tQ/moMr- dreigt 'li
WAAR DAT WIBL DRAAIT,
Koekoekbel
DE SUL»-AM AR DER -4-
3EELSEN en DAMES.
Restaurant HAAGENS
Reisindrukken uit'Dalmatië,
Montenegro en Albanië.
ADVERTBISrTIIitNr,
Waarom naar
Rotterdam
Piet de Smeerpoets,
bezoekt Rotterdam 17 lunch en avondeten
Heeren-, Jongeheeren
en Kinder-costuums
Maat»Costuums
Regenjassen
VAN DELDEN's
UUINE-ONDERZOEK 50 CENT.
UXMESLAND.
SMillIlllllllliilIKilllii
Overhemden
Dassen
Sokken, enz,
vanaf f 5,95
Volks-Kleedingmagazijnen
Hoogstraat 84 - Schiedam
Goudscheweg 27 Rotterdam
Reuzen mooie
29 ct Reclamebei 19 et.
Koperbei 55 ct Groote voet-
pomp met slang 79 cent.
Prima Rijwiellak 19 cent.
Moffellak 35 ct. Kwast 5 ct.
ALLÉÉN
HOOGSTR 69 TEL, 68436
W, WAGENSTR.
Heerlijk belegde broodjes.
Tel. 13754.
Warme spijzen den geheelen dag.
IN DE
nolborlcht.
Prinses Juliana Loeft, vergezeld van Laar
studiegenooten freule L. C. K de Ihauw,
ireej, M. Micheïin en mej M, Hoosoboo-m,
een bezoek gebraclit aan het Frans Hals
museum to 'Haarlem, waar zij door*den
directeur, den heer G. D. Gratamu, werd
ontvangen en rondgeleid. Bijzondere bc-
langstelling toonde IJ. K, II voor do schil-
derijen van, Frans Hals en don schoon
maak daarvan.
Wcrlmrscbalilng.
Op verzoek van do contactcommissie,
bestaande uit vcrtcgeimvooidigers van den
modernen, den Christel ijken en cton ka
tholieken landarbeidoisbond, zal in een
l.ijeenkomst mot vortogenwoordigiei-s van
liet departement van binnenkuidsche za
ken en landbouw in begin Maart de ge
ilede positie van de arbeiders, werkzaam
aan do vanwege liet rijk gesubsidieerde
verkrot schattingen, worden besproken.
liet kamerlid Lcenstra.
De beer Lcenstra, die ©enigen lijd we
gens zieklo do vergaderingen der Tweede
Kamer niet kon bijwonen, was gisteren
weer in de Kamer aanwezig.
Vacantlekanrien,
Kaar gemold wordt, zullen door do Ne-
derlandsche Spoorwegen in 1923 geduren
de do volgende tijdvakken vactunliekjarten
afgegeven worden: van 0 tot en jnet 12
April (l'aschcn), van 25 tot en mot 30
Mei (Pinksteren) on van 1 Juli tot ion
met 15 September.
De gasbedrijven.
B. en \V. van Huizon hebben, bijgestaan
do\>r do bodrijvencommissie, het volgende
aan den raad gerapporteerd:
Ho directeur van hetgasbedrijf heeft
van do firma Wilson een bedrag van f 1900
ontvangen, dat voor do gemeente ter be-
brhikkiug in do brandkast van de ga-fa
brick aanwezig was. Dezo rotourcommissie
was gegeven oruler voorwaarde, dal daar
van geen verantwoording in do boeken
van hot bedrijf zou geschieden,
Bij niet aeeepteeren zou de 'leverancier
dit bedrag in zijn beurs bobben gehouden
en was het Voorgoed voor do gemeentekas
verloren gegaan. Voorts is gebleken, dat
bij materialen aankoop door Huizen nooit
hoogore prijzen zijn betaald dan bij andere
gasbedrijven, en dat ook den hoer van dei
Stol geen ander foit bekend was dan do
retourc-oniinissio ad f1900 van de firma
Wilson. Hot beheer van hot bedrijf werd
overigens zuinig en economisch gevoerd.
B. en W. stellen tenslotte, dezo conclusie:
a. hot onderzoek kan als geëindigd wor
den beschouwd; 1
b. do directeur beging oen. fout, bet ge
meentebestuur onkundig te laten van de
ontvangst dor f 1900, doch er moet verder
geen straf worden toegepast;
o. het genoemde bedrag wordt in de kas
van bet gasbedrijf gestort;
d. strenge maatregelen moeten worden
genomen opdat dergelijke Pandelingen
voortaan bij i ede ren tak van dienst worden
voorkomen.
In de gisteren gehouden raadsvergadering
zijn deze conclusies aangehouden. lk> stem
men slaakten over een voorstel, den direc
leur alsnog in openbare ran ds vergui ring
te liooren.
VIII.
V* mineer men ju oen gezelschap over Al
banië spreekt, verschijnt op liet gelaat van
do toelioordeis een ietwat medelijdend spot
lachje. en zien de moesten in hun verbeel
ding een fantastisch landschap van gril
lige bergen, die hun puntige toppen sierlijk
door een volkje boren, terwijl zich oon
aantal hoogst verdachte individuen in de
schilderachtige kleurige kfeedij, die roovers
en smokkelaars in een operette plegen
tc dragen, over rotsblokken klauteren, met
een aantal pistolen en dolken in lum gor
del en een ondenvetseh geweer in do band.
\erder zal men onvermijdelijk liet voord
./iinsectenpoctlcr" opvangen, en de een of
ander herinner!, zich plotseling oen lang
vergeten revue on mompelt iets van een
Niibrot, die in L'uraz/o een pa'eis had zon
der closet
Inderdaad is Albanië voor het groot
ste deel een woest romantisch berg'aiul on
doet do kleeding der bewoners werkelijk
soms aan ecu operette donken, terwijl een
flinke hoeveelheid inseetenpoeder op reis
zeker geen overtollige bagage, kan heetem,
maar bij den aanblik der grimmige be
sneeuwde ketenen der Aibanoesche A'pen,
die zich irr onafzienbare rijen La einde-
looze verlaten huid voortzetten, hot bijna
ontoegankelijke binnenland in. zal den rei
ziger de lust tot lachen stefJig vergaan!
Ja, eerder zal een vage angsit cm een
gevoel van medelijden zich vant hom moes
tor maken, als hij de vorhijsterendo staat
van vcrwaarloozing, waarin hot land ver
keert cri do hittere armoede van het volk
aanschouwt; cn wanneer [hij bij een lan- B
gor verblijf ervaren heeft hoe i'm don! hec-' stempel!
politiek persoon valt door de geheimzin
nige hand vhrr een sluip moordenaar, dan
zal hom wel eens, niettegenstaande hot
leven in de Society van Tirana alter-
rninst ontbloot is van humoristische epi
soden, een huivering door do leden gaan
Men zal hegrijpen, dat deze brief niet
uitvoerig genoeg kan zijn om ook maar
con zeer globaal overzicht to goven van
do geschiedenis, de economische toestand,
do hiiimnen- en buitoniandseho politieke
verhoudingen, de folklore, de taai', enz.,
van dit Interessanto land trouwens onder
verwijzing naar het opschrift van dit ar
tikeltje kan ik ook met oen gerust gowefen
verklaren, dat zulks nimmer in mijn be
doeling heelt gelegen. Maar nut hot eind
doel van mijn reis, Tirana, bereikt is,
wiik tot slot no-g trachten in tiet kort
to verklaren hoe het mogelijk is, dat in
onze dagen in een land, dat op'slechts
12 (uur af stands van Italië gelegen is,
nog zuiver middeleenwsciio toestanden kun
nen hecrschen. Tevens zal ijk n doen
zien, onder welke moeilijke on uiteerst pre
caire .omstandigheden het jeugdige Alba
nië dat zich voortdurend liin zijn be-
tersfand in cultureel© ontwikkeling, een
staan bedreig., ziet, gedwongen is den ach-
gevolg van eeuwen laugo stelselmatige vor-
vaarloozing. in te halen.
Daarvoor onoeten wij in het kort de
geschiedenis van Albanië nagaan.
Vooraf dient opgemerkt te worden, dat
Albanië in het Albaneosch. Skypnië heat,
terwijl de Albaneez.cn zich zelf Skypëta-
ren noemen, hetgeen zeggen wil: Zo-non
van den a dei au r De herkomst vaai dien
naam verklaren, zij a's volgt: Toen koning
Pyr.rh.ns. van Epirus met inspanning van
alle krachten voornamelijk door do dap
perheid zijner Aibaneescbe troepen een
overwinning had behaald op de Romeinen,
gaven zijn soldaten hem den trotsoben
naam van „Adelaar", waarop Pyrrhns zou
hebben te kennen gegeven, dien tieren
bijnaam gaarne te wi lea voeren, mits
de soldaten, a ail wien hij zijn room te
danken liad, zich dan ook „zonen van
den Adelaar" zouden noemen. De tegen
woordige Aibaneesche vlag vertoont dan
ook nog .twee gekruiste zwarte adelaars
op een rood veld.
Hoewel, zooals reeds uit het boven
staande blijkt, de Albaneezen een oud
volk zijn, dateert de stichting van een
zelfstandige staat Albanië, naar men zich
herinneren zal. eerst van 1913, toen, na
den eersten Balkanoorlog (1912begin
1913), do Groote Mogendheden, di.e hij het
Congres van Londen een waakzaam oog
hielden op de verdoe ing van h!ot ge
bied, dat door de Serven, Bulgaren, Grie
ken en MoiiLenegrijnen -op do Turken was
veioverd, dit nieuwe rijkje creëerden uit
een aan de Adria gelegen voormalige Turk-
sche provincie, natuurrijk tot groot leed
wezen der Grieksche en Servische verove
raars.
De naam Albanië troffen wij reeds pl.m.
600 vóór Chr. aan, toen de Grieken op
dit deel van dp Oostkust der Adria'een
kolonie zouden bobben gesticht. Zeker is
dat ten tijde der Romeinen ALbani of Iiy-
ria, zoon s deze kuststrook toen ook we!
genoemd werd, een b-lceiendo provincie
wa-a van het gioote Romeinsohe Rijk.
Djwars dooi Albanië liep de uiterst belang
rijke handelsweg van Rome naar Byzan
tium, do via 'Egnatïa. Van Rome voerde
die weg langs de Westkust van Adria
tot aan BiïtuUsi, van daaruit sink men
dan over naar Dyrracliium (het tegenwoor
dige Durazzo) en 'door het dal van de
Skmnbi (de rivier, die Albanië middendoor
deelt), reisde men verder naar Salonika
en ByzanÜuirn (Conshurtinopel). Toen iwas
DyvrachLutn (waar eens Pomp ejus do.oir'
Caesar weid belegerd), een groote stad,
tenviijli bet than* ongeveer 6000 inwoners
telt. Ten Zuiden va\ D.urazzo lag in dien
tijd de universiteitsslad Appolonia met
200000 inwoners, nu vindt men op de
puiinhocperi van die stad een dorpje, Ka-
r: ya gehecten, dat 500 inwoners heelt
Toen tijdens do groo'o volksverhuizing
de S'aven en Bulgaren zich op den Balkan
vestigden, trokken de Albaneezen of Illy-
riërs zich in de woeste bergen van h'un
land terug, waar zij zich Maande wisten
to houden als con_ apart volk, ieiwyl ook
hun taal ccn oud Illyrisch' dialect, dat
eenigszins erromaniseerd is tamelijk
wol onvermengd bleef.
Later hebben de Noormannen, die o a.
een kolonie hadden in Bari, op de Itahnan-
sclie kust tegenover Durazzo, menigen
inval op de Aibaneesche kust gedaan en
vervolgens liocrscliten er de Vone'ianen,
die zich echter tot de kus's.rook bepaal
den en niet in liet binnenland doordron
gen In Scutari en Durazzo, cu in het
Zuiden en do Grieksche grens in Agyra-
castra, vindt men duidelijke voorbeelden,
van Venetiaaiipche vestingbouw.
In de tweede helft der 15e eeuw verover
den echter de Turken Albanië en tot 1913
too is Albanië een Turks cl ie provincie
geweest. Daarvan draagt liet nu nog liet
len zomer de malaria in de kustplaatsen
honderden slachtoffers maakt, hoe in den
korten maar strengen winter in do bergen
vele -ondervoede monschen den hongors
dood sterven, hoe onder do stammen in
hel Noorden dn primitieve wet van de
bloedwraak do Lekka Duika Djtin
nog voorldurend offers eischt, hoe. do be
volking steeds leeft yi angst en span-
In den loop dier eeuwen zijn oenigc po
gingen gedaan om de Tu-rkon uit liet land
te verdrijven. De eerste, die met volledig,
zij Ijcl -ook slechts tijdelijk, succes be
kroond weid, was het werk van den na-
tiona1en hold van Albanië, SkaiuWbey, uit'
het geslacht der Kastrali, nil! lint kallilo-1
licko Noorden van liet land. Do n aged ach-1
t'enis van Skandeiby, die leefde van het
Jnng voor een nieuwe revolutie, hoe dan begin der Tukrsche overhtorscliinc, wordt
hier, dan daar onverwachts een of ander in Albanië in hoogc eero gehouden. Nog
steeds worden de liederen, die van zijn
heldendaden verhalen, door het gohoele
land gezongen en m-on kan geen officieel,
gebouw binnen komen, of men ontdekt'
een meer of minder primitive afbeelding
van den he'd, welke meestal wordt voor
gesteld als een oud eerwaardig krijgsman
met'langen witten baard, veelal Ie paard
zittend, met een gebroken zwaard in de'
Land Ook zou de hrecde zwarte hies, die'
de Malisoren en Miideteu "(stammen uüfc
do bergen in het Kooiden dei Hands) in
de lengte over htu.a witte broek 'dragen,i
hel toeken van rouw zijn over don dood
van Skanderby Zooa's men ziet, is do
klceding in Albanië niet al te zeer aan
de wisselingen der mode oiidenvorpen go
woest Na den dood van Skanderby in
14G7 hebben de Turken echter spoedig weer
bezit van liet land genomen.
De tweede poging werd oude mommen in
bot begin der 19e eeuw door A'i Pa-'
scha Tepeleni, den tyran van laniiia, die
een staatsman van betoekonis was Ge--
steund met gc'd door Napoleon plaagde
hij er «in het Zuiden de> lands van de
Turken te zuiveren. Hij lond eclii'or, bij
het beleg van Janina door zijn beide zo
non. aan den vijand verraden, een tragi- i
sclien kxijgsmansdood. Interessant is in
dit verband, dai men onder het gondge'd
dat in Albani in omloop is tot vaar
zéér korten tijd was slechts goud- en
«SA ergeld daar gangbaar, d. w. z. munt-
soorten van a'la landen, want oen eii.gen
xnnntslelscl bezat men nog met'; sinds1
een paar jaien is mot behulp van Ita-
liaansch kapitaal een circulatiebank op-'
gericht, maai de Albaneezen, en met name
do boeren, inden nog niet veel voor het
papiergeld, en men komt er met goud-
geld op het oogenblik no-g alrijd a-order 1
nog meerdere gouden twintig Jnuicsstuk-j
ken met do beeltenis van Napoleon I
aantreft, welke in den tijd van Ali Pascha
in hel land gekomen zijn.
Verder zijn er in den loop dor jaren
wel tallooze kleine opstandj-e» togen de
overheersch'ers voorgekomen, maar deze
droegen steeds een moer p'aatselijik ka- J
rafcter en de oorzaak er van school meestal j
in -onwilligheid tot het opbrengen van de
door de Turken opgelegde belastingen. Trom-
wens als overliperscliers hebben du Tur- j
kon; tb et den Albane-ezen ook niet at te
lastig gemaakt. Veel profijt konden zij van
hot onvruchtbare, woeste bergland ruo„ zijn
schtaarsch'e bevolking niet trekken, in liookl- j
zaak moesten zij zich tevreden stellen met
de tienden va.n den oogst ii» de dalen on
mot pen 'kleine belasting op de schapen,
en geiten van de nonnaden s amnnien in
de borgen
Enkele stammen, w. o de Mirdieten, gaan
er nog ai'tijd grootscli op, dat zij den Tur- j
ken nooit belasting Lebben betaald Do
reden daarvan is, dat deze laatste-n de
stammen in de ontoegankelijke, afgelegen
bergstreken vrijwel adn hun lot ave-die-
ten: immers het zenden van troepen naar
die gebieden en do daaruit voortvloeiende
guerillas, vergden heel wat meer aan. geld
en mansehapppen dan liet lulteio bedrag
bedrag aan belasting, dat de armzalige
bevolking kon opbrengen. Het bestuurssys
toom van de Turken bracht roede, dat zij i
langzamerhand de -oude Aibaneesche adel
verdrongen door een nieuwe-, door hen
in het leven gexoepen beambten-adel
tbey's), wellfc een positie bekleedde -enge 1
veer gelijk aan die der leenmannen on-'
zer middeleeuwen. - J
Deze bey's moesten een bepaa'd c.onlin-
gont troepen aan het Tuirkscbe leger ïei e-
ren en voor do Turken de belasting in-
non, maar liecrschten overigens op vrij
wel onbeperkte wij'ze over lum onder
danen en maakten dikwijls tegenover do
bevolking op srJiandelijke wijze misbruik
van hun macht. Mede ten gevolge van
dit systeem lijdt Albanië nog s.ecds aan
bel sociale euvel, dat uiterst moeilijk on
Rechts langzaam kan worden weggenoo j
men, n.l. een vrijwel lolale afwezigheid
van middenklasse van bevolking. Men
vindt er moest de Ley's (de tegenwoordige
gioot grondbezitters), behalve een kleine
categorie van kooplieden in de. steden,
slechts een ui temt verarmde bevolking.
Over het algemeen hoort men in Alba
nië overigens niet a! te gunstig over de j
Tuiken spreken; veel meer gehaat zijn de
Slavische en Grieksche naburen. j
Fen zeer grno-t gedeelte der Al'bnnee- J
zen is in den loop der tijden ook tot Ito!
Mohan medaansebe geloof overgegaan, zco-
dat vooral Midden Albanië een voïkotmen
Oosterscli karakter heeft. Merkwaardig ook
i&, dat opmeikchjk veel voorname "Albanee
zen het gewichtige ambt van Groot-vizier
aan hot Hof m Stamboel hebben hekleed,
hetgeen voor hun intelligentie c. po'i'lne-
ken aanleg pleit
Intussehen, al hebben do Turken aan1
den ecnen kant het den Albanoezeti niet
al te lastig gemaakt, aan den anderen kunt
bobben zij ook vrijwel niets voor het
land gedaan, ja, het eigenlijk stel-alma tig
verwaarloosd, zoodat, hij hun aftoeht na
den lla'kan-oerlwg iu 1913, het lainl er
nog ongovcei aan toe was als bij Inm
komst in de 15e .eeuw.
Do groooto viaag was toen: Wat moet
:er met Albanië gebeuren? Op' dat mo
ment hielden de Serven Durazzo bezet
en droomden reeds van oen uitweg voor
hun land naar de Adriatisohe zee, zooriat
zij het nomadegeblod niet dan door over
macht gedwongen zouden prijs geven. Het
toen nog machtige Oostenrijk kon, even
min als Italië, gedogen dat de Slaven
zich vestigden aan de Adria. 'terwijl, zij
elkander evenmin het bewifate gebed gun
den! üeibalve besloten de GiooLe Mo
gendheden bij (het Congres van Londen
to-t het stichten van een zolfsjandiga staal
Albanië Men schiep een landje mei een
gebied langs de zee vanaf Santi Guaranta
tegenover K&rfu tot aan Scutari,
terwijl da 'Oostgrens ongeveer langs den
Westelijken oevei van het meer van Ofthrl-
da liep Dit gebied is in oppervlak iets
kleiner dan België, Het imvoneraan'a1 be
droeg pi m. 800 000. Het aan'al Albinec
zen op den Ra'kan weidt wel is waar
door lum godsdienslf^zodeen en gewoori.en
schat, maar dat, neemt men vrijwel uit
sluitend do run' ab criterium aan, ter
wijl daarnaast r,og met zooveel andere
factoren dient rekening te worden gehou
den Immers dc Albaneereh spprekeiitlo
bewc oners in Noord Griekenland en in
VcugoS'uvié ten Ooslen der meren, zijn
door hun godslienM, zeden en gewoonten
dikwiib weer zoo nauw aan (Iriekon of
Zuid-Slaven verwant, dat een beslissing
om 1 rent hun uationahld! sioeds iots wl'e-
keurigs zou li'ijven behouden.
(Wordt vervolgd
wanneet U uit de warme feestzaal
in den kouden winternacht komt.
Nevel, koude, regen - en als gevolg
een calarrh, die maar niet wijken wil.
Liever voorkomenlEenpaarWybert-
I abletten in de zaal als bescher
ming tegen infectie.
Eenige voor het naar buiten gaan
en het dreigende gevaar eencr
langdurige verkoudheid isbezwoi en.
Wybert-Tabletten werken niet
slechts slijtnoplossend en kiem-
doodend, doch zijn ook verfrisschend
- en geheel onschadelijk voor maag
en tanden.
o
lO
cn
Bij alle Apothekers en Drogisten
verkrMgbaar h 4-5 en 65 Cts
IliilHiiiiifiitiitli iiiilti! i
Wij hebben zoo juist ontvangen
een P BACUTCO LLECTIE
welke verkocht worden voor jinjzen
beneden iedere concurrentie
voor prijzen waar li puf van staat
vanaf 35 gulden
Tevens ruimen wij op wegens plaats
gebrek een groote partij
Komt U overtuigen U spaart geld
1895 40
1(334 25
Uitgaaf van H. A. M R0FIANT3
te Schiedam
voor Zang en Piano,
door THERE3E VAN DER MEULEN
bevattende bekende Ver» jes uit het
„Aardig;© Prentenboek", op
gezellige wijzen met gemakkelijk Piano-
accompagnement.
Pr|js f 0.90.
RIFSTRAAT 43,
G BK BK S3II D I> EI» EN tegen Urinekwalen. Vrouwenziekten enz'
SAN VOLUI 11)113 f8.es p. flacon. INJECTIE fl.— p. flacon,
IX J ECTIE-SPIIITJ ES vanaf 50 ct. SAS TO LOU EPIL LEX
met «alol overtreft'en alle andere middelen. 1537 2G
Genezing beslist gegarandeerd.
1794 30
Schiedamclie Courant
