SCHIEDAMSCHECOURANT
De Arbeidsbeurs jubileert
KINDER-BLAD
TWEEDE BLAD
O, die 'JPoesjes-
SCHIED AMSCHE COURANT
Wat de Pad riep.
van Zaterdag 10 Dec. 1927.
No, 18677.
Een historisch overzicht.
Gemengd Meuws.
-x'
VAN DE
"De lieer M. C. M. do Grool, .destijds lid
van den Gemeenteraad, was degene die
er den stoot toe gaf om tot. oprichting
van ten Arbeidsbeurs te geraken.
In de Raadsvergadering van 30 Sep
tember 1902 kwam. een door hem inge
diend schrijven in behandeling1, waarin
werd voorgesteld, om-, biR wijze van proef
voor oen jaar, ecm Arbeidsbeurs in te stel
len en waarbij Burgemeester len Wothoii-
ders weiideu uitgenoodigd vóór A Novemt
her van datzelfde jaair een reglei'.;i'ng voor
te stellen, t
Met aigieiniieonc stamhfcn Word besloten
dit voorstel tetr visie tio loggen ten bci(
in een volgende veigaldtariint",je bdumdetab
Toen in do vergUIrloriing van. den Raad
van 21 October d.a.v. hieraan gevolg word
gegeven on de Moer diet Groot er lo.im. op
wees, dat Ho Gemeente, als tnïdddl ter !be-
teugréüng van de werkloosheid, eenigszins
verplicht was een Arbeidsbeurs te stichten,
werd zijn voorste! niet 13 tegen G star-
men aangenomen Oa was hiermede do op
richting, zij het dan ook bij' wijze -van
proof, eon feiit geworden.
Bij besluit van Burgemeester en Wethou
ders ra,n 4 December 1902 went mot in
gang van 9 Deoeimiber d.a.v. do boer Tb,
Rudders mot do leiding belast, icin trad,
met Ingang van dielnzelfdem datum, do
beurs Sn werking.
I'ii verordening van den Raad va'n 2 Me;
1905 werd do Arbeidsbeurs geregeld. Deze
verordening riep een bestuur in biet leven
dat onder toezicht van Burgemeester ion
Wethouders de beurs beheert.
Tot Voorzitter van dit bestuur wer.l bei
no-emid Re heer [mr, D. Lodder; tot (plaats
vervangend Voorzitter mr. Al. J- G. At. 'Ka
velaars en tot Secretaresse! miej.-L. Maas.
Het bestuur dat (de eerste maal bijeen
geroepen wend .op 26 October 1905, word
door Ren toemmailiigen Burgemeester IT. .T.
Versteeg, geïnstalleerd.
1 Daar mej. Maas zich al spoedig ge
noodzaakt zag "haar ontslag te nemen, wond
door Burgemeester en iWotliouiders in 1906
in haar plaats beinoelmid kle heer J. E, van
Biet, wien weer bij'. Raadsbesluit van 4
Januari 1910 eervol ontslag werd verleend
met Ingang van dein eersten dierzelfdiel
maand.
Op 15 Maart 1910 werd. an de iplaats
van 'den beer mr. D. Lodder, door kien
Gemeenteraad tot Voorzitter benoemd de
lieer mr, M. M' van Velzen. Gelijktijdig
werd een geheel nieuw bestuur benoemd
ouder 'den naam vain. Commissie van Toe
zicht op de Geimeenitelijke Arbeidsbeurs,
beslaande uit G patroons en 6 werklieden.
Deze commissie ving haar werkzaamhe
den aan in do vergadering van 7 April
1910. In die vergadering werd tot voor-
loopig Secretaris gekozen de heer J. li
Scheuorman,'Sterwijl, opvoorstel van de
Commissi,e, door dien Gemeenteraad in zijn
vergadering van 1.2 October 1910, tot Se
cretaris benoemd werd de beer C. van
Zon. i
Waar de verkregen resultaten in de 'jaren
1902 tot 1909 geen bevrediging1, ga.veii, aan
gezien de Beurs slechts oukele uren p-ecr
dag geopend was, werd in het begin wan
het jajair 1910 aan Burgemeester en Wet
houders door do Gomtmissie voorgesteld oen
Directeur' te benoemen, die zich geheel
aan zijn taak zou k'unnda geven, 'Biugo-
meester on Wethouders gaven hieraan go-
hoor en plaatsten in verschillende Maden
een oproeping t#oor sollicitanten maar do
betrekking van Diixecbonr der Arbeidsbeurs.
Aan de Commissie werd opgedragen uit
do 13G sollicitanten eem voordracht van 4
personen, die later aangevuld werd tot G
personen, op te maken en aan. den 'Raaid
in te zenden.
Uit de door de Commissie ingezonden
voordracht, benoemde do Baad in de plaats
van den in functie zijnden heer "ladders,
den heer R. van Gorku'm, die den ben»'Fe
bruari 1911 in dienst trail.
Dat liet érnst was do zaak flink aan to
pakken bewijzen de vergaderingen', waar
van er een 9-tal in 1911 gehouden zijn; ten
duidelijkste.
Vóór zijn indiensttreding was reeds oen
instructie voor den directeur in de Raads,
vergadering van den 24en Januari van' dat
jaar vastgesteld, terwijl bij Raadsbesluit van
4. uli d.a.v. een reglement op de Ge
meentelijke Arbeidsbeurs .waarin de uren
van openstelling definitief word^r vastge
steld van des voorm. 8.30 tot des nam. 4,30
uur en bovendien Maandag-, Woensdag- en
Vrijdag's avonds van 7 tot 8 uur, tot stand
kwam. i
In verband met het feit dat het lokaal
%ran de Koopmansbeurs, waarin de Arbeids
beurs gevestigd was, des middags tussfchen
If on 2 uur ook ten dienste was gesteld van
do Rijkstelegraaf, ten beboeve van de Beurs
bezoekers, besloot de Raad in zijn vergade
ring van 12 'Augustus 1911, gedurende dit
uur, de Arbeidsbeurs te sluiten.
'Dm aan het bestaan van do Beurs meer
publiciteit te geven zond de Directeur aan
de versehidende werkgevers hier ter stede
kaartan, vermeldende do uren va:n open
stelling, terwijl in een schrijven aan d»e
hoofden van scholen verzocht werd den
leerlingen ,die na volbrachten leertijd de
school zouden verlaten, op het bestaan van
de.Beurs attent te maken. In verschillende
openbare gebouwen en instellingen werden
reclamekaarten van do Beurs opgehangen,
een recla.me.bord werd nabij liet station
;eplaatst, lijsten van
en aanbod wer
den in da daarvoor gemaakte kastjes opge
hangen, terwijl de uitgevers vim de verschil
lende 'dag. en weekbladen zich op. verzoek
van den Directeur bereid hadden verklaard
deze lijsten wekelijks in hun bladen be
langeloos op to nemen.
Bovendien werden nog, om steeds de aan
dacht op de Beurs te vestigen, op de/in (aan
bouw zijnde werken door do gemeente en
van particuliere aannemers, borden ge
plaatst met het opschrift: „Wendt u tol de
Gemeentelijke Arbeidsbeurs'".
O.ok door toetreding ais lid van de Ver-
eeniging van Nederlandsche Arbeidsbeurzen,
in April 1911, verkreeg de Beurs samenwer
king mot andere Arbeidsbeurzen in het land
en met de Nederlandsche Arbeidsbeurs te
Oherbausen.
Iïet igovolg van dit alles wag dan ook,
dat de resultaten over 1911 (het eerste jaar
na de reorganisatie) gunstig afstaken bij' die
over 1910. Konden in 1910 slechts 175
plaatsingen genoteerd worden, (hot hoogste
cijfer dat tot dusver bereikt was) in 1911
steeg dit cijfer reeds tot 389, waarvan 3Cfiin
andere gemeenten van ons land en 12 in
Du'Rschland.
Gevolg gevende aan hot besluit, geno
men in de vergadering van de Vereeniging
van Nederlandsche Arbeidsbeurzen, den
28en Februari 1911 te Arnhem gehouden,
om te trachten contact te verkrijgen met
omliggende gemeenten, gelukte het den Di
recteur in 1912 dat het Gemeentebestuur
van Vlaardingen zich bereid verklaarde de
bij 'hem ingekomen aanvragen van werk
gevers te puMiceeren. Ofschoon men de
gelegenheid tot inschrijving van werkzoe
kenden niet aanstonds wilde openstellen, be
stond er, zij bet dan ook op bescheiden
schaal, samenwerking en was de eerste stap
op het terrein der intercommunale Arbeids
bemiddeling gezet.
»0;p ultnoediging van do R. IC Timmer-
liedenvereeniging „St, Joseph" hield de
directeur in do zaal van den R. 'K. Volks;
bo-nd, -een lezing over bet Instituut; Arbeids
beurs, waarin dooir Item twierd uiteengezet
liet ontstaan der Arbeidsbeurzen "in hot
buitenland en in ons land, terwijl op het
nut van de Schiedamscta Arbeidsbeurs
in hot bijzonder, de aandacht gevestigd
word;
D»o invoering van litot plan' tot inter
communale arbeidsbanmldeling, ontworpen
dooir het bestuur van de Vereeniging van
Nederlandsche Arbeidsbeurzen, kroeg - m
1.915 haar beslag. Hot land word verdeeld
in^ 30 districten, waarbij 'do gemeenten
Kotbol, Maasland, Maassluis», Oversell ie,
Vlaa.rdi-ngen en Yl-aardamgor-Anibacbt aan
hot district Schiedam voorden toegevoegd
on jlo Arbeidsbeurs te Schiedam vanaf 1
Januari 1916 als Disteïots-AAeïdfibeurs op
trad.
Bij Ministorioele bescMk-fcing van 29 Juni
1917. werd doze verdeel ing van het Rijk
vastgesteld.
Ton behoove van de arbeidsbemiddeling
in liot District, hield dei 'Directeur, op
verzoek van don correspondent te Maas
sluis, op 28 Maart 1917, j.n hot „Tehuis
voor 'Zeelieden", een lozing ovor het onder
worp: „Arbeidsbeurzen en haar ontwik
keling".
'Hierbij werd oen historisch overzicht
gogovori over de arbeidsbemiddeling vanaf
het gildenvezen en uitvoerig nagegaan de
werkwijze van do arbeidsbeurzen van vroe
ger en thans, terwijl voorts gewezen werd
op 'hot groote nut dezer instellingen, zoo
wel voor werkgevers als werknemers.
Waar aanvankelijk in do verordening
op do beurs do bepaling bestond, dat,
bij 'bemiddeling, in geval van werkstaking
of .uitsluiting, xesp. aan den workman en
aan den werkgever meïledeeling zal Wor
den gedaan, doch van de zijde der orga.-
nisaties reeds meermalen op wijziging van
het desbetreffende artikel was aangedron
gen, besloot 'de Raad in zijn vergadering
van ,7 December 1920 dit artikel zoodanig
te wijzigen, dat, in geval van staking of
uitsluiting, hetzij van algemeenen aard of
alleen bij een bepaalden werkgever of
onderneming, geen bemiddeling wordt ver
leend, zoolang lfct arbeidsconflict voort
duurt.
Wij mee:ton te mogen aannemen, dat dit
besluit aan de werking van de Beurs
ten goede is gekomen en hiermede voor
do arbeiders een struikelblok (z.ij liet ook
denkbeeldig) is weggeruimd.
Bij Raadsbesluit van 26 November 1920
werd het aantal leden der Commissie, bui-
ton den voorzitter, teruggebracht op 6,
n.l. 3 leden werkgevers en 3 leden werk
nemers, terwijl bij besluit van Burgemees
ter en Wethouders van G December d.a.v.,
in do plaats van den hoer "Mr. M. M.
van Vel zen, de heer D. Boddetts tot voor-
,ws<adur.*i!Sail^iC#sAMtÊ^iaöiÊ^Sï!ss^^
zittec der Commissie werd aangewezen.
De door de Commissie meer maten.' go-
uï-tto klachten ovor do bes'Jamde slechte
huisvesting van do Beurs, gaven 'Burge
meester ou Wethouders ten slotte aanlei
ding een voorstel aan den Raad te doen
tot beschikbaarstelling van een crediot
voor de verbouwing van liet pand Braors-
vetld 142.
In dp vergadering van 28 April 1922
hechtte dei Raad aan dit voorste! zijn
goedkeuring. De> verbouwing kwiam tot
stand en met ingang van 29 Januari 1923
kon het nieuwe pand, dat aan redelijke
ei-schen voldoet, zoowel voor de Arbeids
bemiddeling als voor Werkloosheidsverzeke
ring, in gebruik worden gewonnen.
Vermeid jyj nog, dat door de belangrijke
uitbreiding der werkzaamheden van heide
diensten, in den loop der jaren, aan don
Directeur nog werden 'toegevoegd 3 Mer
ken en een jongste bediende.
Mot liet vorenstaande is in het ko»rt de
totstandkoming van- en 'do verdere ont
wikkeling der SchtodainsoTie Arbeidsbeurs,
die er zich op beroemen mag dat zij;
op dit gebied, de oudste Gemeentelijke
instelling In ons land is, gememoreerd.
„Arbeiderspaleizen"
Een van de cigenaaadigheten. der b'olsje-
wiki is hun voorliefde voor sterke uitdruk
kingen. .Cursussen voor arbeiders, waarbij
dezen do eerste grondbeginselen van wis
kunde, laaixlrijkskundo en staathuishouding
worden bijgebracht, noemen zij liefst „ni-
vorsitoiten", leerlingen van die cursussen
hecten „studenten', sleelht samengestelde
handboeken heeten „encyclopaedieën" enz.
Er worden, nu in Rusland geen gebouwen
maar „paleizen'' gebouwd. Arbeiderswonin
gen heeten nooit anders dan „arbeiders-
paleizen''. Hoe die arbciderspaleizen er uit
zien, kan de* lezer vernemen uit een be
schrijving in de bolsjewistische „Rabotsjaja
Moskwa'". Het Mad schrijft o.a. Jiet vol
gende: „De nieuwe huizen hebben geen
muren, maar heel dunne wanden; je hoort
letterlijk alles wat je buien zeggen of doen.
Wie dat niet meegemaakt heeft, weet niet,
wat dat beteekent. En deze woning-en zijn
veel te duur, onbetaalbaar voor oen arbei
der ,en slecht*'. Zoo zijn de arbeiders-palei
zen'' in het lloode Rusland.
Het steeds toenemend verkeer leidt
tot ontwrichting van het verkeer;
daarom grgpe men in met spoed
2. Kruisraadsel.
Op, de beide kruisjeslijnen komt de naam
van een groente. i
X
1 .X.
.X,
.X.
xxxxx xxxx
-x,
'X*
X
le rij een medeklinker.
2e rij een getal.
3e rij houten schoeisel.
4e rij een kinderziekte, die soms bij' grooi'e
menschen -ook voorkomt.
5c rij 't gevraagde woord.
Gc rij con grooto mug, die in Indië veel
voorkomt.
7e rij een kleur.
8e rij een mardijk viervoetig dier.
9e rij oen medeklinker. i
3. Verborgen landen.
Wij; hadden het bosch in alle richtingen
doorkruist.
Heeft Riet Spit al iets van zich laten
hooren?
Do boot dreef tegen half vier landwaarts.
Ts Jaap er ziek va,n geworden?
4. ;n eerste is een bundel, rnijh tweede 'e»en
rond voorwerp en mijn geheel eesi stad in
•Amerika.
i' VOOR KLEINEREN.
1. Ladderraadsel.
'Op de kruisjeslijn komt, van boven naar be
neden gelezen, de naam van een stad in Over
ijssel,
Op do le (bovenste) sport een
zoetwatervisch.
Op de 2e sport een groene struik
met roode bessen.
No. 49-
10 Dec. 1927
Op de 3e sport een jaargetijde.
Op de 4e sport eea stad 'In
Noord-Brabant.
Op de 5e sport eert ander woord
voor eerbewijs.
jOp de Ge sport cerr hevige wind.
2. Met B kan ik heel nuttig err met K lekker
zijn, met L 'ben ik een afgekorte meisjes
naam en met SN een viscih, 1
3. Ik word dagelijks gegeten ort 5 lettors ge
schreven. Onthoofdt riten mij, dan word ik
een kleur en geeft men mij NU oen anderen
staart, dan word ik een lekkernij, die zoo
wel zoet als zuur kan zijn.
4. Ik ben een voorzetsel, dat mot 2 letters
geschreven wordt. POaat's één letter vóór
mij en ik word een ijzeren nagel. Plaats
nu nog één letter voor mij en ik word leen
insect.
I
Als 'twinter is in Sprookjesland,
dan gaan zelfs poesjes sledent
ze glijden blij den heuvel af;
wie is er 'teerst beneden?
D;e slee glijdt al maar vlugger voort'
do poesjes gaan aan 't mauwen
en stellig zal zoo'n sledolocht,
straks allemaal berouwend
HERMANXA
Je .weet 'twel, poosjos zijn boel bang.
voor koude, natte pootjes --
daarom doen zij voorzichtig aan
maar o, die laatste loodjes.
VAN DE
(Vervolg en slot.)
„Verbeeld jo, dat do wond zóó diep is, datNi.ta
dood bloedt'1, fluisterde Wim Ru toe.
„Laten we een zakdoek er om heen binden'*,
stelde Elsje, Wim's zusje, voor. „Hier, die van
mij is schoonMaar Elsje's zakdoek was heel
klein, en daarom gaf ook Ansje ha'ar zakdoctkj.
Ru knoop»te ze aaneen en bond ze daarna om
Nita's hoofdje. l
Alaar toen nu Wim zag, dat Nit'a weer lachte,
was zijn angst even ving voorbij. Heel 'boos keekflïij
haar aa,n en vroog: „Waarom liet je -pns ntefkalni
do pad dooden? Afe jij je er niet mee (had be--
moeid, zou do steen jou niot geraakt hebben;
'Nita begon to huilen, toen Wim op dien ruwen
toon tot haar sprak. DU vonden llu en Ansje
wat al tc erg. Zo liepen op' Nifa too (e-n jbrachteri
haar naar de serre, waar grootmoeder in 't zon
net jo zat I 1 1
De oude blindo dame hoorde de kinderen ovor
het grind loopen. „Bon jij daar, Nifja?" vroeg m
„da, grootmoeder, ik ben liet mot Ru en Ansje''.
„Wat is er gebeurd, dat jullie op -eens zoo
stil waren?'1 .vroeg vroog weer de oudo dam».
„Eerst hoorde ik jullie zoo vroolijk speten en daar
na was het op eens 'zoo stil, alsof er (een tan
g-dub
,,'t Was misschien, omdat ik mijn hoofd aan een
steen heb gewond, grootmoeder'', zei Nita. haastig.
„Maar 'tis niet erg hoor".
„Kom eons bij mij, kind", sprak de oude dame.
Vlug trok toen Nita de aaneengeknoopte pak
doeken af en liep op haar toe. Grootmoeders
hand. betastte toen haar voorhoofd en daarna vroog
ze: „Viel jo op oen steen, kindlief?''
„Neen, de steen viel op. mij, grootmoeder", zei
Nita. i I
Grootmoeder vroog niets meer; zo betldo alleen
do huishoudster ,cn toen die was gekomen tem do
Virijl diopo wond op Nita's voorhoofd zag, na.m
zo hot kiad dadelijk mee, om haar te verbinden;.
En hoewel Nita haar verzekerde, dat Ru en 'Ansje
geen schuld hadden, joeg juffrouw Brons, de- huis
houdster, beiden |toch naar hdis.
Een (uur later wiston toen reeds allo kinderen
hoo lief Nita was geweest en hoo 'ze gezwegen
had en niets had verteld, zelfs niet had gesproken
over klo pad. Doch al had Nita gezwegen, tlocilï
wisten de drio oudo vrouwtjes liet gehcolo geval.
,,'.tls zoo jammer, dat die lieve Nita altijd met
dien naren Wim en zijn zusje spoelt", sprak éé'a
der vrouwtjes, ,,'t Zijn hartelooze kinderen allebei...
„We moeten het St. Nicolaas vertellen", Izteï
nummer 2. 'Si
„Neen, ik weet iets beters", lachte no. 3. „Wacht
maar totdat do Sint in aantocht is, dan gebourt
or wat1 1
't Was op don vierden Dectembor, dat de drie
oudo vrouwtjes weer door het bosdi liepen. Zo
spraken over St. Nicolaas en over do groote kisten
vol lekkers en speelgoed, die bij had meegebracht,
„Wel prettig, dat hij dit .jaar zooveel prachtig
speelgoed heeft meegebracht", zei het cersüe
vrouwtje.
Terwijl do oude vrouwtjes zoo over den Sint
spraken, liep ook Wim Groes in het bestik en wol
vlak achter liet drietal. ,,'kMoot todi oens hooren
waarover do tooverhekson spreken", dach't bij. En'
toen nu do oudjes juist stilstonden, kLom hij in
een boom. Daar hoorde hij weer het tweedo
vrouwtje zeggen: „Ze-s auto's waren er noodig, om
alles in het 'hotel te brengen
„In welk hotel logeert St. NicdLaas?" vroog Wet
derde vrouwtje, en zo koek naar den boom, waarin
Wim zat. I
„In bet ëwarto Paard", was liet antwoord.
„Dat heeft h|ij ons toch zelf verteld. We moeten
ons haasten, hoor, want we zouden hem van
avond immers gaan vertellen, waar do zoetste en
braafste kinderen wonenVlug liepen toein
do drie vrouwtjes voort. In een wip was 'Wim' pit
don 'boom. llij wist nu genoeg. Op een holletje
loopt hij het bosch uit en naar het hotel, waar
St. Nicolaas logeert, llij 'ziet daar werkelijk oeni-ge
auto's staan, en bij! 'één daarvan staat een jon
gen, die op Piet, Sinl's zwarte knechtje gelijkt.
Juist neemt hij het laatste pak, dat heel groot
is, uit do auto en draagt liet 't hotel binnen.
Wim's hart klopte half van angst, half van.'vreug
de, dat hij zelf missciliien den Sint zal kunneut
spreken, voordat die oude vrouwtjes dit kunnen
doen. Bedenken moet hij tets, daarom loopt bij
eerst even om 't hotel heen. Daar ziet hij Sint's
schiinmeltjo staan, llè, als St. Nicolaas nu ipaa.r
even buiten kwam, dan zou hij hem vragen of !do
Sint morgenavond het allereerste wilde komeu
in villa Erica. Juist komt Pieter weer naar buiten.
„Hij zal mij wel dadelijk L»ij' St. Nicolaas bren
gen, als ik liet hem vraag", der kt Wim erJhijUoopt
heel brutaal op liet zwartje toe *m vraagt:
„Is u dc knecht van St. Nicolaas
„Om u to dienen, jongenheer'', is bet beleefde
antwoord. „Wat wonsclit u?"
„Ik wilde den Sint wat vragen", zei Wim.
„Mijn meester rust; hij is vermoeid, en ik mag
e i i i i
i
f i
