Zaterdag 17 December 1927 DE GRIJZE DAME. ïïit de Tweede Kamer. Dit nummer bestaat uit 2 bladen en een Kindenblad. 80»1» Jaargang. We. <8683 Interc. Tel. No. 68103 en 68617. BUREAU I LANQE HAVEN 141 (HOEK KOSTTE HAVEN). T»l. 68103 tm 68617, Postrekening No. 53li. EERSTE BLAD. De nieuwste revolutiepoging in Portugal. Monarchisten en republikeinen. De meening in Frankrijk over de toenadering.van Italië. Do ontdekking van oen monarchistisch complot in.Portugal, waaromtrent ook tlvans weer berichten binnen kaaien, hegin.t con wol11aast periodiek verschijnsel te worden. Met dif-n verstande, dan, dat do tijd van verschijnen telkens korter wordt, zcodat met'betrekking toi revoluties, uitgebroken' of wet bijtijds verijdeld, Portugal, de Zui,d- .Aincriknanscho Stalen naar de kroon steekt, ou elk record op dat gebied dreigt te slaan.. Portugal, liet oude Lusi-'ianië, word voor het eerst een onafhankelijk koninkrijk, teen AJfopso l (1128—1185), na een schitleren.de zege te hebben bevochten op. doSaramvc»,.' ziclï tot koning van Portugal liet kronen en als zoodanig ook door Paus Lucius II werd erkend. Op 25 Oct. 11.47 werd Lis saibo-n veroverd en in plaats van Coimbra; toit hoofdstad van het rijlc verbeven. Onder Joos I (1385—1433), begon do glanstijd voor het Porlugecsche volk, welke onder •Manuel <le Gro-ote (1495152L) ten top-: punt werd gevoerd. If.ot Bourgondische ko-S ningsliuis stierf echter uit met Kardinaal' Henriquw. (pl.ni. 1580), dio slechts maanden regeerde. Hiervan maakte Spanje •gebruik om de macht over het Portu gees-die gebied aan zich te trekken (Phi lips 11), doch do 'Portugeezen trachtten herhaaldelijk het S.paansch'e juk af te wer pen In 1(540 gelukte dat, Joao van Bra- ganza wera in dat jaar lot koning uiige roepen. Ofschoon niet zonder strijd, wist hot Huis van Eraganziii zich op| den Iroon to handhaven, zij 'liet dan ook, dat re- puhlikeitische neigingen in het volk Van tijd tot tijd de overhand verkregen. Hot laat ste slacht offer daarvan was koni ng Ma nuel If, .ait hot Huis Braganza-Sacksen Cotburg 011 Gotiui, dat sedert 1837 den troon bozat Diens overgrootvader, Prins For dinancl vim Saksen 'Coburg ca Gotlia, huwde in 183G met Maria II, koningin van Portugal en werd in 1837 als Fer dinand II lot koning gekroond. Reeds als kind mrnakte Manuel If kennis met de ontevredenheiddes volks, toon. in zijn tegenwoordigheid zijn vader (Carlos 1) en zijn ibroer kroonprins Louis Philip tijdens een rit in Lissabon op 1 Febr. 1908 door revolverschoten werden gedood. Manuel zelf liep Wij deze gelegenheid verwondingen op. Negentien jaar oud, aanvaardde hij daar op de regceriiig, doch zag zich genoodzaakt -oip 1' Ooi. 1910 naar Engeland te vluchten wegens het uitbreken eoner revolutie. Die verdreven koning vestigde zicli in F.uhvcll Tark bijl Tlvlickenbalui;' on huwde in Sopt. 1913 met do men. 23-jarige prinses Augusta Victoria, von Hohenzoïlem-Sigma- ringon. Herhaaldelijk zijn pogingen aangewend liet Huis van Btraganza weder op den Por- tugeeschen trooivte herstellen, doch steeds leden diic pogingen schipbreuk. Ook do jongste beweging in die richting schijnt evenzeer lot 'mislukking gedoemd te zijrt, gelet op do tijdige ontdekking van het com plot. Dierhalve hebben we binnenkort een herhaling to wachten, daar de pogingen wel niet zullen worden opgegeven. Bovendien geeft doze inioinarchistisehe beweging veelal aanleiding aan hen, die nog rcpublikciu- scher zijn idan de thans aan de macht zijnde republikeinen, oaneens een kansje te wagen; lot verwisseling der rollen. Het jaar spoedt echter ten einde en meer dan drie revoluties iir Portugal zullen we' in 1928 wel niet mleeir beleven. De verklaring door Mussolini voor het tta-j lioansche kabinet afgelegd over de Fransdh-j Itali.aansohe betrekkingen, bevestigen den) indruk, dien men in Frankrijk bad -gekrol gen, dat de Italiaauscho regeering vastbe-j sloten is vriendschappelijke relaties melj Frankrijk te •onderhonden. Mussolini's woor-1 den vertolken denzelfden vrLeiidschuppolij-l ken toon van bet interview, dat liij 'kortge-j leden aan de „Dépêche Tunistonne'' heeft; toegestaan. Indien men den toon van zijn) verklaring thans strenger moge vindon, bet; belang ervan wordt vergroot door het ol'fi-j oieele karakter. Elk woord Lu Mussolini's verklaring katii door de Frans the openbare mioening ond-orf schreven worden. Zijn standpunt tegenover! -het Franscli.Zuid-.Slavische en het Italiaan) sche-AlbarieesoTre verdrag, wordt als recht vaardig beschouwd en de wijze van .onder-; lia.ndelen die hij voorstelt, kornt geheel overeen met het standpunt, dat Frankrijk in> deze kwestie 'inneemt. Do passage, welke in Frankrijk builenge- woon gunstig is ontvangen, is die, waarin Mussolini een duurzame entente tusschen do twee landen als noodzakelijk aanduidt. Do lnrltenlandsche politiek van Italic is in de afgcloopcn jaren tamelijk veel gecrileseerd Do opportunistische onbestendigheid dezer politiek schijnt allo mogelijke combinaties to hebben uitgespeeld, uitgezonderd een en. tcn'tc met Frankrijk welke de Duoo thans aanbeveelt. Wanneer een dergelijke entente lot stand kornt, zal oen dierbare wensch van Frankrijk in vervulling gaan. Aldus de urecning in de Fra.nsche bladen. Diversen. D' u i t s c h 1 a n d s vloot- p r o-gr ai mi Het bouwprogr,aim der Tluitsche marine strekt zich, naar tie „Bi. Z. om j\i'ttag". verneemt, uit over Lien 'i vijftien jaar. Bi> halve de to-rpedoboiO'ten, die thans reeds in constructie zijn, zullen vier kleine kruisers eu vier a vijf pantser-schepen, gebouwd wer» den. Het verdrag van Versail.es staat den bouw toe van zes, schepen van .10.000 ton. D e k o n iiu g v a ti A fgl an i s t a tri in Br i lscli l ad i 1 Naar Reuter uit Bombay meldt, heeft de 'koning van Afganistan in de Moskee Dzjama voor een: gehoor van 50.090 •nion- schen het woord gevoerd en lot vriend schap ön eensgezindheid onder alle secz ten aangemaand. Polen :on Du ids ch land. Gisteren heeft maarschalk Pilsocdskii met ecnige ministers besprekingen gei voerd. Het langst duurde lie-t onderhoud met den minister van handel Kwiatkowski, dat betrekking liaidi op den stand va;n de 1 HuLtscli-Poolsc.be besprekingen. j Het Jodeurdorm in Roemenië. I Dc Kamer beeft op voorstel van H,ra. tianu een voorstel aangenomon om tien millioen L-eli 'op de begrootiing] te plaatsen voor bevordering van Jccidsche cultuur op god sd ienstbe! angen. i Tegen, het co-iutmun i s m e in Ghina'. PJijkcns berichten uit China, hoeft de Nationalistische partij in Zuid-China gis, leren een mandaat uitgevaardigd, waar-1 Uitliet Engelsch van i I-IENRV SETON MERRIMAN. 31) AI et weemoeidigen glimfalch hooide diei •graaf liet eenvoudige constateorcn yaneteïil eenvoudig feit. Hij zjit voorover geleund; zijn ietwat lioEia wanigop zijln hand ön zijn elleboog op don ainu van ,'zijln steel. „Ecnige jajreai geleden", ziekte hij, „voor gij geboren waart, maakte ik' een wiel, ■een slechten tijd door. Een vAn de tijüönj waarin, oen ïniain bet verschil pintdekt Lus, 'schen een vriend en eein kennis Ho om standigheden zouden u mot interesseóron. Zij zijn werkelijk persoonlijk. Sommige man nen', eu vele vrouwen lik bon, niet cy- niscli, dat .is de laatste toevlucht wart iemand, ddo zich schuldig weet, ik con stateer slechts eon feit vte'.w vrouwen, keerden mij' hum rugi Joe. Er ,w,as echten 'een man ocju Engelsoliimató die mij trouw bleef met den onvcrschrokWcmdien '.moed van zijn ciigicn opinie, hetgddn idea Engolsdrmjan maakt lot wat bij' is. nam j destijds niets vain henil aan. lfiji kon, iïidor- daiakl, niets voor mij doen. Dat Iregreep 'hij. Een Engjalscibnijah dn een Spanjaaul hebben veel gemeten. Hij 'is ivu dodd. liet was Challonor". Fitz knrlkjto. D|e graaf veranderde öenigjs- zins van lioudiiingf. „Ik wenscli, dat g|e al uw invloekl gei hinikt op ïpiss CÜia|H,oi,uoi*. Zij is trotscb" mamssm De Koningin met Prinses Juliana Donderdag tijdens een slede-tocht tin liet ïfaagsclie Rosob, bij zij de^^ betrekkingen met de Sovjet-re- ging, den lieer Troiclslra, incluis, in 1914 heeft ingenomen, n.l. dat liet eenige middel om ons volk buiten de oologsellcnde te houden was liet leger te mobiliseeren en naar de grenzen te sturen. 'Als de heer K. ter Laan hlelmj dan ook vraagt: Wat hebben wij veda-ogen voor de 1242 millioen doer ons voor do mlobilisatie uitgegeven, dan antwoordt de heer Lanijbooy daarop: Daarvoor heeft het Nederlaudschc volle ge- kregen een betrekkelijke welvaart, geen dui zenden dooden, geen treurende weduwen en geen graf voor de onbekenden soldaat. Diezo woorden met grooten nadruk uitge sproken waren blijkbaar van grool effect, ook in den roeden boek, al brachten zij daar dan ook onrust. De aantijging van de natioinaal-ontwape- naa.rs, dat Nederland meer zou doen in den wedstrijd oiml bewapening werd door den minister afdoende weerlegd, door er op te wijzen, dat van 1922 tot 1928 de Ooi-- Icgsbegrooting daalde van 71 op 53 mil lioen. En van liet standpunt van dc S.Dj. A.P. begreep de minister al heel weinig waar de sociaal-democraten in Oostenrijk meer bewapening vragen, om zich (c bevei ligen en de neutraliteit te handhaven. En in het algemeen is voor hom dat standpunt niet duidelijk. Want al hoopt do Minister, dat het gebruik van gifgas sen eens ooor internationale overeenkomst tot bot verleden zal behooren, lioo zou hij kunnen voldoen aan bet verlangen van den lieer K. ter Laan, om hot. 'protooco! tegen gifgassen eenzijdig te onderleekenen, waardoor or.c land togen een vijand', die zich van weerloos zou komen te staan Hot plan Poslhuma-Boole, om hot leger zooveel rnogolijK uit vrijwilligers te 'doen bestaan, had de sympathie van Minis ter Lnmbooy, en hij verheugde er zich over, dat hij een adres van zeer groote werkgevers had gekregen, diie verklaarden dat zij alle oud-vrijwill'igers ten zeerste zullen helpen bij bet zoeken naar een burgerbetrekking. Degenen, die bevreesd waren, dat de bezuinigingon do gerechts- waaide van oiis leger zouden schaden, georiing' afbreekt. D;e Zuid-Chittepsdiei Na>. tionalistisehe partij stolt de Russen ver antwoordelijk voor de jongste uitbarsting in Kanton Dc leden van hot Sovjet-consulaat, di>q van do Russische hamlelscomnrissie en van de Russische bank hebben hevel 'gekre gen om. vóór Woensdag* a,s Sjanghai ito verlaten. Dergelijke stappen hebben de Chii.e.-zea genomen te Harkou, te Kanton ou jn; andere Chineesche statiën. N a. d e troebelen i n Kalnlo tl. Er zijn gisteren nog; .weer yij-JE Russisclie' samenzweerders ter -lood gebracht.Het aantal gedoorle communisten bedraagt thans tweeduizend. De straten liggen vol doodcu; de toeneelen vain verwoesting zijn hartverscheurend. G c moraal F eng in gevaa r. De agentuur Jndo-Pncifiqne meldt uil) Peking dat 'de Christen generaal Feng, na dat Tsjiang Kai Sjck weer in zijn oikIq pcs.'t.'e als opperhe vel hebber is iiersldd, oeji telegraim aan dezen gericht heeft om ('ringende versterkingen, i'n. troepen en geld, teneinde zijn tegenoffensief te'Nank'ug tq kunnen volhouden. De In ooidel ij k'e trcepen fib! Len een machtigen aanval op Feiirgj voorbereid en deze zou tusschen Nanking en Hninkou reeds formeel ingesloten zijn. De Tegceringi der nationalisten heeft ech ter op Fc'ngs telegji-aim1 niet geantwoord. (Vervolg). Die minister van oorlog kan tevreden zijn over dc Algenvccne Desc-houwingen o-ver zijn begroeting gehouden, die, anders dan verleden jaar, niet meer LLo beschuldiging bevatten, (bit bijl al bezuinigende het leger zou willen afbreken, en bij' kon dan ook zijn rede beginnen mjot een woord van er kentelijkheid van do tot bomt gerichte woor den van waanleering en opbouwende cri- tiek. En li'iji sped.de, o:ok tegen de S.D'.A.P. een goecle troef uit, toen hij niict nadruk verklaarde, dat hij op liet standpunt blijft slaan, dat de bede volksvcrtegenwoordi'- F.itz deed geen poging zijn vermeieindeln invloed te ontkehndn. „Ja", zcida hij, „dat weet ik." Én met groote belangstelling bekeek hij. liet eind vajn zijn sigaar. De main, die eon ti'otschc vrouw b'eimiut, bemint baar ;lrots. Ilij Is ook opu gelukki'gl man, onulat liaai' trots haar ijdcllieild. zal dooden, en het is de ijldorheid van een vrouw, die ido liefdq van eeji eclitgonoot vei'nietiyt. ,„Het zou een g'roelo voldoening voor mij zij'n", ging) de graaf voort, „o.mj zij het ook slechts in geringe mate, iets to totudn afcioen van inijn schuld 'der dankbaarheid die ik zelfs aan Challoner nooit bekende.; Eva" bij hield oven op 'en herhaaKtq deii Jiaam met oen zeker glenot i— „Eva is niet tem volle toegerust rnofwieiieldwijs- lieid. God zij dank, want i'k' haat wereld*, wijze vrouwen. Zij is nog nauwelijks oud genoeg, of loc-lijk genceg, oan ziclizelf door de wereld te. slaan." Fitz slaakte plotseling gen diepe zucht,- wat don graaf -oen oogjemblik deed opi houden. j i „Gij 'hebt ook veel vriendelijkheid van Challonor ondervonUdn", giiii'gl de oudeie man, na own korte stilte voort. Fitz knikte ijverig. j i i „En evenals ik," vervolgdo. kle graaf coni'gszins gejaagd, „stelt ge natuurlijk ook) belang in zijn. dochter, öu betreurt ,govoor haar de groote verandering, <l:e in ,liaar Ie ven soms tand iglicrilcua is jvkomen. En nu konut het mij voor, dat wij samen wel licht iels kunnen doétn o-tn haar te helpen. Gij kont haar botei' dan ik ,Ik weet alleen, .dat zij trolsch is." „Dat strekt haar tot teer", merkte ,Fitz op, terwijl hij! on,afgewend naar zijn .ei'gön schdenem keek'. „Volkomen juist. En ak! jacht er haar te meer om. Ongelukkigerwijs zoudt gij: een jonge -man, moeilijk hulp kunnen ver kenen. Terwijl ik liaar grootvader kon zijn". Glimlachend keek' hij op mot helde ren blik, zwart haar en lenige gestalte i in uiterlijk 'nog een ipiwe man. „Wij zouden iclknar 'kunnen helpetn," voegde liij er hij, „gij jen ik, samen. Ka pitein Bontuor is een zeer vaardig ,oud ma.it, maar en hij baalde zijn scliou- ders op „Wij kunnen haai- niet over laten aan Ido eigenzinnige ïieMadigheid van een grillige vrouwI" besloot hij plolsei Hing kortaf. j Eeniigszins verwonderd keek' hij naar Fitz, die niet op zijn voorstel tinging, zoo als hij .verwacht liad. Hij' scheen zoo na tuurlijk en zoo uiterst praelisrii. dat zij zouden samenwerken, en toch zat klaar do zeeman hoogst bedaard, toe to luistoien en, schijnbaar onverschillig je overwegen, al wat zijn metgezel beweerde. Graaf vlo Llosela.' wiei-p zich achterover in zijn stoel, en wachtte, met al den ernst zijn ras eigcin, tol liet zijn gast zou behagen te spreken. Eindelijk begon Fitz ietwat langzaam. „Ik geloof," zcido hij, „dat de verhou ding, waarin ik tot miss Challonor ,sta, u niet recht duidelijk is. Met het 'grootste genoegen wil Ik alles doen, wat in mijlnt vermogen is; doch ik zeg p eerlijk!, dat dit niet heel veel zal .zijn. Indirect dank ik haar ooniig'e zeer nangienaimla bidzoclklclu op d' 'Errajia; haar vader was bijzonder kan liij gerust stellen. Op do oefeningsdool- einden wordt slechts voor f8000 bezui nigd, en voor dc matorleolo verzorging van liet leger wordt bijna drie millioen meer uitgegeven dan in 1923. Over de lucht vaartafdeeHng cn do geoefendheid der in fanterie gaf de Alinister zeer gemststellende mededeelingon, en waar do afvloeiing bij do onbereden artillerie bij meer dan één lid van do Kamer bezorgdheid had doen Ontslaan, was bij bcraid deze verder vrij willig te doen geschieden. En wat in liet algemeen zijn bezuinigingen betrof, moest liij ten. zeerste do voorstelling van den heer T.ilamis wraken, die liet hacl doen voorkomen, alsof do Minister ze voor zich zelf eigenlijk niet wilde, maar ze lvail aan gebracht, om den Minister van Financiën len gevalle te zijn, de.n JLirnsucr-President, door 'den lieer Lambooy bij vergissing „mijn chef" betiteld. Neen, zoo stond de zaak niet; ik 'heb, zoo zei 'de Minister mot grooten nadruk, al mijn bezuigingen zelfstandig aangebracht, on do Minister van Financiën heeft de- Oorlogsbegrooting juist zoo'behandeld, ais all'e andere begroo tingen. 'Dc knoeierijen ie Woorden, waarover was geklaagd vermochten echter niet den Minister do bevredigende verklaring1 te ont lokken, dat ons volk in het vervolg tegen zulke verduisteringen gevrijwaard zal zijim de Maimer moest bet met domagere medcideeling doen, dat tJ'c afdeeling Comp tabiliteit niet alleen formeeilc controle uit oefent, maar ook dc doelmatigheid der uit gaven. Dat mag,alles zoo wezen, maartLan is liet tocht geert controle zooals men die in het particulier bedrijf eischt. Rij1 Ide re- gifgasson zou bedienen, geheelJ liet onlwapenimgsdebat, De hoer. van Za; delhoff herliaaïde zijn ilroigemeftt .niet'mas sale dienstweigering, maar, zeker aange maand om thans wat voorzichtiger te izijm in zijn woorden, zou dat niet gobeurou bij mobilisatie, dat zou alleen plaats heb ben, als de Regcering] wie lacht, daar? don oorlog verklaarde of maatregelen, natm, waaniit oorlogsgevaar ontstaat. Het wouil dan nu ten'minste twijfelachtig, ,of onder die maatregelen ook meet verstaan worden een mobilisatie, die.tèin doel liioeft onze neutraliteit tegenover, neobtendo. bh- vriendelijk voor tmiij1. Toch zou ik', 'op grond: daarvan, niet gerechtigd zijn, miji methaan zaken to bemorj|j|n". 1 I Dc graaf was een te verstandig paan, om verder op dit punt door te gaan. ,,,En te denken, dat deze noodlottige moeilijkheid, geheel vormleriGn had kunnen worden, als :ik wat minder dom was ge weest, Dat 'zal mij altijd berouwen". Onder het redeueeren mikte hii handig 't laatste stukje.van zijn sigaar iin liet vuur, zonder Fitz aan te zien. „Ik kon ook niet voorzien dal advo caten van nature geneigd zijn het leven ingewikkeld to maken. Mijn man in Palma was mol ongelukkigen ijver hezieid." Fitz knikte. „Ja," zei hij, „ik was or bij tegenwoor dig". Cipriani de LJoseta keek hem kloordrin- gend aan. i „Daar bon ik blij om." zede hij. „Het was heel dom van mij. Ik had hem behoo ren te xelegrafc-eren, dat hij zijn mond moest houden." 1 „Alaar miss Challoner zou de val jd' Er- ralia toch niet als (geschenk .hebben jkiin- ncn aannemen?" i „0. ja zeker, als zo het niet geweten bad. Zulke kleinigheden zijn slechts ge ve cl sk west ics," Fitz boog zich voorover en koek' den o-raaf strak in het gelaat met onverholen verbazing. 1 „U bedoelt, dat u het haar zou liebhen willen geven?" vroeg hij. „Neen, ilc zou er mijn schuld 'opn haar vader inedo vereffend .hiebbm." De graaf verplaatste zich ietwat on rus tig in zijn stoel. Hij sl'oeigj izijrvoögén beer voor den. vasten blik van'zijn imakker. „Ook een gevoelskwestie," oqipcixto F.itz. De Lloseta trok zijn scho-uders op.' f „Zooals je wilt." i En weer vervielen zij in etein istilzwijg-eln.. De graaf was in de war -gebracht 'door Fitz, evenals Fitz op' zijn beurt, in T be-" gin van den avond, door Eva. Het'was' eenvoudig de oudo gesclitedeuis va'n vrouw, de onbegrijpelijke, en man, do mteerdere de lieer «lor schepping in de war g)e- bra.clit, het spoor heel bijster, tot volsla gen oliënd- of in den zevenden liemiei gebracht dooi- haar gril van; een bogen- blik. Iets licel kleins slechts stond lussciieu deze twee mannen, eui' w.vrhielri hein vrij Sainton te werken int het plan, dat lictn blei den zoo na aan het Jiart lag. Het was niets dan do toon van ecln -meisjesstem; bet bestudeerd zwijgen van leten paar mie-is- jesoogon, eons zoo welsprekend. i Hot werd laat. Een kathedraalklok op den schoorsteenmantel kondigde met har- moniscli geluid, het uur aan van midder nacht. Fitz keek op, maar maakte geen aanstalten om weg.te gaan. Hij hield van Gipriano do I,lo3eta. Hij bad vooruit al geweten, dat bij dit doen zou, in'aar nuig-ing hij verder, dan hij' van plan was geweest. Hij wilde hem!' nog meer over Eva hoorou vertellen, want in stilte dorstte hij naar nadcro bijzonderheden van haar teven. Maar bij - wildie niet op het ondenvorp icrugko- men. Dan maar liever in stilte lijden. - QVordt vervolgd). 9ÜN ooursnt .verschijnt dageljjka, met nW- jondering von Zon- en Feestdagen. Prijs por kwartaat f 2,—; franco por post f2.50. Prijs per week: 15 cents. Afzon derlijk» nummers 4 conts. Abonnomenton worden dagelijks aangenomon Advortontiën vo'or hot eerstvolgend nnra- mor moeten .vóór elf uur aan het Bureau boeorgd zijn, 'o Zaterdags vóór tt uur. Een bopnalde plaats van ndvertontiën wordt uiet gewaarborgd. COURANT Parijs der Advert en tiënvan 1—5 regels f 1.55; iedere regel meer f O.SO; in het Zaterdagnummer 15 regels I 1.80, iedere rogel meer f0.35.Reclames f 0.75 per regel. Incassokosten 5 ets.; poslkwitsnties 18 ote. Tarieven van'sdvertentitsn bij abonnement zijn aan hot Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden togen vooniilbotali Kleine Advertentiin opgenomen k t 00. t/iu 15woordcn,f0.75t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot eon maximum vam SOtfoordlffi. Vi

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1927 | | pagina 1