de plaatselijke politieko
!fe
Ml I
1
t ï?y s